آرامگاه عطار نیشابوری

آرامگاه شیخ عطار نیشابوری

فریدالدین ابوحامد محمد بن ابوبکر ابراهیم بن اسحاق معروف به عطار نیشابوری یکی از عارفان و شاعران مشهور ایرانی است که از سال 540 تا 618 هجری در روستای کَدکَن یا شادیاخ شهر نیشابور زندگی می­کرده و آرامگاه عطار نیشابوری نیز در همین شهر قرار دارد. پیشه پدر وی عطاری بود و خود عطار نیز به این شغل مبادرت میورزید و همین دلیل نامگذاری او به نام عطار است. عطار که یکی از پرکارترین نویسندگان ایرانی در حوزه شعر و عرفان شناخته می­شود علاوه بر پیشه عطاری به طبابت نیز اشتغال داشته است. نقل است که هنگام حضور عطار در حجره­ اش، بی­نوایی چندین بار با عبارت چیزی برای خدا بدهید، از عطار طلب کمک می­کند اما عطار توجهی به وی نمی­کند. او از عطار می­پرسد ای خواجه تو چگونه می خواهی از دنیا بروی؟ عطار می­گوید همانگونه که تو از دنیا می روی! فقیر می­پرسد تو می­توانی همچون من بمیری؟ و سپس کاسه چوبی خود را زیر سر می نهد و با گفتن نام خدا از دنیا می­رود. این اتفاق عطار را به شدت تحت تاثیر قرار داده و مسیر زندگی وی عوض می­شود. او به نزد عارف بزرگی به نام رکن الدین می­رود و چندین سال از عمر خود را در کنار این عارف به ریاضت و جهاد نفس می­گذراند. سپس از مکه تا ماورا النهر به سفر می­پردازد و با بزرگان زمان خود دیدار می­کند. عطار طی این سفرها به گردآوری داستان‌­های صوفیان و مسلک طریقان می­پردازد و نزدیک به 180 اثر جمع­ آوری می­کند که 40 مورد آن شعر و باقی منثور هستند.

مولوی درباره عطار می­گوید:

هفت شهر عشق را عطار گشت      ما هنوز اندر خم یک کوچه‌ایم

در سال 618 هجری همزمان با حمله مغول­ به نیشابور، این شاعر و عارف برجسته به دست آن­ها به قتل رسید. مقبره عطار در انتهای خیابان عرفان شهر نیشابور واقع در استان خراسان رضوی قرار گرفته و به عنوان یکی از دیدنی­ ترین جاذبه­ های این استان شناخته می­شود. کتاب­های منطق الطیر و تذکره الاولیا از برجسته­ ترین آثار وی محسوب می­شوند و اسرارنامه، الهی­ نامه، مصیبت­ نامه، مختارنامه و دیوان اشعار او جایگاه ویژه­ ای در میان هنرمندان دارند. در تقویم ملی کشور روز بیست و پنجم فروردین ماه به نام روز ملی عطار نیشابوری نامگذاری شده است. همایش­ها و مراسم­ مرتبط با شخصیت عطار در این روز برگزار می­شود.

آرامگاه عطار نیشابوری

آرامگاه شیخ عطار ابتدا سازه­ ای ساده داشت که در اواخر دوران تیموریان ویران شده بود. امروزه بر فراز مقبره عطار، یک بنای هشت ضلعی و گنبدی شکل کاشی­کاری شده همراه با چهار در ورودی قرار گرفته است. این بنا در قرن نهم هجری و همزمان با دوران حکمرانی تیموریان، به دستور امیر علیشیر نوایی وزير سلطان حسين بايقرا و توسط شخصی به نام قاضی القضاه یحیی بن صاعد احداث شد.

آرامگاه عطار نیشابوری که در باغی به مساحت 119 متر مربع قرار گرفته، طی دوران پهلوی مرمت کامل گردید. در دهه هفتاد خورشیدی نیز مرمت مختصری بر روی آرامگاه صورت گرفت. در نمای بیرونی مقبره چهار ایوان به همراه چهار غرفه کاشی­کاری شده به چشم می­خورد و در وسط آن یک ستون با ارتفاع 3 متر قرار دارد. کاشی­کاری‌های گنبد آرامگاه با گل و بته، نقش­های هندسی، کتیبه کوفی رنگارنگ آراسته شده ­اند. در نمای داخلی آرامگاه، دیوارهای گچی به همراه اشعاری بر روی آن­ها سنگ افراشته و سیاه رنگ قبر عطار را در برگرفته­ اند.

در 18 آذر ۱۳۵۴ این مقبره با شماره ثبت 1173در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

در نزدیکی مقبره عطار افراد مشهوری همچون پرویز مشکاتیان (آهنگساز، موسیقی‌دان، نوازنده سنتور، استاد دانشگاه و پژوهشگر)، استاد فریدون گرایلی (استاد تاریخ) و پهلوان شورورزی (ورزشکار بزرگ نیشابوری) به خاک سپرده شده ­اند.

ساعت بازدید و جاذبه­ های نزدیک آرامگاه عطار

آرامگاه همه روزه به جز روزهای عاشورا و رحلت پیامبر، از ساعت 8 صبح تا 8 شب پذیرای گردشگران می­باشد.

 هنگام بازدید از آرامگاه عطار نیشابوری می­توان از جاذبه­ های نزدیک به آن یعنی: آرامگاه کمال الملک، مقبره خیام، امامزاده محروق، مسجد چوبی و شهر تاریخی شادیاخ دیدن کرد.

تلفن: 42215190-051

اندکی در مورد آرامگاه کمال الملک

محمد غفاری ملقب به کمال‌ الملک از نقاشان مشهور ایرانی­ است که پس از فوت در نیشابور به خاک سپرده شد. آرامگاه وی در باغ عطار و نزدیک به مقبره این شاعر نیشابوری قرار گرفته است. طراحی و معماری آرامگاه کمال الملک توسط مهندس هوشنگ سیحون، از معماران برجسته صورت پذیرفت. این آرامگاه بسیار هماهنگ با آرامگاه عطار ساخته شده است گویی که هر دو به یکدیگر مرتبط هستند. کاشی­ های معرق همراه با نقوش بسیار هنری، بر روی قوس­های متقارن مقبره کمال الملک یادآور معماری­های کاشان، شهر زادگاه کمال الملک هستند. نقوشی که بسیار هنرمندانه بر روی سطوح منحنی نمای آرامگاه به کار گرفته شده‌ چشم هر بیننده ­ای را خیره می­کند.

مقبره کمال الملک در کنار آرامگاه عطار نیشابوری - نیشابور

 

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *