تپه علی‌کش ؛ مهد کشاورزی در دوره‌ی نوسنگی
آثار به دست آمده از کاوش‌های تپه‌ی باستانی «علی‌کش» در بخش موسیان شهرستان دهلران را مربوط به قدیمی‌ترین دوره‌های فرهنگی یعنی دوره نوسنگی دانسته‌اند.
دکتر «حبیب‌الله محمودیان» باستان‌شناس ایلامی در خصوص این تپه معروف تاریخی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: یافته‌های باستان شناسی، هفت دوره فرهنگی را برای تپه «علی‌کش» نشان می‌دهد که دوره‌های «بز مرده»، «علی کش» و «محمد جعفر» قدیمی‌ترین دوره‌های فرهنگی هستند. در دوره «بزمرده» ابزارهای سنگی شامل سنگ‌های کوبنده، کاسه‌های سنگی، مهره‌های تزیینی و پیکرک‌های گلی حیوان در این تپه به‌دست آمده است. کشت غلات در آن رونق داشته و گندم و جو آنجا کشت می‌شده است و از حبوبات، کشت نمونه عدس در حفاری‌ها حتمی است.
وی گفت: در سال ۱۹۰۳ میلادی ژاک دومورگان در رأس یک هیئت فرانسوی تپه علی‌کش را مورد بررسی قرار داد و ضمن یک گمانه‌ی آزمایشی قدمت این تپه را ۷۵۰۰ تا ۶۷۵۰ قبل از میلاد اعلام کرد.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در دوره علی کش از داس‌های سنگی، کاسه‌های کفه تخت و بشقاب‌های کم‌عمق استفاده شده است ضمن اینکه علاوه بر پیکرک های گلی بز، چند نمونه پیکرک گلی انسان نیز یافت شده است، قدمت این دوره بر اساس آزمایش‌های انجام شده از طریق کربن، بیش از ۸ هزار سال را نشان می‌دهد.
محمودیان در مورد استقرار در تپه علی کش نیز خاطرنشان کرد: گفته شده که در دوره «بز مرده» نوعی استقرار فصلی وجود داشته است. در دوره «علی کش» طول مدت استقرار بیشتر شده و در دوره «محمدجعفر» ساکنان دهلران استقرار دائم داشتهاند.
این باستان‌شناس افزود: اواسط هزاره‌ی ششم قبل از میلاد، زمان ورود ساکنان دوره شهرنشینی است. تنوع آثار به‌دست آمده از تپه‌ی «علی‌کش»، ارتباطات اجتماعی ساکنان دهلران با با بیشابور، فارس، نواحی غرب ایران، سیلک کاشان، جارمو در کردستان، اطراف دریاچه واندر ترکیه را نشان می‌دهد از جهتی دیگر ارتباط ساکنان بین‌النهرین از طریق موسیان به سمت فارس و کرمان و حوزه رودخانه هلیل رود در استان کرمان می‌تواند جهات مختلف این ارتباط را روشن کند.
این تپه در سال ۷۹ در فهرست آثار ملی کشور ثبت و در سال ۸۸ توسط کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایلام تعیین عرصه و حریم شده است.
تپه علی‌کش در شهرستان دهلران به عنوان مهد کشاورزی جهان شناخته شده است و کاوش های باستان شناسی ثابت کرده اند که برای اولین بار ساکنان علی کش نوعی گندم و جو را کشت کرده و همچنین به اهلی کردن برخی حیوانات مانند بز پرداخته‌اند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.