ممنوعیت سفر عربستانی‌ها به ایران برداشته می‌شود؟

همزمان با ادامه مذاکرات عربستان و ایران و توافق‌هایی برای بازگشایی کنسولگری‌های دو کشور، گمانه‌زنی‌هایی درباره رفع ممنوعیت سفر شهروندان عربستانی به ایران پس از پنج سال، مطرح شده است.

به گزارش ایسنا، سال ۲۰۱۶ پس از تعرض به سفارت عربستان، دولت این کشور سفارتخانه و کنسولگری خود را در ایران تعطیل و سفر شهروندانش را نیز ممنوع کرد. در همان سال، مدیرکل اداره گذرنامه عربستان به اتباع این کشور هشدار داد: «بدون مجوز این اداره، شهروندان عربستانی حق سفر به یمن، سوریه، اراضی اشغالی تحت کنترل رژیم صهیونیستی، تایلند و ایران را ندارند.»

این هشدارها زمانی جدی‌تر شد که همراه با آن، وزارت امور خارجه عربستان اخطار داد: «عبور از کشور سوم برای رسیدن به کشورهای ممنوعه، یا داشتن مُهر ورود و خروج این شش کشور، «جرم» است.»

عربستان این ممنوعیت را متوجه شهروندان کویت، امارات، بحرین و دیگر کشورهای عربی هم‌پیمان با خود نیز دانست.

آمار دقیقی از میزان هزینه‌کرد گردشگران عربستانی و دیگر کشورهای عربی در ایران وجود ندارد، اما برخی مطالعات، شهروندان این کشورها را از جمله گردشگران ولخرج معرفی کرده است. در نتیجه، اجرای آن فرمان، صنعت گردشگری ایران را تحت تاثیر قرار داد، چنان‌که در سال‌های بعد، هتلداران شهر مشهد که یکی از اصلی‌ترین مقاصد این دسته از گردشگران بودند، معترف شدند خسارت مالی سنگینی را به علت توقف سفر شهروندان کشورهای عربی به ویژه عربستانی‌ها متحمل شده‌اند و رییس اتحادیه هتلداران خراسان رضوی هم از به فروش گذاشته شدن ۷۰ هتل در شهر مشهد خبر داد. در آن سال‌ها، بسیاری از سرمایه‌گذاری‌ها به ویژه در ساخت هتل که شرکای عربی داشت نیز متوقف شد.

محمد قانعی از اتحادیه هتلداران خراسان رضوی، یک سال پس از ماجرای سفارت عربستان و ممنوعیت سفر شهروندان این کشور به ایران گفته بود: هتل‌های لوکس این شهر بیشترین خسارت مالی را از این جریان متحمل شدند. هتل‌های لوکسی که در جریان سرمایه‌گذاری‌های سال‌های ۹۲ تا ۹۵ به شهر مشهد اضافه شده بودند، هتل‌هایی با تزئینات و خدمات متناسب با سلیقه گردشگران عرب که پس از تهدیدهای عربستان از رونق افتادند.

او همچنین گفته بود: پیش از قطع روابط تهران و ریاض و تیره شدن فضای سیاسی میان ایران و کشورهای حوزه خلیج‌فارس، مشهد هر سال میزبان حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار گردشگر از کشورهای عربی بود و شرکت‌های بحرینی و عربستانی بیش از ۱۰ هتل ۴ و ۵ ستاره را به صورت سالانه در مشهد اجاره می‌کردند.

بنا به اظهارات مسؤولان گردشگری نیز ایران از سال ۱۳۹۵ به بعد حدود ۵۰ درصد از بازار گردشگری کشورهای عربی و حاشیه خلیج فارس را از دست داده بود و در سال‌هایی شمار سفر گردشگران عربستانی به ایران نیز صفر شده بود.

گردشگران عربستانی که بیشتر شیعیان این کشور به شمار می‌آیند در تمام این سال‌ها از مسیر کشور سوم برای سفر به ایران استفاده کرده‌اند، چون پرواز مستقیمی بین ایران و عربستان برقرار نبوده است. با این وجود، دولت عربستان همچنان بر اجرای فرمان ممنوعیتِ سفر، پابرجا مانده است.

در سال ۱۳۹۸ همزمان با مذاکرات حج بین ایران و عربستان، نماینده کشورمان، این انتظار را مطرح کرد که قوانین و ضوابط سختگیرانه عربستان برای سفر زائران، سیاحان و گردشگران این کشور به ایران لغو شود.» این موضوع در جریان مذاکرات دیپلماتیک ایران و عربستان نیز از سوی وزارت امور خارجه ایران بار دیگر مطرح و پیگیری شده است و انتظار می‌رود در صورت بازگشایی کنسولگری ایران و عربستان که از سال ۱۳۹۵ در دو کشور تعطیل شده است، نه تنها عمره برای ایرانی‌ها از سر گرفته شود که فرمان ممنوعیت سفر شهروندان عربستانی به ایران و جرمی که از این سفر متوجه آن‌ها شده است، ملغی شود.

منبع:ایسنا

افتتاح اقامتگاه بوم‌گردی در اراک

مدیر کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان مرکزی از افتتاح اقامتگاه بوم‌گردی در روستای قلعه نو شهرستان اراک خبر داد.

مدیر کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان مرکزی گفت: اقامتگاه بوم گردی به بارت اولین اقامتگاه در روستای قلعه نو است و امیدواریم استقبال بیشتری برای راه اندازی اقامتگاه های سنتی در این روستا و روستاهای هدف گردشگری استان داشته باشیم.

مصطفی مرزبان با بیان اینکه این اقامتگاه با حجم سرمایه گذاری ۶۰ میلیارد ریال است و توسط بخش خصوصی احداث شده است، افزود: افتتاح این پروژه گردشگری، ۹ فرصت شغلی را به همراه داشته است، که تمامی کارکنان آن از ساکنین روستا تامین شده است.

وی اظهار کرد: این مکان به مساحت دو هزار متر مربع، بزرگترین اقامتگاه بوم‌گردی در سطح استان است که مشتمل بر ۸ واحد مستقل اقامتی است و با ظرفیت اسکان ۵۰ نفر مسافر،  دارای امکانات و تجهیزات کامل از جمله دو طبقه سالن پذیرایی و رستوران سنتی و دمنوش خانه آماده ارائه خدمات به مسافران  است.

به گزارش ایسنا، به نقل از میراث فرهنگی استان، مرزبان خاطرنشان کرد: این اقامتگاه دومین بوم گردی در شهرستان اراک و در کنار مسیر جاده اصلی  اراک به تهران است و در ساخت آن از المان های سنتی معماری بومی استفاده شده است.

منبع:ایسنا

اقامتگاه هرمزان ساسانی کجاست؟

شهر تاریخی صیمره (سیمره) در شهرستان دره‌شهر استان ایلام به عنوان مرکز ایالت مهرگان‌کدک یا مهرجان‌قذق در دوره ساسانی و قرون اولیه اسلامی از اهمیت خاصی برخوردار است و باید بیش از پیش معرفی شود.

به گزارش ایسنا، خرابه‌های دره‌شهر بازمانده‌ی شهر صیمره از قرون اولیه اسلامی و احتمالاً اواخر دوره ساسانی است. آثار چهار راه‌ها، کوچه‌ها و معابر با نظو ویژه‌ای که در شهرسازی دوره‌ی تاریخی قرون اولیه اسلامی از این شهر باقی مانده است.کلیه‌ی بناهای دره‌شهر از قلوه سنگ‌های گرد و ساییده شده و با گچ ساخته شده‌اند. فراوانی گچ در دره سیمره از یک سو، سهولت کار با گچ مرغوب از سوی دیگر، معماری دوره ساسانی را به استفاده از آن سوق داده است.
دکتر «حبیب‌الله محمودیان» باستان‌شناس و استادیار دانشگاه آزاد اسلامی ایلام، خصوص ویژگی‌های این شهر تاریخی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: سکه‌هایی که در خرابه‌های دره‌شهر پیدا شده‌اند به خسرو سوم و جانشینان او تعلق دارد.
وی گفت: ابنیه موجود از آثار دوره اسلامی است، بر روی دیوار و طاق اتاق‌ها جملاتی چون «محمد بن عبدالله» با بهره گیری از گچ دیده می‌شود، به احتمال قوی این شهر در قرون اولیه اسلامی بر روی بقایای شهری از اواخر دوره ساسانی ایجاد شده باشد.
این استاد باستان‌شناسی ادامه داد: در سال‌های اخیر هیأتی به سرپرستی معتمدی به دره‌شهر اعزام شد و در ویرانه‌های دره‌شهر دو فصل حفاری انجام داد، همچنین از سال ۷۵ هیأت دیگری به سرپرستی آقای لک‌پور یکی از بناهای دره‌شهر را مورد حفاری قرار دادکه فعالیت آنها تا اسفند ۸۳ ادامه یافت.
محمودیان افزود: کشف یک عبادتگاه، خانه اربابی متعلق به حاکمان شهر، راسته بازار و برخی آثار دیگر از یافته‌های کاوش در این شهر تاریخی است.
این پژوهشگر برگزیده وزارت میراث فرنگی،گردشگری و صنایع دستی گفت: ویرانه‌های دره‌شهر و برخی تپه‌ها و قلعه‌ی محدوده‌ی این شهرستان به وسیله هیأت‌های باستان‌شناسی بررسی شده و اخیراً هم سه فصل حفاری و کاوش در این شهر انجام شده است، علاوه بر آن بسیاری جغرافی نویسان اسلامی و مورخان و سیاحان از وضیت شهر باستانی صیمره و موقعیت آن مطلب نوشته‌اند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: مولف کتاب «اخبار ایران» نوشته است: «صیمره در سال ۲۱ هجری به وسیله سائب بن اقرع فتح شد». این مطلب نشان می‌دهد که صیمره در صدر اسلام اهمیت داشته و لشکریان اسلام پس از فتح دینور و شیروان متوجه این شهر شده‌اند.
محمودیان گفت: بلادزی نیز جریان فتح صیمره و مهرجان‌قذق را به وسیله سائب بن اقرع که از جانب ابوموسی اشعری به این دیار اعزام شده بود تأیید می‌کند.
وی ادامه داد: مقدسی در احسن التقاسیم در مورد خرابی صیمره به وسیله زلزله در سال ۲۵۸ هجری و کشته شدن ۲۵ هزار نفر خبر داده است همچنین در کتاب جغرافیای نظامی پشتکوه آمده است: «صیمره یکی از شهرهای بزرگ دوره سلاطین ساسانی بوده است.»

باستان‌شناس و پژوهشگر برتر استان ایلام خاطرنشان کرد: راولینسون در سفرنامه خود نوشته است: «… مسیر خیابان‌ها، کوچه‌ها، بازارها، محل کاروانسراها و عمارت در این شهر به خوبی آشکار است.»
دکتر محمودیان نوشته علی‌محمد ساکی در خصوص شهر تاریخی صیمره نیز گفت: او نوشته است: «دژی متعلق به هرمزان آخرین حاکم عهد ساسانیان در صیمره پابرجاست و هرمزان گاهی در صیمره اقامت می‌کرده است.
وی با اشاره به اعزام یک هیات نقشه‌بردار در سال ۶۲ به سرپرستی سیف‌اله کامبخش‌فرد به دره‌شهر ادامه داد: این هیأت پس از نقشه برداری و مشخص کردن حریم منطقهو گمانه‌زنی در چند منطقه موفق شد آثار ساسانی و دوره اسلامی  را تا تا قرن پنجم هجری بیابد. همچنین این هیأت در گمانه‌زنی تپه سرکچله به آثار ۴ هزار قبل از میلاد دست یافت.
محمودیان همچنین در خصوص بازدید نویسندگان از شهر تاریخی دره‌شهر گفت: در سال ۱۳۱۴ هجری شمسی «استین» ار آثار شهر باستانی صیمره بازدید کرده و به اظهارات جغرافی‌دانان عرب در مورد این شهر اشاره کرده است. جغرافی‌نویسان اسلامی عموماً پشتکوه را ماسبذان و پیشکوه و صیمره را مهرجان کدک نامیده‌اند.

منبع:ایسنا

رنگ‌بندی‌های کرونایی گیلان؛ همچنان زرد و آبی

استاندار گیلان، بر رعایت دقیق توصیه‌های بهداشتی برای جلوگیری از شکل‌گیری موج جدید بیماری تاکید کرد و گفت: دو شهرستان آبی شامل املش و رضوانشهر و مابقی شهرستان ها در شرایط زرد کرونایی هستند.

ارسلان زارع در یکصدوسومین جلسه ستاد مدیریت کرونا در استان گیلان، به آخرین وضعیت رنگ بندی کرونایی استان اشاره و بیان کرد: همانند هفته قبل، دو شهرستان آبی شامل املش و رضوانشهر و مابقی شهرستان ها در شرایط زرد کرونایی هستند.

وی با اشاره به روند مطلوب واکسیناسیون در گیلان و لزوم شتاب بخشی در شهرستان‌هایی که از میانگین استانی کمتر هستند، خاطرنشان کرد: با توجه به اولویت واکسیناسیون دانش‌آموزان بالاتر از ۱۲ سال و دانشجویان برای بازگشایی مدارس و مراکز آموزش عالی، امیدواریم به میزان صد درصدی برسیم.

نماینده عالی دولت در گیلان بر ضرورت اهتمام روسای دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و مدیران آموزش و پرورش برای تسریع در امر واکسیناسیون با بهره‌گیری از بسترهای موجود افزود: اگرچه در این خصوص حدود ۱۲ درصد از متوسط کشوری فراتر هستیم اما باید به نقطه اطمینان برسیم.

وی بر لزوم تلاش برای رسیدن به میزان پوشش ۹۰ درصدی تزریق دوز اول واکسن به گیلانیان و تسریع در دوز دوم تاکید و تصریح کرد: واکسن به اندازه کافی در اختیار مراکز بهداشت قرار گرفته و بالغ بر ۹۰۰ خانه بهداشت آماده شتاب بخشی به واکسیناسیون هستند.

استاندار گیلان با تاکید بر برنامه‌ریزی موثر توسط فرمانداران و بخشداران برای روند واکسیناسیون در شهرستان‌ها گفت: ۸۴۲ تیم ثابت و ۶۲ تیم سیار، آماده گسترش فعالیت هستند تا آن دسته از افرادی که موفق به تزریق واکسن نشده اند، از این طریق ایمن شوند.

وی تشدید فعالیت بسیجیان در قالب طرح سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی برای توسعه واکسیناسیون را مورد تاکید قرار داد و ابراز امیدواری کرد که با اقدامات اقناعی و تولید محتواهای رسانه‌ای، شاهد همکاری خوب مردم گیلان و رسیدن به بالاترین سطح در تزریق واکسن به عنوان نخستین استان باشیم.

زارع رعایت توصیه‌های بهداشتی کارشناسان در کنار واکسیناسیون از جمله استفاده از ماسک، مراعات اصول بهداشت فردی و خودداری از شکل گیری یا حضور در تجمعات و دورهمی ها را یادآور شد و گفت: با عادی انگاری و سبک شمردن کرونا، احتمال بروز و گسترش موج های بعدی بیماری دور از ذهن نیست.

وی با اشاره به بازدید هفته گذشته خود از برخی مراکز تزریق واکسن کرونا و استقبال خوب مردم به ویژه دانشجویان و دانش آموزان اظهار کرد: خوشبختانه با همکاری خوب سپاه، هلال احمر، هیئت‌های امنای مساجد، مراکز دولتی و مدارس نظم خوبی در فرآیند واکسیناسیون را شاهد بودیم که استمرار این روند مورد انتظار است.

نماینده عالی دولت در گیلان همچنین لزوم تشویق و ترغیب تمامی اصناف برای تزریق واکسن توسط اتحادیه‌ها و تسهیل فرآیند واکسیناسیون آنان را مورد تاکید قرار داد.

وی از تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا برای استمهال پرداخت تسهیلات فعالان بخش گردشگری تا پایان سال‌جاری و نیز افزایش مهلت پرداخت مالیات‌ها تا پایان آذرماه خبر داد.

منبع:ایسنا

آزادی‌های جدید در ساحل های عربستان

فرانس پرس در گزارشی آورده است که زنان در ساحل شهرک اقتصادی ملک عبدالله می‌توانند بیکینی پوشیده، قلیان بکشند و حیوانات خانگی همراه داشته باشند.

به گزارش ایسنا، خبرگزاری «فرانس پرس» گزارشی درباره افتتاح ساحل «پیور بیچ» در شهرک اقتصادی ملک عبدالله در عربستان منتشر کرد؛ شهرکی که تجربه جدید و منحصر به فردی را در عربستانی که به محافظه کاری شدید شناخته شده، ارائه می‌دهد.

در این گزارش آمده است که ساحل پیور بیچ که در اوت ۲۰۲۱ افتتاح شده، تجربه جدید و منحصر به فردی در عربستان که به شدت محافظه کار بوده، ارائه می‌دهد به گونه‌ای که افراد در روز از آب‌های فیروزه‌ای و ماسه سفید بدون هیچ محدودیتی لذت می‌برند، زنان اجازه پوشیدن بیکینی دارند، می‌توانند قلیان بکشند و حیوانات خانگی همراه خود داشته باشند.

در این ساحل پس از غروب آفتاب موسیقی غربی نیز نواخته می‌شود.

به نقل از میدل ایست نیوز، یکی از بانوان عربستانی به فرانس پرس گفت از این وضعیت خوشحال است چرا که می‌تواند به این ساحل آمده و از امکانات آن استفاده کند.

وی در ادامه افزود که این تجربه به شدت لذت بخش است و می‌توان آخر هفته را در این ساحل گذراند.

فرانس پرس گزارش داد که مسؤولان در این ساحل، کاری با ارتباط بین زن و مرد ندارند و لزومی برای اینکه دو نفر همسر رسمی یکدیگر باشند، وجود ندارد و تنها تلفن‌های همراه برای حفظ حریم خصوصی از آنها اخذ می‌شود.

عربستان در راستای چشم انداز ۲۰۳۰ و با هدف ترویج گردشگری و جذب گردشگر، اقدامات جنجال برانگیزی اتخاذ کرده است.

عربستان در ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۹ برای نخستین بار روادید گردشگری برای همه شهروندان خارجی را در دسترس قرار داد تا بتوانند در طول سال از طریق الکترونیکی یا هنگام ورود به یکی از گذرگاه‌های مرزی کشور، روادید گردشگری دریافت کنند.

عربستان همچنین شرط الزامی بودن حضور یک همراه برای بانوان و یا لزوم پوشیدن چادر را برای شهروندان خارجی لغو کرد.

منبع:ایسنا

آرامگاه خواجه اباصلت

اباصلت هروی

عبدالسلام بن صالح بن سلیمان ایوب بن میسره که با نام خواجه اباصلت شناخته می­شود، در سال 160 هجری قمری در شهر مدینه متولد شد. اجداد وی از مردمان شهر هرات بودند و به همین دلیل به اباصلت هراتی نیز شهره است. وی یکی از خادمین معروف و شایسته امام هشتم شیعیان، امام رضا بود که همراه ایشان به مشهد سفر کرد و تا زمان شهادت امام رضا در رکاب حضرت خدمت می­کرد. او که راوی بی واسطه کشته شدن حضرت به دست مامون عباسی بود، تا پایان عمر در شهر نیشابور به مناظرات علمی و حدیثی همت گمارد. فقها­ی دینی از وی به عنوان فردی دادگر و صادق، عالم و اهل حدیث، زهد پیشه، مردم دوست و اهل سفر معرفی می­کنند. او مولف کتاب وفاه الرضا بود و بسیاری از حدیث­های امام رضا را نقل قول کرده است که برخی از آن‌ها در کتاب مسند اباصلت موجود می­باشد. اباصلت هروی سی و سه سال پس از شهادت امام رضا در سال 236 هجری قمری وفات کرد و در پنج کیلومتری شرق مشهد به خاک سپرده شد. آرامگاه خواجه اباصلت در ۱۲ کیلومتری جنوب شرقی مشهد، در مسیر جاده مشهد به فریمان و پیش از بهشت رضا واقع شده و یکی از زیارتگاه ­های شیعیان به شمار می­اید. یکی از قبرستان­های قدیمی مشهد که محل دفن تعداد از عرفای گذشته مشهد می­باشد نیز در اطراف این آرامگاه قرار گرفته است.

 بنای آرامگاه خواجه اباصلت

بنای اولیه آرامگاه خواجه اباصلت که مخروبه شده بود توسط یکی از عارفان قرن هشت هجری قمری، محمد علی درویش، به شکل یک بنای چهار ضلعی گنبددار بازسازی می­شود که از هر سمت با چهار درب با بیرون در ارتباط است. تزئینات کاشی­کاری هفت رنگ به همراه دو رواق آینه‌کاری‌ شده زیبایی خاصی به بنای مقبره داده است.

از اوایل قرن 14 هجری شمسی مرمت­هایی روی آرامگاه صورت پذیرفت و بخش­هایی به آن الحاق شد. امروزه آرامگاه ایشان با زیربنای ۹۲۰ متر مربع ساخته شده و امکانات و خدمات رفاهی، رستوران، چایخانه، بخش اداری، تجاری و پارکینگ جهت استفاده زائرین به خصوص در زمان سفرهای نوروزی مهیا شده است.

 

 

آقای ضرغامی این شناسنامه المثنی ندارد!

میراث فرهنگی هر کشور شناسنامه و هویت آن کشور است و حفظ و نگهداری آن به منزله حفظ و نگهداری هویت یک ملت و کشور است. این شناسنامه اگر از بین رود المثنی‌ای برای آن وجود ندارد، بنابراین متولیان این امر و مردم باید در جهت صیانت از شناسنامه ایران بیش از پیش تلاش کنند.

با توجه به انتصاب عزت‌الله ضرغامی به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، از آنجا که او در این حوزه سابقه‌ی فعالیت نداشته و به هر دلیل هم ممکن است گزارش‌های تخریب‌ها و آسیب‌های وارده به پیکره‌ی میراث فرهنگی کشور به او نرسد، بخش میراث فرهنگی و گردشگری ایسنا بر آن شد که این کار را برای وزیر جدید انجام دهد که در سلسله گزارش‌هایی منتشر خواهد شد.

به گزارش ایسنا، بی‌شک، یکی از مشکلات جدی برای میراث فرهنگی ایران حفاظت از میراث تاریخی و فرهنگی است. تخریب بافت‌های تاریخی به بهانه‌های مختلف و نبود توانایی کافی جهت حفاظت از آثار، تامین نشدن اعتبار برای مرمت بناهای تاریخی و افزایش سرقت آثار از جمله مشکلاتی است که میراث فرهنگی ایران با آن دست و پنجه نرم می کند.

یک دکترای تاریخی می‌گوید: امروزه ملت‌ها و اقوام برای شناخت بیشتر از یکدیگر به شناسایی میراث فرهنگی و یادمان‌های تاریخی می‌پردازند و تلاش می‌کنند که فرهنگ، هنر و پیشینه غنی تاریخی خود را به یکدیگر معرفی کنند، به همین دلیل حفظ میراث فرهنگی به عنوان پشتوانه‌ای برای تداوم حیات فرهنگی یک کشور ضروری می‌نماید، چرا که شناسنامه هر کشوری آثار باستانی و میراث‌های فرهنگی آن است.

در ادامه سلسله گزارش‌هایی که درباره آسیب‌های وارد شده به میراث فرهنگی در طول یک سال و نیم اخیر در ایسنا منتشر شد (لینک این گزارش‌ها در پایین صفحه موجود است)، به این موضوع در پاییز سال 98 نیز پرداختیم.

بر سر خانه‌های تاریخی سمنان چه آوردند؟

یکی خانه‌اش را درست وسط یک قلعه تاریخی ساخته؛ قلعه «کوشک مغان» سمنان. آن یکی خانه‌اش را با یک قلعه تاریخی خریده؛ قلعه «پاچنار». یکی دیگر هم کنار دژی باستانی سالن عروسی ساخته و حسابی کسب و کارش سکه است. این بلایی است که در سمنان بر سر آثار تاریخی و باستانی آمده است و کسی هم ککش نمی‌گزد. اگرچه به آثار سمنان بی‌توجهی می‌شود و تبدیل به ملک شخصی شده و با سیمان و ایزوگام و آسفالت شکافته و از هم پاشیده اما هنوز هم می‌توان برای نجات‌شان تلاش کرد.

گزارش دقیق از وضعیت آثار تاریخی نام‌ برده شده را می‌توانید در این لینک بخوانید.

مرمت در گرو بودجه‌ای که هرگز تخصیص نمی‌یابد

کاروانسرای «قلعه خرگوشی» از مهمترین کاروانسراهای صفوی واقع در مسیر تاریخی و ثبت شده اردکان یزد به ورزنه اصفهان نیز از دیگر بناهای تاریخی ایران است که مورد بی‌مهری متولیان قرار گرفت و خرابی و آشفتگی را تجربه کرد. برای بنایی که وضعیت وخیمی دارد و سال‌ها به حال خود رها شده، به دنبال تخصیص بودجه هستند و هرزمانی که این بودجه تخصیص یابد، اقدام به باسازی آن می‌کنند.

معاون وقت میراث فرهنگی یزد در این باره به ایسنا گفت: کارونسرای مذکور مدتی توسط یک متصرف به محلی برای نگهداری گوسفندان تبدیل شده بود که البته به همت اداره کل میراث فرهنگی یزد نسبت به تخلیه این بنای تاریخی که از کاروانسراهای شاه عباسی به شمار می‏‌آید، اقدام شد. اعتبار 600 میلیون تومانی برای مرمت این بنای تاریخی در نظر گفته شده که به محض تخصیص، در مرمت بنا استفاده خواهد شد.

این بنا را هیچ کس گردن نمی‌گیرد

مدرسه‌ای ۷۰۰ ساله در یزد که متولی ندارد! یک تیتر خبری فاجعه بار دیگر درباره یک آثار تاریخی که قدمت طولانی دارد.

در گزارشی که در پاییز 98 از وضعیت مدرسه تاریخی شهاب الدین قاسم طراز در ایسنا منتشر شد، آمده است : «این مدرسه 700 ساله که با شماره ثبت ۱۰۰۷ در فهرست آثار ملی قرار گرفته، وضعیت نامناسبی دارد و به علت نداشتن متولی به حال خود رها شده است.

سر در وروی مدرسه قاسم طراز، تزییناتی از کاشی معرق و کاشی‌های برجسته‌ وجود دارد که کتیبه‌ای به خط ثلث بر بالای این سر در قرار گرفته است. در دو طرف سر در نیز، داخل دو مربع مستطیل شکل، کتیبه‌ای به خط کوفی بنایی وجود دارد که کتیبه مستطیل دست چپ کاملاً باقی مانده اما کتیبه دست راست تخریب شده است.

داخل کریاس و اطراف سردرگاه‌ها، سوره فتح به خط نسخ و به رنگ سفید اجرا شده که امروزه تنها قسمتی از آن باقی است، همچنین از ظواهر و آثار باقی مانده، این گونه برداشت می‌شود که بدنه کریاس، سراسر پوشیده از کاشی معرق بوده که اکنون اثری از آن نیست.

یک پژوهشگر یزدی می‌گوید: آخرین مرمت اساسی این بنا مربوط به حدود به ۵۰ سال اخیر و مرمت تزیینات و کاشی‌های رها شده‌ی آن را در یک دهه اخیر پاکسازی کرده‌اند ولی جمع‌آوری عوامل مخل بنا مربوط به حدود یک سال گذشته است.

«سید مصطفی فاطمی» مدیر کل وقت میراث فرهنگی یزد در این رابطه با بیان این که متولی مدرسه تاریخی قاسم طراز اداره کل اوقاف است، به خبرنگار ایسنا می‌گوید: این بنای تاریخی هر چند به ثبت ملی رسیده و در عرصه بافت تاریخی است اما از اموال اداره کل اوقاف و امور خیریه استان به شمار می‌رود.

اداره کل اوقاف و امور خیریه استان یزد از ثبت این بنا در اموال اوقاف اظهار بی‌اطلاعی کرد و سپس خواستار پیگیری از اداره کل آموزش و پرورش استان شد.

مدیر آموزش و پرورش ناحیه یک استان یزد در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا ادر این مورد اظهار می‌کند: بنای مذکور جزو اموال آموزش و پرورش نیست اما آموزش و پرورش مدارس تاریخی زیادی را در تولیت اموال خود دارد.

گویا این بنا هیچ متولی خاصی ندارد و به حال خود رها شده است؛ بنایی که روزی مهد پرورش علم در یزد بوده و در حال حاضر مورد بی توجهی قرار گرفته است و تنها افرادی که از مقابلش عبور می‌کنند، نگاهی به ورودی کاشی کاری شده‌اش می‌اندازند و با قفل بزرگ و زنگ زده این در چوبین خواهند فهمید که چنین بنایی به علت بی‌توجهی هنوز سهمی از تاریخ یزد ندارد!

فقط نامش «باغستان» است

برای محوطه‌ سرسبز و تاریخی چندهزار هکتاری «باغستان» قزوین شماره‌ ثبت ملی گرفته‌اند و هرگاه نیاز شد در بوق و کرنا می‌کنند که یکی از بزرگترین لکه‌های سبز و تاریخی دنیا را دارند اما کمر به نابودی‌اش بستند و ول کن ماجرا نیستند.

راهش را خوب یاد گرفته‌اند، یا آتش به جان درختان می‌اندازند تا خاکستر نفس را بند آورد یا نخست ریشه درختان را در دل زمین خشک می‌کنند و با قطع آن‌ها به مرور علاوه بر خانه‌ها، کارگاه‌های ساختمانی و شرکت‌های خدمات شهری در میانه‌های باغستان سنتی قزوین قد علم می‌کنند، تا حلقه‌ سبزی را که از قرن‌ها قبل، دور تا دور شهر ۹هزارساله قزوین کشیده و ریه‌های تنفسی شهر شده و حتی جایش را در سفرنامه‌های سیاحان مختلف باز کرده، به مرور حذف کنند.

آنقدر بلا سر باغستان آوردند که بارها صدای تشکل‌های محیط زیستی و میراث فرهنگی قزوین در آمد. آن‌ها طی انتشار بیانیه‌ای در پاییز 98 از مسئولان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، جهاد کشاورزی، راه و شهرسازی، سازمان حفاظت از محیط زیست و مسئولان استانی قزوین خواستند تا تخریب مهم‌ترین میراث شهر تاریخی قزوین، باغستان سنتی قزوین را متوقف کنند.

می‌توانید متن کامل این بیانیه را در این لینک بخوانید تا ببینید چه بلایی سر این میراث آورده‌اند، که به بخشی از آن اشاره کرده‌ایم:

«احداث پل قدس، بخش‌های قابل‌ملاحظه‌ای از بهترین و پرآب‌ترین محل‌های باغستان تاریخی قزوین را که افتخاری جهانی است و در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است، به ورطه نابودی کشید.

با احداث زیرگذر میدان خلیج فارس خاک بی‌نظیر و بهترین درختان پسته جهان، قربانی شدند و راه ورود باغداران و مردم شهر به باغستان در آن محل سد شد.

احداث پل طبقاتی امام رضا (ع) بافت تاریخی را از باغستان جدا، منظر باغستان را تخریب و پیوند ارگانیک بافت تاریخی را با باغستان که در امتداد حیات یکدیگرند، پاره کرد.»

تمام بناهای تاریخی نیازمند مرمت نیستند!

«بقعه ابودرداء» تنها بخش باقی‌مانده از مجموعه‌ی «دارالشفای صاحبی» است که ۷۰۰ سال قبل به عنوان اولین بیمارستان یزد و یکی از اولین بیمارستان‌های کشور شناخته می‌شده ولی اکنون تنها مخروبه‌ای از آن در گوشه‌ای از بافت تاریخی یزد به جامانده است.

تنها بقایای ویران شده «سید ابودرداء» که منحصر به سه دیوار است، باقی ‌مانده و در آن فقط بقایای مخروبۀ محراب با مقرنس گچ‌بری دیده می‌شود.سبک معماری و مقایسه‌ی آن با بناهای مشابه نیز نشان می‌دهد که این بنا متعلق به دوران مغول است ولی از آنجایی که این بنای ثبتی، کاربری مذهبی داشته است، اکنون جزو موقوفات و اموال اداره کل اوقاف محسوب می‌شود.

«سید مصطفی فاطمی» مدیر کل وقت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد درباره مرمت این بنا در گفت‌وگو با ایسنا گفت: بخش قابل توجهی از بنا تخریب شده و قابل کاربری دادن نیست لذا می‌توان برای معرفی این بنای ارزشمند تاریخی به منظور نمایش دادن به گردشگران، آن را در دستور بناهای تاریخی به منظور مرمت، قرار داد. تمام بناهای تاریخی نیازمند مرمت نیستند و برای برخی از آن‌ها باید عملیات‌های باستان‌شناسی انجام شود اما با توجه به اعتبارات محدود میراث فرهنگی استان این اقدام در حال حاضر مقدور نیست.

پل قاجاری منقل کباب‌پزی شده

یکی از گزارش‌های پاییز 98 مربوط به پل قاجاری است که روی که یکی از سرشاخه‌های رودخانه هراز به دستور ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد. این پل تاریخی در جاده بلده ـ یوش روی یکی از سرشاخه‌های رودخانه هراز با نام محلی «هردو رود» ساخته شده که در سال ۱۳۸۶ به شمارهٔ ۲۲۰۲۷ در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

ظاهر پل قاجاری از دور دست سالم است اما علاوه‌بر انبوه زباله‌هایی که بدون مسؤولیت در اطراف آن رها شده، روی پل راه بندهای آهنی نصب شده که با معماری پل ناهمخوان است.  در ابتدا و انتهای سطح سنگ‌فرش شده پل نیز دو حفره ایجاد شده که علت آن نامشخص است اما آثار آتش و ذغال در آن‌ها دیده می‌شود. ظاهرا وقتی که آتشی در داخل این منقل تاریخی برپا نمی‌شود، این حفره‌ها نقش سطل زباله را بازی می‌کنند.

با آن‌که بندکشی‌ها و وصله‌های سنگی روی دیواره و پایه‌ها نشان می‌دهد این پل قاجاری در یک دوره مرمت شده است اما طبق گزارش ایسنا در سال 98 وضعیت ظاهری مناسبی نداشته است.

مرمت پل کن بعد از ۹ ماه در غیاب میراث فرهنگی!

عضو شورای شهر تهران از مرمت بخشی از پل کن توسط شهرداری تهران بعد از ۹ ماه خبر داد و گفت: با این که می‌بایست میراث فرهنگی نسبت به مرمت آن اقدام کند اما این مهم را انجام نداد!

انتظار می‌رود با انتشار چنین اخباری میراث فرهنگی نسبت به وظایف خود هوشیارتر عمل کند.

مدیریت بحران بناهای تاریخی را جدی بگیرید

بلایای طبیعی یکی دیگر از خطراتی است که میراث فرهنگی را تهدید می‌کند. در چند سال اخیر زلزله، سیل و آتش‌سوزی سلامت بناهای تاریخی بسیاری را به خطر انداخت و تلنگری به متولیان وارد کرد تا به فکر مدیریت بحران جدی‌تری در بناهای تاریخی باشند.

با وجود احتمالِ وقوع هر کدام از بلایای طبیعی در کشور و در هر زمانی، اما آتش‌سوزی در چند سال اخیر همچنان رتبه‌ی نخستِ تلنگرهایی را دارد که گاهی سببِ خیرِ برگزاری برخی برنامه‌ها و جلساتی می‌شود که از دید همان متولیان و کارشناسان میراثی، کاری تکراری است. اقدامی که  بدون هیچ برنامه‌ریزی و برداشتن قدمی مناسب فقط برگزار می‌شوند، تا شاید روزی به نتیجه‌ای عملی برسند.

در همین راستا نخستین نشست تخصصی «بناهای تاریخی و خطرآتش سوزی » که در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در پاییز سال 98 برگزار شد اما موضوع مهم این است که آتش‌سوزی‌هایی در بناهای تاریخی رخ داده و موجب تخریب‌هایی شده است. هرچند میراث فرهنگی در کشور تاکنون قدری هوشمندتر از قبل عمل می‌کند و دست‌کم به فکر راهِ چاره‌ای برای جلوگیری ازآسیب در زمان بحران می‌افتد اما این موضوع نیز نیازمند چاره‌اندیشی اساسی‌تری است.

منبع:ایسنا

از بارگاه‌های زرشک برای ظرفیت سازی گردشگری بهره می‌بریم

استاندار خراسان جنوبی گفت: ما باید بارگاه‌های زرشک را به اقامتگاه بومگردی و گردشگری تبدیل کنیم و از این فرصت بهترین استفاده را ببریم.

حمید ملانوری، عصر روز گذشته ۲۴ مهر در حسینیه محدوده چاه شماره ۳ دشت سربیشه و در دیداری مردمی، با اشاره به این که موضوع واگذاری زمین  برای ایجاد بارگاه زرشک و احداث واحد اقامتی بر روی این بارگاه ها از مطالبات و درخواست های مردم است، خاطرنشان کرد:  پیشنهاد ما این است که با تلفیق کشاورزی و گردشگری، بارگاه‌های زرشک را به محیطی برای جذب گردشگر تبدیل کنیم.

به گزارش ایسنا، به نقل از روابط عمومی استانداری خراسان جنوبی، وی ادامه داد: با توجه به ظرفیت‌های کشاورزی و وجود جاذبه‌های تاریخی و طبیعی متعدد، خراسان جنوبی می‌تواند از خاستگاه‌های گردشگری دنیا باشد.

استاندار با اشاره به فصل برداشت زرشک و چشم نوازی باغات در این بازه زمانی، تصریح کرد: این فصل برداشت زرشک، بهترین فرصت برای حضور گردشگرانی است که به دنبال چنین جذابیت‌هایی هستند.

ملانوری با تأکید بر اهداف و سیاست‌های ستاد توسعه خاوران، اظهار کرد: یکی از مهمترین برنامه‌هایی که در این ستاد دنبال می شود، این است که ظرفیت‌هایی مثل معادن، محصولات کشاورزی و …به فرصتی برای گردشگری تبدیل شوند.

وی با تأکید بر اینکه محصول به این گرانبهایی را نباید ارزان بفروشیم، گفت: ما باید با برنامه ریزی درست و کار جمعی به این محصول بها بدهیم و آن را خوب بفروشیم.

استاندار با بیان اینکه کشاورزی ما باید مدیریت شود، اظهار کرد: این مهم با استفاده درست از گونه‌های مرغوب، کود و سم مناسب و … محقق می‌شود که بخشی از این کار، وظیفه دولت و بخشی دیگر به عهده خود کشاورز است.

به دنبال ایجاد واحدهای فرآوری بزرگ هستیم

ملانوری با تأکید بر اینکه صنایع فرآوری محصولات کشاورزی استان به شدت مورد غفلت قرار گرفته است، خاطرنشان کرد: ما به دنبال ایجاد واحدهای فرآوری بزرگی هستیم که بتوانیم محصولات کشاورزان را به موقع خریداری کرده و با تولید محصولات پایین دستی، ارزش افزوده ایجاد کنند.

به گفته وی؛ این ارزش افزوده باید به جیب کشاورز برسد و کشاورز ما با کمترین هزینه، از حاصل دسترنج خود نتیجه مطلوبی کسب کند.

وی با بیان این که برای رسیدن به این هدف، تعاونی بزرگ تولید کنندگان محصولات استراتژیک استان را پایه گذاری کرده‌ایم، تصریح کرد: همه تولید کنندگان زرشک، عناب و زعفران، سهامدار این تعاونی هستند.

استاندار ادامه داد: این تعاونی همه مراحل کاشت، داشت، برداشت و فرآوری را برای رسیدن به محصولی با کیفیت، متنوع و ارزش افزوده بالا و یافتن بازارهای فروش داخلی و بین المللی پایدار مدیریت می‌کند.

ملانوری با تأکید بر اینکه به این تعاونی باید اعتماد کرد، اظهار کرد: این تعاونی در آینده‌ای نزدیک، محصولات استان را به ارزش واقعی خود می‌رساند.

وی زرشک، عناب و زعفران را داروخانه هایی به تمام معنا خواند و یادآور شد: در دنیا محصولات تولیدی استان را بهتر از خود ما می‌شناسند.

استاندار، سربیشه را شهرستانی خاص برشمرد و گفت: این منطقه به لحاظ ذخایر معدنی، ظرفیت‌های صنعتی و تولیدی، دشت حاصلخیز در حوزه کشاورزی، سفره‌های آب زیرزمینی غنی، مرز فعال و نیروی انسانی اندیشمند، منحصر به فرد است؛ ما باید از این ویژگی‌های منحصر به فرد به بهترین شکل ممکن بهره برداری کنیم.

وی با اشاره به مصوبه سفر رئیس جمهور و موضوع بازنگری سند توسعه نهبندان، تصریح کرد: در موضوع بازنگری سند توسعه نهبندان، شهرستان سربیشه هم لحاظ شده و معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری به طور ویژه این بحث را دنبال می‌کند.

منبع:ایسنا

حفظ آثار تاریخی اولویت ما است

نماینده مردم مرودشت در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: اجازه نمی دهیم خدشه ای به آثار جهانی وارد شود بلکه خواسته ما این است که با نظر کارشناسان و به دور از دعواهای سیاسی شرایط جوری فراهم شود که مردم این مناطق هم بتوانند از مزایای حضور در کنار این آثار باستانی نهایت بهره را ببرند.

جلال رشیدی کوچی در گفت وگو با ایسنا، با اشاره به اخبار منتشر شده پیرامون احتمال تغییر انقباضی قوانین حرائم اطراف پاسارگاد؛ بیان کرد:با دعوتی که ما از وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی داشتیم و نظر مساعد ایشان، بازدیدی از منطقه پاسارگاد و آثار ثبت جهانی آن به عمل آوردند. یکی از مشکلاتی که بنده هم خدمت رییس جمهور در بازدید از تخت جمشید و هم خدمت وزیر میراث فرهنگی مطرح کردم بحث محدودیت های شدیدی است که حرائم درجه ۱ و ۲ مجموعه ها و آثار ثبت جهانی مثل تخت جمشید، نقش رستم و پاسارگاد برای مردم ایجاد کرده است.

وی در ادامه اظهار کرد: این محدودیت ها باعث شده مردمی که در نزدیکی این آثار زندگی می کنند تقریبا از هر نوع کاری چه در حوزه ساخت و ساز و چه در حوزه های کشاورزی، دامداری و شهرک ها صنعتی محروم شوند. خواسته ما این بود که یا وزارت میراث برای ساکنان این منطقه اشتغال زایی کند و یا اینکه در برخی از قوانین حرائم این آثار بازنگری داشته باشد.

نماینده مردم مرودشت در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: شهر مادر سلیمان تا مقبره کورش ۲ هزار متر فاصله دارد و جمعیتی بالغ بر ۱۰ هزار نفر در آن زندگی می کنند. این جمعیت نیاز به شغل دارند. ضمن اینکه باتوجه به حساسیت هایی که وجود دارد و برای ما نیز اولویت اول حفظ آثار تاریخی است،قطعا هر اقدامی که قرار باشد صورت گیرد با نظر کارشناسی خواهد بود.

وی در ادامه تاکید کرد: ما اجازه نمی دهیم خدشه ای به این آثار وارد شود و بلکه خواسته ما این است که با نظر کارشناسان و به دور از دعواهای سیاسی شرایط جوری فراهم شود که مردم این مناطق هم بتوانند از مزایای حضور در کنار این آثار باستانی نهایت بهره را ببرند. حالا ممکن است این شرایط با تجدید نظر در حرائم ایجاد شود و یا اینکه ایجاد اشتغال برای این افراد در حوزه های دیگری باشد.

منبع:ایسنا

همدان؛ پایتخت تاریخ و تمدن یا تخریب تمدن؟

حکایت “کی بود کی بود من نبودم” در این شهر پیشینه طولانی دارد. تجربه ثابت کرده این داستان معمولا بعد از اینکه کار از کار می‌گذرد و ضرر و زیان‌های جبران ناپذیری به جا می‌ماند توسط برخی از دستگاه‌ها و مسئولان مطرح می‌شود و پس از مدتی، کل ماجرا به فراموشی سپرده شده و مردم باید منتظر اتفاق ناگوار بعدی باشند.

به گزارش ایسنا، این داستان تلخ اما این بار گریبان دو بنای تاریخی را گرفت که اولی به طور کامل و دیگری قسمت‌هایی از آن و در فاصله حدود ۱۰ روز فرو ریخت و در خاطره‌ها گم شد. مدرسه تاریخی “ظفر” در محله ذوالریاستین، در بافت تاریخی همدان و درست در محدوده‌ پرونده ثبت جهانی “منظر تاریخی هگمتانه تا همدان” قرار داشت و بسیاری از مردم کهن شعر همدان با آن خاطرات تلخ و شیرین فراوانی از خنده‌ها و شیطنت‌های اول مهر تا اضطراب‌ امتحان‌های تجدیدی شهریورماه، داشتند.

بنای بعدی “خانه تاریخی دکتر شیری” در خیابان جهان‌نما است که طبق گفته مسئولان قسمت‌های زیادی از شیروانی و جداره‌های آن توسط مالک تخریب شده است. لازم به ذکر است پرونده ثبت این بنای تاریخی در استان به اتمام رسیده و به وزارتخانه میراث فرهنگی ارسال شده بود البته طبق اظهارات معاون میراث فرهنگی استان همدان مرمت این بنای تاریخی به زودی آغاز می‌شود و در روند ثبت آن نیز اخلالی پیش نمی‌آید.

اما در این میان تخریب کامل مدرسه تاریخی ظفر داغی بود که بر دل دوستداران میراث فرهنگی ماند تخریب این بنا که اولین بار در تاریخ ۷ مهرماه و در نشست هفته گردشگری مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان رسانه‌ای شد حقیقت تلخی بود که فعالان حوزه میراث فرهنگی انتظار شنیدنش را نداشتند، اما خبر درست بود و شوکه کننده. شنیدن این خبر، خبرنگاران حاضر در جلسه را به محله کبابیان در سال ۹۶ برد همان طور که پس از انتشار خبر برای مردم و دوستداران میراث فرهنگی نیز تداعی همان خاطرات بود و همه حیران از اینکه این تاریخ تلخ تا کی قرار است در شهر تکرار شود و آب از آب تکان نخورد؟

سوم آذرماه سال گذشته بود که مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان خبر “ابلاغ ضوابط بافت تاریخی به شهردار همدان” را رسانه‌ای کرد، طبق گفته علی مالمیر نامه وزارت میراث فرهنگی که در تاریخ ۲۹ آبان ماه به استاندار و دستگاه‌های مختلف از جمله اداره کل میراث فرهنگی همدان ابلاغ شده بود یکم آذرماه نیز به شهردار همدان ارسال شد.

در قسمت دیگری از مصاحبه مالمیر در همان تاریخ آمده بود که براساس قانون و ضوابط میراث فرهنگی مانند ماده ۳ آیین نامه اجرایی قانون اساسنامه شهرداری برای انجام هر گونه ساخت و ساز یا صدور مجوز در حرائم محدوده‌ها، محوطه‌ها و آثار تاریخی باید نظر میراث فرهنگی را استعلام کند.

با ابلاغ این نامه در سال گذشته، احتمال اینکه داستان کبابیان و خانه‌هایش باز هم تکرار شود تا حدی رنگ باخت اما حدود یک سال پس از این ابلاغیه، قصه لودرها و تخریب هویت همدانی‌ها باز هم داستان ساز شد و مدرسه ظفر را از فهرست بناهای تاریخی شهر حذف کرد و به خانه دکتر شیری خسارت‌های زیادی وارد کرد.

پس از اینکه مالمیر در نشست ۷ مهرماه سال جاری از تخریب مدرسه تاریخی ظفر و پیگیری این اتفاق توسط میراث فرهنگی خبر داد زمزمه‌های بی‌اطلاعی دستگاه‌ها در شهر شنیده شد، در آن روز مدیرکل میراث فرهنگی همدان همچنین اعلام کرد ‌با وجود اینکه لکه‌های واجد ارزش بافت به شهرداری ابلاغ شده اما در مورد تخریب این بنا از میراث فرهنگی استعلام نکرده است.

اولین واکنش به مطالبه‌گری رسانه‌ها و فعالان میراث فرهنگی در رابطه با تخریب این مدرسه، از طرف شهرداری منطقه یک بود، در اطلاعیه این سازمان که در تاریخ ۱۱ مهرماه برای رسانه‌ها ارسال شد آمده بود “در پی گزارش‌ها و کلیپ‌هایی که در فضای مجازی در رابطه با مدرسه ظفر پخش شده به استحضار می‌رساند که مدرسه ظفر توسط شهرداری تخریب نشده و هیچ گونه مجوزی نیز در این باره صادر نشده است و مالک اقدام به انجام این کار کرده که به هنگام خاکبرداری توسط سازمان مدیریت پسماند کار تعطیل شده است”.

مالک، مدرسه ظفر را تخریب نکرده است

در همان شب خبر رسید که کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر همدان در تاریخ ۱۲ مهرماه جلسه فوق‌العاده‌ای با موضوع مدرسه ظفر برگزار خواهد کرد. در این جلسه رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر همدان اعلام کرد مالک این بنای تاریخی، صبح امروز در شورای شهر بود و گفت خود آنجا را تخریب نکرده اما کار خوبی انجام شده است.

به گفته سعید حاجی‌بابایی اینکه این وسط چه کسی مدرسه ظفر را تخریب کرده معلوم نیست و مالک هم اظهار بی‌اطلاعی می‌کند. این عضو شورای شهر همچنین معتقد بود چرا ناهماهنگی‌ها باید باعث شود این اتفاق برای مدرسه ظفر رخ دهد و شورا دنبال این مسئله خواهد رفت چون وظیفه دارد، علاوه بر این نباید نگاه سازمانی داشته باشیم چراکه بافت تاریخی متعلق به همه ماست. از طرف دیگر شهرداری همدان سرپرست دارد و طبق روال و بر اساس قانون کار انجام می‌شود.

برای تخریب مدرسه ظفر از میراث فرهنگی استعلام نشد

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان نیز معتقد بود اگر قرار است مجوزی صادر شود و اقدامی صورت گیرد باید از میراث فرهنگی استعلام داشته باشد، ضمن اینکه اگر استعلام هم نمی‌شد، چون مدرسه ظفر جزء لکه‌های تاریخی و ارزشی اعلام شده، نباید تخریب می‌شد.

وظیفه شهرداری در نظارت بر تخریب و ساخت و ساز چیست؟

مالمیر با طرح این سوال که اگر درباره این بنا مجوز تخریب گرفته شده، چگونه است و اگر نه وظیفه شهرداری در نظارت بر تخریب و ساخت و ساز چیست؟ اعتقاد داشت مالک اظهار کرده که بارها در مورد این ملک با شهرداری مکاتباتی داشته و رفع خطر و خاکبرداری به هیچ عنوان توسط او صورت نگرفته است.

میراث فرهنگی، تخریب مدرسه ظفر را پیگیری حقوقی می‌کند

به گفته وی میراث فرهنگی، تخریب مدرسه ظفر را پیگیری حقوقی خواهد کرد و طبق قانون بناهایی که حتی واجد ارزش نباشند اما متعلق به دهه ۴۰ و قبل باشند، اگر تخریب شوند باید عین به عین ساخته شوند. علاوه بر این مدرسه ظفر دومین بنای تاریخی همدان طی چند سال اخیر است که تخریب شده و اگر خانه‌های تاریخی کبابیان را آنچه مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی بوده، برگشت  می‌دادیم شاید امروز مالک یا هرکسی که در تخریب این بنا موثر بوده امید آن را نداشت که اگر تخریب کند فردا بنای دیگری بسازد.

دفتر مشترک بین شهرداری و میراث فرهنگی تشکیل شود

مالمیر همچنین تأکید داشت باید دفتر مشترک بین شهرداری و میراث فرهنگی باشد تا به روز اطلاعات در اختیار دو سازمان قرار گیرد و بهتر بتوانند اقداماتی انجام دهند، همچنین باید فرهنگسازی شود تا شهرداری به عنوان اقدام غیرقانونی، پیگیری حقوقی داشته باشد و دوم اینکه الزام شود اگر بنایی تخریب شد عین به عین ساخته شود.

وعده‌های ساخت خانه‌های کبابیان روی زمین ماند

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همدان با یادآوری اینکه در خصوص محوطه کبابیان، مالک شهرداری بود و شهرداری خانه‌های آنجا را تخریب کرد برخی از اعضای شورای قبلی اظهار کردند که عین به عین آنجا را می‌سازیم اما فعلا کار زمین مانده است.

شهرداری مدرسه ظفر را تخریب نکرده است

شهردار منطقه یک همدان نیز در این جلسه تأکید داشت مدرسه ظفر توسط شهرداری تخریب نشده و توسط مالک تخریب شده و مالک از شهرداری هم هیچگونه مجوزی برای تخریب دریافت نکرده است. همچنین هنگام خاکبرداری همکاران سازمان پسماند شهرداری نسبت به تعطیلی کار اقدام کرده‌اند.

مالک رفع خطر کرده است

به اعتقاد مسعود دهبانی‌صابر، مالک می‌گوید بنا را تخریب نکرده اما رفع خطر کرده است و اینطور استدلال می‌کند، علاوه بر این مالک مجوز رفع خطر نگرفته و میراث فرهنگی یگان حفاظت دارد که اگر اخطار می‌داد باید به شهرداری اعلام می‌کرد.

وی با اعلام این نظر که شهرداری در بافت تاریخی به دنبال پول نیست و بافت تاریخی هم برای این دستگاه‌ درآمد ندارد، معتقد است اگر مالکی و دستگاهی در حوزه گردشگری و حفظ بافت تاریخی سرمایه‌گذاری کند طبق اختیارات حمایت خواهیم کرد.

از میراث فرهنگی استعلام خواسته شده و پاسخ آن مشخص نیست

رئیس شورای اسلامی شهر همدان نیز معتقد است تخریب مدرسه ظفر زمانی رخ می‌دهد که اطلاعی از تخریب از سوی هیچکدام از سازمان‌ها داده نمی‌شود و شهرداری به عنوان سازمان مربوطه کار را متوقف می‌کند، از طرف دیگر هرگونه تخریبی در خصوص بافت‌های تاریخی باید از میراث فرهنگی استعلام گرفته شود که به نظر استعلام خواسته شده و پاسخ میراث فرهنگی مشخص نیست.

شهرداری و میراث فرهنگی کوتاهی کرده‌اند

محمود مسگریان معتقد بود از طرفی مالک ادعا می‌کند بنا را تخریب نکرده و شهرداری هم که نمی‌توانست قبل از اینکه قرارداد تنظیم کند، اقدام به تخریب کند و از طرفی مالک خود باید اقدام به تخریب کند، مگر در جاهایی که دیواری خطری برای مردم باشد و شهرداری رفع خطر کند. بنابراین بخش عمده‌ای از اقدام تخریب به عهده مالک بوده و او اگر مایل به این کار نبود باید حداقل اطلاع می‌داد. اگرچه کوتاهی‌هایی نیز از سوی شهرداری و میراث فرهنگی هم وجود دارد و باید دقیق بررسی شود.

در پی اظهار نظرهای متولیان اصلی حفظ و نگهداری بافت و بناهای تاریخی همدان در رابطه با تخریب مدرسه ظفر و اظهار نظرهای نکرده آنها در مورد خانه تاریخی دکتر شیری لازم است گفته شود موضوع بودن یا نبودن بافت تاریخی در همدان کهنه کتابی است که سال‌هاست خاک می‌خورد و هنوز هم معلوم نیست اولین پایتخت مادها در ایران بافت تاریخی می‌خواهد یا نه؟ سرنوشت بافت و بناهای تاریخی در این شهر مدت‌های طولانی است در پیچ و قوس تصمیمات نه چندان هماهنگ میراث فرهنگی، شهرداری و شورای شهر گیر کرده است، از طرفی در اظهارات دستگاه‌های عریض و طویل، ضرورت حفظ بافت تاریخی شهر دیده می‌شود از طرف دیگر در عمل خلاف این است.

حال باید منتظر بود و دید آیا مقصر تخریب بنای تاریخی ظفر مشخص می‌شود؟ مسئولان زیربط چه تصمیمی برای این موضوع خواهند گرفت؟ آیا سرانجام این مدرسه تاریخی حکایت تخریب خانه‌های مرکز محله کبابیان خواهد شد؟ در رابطه با خانه دکتر شیری و جلوگیری از اتفاقاتی مانند آن چه تدابیری می‌اندیشند؟ و اینکه بالاخره پرونده تخریب‌هایی از این دست در شهر همدان بسته خواهد شد یا خیر؟

منبع:ایسنا