سابقه هنر آینه‌کاری در فارس
علاوه بر این ریشه‌های اقتصادی آینه‌کاری را نباید فراموش کرد. در سده ۱۰هجری قمری آینه از اروپا به‌ویژه از ونیز به ایران وارد می‌شد و بخشی از این آینه‌ها هنگام جابه‌جایی درراه می‌شکست. هنرمندان ایرانی برای بهره‌گیری از قطعات شکسته راهی ابتکاری یافتند و از آن‌ها برای آینه‌کاری استفاده کردند و آینه‌کاری ظاهراً با کاربرد آن‌ها آغاز شد.
آینه‌کاری در آغاز با نصب جام‌های یکپارچه آینه بر بدنه بنا شروع شد، نه‌تنها درون بنا بلکه دیوارهای ستون‌دار عصر صفوی نیز با آینه‌های بزرگ تزیین شد.
در دوره‌های زند و قاجار، این صنعت را در قاب پنجره‌ها، دیوارها، سقف‌ها و ستون‌ها در آلاچیق‌ها و خانه‌های خصوصی، چای‌خانه‌ها و همچنین بناهای سلطنتی و زیارتگاه‌ها اعمال می‌کردند، مجموعه حرم زیارتی شاه‌چراغ در شیراز، دارای کاربرد گسترده‌ای از آینه‌کاری است، همچنین به‌عنوان در طراحی نمای خارجی و در آستانه نیمه گنبدی که ورودی تالارها، حیاط‌ها، باغ‌ها و استخرهای منعکس‌کننده را نشان می‌دهد، به نظر می‌رسد که از این هنر کمال استفاده را برده‌اند.
ایرانیان از دیرباز به آب به‌عنوان نمادی از روشنایی و پاکیزگی می‌نگریسته‌اند و ساخت حوض و آب‌نما در بناها و ساختمان‌ها نیز بر همین باور بوده است.
به‌کار بردن قطعات آینه برای آرایش بناها و ساختمان‌ها در دوره‌های جدیدتر که آینه را نمادی از نور و روشنایی داشته و در هر خانه نو به همراه هر تازه‌عروس آینه‌ای با شمع‌دان و قرآن می‌نهاده‌اند با این باورها بی‌ارتباط نبوده است.
استفاده از قطعات آینه در بناها و هنر آینه‌کاری ریشه اقتصادی نیز داشته است بدین گونه که از سده ۱۰ هجری قمری آینه به‌صورت یکی از اقلام وارداتی از اروپا و به‌ویژه از ونیز به ایران آورده می‌شده که برخی از این آینه‌ها به هنگام جابه‌جایی درراه می‌شکست و هنرمندان ایرانی باشم اقتصادی و ذوق هنری برای بهره‌گیری از قطعات شکسته راهی ابتکاری یافته و از آن‌ها برای آینه‌کاری استفاده کردند و آینه‌کاری ظاهراً با کاربرد آن‌ها آغازشده است.
هنر آینه‌کاری که از هنرهای وابسته به معماری است در استان فارس بیشتر در اماکن مذهبی و متبرکه که برای زیباسازی نمای داخلی بنا به کار می‌رود.
عمده‌ترین روش‌های آینه‌کاری شامل طرح گره که از ترکیب قطعات هندسی آینه برکنار یکدیگر و گسترش آن بر طبق اصول خاص گره پدید می‌آید، طرح گردان اسلیمی و ختایی که برش این‌گونه طرح‌ها به دلیل قوس‌ها و پیچ‌های اسلیمی و گل‌وبوته مهارت خاصی را می‌طلبد و مقرنس آینه‌کاری شده هستند.
هنر آینه‌کاری در شهرهای شیراز، اصفهان، مشهد، تهران و قم رایج است اما هنر آینه‌کاری شیراز به دلیل برخورداری از کیفیت و مرغوبیت بالا شهرت خاصی دارد.
استاد محمد ظریف صناعی از اساتید به نام این هنر شیراز است که یادگارهای هنری او در بقعه سید علاءالدین حسین (ع) و سید تاج‌الدین غریب (ع) در شیراز، امامزاده پیرمراد استهبان، امامزاده سید ابوالقاسم داراب، گنبد سبز و نظرگاه ابوالفضل (ع) لار و حسینیه ابوالفضل (ع) گراش به‌جامانده است.
منحصربه‌فردترین آینه‌کاری‌ها در شیراز را می‌توان در بارگاه مقدس حضرت احمد بن موسی (ع)، نارنجستان قوام، خانه زینت الملک قوامی، خانه نصیرالملک قوامی نام برد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.