اهمیت حفظ بافت تاریخی در طرح مرمت بوتیک هتل خرو

سمانه نژادعلی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص مرمت خانه‌ای قدیمی و تبدیل آن به بوتیک هتل اظهار کرد: بوتیک هتل زاک در کوچه عمارت در قلب بافت تاریخی شهر «خرو علیا» واقع شده است. بنای این خانه دارای قدمتی بیش از ۶۰ سال است که در دوره پهلوی توسط استادکاران و معماران بومی طراحی و اجرا شده است.

وی ادامه داد: انتخاب خانه قدیمی و تبدیل آن به بوتیک هتل در خرو به لحاظ مکان‌یابی در مسیر گردشگری و دسترسی به اماکن تاریخی این شهر بوده و از ویژگی‌های این بوتیک هتل می‌توان به چشم‌انداز بی‌نظیر آن به بافت تاریخی شهر که بسیار برای گروه مرمت و بازسازی حائز اهمیت بود، اشاره کرد. خرو یکی از مناطق گردشگری خراسان رضوی است که در منطقه سرسبز نیشابور واقع شده است.

نژادعلی ادامه داد: از دیگر دلایل ساخت بوتیک هتل در این منطقه باید به کوچه باغ‌های افسانه‌ای، دره‌های سبز و رودهای پربار خرو اشاره کرد. این شهر ییلاقی در کوهپایه‌های بینالود واقع شده و از آبشارها و ارتفاعات سرسبزی نیز برخوردار است که آبشار رودمیان از جمله معروف‌ترین آن‌هاست.

وی عنوان کرد: این شهر از باغات زیاد و متنوعی برخوردار بوده که باغات آلوی آن به دلیل وسعت و کیفیت محصولی که دارند لقب پایتخت آلوی ایران را برای خرو به ارمغان آورده‌اند. از دیگر القاب معروفی که به این شهر نسبت داده شده نیز می‌توان به «پایتخت طلایی» و «نگین ییلاقات کشور» اشاره کرد.

این معمار مشهدی ابراز کرد: از آنجایی که می‌توان با گذر از راه‌های پرپیچ و خم کوهستانی به ییلاقات جنوبی بینالود دست یافت، بنابراین سفر به خرو تجارب گردشگری زیادی چون طبیعت‌گردی، کوهپیمایی، بازدید از اماکن تاریخی و … را برای افراد به ارمغان می‌آورد. همچنین آثار تاریخی ایران در وسعت کوچکتری در بافت تاریخی شهر خرو به چشم می‌خورد که از جمله آن می‌توان به معماری پلکانی ۱۰۰ سال پیش ایران اشاره کرد.

انتقال امانت گذشتگان به آیندگان یکی از رویکردهای اصلی مرمت در بوتیک هتل خرو بود

نژادعلی رویکرد اصلی در مرمت و باز طراحی این خانه را انتقال امانت گذشتگان این شهر به آیندگان دانست و گفت:  در این راستا سعی شده است از روش‌های سنتی در مرمت استفاده حداکثری شود و به ساختار اصیل و ارزشمند بنا اهمیت داده شود. در مراحل ابتدایی مرمت سازه چوبی موجود که مطابق با اقلیم منطقه و دچار آسیب‌های جدی شده بود تحت مرمت قرار گفت و ما با تقویت سازه و اضافه کردن ستون‌های چوبی و همچنین تعویض پایه‌های آسیب دیده جهت خودایستا کردن کالبد بنا اقداماتی انجام دادیم تا خانه هر چه استوارتر از قبل نمایان شود.

وی اضافه کرد: در وهله دوم در طرح مرمت، توجه ویژه به حفظ و تقویت منظر بافت تاریخی شهر در تجربه مهمانان هتل مد نظر بود و در همین راستا ایوانی در طبقه اول خانه با چشم‌اندازی فوق‌العاده طراحی شد و «ایوان چشم‌نواز» نام گرفت.

این معمار مشهدی ادامه داد: همچنین طراحی حوض و آبشاری متفاوت که با ریزش آب از سمت ایوان به حیاط مرکزی تداعی‌گر «آبشار رودمیان» است، فضایی دلنشین و خاطره‌انگیز را پدید آورده است. البته حائز اهمیت است که در طراحی و نام‌گذاری تمامی فضاهای هتل سعی در باز زنده‌سازی بافت تاریخی و گردشگری منطقه شده است که می‌توان به نام‌گذاری اطاق‌ها با عنوان روستاهای اطراف منطقه اشاره کرد.

نژادعلی عوامل طبیعت را دارای نوعی تقدس در باورهای ملی و ظهور آن‌ها در بناها حائز اهمیت دانست و بیان کرد: در حیاط بنا درختی با قدمت ۶۰ ساله و ترکیبی ۵ گونه متفاوت سیب وجود دارد که با طراحی حیاط مرکزی و شاخص‌سازی درخت در کنار حرکت آب، بهره‌مندی یکسان فضاها از این عنصر نمادین حیات و زندگی را میسر ساخته است.

وی اضافه کرد: متناسب‌سازی فضاهای خانه جهت انطباق کاربری بوتیک هتل با حفظ هندسه کامل و باارزش خانه نیز گام بعدی طرح مرمت به دلیل کوچک بودن مساحت عرصه و بنای خانه دسترسی به اطاق‌ها از حیاط بوده است. اضافه کردن فضای شربت‌خانه، اطاق و همچنین تغییرات در ایجاد حس محرومیت در ورود به فضای خصوصی اطاق‌ها در دستور کار قرار گرفته بود.

این معمار مشهدی ادامه داد:  فضاهای عمومی و متنوعی با عملکرد مکمل جهت ایجاد کیفیت فضایی نیز پیش‌بینی شد و در نهایت فضای نگهداری علوفه و دام در خانه به مطبخ و کافه از جمله تغییرات در طراحی پروژه بود تا مهمانان بتوانند پس از پیاده‌روی‌های طولانی در بافت تاریخی دمی بیاسایند و تجربه‌ای منحصر به‌فرد در ذهن خود ثبت کنند.

استفاده از سبک نگارگری مکتب هرات در این بوتیک هتل برای به تصویر کشیدن افسانه‌های ماندگار

نژادعلی در خصوص طرح‌های استفاده شده در بنای این بوتیک هتل تصریح کرد: قاب‌های آجری در بدنه حیاط مرکزی با نقاشی‌هایی به سبک نگارگری مکتب هرات برگرفته از آثار «کمال‌الدین بهزاد» به چشم می‌خورد که در راستای به تصویر کشیدن افسانه‌های ماندگار شهر از گذشته تاکنون است که از جمله این داستان‌ها می‌توان به «آیین فالگوش ایستادن» اشاره کرد.

وی اظهار کرد: به عبارتی مردم خرو همه ساله آخرین سه‌شنبه‌ شب سال را با آیین عجیب فال گوش ایستادن سپری می‌کنند. اگر این شب در کوچه پس کوچه‌های خرو قدم بزنیم جابه‌جا آدم‌هایی را می‌بینیم که پشت در خانه‌ها فال گوش ایستاده‌اند و با دقت به حرف‌ها و نجواهای اهل خانه گوش می‌کنند. آن‌ها از دیرباز برای هر کلمه بار معنایی و انرژی‌هایی فراتر از ظاهرشان قائل بوده‌اند. از لابه‌لای جملات و عباراتی که می‌شنوند معناهایی استخراج می‌کنند که با کنار گذاشتن آن‌ها به باور کلی از زندگی و سرنوشت‌شان در سال پیش می‌رسند. این آثار که گزیده‌ای از آن در بالا ذکر شد در هفت قاب متفاوت روایات را به تصویر کشیده و شرح می‌دهد که خود در جذب گردشگران به این هتل نقش بسزایی دارند.

منبع:ایسنا