برگزاری این ماه در کشورهای مختلف دارای احکام و رسوم خاصی است که جذابیت این آیین‌ها سبب جذب گردشگر در روزهای ماه مبارک رمضان شده است. یکی از کشورهای اسلامی که آداب خاصی در این ماه برگزار می‌کند کشور ازبکستان است که در ادامه به بیان تعدادی از آن‌ها می‌پردازیم.

مردم ازبکستان یک هفته قبل از شروع رمضان برای بازدید به منازل یک‌دیگر رفته و طلب حلالیت می‌کنند؛ آن‌ها معتقدند باید قبل از آغاز این ماه کینه‌ها و کدورت‌ها کنار گذاشته شود و با دلی پاک وارد رمضان شد.

«رمضان خوانی» از دیگر آداب و رسوم دیرینه این کشور در ماه مبارک رمضان محسوب می‌شود که بر اساس آن کودکان و نوجوانان ازبکی با مراجعه به خانه همسایگان خود سرودهای ویژه‌ای از دعاهای سلامتی زمزمه کرده و احسان دریافت می‌کنند.

کودکان و نوجوانان ازبکی در بخش‌هایی از این دعاهای سرودگونه می‌گویند،« با آمدن رمضان به خانه شما آمدیم، خدا به گهواره شما یک پسرقهرمان بدهد، ما شما را از همه ثروتمندتر دیدیم، شما نیز در راه خیر کمک کنید». این سرودها با هدف احیای انفاق و کمک مؤمنانه در میان مردم ازبکستان رواج یافته است؛ به طوری که کودکان و نوجوانان نیز پول‌های جمع‌آوری شده را برای کمک به ایتام و امورخیریه هزینه می‌کنند.

مردم ازبکستان پیش از شروع رمضان برای بازدید به منازل یک‌دیگر رفته و طلب حلالیت می‌کنند؛ آن‌ها معتقدند باید قبل از آغاز این ماه کینه‌ها و کدورت‌ها کنار گذاشته شود و با دلی پاک ماه مبارک رمضان را آغاز کرد. در این ماه توجه به قرآن کریم و برگزاری جلسات مذهبی مانند قرائت قرآن، سخنرانی، بیان احکام شرعی و … افزایش می‌یابد.

مسلمانان شیعه در ازبکستان به خصوص در سمرقند و بخارا پس از نماز جماعت، جلسات قرائت قرآن، مسابقات قرآنی، بیان احکام و مسائل شرعی، ذکر احادیث اهل‌بیت(ع)، سخرانی و مراسم احیای شب قدر را برگزار می‌کنند.

هم‌چنین دادن افطاری و صرف این وعده در کنار اعضای خانواده و خویشاوندان بسیار مورد توجه قرار دارد. معمولا  در سفره‌های افطار ازبک‌ها شیرینی‌های مخصوص به نام نشالده که ترکیبی از سفیده تخم‌مرغ، شکر و ریشه گیاه یتیمک است، تالقان تهیه شده از گندم سرخ، نان خشک و فرآورده‌های کشاورزی به صورت کوبیده، خرما، حلوا، مویز، میوه‌های مختلف هم‌چون زردآلو، سیب، سبزیجات و … وجود دارد.

مردم کشور ازبکستان معمولا روزه خود را با چای سبز، آب و یا خرما باز می‌کنند، در این کشور پس از اقامه نماز مغرب، غذاهایی ساده‌ای مانند  شیرینی «نشالده»، «سوپ مسدووه»، «آش» سرو و سپس در وعده شام غذای اصلی، کامل‌تر و سنتی مانند «آش پلو»، «ششلیک»، «قازان کباب»، «سمبوسه»، «مانتی» و «شوربا» صرف می‌شود.

مسلمانان شیعه این کشور همانند مسلمانان ایران شب‌های نوزدهم، بیست‌ویکم و بیست و سوم را به عنوان شب‌های قدر شناخته و با قرائت دعای جوشن‌کبیر و قرآن به سر این شب‌ها را احیا می‌کنند. درحالیکه برخی از مسلمانان سنی‌مذهب شب ۲۷ رمضان را به عنوان شب قدر شناخته و تمام قرآن کریم را در این شب تلاوت می‌کنند.

ازبک‌ها معتقدند که زکات فطریه باید در اوایل ماه مبارک پرداخت شود؛ از این رو افراد نیازمند ازبکی در اوایل ماه رمضان به منازل مردم مراجعه کرده و خواستار دریافت زکات فطره می‌شوند، مردم نیز ازاین اقدام استقبال کرده و قیمت سه کیلو گندم برای هر نفر را به عنوان زکات فطره (فطریه ) پرداخت می‌کنند.

عید فطر از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین اعیاد ازبکستان به شمار می‌رود. به مناسبت این عید هر ساله سه روز تعطیلی رسمی اعلام می‌شود و مردم ازبکستان این سه روز را به جشن و پایکوبی می‌پردازند؛ در این عید مردم لباس نو پوشیده و به دیدار بزرگ‌ترها می‌روند، بزرگترها نیز به آن‌ها عیدی داده و با شیرینی‌های مخصوص این روز از آن‌ها پذیرایی می‌کنند. در این روز همچنین نماز عید فطر در مساجد برگزار می‌شود.

گفتنی است که در حال حاضر به دلیل شیوع کرونا در سرتاسر جهان اجرای برخی از آداب و رسوم رمضانی در ازبکستان با محدودیت و ممنوعیت همراه شده است.

منبع:ایسنا

فردین امیری در گفت و گو با ایسنا، با تاکید براینکه کرمانشاه از نظر جاذبه های گردشگری یکی از استانهای اول کشور است، اظهارکرد: شاید آثار تاریخی فراوان، طبیعت زیبا و بکر و تنوع فرهنگی که در کرمانشاه داریم را هیج جای دیگر کشور نتوان پیدا کرد، اما تاکنون بهره چندانی از این ظرفیت ها نبرده ایم.

وی تصریح کرد: برخی استان هایی که اکنون حرف اول را در بحث گردشگری کشور می زنند، استان هایی هستند که سابقه تاریخی  آنها به دوره صفوی می گردد، این درحالی است که ما مکان های تاریخی داریم که آثاری از انسان های نئاندرتال هم در آنها کشف شده است.

رئیس انجمن دفاتر گردشگری استان با بیان اینکه در سایر موضوعات هم کرمانشاه حرف های زیادی برای گفتن دارد، اعلام کرد: مشکل اصلی که طی سالهای گذشته برای جذب گردشگر به کرمانشاه با آن گریبانگیر بوده ایم، عدم تبلیغات مناسب بوده، چراکه تا زمانی که محصولی درست و به اندازه کافی معرفی نشود، مشتری هم نخواهد داشت.

وی تاکید کرد: متاسفانه گاها در تبلیغاتی هم که برای معرفی جاذبه های کرمانشاه صورت می گیرد، کیفیت چندانی را در کار نمی بینیم و آنطور که شایسته است، زیبایی آثار به گردشگران معرفی نمی شود و این یکی از مهمترین معضلات تبلیغات گردشگری در استان است.

امیری در ادامه با تاکید بر لزوم ترویج فرهنگ گردشگرپذیر بودن بین مردم، اظهار کرد: باید برای مردم استان جا بیندازیم که حضور گردشگران چقدر می تواند برای آنها درآمدزا باشد تا آنها نیز در این حوزه فعال شوند. البته این موضوع طی یکی دو سال اخیر در منطقه اورامانات اتفاق افتاده و مردم این منطقه به اهمیت حضور گردشگران آگاه شده اند.

وی در ادامه با بیان اینکه امروزه در بسیاری از کشورهای دنیا به سمت جاذبه های گردشگری دست‌ساز رفته اند، عنوان کرد: باتوجه به نقشی که امروزه جاذبه های گردشگری دست ساز در   جذب گردشگر ایفا می کنند، به نظر می رسد ما در این بخش خلاء هایی داریم که باید جبران شود، چراکه همه گردشگران علاقمند به دیدن آثار تاریخی، یا طبیعت و یا تنوع فرهنگی نیستند، بنابراین باید سلیقه های مختلف گردشگران را هم در نظر بگیریم.

رئیس انجمن دفاتر گردشگری کرمانشاه پیشنهاد داد: باتوجه به اینکه ورودی های شهر کرمانشاه شرایط بسیار نامناسبی دارند، می توان با کمی کار کردن روی آنها و با کمک بخش خصوصی آنها را ساماندهی کرد و جاذبه های خوبی را در آنها ایجاد کرد، از طرف دیگر بلوار تاق بستان هم می تواند یک مسیر گردشگری بسیار مناسب باشد که از آن غفلت کرده ایم.

وی اضافه کرد: همچنین چندسالی می شود شهربازی کرمانشاه که می تواند یک جاذبه گردشگری باشد، تعطیل شده و مردم کرمانشاه که خاطرات بسیار خوبی با مجموعه تفریحی “فانفار” داشتند اکنون درحال فراموش کردن آنها هستند، درحالی که می توان آنها را احیاء و بازسازی کرد و با بروزرسانی و خلاقیت آنها را به جاذبه گردشگری تبدیل کرد.

به گفته این فعال گردشگری، مسیر کریدور گردشگری بیستون به تاق بستان، تپه شیرین، خیابان مدرس، صنایع دستی متنوع و … نیز ظرفیت های دیگری هستند که می توان از آنها برای جذب گردشگر بهره برد.

وی درپایان با تاکید براینکه تمام اهتمام مسئولین حوزه گردشگری علاوه بر جذب گردشگر داخلی باید بر جذب گردشگر خارجی متمرکز باشد، اعلام کرد: جذب گردشگر خارجی درآمدزایی بالایی دارد، پس تا جایی که می توانیم باید به سمت استفاده از این ظرفیت برویم.

منبع:ایسنا

باید گفت که فعالیت مساجد در اروپا با توجه به اینکه بخش‌های مختلف این قاره طی دوره‌هایی تحت کنترل مسلمانان بوده است، قدمتی بسیار طولانی دارد؛ برای مثال حضور عثمانی‌ها در منطقه بالکان، مورها در اسپانیا و تاتارها در کشورهای بالتیک باعث بر جای ماندن میراث غنی اسلامی در اروپا شدند که مساجد بخشی از این میراث غنی هستند.

مسجد «کوردوبا» یکی از منحصر به‌فردترین دستاوردها وشاهکارهای قرن‌ها حضور مسلمانان در سرزمین آندلس،اسپانیا بوده که در شهر کوردوبا واقع شده است. این مسجد بی‌شک یکی از مهمترین بناهای اسلامی در سراسر جهان و اروپاست.

شهر کوردوبا در جنوب اسپانیا و در منطقه اندلس قدیمی قرار دارد و یکی از مهمترین مراکز حکومتی مسلمان فاتح اروپا بود که از طریق آن بخش‌های شمالی اروپا و آفریقا را تحت تسلط خود داشتند. ناحیه کوردوبا یکی از اسرارآمیزترین بخش‌های اسپانیا است که وجود داستان‌های عجیب در مورد آن بازدید از مسجدش را با هیجان همراه خواهد کرد.

گفته می‌شود که بنای مسجد کوردوبا در ابتدا مربوط به کلیسا بوده و پس از فتح اسپانیا توسط تمدن‌های اسلامی به مسجد تبدیل شده است و چون در دوره‌های مختلفی این چرخه اسلام و مسیحیت چند باری در اسپانیا تغییر کرده این بنا در حال حاضر به مسجد کلیسای کوردوبا شناخته می‌شود. همین دو کاربری بودن بنای کوردوبا به نمادی از تلفیق هنر اسلامی و مسیحی تبدیل شده که در هنگام بازدید چشم‌ها را خیره می‌کند.

این مسجد اما در قرن هشتم که اسلام در اسپانیا گسترش پیدا کرده بود به یکی از ۳۰۰ مسجد اروپایی تبدیل شد که برای رقابت با قسطنطنیه و دمشق بنا شده بود و به عنوان یکی از مهمترین بناهای معماری اسلامی که از زمان مورورها باقی‌ مانده بود در سال ۱۹۸۴ میلادی همراه با بخشی از شهر کوردوبا در لیست  میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.

برخی معتقدند که تغییرات مذهبی شهر کوردوبا که در طول تاریخ رخ داده به خوبی در بنای باشکوه مسجد جامع این شهر به نمایش درآمده است و بنای ایم مسجد کلیسا یکی از بهترین نمونه‌های معماری مغربی است.

البته در خصوص محل قرارگیری این این مسجد نیز گفته شده که در ابتدا محل مسجد منزلگاه یک معبد رومی بوده که بعد از مدت‌ها به کلیسای «ویزیگوت» تبدیل شده است. سپس در سال ۷۱۱ میلادی زمانی که مسلمان‌ها به سرزمین آندلس ورود کردند، کلیسای ویزیگوت به دو بخش یکی برای عبادت مسیحیان و دیگری برای عبادت مسلمانان تقسیم شد. با این حال گفته می‌شود که «امیر عبدالرحمان» در سال ۷۸۴ دستور تخریب بخش کلیسا را صادر و شروع به ساخت مسجدی بزرگ کرد. ساخت بنای این مسجد چیزی بیش از دو قرن به طول انجامید و سرانجام در سال ۹۸۷ میلادی ساختمان مسجد پس از اتمام به بزرگترین مسجد در تمام قلمرو اسلام تبدیل شد.

در خصوص نام این مسجد کلیسا همچنین می‌توان گفت که مردم و علاقه‌مندان علاوه بر «کوردوبا» با نام «طرقبه» که یک نام عربی است برای نام‌گذاری این مسجد استفاده می‌کنند، البته نام این مسجد کلیسا در اسناد تاریخی به جای مانده از گذشته به نام «مسجد جامع حضرت» نیز به ثبت رسیده است.

همانطور که گفته شد این مسجد یکی از مهمترین نمونه‌های معماری اسلامی در غرب است و سبک‌هایی از معماری اموی و اسپانیایی در آن به کار رفته است؛ برای مثال سبک‌های گوتیک، رنسانس و باروک از مهمترین سبک‌های معماری غربی هستند که در نمای بیرونی و داخلی این مسجد کلیسا به چشم می‌خوردند و چشمان مخاطب خود را خیره می‌کنند.

مسجد کوردوبا که در ۴ مرحله مختلف در بیش از ۲۰۰ سال ساخته شد از قسمت‌های متفاوتی مانند تالاری پر از ستون، حیاطی با یک حوض در وسط، باغ پرتقال، محوطه‌ای سرپوشیده در اطراف حیاط و مناره تشکیل شده است.

این مسجد مناره‌هایی به ارتفاع ۲۰ متر دارد که با سنگ‌های مرمر پوشیده شده‌اند و روی آن‌ها با طراحی‌های اسلامی منقش شده است، کوردوبا همچنین علاوه بر مناره‌های گفته شده میزبان مناره‌ دیگری به ارتفاع ۹۳ متر بوده که در بخش جنوبی مسجد واقع شده و در آن از ۱۹ در مسی استفاده شده است.

بنای کوردوبا چیزی حدود ۱۸۰ متر طول و ۱۳۰ متر عرض دارد و تنها کمی از کلیسای سنت‌پیر در رم کوچکتر است؛ این ساختمان تاریخی اما بیشتر با طاق‌های بزرگی شناخته می‌شود که به طاق‌های «کلیسای جامع آخن» در آلمان شبیه هستند. نکته قابل توجه در خصوص ساختمان این مسجد تعداد ستون‌های مرمر و سنگ عقیق سلیمانی آن‌ است که به ۸۵۶ مورد می‌رسد و گفته شده که آن‌ها را از بقایای معبد رومی سابق این مکان و سایر ساختمان‌های ویران شده‌ رومی به کار گرفته‌اند و با نور هزاران چراغ روغنی کوچک در شب روشن می‌شوند.

یکی دیگر از قسمت‌های مهم این مسجد کلیسا طاق نعل اسبی آن است که با قطعات طلا و خطاطی‌های گوناگون تزئین شده و ترکیب درخشانی از رنگ‌های طلایی، آبی تیره، زرد و قهوه‌ای مایل به قرمز را به وجود می‌آورد.

همچنین در قسمت محراب مسجد گنبد هشت‌ضلعی زیبایی وجود دارد که با ستون‌ها و موزاییک‌های سبک بیزانس احاطه شده و نوشته‌هایی به زبان عربی را در برمی‌گیرد. در مرکز این مسجد نیز همانطور که گفته شده بود «کلیسای رنسانس» ساخته شد که به قرن ۱۶ میلادی تعلق دارد و محراب بلند، سقف گوتیک، منبر باروک، دیوارهای رنسانس و طاق‌های اسلامی را شامل می‌شود که ترکیب این سبک‌های معماری مختلف در کنار یکدیگر، فضایی منحصر به‌فردی را به وجود آورده است.

منبع:ایسنا