آشنایی با بازار تاریخی ری – تهران

 بازار تاریخی ری از جمله آثار دوره صفویه است و در شمال بقعه حضرت عبدالعظیم(ع) قرار دارد

این بازار متشکل از دو راسته بازار است که در محل تلاقی خود تشکیل یک چهار سوق را می‌دهد. بازار ری دارای ساختاری متشکل از آجر، خشت و گل است.

بازار تاریخی ری در امتداد شمالی جنوبی صحن حضرت سیدالعظیم(ع) قرار گرفته است. میانه بازار چهار سوقی با پوشش گنبدی تشکیل می‌دهد که از غرب به راسته کاروانسرا دو قلو و از شرق به میدان کوچک متصل می‌شود.

این بازار به به دستور امیرکبیر بازسازی شد. بعدها بنای بازار توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و با مشارکت بازاریان مورد مرمت قرار گرفت.

بازار تاریخی ری در انتهای خیابان حضرت عبدالعظیم(ع) واقع شده است و اجناس مختلف و سوغاتی‌های رنگارنگش حال و هوای مسافران و زائران را به طور حتم دگرگون خواهد کرد.

این محل از قدیم الایام یکی از مراکز فروش ادویه، داروهای سنتی و کالاهای تجاری بوده که توسط بازرگانان از طریق جاده ابریشم وارد ری می‌‌گردید. ادویه و داروهای گیاهی هنوز از مهم‌ترین محصولات این بازار است.

بیشتر اجناسی که در این بازار به فروش می‌رسد نقره جات، سجاده‌ها و لوازم مورد نیاز حجاج و داروهای گیاهی است. تعدادی از مغازه‌ها نیز به فروش پوشاک و لوازم خوراکی از جمله انواع سوهان، گز و آب نبات‌های رنگی اختصاص دارد.

منبع:همشهری

آشنایی با برج باراجین – قزوین

برج باراجین در 12 کیلومتری شمال قزوین قرار دارد

هوای این منطقه خوش منظره و خوش آب و هوا به علت ارتفاع زیاد، از هوای قزوین خنک‌تر است.

در این محل، روی ارتفاعات جانب چپ، رودخانه عریضی به نام ارنزک جریان دارد و برج بلندی نیز از دور بر فراز این بلندی خودنمایی می‌کند.

از مسافتی بسیار دور از میان دشت‌ها و صحراهای اطراف قزوین نیز می‌توان این برج را دید.

بلندی مزبور بر تمام محیط اطراف مسلط است و از فراز آن می توان شهر قزوین را به خوبی مشاهده کرد.

در مجموع بنای برج بارجین از نظر تناسب، اثری جالب توجه است و چنان می‌نماید که از پایین به بالا، رفته رفته از قطر بنا کاسته می‌شود.

برج باراجین را می‌توان از آثار قرن 4 یا 5 هجری قمری به شمار آورد.

این برج روی سکویی 8 ضلعی که حدود 1 متر از کف زمین ارتفاع دارد، بنا شده است. طرح برج به شکل 8 نیم ستون مدور است و در فواصل منظم، دور تا دور بدنه اصلی برج اضافه شده‌اند.

ارتفاع این نیم ستون‌ها نزدیک به 6 متر است. حدود 1 متر به بالای برج مانده، یک ردیف سنگ خارا که با دقت خاصی تراشیده شده، دور تا دور برج را فرا گرفته و حدود 10 سانتیمتر لبه آن، از بدنه برج بیرون آمده است.

برج باراجین دارای 1 ورودی است. داخل برج طرح مشخصی نداشته و احتمالاً به دلیل حفاری‌های مکرر، شکل خود را از دست داده است.

منبع:همشهری

آشنایی با غار امجک – مرکزی

غار امجک در ارتفاعات کوه امجک و در فاصله 63 کیلومتری شمال غربی تفرش در استان مرکزی قرار دارد

در زیر این کوه چشمه‌ای قرار دارد که از سقف کوه می‌چکد و به دلیل اینکه جنس سنگ آهکی می‌باشد بر اثر گذشت زمان دو استلاکمیت (قندیل) به وجود آمده که از سقف کوه آویزان است.

غار امجک در ارتفاع 1900 متری از سطح دریا بر فراز دره سلطان امجک قرار گرفته است. ورودی آن دیواره‌ای به طول 12 متر دارد که برای ورود به آن باید به کمک ابزار از این دیواره گذشت.

در آنجا نردبانی به طول ده متر ساخته شده و پس از فرود منطقه استلاگیت‌ها و استلاکمیت‌ها قرار دارد که به علت اینکه تاکنون کسی به آن دسترسی پیدا نکرده بکر و دست نخورده باقی مانده و پایین‌تر از آن دهلیزی با حوض پر آب دیده می‌شود.

2 دیواره به ارتفاع 7 متر و دیگری به ارتفاع 2 متر در مسیر غار نوردان قرار دارد و در انتهای راهروئی با مجموعه بسیار زیبایی از گل‌فشنگ‌های سقف و دیوار، غارنوردان را به انتهای غار که زیستگاه خفاشان است هدایت می‌کند.

امجک در زبان ترکی یعنی پستان و وجه تسمیه آن از این قرار است غار امجک در ارتفاعات کوه امجک قرار دارد. در زیر این کوه چشمه‌ای قرار دارد که از سقف کوه می‌چکد و به دلیل اینکه جنس سنگ آهکی می‌باشد بر اثر گذشت زمان دو استلاکمیت (قندیل) به وجود آمده که از سقف کوه آویزان است و مانند پستان می‌باشد که نام آن کوه را به واسطه این دو قندیل نامگذاری کرده اند.

منبع:همشهری

آشنایی با برج مهماندوست – سمنان

برج مهماندوست در نزدیکی روستایی به همین نام در نزدیکی شهرستان دامغان در استان سمنان قرار دارد

این برج که از جمله ‌برج‌های بدون سقف است، ساختمانی آجری دارد و در سال 490 قمری ساخته شده است.

ساختمان این برج با دقت فراوانی ساخته شده به طوری که بعد از حدود هزار سال که از عمر آن می‌گذرد، تیزی لبة تزئینات آجری قرنیزهای آن همچنان چشم‌نواز هستند.

برج مهماندوست شباهت زیادی به برج طغرل شهر ری دارد و به همین منظور، برخی این برج را برج طغرل سمنان نیز می‌نامند.

تاریخ بنا با زمان سلطان سنجر سلجوقی مطابقت دارد. قسمتی از ساختمان این برخ خراب شده ولی قسمت باقیمانده قدمت آن را تأیید می‌کند.

دور دایره این برج از خارج ۳۴ ذرع و قطر آن از داخل ۲۰/۷ متر است. این برج دوازده ترک دارد که یکی از ترک‌‌ها مدخل است و عرض هر ترک ۲۳/۱ متر و بعد از 10 ذرع و نیم ارتفاع 3 فقره مقرنس از آجر ساخته شده و پس از آن کتیبه‌‌ای قرار دارد به خط کوفی و بالای آن کتیبه دیگری است به خط بنائی و از آن به بعد گنبد مخروطی شروع می‌‌شود، اما گنبد آن خراب و آنچه باقی است به ارتفاع ۱۴ ذرع می‌‌باشد.

در برج، رو به جنوب، یک قبر آجری در وسط و دو قبر دیگر سنگ‌‌چین دیگر دیده می‌‌شود. هویت شخص دفن‌شده در برج مشخص نیست و تحقیقی هم درباره آن انجام نشده است؛ اما اهالی روستاهای اطراف اعتقاد دارند که این برج مقبره امامزاده قاسم از اولاد امام موسی بن جعفر (ع) است.

در قسمت جنوبی این برج تپه باستانی امام آباد و در سمت شرقی آن قبرستان روستاهای امام آباد و مهماندوست واقع شده است.

در برخی منابع آمده یکی از جنگ‌های بزرگ نادرشاه افشار و اشرف افغان در اطراف این برج رخ داده است.

ارتفاع اصلی برج در گذشته بیشتر بوده اما بعدها به علت فرو ریختن گنبد مخروطی‌شکل و زیبای این بنا از ارتفاع آن کاسته شد.
تزیینات بالای برج شامل: کتیبه‌ها و مقرنس‌کاری‌های زیبایی است که کتیبه‌ها به خط کوفی و دورتادور برج را فرا گرفته‌اند.

در این کتیبه‌ها تاریخ بنای برج سال ‌٤٩٠ هجری قمری نوشته شده است. برج روی پایه‌ دایره‌ای‌شکلی قرار گرفته و قسمت تزیینات آن از ‌١٢ضلعی به استوانه تبدیل شده است که به‌دلیل این ویژگی جزو برج‌های استثنایی محسوب می‌شود.

منبع:همشهری

گذری بر تاریخ هلند در موزه «ریکس»

موزه‌ها علاوه بر نگهداری کامل از آثار تاریخی، فرهنگی و هنری، در مورد آثار و شواهد به‌ جای ‌مانده از انسان و محیط زیست او نیز کنکاش می‌کند و از این جهت برای بهره‌وری معنوی و ایجاد ارتباط بین این آثار نقش مهمی دارد. موزه ریکس در هلند یکی از همین مجموعه‌هاست.

موزه ملی آمستردام که در خیابان کالورسترات هلند واقع شده، با نام موزه «ریکس» نیز شناخته می‌شود. این موزه یکی از اصلی‌ترین و بزرگترین مجموعه‌های ملی هنر و تاریخ هلند است و مردم آن را یک موزه ملی می‌دانند.

دولت هلند در سال ۱۷۹۵ تصمیم گرفت برای حراست از میراث ملی کشورش موزه‌ای در شهر لاهه بنا کند. آن زمان این موزه میزبان ۲۰۰ اثر هنری بود که بیشتر آن‌ متعلق به شهروندان هلندی بود. از آنجایی که ساختمان ابتدایی این موزه در شهر لاهه توانایی میزبانی از آثار بیشتر را نداشت، دولت تصمیم گرفت مجموعه‌ای اختصاصی با هدف نگهداری دائمی از آثار ملی در شهر آمستردام تاسیس کند.

اینگونه بود که ساختمان این موزه برای همیشه به آمستردام منتقل و طراحی آن در سال ۱۸۷۶ به «پیر کایپریش» سپرده شد. گروه این معمار توانست مجموعه تکمیل شده موزه را در سال ۱۸۸۵ برای ارائه خدمات به علاقه‌مندان بازگشایی کند.

پیر کایپریش به عنوان معمار بنای این موزه، ساختمان آن را با ترکیبی از معماری عصر رنسانس و گوتیک طراحی کرد که البته مردم هلند آن را اثری کاملا غیر هلندی می‌دانستند.

با افزایش تعداد علاقه‌مندان و بازدیدکنندگان در دهه ۱۹۰۰ و پس از آن، موزه به علت برخورداری از امکانات غیرمدرن نیاز به بازسازی پیدا کرد و در حدود سال ۲۰۰۳ بود که برای مرمت و بازسازی به مدت ۱۰ سال تعطیل شد. البته در این بازسازی ساختار اصلی موزه تغییری پیدا نکرد اما برای به نمایش گذاشتن آثار، بخش‌های جداگانه‌ای طراحی و ساخته شده است.

رئیس موزه ریکس پس از نوسازی این بنا گفته است «در موزه‌ جدید از میان دوره‌ها عبور می‌کنیم. هدف، ایجاد احساسی از زیبایی است که در رابطه با هنر هلندی و زمان آن باشد».

همانطور که گفته شد موزه ریکس پس از ۱۰ بازسازی در سال ۲۰۱۳ مجددا بازگشایی شد و علاقه‌مندان و گردشگران زیادی توانستند دوباره از مجموعه منحصر به فرد این موزه که شاهکاری از هنرهای دوران طلایی هلند در قرن ۱۷ است، دیدن کنند.

در این موزه حدود یک میلیون اثر هنری، اسناد و تندیس‌های بی نظیر، عتیقه‌جات گوناگون مانند مبلمان‌های قدیمی، سفال دلف، ظروف نقره، مدل‌های کشتی و خانه‌های عروسکی به نمایش گذارده شده و همین موارد است که باعث شهرت جهانی این مکان میان مردم شده است.

موزه ریکس میزبان آثار هنری و میراث ملی بسیاری از دوره‌های مختلف تاریخ است؛ برای مثال می‌توان به آثاری از دوران طلایی یونان که در طبقه دوم این موزه به نمایش درآمده است، اشاره کرد.

از دیگر ویژگی‌های موزه ملی هلند می‌توان به نمایش مجموعه‌ آثار برجسته عصر طلایی هلند در سال‌های ۱۶۲۰ تا ۱۶۸۰ اشاره کرد. این موزه پس از بازسازی نیز تاریخ هنر از قرون وسطی تا قرن ۲۰ میلادی را برای بازدیدکنندگان روایت می‌کند.

یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد این موزه نمایش نقاشی‌های معروفی چون «نگهبان شب»، «زن شیردوش»، «زنی در حال نامه خواندن»، «آسیاب‌ بادی در ویجیک بیج دوورستد» و «شهردار دلف و دخترش» است. هر کدام از این نقاشی‌ها اثر نقاشان معروفی چون رامبرانت، فرمیر، جودیت لیستر، آنتون ماو، وان روییشدال، جان آستین، جرارد دو و وون‌گوگ است.

یکی از نقاشی‌های این موزه که از آثار رامبراند است، اثر معروف «موعظه مسیح» نام دارد؛ در این تابلو مسیح جمعی از پیروان را موعظه می‌کند. برخی از کلام او مدهوش شده‌اند و برخی دیگر با بدگمانی و بی‌حوصلگی به او نگاه می‌کنند. این نقاشی از آثار سیاه قلم رامبراند است.

یکی دیگر از نقاشی‌هایی که در این موزه به نمایش درآمده و از شهرت بالایی میان هنرمندان این حوزه برخوردار است، «زن شیردوش» است؛ یوهانس فرمیر در این اثر از زندگی بومی و خانوادگی الهام گرفته و زنی قوی‌جثه را نشان می‌دهد که در آشپزخانه در حال کار است.

این آثار به علت اینکه تکه‌ای از تاریخچه و هویت کشور هلند به حساب می‌آید، هر سال تعداد زیادی از گردشگران و علاقه‌مندان تاریخ را به خود جذب کرده و برای ساعاتی گذر زمان را از خاطر بازدیدکنندگان می‌برد.

در حال حاضر علاقه‌مندان و بازدیدکنندگان از موزه رکس می‌توانند تماشاگر ۸۰۰۰ اثر به طور هم‌زمان در این مجموعه باشند که با قدم زدن در یک ورودی بزرگ از نوری که از سقف شیشه‌ای این موزه به داخل می‌تابد لذب برده و گذر تاریخ هلند را نظاره‌گر باشند.

نباید از یاد برد که این موزه میزبان یکی از قدیمی‌ترین و بزرگترین کتابخانه‌های هنر و تاریخ هلند به نام «کتابخانه کایپرز» است که بنای آن پس از نوسازی فضای موزه بدون تغییر به شکل، باقی مانده و در حال حاضر دانشمندان و دانشجویان زیادی از آن بهره می‌برند.

منبع:ایسنا

قدم بر روی ترسناک ترین وسیله تفریحی جهان در ایران

بدترین، ترسناک ترین و در عین حال هیجان انگیز ترین وسیله تفریحی در جهان است؛ مانند حرکت بندبازان در ارتفاعات یک دره اما خیلی ها از آنهایی که علاقمند به تجربه اش هستند دل پریدن از ارتفاعات (بانجی جامپینگ) را ندارند اما دوست دارند آدرنالین خونشان به بالاترین حد ممکن برسد و اوج هیجان را تجربه کنند.

تمام آن را می توانند با حرکت بر روی بلندترین پل شیشه ای جهان که در ارتفاع حدود 400 متر بالاتر از دره‌ای موسوم به گرند کنیون شهر “ژانگ جیا جی” چین ساخته شده، تجربه کنند و یا با قدم زدن بر روی پل معلق “هونگ یاگو” به عنوان طولانی ترین پل معلق با کف شیشه ای جهان و بر روی یک دره زیبای پر از آبشار، کوهستان و معابد قدیمی در شمال شرقی چین، ترس و وحشت را و نه تحسین سازنده های این غول پیکرها را با تمام وجود حس کنند.

پل معلق

نیازی به سفر ایرانیان به چین برای دیدن تماشایی ترین پل های شیشه ای جهان نیست

نیازی به سفر ایرانیان به چین و یا کانادا و اتریش برای دیدن تماشایی ترین پل های شیشه ای جهان نیست  چرا که دقیقا همین نزدیکی ها و بیخ گوششان است آن هم با یک تفاوت خاص که ان را جز اولین ها در جهان ساخته است.

بزرگترین پل معلق تمام شیشه ای قوسی جهان در ارتفاع 80 متری و طول 210 متری اش دقیقا همان حسی را می دهد که بر روی طولانی ترین و بلندترین پل معلق شیشه ای جهان در چین دست می دهد.

در مقابل چشمان حیرت زده گردشگران، سازه ای بزرگ از فولاد، بتن و کابل ها و شیشه های با قدرت کششی بالا قرار دارد؛ بسیا بلند، طولانی و کاملاً شفاف به طوری که زیر پا دیده و حس می شود؛ انگار که روی هوا راه می روید؛ راه رفتن روی گودال های بزرگ حتی کسانی که سابقه راه رفتن روی پل های معلق شفاف را دارند نیز خواهند ترساند.

دقیقا پس از عبور از شهر شکوفه های گیلاس یعنی “هیر” اردبیل، پل معلق شیشه ای به روی دره و رودخانه خروشان “هیر چایی” ساخته شده است؛ ساختی تمام ایرانی دارد و کار دست مهندسان زبردستی است که به آنها بها بدند کوه را هم جابه جا می کنند.

بازدید روزانه 200 نفر از بزرگترین پل قوسی تمام شیشه ای جهان در شرایط کرونا

کف این پل از ترکیب ۵ لایه شیشه و لمینت طراحی و اجرا شده است، به نحوی که وقتی بر روی این پل هیجان انگیز قدم بر می دارند جلوه‌ای از رودخانه، درخت و صخره‌ها را در زیر پا قرار می گیرد؛ برایش 80 میلیارد تومان سرمایه گذاری شده و در خرداد کرونایی امسال افتتاح شده است.

بسیار خاص است و تک در جهان؛ زیرا در حالیکه تمامی پل های شیشه موجود در جهان به صورت مسطح و ثابت ساخته شده است، پل شیشه ای هیر دارای دو ویژگی معلق بودن و قوسی شکل بودن است که همانند آن تاکنون در سطح دنیا ساخته نشده و کلیه قطعات شیشه ای و کابل های فلزی آن با کیفیت عالی در داخل ایران ساخته شده است.

هر چند کرونا نگذاشت تابستان امسال اردبیلی ها میزبان گردشگران ایران از اقصی نقاط آن این سرزمین پهناور باشند اما باز هم روزانه بازدیدکنندگان 200 نفری را با رعایت پروتکل های بهداشتی را از این پل هیجان انگیز عبور می دهد.

این تازه بخشی از زیبایی های بزرگترین پل قوسی تمام شیشه ای جهان است؛ قرار است بزودی در فازهای توسعه‌ای این مجموعه دیدنی، هتل، متل، رستوران شیشه‌ای ، اقامتی‌های سنتی و پل معلق دوم به بهره‌برداری برسد؛ هر چند هنوز هم لنگ نبود جاده دسترسی درست و حسابی برای بازدیدکنندگان است و به مسئولان التماس می کنند که زودتر به گلایه و شکای گردشگرانش خاتمه دهند.

پل معلق

از رستوران شیشه ای تا امکانات خاص و متفاوت بزرگترین پل قوسی تمام شیشه ای جهان

حسین عباسی نیا ، نایب رئیس هیئت مدیره شرکت سرمایه گذار این پروژه به خبرنگار ایسنا خاطرنشان کرد: پل معلق و قوسی‌شکل شیشه‌ای هیر که در خاورمیانه بی‌نظیر است، از خرداد ماه سال جاری پذیرای مسافران و گردشگران است و در حالی میزبان گردشگران و مسافران بوده که در این مجموعه گردشگری تمام دستورالعمل‌ها و پروتکل‌های بهداشتی رعایت شده است.

او از جزئیات این پروژه بیشتر گفت و اینکه این پروژه دارای دو محوطه گردشگری شماره یک و دو است به طوری که این دو محوطه با پل شیشه ای معلق به همدیگر متصل شده اند و در فاز نخست پروژه، امکانات تفریحی مانند زیپ لاین، پرش از ارتفاع و شهر بازی کودکان در این محوطه‌ها ایجاد شده است.

حسین عباسی‌نیا در ادامه با اشاره به امکانات دیگر این مرکز تفریحی گردشگری اظهار کرد: این مجموعه شامل دو بخش برای تفریحات سالم کودکان و بزرگسالان، پارکینگ، استخر، فواره موزیکال، زیپ لاین، بک‌جام، ترامپولین و صخره‌نوردی ویژه کودکان است. برای کودکان مجتمع بازی “ادوین جای” شامل سه طبقه و بیش از 48 بازی در نظر گرفته شده تا کودکان در کنار 9 بازی خود از این مکان نیز استفاده کنند.

پل معلق

عباسی نیا یادآور شد: پل معلق احداث شده هیر، نخستین پل شیشه ای قوسی شکل جهان به شمار می رود که با طراحی مهندسان ایرانی در آستانه افتتاح قرار گرفته و هیچ عنصر خارجی در طراحی و ساخت آن دخیل نبود.

وی درباره تفاوت های این پل با پل های معلق دیگر جهان تصریح کرد: در حال حاضر تمامی پل های شیشه موجود در جهان به صورت مسطح و ثابت ساخته شده است این در حالی است که پل شیشه ای هیر دارای دو ویژگی معلق بودن و قوسی شکل بودن است که همانند آن تاکنون در سطح دنیا ساخته نشده است؛ کلیه قطعات شیشه ای و کابل های فلزی آن با کیفیت عالی در داخل ایران ساخته شده است.

مدیر عامل پل معلق شیشه‌ای هیر به خرج های صورت گرفته برای این مجموعه گردشگری هم اشاره کرد و گفت: برای این پروژه 20 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری شده و طرح توسعه آن 80 میلیارد تومان اعتبار می‌خواهد که سعی خواهیم کرد در سال‌های آینده فازهای تکمیلی را نیز به بهره‌برداری برسانیم.

به گفته عباسی نیا، مجموعه گردشگری پل معلق شیشه‌ای هیر نیز در شرایط کرونایی مانند سایر مجموعه‌های گردشگری به علت مراجعه کم گردشگران دچار ضرر و خسارت فراوانی شده است، اما به خاطر منحصر به فرد بودنش در کشور و رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی توسط پرسنل، میهمانان و گردشگران هر روز میزبان بازدیدکنندگان است.

مدیرعامل مجموعه گردشگری پل معلق شیشه‌ای هیر از چالشهای نگهداری پل معلق شیشه‌ای گفت و اینکه ضرورت دارد بازدیدکنندگان از پل معلق شیشه‌ای، با دمپایی یا پاپوش مخصوصی روی پل قدم بردارند تا هم از خط و خش روی شیشه جلوگیری شود و هم از طبیعت بکر زیر پل که رودخانه هیرچایی و باغات زیبا قرار دارد، نهایت لذت را ببرند.

پل معلق

بزرگترین پل معلق قوسی جهان قابلیت تحمل یک تن وزن را در هر متر مربع داراست

عباسی‌نیا از ایمن بودن پل شیشه‌ای اطمینان داد و درباره میزان استحکام شیشه‌های آن، گفت: شیشه‌های پل معلق پنج لایه‌ای هستند و متشکل از سه لایه شیشه و دو لایه لمینت می‌باشد که با آزمایش‌های صورت گرفته توسط مهندسان، قابلیت تحمل یک تن وزن را در هر متر مربع دارا می‌باشد که کاملا ایمن و نشکن می‌باشد.

مدیرعامل مجموعه گردشگری پل معلق شیشه‌ای هیر اضافه کرد: این پل شیشه ای، ظرفیت بیش از هزار نفر به صورت یکجا را داراست اما به دلیل فاصله‌گذاری و بیماری کرونا، از تردد بیشتر از ۲۰۰ نفر در لحظه روی پل جلوگیری می‌شود.

وی با گلایه از مشکلات مسیر ورودی این مجموعه گفت: علی‌رغم تلاش مسئولان شهری و شهرستانی متاسفانه راه‌های دسترسی پل معلق تکمیل نشده است و به علت همین موضوع مجموعه گردشگری هیرلند دچار ضرر و زیان فراوانی شده چرا که نبود راه دسترسی موجب رنجش و نارضایتی گردشگران هم شده است.

عباسی‌نیا از همه مسئولان استانی خواست در جهت حمایت از صنعت گردشگری و پیشرفت و آبادانی شهر توریستی هیر و استان اردبیل، نسبت به رفع مشکلات این مجموعه گردشگری از جمله مهمترین آنها که راه دسترسی است، مساعدت داشته باشند.

بزرگترین پل معلق قوسی جهان در ارتفاعات شهر گردشگری هیر معروف به شهر شکوفه های گیلاس و در جنوب شهر اردبیل قرار دارد و به بهشت پنهان شهر هیر (دربند) مشهور است.

منبع:ایسنا

آشنایی با کوشک سرهنگ‌آباد – اصفهان

 کوشک یا کاخ و یا شکارگاه سرهنگ‌آباد در روستایی به همین نام از توابع دهستان سفلای زوار، در 76 کیلومتری شرق اردستان از شهرستان‌های استان اصفهان قرار دارد

موقعیت جغرافیائی ویژه روستای سرهنگ آباد، در دامنه کوه‌های دهستان کچو و طراوت و سبزی آن باعث شده است که از دیرباز به عنوان منطقه‌ای ییلاق نشین در شهرستان اردستان مورد توجه قرار گیرد. همین امر باعث شده که در سال‌های قبل این روستا از روستاهای پر جمعیت و حاصلخیز شهرستان اردستان باشد.

کوشک سرهنگ آباد توسط سهام السلطنه عرب عامری در حدود سال 1299 قمری مصادف با دوره ناصرالدین شاه قاجار برای پذیرایی از شاهزاده‌های قاجاری ساخته شده است.

این کاخ که شباهت زیادی به چهل ستون اصفهان و باغ عفیف آباد شیراز دارد، مجموعه کاملی از یک بنای شاهانه است و برای شکارگاه نیز به دلیل کوهستانی بودن منطقه استفاده می‌شده است.

عمارت چهل ستون سرهنگ آباد، زیباترین کاخ تاریخی کویر باقی مانده از دوران قاجار است و هدف از ساخت آن که مشتمل بر یک کوشک و شکارگاه است، بیشتر جنبه تفرجگاهی بوده است.

این کاخ دارای سقف‌های چوبی و تزئینات سنگی شبیه به آنچه در عالی‌قاپو و چهل‌ستون مشاهده می‌شود، است و به‌رغم این که به‌عنوان کوشک و شکارگاه به فرمان سهام‌السلطنه بنا شده، ولی هیچگاه مورد استفاده او قرار نگرفت.

گچبری‌های این کاخ در نوع خود بی‌نظیر است. آیینه‌کاری‌های مجموعه و نقاشی‌های موجود و نقش چوب‌ها از منبت و معرق تا تراش سنگ‌های کاخ به صورت عالی در بنا استفاده شده است. همچنین این کاخ دارای 20ستون سنگی است و 3 ایوان جنوبی، شرقی و غربی این بنای با شکوه با نمای سنگی زیبا به ترتیب مشرف به رودخانه و چمنزار و کوهستان است.

سقف‌ها با استفاده از تیرک‌های چوبی که دارای روکش فلزی هستند پوشانده شده و حجاری‌های بسیار ماندگاری نیز روی سنگ‌های مرمر این مجموعه به یادگار مانده است.

شاه‌نشین مجموعه تاریخی سرهنگ‌آباد در 3 طبقه احداث شده و در ایوان جنوبی آن نیز یک استخر بزرگ با پوشش فلزی احداث شده است. تنها سقف کاخ و شاه‌نشین دارای پوشش فلزی است و دیگر بخش‌های عمارت از خشت ساخته شده که به‌دلیل همین پوشش فلزی نیز مجموعه کاخ نسبت به دیگر بخش‌ها سالم مانده است.

عمارت سرهنگ‌آباد دارای 2 بادگیر قرینه است که یکی از آنها به‌طور کامل تخریب شده و دیگری سالم مانده است. قاعده بادگیر موجود در عمارت تاریخی سرهنگ آباد 2 متر و ارتفاع آن به 10 متر می‌رسد. معماری بادگیرها به گونه‌ای است که در ارتفاع 7 متری، شکل دایره‌ای بادگیر تبدیل به یک 8 ضلعی شده و از همانجا بادگیر به 2طبقه تقسیم می‌شود.

عمارت تاریخی سرهنگ آباد اردستان در مساحتی حدود 600 مترمربع احداث شده و کوشک اصلی آن 3 طبقه و 1500 متر زیربنا دارد. این مجموعه 3 بخش دیگر نیز دارد که در منتهی‌الیه شرقی مجموعه واقع شده و مشتمل بر حمام و سکونتگاه خدمه و اصطبل است. در منتهی‌الیه غربی نیز بادگیرخانه و شاه‌نشین قرار دارد. این مجموعه همچنین دارای جریان آب است که از کنار آن عبور می‌کند.

این کاخ شامل تالار کاخ با ترکیبی از سازه‌های خشتی، آجری و چوبی و تزیینات نقاشی، آیینه‌کاری و نقاشی پشت شیشه و قراول‌خانه، حمام، برج‌های دیده‌بانی، اصطبل، آسیاب است.

در کاخ سرهنگ‌آباد ، برای شرب و چرخش آسیاب و آبیاری درختان، از آب قنات سرهنگ‌آباد استفاده می شده است که از وسط باغ عبور کرده و به اطراف چهلستون صفا می بخشید و در حوض ها (وسط حیاط خلوت و حوض ایوان عمارت چهلستون) جای می‌گرفته است و محور اصلی شکل دهنده فضاهای باغ بوده است.

گیاهان هم به دو صورت انتزاعی و واقعی زینت بخش این باغ بوده اند بیشتر تزئینات در این باغ الهام گرفته از گیاهان است، آنچه که امروزه از پوشش گیاهی در این باغ باقی مانده است شامل درختان قطور و کهن چنار ـ که عمدتاً در دو طرف محور آب (جوی و استخر) و دو ردیف مشخص قرار دارند ـ چندین سرو … است. باغچه بندی‌هائی که در گذشته عمدتاً نظم پوشش گیاهی را در این مجموعه تعریف می‌کرده‌اند.

معماری این مجموعه تلفیقی از معماری دوره قاجاریه و سبک دوره صفوی است به طور مثال ایوان عمارت اصلی با ستون‌های چوبی شبیه ایوان چهلستون ساخته شده و یا از قوس‌های نیم دایره‌ای شکل و تزئینات رایج در دوره قاجار استفاده شده است و تنوع فضای خاص دوره قاجاریه با قدرت هر چه تمام‌تر جلوه‌گری می‌کند و در نوع خود یکی از نمونه های موفق معماری دوره قاجاریه است.

کاخ سرهنگ‌آباد در گذشته دارای دو فضای باز اصلی بوده که امروزه بقایائی از آنها باقی مانده که یکی از آنها به فرم حیاط مرکزی بوده است و ورودی اصلی، اتاق‌های اندرونی، حمام مجموعه و اصطبل و یکی از وجوه عمارت چهلستون در اطراف آن قرار داشته اند و در وسط آن یک حوض و دو باغچه قرار داشته است، دومین فضای باز، باغ مجموعه بوده است که در دو طرف آن، عمارت بادگیر و چهلستون قرار داشته اند. در طراحی این مجموعه سعی شده بود که بهترین چشم اندازها به کوه های اطراف و فضاهای سبز وجود داشته باشد.

بناهای این مجموعه به ترتیب موقعیت قرارگیری بر دامنه کوه عبارتند از:

  • ساختمان مشرف بر استخر که آسیاب بوده است و شاه نشینی داشته به نام عمارت بادگیر که از قسمت های دیگر باغ قدیمی تر بوده است که امروز به حالت نیمه مخروبه درآمده و تنها بادگیر آن باقی مانده است.
  • عمارت چهل ستون که ساختمانی ییلاقی و تابستانی است، مهم ترین بنا در این مجموعه است که به سبک چهلستون اصفهان در دو طبقه ساخته شده است و ده ها معمار، سنگ کار بر روی آن کار کرده اند این بنا دارای دو بخش نیمه باز (ایوان با ۱۶ ستون چوبی شبیه ستون های چهلستون) و بسته (اتاق ها، شامل یک تالار بزرگ در وسط است و در هر طرف آن دو اتاق) می باشد در ایوان چهلستون حوض آبی مرمرین وجود داشت که امروزه بقایائی از آن باقی مانده است. سقف آن سراسر نقاشی شده بود و سرستون های ایوان چوبی و مقرنس شکل است و روی آنها آینه کاری و نقاشی شده است زیر سقف دور ایوان کتیبه ای از آیات قرآنی به خطر زرین بر زمینه لاجوردی نوشته شده بود.
  • حیاط خلوت، حوض بزرگی در وسط دو باغچه در طرفین آن قرار داشته است و اتاق های اندرونی در دو ضلع این حیاط واقع شده بودند. امروزه بقایائی از آن باقی مانده است.
  • تشکیلات ورودی شامل سر در ورودی، هشتی، راهرو بوده که سر در ورودی این ساختمان با وجود آسیب دیدگی بسیار، هنوز هم مجلل است. دارای مقرنس های گچ بری شده و یک گلدسته بوده است. کوبه و حلقهٔ در ورودی نوشته داشته ولی زنگ زدگی مانع خواندن مطالب آن است. گل میخ های در ظریف و همه کوبیده کاری شده است. هشتی مجموعه هم بسیار کار شده بوده است.
  • در گذشته حمام بزرگ و خوش طرحی چسبیده به قسمت اندرونی وجود داشته است که سربینه اش دارای نقش و نگار بوده و بدنه آن سراسر کاشی بوده است. حمام مجموعه شامل فضاهائی چون سربینه، گرمخانه، دالان و خزینه و حوض مرمر بوده است.
  • اصطبل برای نگهداری حیوانات.
  • دو برج با کاربری نگهبانی در این مجموعه وجود داشته اند.

برای تزئینات دیوارهای خارجی بنا هم مانند دیوارهای داخلی از گچ بری، آینه کاری، خطاطی، حجاری و مجسمه سازی استفاده شده است. نحوه استفاده از مصالح و ترکیب بندی آنها هم به تزئین بنا کمک بسیار کرده است.

برخی مصالح به کار رفته در این بنا مانند سنگ مرمر شفاف، ستون های رنگی و پایه های چوبی ستون ها با الاغ و قاطر شتر از فرسنگ ها دور به سرهنگ‌آباد حمل شده اند. ستون های چوبی آن از قصبات شهرستان اردستان، به وسیله شتر به آن جا حمل شده است.

ستون های رنگی و مرمرهای زیبای آن را از معادن اطراف یزد استخراج و بار شتر کرده و به محل باغ آورده اند، هم چنین از مصالح موجود در محل مانند خاک و سنگ استفاده زیادی در ساخت بنا شده است.

کاخ یا کوشک و یا شکارگاه سرهنگ‌آباد در سال 1355 توسط وزارت فرهنگ و هنر با شماره 1278 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

منبع:همشهری

حمام خان ؛ تلألویی از طرح و نگار قاجاری

همیشه دیدن بناها و معماری‌های قدیمی و حضور یافتن در مکانی تاریخی مربوط به دورانی بس دور که نسل ما در آن غایب بوده‌است، با حس و حالی بسیار ناب همراه است، حس و حالی که بوی ناب قدیم را می‌دهد.

در این گزارش قصد داریم به دل سال‌های ۱۲۲۰هجری قمری سفری داشته باشیم، سفری به زمان حاکمیت امان‌الله خان اردلان و دوره قاجار…

برای رسیدن به این مکان تاریخی وارد بازار سرپوشیده شهر می‌شوم جایی که خود آمیخته با معماری اصفهانی است و یکی از مکان‌های گردشگری شهر محسوب می‌شود، از میانه کسبه بازار که حال ماسک‌های بی‌روح این روزهای کرونایی چهره خسته آن‌ها را در خود غرق کرده است می‌گذرم، به مسجد داروغه می‌رسم جایی که این بنای تاریخی در آن قرار گرفته است.

پس از طی کردن چند پله به پایین وارد این بنای باشکوه می‌شوم، اینجا حمام خان است در همان بدو ورود با هجومی از طرح‌ها و نقش‌ها و سنگ نبشته‌ها روبه‌رو می‌شوم که روایتی است از ذوق و سلیقه دستان هنرمند معماران آن زمان!

با ورودم به حمام خان و دیدن این بنای زیبا، تصویری از حال و هوای حمام در آن روزگاران در ذهنم مجسم می‌شود و صدای آواز فولکلوری قدیمی از زمان‌هایی بس دور به گوش می‌رسد که مردان در دورهمی‌هایشان در حمام زیر لب زمزمه می‌کردند.

خود نزدیکی حمام به بازار کسبه شهر راوی حکایتی است از زمان‌های قدیمی که کسبه بازار و مردان محله خسته از یک روز کاری یکی پس از دیگری به سمت حمام راه می‌افتادند تا آبی به تن بدهند و گرد خستگی روزی که در گذار بود را از تن بتکانند.

این بنا یکی از بناهای بی‌نظیر و باشکوه شهر زیبای سنندج است که سنگ نبشته آن راوی حکایت دورانی است که «امان‌الله خان اردلان» والی کردستان و اتمام ساخت این بنا در سال ۱۲۲۰ هجری قمری بوده است.

غیرممکن است به این حمام سری بزنید و از دیدن آن همه زیبایی و نقش و نقوش قدیمی به کار رفته در این بنا به وجد نیایید.

حمام خان

معماری

حمام خان به سبک حمام‌های دیگر ایرانی طراحی و ساخته شده و دارای بخش‌های مختلفی ازجمله سردر ورودی، هشتی، سربینه (حمام سرد)، میان در، بینه (حمام گرم)، خزینه، خلوتی، سرویس‌های بهداشتی، آب انبار اضافی و تون است.

به هنگام بازدید از دو سکوی حمام خان، دو آب نمای زیبا را خواهید دید که گویا در زمان سلطنت امین التجار پُر شده و دوباره مرمت و بازسازی شده‌اند.

در کنار همه این‌ها استفاده از فضاهای کفش کن در زیر سکوها هم قابل توجه است؛ به طور کلی حمام در بخش سرد دارای سه آب نما و در بخش حمام گرم دو آب نما و در هر یک از خلوتی‌ها آب نمایی در کف آن تعبیه شده است.

کف حمام سنگ مرمر است و آزاره و درپوش حمام سرد سنگ تیشه‌ای منطقه است هرچند که به طور دقیق کف سکوهای حمام از ترکیب حمام سرد مشخص نبود ولی برای همخوانی از سنگ تیشه‌ای استفاده شده است.

سقف تمام فضاهای حمام از ترکیب طاق و گنبد است که در استحکام و ایستایی ساختمان بسیار مؤثر بوده است و مصالح مورد استفاده نیز بیشتر از سنگ و آجر و آهک به صورت بسیار گسترده است و ملات آبی در این ساختمان نقش اول را داشته است.

حمام خان

تزئینات

ویژگی بارز دیگر این ساختمان تزئینات پرکار آهکبری با نقش و نگار متنوع و کاشیکاری هفت رنگ با موضوع‌های متنوع است.

تمام سطح داخلی فضاهای حمام سرد (سربینه) و حمام گرم، خلوتی‌ها و حتی خزینه با نقوش مختلف آهکبری شده است؛ آهکبری‌های این حمام بسیار پرکار است و در آن از نقوش گل و گیاه، هندسی، نقش‌های حیوانی و انسانی و ترکیب انسانی و پرندگان استفاده شده است. نقش پرندگان به صورت جفت (نر و ماده) و استفاده در سطح گسترده از نقش شیر و طاووس که طاووس‌های آهکبری شده در نوع خود کم نظیر هستند در حمام‌های گرم و سرد در دو طرف به طور قرینه استفاده شده که در دو طرف سردر ورودی قرار گرفته‌اند.

در اضلاع دیگر نیز نقش‌های اسلیمی، گل و بته، گل و بلبل در کناربندی‌های سقف گنبدها در هم آمیخته‌اند. از فرم‌های هندسی در حاشیه نقش‌ها و طرح‌های اسلیمی استفاده شایانی شده است. در سقف گنبد سربینه از ترکیب چهار طاووس به طرز قابل توجهی بهره برده شده و نقش‌های متعدد دیگری که با موضوع‌های مختلف ترکیب انسان و پرنده که در دوره قاجاریه مرسوم بود و با شکل و فرم و صورت قاجاری است به صورت متنوع استفاده شده است.

کاشی‌کاری در نقش‌های آهکبری زینت بخش حمام سرد است. بر روی تمام پایه‌ها و همچنین ازاره دیوار سکوهای این بخش از کاشی‌کاری هفت رنگ با طرح‌های اسلیمی بر روی پایه و روی دیوارها طرح شکار و نبرد شیر و اژدها کار شده است.

هرچند مقداری از کاشی‌کاری تخریب شده است ولی بخش‌های قابل توجهی از آنها باقی‌مانده است. البته در کاشی‌کاری‌ها از طرح شکار و نبرد شیر و اژدها، طرح‌های گل و برگ و بلبل مرسوم قاجاری و گل‌هایی به سبک و فرم طبیعی به صورت قرینه در قسمت‌هایی از ازاره دیوار سکو استفاده شده است.

به طور کلی کاشی‌کاری حمام خان در نوع خود قابل توجه و حتی کم نظیر است زیرا نقش کاشیکاری مسجد، مدرسه دارالاحسان، نقوش و طرح‌های متفاوتی دارد و در اینجا استادکاران با توجه به وضع فکری و همچنین نیازهای فضای حمام درشیان خان (والی) از طرح‌های دیگری استفاده کرده‌اند.

منبع:ایسنا

آشنایی با دریاچه هامون – سیستان

دریاچه هامون سومین دریاچه بزرگ ایران پس از دریاچه خزر و دریاچه ارومیه است

نام دریاچه هامون در اوستا کانس اویا، در پهلوی کیانسی و در شاهنامه فردوسی زره آمده‌است.دریاچه هامون با حدود ۱۸۰۰ کیلومترمربع وسعت، بزرگ‌ترین حوضه دریاچه‌ای خاور ایران است که از سه حوضچه اصلی یوزک، صابری و هیرمند تشکیل شده است.

این حوضچه‌ها در فصول کم باران و در زمان بادهای ۱۲۰ روزه از هم جدا و در زمان‌های پرباران، دریاچه واحدی را تشکیل می‌دهند.

رودها و آبراهه‌های زیادی به این دریاچه و باتلاق‌های اطراف ریخته می‌شود که از میان آنها، رود هیرمند بیشترین آبدهی را دارد. هیرمند در ایران و بخشی از صابری در افغانستان است.

از نگاه ریخت‌شناسی، دریاچه‌ها از سه بخش تشکیل شده ‌است:

  • دریاچه‌های دائمی، که بیشترین سطح را با ژرفای بیشینه حدود ۱۱ متر دارد
  • دریاچه‌های فصلی، که بصورت نوار به نسبت باریکی پیرامون دریاچه‌های دائمی قرار دارند
  • کفه‌های گلی و باتلاق‌ها، که بیشتر در حاشیه خاوری و جنوب خاوری دریاچه‌ها توسعه دارند

در دشت سیستان یک سری فرورفتگی‌ها و چاله‌های طبیعی وجود دارد که در ماه‌های مختلف به دریاچه و باتلاق و نیزار تبدیل می‌شود و به سه قسمت سابوری، پوزک وهامون تقسیم می‌شود.

وسعت کل هامون‌ها در زمان پرآبی ۵۶۶۰ کیلومتر مربع است که از این مقدار ۳۸۲۰ کیلومتر مربع متعلق به ایران است.

از دیدگاه زمین‌شناسی، دریاچه یا مجموعه دریاهای هامون بخشی از بلوک ساختاری هیلمند (هلمند) افغانستان دانسته شده که در خاور گسل شمالی – جنوبی هریرود قرار دارد.

اما داده‌های منطقه‌ای نشان می‌دهد که دشت زابل بخشی از فرونشست داری‌رود افغانستان است که نقاط پست آن مانند دریاچه‌های هامون، پایانه و محل انباشت بخشی از روان‌آب‌های هندوکُش و آبراهه‌های سرچشمه گرفته از خاک ایران است.

منبع:همشهری

آشنایی با بازار نراق – مرکزی

شهر نراق در 15 کیلومتری دلیجان، حد فاصل شهرستان‌های قم و کاشان و در محدوده استان مرکزی قرار دارد

از آثار تاریخی ارزشمند و باقی مانده این شهر، می‌توان به بازار سرپوشیده و قدیمی آن اشاره کرد. مصالح اصلی این بازار آجر است و ساخت آن به دوران قاجار مربوط می‌شود.

بازار نراق که به بازار شمس السلطنه نیز شهره است، از آثار تاریخی بسیار زیبا و دیدنی است که در قرن 13 هجری، ساخته شده است.

معماری بنای این بازار همراه با حجره‌ها و تیمچه‌ها از ظرافت و زیبایی خاصی برخوردار است. سقف‌های گنبدی شکل این بازار ویژگی منحصر به فردی به آن بخشیده است.

دیوارهای بازار آجری و سقف آن، ضربی آجری است. در حجره ها همه از چوب است که روی آنها با مهارت و زیبایی خاصی کنده‌کاری گردیده است. علاوه بر این برای استراحت کاروانیان، در بالای این حجره‌ها اتاق‌هایی ساخته بودند.

این مجموعه به لحاظ هویت تاریخی و سبک معماری دارای ارزش‌های فراوانی است.

از جلوه‌های نامانوس این بازار، یکی در‌های فلزی جدیدی است که به جای د‌رهای چوبی قبلی آن تعبیه شده و دیگری حرفه‌هایی است که هم اکنون د‌ر این بازار فعالیت دارند که فعالیت آنان با فضای قدیمی و معماری آن هیچ نوع هماهنگی ندارد.‌

بازار شمس السلطنه نراق، توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره 1645 در فهرست آثار تاریخی ایران به ثبت رسیده است.

منبع:همشهری