نوشته‌ها

«قزوین»؛ شهری با کلیساهای قدیمی و محله‌های ارامنه

وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در آستانه سال جدید میلادی و در سفر به استان قزوین، از کلیساهای قدیمی در این استان و محله‌های ارمنی‌نشین طی تاریخ در این منطقه و تقریب ادیان در ایران نوشت.

به گزارش روز سه شنبه خبرنگار فرهنگی ایرنا، علی‌اصغر مونسان که از روز گذشته و در آستانه سال جدید میلادی (۲۰۲۱) به استان قزوین سفر کرده است، در روز دوم سفر خود کلیپی از تاریخچه قزوین و زندگی ارامنه و مسیحیان و همزیستی آنان در کنار مسلمانان در این منطقه منتشر کرد.

«گزارش های جهانگردان مشهور جهان پیه ترو دلاواله ایتالیایی، ژان باتیست تاورنیه و  ژان شاردن فرانسوی از استقرار گروه های مختلف مسیحیان از جمله ارامنه در قزوین و برخی از نقاط روستایی پیرامون آن حکایت دارد؛ که پیشینه آن به سال های نخست قرن هفدهم میلادی می رسد؛ آنان دارای گورستان جداگانه و نمازخانه و کلیساهای مخصوص به خود بوده و با آزادی های نسبی در کنار مسلمانان زندگی می کردند و بعضی هم به حرفه های صنعتی یا بازرگانی اشتغال داشتند. برررسی اسناد موجود نشان می دهد در سال های پایانی قرن نوزدهم میلادی،  ارامنه قزوین از هیات مدیره کلیسا و دبستان مستقل برخوردار بودند.»

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی درباره تاریخچه حضور مسیحیان در قزوین نوشت: بر اساس متون تاریخی ارامنه، ظاهرا مسیحیان از زمان شاه عباس کبیر به قزوین آمده‌اند و سال بنای کلیسای قزوین به نام هریپسیمه مقدس را سال ۱۶۷۶ میلادی تشخیص داده‌اند.

مونسان افزود: این مهاجران مسیحی در شهر قزوین، به گونهٔ یک اقلیت دینی دارای محله و اماکن زندگی و کلیسا و گورستان ویژه بوده و با داشتن مشاغل و حرفه‌هایی چند، در آرامش زندگی کرده و فرزندانشان نیز از آموزش‌های قومی، دینی و زبانی برخوردار شده‌اند.

«شهر قزوین دارای سه کلیسا به نام‌های ارامنه رفیع یا هریپسیمه مقدس، کانتور که متعلق به مسیحیان اُرتدکس و در زمان ناصرالدین شاه ساخته شده و کلیسای کاتولیک آشوری حضرت مریم است. و در حال حاضر مراسم‌های مسیحیان در کلیسای آشوری یا آسوریان برگزار می‌شود.»

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، همزیستی و زندگی آرام و مسالمت آمیز پیروان ادیان الهی از مسلمان، مسیحیان و یهودیان و زردشتیان در کنار هم از قرن های دور و در نقاط مختلف ایران زمین دیده می شود. آیین های مذهبی، اشتغال و تحصیل و اجرای مناسک مذهبی هر کدام از این ادیان در اسناد مختلف ثبت شده بیشتر جهانگردان که به ایران آمده انده آن را روایت کرده اند، و بناها و آیین های آنها همواره از سوی مردم و حکومت ها محترم شمرده می شده است.

ثبت آیین زیارتی قره‌کلیسا در چالدران آذربایجان‌غربی به عنوان آیینی عبادی در دین مسیحیت مهر تاییدی بر دوستی پیروان ادیان آسمانی و تقریب بین ادیان و احترام به آنان در نظام مقدس جمهوری اسلامی و نشانه یاوه بودن اتهامات وارده به ایران توسط دشمنان است.

آیین و مراسم زیارتی کلیسای تادئوس مقدس  (قره کلیسا) پنجشنبه ۲۷ آذر ۹۹ در پرونده آیین زیارت تادئوس مقدس به صورت مشترک با کشور ارمنستان مطرح شد و با تصویب کمیته جهانی میراث ناملموس، در فهرست میراث جهانی ناملموس بشری قرار گرفت و به عنوان شانزدهمین میراث ناملموس ایران در یونسکو ثبت شد.

آیین زیارتی قره کلیسای چالدران مربوط به شهادت یکی از ۱۲ “حواری” حضرت عیسی (ع)  به نام تادئوس بوده که از سال ۱۹۵۴ تاکنون به مدت ۶۶ سال به صورت خودجوش توسط ارامنه شمال ایران و دیگر کشورهای جهان هر ساله در روزهای سوم، چهارم و پنجم مردادماه در قره کلیسای چالدران برگزار می شود. در این آیین،  ارامنه دیگر کشورهای جهان از جمله ارمنستان، سوریه، لبنان، هلند، فرانسه، اتریش، آلمان و کانادا شرکت می‌کنند.

کلیسای کانتور کوچکترین کلیسای ایران از جاذبه های گردشگری قزوین به شمار می رود که مربوط به پیروان مذهب ارتدوکس است و  متعلق به دوره حضور روس ها در قزوین است.

بر اساس برخی منابع سومین کلیسای کوچک جهان نیز به شمار می رود ولی این منابع درباره ۲ کلسیای کوچک دیگر سکوت کرده اند و همین موضوع انجام یک پژوهش در این زمینه را ضروری کرده است. کانتور همچنین تنها کلیسای قزوین است که فقط به منظور استفاده اتباع یک کشور دیگر در زمان جنگ جهانی دوم ساخته شده و نام آن به معنی مقر و مرکز است.

بر اساس توضیحات ارائه شده، این کلیسا دارای ۲ اتاق است که یکی برای غسل تعمید نوزادان و دیگری برای تعویض لباس کشیش مورد استفاده قرار می گرفته است. این کلیسا دارای طرحی صلیبی شکل است و نمای آجری قرمز، پوشش شیروانی گنبدها به همراه آجر لعابدار و نوآوری در فرم های تزیینی هندسی از ویژگی های آن به شمار می رود و معماری متفاوتی با سایر بناهای قدیمی قزوین دارد. این کلیسا که به نام برج ناقوس نیز معروف است،

کلیسای کانتور در کنار وجود امامزاده ها و آرامگاه هایی با بناهای تاریخی، مساجد و کاروانسراهای قدیمی، آب انبارها، حمام ها و بناهایی مانند کاخ چهلستون و سردر عالی قاپو به عنوان عمارت شاهی دوره صفوی همچنین معرف تنوع جاذبه های گردشگری شهر قزوین است.

کلیساهای مسیحی ایران که ثبت جهانی شده اند

مجموعه کلیساهای ارامنه به عنوان نهمین اثر ایران در فهرست آثار جهانی به ثبت رسیدند؛ مجموعه ثبت شده کلیساهای ایران شامل سه کلیسای اصلی سنت تادئوس، سنت استپانوس، زُر زُر و چند بنای اطراف آن، همراه دهکده‌ها و قبرستان است.

قره کلیسا قدیمی ترین و به عبارتی نخستین کلیسای جهان مسیحیت به شمار می‌رود؛ قره کلیسا یا تادئوس یکی از زیباترین آثار تاریخی واقع در شمال آذربایجان غربی است که نظر هر گردشگری را با معماری بی نظیرش به خود جلب می کند. قدمت این کلیسا به حداقل ۱۲ قرن پیش می‌رسد؛ این کلیسا  در ۲۰ کیلومتری شمال شرق چالدران و بر روی مزار تادئوس حواری حضرت مسیح (ع) بنا شده است و برای مسیحیان منطقه و همچنین ارامنه جهان ارزش مذهبی زیادی دارد.

کلیسای سنت استپانوس آذربایجان شرقی بعد از قره کلیسا در آذربایجان غربی، مهم ترین کلیسای ارامنه کشور است. این کلیسا مربوط به قرون ۱۰ تا ۱۲ میلادی است و در منطقه جلفا در کنار رودخانه ارس جای گرفته است.

کلیسای مریم مقدس که به نام کلیسای زُر زُر نیز معروف است، یکی دیگر از آثار پرونده کلیساهای ایران است که در استان آذربایجان غربی شهرستان ماکو و در ۱۲ کیلومتری شمال غرب قره کلیسا قرار دارد. این کلیسا که به حدود سال ۱۲۹۸ میلادی تعلق دارد، ممکن بود که پس از آبگیری سد بارون در عمق دریاچه پشت سد قرار گیرد. به همین دلیل، به ارتفاعات کنار دریاچه منتقل و در آن نقطه دوباره بازسازی شد.

کلیسای چوپان نیز که در غرب شهر مرزی جلفا در ساحل رود ارس و در محدوده استان آذربایجان شرقی قرار دارد، در قرن ۱۶ میلادی ساخته شده است. گفته می شود این کلیسا محل عبادت چوپانان ارمنی ساکن روستاهای اطراف دره شام بوده است.

همچنین کلیسای استپانوس مقدس در ۶ کیلومتری روستای دره شام به فاصله ۱۵ کیلومتری غرب شهر جلفا در استان آذربایجان‌شرقی واقع است. استپانوس قدیس یکی از نخستین افرادی بود که به دین مسیحی روی آورد.

با توجه به شیوع بیماری کرونا و توصیه ستاد ملی مقابله به کرونا به در خانه ماندن و تاکید بر تعویق سفر به دوران پس از مهار بیماری کرونا اکنون بهترین فرصت برای مطالعه و شناخت بیشتر جاذبه‌های فرهنگی، گردشگری و طبیعی ایران ایجاد شده است. می‌توان با بررسی دقیق، مقصدهای جذاب و جدید گردشگری را برای مسافرت‌های فردی و گروهی در دوران پسا کرونا برنامه‌ریزی کرد.

منبع:ایرنا

راه‌اندازی مرکز گردشگری زیست محیطی در قزوین

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان قزوین گفت: مرکز گردشگری زیست محیطی با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در الموت شرقی قزوین راه‌اندازی می‌شود.

تله‌اسکی قزوین اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ راه‌اندازی می‌شود

معاون عمرانی استاندار قزوین گفت: پروژه بزرگ گردشگری و ورزشی تله اسکی منطقه کامان و زرشک شهرستان قزوین اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ راه‌اندازی شده و به بهره‌برداری می‌رسد.

علی فرخزاد در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در قزوین درباره وضعیت پیشرفت طرح ملی گردشگری تله‌اسکی کامان و زرشک اظهار داشت: پروژه گردشگری و ورزشی تله اسکی منطقه کامان و زرشک شهرستان قزوین اردیبهشت ماه 1400 راه‌اندازی شده و به بهره‌برداری می‌رسد. بنابراین از زمستان سال آینده امکان برگزاری مسابقات ورزشی رشته اسکی در سطح استانی و ملی در پیست اسکی کامان و زرشک وجود دارد.

وی از تعمیر اساسی دستگاه‌های تله‌اسکی‌ کامان و زرشک خبر داد و افزود: برای احداث تله اسکی کامان و زرشک 2 مجموعه دستگاه داریم و با توجه به اینکه این دستگاه‌ها نزدیک به 15 سال خوابیده بودند و استفاده‌ای از آنها نمی‌شد، به تدریج مستهلک و خراب شده بودند. به همین خاطر به تعمیر و بازسازی اساسی آنها نیاز داشتیم که این کار در کرمانشاه انجام شده و دستگاه‌های یادشده به قزوین برگشته است.

فرخزاد با بیان اینکه نصب سکوهای تله اسکی کامان و زرشک به پایان رسیده است، ادامه داد: اما زمانی که تکنیسین‌های ما قرار بود دکل‌های تله اسکی را نصب کنند، با مشکل بارندگی‌های مکرر باران مواجه شدند و به همین خاطر کار متوقف شد. بنابراین شده که یک گروه متخصص از پیست دیزین تهران بیاید و تله اسکی را نصب کند.

وی یادآور شد: با توجه به وضعیت جوی و بارندگی موجود در فصل پاییز و زمستان بنا بر این شد که گروه یادشده نصب دکل‌ها را در فروردین‌ماه سال آینده انجام دهد تا در نهایت در اردیبهشت‌ماه 1400 شاهد افتتاح و بهره‌برداری از این طرح ملی ورزشی و گردشگری استان قزوین باشیم.

معاون استاندار قزوین با اشاره به ظرفیت بالای جذب گردشگر در صورت راه‌اندازی تله اسکی کامان و زرشک گفت: البته اگر شرایط بحران شیوع و همه‌گیری کرونا مانند امروز باشد، احتمالاً بهره‌برداری از این تله اسکی برای استان در ماه‌های اول چندان درآمدزا نخواهد بود. با این حال با توجه به احتمال بالای ورود واکسن کرونا به کشور در چند ماه آینده و عادی شدن شرایط در سال آینده می‌توانیم به احتمال زیاد در پاییز و زمستان 1400 با تمام ظرفیت از این تله اسکی استفاده کنیم.

فرخزاد اضافه کرد: در این زمینه تفاهم‌نامه‌هایی هم با فدراسیون اسکی منعقد کرده‌ایم که در مرحله مسابقات ملی اسکی ایران را در پیست اسکی کامان و زرشک برگزار کند که این تفاهم‌نامه‌ها از سال آینده امکان اجرا خواهند یافت.

منبع:تسنیم

عمارت طوطی قزوین ثبت ملی می‌شود

 معاون اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین گفت: پرونده عمارت تاریخی طوطی قزوین برای ثبت در فهرست آثار ملی به وزارتخانه ارسال شده است.

احسان نورانی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اعلام این خبر اظهار داشت: این بنای تاریخی که در ۲ طبقه ساخته شده و در خیابان امام خمینی (ره) و در نزدیکی بازار و مجموعه سعدالسلطنه قرار دارد، مربوط به دوره پهلوی اول است.

این مسوول گفت: این عمارت در سال‌های گذشته از سوی سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری قزوین مرمت شده بود و اکنون دارای کاربری اداری-تجاری است.

وی با تاکید بر حفاظت از بافت ارزشمند تاریخی قزوین، اظهار داشت: حفظ و مرمت چنین بناهایی در واقع صیانت از بافت تاریخی کهن شهر قزوین است و نقش مهمی در جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد.

معاون اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین گفت: با ثبت بناهای تاریخی، ظرفیت‌های قانونی برای حفاظت بهتر از آنها ایجاد می‌شود و زمینه آشنایی بیشتر شهروندان با این مواریث تاریخی و فرهنگی فراهم می‌گردد.

حدود هزار و ۴۵۰ اثر منقول مانند صنایع دستی، غیرمنقول مانند بناهای تاریخی و آثار طبیعی و ناملموس مانند آئین‌ها و پیشه‌ها در این استان به عنوان آثار ملی به ثبت رسیده است.

منبع:ایرنا

۲ طرح گردشگری در قزوین احیا و راه‌اندازی می‌شود

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین گفت: ۲ طرح گردشگری-ورزشی در استان شامل تله سی یژ و تله اسکی کامان و زرشک امسال به ترتیب احیا و راه‌اندازی می‌شود.

علیرضا خزائلی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: تله سی یژ منطقه نمونه گردشگری کامان و زرشک پیش از این به بهره برداری رسیده بود اما پنج سال پیش به دلیل ایجاد مشکلاتی از حیث ایمنی و نقص فنی تعطیل شده بود و بهره بردار مجموعه پس از رفع ایرادات و دریافت تاییدیه استاندارد آماده فعالیت و خدمات دهی شده است.

وی اظهار داشت: تله اسکی منطقه نمونه گردشگری کامان و زرشک نیز که با سرمایه گذاری سازمان همیاری شهرداری های استان احداث شده، با سه پیست اسکی آماده بهره برداری شده است.

این مسوول با بیان اینکه راه اندازی این ۲ طرح کمک خوبی برای جذب گردشگران به قزوین در روزهای سرد سال است، گفت: به دلیل شرایط فعلی منتظر یک فرصت مناسب و اجازه ستاد پیشگیری و مقابله با کرونا برای برگزاری آئین های راه اندازی دوباره تله سی یژ و افتتاح تله اسکی منطقه نمونه گردشگری کامان و زرشک هستیم.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین همچنین اظهار داشت: به دنبال یک فرصت مناسب برای برگزاری برنامه رونمایی از دندان نئاندرتال به عنوان قدیمی ترین اجزای کشف شده انسانی در کشور که در کاوش های باستان شناسی غار قلعه کرد در شهرستان آوج به دست آمده هستیم.

خزائلی در ادامه از مرمت طبقه اول ساباط موجود در خیابان عبیدزاکانی قزوین که چندی پیش به دست عده ای ناشناس تخریب شد خبر داد و گفت: کارگاه های عمرانی میراث فرهنگی از جمله در این پروژه با توجه به شیوع کرونا و لزوم رعایت پروتکل های بهداشتی به شکل حداقلی فعالیت می کنند اما امیدواریم کار تکمیل مرمت این بنای تاریخی و نورپردازی آن به زودی انجام شود.

وی اظهار داشت: دستگاه قضایی استان در حال انجام پیگیری های لازم را برای شناسایی و مجازات عامل  یا عاملان تخریب این بنای تاریخی است.

منبع:ایرنا

موزه کشاورزی قزوین تعطیل شد

مدیر موزه کشاورزی استان قزوین از تعطیل شدن این موزه با دستور جهاد کشاورزی خبر داد.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از مهر، مرتضی تدین اظهار کرد: موزه کشاورزی سال ۸۹ تأسیس شد و در این سال‌ها استقبال مردم از آن قابل قبول بود. تفاهمنامه اصلی تأسیس موزه در وزارت جهاد کشاورزی ثبت شده اما از سال گذشته جهاد کشاورزی استان قزوین، اعلام کرد علاقه‌ای به ادامه کار موزه ندارد.

مدیر موزه کشاورزی استان قزوین عنوان کرد: میراث فرهنگی هم به ادامه کار موزه علاقه نداشت و حتی بعد از پیگیری ما شخص مدیر کل اعلام کرد ساختمان را تخلیه و موزه را تعطیل کنید. میراث تنها مالک حدود ۱۵ درصد آثار تاریخی درون موزه بود و ۸۰ درصد آثار برای بنده بود. ما می‌توانستیم ۵ موزه دیگر هم در استان ایجاد کنیم اما تمایلی به ایجاد این فضاها در استان قزوین وجود ندارد.

در سال‌های اخیر مدیریت جهاد کشاورزی و میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در استان قزوین با انتقادهای جدی روبه‌رو بوده‌اند و حال پیوند این دو دستگاه در یک موضوع مشترک خسارت بزرگ‌تری برای استان در پی دارد. در حالی که سایر استان‌ها در حال توسعه فضاهای فرهنگی و گردشگری هستند، قزوین هر روز بیشتر درگیر فرصت‌سوزی می‌شود.

منبع:همشهری

معرفی جاذبه‌های گردشگری قزوین به زبان چینی

به گزارش میراث آریا به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قزوین، نادر محمدی معاون گردشگری و سرمایه‌گذاری استان روز دوشنبه ۱۹ آبان ۱۳۹۹ با اعلام این خبر افزود: «با توجه به افزایش ورود گردشگران چینی به استان قزوین طی سال‌های گذشته و انتخاب قزوین به عنوان یکی از مقاصد گردشگران چینی از سوی دفتر تبلیغات و بازاریابی گردشگری معاونت گردشگری و سرمایه‌گذاری کشور، اختصاص بخشی از سایت اطلاع‌رسانی اداره‌کل به معرفی جاذبه‌های گردشگری شاخص استان  به زبان چینی برای راهنمایی و آشنایی گردشگران چینی در دستور کار قرار گرفت.»

محمدی اظهار کرد: «در همین راستا در سایت اطلاع‌رسانی اداره کل استان به آدرس www.qchto.ir در قسمت منوی اصلی، منوی international، بخشی با عنوان “راهنمای سفر به استان قزوین” به زبان چینی اضافه شده که موقعیت جغرافیایی، تاریخچه، آب و هوا، جمعیت، منابع انسانی، موقعیت اقتصادی، صنعتی و کشاورزی استان، ظرفیت‌های شهر قزوین و شهرستان‌های آبیک، بوئین‌زهرا، تاکستان، آوج و البرز و جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و مذهبی شاخص در کنار سوغات و صنایع‌دستی استان به طور مختصر در این بخش معرفی شده است. »

او افزود: «همچنین در همین منو بخشی به عنوان “ایران” به زبان چینی وجود دارد که بازدیدکنندگان از سایت با دریافت لینک دانلود این بخش می‌توانند با جاذبه‌های گردشگری شاخص ایران با توضیحات چینی آشنا شوند.»

معاون گردشگری و سرمایه‌گذاری استان قزوین خاطرنشان کرد: «امیدواریم با مهار ویروس کرونا و بازگشت شرایط به حالت عادی بار دیگر شاهد حضور گردشگران خارجی و رونق گردشگری استان باشیم.»

منبع:میراث آریا

کارخانه برق قزوین ؛ جاذبه‌ای که از دست رفت!

محمدحسن سلیمانی، قزوین‌پژوه در یادداشتی که با موضوع اولین کارخانه برق قزوین نوشته و آن را در اختیار ایسنا قرار داده است می‌نویسد: این عکس بوستان کوچک محلی در کوچه شهید خوئینی‌ها (کوچه برق) خیابان پیغمبریه است که روزگاری محل استقرار نخستین کارخانه برق شهری قزوین بود.

کارخانه‌ای که در اوایل دهه چهل از نفس افتاد و در نخستین سال‌های پس از انقلاب، با جمع‌آوری تأسیسات و تجهیزات آن توسط شهرداری، به پارک تبدیل شد. مکانی که می‌توانست به یکی از جاذبه‌های مؤثر گردشگری قزوین تبدیل شود، اما با اقدام کوته نظرانه مدیران وقت شهری از دست رفت.

اولین کارخانه چراغ برق قزوین در سال ۱۳۰۶ خورشیدی توسط حاج رحیم آقا قزوینی راه‌اندازی شد. این کارخانه شامل چندین دستگاه موتور مولد برق جزیی از مجموعه بزرگ تولیدی او شامل پشم ریسی، نخ تابی، آهن سازی بود که با هدف تأمین نیروی الکتریسیته و روشنایی مورد نیاز کارخانجات ریسندگی و بافندگی قزوینی از آلمان وارد و راه‌اندازی شده بود.

در همین سال ارباب برزو مهرشاهی مالک گراند هتل نیز کارخانه چراغ برق کوچکی جهت استفاده در مصارف مهمانخانه خود در انتهای کوچه عدلیه تأسیس کرد، ولی پس از مدتی میان حاج رحیم آقا و ارباب برزو رقابت و اختلاف درگرفت. «اتحادیه اصناف» قزوین از حاج رحیم قزوینی که تاجر بود، حمایت کرد و خواستار جلوگیری از عملیات رقیب وی شد.

در سال ۱۳۰۷ هنگام سفر امیر امان اله خان پادشاه افغانستان به ایران، تیمورتاش وزیر دربار که مأمور پذیرایی از او بود، ارباب برزو را وادار کرد با موتور برق کوچک گراند هتل، خط سیر پادشاه افغانستان و محل توقف او در قزوین را چراغانی کند و همین موضوع، مقدمه تأسیس نخستین شرکت برق قزوین در شراکت بین بلدیه (شهرداری) و ارباب برزو شد.

به دنبال موافقت دکتر شیخ نماینده بلدیه تهران در بلدیه قزوین که عملاً سرپرستی بلدیه این شهر را بر عهده داشت با اعطای انحصار ۳۰ ساله برق قزوین به ارباب برزو، او با وارد کردن یک دستگاه دیزل ژانراتور بزرگ ۱۰۰ کیلو واتی به کشور، کارخانه برق را در ضلع غربی هتل در بخشی از باغ دارالشفا که بعدها به همین دلیل «کوچه برق» نامیده شد، راه‌اندازی کرد و با شروع به کار این کارخانه، عملیات نصب چراغ برق و تأمین روشنایی برخی خیابان‌ها آغاز شد.

صاحب منصبان و متمولین اولین کسانی بودند که به خانه‌هایشان برق کشیده شد و از غروبگاهان که کارخانه برق فعالیت خود را آغاز می‌کرد تا نیمه شب که موتور برق خاموش می‌شد، از روشنایی برق برخوردار بودند. این کارخانه که فعالیت آن تا سال ۱۳۴۳ هنگام تأسیس وزارت آب و برق، ادامه یافت و سپس متوقف شد، در سال ۱۳۳۵ دارای سه دستگاه موتور برق جمعاً به قدرت ۶۸۷ کیلو وات بود.

به نوشته محمدعلی گلریز مؤلف «مینودر»، کارخانه برق قزوین با وجود آنکه فقط شب‌ها و چند ساعتی هم ظهرها برق رسانی می‌کرد، اغلب اوقات موتورهای کارخانه خراب می‌شد و از کار می‌افتاد و هنگام کار کردن هم، روشنایی چراغ‌ها به اندازه‌ای ضعیف بود که برای مردم چندان قابل استفاده نبود.

منبع:ایسنا

آشنایی با جاذبه‌های گردشگری قزوین

 قزوین از قدیمی ترین حوزه های تمدنی ایران است که براساس یافته های باستان شناسان سابقه سکونت در آن به ‎ ۹هزار سال می رسد و این شهر حدود ‎نیم قرن پایتخت ایران در دوره صفویه بوده است.

استان قزوین جاذبه های تاریخی و طبیعی زیادی دارد که آرامگاه پیغمبریه، زیارتگاه امامزاده حسین(ع)، قلاع الموت و سمیران، دریاچه اوان، چشمه سارهای الموت، طارم سفلی، کاروانسراهای بویین زهرا و دهها آثار گردشگری دیگر که تک تک آنها جذابیت خاصی برای گردشگران و جهانگردان دارد.

ثبت یک هزار و 274 اثر تاریخی که ‎ 12درصد بناهای تاریخی کشور را شامل می شود، این استان را در رتبه نخست کشوری قرار داده است.

استان قزوین با شش شهرستان و ‎ 25شهر، ‎ 19بخش، ‎ 46دهستان، هزار و ‎547 آبادی و ‎ 15هزارو ‎ 821کیلومتر مربع، حدود یک درصد از مساحت ایران را شامل که از شمال به استان های مازندران و گیلان، از غرب به زنجان و همدان، از جنوب به مرکزی و از شرق به استان تهران محدود می شود.

دژهای متعدد، قلعه ها، مساجد تاریخی، زیارتگاه ها، مدارس، عمارت ها، بازارها، خانه های قدیمی، دروازه ها، کاروانسراهای شهری و بین راهی، کلیساها، برج ها، مقبره ها، آب انبارها و گرمابه ها روایتگر تاریخ غنی و پرافتخار بخشی از سرزمین بزرگ ایران هستند که استان قزوین بخش از این آثار کشور را در خود جای داده است.

* سرای سعدالسلطنه به عنوان بزرگترین کاروانسرای ایران، مجموع باغ فرهنگی و منطقه الموت به عنوان محورهای مهم گردشگری در استان قزوین قلمداد می شوند.

ازسوی دیگر ‎ 171سال مرکزیت فرقه اسماعیلیان در قزوین و الموت و 53 سال پایتختی دوره صفوی بر اهمیت این خطه افزوده و بی تردید این پیشینه نیازمند توجه بیشتر و بازشناسی بیش از پیش است.

بازارها و کاروانسراها :

موقعیت جغرافیایی ممتاز قزوین و قرار گرفتن در مسیر ارتباطی مناطق شمالی و غرب کشور همواره باعث پویایی اقتصاد و گسترش بازرگانی در این شهر بوده است.

مجموعه بازار قزوین از با ارزش ترین آثار بجای مانده معماری شهر قزوین است که تاریخ ساخت این مجموعه به دوره صفویه باز می گردد، درحالی که بخش زیادی از بناهای کنونی متعلق به دوره قاجاریه است.

تعریف و تمجید ˈناصرخسروˈ از رونق و گستردگی بازار دوره سلجوقی شهر قزوین نشانگر فراوانی سراها، تیمچه ها و مراکز داد و ستد این شهر است.

از بازارهای معروف شهر قزوین می توان به بازار قیصریه، سعدیه، مسگرها، وزیر، رضوی و حاج رضا اشاره کرد.

* ˈبازار قیصریهˈ به صنف فرش فروشان اختصاص دارد که در شمال مسجدالنبی است و این بازار با طاق های آجری بلند در بین مسجدالنبی وسرای رضوی واقع شده و ˈسرای وزیرˈ نیز در شرق این بازار قرار گرفته که سرایی دو طبقه و مختص صنف چوب است.

* ˈˈسرای رضویˈ در جنوب قیصریه و دارای دو طبقه و سه ورودی، متعلق به دوره قاجاریه بوده و از سراهای فعال بازار است، سرای ˈحاج رضاˈ نیز در دو طبقه با حیاط وسیع که حجره های بازرگانان در چهار سوی آن گسترده شده است.

همچنین در کنار این بازارها برای اقامت مسافران و گردشگرانی که از نقاط مختلف برای خرید مراجعه می کردند و برای استراحت کاروانها و حمل و نقل کالای آنان کاروانسراهایی در شهر و میان راهی ایجاد شده است.

کاروانسراهای سعدالسلطنه، گلشن، ضرابخانه، پنبه، گلشن مولوی، تیمچه سرباز، تیمچه سرپوشیده، دالان دراز، حاج نقدعلی و حاج محمد از مهمترین کاروانسراهای درون شهری قزوین بشمار می روند.

همچنین کاروانسراهای میان راهی شاه عباسی محمدآباد، هجیب، شاه عباسی آوج، آراسنج، خرزان، قاقازان و پیچ بن محلی برای استراحت کاروان ها بوده است.

* کاروانسرای تاریخی سعدالسلطنه قزوین که در حد شمالی هسته تاریخی – فرهنگی شهر قزوین می باشد با

‎ 2/6هکتار بزرگترین و شاید یکی از زیباترین عناصر معماری بافت کاروانسرای تاریخی کشور است که با پشت سرگذاشتن یک دوره فراموشی، اکنون پس از مرمت به مکانی برای گردشگران تبدیل شده است و البته بخش های وسیعی از بازار قدیمی نیز هنوز مرمت نشده است.

این مجموعه تاریخی از ارزشمندترین آثار بافت قدیم کشور است که در مجموعه بازار تاریخی قزوین قرار دارد و در دوران ناصرالدین شاه قاجار و به دستور باقرخان سعدالسلطنه فرماندار این شهر احداث شده است.

این کاروانسرا بصورت چهار ضلعی احداث شده و چهار ایوان در چهار ضلع حیاط دارد که طاق نمای ایوان ها آجرکاری و سقف داخلی ایوان دارای تزیین است، این کاروانسرا یادآور رونق نسبی تجارت بخش خصوصی ایران در عهد قاجار با اروپا از طریق روسیه است.

* کاروانسرای شاه عباسی شهر آوج از منزل گاه هایی است که در مسیرهای اصلی کشور به دستور شاه عباس احداث و در زمان پادشاهی شاه ˈصفیˈ پایان یافت.

* کاروانسرای ˈهجیبˈ در محور تاریخی قزوین- ساوه در کنار روستای هجیب قرار دارد این بنا با مساحتی حدود پنج هزار و ‎ 850مترمربع و چهار هزار مترمربع بنا و ‎ 36حجره در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

* کاروانسرای محمدآباد در ‎ 25کیلومتری جنوب قزوین و در دشت وسیع بویین زهرا و در مسیر کاروان رو قزوین – اصفهان قرار گرفته، این کاروانسرا از عهد صفوی به جای مانده و در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

دژها و قلعه ها: قلعه الموت در شمال غربی استان قزوین در روستای ˈگازرخانˈ واقع شده است و به علت آنکه پایگاه اصلی ˈحسن صباحˈ مروج مذهب اسماعیلیه در دوره سلجوقی بوده، شهرت جهانی کسب کرده است.

این قلعه در شمال غربی روستای گازرخان منطقه الموت و بر بلندای کوهی از سنگ یکپارچه با ارتفاع دو هزار و ‎ 100متر از سطح دریا قرار گرفته است.

آثار بجای مانده از ‎قلاع الموت از جمله شیرکوه، شهرک، نویزر شاه، لمبسر، قسطین لار، میمون دژ، قلادوش، هندا بازرگاه، سپوهین، کیاکلا قلعه و کیاندشت هنوز مشتاقان تاریخ اسماعیلیان را از گوشه و کنارجهان به این منطقه می کشاند.

* قلعه لمبسر مهمترین قلعه اسماعیلیه پس ازˈ قلعه الموتˈ در نزدیکی شهر رازمیان مرکز بخش رودبار شهرستان واقع شده است.

* قلعه میمون دژ، سومین قلعه بزرگ در منطقه الموت بوده و درباره محل دقیق این قلعه مورخان با هم اختلاف نظر دارند، در تاریخ جهانگشای جوینی آمده این قلعه درسال های (‎ (618-635و در زمان علاالدین محمد ساخته شده است.

مقبره ها و برج ها :

برج های دوگانه خرقان، مقبره پیرتاکستان، مقبره حمدالله مستوفی، آرامگاه ملا خلیلا، مقبره شهید ثالث، سلطان اویس، کافر گنبد، برج باراجین، میل خرم آباد، یل گنبد، مقبره سنگی حسن آباد، مقبره سنگی شاه کوه، مقبره رییس المجاهدین، مقبره صدر جهان، مقبره میر حسینا و مقبره شفایی از برج ها و مقبره های استان قزوین است.

* بقعه پیر تاکستان در جنوب شهر تاکستان و در مجاورت قبرستان قدیمی شهر و و تپه باستانی خله کوه قرار گرفته است.

این بنا طرحی به شکل مربع به ابعاد ‎ 6/50و‎6/10 متر دارد و پوشش آن گنبدی است که توسط چهار سکنج بر روی طرح مربع سوار شده است.

بنای پیر تاکستان در نهایت سادگی دارای شیوه معماری استوار است و براساس نحوه ساخت می توان آن را از بناهای دوره سلجوقی بشمار آورد.

بقعه پیر تاکستان در سال ‎ 1330به شماره ‎ 348در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.

عمارت ها و بناهای تاریخی :

کاخ چهلستون، حسینیه امینی ها، دروازه تهران، دروازه در کوشک، کلیسای آشوریان، کلیسای کانتور، حسینیه رضوی، عمارت سپهدار، خانه مستشار، خانه بهشتی، خانه اسدی، خانه رئوفی، عمارت شهرداری، خانه آرازی، خانه زرنگار، خانه زعیم، خانه بهروزی، خانه امام جمعه و دیوانخانه قاجاری قزوین را در این ارتباط می توان نام برد.

* کاخ چهلستون از بناهای تاریخی ارزشمند شهر قزوین است که شاه طهماسب صفوی در سال ‎951 هجری قمری به علت تهدید حملات ترکان عثمانی تصمیم به انتقال پایتخت از تبریز به قزوین گرفت و در همین سال بود که شاه اراضی موسوم به زنگی آباد را از میرزا شرف جهان یکی از بزرگان و معتمدان شهر خرید و به معماران برگزیده کشور دستور داد تا باغی به شکل مربع بسازند و در میان آن عمارتهای عالی، تالار، ایوانها و حوض های زیبا بنا کنند.

عمارت چهلستون ساختمانی هشت گوش و در دو طبقه به مساحت تقریبی ‎ 500متر مربع بنا شده است.

نقشه بنا دارای طرحی با محورهای صلیبی و برون گرا و سقف طبقه همکف پوشیده از مقرنس با طرح های بدیع و سقف طبقه فوقانی خنچه پوش است.

عمارت چهلستون در بهمن ماه سال ‎ 1334به شماره ‎ 389در فهرست آثار تاریخی ایران ثبت شده و هم اکنون به موزه خوشنویسی قزوین تبدیل شده است.

* حسینیه امینی ها از جمله نمونه های کامل و زیبای خانه های سنتی است که در خیابان مولوی قزوین در سال 1275 هجری قمری توسط ˈحاج محمدرضا امینیˈ از تجار معتبر و مومن شهر بنا و بخشی از آن وقف گردیده است.

این بنا دارای چهار حیاط و فضاهای مختلف در دو طبقه همکف و زیر زمین است که زیباترین قسمت خانه از سه تالار که در موازات یکدیگر قرار گرفته و به وسیله ارسی های زیبایی به یکدیگر مرتبط هستند، تشکیل شده است.

تالار جنوبی با نه دهنه ارسی و شیشه های رنگی از شاهکارهای هنری است، سقف تالارها دارای نقاشی، آیینه کاری، رف های کاسه ای مزین گچبری و گره بندی چوبی است و در زیر تالارها سردابه، زیر زمین، شربتخانه قرار دارد.

آب انبارها و گرمابه ها :

قزوین را باید به یک اعتبار شهر آب انبارها بدانیم و ساخت و وقف بیش از ‎ 100بنای ویژه و پرهزینه برای انباشت و ذخیره آب در شهری که از دیرباز به کم آبی شهره بوده و افزون بر هزاران واحد آب انبار خانگی، نشان از همت بلند مردم نیکوکار قزوین دارد.

زمان آبگیری آب انبارها که معمولا در چله زمستان صورت می گرفت، علاوه بر رعایت بهداشت در حد ممکن، بهره برداران را از مصرف یخ در تابستان بی نیاز می کرد.

از جمله این آثار می توان به آب انبارهای سردار بزرگ و کوچک، مسجد جامع، ملاوردیخانی، سردار کوچک، زنانه بازار، آقا، حاج کاظم و حکیم اشاره کرد.

* ˈآب انبار سردارˈ بزرگترین آب انبار تک گنبدی ایران است که درسال ‎1227 هجری قمری در کنار خیابان راه آهن قزوین ساخته شده است.

این بنا دارای گنبدی رفیع و آجری که نورگیرهایی بر بدنه آجری آن قرار گرفته است.

بانیان ساخت این آب انبار، دو برادر به نام های محمدحسن خان و محمد حسین خان، از امرا و سرداران زمان فتحعلی شاه، محمد شاه و ناصرالدین شاه قاجار بودند.

در دو طرف در ورودی ˈآب انبار سردارˈ سکوی سنگی برای نشستن و استراحت کردن وجود دارد و همچنین راه سنگی پله ای در این انبار تعبیه شده که به کانلی مشهور به راه شیر منتهی و برای دسترسی به آب ‎ 12/5متر باید پایین رفت.

* آب انبار ˈزنانه بازارˈ در ضلع غربی مسجدالنبی قرار گرفته و ورودی آن از بازار مسگرها و بانی آن مرحوم حاج ملا عبدالوهاب از علمای بنام شهر و اولین متولی مسجد سلطانی معاصر فتحعلی شاه قاجار است.

راه شیر این آب انبار در حال حاضر دارای ‎ 43عدد پله و سقف آن طاق آهنگ و فاقد تزیینات و مخزن آن مستطیل شکل است که گنجایش دو هزار و ‎350 متر مکعب آب دارد.

گرمابه ها :

شهر قزوین بیش از ‎30 گرمابه دارد که حدود نیمی از آنها تخریب شده و تعدادی از گرمابه های باقی مانده بسیار زیبا و در نوع خود بی نظیر و برخی ساده بنا شده است.

گرمابه دو در، قجر، حاج محمد رحیم (صفا)، سردار، آخوند، امجد، سعدیه ، قوشه، بلاغی، میرزا رحیم و دیمج از ان جمله می باشند.

* گرمابه آخوند در محله آخوند واقع و بنای فعلی آن متعلق به دوره پهلوی است که دارای سردری با پلان دایره و گرمخانه بوده که با طاق و گنبد پوشیده شده است.

* گرمابه قجر در خیابان عبید زاکانی و متعلق به دوره صفویه است، این گرمابه نیز تمامی فضاهای گرمابه ها را دارا بوده و از زیباترین گرمابه های قزوین بشمار می رود.

آبگرم های قزوین :

* چشمه های آب معدنی ˈارشیاˈ در شهر آبگرم از مهمترین آب گرم معدنی استان قزوین است که قابلیت های درمانی دارد.

این مجموعه دارای استخر آب گرم عمومی، سایت خصوصی و سفره خانه سنتی بوده و هر سال میزبان هزاران نفر از گردشگران کشور است.

آب گرم معدنی ارشیا از نوع آهکی بوده و خاصیت درمانی آن برای بیماریهای درد مفاصل، روماتیسم، سوء هاضمه، سنگ کلیه، اعصاب و اگزما موثر است.

غارهای طبیعی:

غارهای طبیعی از کهن ترین کانون های استقرار انسان در زمان های بسیار دور و مکانی امن برای پناه گرفتن و زندگی بشر بوده است.

امروزه تنها اطلاعات ناچیزی از ساکنان اولیه و زوایای زندگی آنها در دست است و می توان گفت تنها یک تصور ذهنی از ساکنان غارها در نزد ما وجود دارد و سووال های بسیاری از این مکانهای اسرارآمیز بی پاسخ مانده است.

غارهای سلطان بلاغ، آق بابا، شهرباز، کول، قره قورتان، شاکین، آلابار باغلاری قزل قلعه، چهل دختر، آلتین کش، بروج، ماهین، ملکشاه، اسکول و غار پلنگ از غارهای طبیعی استان قزوین است که مورد توجه باستانشناسان است.

مساجد تاریخی و مدرسه ها :

مسجدها و مکان های متبرکه استان قزوین همانند سایر استانهای کشور در طول تاریخ بین مردم از جایگاه و کارکردهای ویژه ای برخوردار بوده وهستند که این کارکردها باعث شده تا مسجد همواره به عنوان مکانی مقدس، از ارزش خاصی برخوردار باشند.

* مسجد جامع کبیر در محله ˈدباغان ˈ شهر قزوین با چهار هزار متر مربع زیر بنا احداث شده که مناره های باشکوه، ایوان رفیع و گچبری های نفیس آن نشانگر معماری دوره اسلامی است.

قدیمی ترین بخش این مسجد یک چهار طاقی باقیمانده از دوره ساسانی است که در نزدیک طاقی موسوم به هارونی قرار دارد و در زمان هارون الرشید خلیفه عباسی در سال ‎ 192هجری قمری به آن افزوده شده است.

* مسجد پنجه علی در غرب خیابان پیغمبریه مقابل محوطه باغ صفوی، متصل به مدرسه امام صادق (ع) واقع و توسط شاه طهماسب صفوی احداث شده است.

اما بنای مسجد قدیمی تر از صفویه و نام ˈپنجه علیˈ به خاطر وجود سنگ مرمر واقع درمحراب آن است که نقش پنجه ای درآن دیده می شود و آن را جای پنجه حضرت علی(ع) می دانند که سنگ مذکور در سال های اخیر به سرقت رفته است.

* مسجدالنبی (ص) از بزرگترین و وسیع ترین مساجد ایران است که ساختمان اصلی بنا را به دوران صفویه نسبت می دهند که پس از تخریب در زمان قاجاریه به فرمان فتحعلی شاه تجدید بنا شد که این مسجد از نوع مساجد چهار ایوانی است که ‎ 14هزار متر مربع مساحت دارد.

مسجدالنبی دارای چهار شبستان مشابه و هر یک از جهات چهارگانه مسجد، ایوانی بلند دارد و دو گوشواره و دو شبستان در دوسوی آن بنا شده است.

شبستان شمالی و جنوبی هر یک چهار تاق نما و شبستان های شرقی و غربی هر کدام ‎ 9تاق نما دارند.

حیاط مسجد طرحی مستطیل شکل است که حوض بزرگی در وسط آن قرار دارد و ایوان های چهارگانه با کاشی های مینایی تزیین شده و در هر ایوان کتیبه ای از کاشی لاجوردی به خط نسخ کار گذاشته شده است.

متاسفانه با وجود این همه آثار گردشگری در قزوین ناکافی بودن تبلیغات برای جذب گردشگران داخلی و

خارجی، کمبود امکانات رفاهی و اقامتی در استان بویژه هتل، سرمایه گذاری ناکافی در امر گردشگری و مسائل فرهنگی باعث شده است تا استفاده بهینه از این جاذبه ها بعمل نیاید.

منبع:همشهری

سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری قزوین ۲۸۷ درصد رشد کرد

 سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری استان قزوین در دولت‌های یازدهم و دوازدهم نسبت به دوره قبل ۲۸۷ درصد رشد داشته است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین روز جعمه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اعلام این خبر اظهار داشت: طی مدت یاد شده ۶ هزار و ۳۶۲ میلیارد ریال در بخش گردشگری استان سرمایه گذاری شده در حالی که میزان سرمایه گذاری این بخش در دوره قبل هزار و ۶۴۳ میلیارد ریال بوده است.

علیرضا خزائلی با بیان اینکه آمار سرمایه گذاری یاد شده به جز هزینه های انجام شده برای اقدامات مرمتی و ساماندهی بناها و جاذبه های تاریخی بوده است، خاطرنشان کرد: دولت یازدهم و دوازدهم توجه ویژه ای را به رشد و توسعه زیرساخت های گردشگری داشته و در همین راستا از سرمایه گذاران این بخش حمایت های قابل توجهی را به عمل آورده است.

وی همچنین از ارایه ۶۴۸ میلیارد ریال تسهیلات به فعالان گردشگری استان قزوین طی این مدت خبر داد و گفت: ارایه تسهیلات به بخش گردشگری نیز در مقایسه با دوره قبل ۹۳۸ درصد رشد داشته است.

این مسوول یادآور شد: با سرمایه گذاری های خوب انجام شده شاهد رشد شاخص ها در زیرساخت های بخش گردشگری استان قزوین بوده ایم که به عنوان نمونه باید از رسیدن تخت های اقامتگاهی استان از ۹۰۹ تخت به ۲ هزار و ۴۲ تخت اشاره کرد که بیانگر رشد ۱۲۵ درصدی در این حوزه است.

وی در ادامه از ایجاد ۶۸ فقره تاسیسات گردشگری طی هفت سال گذشته در استان قزوین خبر داد و گفت: این تاسیسات شامل هتل، هتل آپارتمان و اقامتگاه های بوم گردی، سفره خانه های سنتی و مجتمع های خدماتی رفاهی بین راهی، دفاتر خدمات مسافرتی و آموزشگاه های گردشگری بوده است.

خزائلی با بیان اینکه کرونا امروز گردشگری در جهان را تحت تاثیر خود قرار داده و خسارت های زیادی را به فعالان این بخش وارد ساخته است، اظهار امیدواری کرد با مهار و شکست کرونا بتوان، رونق گردشگری را به کشور و استان قزوین بازگرداند.

منبع:ایرنا