رشد روزافزون جمعیت به دلیل مهاجرت اقوام گوناگون از سراسر کشور و محلی به عنوان خوابگاه شاغلان در استان‌های اطراف و نیاز به تامین مسکن، قطع گسترده درختان و تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی را در‌بر‌داشته است، البته هنوز هم تعدادی از درختان کهنسال در شهر کرج به چشم می‌خورد به گونه‌ای که می‌توان با قدم زدن در کوچه و پس کوچه‌های شهر و روستا، درختان چنار، توت و ارس را دید که تعدادی از آن‌ها در فهرست آثار طبیعی به ثبت رسیده‌اند. هنوز هم اگر کمی از مرکز استان فاصله بگیریم و سری به حاشیه شهرها و روستاها بزنیم می‌توانیم زندگی روستایی با صفا، صمیمیت و ساده‌ای را در اقامتگاه‌های بوم‌گردی تجربه کنیم و از هوای پاک، تغذیه سالم و … استفاده کنیم.
مدت‌هاست که در البرز از هوای پاک، آسمان آبی و پرندگان، خبری نیست. به خصوص در فصل‌های سرد سال که وارونگی دما اتفاق می‌افتد و غلظت ذرات معلق، آلودگی را به سطح هشدار می‌رساند و شرایط را برای گروه‌های حساس مانند کودکان، سالمندان و بیماران دشوار می‌کند.
با توجه به اینکه هر نوآوری با خود مزایا و معایبی به همراه دارد می‌توان گفت هر یک از این عوامل به نوعی ارمغان زندگی صنعتی و رشد سرسام‌آور تکنولوژی بوده و غیرقابل انکار است.
گرچه لزوما پیشرفت و فناوری موجب ایجاد معضل و نقص در اجتماع نمی‌شود اما باید گفت ممکن است زمینه‌ساز آن باشد. مثلا عدم رعایت بخشی از استانداردهای جهانی در تولید خودرو و بنزین یکی از این عوامل اثرگذار است که آلودگی زیست محیطی فراوانی را به دنبال دارد. همچنین احداث شهرک‌های صنعتی در استان البرز با وجود ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی در کیفیت هوا اثرگذار است و یکی از علل اصلی وارونگی دما محسوب می‌شود.
دوران اوج و سقوط کرج به عنوان باغشهر در بازه زمانی کوتاهی در سال‌های اخیر، سرعت و رشد چشمگیری داشته به گونه‌ای که اکنون از وسعت بسیار باغات و درختان کهنسال جز چند منطقه تفریحی و پارک چیزی باقی نمانده است. این حجم از سرعت تخریب پوشش گیاهی به دست انسان در کنار رشد مدرنیته، جای تأسف و تامل داشته و نیازمند بازنگری از طرف مسئولان و همراهی شهر‌وندان است.
بسیاری از درختان در محله‌های قدیمی، به خاطر تردد وسیله نقلیه و در کمال خودخواهی و نا‌باوریاز سوی ساکنان منازل مسکونی قطع می‌شود بدون اینکه حتی نهال جایگزینی در قسمت دیگری کاشته شود. علاوه بر قدمت و وسعت پوشش گیاهی، مزایای ارزشمند آن برای محیط زیست مهم است که نادیده گرفته می‌شود.
رشد آپارتمان‌ها و مجتمع‌های مسکونی، جای باغ‌های قدیمی و درختان کهن را گرفته و در آینده‌ای نه چندان دور دیگر حتی رشته کوه‌های البرز که نام استان نیز برگرفته از آن است قابل مشاهده نخواهد بود.
عوامل انسانی، زیست محیطی، فرهنگی و اجتماعی متعددی دست به دست هم داده‌اند تا امروز به جایی رسیده‌ایم که در آن قرار داریم و راه چاره و درمان آن نیز در اتحاد و همبستگی نهفته است و یاری مردم و مسئولان را با هم می‌طلبد. چرا که نه تنها از مواریث به جامانده از گذشتگان به درستی حفاظت نکرده‌ایم بلکه اثر شاخص و ماندگاری نیز برای آیندگان به جا نگذاشته‌ایم.
این در حالی است که ما در قبال تاریخ، فرهنگ و عقاید خود مسئولیم و به راحتی نمی‌توانیم از زیر بار آن شانه خالی کنیم. این امر نیازمند فراهم کردن زیرساخت‌های فرهنگی است تا به طور بنیادین در طرز تفکر، برخورد مناسب با محیط زیست و طبیعت نهادینه شده و نسلی آگاه و مسئولیت‌پذیر تربیت کنیم.
با ذره‌ای تفکر می‌توان فهمید که ما فقط امانت‌داران نعمات خدادادی هستیم و نباید با نا‌آگاهی و عدم تعهد، تیشه بر ریشه آن بزنیم و فقط منافع خود را در نظر بگیریم.
لازم است به بازنگری رفتار خود بپردازیم تا الگوی درستی برای کودکان به عنوان نسل آینده و آینده‌سازان این سرزمین باشیم. در غیر این صورت در آینده‌ای نه چندان دور، علاوه بر نا‌بودی پوشش گیاهی و جانوری شاهد زوال تاریخ، فرهنگ و اجتماع نیز خواهیم بود.
پروژه کاشت درختان مثمر در باغ سیب مهرشهر کرج و افتتاح دهکده تفریحی باغستان، از جمله اقدامات ارزشمندی بوده که در سال‌های اخیر به همت مسئولان انجام شده و نیازمند همکاری نهادهای مختلف است تا با اتحاد و همبستگی به آرمان‌های فراموش شده و نابود شده باغشهر رویایی در روزگار نه چندان دور نزدیک شویم. امید است با تلاش، همت همگانی و یاری مردم دلسوز، شاهد رویش بذر امید در دل باغشهر کرج در استان البرز باشیم.
منبع:میراث آریا
