از نظر خیلی‌ها اشعه رادیواکتیو مرگ‌آفرین است. یک قاتل نامرئی که افراد کاملا سالم را نیز می‌تواند قربانی خود کند. این تکنولوژی ترسناک زندگی‌های زیادی را نابود کرده و مکان‌هایی را برای نسل‌های بعدی غیر قابل سکونت کرده است البته ما هر روز در معرض اشکال مختلف تشعشعات رادیواکتیو قرار می‌گیریم اما طبیعتاً مثل هر چیز دیگری، مقدار بیش از حد آن کشنده و مرگ‌آور است و باعث می‌شود عوارض مخربی به بدن وارد شود.

با در نظر گرفتن ترسی که در رابطه با رادیواکتیو وجود دارد، بعید به نظر می‌رسد مکان‌هایی که مقدار بالاتر از حد متوسط رادیواکتیو در آن‌ها دیده شده است، به مکان‌های گردشگری تبدیل شوند اما چنین مناطقی در خیلی از نقاط جهان وجود دارند. به دلایل مختلفی، سایت‌های آزمایش هسته‌ای، معادن‌های رادیواکتیو  به طور منظم از بازدید کنندگان پذیرایی می‌کنند که در اینجا با ۵ نمونه آشنا خواهید شد.

آب به رنگ آبی خیره کننده
معدن اورانیوم مری کاتلین استرالیا در دهه ۱۹۵۰ در شمال غربی کوئینزلند افتتاح شد. این معدن در فاصله ۶ کیلومتری شهر قرار دارد و زمانی جمعیتی حدوداً ۱۰۰۰ نفری داشت و مردم آن مثل همه شهر‌ها جامعه‌ای معمولی داشتند. معدن کاتلین تا سال ۱۹۶۳ انرژی اتمی انگلیس را تأمین می‌کرده است سپس برای مدتی تعطیل می‌شود. معدن کاتلین بار دیگر در سال ۱۹۷۴ بازگشایی شد و تا سال ۱۹۸۲ که از کار افتاد منبعی برای چندین شرکت برق خارجی بود.

بعد از بسته شدن معدن، شهر نیز مخروبه شد و فقط یک سری اسکلت ساختمان و تابلو‌های شهری باقی ماند. به دلیل انتشار مواد شیمیایی از صخره‌های آنجا، آبی به رنگ آبی درخشان و بسیار زیبا جاری می‌شود و به همین دلیل توانسته است گردشگرانی را به خود جذب کند.

اما آیا انجام این سفر بی‌خطر است؟ سطح تشعشع در این منطقه از حالت معمولی بالاتر است، ولی ظاهراً اگر به اندازه گرفتن چند سلفی در آنجا حضور داشته باشد، آسیب جدی به شما نمی‌رسد. البته توصیه می‌شود زمان بازدید را به حداقل برسانید و به‌هیچ‌عنوان فکر شنا در آب یا نوشیدن از این آب زیبا را نکنید. زیرا فقط موضوع رادیواکتیو بودن آب مطرح نیست بلکه وجود مواد شیمایی باعث خلق این رنگ آبی است.

پیاده روی در محل انباشت زباله‌های هسته‌ای

رفتن به تپه‌ای در میزوری آمریکا که تضادی جالب با محیط اطرافش دارد حتماً هیجان‌انگیز است، تپه‌ای بدون خاک و خاکستری که چشم‌اندازی سرسبز دارد. در این منطقه زمان جنگ جهانی دوم مواد منفجره تولید می‌شده است و در طول جنگ سرد نیز در نزدیکی آن اورانیوم سلاح‌های هسته‌ای، غنی شده است و این کار تا سال ۱۹۶۰ ادامه پیدا کرده است. پس از این ماجراها، بازمانده‌هایی از اورانیوم، رادیوم، تی‌اِن‌تی (TNT)، آزبست و سایر موارد به کار رفته شده، به‌جای مانده است.

در نهایت راه حل این بود که این زباله‌ها را در یک تپه بزرگ مخفی کنند. این تپه‌ محل دفن زباله‌ها، امروزه به یک جاذبه گردشگری تبدیل شده است. بازدیدکنندگان می‌توانند از طریق پله‌های تعبیه شده تا بالای تپه قدم بزنند و با توجه به چشم‌انداز زیبای اطراف، منظره چشم‌نوازی را مشاهده کنند.

همچنین در نزدیکی این تپه موزه‌ای کوچک قرار دارد که اطلاعات مربوط به تپه و تاریخچه اطرافش را در خود جای داده است. با وجود اینکه روی این زباله‌ها پوشانده شده است، ولی بسیاری از گردشگران به دلیل ترسی که دارند از پله‌های آن عبور نمی‌کنند. احتمالاً این منطقه خطرناک نیست، زیرا یکی از نگهبانان تپه می‌گوید ۱۱ سال است در این منطقه کار می‌کند و هنوز مشکلی برای وی پیش نیامده است.

گشتن در مکان آزمایشات هسته‌ای
از سال ۱۹۵۶ تا ۱۹۶۳ دولت بریتانیا آزمایش‌های هسته‌ای خود را در منطقه‌ای به نام مارالینگا (Maralinga) در جنوب استرالیا انجام می‌داده است. برای پاک‌سازی آلودگی‌های این منطقه از دهه ۱۹۶۰ با مخلوط کردن خاک آلوده سطح با خاک غیر آلوده زیرین، پاک‌سازی صورت گرفت و ۲۲ چاله که بقایای آزمایش هسته بودند به وسیله بتن پر شد.

تخمین زده می‌شود که این گودال‌ها حاوی ۴ کیلوگرم پلوتونیم بوده‌اند. در اواخر دهه ۱۹۹۰ پاک‌سازی کامل‌تری شامل حذف و دفن صد‌ها هزار مترمکعب از خاک حاوی رادیواکتیو صورت گرفت. حتی وسایل مورداستفاده برای این عملیات نیز دفن شدند. سرانجام این محل به جاذبه‌ای گردشگری تبدیل شد که امروزه با استفاده از یک اتوبوس می‌توانید از آن بازدید کنید! از جمله نکات جالبی که برای بازدید وجود دارد منطقه نظامی متروکه، فرودگاه و نشانه‌های باقی مانده از چندین انفجار هسته‌ای است.

به این دلیل که مارالینگا تعداد انفجار‌های بسیار کمتری را نسبت به سایر مناطق آزمایش هسته‌ای تجربه کرده است، این منطقه را بی‌خطر قلمداد می‌کنند. با این حال توصیه‌های ایمنی خاصی را باید هنگام بازدید از این سایت هسته‌ای رعایت کنید.

دوز درمانی از ماده رادیو اکتیو
رادون (Radon) عموماً به‌عنوان یک گاز مضر در نظر گرفته می‌شود. بی‌رنگ، بی‌بو و بی‌مزه و همچنین رادیواکتیو است. طبق اطلاعیه آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات‌متحده آمریکا و سازمان بهداشت جهانی، ماده‌ای سرطان‌زا است. با این حال برخی میگویند که برای بیماری‌هایی مثل آرتروز مفید است. به همین دلیل برخی از مردم برای درمان بیماری‌هایشان به عمد به غار‌ها و معادن رادون که غلظت گاز بالایی دارند، وارد می‌شوند. یکی از این مکان‌ها معدن رادون مونتانا است.

این معدن در ابتدا و در سال ۱۹۴۹ به‌عنوان یک معدن اورانیوم افتتاح شد و سه سال بعد به یک مرکز درمان با رادون تغییر یافت. برای بهره بردن از این معدن باید حدود ۲۶ متر به زیرزمین رفت تا هوایی غنی از رادون را بتوان استنشاق کرد. معمولاً دوره درمان رادون تراپی دوره‌ای ده روزه است که بین ۳۰ تا ۶۰ ساعت به طول می‌انجامد.

اتاق کنترل چرنوبیل
امروزه تور‌هایی به مقصد چرنوبیل برگزار می‌شود که گردشگران از طریق آن می‌توانند از منطقه ممنوعه چرنوبیل بازدید کنند. یکی از دلایل این توجه، سریالی بود که توسط شبکه اِچ‌بی‌او در این رابطه پخش شد. الان گردشگران می‌توانند حتی وارد اتاق کنترل راکتور ۴ بشوند، قسمتی که تصمیم اشتباه در آن باعث به وجود آمدن بدترین فاجعه هسته‌ای تاریخ شد.

پیش از این دسترسی فقط به کارگرانِ پاک‌سازی، پژوهشگران و یا روزنامه‌نگاران محدود شده بود. البته این سفر خیلی هم بی‌خطر نیست، چراکه میزان تشعشع در این منطقه و اتاق کنترل بیش از ۴۰ هزار برابر حد معمول است. بازدیدکنندگان باید لباس مخصوص و چکمه‌های خاص بپوشند و فقط ۵ دقیقه اجازه بازدید دارند. طبق شنیده‌ها حدود ۸۵۰۰۰ نفر از این منطقه ممنوعه بازدید کرده‌اند. تور‌های روزانه این منطقه حدود ۱۰۰ دلار است.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان