همشهری- عیسی محمدی: شهر ممنوعه را از آن جهت ممنوعه دانسته بودند که صرفا ساخته شده بود تا پادشاهان و خانواده‌های سلطنتی در آن رفت‌وآمد داشته باشند و هیچ‌کسی حق تردد در آن را نداشت. مساحت شهر ممنوعه نزدیک به ۷۲ هکتار است؛ به طول ۹۶۱ در ۷۵۳ متر؛ به‌عبارت دیگر، آن را دوبرابر واتیکان امروزی و سه‌برابر ارگ کرملین می‌دانند.

محصور میان دیوارهای سرخ

شهر ممنوعه محصور در دیواری بود به ارتفاع ۱۰متر. حفره‌ای به عرض ۵۲ متر هم دورتادور مجموعه را فراگرفته بود تا در مواقع حمله یا کودتا و… بتواند حافظ خاندان سلطنتی و تیم وفادار به آنها باشد. شهر ممنوعه ساختاری مستطیل‌شکل دارد و در هر ضلع آن هم دروازه‌ای کار گذاشته بودند. نام دروازه ضلع‌جنوبی به دروازه نیمروز و دروازه ضلع‌شمالی دروازه نیروی ایزدی بوده. این دیوارها را ضخیم ساخته‌اند تا اگر دشمن به آن حمله آورد و خواست که با آتش و… به آن آسیب بزند، ناکام بماند. می‌گویند که یک‌ میلیون کارگر، معمار و متخصص برای ساخت این شهر به‌مدت ۱۴ سال کار کرده‌اند و مواد و مصالح موردنیازش را از فاصله‌های دوردست و با زحمت بسیار به این منطقه آورده‌اند. البته دیوار چین هم با همین وضعیت ساخته شده و ده‌هاهزار کارگر و اسیر جنگی برای ساخت آن به‌کار گرفته شده بود.

اقامتگاه ۲۴ امپراتور

قصرهای این مجموعه ۲ بخشند: بخشی که برای اجرای مراسم‌های مهم بوده شامل همان سه‌تایی که گفتیم و جالب این که قسمت انتهایی آن سه‌قصر به دربار درونی معروف بوده؛ چیزی شبیه حرمسرا. بخش دوم قصرها هم که شامل قصرهای کونینف چیان چینگ، باغ امپراتوری و… بوده، به امورات روزمره می‌پرداخت و کمی از آن حالت طبقاتی ۳ قصر اول دور بوده. البته بیشتر این مجموعه‌ها از بین رفته و آنچه امروز به جا مانده، تنها شامل بخشی از این مجموعه عظیم بوده. در کل ۲۴ امپراتور در این مجموعه زندگی کرده‌اند. جالب این که استفاده از این مجموعه تا پایان سلسله چینگ، یعنی تا همین ابتدای قرن بیستم میلادی، رایج بوده تا اینکه تعطیل شده است. ۲۰،۱۰ سال بعد هم بازدید از آن به‌عنوان کاخ‌موزه آزاشده است. شهر ممنوعه سالانه ۱۴ میلیون گردشگر را به‌خودش جذب می‌کند.

یک‌ نکته عجیب و خرافی

برگردیم به‌خود شهر ممنوعه. این مجموعه، سلسله‌باغ‌ها،تالارها و کاخ‌های مخصوصی را شامل می‌شد که برای مراسم‌ها و جشن‌های سلطنتی درنظر گرفته شده بود. کشاورزان و آدم‌های معمولی حق ورود به چنین مجموعه‌ای را نداشتند؛ مجموعه‌ای با دیوار قرمز بلند. خاندان سلطنتی در این شهر ممنوعه و تحت حفاظت و مراقبت شدید زندگی می‌کردند و نمی‌توانستند از آن خارج شوند. شهر ممنوعه روی هم رفته ۹۹۹۹.۵ اتاق دارد؛ اما چرا این تعداد؟ اعتقادی وجود داشت که اقامتگاه امپراتوران آسمانی ۱۰ هزار اتاق بود و طبیعتا امپراتورانی که پسر این شاهان آسمان محسوب می‌شدند، باید اتاق‌هایی کمتر می‌داشتند؛ ولو به اندازه نیم اتاق! بیرون دیوارهایی که شهر ممنوعه را احاطه کردند نیز رودخانه‌ای وجود دارد که در روزگار خودش به‌منظور حفاظت از آن شکل گرفته بود.

یادگار سلسله مینگ‌

شهر ممنوعه در زمان امپراتوری سلسله مینگ در چین ساخته شد تا محل اقامت امپراتوران باشد. سلسله مینگ بعد از هجوم و استیلای مغول‌ها بر این کشور پاگرفت و مصادف با سلسله تیموریان در ایران بود. چینی‌ها با سلسله مینگ تصمیم گرفتند که اقتدار گذشته را به نوعی زنده کنند؛ البته مشخص نیست که چقدر توانستند این کار را درست انجام بدهند. قبل از سلسله مینگ، رهبران خارجی چینی غالبا مدعی بودند که مأموریتی الهی برای سلطنت بر این کشور دارند. تا اینکه اتفاقاتی افتاد و روستاییان علیه آنها شورش کردند. سرانجام ارتش توربان سرخ به رهبری ژو یوانژانگ بر خارجی‌های حاکم بر چین پیروز شده و سلسله مینگ هم آغاز شد. ولی از آنجا که در ناخودآگاهش ترس از مغول‌ها و بیابانگردهای شمالی وجود داشت، دیوار چین را طولانی‌تر کرد و ۱۳۰ پادگان نیز به آن افزود. راه‌اندازی چنین قصری با این سطح از حفاظت و امنیت نیز، ناشی از چنین نگاهی بوده است. امپراتوری مینگ از سال ۱۳۶۸ تا ۱۶۴۴ میلادی بر این کشور حکم راندند و بیشتر امپراتوران آن نیز در همین شهر ممنوعه زندگی و حکمرانی می‌کردند.

دشمنی علیه درخت‌ها

شهر ممنوعه رنگ‌های متنوع زیادی دارد. هر کدام از رنگ‌ها هم نماد چیزی است؛ مثلا رنگ زرد سقف‌ها نماد امپراتور بوده و رنگ قرمز نیز نماد شادی. در کل این شهر به‌گونه‌ای ساخته شده که هر بخش آن نمادی از عظمت این شاهان و سلسله بوده باشد. می‌گویند که در کنار کاخ‌های اصلی هیچ درختی وجود ندارد اما چرا؟ گفته می‌شود که این درخت‌ها بزرگ شده و قدشان از تالار امپراتور بیشتر می‌شود و این ماجرا با این روحیه شاهان که بالاتر از خودشان را نمی‌توانستند تحمل کنند هماهنگ بوده، هرچند که بعید به‌نظر می‌رسد و این درخت‌ها به راحتی قابل‌هرس‌کردن و کوتاه نگه‌ داشته‌ شدن بوده‌اند. از سوی دیگر گفته می‌شود که درخت برای امپراتوران چین به نوعی نماد چوبه دار هم بوده و آنها دوست نداشتند این خاطرات آزاردهنده را پیش‌رو داشته باشند.

راهی برای مقابله با تونل‌های زیرزمینی

امروزه حتی از بزرگ‌ترین و محافظت‌شده‌ترین زندان‌ها هم گاه اتفاق می‌افتد که زندانی‌ها می‌توانند فرار کنند؛ اتفاقی که غالبا با حفر تونل می‌افتد. امپراتوران مینگ هم برای اینکه احساس امنیت بیشتری داشته باشند تا کسی تونل حفر نکند، دستور داده بودند که زمین محوطه شهر ممنوعه ۱۵مایه ملات داشته باشد. ۷ لایه اول روی همدیگر قرار داشتند و بعد از آن هشت لایه دیگر، به‌صورت زاویه‌دار نسبت به لایه‌های اول قرار داشتند تا عملا هیچ نفوذی از طریق حفر تونل به این مجموعه اتفاق نیفتد. شهر ممنوعه را وسیع‌ترین و کامل‌ترین معماری چوبی موجود در جهان هم می‌دانند.

سه قصر روی یک سکوی ۳۰ هزار متری

فلسفه ساخت‌وساز در این بنای عظیم هم برای خودش جالب بوده؛ مثلا سکوی سفید قصر تای‌حه که یکی از ۳ قصر و تالار سلطنتی این شهر بوده را سفید ساختند تا هم عظمت و شکوه این بنا را بیشتر نشان بدهد و هم مانع نفوذ رطوبت شود. در میدانگاهی شهر ممنوعه هم نزدیک به ۳۰۰ ظرف مسی گذاشته بودند تا مانع از آتش‌سوزی شوند. در زمستان‌ها با روشن کردن زیر این ظرف‌ها هم آب جمع شده آنها یخ نمی‌بست و قابل‌استفاده بود. شهر ممنوعه در کل یک شهر طبقاتی است و اساسا نماد زندگی طبقاتی بوده. این شهر ۳ قصر معروف داشته که محل حکمرانی و مراسم‌ها بوده؛ به نام‌های تای‌حه، جون‌حه و بایو. تای‌حه مرکز و قرارگاه اصلی این شهر ممنوعه بوده که تخت سلطنتی طلایی‌رنگ امپراتوران سلسله مینگ هم در آنجا قرار داشته. عالی‌ترین معماری شهر ممنوعه متعلق به این قصر بوده. این قصر در شمال میدانگاهی اصلی و بر سکوی مرمری سفیدرنگی به مساحت ۳۰ هزار مترمربع و ارتفاع ۸ متر ساخته شده. این ارتفاع البته متعلق به این سکو بوده و ارتفاع خود قصر ۴۰ متر بوده؛ بلندترین بنای این شهر که قطعا باید در اختیار امپراتور باشد.

منبع:همشهری

به گزارش روز شنبه خبرنگار فرهنگی ایرنا از پایگاه اطلاع‌رسانی نشنال جئوگرافیک، باستان‌شناسان قدیمی‌ترین ضرابخانه شناخته شده در جهان را به همراه قطعاتی از چند سکه فلزی، در یک کارخانه ذوب برنز در شهر باستانی گوانگ جونگ واقع در شرق چین کشف کردند.

هائو ژائو (Hao Zhao) مولف ارشد پژوهشی درباره این کشف مهم که اخیرا در مجله Antiquity منتشر شده، می‌گوید: شهر گوانگ جونگ با دیوارها و خندق‌هایی که به دورش کشیده شده بودند، ۸۰۰ سال قبل از میلاد بنا نهاده شد و کارخانه ذوب فلز این شهر که در آن از قالب گیری و کوبیدن فلز برنز برای درست کردن ظروف مناسبتی، سلاح و ابزار استفاده می‌شد، ۷۷۰ سال قبل از میلاد به راه افتاد. با وجود این، ۱۵۰ سال طول کشید تا کارگران این کارخانه دست به ضرب سکه بزنند.

باستان‌شناسان برای تعیین قدمت این ضرابخانه، از روش تاریخ‌گذاری رادیوکربن استفاده کردند. تاریخ‌گذاری رادیوکربن یکی از روش‌های تاریخ‌گذاری رادیومتریک می‌باشد که برای تخمین تاریخ مرگ موجوداتی که کربن مصرف می‌کنند کاربرد دارد. تاریخ‌گذاری رادیو کربن نشان داد این ضرابخانه در بازه زمانی ۶۴۰ تا ۵۵۰ سال قبل از میلاد آغاز به کار کرده است. در حالی‌که دیگر پژوهش‌های باستان شناسی، قدمت سکه‌های مربوط به امپراطور لیدیه واقه در ترکیه امروزی را نهایت ۶۳۰ سال قبل از میلاد تعیین کرده بودند و به گفته ژائو، قدیمی‌ترین ضرابخانه‌ای که سکه‌های لیدیه را ضرب می‌کرد، به حدود ۵۷۵ تا ۵۵۰ سال قبل از میلاد تعلق دارد. بنابراین ضرابخانه گوانگ جونگ را می‌توان قدیمی‌ترین ضرابخانه شناخته شده در جهان دانست که قدمت آن به دقت تعیین شده است.

باستان‌شناسان در بخش دیگری از این حفاری‌ها، دو سکه قدیمی شبیه نسخه کوچک شده بیلچه باغبانی را کشف کردند، به همراه چند قالب که برای ساخت آنها استفاده می‌شد.

کشف این قالب‌ها نشان می‌دهد تمام مراحل ضرب سکه از ساخت قالب تا کوبیدن سکه داخل کارخانه ذوب فلز انجام می‌شده است. همچنین از آنجا که همه قالب‌ها خیلی به هم شبیه بودند می‌توان گفت سکه‌های ضرب شده در گوانگ جونگ تا حد زیادی استاندارد بودند. به گفته محققان، قالب‌های سکه در این ضرابخانه با استفاده از یک ابزار اندازه‌گیری با دقت بالا ساخته می‌شدند تا اندازه سکه‌ها یکسان درآمده و تفاوت در آنها به حداقل برسد.

بیل مورر (Bill Maurer) استاد مردم شناسی دانشگاه ایروین کالیفرنیا در توضیح اهمیت این کشف باستان‌شناسی می‌گوید: سکه‌ها معمولا به صورت فله‌ای و بدون هیچ ردی از نحوه ساخت یا کاربردشان کشف می‌شوند؛ اما این بار کل ضرابخانه و قالب‌هایی که سکه‌ها با آنها ساخته شده‌اند، پیدا شد.

گزارش کامل این کشف مهم و جزئیات مربوط به آن در مجله Antiquity منتشر شده است.

منبع:ایرنا

خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ هفتم فروردین ۱۴۰۰ وزرای امور خارجه ایران و چین سند همکاری‌های ۲۵ ساله ایران و چین را امضا کردند. این سند با عنوان رسمی «برنامه همکاری‌های جامع ایران و چین» ثبت شد و حوزه‌های سیاسی، امنیتی، دفاعی، فرهنگی، کشاورزی، اقتصادی، علمی، جهانگردی، نفت و انرژی، زیرساخت‌های مخابراتی و فناوری ارتباطات، تجارت، بهداشت و سلامت و… را شامل شده است.

در این سند بر افزایش شناخت متقابل از طریق ارتقای تبادلات مردمی (گردشگری)، رسانه‌ای، سازمان‌های مردم‌نهاد، انجمن‌های دوستی و همکاری دانشگاهی تاکید شده است.

همچنین سرمایه‌گذاری و کمک به تکمیل زیرساخت‌های لازم برای ارتقای همکاری‌های فرهنگی از جمله گردشگری را مدنظر قرار داده‌اند.

در بخش عناوین اصلی همکاری‌های ۲۵ ساله ایران و چین و در ضمیمه دوم این سند بر مشارکت در ساخت شهرهای گردشگری تاکید شده است. بند «ه» سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین در بخش همکاری‌های مالی، اقتصادی و تجاری نیز درباره همکاری مشترک در زمینه گردشگری و میراث‌فرهنگی براساس مفاد ضمائم سند، است.

در ضمیمه سوم نیز بخشی با عنوان «اقدامات اجرایی کوتاه‌مدت» دارد که در بند چهارم آن بر موضوعاتی همچون «همکاری در صنعت گردشگری با تمرکز بر توسعه زیرساخت‌ها»، «تسهیل جذب گردشگر از دو کشور»، «توسعه محصولات و خدمات گردشگری»، «پیشبرد همکاری‌ها در زمینه میراث‌فرهنگی و صنایع‌دستی»، «برگزاری منظم جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های فرهنگی دو کشور با بهره‌گیری از ظرفیت‌های سازمان‌های مردم نهاد» و «تقویت انجمن‌های دوستی چین و ایران» تاکید شده است.

اینها نشان می‌دهد که سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین به صورت مستقیم و غیر مستقیم یا روی گردشگری تأثیر گذار است و یا آن را مورد تاکید قرار می‌دهد. در این باره، یکی از کارشناسان حوزه گردشگری و اقتصادی به پژوهش در این باره پرداخته و آن را از جنبه‌های مختلف بررسی کرده است.

علی اصغر شالبافیان عضو هیأت علمی دانشگاه به خبرنگار مهر گفت: نگاهی به توافقنامه همکاری ایران و چین؛ نشان می‌دهد این توافقنامه حداقل در سطح فعلی به مزیت‌های دو کشور از جمله اشتراکات فرهنگی توجه نموده است. در این میان، باید دید که از آن چطور می‌توان به نفع گردشگری استفاده کرد. وقتی با این نگاه آن را کاوش می‌کنیم؛ می‌بینیم شاید واژه‌هایی که در آن استفاده شده می‌توانند کدهایی بدهند که حوزه‌های گردشگری و میراث فرهنگی از آن بهره مند می‌شوند.

این کارشناس اقتصادی گفت: وقتی درباره اشتراکات فرهنگی تاکید می‌شود؛ از آن می‌توان محصولات گردشگری یا جاذبه‌های مشترک مثل جاده ابریشم نیز استخراج کرد که هم محل توجه دو کشور است. پس یک رویکرد، استفاده از واژگان است و اینکه چگونه از ظرفیت واژگان توافقنامه؛ به نفع گردشگری بتوان بهره برد.

به اعتقاد شالبافیان؛ گردشگری یکی از مهمترین بخشهایی است که می‌تواند در این توافقنامه نقش آفرینی کند. او افزود: به طور مشخص، در بند دوم مأموریت‌های این توافقنامه، یکی از مأموریت‌ها؛ تأثیر گذاری در حوزه گردشگری دو کشور قلمداد شده است. پس می‌توان گفت یکی از محورهای توافقنامه که به صورت مستقیم به آن اشاره شده؛ گردشگری است. در برخی از بخش‌های این توافقنامه هم گفته که زیرساختهای گردشگری کشور را تقویت کنیم. طبیعی است یکی از موضوعاتی که می‌تواند به وضعیت گردشگری کشور کمک کند، تکمیل، تجهیز و تقویت زیرساختهای گردشگری است.

این استاد دانشگاه گفت: بارها سرمایه گذاران خارجی از طریق وزارت گردشگری و سازمان کمک‌های فنی و اقتصادی ذیل وزارت اقتصاد؛ به دنبال توسعه سهم سرمایه گذاری خارجی در گردشگری بوده اند بنابراین این توافقنامه می‌تواند زمینه توسعه سهم سرمایه گذاری ایران و چین را تسهیل و کمک کند.

این کارشناس گردشگری گفت: در برخی از حوزه‌ها هم الزاماً اسم گردشگری بیان نشده اما گردشگری هم می‌تواند از آن استفاده کند. به عنوان مثال یکی از بخش‌های برجسته توافقنامه؛ تقویت زیرساختهای حمل و نقل دریایی و ریلی است. این زیرساختها اگر تقویت شود به این معناست که حوزه گردشگری نیز منتفع خواهد شد. در واقع توسعه زیرساختهای حمل و نقل ریلی اول به گردشگری داخلی کمک می‌کند تا حمل و نقل ایمن و آسان و شاید ارزان داشته باشیم، حوادث جاده‌ای کمتر شود و دسترسی ما را به مقاصد دورتر داخلی آسان کند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه این توافقنامه به ورود گردشگران چینی به ایران نیز اشاره می‌کند ادامه داد: چین یکی از سریع‌ترین رشدها را در حوزه گردشگری برون مرزی و گردشگر فرستی داشته است. توانمندشدن چینی‌ها و رونق اقتصاد این کشور از جمله دلایل آن بوده است. اکنون نیز می‌بینیم غالب کشورهای جهان خصوصاً اتحادیه اروپا، کشورهای شرق آسیا، خاورمیانه و کانادا برنامه مدون برای جذب گردشگران چینی دارند و به واسطه اینکه چین بازار جذابی است، آن را در اولویت جذب گذاشته اند.

وی افزود: اما چین، گردشگران برون مرزی خود را به راحتی در اختیار بقیه کشورها نمی‌گذارد. بلکه تمهیداتی ازجمله تفاهمنامه همکاری بین این کشور و کشورهای مقصد، به نام ADS (مقاصد مورد تأیید کشور چین) امضا می‌شود. یعنی دولت چین برای هدایت اتباع خودش به سفرهای برون مرزی، دارای یک برنامه، استراتژی و نظام نامه است و کشورهای مختلف تلاش می‌کنند الزامات آن را محقق کنند. به رغم اینکه بخش خصوصی در چین نقش پررنگی دارد اما دولت در جهت دهی کسب و کارها نیز نقش حساسی ایفا می‌کند به همین دلیل امضای این توافقنامه می‌تواند موجب تسهیل ورود گردشگران چینی به ایران شود. یعنی دولت چین براساس این توافقنامه، ایران را جزو مقاصدی قرار دهد که اتباع خود را برای سفر به ایران ترغیب می‌کند.

شالبافیان گفت: یکی از برنامه‌های کمیسیون گردشگری اتحادیه اروپا نیز برای جذب گردشگران چینی؛ قرارگیری در این فهرست است تا دولت چین مانع سفر اتباعش به اتحادیه اروپا نشود. البته هم اکنون نیز این کشور یکی از بازارهای مورد هدف ایران است و وجود این توافقنامه می‌تواند به تحقق اهداف این بازار کمک بیشتری کند.

این توافقنامه موجب تقویت گردشگری کسب و کار از چین به ایران نیز خواهد شد. چون لازمه محقق نمودن اهداف توافقنامه در حوزه‌های مختلف، انجام سفرهای تجاری است. بنابراین اجرای این توافقنامه در کوتاه مدت، افزایش سهم گردشگران کسب و کار به ایران را به دنبال خواهد داشت.

وی ادامه داد: اگر برای این توافقنامه، سندهای اجرایی پشتیبان و درستی تدوین شود؛ قطعاً به گردشگری کمک می‌کند. در این زمینه ملاحظات متعددی را باید در نظر گرفت. آنچه از این توافقنامه منتشر شده این است که توافقنامه، زمینه‌های کلی همکاری را برجسته کرده است. از نظر من گردشگری یکی از محورهایی است که می‌تواند بخش بزرگی از همکاری ایران و چین باشد. پس باید برای آن برنامه ریزی کرد و نهادهای مسئول و مراکز فکری و پژوهشی نیز آن را مورد بررسی قرار دهند.

منبع:خبرگزاری مهر