قلعه تاریخی دهشیر به دستور محمد ولی میرزا حاکم یزد در سال ۱۲۳۶ قمری و به همت «علی محمدخان زنگنه» در روستایی به همین نام از توابع بخش مرکزی شهرستان تفت واقع شده و تاریخچه آن با توجه به وجود آثار و شواهد ادوار مختلف از قبل از اسلام تا اواخر دوره قاجار تعیین شده است.

این قلعه یک برج دیده‌بانی با پلانی مربع شکل و مشتمل بر هفت برج مدور با ارتفاع هر برج به طور متوسط هشت متر است. البته براساس مدارک موجود چنین استنباط می‌شود که قلعه دهشیر با وضعیت فعلی یعنی استحکامات دفاعی نظیر حصار دفاعی با کنگره و تیرکش سر در ورودی و برج‌های نگهبانی قطعاً متعلق به اواخر دوره صفویه و سابقه سکونت در آن متعلق به دوره اوایل و میانی اسلامی است.

تنها ورودی قلعه در ضلع جنوب شرقی قرار گرفته است و بنا بعد از ورودی به صورت عمارت دو طبقه ساخته شده که البته پلان طبقه بالای آن با طبقه پائین متفاوت است و به صورت یک هشت ضلعی با اتاق‌هایی در اطراف آن به سبک و سیاق معماری زندیه است.

این قلعه که در گذشته کاربری دفاعی و مسکونی و خان‌نشین روستا را داشته، به شماره ۳۰۸۳۵ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

منبع:ایسنا