نوشته‌ها

جانِ «زند نوابی» را ذره ذره می‌گیرند

به نظر می‌رسد رای شعبه ۲ دیوان عدالت اداری کار خودش را کرده و خانه تاریخی «زند نوابی» نه تنها برخلاف گفته‌ معاون میراث فرهنگی تهران که قرار بود با مالک رایزنی کند، راهی برای نجات ندارد، بلکه قرار است زجرکش شود و جانش را ذره ذره بگیرند.

به گزارش ایسنا،  حدود ۱۱ سال قبل نخستین قدم‌های‌شان را برای تخریب خانه زند نوابی در میدان فلسطین برداشتند، از زمانی که مالک خانه در و پنجره‌های آن را با حکم دیوان عدالت اداری برای خروج از ثبت آثار تاریخی برداشت و به مرور کلنگ‌ها برای تخریبش بالا رفتند؛ هر چند در آن زمان با آغاز تخریب بنا در دی‌ماه سال ۱۳۸۹، محمدابراهیم لاریجانی – مدیرکل وقت میراث فرهنگی استان تهران – در مکاتبه با شهرداری منطقه‌ ۶ تهران، از تخریب بیشتر این بنا جلوگیری کرد تا میراث فرهنگی زمان بیش‌تری برای گفت‌وگو با مالک داشته باشد؛ اقدامی که به نظر می‌رسد در آن زمان جوابگو بود.

در طول سال‌های مختلف هر از گاهی حرف‌هایی از تخریب آجر به آجر خانه مطرح می‌شد، درست مانند کمتر از یک سال قبل که بر اساس دیده‌های خبرنگار ایسنا کامیون حمل آجر شب‌ها نخاله‌های تخریب‌شده خانه را بیرون می‌برد و آجرهایش یکی پشت دیگری کم می‌شد.

سرانجام فعالان میراثی یک ماه قبل از احتمال تخریب کامل این بنای تاریخی خبر دادند وقتی حکم جدید دیوان عدالت اداری برای خانه‌ای که آبان سال ۱۳۸۵ با نظر میراث در فهرست آثار ملی کشور قرار گرفته بود و برای نخستین‌بار در سال ۱۳۸۸ رأی خروج از ثبت گرفت و سرانجام در سال ۱۳۹۷ با نامه میراث فرهنگی، مجوز تخریب کامل را گرفت، صادر شد.

زند نوابی
خانه زند نوابی در دومین مرحله تخریب – سوم آذر

این صحبت‌ها در حالی مطرح می شوند که با آغاز دومین دور تخریبِ خانه مرتضی ادیب‌زاده – معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران – درباره وضعیت این خانه تاریخی اظهار کرده بود: خانه تاریخی زند نوابی بر اساس رای دیوان عدالت اداری در سال ١٣٨٨ دارای حکم خروج از ثبت از فهرست آثار ملی است و بر همین مبنا مالک مجوز تخریب این اثر را گرفته است.

او همچنین ۱۸ آذر به ایسنا خبر داد:‌ در جلسه‌ای که هفته گذشته با حضور شهرداری و مالک بنای تاریخی زند نوابی برگزار شد، توافقی به دست نیامد و به نظر می‌رسد وی قصد دارد از ملک خود بهره‌های دیگری ببرد. اما گویا قرار است جلساتِ دیگری نیز برگزار شود تا شاید بتوانیم با مالک بنا به توافق برسیم، چون شهرداری منطقه این هماهنگی‌ها را انجام می‌دهد، اگر از میراث فرهنگی برای حضور در جلسات دعوت کنند، ما شرکت می‌کنیم.

خانه‌ «زند نوابی» در ضلع شمال شرقی میدان فلسطین حدود سال ۱۳۲۴ توسط «ولی زند نوابی» خریده شد و به‌نظر می‌رسد بین سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۴ ساخته شده باشد. تزیینات به‌کاررفته در این خانه‌ تاریخی شامل گچ‌بری‌هایی در سقف و تاقچه‌ مزین به گچ‌بری‌های رنگی است.

منبع:ایسنا

نفس‌های «زند نوابی» را می‌بُرند؟

بیش از ۱۱ سال از نخستین قدم هایی که برای تخریب خانه زند نوابی در میدان فلسطین برداشتند می گذرد، از زمانی که مالک خانه در و پنجره های آن را با حکم دیوان عدالت اداری برای خروج از ثبت آثار تاریخی برداشت و به مرور کلنگ ها برای تخریب اش بالا رفتند.

پرونده زند نوابی در آن سال ها همراه با ۳۴ پرونده خانه تاریخی دیگر از تهران با رای دیوان عدالت اداری از فهرست آثار ملی کشور خارج شد، درست مانند مجوزهای خروج از ثبت خانه های تاریخی که اواخر سال گذشته منتشر شدند و تاکنون دست کم خانه قاجاری «چوپانی» با همین مجوز به طور کامل تخریب شده است.

به گزارش ایسنا، هر چند در آن زمان با آغاز تخریب بنا در دی ماه سال ۱۳۸۹، محمد ابراهیم لاریجانی – مدیر کل وقت میراث فرهنگی استان تهران – در مکاتبه با شهرداری منطقه‌ی ۶ تهران، از تخریب بیش‌تر این بنا جلوگیری کرد تا میراث فرهنگی زمان بیش‌تری برای گفت‌وگو با مالک داشته باشد، اقدامی که به نظر می رسد در آن زمان جوابگو بود، هر چند در طول سال های مختلف هر از گاهی حرف هایی از تخریب آجر به آجر خانه مطرح می شدند، درست مانند همین چند ماه قبل، یعنی بهمن ماه سال گذشته که کامیون حمل آجر شب ها نخاله های تخریب شده خانه را بیرون می برد و آجرهایش یکی پشت دیگری کم می‌شد، هر چند توجه چندانی به وضعیت این بنا در آن زمان نشد.

اکنون بعد از گذشت این مدت زمان شهرام شهریار – فعال میراث فرهنگی – در سایت سفرنویس از احتمال تخریب کامل این بنای تاریخی خبر می دهد. او در این باره نوشته است: «خانه تاریخی ولی زندنوابی با نظر دیوان تخریب خواهد شد، خانه زندنوابی که در آبان سال ۱۳۸۵ با نظر میراث در فهرست آثار ملی کشور قرار گرفته بود، شوربختانه با نظر دیوان عدالت اداری در سال ۱۳۸۸ رای تخریب گرفت و در سال ۱۳۹۷ هم با نامه میراث فرهنگی، مجوز تخریب کامل گرفت!»

بخش هایی از خانه تخریب شد/عملیات تخریب کامل فعلا متوقف است

این صحبت ها در حالی مطرح می شوند، که مرتضی ادیب زاده – معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران – درباره وضعیت این خانه تاریخی تاکید می کند: خانه تاریخی زند نوابی بر اساس رای دیوان عدالت اداری در سال ١٣٨٨ دارای حکم خروج از ثبت از فهرست آثار ملی و بر همین مبنا ، مالک مجوز تخریب این اثر را گرفته است.

او با بیان این که خانه تاریخی زند نوابی از جمله بناهای ارزشمند معماری معاصر تهران در میدان فلسطین در ۲۴آبان ۱۳۸۵به شماره ١٦٣٦٩ در فهرست آثار ملی ثبت شد، ادامه می دهد: با این وجود متاسفانه بر اساس رای اصداری شعبه ٢ دیوان عدالت اداری دارای حکم خروج از ثبت، بخش های قابل توجهی از این اثر ارزشمند، با وجود رای زنی های این اداره کل جهت انصراف مالک از اجرای رای، امروز دوم آذرماه تخریب شد.

وی تاکید کرد: با وجود اقدامات تخریبی امروز در خصوص این بنا، بر اساس مذاکرات صورت گرفته از سوی معاونت میراث فرهنگی کشور با شهرداری، فعلا عملیات تخریب متوقف شده است.

خانه‌ی «زند نوابی» در ضلع شمال شرقی میدان فلسطین حدود سال ۱۳۲۴ توسط «ولی زند نوابی» خریده شد و به‌نظر می‌رسد، بین سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۴ ساخته شده باشد. تزیینات به کار رفته در این خانه‌ی تاریخی شامل گچ‌بری‌هایی در سقف و تاقچه‌ی مزین به گچ‌بری‌های رنگی است.

منبع:ایسنا