میتوان گفت صنایعدستی تبلور عینی فرهنگ و بازتاب ذوق و هنر دینی و مقدس ایرانزمین است، به زبانی دیگر صنایعدستی ایران بهعنوان هنری کاربردی که صنعتی مستقل و ملی که مبین ذوق و خلاقیت، اعتقادات و باورهای هنرمندان سلیمالنفس و چیرهدست ایرانی است و از گذشتههای دور تا به امروز بخشی از تاریخ هنر این سرزمین را تشکیل داده و ریشههای عمیق و استوار در حیات اقتصادی، اجتماعی و جلوههای فرهنگ معنوی و مردمی داشته و دارد.
و با توجه به جمیع جهات فوقالذکر چون صنایعدستی یکی از مظاهر فرهنگی و هنری محسوب میشود و نظر به اینکه هریک از فرآوردههای دستی، بازگوکننده خصوصیات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی کشور محل تولید است، بنابراین میتوان عامل مهمی در شناساندن فرهنگ و تمدن بهحساب آید و بهخصوص آنکه موجبات جلب و جذب گردشگران را فراهم آورد.
امروزه دیگر تنها آثار تاریخی وسیله جذب گردشگر به کشورهای درحالتوسعه که اکثراً دارای تمدنی کهن بودهاند نیست، بلکه همراه آن فرآوردههای دستی با طرحها و اصالتهای ویژه خود مطرح است و میتواند مکمل دیدنیهای تاریخی هر کشور باشد.
تا آنجا که در برخی از کشورها که مهد صنایعدستی هستند شرایطی فراهم شده است که گردشگران ضمن اقامت در اینگونه مراکز از نزدیک با چگونگی تولید مصنوعات دستی آشنا میشوند.
از سوی دیگر در جنب آثار تاریخی و باستانی، با ایجاد مراکز فروش و عرضه صنایعدستی زمینه تشویق گردشگران به خرید صنایعدستی فراهم میشود.
از ویژگیهای مهم توسعه صنایعدستی میتوان به حضور مؤثر، خلاق، مستقیم و بلاوسطه انسان در تولید و شکل بخشیدن به اثر تولیدی، داشتن بار فرهنگی، عدم همانندی و عدم تشابه فرآوردههای تولیدی با یکدیگر تأثیر بسزایی در پیشگیری از مهاجرتهای بیرویه به شهرهای و جلوگیری از بروز مسائل اجتماعی، تأثیر شایان توجه صنایعدستی در رفع مشکل بیکاری جوانان به دلیل عدم نیاز به سرمایهگذاری زیاد، امکان انتقال دانش و مهارت و رموز و فنون تولید بهصورت استاد و شاگردی و تجربی اشاره کرد.
علیهذا با توجه به اینکه صنایعدستی ایران براساس نظر کارشناسان صاحبنظر یکی از سه قطب برتر صنایعدستی جهان (به همراه چین و هند) است و همچنین با توجه به اینکه صنایعدستی ایران با بیش از ۱۸۰ رشته یکی از متنوعترین صنایعدستی دنیاست و اندیشمندان این صنعت را هنری فاخر میدانند و بر این عقیده هستند که اینگونه آثار به سبب آنکه حالتی تجریدی داشته فرازمانی، فرا مکانی بوده اگرچه توسط فرد یا افراد مشخصی تولید میشود ولی انحصار به مرزوبوم خاص ندارد.
لذا آثاری که در عرصه معماری چون آینهکاری، کاشیکاری و یا هنرهای سنتی چون قالیبافی، سفال سازی و… پدید مییابد در زمره هنرهای دینی و معنوی قرار دارند.
امیدواریم برای بهرهبرداری بیشتر از قابلیتهای منحصربهفرد مردم هنرور، با ذوق و استعداد برنامهریزیهای اساسی و کارشناسی صورت گیرد.
باز تأکید میشودکه اوج معنویت هنری، تبلور عینی فرهنگ و اندیشههای ژرف فردی و کمال ذوق و سلیقه را در آثار صنایعدستی هر کشور میتوان مشاهده کرد.
که هرکدام میتواند سفیر شایسته و مناسبی برای معرفی فرهنگ یک کشور باشد ازاینرو آثار صنایعدستی را میتوان تولیدات فرهنگی قلمداد کرد، زیرا هر قطعه آن نمایانگر آداب، رسوم، سنتها و مجموعه فرهنگ بومی و معنوی کشور است.
منبع:میراث آریا