نوشته‌ها

فرصت‌های گردشگری جهانی که جدی گرفته نشدند

اجلاس جهانی تبریز و همدان ۲۰۱۸ در دولت قبل درحالی برگزار شد که تاثیر چندانی برای گردشگری این شهرها نداشت، باید دید دولت سیزدهم می‌تواند شهرهای کمترشناخته شده را در ۲۰۲۲و۲۰۲۳ معرفی کند یا نه.

خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ ایران در چهار سال اخیر یعنی در دولت دوازدهم فرصت‌های جهانی برای رونق گردشگری داشت. میزبانی از اجلاس‌های مهم گردشگری در سطح جهانی و فرصت اعلام پایتخت بودن برخی از شهرهای کمتر معرفی شده که می‌توانست شهرهای کمتر شناخته شده را به جهانیان معرفی کند. در این راستا هزینه کرد و همایش برگزار کرده و مهمتر اینکه کشورها را متقاعد کرد که بتواند این میزبانی‌ها را بگیرد. اما به واقع چقدر توانست از این ظرفیت استفاده کند و چقدر این هزینه‌ها در راستای معرفی شهرها توسط دولت دوازدهم انجام شد.

این میزبانی تنها به چند اجلاس در سالهای گذشته ختم نشده بود بلکه همچنان ادامه دارد و قرار است در سالهای ۲۰۲۲ نیز شهرهای دیگر میزبان برگزاری اجلاس‌های جهانی باشند. این میزبانی‌ها در دولت سیزدهم خواهد بود.

یکی از میزبانی‌ها برای معرفی شهرهای کمتر شناخته شده متعلق به اجلاس ۲۰۱۸ همدان بود. سال ۹۶ شهر همدان، در اجلاس وزیران گردشگری کشورهای عضو مجمع گفتگوهای آسیایی (ACD) که در شهر سیم ریپ کشور کامبوج برگزار شد، به عنوان پایتخت گردشگری آسیا در سال ۲۰۱۸ انتخاب شد. در سال ۹۷ این شهر تلاش کرد تا بتواند یک رویداد جهانی برگزار کند و از این طریق شهری که کمتر گردشگری به آن می‌رود، در سطح بین المللی شناخته شود.

پیرو میزبانی از این برنامه تبلیغات زیادی انجام شد که البته بیشتر آن نمود داخلی داشت تا خارجی. خیلی‌ها تصور می‌کردند انتخاب شهر گردشگری در سال ۲۰۱۸ برای همدانی که در مقاصد گردشگری خارجی قرار ندارد، اتفاق بزرگی است. در این باره حتی محمد محب خدایی معاون سابق سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری وقت در نشست خبری رویداد همدان ۲۰۱۸ اینگونه سخن گفت: همدان ۲۰۱۸ باعث شد تا در حوزه فرهنگی و تاریخی شهر همدان به همراه شهرهای شیراز و اصفهان به گردشگران جهان معرفی شود. این رویداد آغازی است برای رونق گردشگری همدان و باید به صورتی پایدار ادامه داشته باشد. با توجه به قرار گرفتن این شهر در مسیر زائران عراقی، ما گردشگران عراق را به عنوان بازار هدف گردشگری این شهر انتخاب کرده‌ایم.

همدانی که قرار بود جهانی شود

از وقتی همدان به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای آسیا در سال ۲۰۱۸ انتخاب شد، گفتند که عملیات اتصال راه آهن همدان به تهران سرعت بیشتری گرفته است. اما آیا واقعاً این طور بود؟ آیا عملیات اتصال راه آهن سرعت داده شد و مقصد گردشگران عراقی به همدان شد؟محب خدایی در ادامه صحبت‌هایش به حضور ۴۰ نفر از ۱۵ کشور جهان برای شرکت در رویداد همدان ۲۰۱۸ اشاره کرده بود اما از این تعداد در شهریور ۹۷ تنها از کشورهای افغانستان، عراق، کامبوج، آذربایجان، ژاپن، گرجستان، ویتنام، کره جنوبی، فیلیپین، بنگلادش، ازبکستان، پاکستان، اندونزی، تایلند، سریلانکا، اسپانیا و دبیر کل ACD حضور پیدا کردند. قرار بود در طول ایام برگزاری این رویداد، ۵۰ رویداد خاص برگزار شود متولیان گردشگری و دولتی در استان همدان بر این باور بودند که این رویداد موجب توسعه بیشتر همدان می‌شود. به عنوان مثال از وقتی همدان به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای آسیا در سال ۲۰۱۸ انتخاب شد، گفتند که عملیات اتصال راه آهن همدان به تهران سرعت بیشتری گرفته است. اما آیا واقعاً این طور بود؟ آیا عملیات اتصال راه آهن سرعت داده شد و مقصد گردشگران عراقی به همدان شد؟

این درحالی بود که از ۲۱ تا ۲۳ آبان ماه همان سال ۲۰۱۸، شهر همدان میزبان فاز اول اجلاس وزرای گردشگری کشورهای آسیایی نیز شد. این دو رویداد به عنوان فرصتی برای تبلیغ ظرفیت‌های گردشگری استان بود تا در جهت تبلیغ و معرفی جاذبه‌های گردشگری استان همدان به جهان تلاش کنند.

توسعه محصولات و تقویت همکاری‌های قاره‌ای در صنعت گردشگری و نیز راهکارهای تبادل اطلاعات حوزه گردشگری کشورهای آسیایی در سطح بین الملل نیز از سوی مدیر اجرایی اتحادیه سفر آسیا و اقیانوسیه (PATA) و نماینده دبیر کل سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) از جمله رهاوردهای این میزبانی اعلام شد. خیلی‌ها تصور می‌کردند حضور نماینده سازمان جهانی گردشگری بزرگترین تحول را در گردشگری همدان به وجود می‌آورد اما این طور نبود و با وجود اینکه در آن سال طبق مصوبه مجلس برای این دو رویداد ده میلیارد تومان بودجه مصوب شد اما انتظارات از بازخورد این همایش‌ها زیاد نبود و همچنان همدان جزو شهرهای کمتر شناخته شده برای گردشگران خارجی است. حتی تورهای گردشگری ورودی نیز برای خارج کردن مسیر گردشگران از شهرهای کلاسیک و بردن آنها به سمت همدان اقدامی نکردند.

همزمان با میزبانی همدان ۲۰۱۸، برای شهر تبریز نیز امتیاز پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی برای سال ۲۰۱۸ گرفته شد. این میزبانی نیز در سال ۹۵ از سوی سازمان همکاری‌های اسلامی صورت گرفت با این مضمون که هر سال یک شهر را به عنوان پایتخت گردشگری در حوزه کشورهای اسلامی معرفی می‌کند. اما این اتفاق برای شهر تبریز هم چندان فرصت ساز نبود البته نه از این باب که معرفی پایتخت مهم نیست بلکه از آن جهت که اقدامی برای تبلیغات بین المللی آن از سوی ایران صورت نگرفت.

مدیران شهری در تبریز به بهانه این رویداد، شروع به ساخت روگذرهای متعدد در عرض ۱۰۰ روز کرده و مردم هم تصور کردند که این اتفاق در پروژه‌های دیگر نیز به سرعت رخ می‌دهد و قرار است شهر تکانی بخورد. اما هر چه زمان برگزاری رویداد نزدی می‌شد بودجه‌ها آب می‌رفت و پروژه‌ها به کندی تمام می‌شدندبرخی از رسانه‌ها، نبود مدیر متخصص و مطلع، ضعف اطلاع رسانی، مردمی نبودن رویداد را عامل شکست تبریز ۲۰۱۸ دانستند. یکی دیگر از ضعف‌ها در زمان برگزاری مراسم افتتاحیه بود که چند باری به تعویق افتاد و مراسم نیز به حاشیه کشیده شد. مسئله دیگر تبلیغات نه چندان منسجم درباره این رویداد بود که انتقاد جدی کارشناسان گردشگری را به دنبال داشت.

البته مدیران شهری در تبریز به بهانه این رویداد، شروع به ساخت روگذرهای متعدد در عرض ۱۰۰ روز کرده و مردم هم تصور کردند که این اتفاق در پروژه‌های دیگر نیز به سرعت رخ می‌دهد و قرار است شهر تکانی بخورد. اما هر چه زمان برگزاری رویداد نزدی می‌شد بودجه‌ها آب می‌رفت و پروژه‌ها به کندی تمام می‌شدند. برخی از پروژه‌ها نیز عصبانیت مردم را به وجود آورد تا خشنودی آنها را. با این حساب برخی تغییرات نیز باعث شد تا از عنوان تبریز ۲۰۱۸ تنها قابی در شهر برای عکس انداختن باقی بماند. بیشترین اتفاق در دو شهر تبریز و همدان این بود که مسابقات و همایش‌های متعددی را در مدت زمانی ۲۰۱۸ برگزار کردند تا بگویند این سال پرکارترین سال بوده و بیشترین توجهات به آن شده است.

نظر وزیر میراث فرهنگی درباره تأثیر اجلاس‌های جهانی در ایران

درباره میزبان اثرگذاری این همایش‌ها نظرات متفاوت است. برخی هم نتیجه ندادن اجلاس ها را به گردن کرونا می‌اندازند یعنی که اگر کرونا نبود، می‌توانستیم بعد از دو سال تأثیر آن را ببینیم. وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در بازدیدی که از خبرگزاری مهر داشت؛ درباره تأثیر رویداد همدان ۲۰۱۸ و تبریز ۲۰۱۸ به خبرنگار مهر توضیح داد: نمره دادن سخت است اما من می‌گویم حتماً در این زمینه نمره قبولی گرفته‌ایم. ما ارتباط بسیار خوبی را با سازمان جهانی گردشگری در این مقطع داشته‌ایم و اثرگذاری بالایی در سازمان جهانی گردشگری داریم که هیچ‌وقت این‌گونه نبوده است. ما در همدان ۲۰۱۸ دبیرکل سازمان جهانی گردشگری را به ایران دعوت کردیم و هیئتی حدود ۷۰ نفره از اعضای غیروابسته به ایران سفر کردند. از رویداد همدان ۲۰۱۸ چه انتظاری جز معرفی کشور باید می‌داشتیم؟ هرکدام از این افرادی که به ایران آمدند، متعلق به یکی از کشورها بودند و تور ایران‌گردی برای آنها برگزار کردیم. سه روز در صدر اخبار جهانی گردشگری بودیم. پس از آن نیز توانستیم میزبانی رویدادهای دیگری را بگیریم که مهمترین آن در حوزه گردشگری روستایی بود و توانستیم میزبانی اجلاس ۲۰۲۰ را از سازمان جهانی گردشگری بگیریم اما این موضوع تحت‌الشعاع کرونا قرار گرفت. دو شهر ایران نیز در اجلاس کشورهای اکو که در تاجیکستان برگزار شد، میزبانی برنامه‌های کشورهای عضو اکو را گرفت که سنندج و ساری برای سال ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ انتخاب شدند.

همانطور که وزیر میراث فرهنگی گفت ساری برای سال ۲۰۲۲ انتخاب شد اما هنوز برنامه‌ای برای این موضوع ندارد. به عنوان مثال مهمترین نمایشگاه گردشگری ایران در بهمن ۹۹ درحالی برگزار شد که غرفه بزرگ ساری در این نمایشگاه خالی بود!

در سال ۹۸ در نشست وزیران گردشگری کشورهای عضو اکو که در تاجیکستان برگزار شد، طرح‌هایی به تصویب رسید که یکی از آنها انتخاب دو شهر از ایران به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای عضو اکو در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ بود. بر اساس این مصوبه ساری به عنوان نخستین پایتخت گردشگری کشورهای عضو اکو در سال ۲۰۲۲ و اردبیل نیز برای سال بعد به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای عضو این اتحادیه انتخاب شد.

مازندران مرداد ۱۳۹۳ در رامسر میزبان نخستین اجلاس گردشگری سلامت کشورهای عضو اکو بود و به این واسطه نامش برای مسئولان گردشگری کشورهای عضو در این سازمان اقتصادی آشناست، اما این بار مرکز مازندران به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای عضو اکو مطرح شده و این فرصتی کم‌نظیر برای معرفی فرصت‌ها و توانمندی‌های گردشگری استان به حساب می‌آید.

اجلاس‌های پیش رو

در حال حاضر دبیرخانه ساری ۲۰۲۲ تشکیل شده است و برنامه‌هایی نیز برای آن درنظر گرفته‌اند اما معلوم نیست این پروژه‌ها و برنامه چقدر بتواند اهداف ساری ۲۰۲۲ را محقق کند چون در حل حاضر و با توجه به بازگشایی مرزها از تیرماه و واکسیناسیون مردم تا پایان سال هنوز خبر جدی از برگزاری این اجلاس به گوش نمی‌رسد.

قرار بود استان کرمانشاه اردیبهشت ماه سال ۹۹ میزبان جشنواره جهانی بوم گردی، گردشگری روستایی و عشایری جهان در سال ۲۰۲۰ باشد که با حضور وزرای گردشگری عضو سازمان جهانی گردشگری برگزار می‌شد. اما سایه کرونا روی آن باعث شد تا این اتفاق نیفتد. در واقع از آنجا که سازمان جهانی گردشگری سال ۲۰۲۰ را گردشگری روستایی و توسعه اکوتوریسم نامگذاری کرده بود قرار بود مهر ماه اجلاس این سازمان در کرمانشاه برگزار شود.

اکنون در سال ۱۴۰۰ و در ماههای میانی سال ۲۰۲۱ باید دید آیا این برنامه اجرایی خواهد شد یا نه. مهمتر از همه اینکه در صورت اجرایی شدن آن، آیا بازخورد آن جهانی خواهد شد یا اینکه به سرنوشت اجلاس‌های ۲۰۱۸ دچار می‌شودوزارت میراث فرهنگی اعلام کرده است این اقدام منوط به وضعیت شیوع کرونا تا پایان سال میلادی است و اگر درمان قطعی انجام شود، این موضوع به اطلاع سازمان گردشگری جهانی برای برگزاری اجلاس خواهد رسید.

مهرداد سالاری، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کرمانشاه دراین باره گفته است: رویداد «کرمانشاه ۲۰۲۰» می‌تواند منشأ تحول برای استان کرمانشاه باشد. این رویداد می‌تواند فرصت اقتصادی کم‌نظیری برای مردم روستاهای ما باشد و فرهنگ و تاریخ ایران اسلامی را به جهان معرفی کند.

این صحبت‌ها در سال ۹۹ انجام شده بود اما اکنون در سال ۱۴۰۰ و در ماههای میانی سال ۲۰۲۱ باید دید آیا این برنامه اجرایی خواهد شد یا نه. مهمتر از همه اینکه در صورت اجرایی شدن آن، آیا بازخورد آن جهانی خواهد شد یا اینکه به سرنوشت اجلاس‌های ۲۰۱۸ دچار می‌شود.

استفاده از تجربه اجلاس‌های قبلی

این شرایط شاید تا زمان برگزاری اجلاس ۲۰۲۳ بهتر باشد چون تا آن زمان دو سالی برای برگزاری بهتر اجلاس باقی مانده است و تا آن زمان تکلیف شیوع کرونا مشخص‌تر می‌شود و می‌توان تصمیم گرفت که این اجلاس باید به چه شکل برگزار شود. اما بهتر است، متولیان در استان اردبیل از تجربیات استان‌های دیگر استفاده کنند و فارغ از هر گونه تعارف، به بررسی پیامدها، مشکلات برگزاری و حتی اتفاقات خوب آن بپردازند تا بتوانند حداقل از فرصت اردبیل ۲۰۲۳ بهترین استفاده را کنند. چون در حال حاضر ایران تجربه برگزاری تبریز و همدان ۲۰۱۸ را به دست آورده و تا آن زمان اجلاس ساری و کرمانشاه نیز برگزار می‌شود و حالا می‌تواند بهتر برای اردبیل برنامه ریزی کند. اینها همه اتفاقاتی است که دولت سیزدهم باید از آن استفاده کند.

منبع:خبرگزاری مهر

همه ظرفیت‌های گردشگری ،صنعت سفید

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان بوشهر عنوان کرد: امروزه گردشگری به یکی از پردرآمدترین فعالیت‌ها در دنیا تبدیل شده و از آن به عنوان «صنعت سفید» یاد می‌شود چرا که در قیاس با صنایع دیگر از آلودگی کمتر و بازده بیشتری برخوردار است و در آینده نزدیک نیز به‌ عنوان صنعت نخست جهان شناخته خواهد شد.
 محمدحسین ارسطوزاده، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان بوشهر با بیان این‌که یکی از رایج‌ترین انواع گردشگری، نوع دریایی-ساحلی است، گفت: در سواحل علاوه بر میراث فرهنگی، تنوع فرهنگی، آداب و رسوم منطقه و ارائه غذاهای سالم، وجود آیتم‌های دیگری اعم از آب، منظر زیبا، تنوع زیستی دریایی و خشکی سبب جذب گردشگر می‌شود.

وی ادامه داد: خواص درمانی آب دریا و نور خورشید نیز یکی از مهم ترین و پرطرفدارترین جاذبه‌های این نوع گردشگری است.

به گفته مدیرکل میراث فرهنگی استان بوشهر، این «صنعت سفید» شامل فعالیت‌های متنوعی در دریا، ساحل و فرا ساحل است و همین فعالیت‌ها معمولاً با رشد ظرفیت‌های گردشگری اعم از هتل‌ها، خانه‌های اجاره‌ای، رستوران‌ها، موزه‌ها، فروشگاه‌های صنایع‌دستی، تفریحات و ورزش‌های آبی، و همچنین تقویت زیرساخت‌ها اعم از بنادر، جزایر مصنوعی و امکانات دیگر همراه بوده و نیز می‌تواند توسط بومیان منطقه ساحلی و حتی جزایر به‌ عنوان یک شغل پنداشته و سبب افزایش اشتغال بشود.

ارسطوزاده خاطرنشان کرد: گردشگری دریایی علاوه بر طبیعت (اقلیم، چشم‌انداز و اکوتوریسم) به فرهنگ (میراث‌فرهنگی، هنر، صنایع‌دستی، سنت‌ها و…) وابسته است و توسعه آن علاوه بر امکانات و شرایط فیزیکی، تا حد زیادی به شرایط اجتماعی و اقتصادی منطقه بستگی دارد، چرا که ویژگی‌های محلی، وضعیت امنیت و سلامت، بهداشت، فرهنگ عمومی ساحل نشینان قطعاً در ساختن خاطره‌ای خوش در ذهن گردشگران و ترغیب آنان به سفر مجدد و یا پیشنهاد آن به دیگران تاثیر شگرفی دارد؛ از این رو شناخت مزیت‌های سواحل برای برنامه‌ریزی و رونق گردشگری بسیار ضرورت دارد و عوامل اقتصادی و اجتماعی نیز در توسعه گردشگری ساحلی بسیار موثر است.

وی تصریح کرد: از آن جمله می‌توان به پذیرش گردشگران توسط مردم محلی، امنیت و سطح بهداشت و فاکتورهای سیاسی همچون‌ عدم وجود بحران‌های سیاسی، نوسانات نرخ ارز و فهم اهمیت و جایگاه اقتصادی گردشگری برای برنامه‌ریزان محلی اشاره کرد.

این مسئول بیان کرد: هرچند گردشگری در بهبود اقتصادی مردم نقش به سزایی دارد اما از نظر مفهومی دارای تناقض است و تجربه نشان داده با وجود اینکه گردشگری دریایی از نظر اقتصادی کل جامعه را مغتنم می‌سازد و یک فرصت است مضرات آن از جمله بارگذاری بیش از حد در سواحل، اعم از شهرسازی در خط ساحلی و فشار و تنش بر مناطق زیست محیطی، دفع آلودگی و زباله‌های شهری، از بین رفتن زیستگاه‌های جانوران و گیاهان دریایی، تحول در نوع اقتصاد مردم محلی که بعضاً موجب نادیده گرفتن و فراموشی پیشه‌های سنتی و ریشه‌دار مناطق تحت تاثیر می‌شود و نیز از بین رفتن ارزش‌های بومی و سنتی در صورت‌ نبود برنامه‌ریزی صحیح و لازم، می‌تواند از تهدیدات قابل پیش بینی آن باشد.

محمدحسین ارسطوزاده تاکید کرد: فقدان توجه و برنامه‌ریزی کافی و خردمندانه در بهره‌گیری از ظرفیت‌های سواحل برای گردشگری که اغلب با تضییع فرصت‌ها، سرمایه‌ها و علل جذابیت سواحل رخ نمایی می‌کند، اگر چه در کوتاه مدت احتمال سودآوری گذرا را در پی دارد اما در بلند مدت باعث از بین رفتن مزایای اقتصادی گردشگری نیز خواهد شد.

ایسنا نوشت، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بوشهر اضافه کرد: چرا که نابودی چشم‌اندازها و تنوع گیاهان و جانوران در دریا و خشکی و نیز بازخورد اجتماعی و رفتاری جوامع محلی (و در نتیجه ناامنی و نداشتن خاطره‌ای دل‌انگیز برای تکرار سفر گردشگران) موجب از میان رفتن و یا کم رنگ شدن مزایای سفر به مناطق مورد نظر خواهد شد که مصداق توسعه‌ ناپایدار گردشگری است.

از گردشگری نجوم چه می‌دانید؟

با افزایش تقاضا برای انواع مختلف گردشگری تجربی (تجربه سفری واقعی)، انتظار می‌رود در سال‌های آینده گردشگری نجوم با استقبال بیشتر گردشگران مواجه شود.

به نقل از نیوز، جهانگردی نجوم، نوعی گردشگری تجربی است که گردشگران برای کسب تجربیات نجومی مانند دیدن ستاره، ماه‌گرفتگی، شفق قطبی، نگاه به شهاب‌سنگ سفر می‌کنند. علاوه بر این، فعالیت‌هایی مانند بازدید از رصدخانه‌ها، موزه‌های نجوم، آسمان‌نما، سفر به جو زمین توسط فضاپیماها و غیره نیز ازجمله تجربه‌های نجوم‌گردی محسوب می‌شوند. گردشگری نجوم براساس ویژگی‌های این فعالیت‌ها به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود که شامل موارد ذیل است.

گردشگری نجومی زمینی

گردشگری نجومی زمینی، رایج‌ترین نوع سفر نجومی است که شامل تجارب سفر با هدف مشاهده پدیده‌های نجومی از زمین در مناطق جغرافیایی مناسب و حداقل سطح آلودگی نوری و پشتیبانی تجهیزات فنی است. به‌عنوان‌مثال، سالانه از ماه آگوست تا آوریل، بسیاری از گردشگران نجوم برای مشاهده شفق قطبی از کشورهای نیمکره شمالی مانند کانادا، نروژ و فنلاند دیدن می‌کنند. علاوه بر مشاهده پدیده‌های نجومی، فعالیت‌های مربوط به بازدید از رصدخانه‌ها و موزه‌های نجوم با هدف یادگیری دانش در مورد جهان نیز در دسته‌بندی نجوم‌گردی زمینی قرار می‌گیرند.

گردشگری فضایی

گردشگری فضایی مفهومی است که به فعالیت‌های سفر به فضا توسط فضاپیماها اشاره دارد. این مفهوم به‌تازگی به دلیل توسعه شرکت‌های هوافضا مانند شرکت فناوری‌های اکتشاف فضایی یا اسپیس‌اکس (SpaceX) و شرکت ویرجین گلکتیک (Virgin Galactic) محبوبیت زیادی پیدا کرده است. علاوه بر این، برای شبیه‌سازی پدیده‌های نجومی یا پرواز به فضا اشکال گردشگری مجازی نیز وجود دارد.

گردشگری نجوم و توسعه پایدار گردشگری

فعالیت اصلی گردشگری نجومی زمینی مشاهده ستارگان، پدیده‌های نجومی طبیعی، ترکیب با یادگیری دانش علمی جغرافیا، محیط و تاریخ برای توضیح پدیده‌هاست. بنابراین، این نوع گردشگری مشابه بوم‌گردی در نظر گرفته می‌شود و تاثیرات مثبتی خواهد داشت، زیرا بر حفظ منابع طبیعی تاکید دارد. به‌عنوان‌مثال، یکی از مهم‌ترین عوامل در ارائه گردشگری نجومی زمینی، آسمانی تاریک و بدون آلودگی نوری است. بنابراین، مقصدی که راهبرد توسعه گردشگری نجوم را دارد مانند شهرهایی در آمریکای شمالی، ایسلند و استرالیا بر حفظ آسمان تاریک و محدودکردن فعالیت‌هایی که سطح آلودگی نوری را افزایش می‌دهند، تمرکز دارد.

می‌توان گفت که جهانگردی نجومی زمینی پیامدهای مثبتی در توسعه پایدار گردشگری دارد، زیرا این شکل از گردشگری دانش گردشگران را در مورد طبیعت و جهان فراهم می‌کند، آگاهی را افزایش می‌دهد و گردشگران را به محافظت از طبیعت و محیط‌زیست ترغیب می‌کند. از طرف دیگر، گردشگری فضایی به دلیل تاثیرات منفی که ایجاد می‌کند، بحث‌برانگیز است. تحقیق و ساخت فرودگاه‌های فضایی و همچنین استفاده از سوخت برای فضاپیماها، انتشار آلاینده‌ها را افزایش خواهد داد که باعث آلودگی محیط‌زیست و تسریع در تغییر اقلیم می‌شود. کارشناسان حوزه تغییرات آب‌وهوایی نگران هستند که سوختن سوخت توسط فضاپیماها تاثیر منفی روی لایه ازن داشته باشد.

علاوه بر این، اگرچه گردشگری فضایی تجربیات جدیدی را برای گردشگران به ارمغان می‌آورد اما این نوع گردشگری فقط برای گروه کوچکی از گردشگران که می‌توانند هزینه بسیار بالای پرواز به فضا را بپردازند، مناسب است. بنابراین، گردشگری فضایی در مقایسه با تاثیرات منفی که ایجاد می‌کند، منافع بسیار محدودی به همراه دارد و آن را نوعی گردشگری ناپایدار تلقی می‌کنند.

افزایش سفرهای نجومی زمینی

گردشگری پایدار در سال‌های اخیر، روند و هدف توسعه صنعت گردشگری است. بنابراین، تجربه‌های جهانگردی که بر حفاظت از محیط‌زیست و حفاظت از طبیعت تاکید دارند، به‌خصوص فضاگردی زمینی توسعه یافته‌اند و سرمایه‌گذاری‌ شده است. این نوع گردشگری به لطف تاثیرات مثبت بیشتر و بیشتر مورد توجه گردشگران و مقصدها قرار می‌گیرد.

پارک تاریک آسمان، مفهومی است که به مناطقی اشاره دارد که برای ارتقاء تحقیقات نجوم و ارائه تجارب نجوم گردشی به گردشگران، اقدام به محدود کردن آلودگی نوری مصنوعی می‌کنند. در سال ۲۰۱۸، انجمن بین‌المللی آسمان تاریک (IDA) گزارش کرد که تعداد نقاط ثبت شده در فهرست نقاط آسمان تاریک از سال ۲۰۱۰ پنج برابر افزایش یافته است. تا سال ۲۰۲۰، بیش از ۱۳۰ IDSP مجاز در جهان مشاهده شد و این نشان می‌دهد که کشورها به‌طور فزاینده‌ای به حفظ و ارتقاء و آگاهی از گردشگری نجوم علاقه‌مند هستند.

علاوه بر این، بسیاری از کشورها در سال‌های اخیر، تعداد فزاینده‌ای از جهانگردان را که برای تحسین پدیده‌های نجومی سفر می‌کنند، ثبت کرده‌اند. در سال ۲۰۱۷، شرکت آمریکایی ایربی‌ان‌بی (Airbnb، بازارگاه مجازی در زمینه اجاره مکان‌های اقامتی) بیش از ۵۰ هزار گردشگر از ۲۶ کشور در سراسر جهان را برای سفر به ایالات‌متحده برای مشاهده خورشید گرفتگی ثبت کرد. داده‌های سال ۲۰۱۹ در شیلی نشان می‌دهد که سالانه دو  رصدخانه مشهور پارانال (Paranal) و لاسیا (La Silla) از هزاران بازدیدکننده برای یادگیری نجوم و رصد آسمان استقبال می‌کنند.

اماکن اقامتی با افزایش تقاضا برای گردشگری نجوم، به دنبال گرفتن و ارائه خدماتی هستند که نیاز گردشگران را برآورده کند. Airbnb گفت: پس از خورشید گرفتگی سال ۲۰۱۷، حدود ۳۰۰۰ محل اقامت وجود دارد که تلسکوپ ارائه می‌دهند. بسیاری از هتل‌ها به‌طور خاص طراحی شده‌اند تا با استفاده از تلسکوپ و گنبدهای آسمان‌نما در مقاصد گردشگری در سراسر جهان، تجربه ستاره‌بینی را فراهم کنند. در سال ۲۰۱۹، شرکت لونلی پلانت (Lonely Planet) پیش‌بینی کرد که آسمان تاریک، تجربه سفرهای نجومی در مقاصدی با این ویژگی، روند جدید سفر خواهد بود.

در سال‌های اخیر، افزایش تقاضای گردشگر و همچنین ارتقاء سرمایه‌گذاری و تحقیق در مورد مقصد در توسعه گردشگری نجوم زمینی، پتانسیل توسعه این روند را نشان داده است. علاوه بر این، شیوع بیماری همه‌گیر کووید- ۱۹ به شکل‌گیری عادات جدید سفر کمک کرده است که انتظار می‌رود، فعالیت‌های گردشگری تجربی، اجتناب از مکان‌های شلوغ و مرتبط با طبیعت پس از همه‌گیری به شدت رشد کنند و این شرایط مساعدی خواهد بود که موجب توسعه بیشتر گردشگری نجوم در آینده خواهد شد.

منبع:ایسنا

گردشگری؛ از مهمترین حوزه‌های قابل تغییر در دولت آینده

دبیر جامعه حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی ایران گفت: ایجاد یک نگاه واحد و جامع در گردشگری، اذعان به اهمیت گردشگری و ارزش آن در توسعه پایدار کشور در راستای عدم وابستگی به نفت و جلوگیری از رشد اقتصاد غیرمولد از مهمترین حوزه‌هایی است که باید در دولت آینده تغییر کند.

صادق کاظمیان در گفت‌وگو با ایسنا به بررسی عملکرد دولت در حوزه گردشگری پرداخت و اظهار کرد: مدیران فعلی گردشگری زحمات بسیار کشیدند و  من از زحمات آن‌ها تشکر می‌کنم. اکثر این افراد در حوزه گردشگری و وزارتخانه سابقه کاری خوبی داشتند و این خود نقطه قوت محسوب می‌شود.

وی ادامه داد: اما متاسفانه وجود ساختار ضعیف در کل وزارتخانه و نهادهای حامی صنعت گردشگری و عدم وجود نقشه راه جامع برای صنعت گردشگری، موجب شد که نتایج مورد انتظار برای گردشگری رقم نخورد.

دبیر جامعه حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی ایران افزود: در حال حاضر با صنعتی روبرو هستیم که در مرز ورشکستگی بوده و به‌رغم فشارهای زیاد در بحث مبارزه با کرونا به غلط عنوان می‌شود که با بعضی سیاست‌ها می‌توان به دوران پیش از کرونا بازگشت، اما واقعیت این است که قبل از کرونا هم اوضاع گردشگری چندان مناسب نبود و ما در حال حاضر نیازمند تغییر و تحول جدی هستیم.

واگذاری مدیریت گردشگری به بخش خصوصی مهمترین انتظار از مدیران این صنعت است

کاظمیان خاطرنشان کرد: مشکل عمده ما عدم وجود نگاه کلان به صنعت گردشگری با توجه به اهمیت آن در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و به عبارتی توسعه پایدار کشور است. در همین راستا مهمترین انتظار ما از مدیران صنعت گردشگری این است که مدیریت گردشگری به تشکل‌ها و فعالان بخش خصوصی سپرده شود.

دبیر جامعه حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گری ایران تشریح کرد: یکی از اقدامات مورد انتظار از دولت آینده این خواهد بود که مدیریت گردشگری به بخش خصوصی داده شود؛ چراکه ورود نهادهای دولتی با حالت تصدی‌گری این حوزه را غالبا با مشکل همراه کرده و انتظار جدی این است که دولت تصدی‌گری خود در بخش گردشگری را کنار بگذارد.

وی عنوان کرد: در اکثر مواردی که دولت‌های ما در تصدی‌گری و اجرا ورود داشتند شاهد تجربه‌های ناموفق بودیم. در کشورهای توسعه یافته نیز شاهد این هستیم که مشکلات این حوزه را برطرف کرده‌اند و امور گردشگری را متخصصین و افراد با تجربه در بخش خصوصی بر عهده دارند.

در حال حاضر حمایت‌ شایسته‌ای از تشکل‌های خصوصی گردشگری صورت نمی‌گیرد

دبیر جامعه حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی ایران گفت: تشکل‌های بخش خصوصی با حمایت وزارت گردشگری شکل گرفته‌اند، اما در حال حاضر حمایت شایسته از این تشکل‌ها صورت نمی‌گیرد.

کاظمیان افزود: براساس بند ث ماده ۱۰۰ و بند الف ماده ۹۸ قانون برنامه ششم توسعه، ضروری است بخشی از امور اجرایی و تصدی قابل واگذاری به تشکل‌های حرفه‌ای گردشگری واگذار شود، اما این مهم در عمل و آنچنان که مورد انتظار است، محقق نشد.

وی تصریح کرد: در بسیاری از استان‌ها تشکل‌های اقامتگاه‌های بوم‌گردی شکل گرفته‌اند، اما متاسفانه این امور اجرایی قابل تصدی که توسط وزیر محترم نیز ابلاغ شد در دستور کار قرار نگرفت و انتظار ما این است که امور اجرایی و تصدی قابل واگذاری به تشکل‌های گردشگری واگذار شود.

دبیر جامعه حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی ایران گفت: در حال حاضر شاهد اعتراض‌های مختلف از جانب تشکل‌های مختلف بخش خصوصی از اقامتگاه‌های بوم‌گردی، جامعه هتلداران و سایرین به وضع موجود و عدم واگذاری و تفویض اختیارات دولتی هستیم.

کاظمیان بیان کرد: در این راستا تشکل جامعه حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی کشور و خراسان رضوی با استفاده از افراد مجرب و متخصص در این زمینه تشکیل و آمادگی تصدی امور اجرایی را داراست.

ایجاد نگاهی واحد و جامع در گردشگری از مهمترین مسائلی است که نیاز به تغییر جدی دارد

وی تصریح کرد: بحث گردشگری نباید صرفا به وزارت گردشگری محدود شود، زیرا گردشگری به زنجیره‌ای از نهادها و سازمان‌ها از جمله نیروی انتظامی، وزارت راه و شهرسازی، وزارت بهداشت، استانداری‌ها و … مرتبط است که همگی برروی این صنعت اثر می‌گذارند.

رئیس هیات مدیره جامعه حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی خراسان رضوی اظهار کرد: مهمترین موردی که باید تغییر و تحول جدی پیدا کند، ایجاد یک نگاه واحد و جامع در گردشگری، اذعان به اهمیت گردشگری و ارزش مهم آن در توسعه پایدار کشور در راستای عدم وابستگی به نفت و جلوگیری از رشد اقتصاد غیر مولد است.

حمایت‌های دولت در قالب بسته‌های حمایتی، اجرایی نشد

کاظمیان خاطرنشان کرد: در این روزهای سخت مقابله با کرونا، برنامه‌ای برای امهال اقساط تسهیلات و ارائه تسهیلات جدید کرونا وجود داشت، اما می‌توان گفت به شکل فراگیر و کامل محقق نشد.

وی ادامه داد: عدم پرداخت قبوض آب، برق، گاز و امهال آن‌ها انجام نشد و روز به روز بر فشارهای وارد بر صنعت گردشگری افزوده می‌شود. به جرأت می‌توان گفت این بسته‌های حمایتی بیشتر بسته‌های کلامی بودند و نمی‌توان روی آن‌ها نام بسته حمایتی گذاشت.

دبیر جامعه حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی ایران تشریح کرد: ما مانند سایر کشورهای دنیا نیازمند یک حمایت جدی در بحث گردشگری به خصوص بخش اقامتگاه‌های بوم‌گردی که تنها منبع درآمد افراد ساکن در جوامع محلی است، هستیم.

کاظمیان افزود: این افراد کسانی هستند که از جان و مال خود گذشته‌اند و به روستاها مهاجرت کرده‌اند تا با احیاء خانه‌های اجدادی‌شان راهی برای مواجهه واقعی و بدون واسطه برای گردشگران با طبیعت، فرهنگ، تاریخ و سبک زندگی مناطق مختلف ایران ایجاد کنند، که این خود نمی‌تواند باعث ایجاد ساختارهای پایدار اشتغال در روستاها، رشد صنایع‌دستی و صنایع تبدیلی شود.

وضعیت اقامتگاه‌های بوم‌گردی مساعد نیست

رئیس هیات مدیره جامعه حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی خراسان رضوی با اشاره به موضوع خشکسالی، تصریح کرد: این طور به نظر می‌رسد که تنها راه برون رفت از مشکلات اشتغال و افزایش شاخص‌های رفاهی روستا بحث زنجیره صنعت گردشگری وصنایع‌دستی وابسته به آن است.

کاظمیان با اشاره به اینکه باید از اقامتگاه‌های بوم‌گردی حمایت جدی شود، افزود: متاسفانه امهال اقساط تسهیلات صورت نگرفته است و ما به شدت دچار مشکل هستیم و در نهایت باید گفت اقامتگاه‌های بوم‌گردی شرایط مساعدی ندارند.

حمایت از سرمایه‌گذاران باید در دستور کار دولت قرار گیرد

وی ادامه داد: باید در نظر داشته باشیم که پایداری محیط به‌خصوص در روستاها نیازمند ظرفیت‌سنجی و امکان‌سنجی است. باید کفاف منابع آب بررسی شود، باید زیرساخت‌های راه، زیرساخت‌های پزشکی، ارتباطی و دیگر مسائل مرتبط با این موضوع که قصد توسعه آن را داریم  بررسی شوند. به عنوان مثال شاید صدور مجوز تاسیس چندین اقامتگاه بوم‌گردی در یک روستا با اصول پایداری آن هم‌خوانی نداشته باشد.

رئیس هیات مدیره جامعه حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی خراسان رضوی خاطرنشان کرد: باید حمایت از سرمایه‌گذاران که در این شرایط کرونایی اقامتگاه‌های بوم‌گردی و پرسنل خود را حفظ کرده‌اند، در دستور کار دولت قرار گیرد تا شرایط اقامتگاه‌های بوم‌گردی مساعد شود.

کاظمیان تاکید کرد: شایان ذکر است که به جای بازی با آمار باید توسعه کمی در اولویت قرار گیرد و بهتر است که توسعه کیفی، ارتقاء بحث‌های آموزشی، شاخص‌های رفاهی برای گردشگری و زیرساخت‌ها نیز در اولویت‌های مورد توجه باشند. اما متاسفانه توسعه کمی صورت گرفت و توسعه کیفی آنچنان که باید مورد توجه قرار نگرفت.

در توسعه اقامتگاه‌های بوم‌گردی به کار علمی و مبتنی بر اصول توسعه پایدار نیازمند هستیم

وی عنوان کرد: ما از افزایش و  توسعه کلان اقامتگاه‌های بوم‌گردی استقبال می‌کنیم، اما به نظر می‌رسد این اقدام بر مبنای اصول توسعه پایدار و مبتنی بر مطالعه، امکان‌‎سنجی و ظرفیت‌سنجی نبوده است.

دبیر جامعه حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی ایران بیان کرد: آنچه اکنون شاهد آن هستیم، افزایش تعداد اقامتگاه‌های بوم‌گردی و عدم حمایت از آن‌ها است؛ ضریب اشتغال آن‌ها پایین و کمتر از ۱۰ درصد بوده که عملا می‌توان گفت این عدد نزدیک به صفر است.

کاظمیان ادامه داد: مشارکت اقامتگاه‌های بوم‌گردی در پذیرش کمتر مهمان با توجه به شرایط همه‌گیری بیماری کرونا، کاهش چشمگیر سفرها، ممنوعیت‌های سفر و جاده‌ها در مناسبت های مختلف در ۱۴ماه گذشته، عدم ورود گردشگران خارجی و … منجر به شرایط نامساعد برای آن‌ها شده است.

وی اضافه کرد: ما در توسعه اقامتگاه‌های بوم‌گردی نیاز به یک کار علمی، توجه به تشکل‌های بخش خصوصی، توجه به افراد خبره، دانشگاهیان و افراد با تجربه در حوزه گردشگری و اقامتگاه‌های بوم‌گردی داریم که براساس آن بتوان چشم‌انداز روشن‌تری را برای پایداری آن‌ها متصور شد.

منبع:ایسنا

‌سفر وزیر گردشگری به روسیه، سرآغاز تقویت روابط فرهنگی

 علی اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی جمهوری اسلامی ایران هفته گذشته در راس هیاتی میهمان روسها بود، سفری که به گفته متولیان فرهنگی دو کشور سرآغازی بر تقویت روابط فرهنگی دو کشور شد.

به گزارش روز شنبه ایرنا، مونسان در راس هیاتی از این وزارتخانه و همچنین دو عضو کمیسیون‌های اقتصادی و گردشگری مجلس شورای اسلامی در سفری چهار روزه که شامگاه چهارشنبه هفته گذشته به پایان رسید، ضمن امضا دو تفاهمنامه و بازدید از ظرفیت های مهم گردشگری روسیه مذاکرات و رایزنی هایی را برای توسعه گردشگری با کشور روسیه به سرانجام رساند.

گردشگری تضمینی قابل اعتماد برای توسعه روابط ایران و روسیه

به گفته کارشناسان یکی از اقداماتی که در افزایش روابط و مناسبات دو کشور تاثیرگذار باشد و به توسعه روابط منتهی شود و روابط بین دولت‌ها را در کنار روابط بین ملت‌ها تقویت کند، موضوع گردشگری است به اعتقاد این کارشناسان در واقع گردشگری در راستای توسعه روابط بین دولت‌ها و ملت‌ها تعریف می‌شود.

در همین چارچوب، «کاظم جلالی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه می گوید: اگر چه همکاری های تهران و مسکو در ابعاد نظامی، امنیتی، دفاعی و سیاسی در بالاترین سطح ممکن قرار دارد اما اگر مناسبات فرهنگی و اقتصادی دو کشور قوی نباشد نمی توان تضمینی برای پایداری روابط سیاسی قائل بود.

سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه که در همه برنامه های رسمی سفر وزیر گردشگری و هیات همراه حضور داشت، گردشگری را تضمینی قابل اعتماد برای توسعه روابط ایران و روسیه دانست و گفت: روابط سیاسی اگر پشتوانه فرهنگی و اقتصادی نداشته باشد همیشه می تواند متزلزل شود چون روابط سیاسی عمدتا وابسته به اراده رهبران و برداشت های آنها از جامعه جهانی و مسائل منطقه ای روابط بین المللی است.

وی تصریح کرد: اما اگر روابط سیاسی به روابط اقتصادی و وابستگی فرهنگی و شناخت دو کشور از یکدیگر متکی باشد، می تواند پایدار باقی بماند او سفر هیات گردشگری ایران به روسیه را سرآغازی بر تقویت روابط فرهنگی و شناخت دو ملت عنوان کرد.

دستاوردهای سفر هیات گردشگری ایران به روسیه چه بود؟

علی اصغر مونسان  وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی جمهوری اسلامی ایران، امضا برنامه اقدام مشترک برای لغو روادید گروهی گردشگری بین دو کشور را یکی از اهداف مهم این سفر برشمرد و گفت: پس از چند بار تعویق سفر، بالاخره این موافقتنامه مهم نهایی شد و از این به بعد نیازی به صدور روادید انفرادی برای گردشگران ایرانی و روسی وجود نخواهد داشت.

وی با اشاره به اینکه شرکت‌های خدمات گردشگری وظیفه دریافت روادید گروهی برای گردشگران را بر عهده خواهند داشت، افزود: این شرکت‌ها می‌توانند با یک روادید جمعی، عزیمت گروه‌های پنج تا پنجاه نفره را در قالب تورهای سیاحتی و گردشگری به مقصد دو کشور تسهیل می‌کنند.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، امضاء تفاهم‌نامه همکاری بین موزه‌ای را از دیگر دستاوردهای این سفر برشمرد و افزود: مدیر موزه نیاوران به نمایندگی از موزه‌های ایران این تفاهم نامه مهم را با موزه دولتی پوشکین، بعنوان یکی از موزه‌های معتبر روسیه امضا کرد تا همکاری‌های آموزشی، پژوهشی، مرمت آثار ارزشمند، برگزاری نمایشگاه‌های مشترک و فعالیت‌های این حوزه همکاری جدیدی را تجربه کنند.

علی اصغر مونسان همچنین به نشست صمیمی با مدیران شرکت‌های خدمات گردشگری اشاره و تاکید کرد: در این نشست موانع و مشکلات پیش روی گردشگری تشریح و برای رفع این موانع تصمیم گیری‌های خوبی انجام شد.

وی ابراز امیدواری کرد، مجموع این اقدامات بتواند در رفع موانع و رونق همکاری‌های گردشگری میان دو کشور موثر باشد.

ورود گروه های ۵ تا ۵۰ نفره بدون روادید

«علی‌اصغر مونسان» وزیر میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی جمهوری اسلامی ایران در سفر به مسکو اعلام کرد: با امضای برنامه اقدام مشترک در راستای موافقتنامه لغو روادید گروهی میان تهران-مسکو گروه های گردشگر ۵ تا ۵۰ نفره ایرانی و روسی می توانند بدون روادید به ایران و روسیه سفر کنند.

مونسان در مسکو در پاسخ به سوال ایرنا افزود: در دولت دوازدهم یکی از موضوعات مهم روانسازی ورود گردشگران خارجی به کشور بود و بازارهای هدفی برای گردشگری مشخص و قرار شد یکی از اقدامات لغو روادید با کشورهای هدف باشد.

وی افزود: یکی از این مقاصد و بازارهای هدف گردشگری برای روانسازی، روسیه بود که در این سفر اجرایی می شود و گردشگران دو کشور در قالب گروههای حداقل پنج  و حداکثر ۵۰ نفری می توانند بدون داشتن روادید به دو کشور سفر کنند.

مونسان تصریح کرد: برای لغو روادید برنامه در مرحله اول سفرهای گروهی مطمئن تر است که در قالب آن گروه های مختلف اعم از تجّار، واکسیناسیون و گردشگری را در بر خواهد گرفت و در این مرحله برنامه‌ای برای لغو ویزای انفرادی میان دو کشور وجود ندارد. طبیعی است که ابتدا منتظر نتیجه تجربه لغو روادید گروهی باشیم و پس از آن اگر نیازی احساس شد به فکر روادید انفرادی نیز خواهیم بود.

مونسان اظهار داشت: یک از بازارهای هدف دولت دوازدهم برای روانسازی گردشگری روسیه بود که با توجه به روابط خوب دو کشور و همچنین علاقه مندی گردشگران ایران به روسیه وظرفیت های موجود در کشور برای بخش فرهنگی و تاریخی گردشگران لغو روادید با مسکو هم بسیار حایز اهمیت است که در این سفر عملیاتی شد.

وی تصریح کرد: موافقتنامه لغو روادید گروهی میان دو کشور در سال ۱۳۹۶(۲۸ مارس ۲۰۱۷) در مسکو به امضا طرفین رسیده بود. برای اجرای آن، ضرورت داشت برنامه اقدام مشترکی تنظیم شود تا فرایند اجرای آن را مشخص سازد و در این سفر برنامه اقدام مشترک به امضا دو طرف رسید.

امضای تفاهمنامه بین موزه های ایران و روسیه

علی رضا شریفی مدیر کاخ موزه نیاوران ایران و مارینا لوشاک رئیس موزه پوشکین مدیران موزه های نیاوران ایران و پوشکین روسیه به نمایندگی از موزه های دو کشور  تفاهمنامه ای را به امضا رساندند که بر اساس آن  برای تبادل تجربیات و دانش موزه شناسی همکاری خواهند کرد.  برگزاری نمایشگاه های مشترک و دوره های آموزشی و تبادل کارشناسان از جمله مفاد این تفاهم نامه است.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی جمهوری اسلامی ایران، در این مورد  گفت: لغو روادید گروهی بین ایران و روسیه و امضای تفاهمنامه بین موزه ای میان دو کشور سرآغاز مناسبات و ارتباطات فرهنگی بالاتر است.

علی اصغر مونسان در حاشیه بازدید از موزه پوشکین در گفت و گو با ایرنا افزود: در ادامه لغو روادید گروهی بین تهران –  مسکو با هدف توسعه گردشگری؛  موزه نیاوران به نمایندگی از دیگر موزه های کشورمان تفاهمنامه ای را با موزه بزرگ و منحصر بفرد پوشکین روسیه امضا کرد که سرآغاز ارتباطات فرهنگی دو کشور در مراحل بالاتر خواهد بود.

وی تصریح کرد: ایران و روسیه دارای تاریخی کهن،  ارزشمند و تاثیرگذار در جهان هستند که با ارتباطات بیشتر می توانیم روابط فرهنگی دو کشور را ارتقا دهیم.

وزیر کشورمان با بیان اینکه در ایران بیش از ۷۰۰ موزه ارزشمند داریم که بخش قابل توجهی از آنها در دولت دوازدهم ایجاد شد، افزود: ارتباطات موزه های  ایران و روسیه می تواند به شناخت دو ملت از هم کمک زیادی کند و  مکان هایی مهم برای بازدید برای گردشگران دو کشور باشد.

مونسان، موزه پوشکین را یکی موزه های ارزشمند در جهان عنوان کرد و گفت قدمت اشیای و ثار نگهداری شده در آن به بیش از چهار سال هم می رسد. او تصریح کرد  بخش ایران این موزه هم بسیار قابل توجه بود بطوریکه اشیای موجود بیش از دو هزارو ۵۰۰ سال قدمت دارند.

وی تصریح کرد: موزه نیاوران ما هم مکانی بسیار ارزشمند هست که هر ساله جمعیت زیادی از گردشگران خارجی از آن بازدید می کنند.

تاثیر فرهنگ ایران و روسیه بر فرهنگ جهان

مارینا لوشاک رئیس موزه پوشکین مسکو نیز با بیان اینکه فرهنگ ایران و روسیه تاثیر زیادی بر جهان گذاشته است، اظهار امیدواری کرد روابط فرهنگی کشور روز بروز افزایش پیدا کند.

وی با اشاره به سفر چند سال پیش خود به ایران اظهار داشت: خاطرات بسیار خوبی از ایران و با فرهنگ بسیار غنی دارم و امیدوارم مردم دو کشور شناخت مناسب و خوبی از هم پیدا کنند.

موزه پوشکین یکی از بزرگترین مجموعه های هنری در روسیه است که آثار هنری خارجی از دوران باستان تا به امروز را در خود جای داده است.

موزه پوشکین از سال ۲۰۱۷ جنبه های محتلفی از هنرهای نمایشگاهی، آموزشی و پژوهشی  و معاصر روسیه و غرب را نیز به نمایش گذاشته است. این موزه توسعه فرهنگ جهان از دوران باستان تا به امروز را نشان می دهد.

در این موزه ۶۷۰ هزار اثر هنری و اشیای قدیمی گردآوری شده است.

عزم دو کشور برای توسعه گردشگری

مونسان اظهار امیدواری کرد که با توافقنامه لغو روادید گروهی و عبور از شرایط کرونایی شاهد افزایش گردشگران بین دو کشور ایران و روسیه باشیم. وی گفت: این اقدام بسیار مهم است و عزم دو کشور را جزم می کند تا گردشگری بین دو طرف توسعه یابد.

وزیر میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی جمهوری اسلامی ایران خاطر نشان کرد تا قبل از همه گیری کرونا بیش از ۶۰ هزار گردشگر ایرانی به روسیه و ۳۶ هزار گردشگر روسی به ایران سفر می کردند اما عملیاتی شدن طرح لغو روادید،  با توجه به مسافت کم و ظرفیت های خوب دو کشور امیدواریم که این تعداد گردشگر افزایش بیشتری پیدا کند.

گردشگری سلامت در اولویت

کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه نیز در باره طرح گردشگری واکسیناسیون روسیه که قرار است بزودی اجرایی شود، اظهار داشت: در تلاش هستیم که در راستای طرح گردشگری سلامت که پوتین، رئیس جمهوری روسیه دستور اجرایی شدن آن را داده تجّار و دانشجویان ایرانی بتوانند از مزایای آن استفاده کرده و به راحتی وارد روسیه شوند.

وی تصریح کرد: ضمن اینکه در قالب این طرح شهروندان ایران نیز خواهند توانست هم برای واکسناسیون و هم در کنار آن گردشگری وارد روسیه شوند.

خواسته فعالان گردشگری ایران و روسیه برای رفع موانع

در این سفر دیداری بین فعالان گردشگری ایران و روسیه و هیات عالی رتبه گردشگری ایران برگزار شد که نمایندگان تعدادی از شرکت های ایرانی و روسی فعال در بخش گردشگری دو کشور، دیدگاه‌های خود را درباره موانع و مشکلات موجود بر سر راه افزایش شمار گردشگران بیان کردند.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی جمهوری اسلامی ایران در این دیدار به تلاش‌های دولت برای تسهیل  و روان سازی گردشگری در ایران اشاره کرد و گفت: گردشگری از محورهای فرهنگی و تاریخی به سمت بوم گردی، گردشگری سلامت، گردشگری کشاورزی و گردشگری معدن توسعه یافته است.

علی اصغرمونسان به ظرفیت‌های کم‌نظیر گردشگری و سیاحتی ایران اشاره کرد و افزود: در کنار ظرفیت‌های بی نظیر گردشگری در ایران متمدن و زیبا،   امنیت کامل و میهمان نوازی ذاتی ایرانیان، مجموعه‌ای جذاب را برای حضور گردشگران از سراسر جهان ایجاد کرده است.

وی یادآورشدکه سرزمین ایران علاوه بر داشتن آثار تاریخی، فرهنگی و تمدنی متنوع و صنایع دستی بی نظیر، از چشم اندازهای زیبای طبیعی شامل جنگل‌های انبوه، کوههای سر به فلک کشیده، رودخانه‌های خروشان و کویرهای زیبا برخوردار است و می تواند برای هر گردشگری جذاب باشد.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی توضیح داد که در ایران بیش از ۷۰۰ موزه دولتی و غیردولتی وجود دارد که از نظر غنای فرهنگی، تمدنی و تاریخی، در دنیا بی نظیر است.  در بخش صنایع دستی، بیش از ۳۵۰ هنر اصیل و بومی وجود دارد.

مونسان گفت: در سال‌های اخیر ۴۰۰ هتل و ۲هزار واحد اقامتی در روستاها احداث شده تا در کنار دیگر حوزه‌های گردشگری، زمینه گردشگری طبیعت در نقاط مختلف ایران نیز فراهم شود.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به ارزان قیمت بودن سفر به ایران اشاره کرد و افزود: کشورمان در ردیف ارزان قیمت‌ترین مقاصد دنیا برای گردشگران است.

در این نشست که دو عضو کمیسیون‌های اقتصادی و گردشگری مجلس شورای اسلامی و اعضای هیات همراه وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز حضور داشتند، کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه به روابط دوستانه تهران و مسکو اشاره کرد و افزود: روابط خوب و عزم جدی دو کشور برای توسعه و گسترش هرچه بیشتر روابط، فرصت بزرگی برای شهروندان ایرانی و روسی برای سفر و گردشگری است.

جلالی با بیان اینکه شناخت دو ملت از یکدیگر زمینه ساز توسعه پایدار روابط دو جانبه خواهد شد، ادامه داد: هر چقدر مراودات و رفت و آمد بین شهروندان افزایش پیدا کند، به همان میزان مناسبات دو کشور نیز عمیق‌تر خواهد شد.

وی به ظرفیت‌های عظیم گردشگری در دو کشور اشاره کرد و افزود: خوشبختانه با نهایی شدن موافقتنامه لغو روادید گروهی، شاهد رشدی چشمگیر در تردد گردشگران دو کشور خواهیم بود.

پیش بینی ١٠ پرواز در هفته از روسیه به ایران

«سرگئی مارکوف» رئیس اندیشکده مطالعات سیاسی روسیه که چندین سال ریاست بخش اجتماعی حمایت از سازمان فدرال گردشگری روسیه را برعهده داشته است، می گوید: ایران کشور بسیار مهم گردشگر پذیر است و گردشگران روسی می توانند به ایران سفر کنند و در این رابطه چند جزیره خلیج فارس ازجمله جزیره کیش مناطق مهمی برای گردشگران روسی است.

وی افزود: از دولت ایران می خواهیم که گردشگران روس، زن و مرد بتوانند در کنار یکدیگر باشند زیرا روسها نمی خواهند در سفرهای گردشگری جدا از یکدیگر باشند. ما در امارات شاهد چنین آزادی برای گردشگران هستیم.

این کارشناس روس گفت: باید به این واقعیت توجه داشت که گردشگری مجموعه بزرگی است که می تواند به توسعه روابط ایران و روسیه کمک بزرگی کند. اگر ایران بتواند یک منطقه آزاد برای گردشگران تعیین کند، تضمین می کنم در دسامبر سال آینده هر هفته ۱۰ پرواز گردشگری از روسیه به ایران برقرار خواهد شد.

جذابیت زندگی شرقی برای روس ها

مارکوف با بیان اینکه گردشگری فرهنگی هم بسیار مهم است، اظهار داشت: ایران کشور بزرگ فرهنگی است و مردم روسیه با علاقه فراوان می توانند به این کشور سفر و با جاذبه های آن آشنا شوند. پس از پایان شیوع همه گیر کرونا این موضوع باید برنامه ریزی شود.

وی افزود: در روسیه هم شهرهای قدیمی وجود دارد که سفر به آن برای ایرانی ها جالب خواهد بود. تابستان در شهرهایی مانند مسکو و سن پترزبورگ و چند شهر گردشگرپذیر روسیه ازجمله سوزدال و یاروسلاول جالب و دیدنی خواهد بود.

مارکوف که سال ۲۰۱۵ در قالب هیات روسی به ایران سفر کرده است، گفت: من در تهران و چند نقطه پیرامون سیاحت کردم که بسیار لذت بردم و مطمئنم روسها در سفر به این کشور حتما لذت خواهند برد و خاطرات فراموش نشدنی از این کشور باستانی با تمدن کهن خواهند داشت.

وی افزود: در ایران نوعی شکل زندگی شرقی وجود دارد که برای روسها جذابیت خاص دارد و لذت بخش است.

منبع:ایرنا

بالندگی گیلان به گردشگری هنر

 روزگار بر مدار گذار است و جهان به سمت تخصصی شدن پیش می رود؛ اگر تا دیروز گردشگری فرهنگی مطرح بود امروز در سایه تخصصی شدن، صنایع دستی و روستاهای ملی آن را گردشگری هنری می خوانند و بر این مبنا گیلان بر داشته های خود می بالد.

ویل دورانت در ابتدای کتاب پرآوازه «تاریخ تمدن» خود آورده است: تمدن، هم اشتراک مساعی است و هم رقابت، بنابر این چه بهتر که هر ملتی دارای فرهنگ،دولت،اقتصاد،لباس و آوازهای مخصوص خود باشد؛ این چنین است که گیلان بر داشته های غنی خود می بالد و این روزها جهانی و ملی شدن داشته های پر ذوق و اصالت صنایع دستی خویش را به جشن می نشیند و در گذار تخصصی شدن پر و پیمان هویدا شده است.
چندی نمی گذرد که موفقیت های پیاپی صنایع دستی گیلان اعم از جهانی شدن روستای قاسم آباد رودسر با محوریت چادر شب بافی و ملی شدن چهار روستا و یک شهر ،رنگ و رخ هنرمندان صنایع دستی را باز کرده و معاون صنایع‌دستی و هنرهای‌سنتی کشور با تاکید بر ضرورت برندسازی و معرفی شهرها و روستاهای ملی و جهانی صنایع‌دستی بیان کرد: این مناطق به عنوان مسیر و مقصد «گردشگری هنری» به گردشگران داخلی و خارجی معرفی می‌شوند.
گیلان سراسر همایشی است از فرهنگ، تاریخ، طبیعت و در این بین شرق گیلان که خود تاریخیست به بلندای هزاران سال، موفق شد در سال ۹۸ همراه با عطر نارنج، چای و شالی ثمره کوبش پر قدمت زنان قاسم‌آباد رودسر در تار و پود نخ‌های ابریشمی را با نقش هایی چون شانه گُل، قالی‌گُل، گلیم‌گُل را در بافته ای با عنوان چادرشب به ثبت جهانی برساند.
اگرچه پیش از جهانی شدن روستای قاسم آباد رودسر، روستای فشتکه خمام خنکای بافته های سبز حصیرهایش را در بعد ملی به ثبت رساند اما پس از جهانی شدن چادر شب بافی ،رشت بواسطه رشتی دوزی (قلاب دوزی رشت) رنگ های چشم نواز ابریشمینش را، شالما در غرب گیلان عطر جنگل را در سازه های چوبینش ، ارده گرمای پشم گوسفندانش را در قامت طراحی لباس و پارچه با نام شال بافی و جیرده لذت عطر گِل در هزار طرح سفالستانش را توانست در بعد ملی به ثبت برساند و در قالب گردشگری هنر بین المللی کند.
بیستم خردادماه در گاهشمار ایرانیان روزی در پاسداشت صنایع دستی و هنرهای سنتی است و اگرچه کرونا تنفس سفر محدود کرد اما گیلان در حافظه گردشگری می ماند و اینک به بهانه این پاسداشت، گردشگری هنر را پاس می داریم و به معرفی روستاهای ملی صنایع دستی گیلان بسنده می کنیم.

 

جیرده روستای ملی سفال گیلان

روستای جیرده شفت در اتفاقی که کم نصیب دگران می شود، گواهینامه روستای ملی سفال را دریافت کرد و در سوز کرونا و بدخبرهای سخت زندگانی، حیاتی دوباره در حوزه هنرهای سنتی و صنایع دستی خلق کرد، روستایی که می تواند مقصدی تازه برای تفرج گردشگران باشد.
به طور قطع جیرده ؛ روستای ملی سفال – در نقشه سفرهای پساکرونا هم نقطه ای پررنگ خواهد بود.روستایی که از توابع بخش مرکزی شهرستان شفت است و پس از پل روگذر و عبور از بقعه آقاسید شریف، روستای توریستی سقالکسار در بین مراتعی وسیع هویدا می شود؛ همچنین از طریق جاده قزوین به رشت بعد از پلیس راه، تقاطع روگذر به سمت فومن، آقاسید شریف (که موزه میراث روستایی در این مسیر واقع شده ) از دیگر مسیرهای دسترسی است.
رشت، آقاسید شریف و منطقه نمونه گردشگری سقالکسار “به معنای محل آب خوردن پرندگان ” (دریاچه سد سقالکسار  که آب آن از ریزش جوی و چشمه ساران منطقه تامین می شود یکی از دیدنی ترین نقاط گیلان است که این روزها به نظیفی اش معروف شده است) که طی می شود سفال های بسیار در آستانه خانه ها نشان رسیدن به مقصد دارد.
جیرده با خانه هایی آغاز می شود که درهایش رو به وسعت ردیف های تولیدات سفالی باز است و نخستین خانه مربوط به سوسن کاظمی از هنرمندان نمونه هنرهای سنتی و صنایع دستی است؛ کاظمی و پسر جوانش پای کار ایستاده اند و بی آنکه نشانی از هویت خبرنگاری بجویند با حوصله تمام به پرسش ها پاسخ می دهند و یک به یک تولیداتشان را شرح می دهند.

 

شالما روستای ملی چوب تراشی

شالما دیگر روستای صنایع دستی گیلان سرسبز است که به عنوان روستای ملی چوب تراشی و استشمام خوش عطر جنگل در سازه هایش – نقطه ای پررنگ در گردشگری هنر شناخته می شود. شالما را می بایست در مسیر ییلاقات و دل کوهپایه های غرب گیلان بجویید.
رشت را به قصد ماسال از جاده ای پشت سر خواهید گذاشت که سپیدارهای فومن سایه سار جاده است؛ جاده پر از سخاوت سبز شالی ها را به سمت صومعه سرا پشت سر می گذارید  تا به تابلوی سبز  ماسال – طاهرگوراب برسید و در پیچی تند به چپ بپیچید و راه را در مسیر طاهر گوراب پی بگیرید.
جاده از دو سو محصور به رودهای جاری، شالی،  شیروانی های رنگی و درختان کهنی که به باور مردمان آن سرزمین مقدس بوده و  پارچه های سبز بر آنها بسته شده پیش می رود؛ به طاهر گوراب که رسیدید اگر خوب گوش کنید شاید صدای سُم اسب میرزا کوچک  جنگلی از پس قرون در ذهنت بپیچد و زین های آویزان در جلوی مغازه های طاهر گوراب این موضوع را ملموس تر می کند.
عناصر طبیعت همچنان حیات می آفرینند. به ماسال که رسیدید شالما در ۱۲ کیلومتری جنوب غربی ماسال قرار دارد و گیرایی ماسال مجسمه های عظیمی  برآمده از دل فرهنگ بومی آن سرزمین است؛ بانویی که چرخ نخ ریسی پیش رویش  پشم گوسفندان را به نخ بدل می کند یا پیرمرد چوپان با شولایی (پوشینه پشمین خشن بافتی چون نمد که چوپانان بر دوش می انداختند) که درحال نواختن نی بود گویی محمود به، لِدُوه(پرده ای از نی شبانی) و بوره کوی (گوسفند بور) را بر فراز جنگل های تالش می نوازد.
تابلو راهنمای ایستاده در وسط میدان، ییلاقات و شالما را در یک مسیر نشان می دهد؛ هر چه به سمت شالما پیش می رویم چوب فروشی ها بارزتر و تنه های باریک درختانی که به هیبت پیکان هایی نوک تیز تراش خورده اند نشانشان می شود؛ عطر کباب گوسفندی همه فضا را پر کرده و زغال ها در منقل های جلو کبابی های محلی بر فراز کوهپایه زبانه می کشد؛ دست فروشان کنار جاده با چینش خوج های جنگلی (گلابی های وحشی)  – که با خوابانده شدن در آب نمک گویی در روغن غلتانده شده  و زیر تابش خورشید برق می زنند- گویی رنگ به ارمغان می بخشند.
کوه های برف زده  نزدیک و نزدیک تر می شوند؛ زنان کاری تر، پرورش قزل آلا بارزتر؛ دهکده های پرورش گل انبوه تر،  روستاهای کوهپایه ای پیدا تر و  کوه های برف آگین جنگلی بقدری نزدیک می شوند که احساس می کنی اگر از پنجره دست دراز کنی مخمل سبزشان را لمس خواهی کرد و در نهایت شالما با تابلویی که  بر روی آن نوشته شده است به روستای سیاحتی و زیارتی شالما، دیار هنرمندان صنایع دستی خوش آمدید؛ دست سازه های چوبی، امامزاده، رود و جنگل و کوهپایه بر روی آن نقش شده و از پس تابلو، گلدسته های امامزاده و بام های شیروانی رنگی همطراز با جاده ،پس از گذر از تابلو شالما و ورود به جاده روستا، پرسان پرسان به داخل روستا که گویی در سراشیبی تند و در فرودست بنا شده هدایت می شوید و اندک دست ساخته های چوبی جلو خانه ها پیدا می شوند  تا به کارگاه و فروشگاه  اسلام چیتن، بنا شده رو به ازدحام جنگل و رود هدایت می شوید.

فشتکه روستای ملی حصیر 

روستای فشتکه بخش خمام بعنوان روستای ملی حصیر کشور در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.
فشتکه جزو ۱۴ روستای منطقه آزاد انزلی است  و در راه اصلی جاده رشت-انزلی قرار گرفته و از روستاهای شهر خمام محسوب می شود؛ خمام نزدیکترین شهر به مرکز استان گیلان(رشت) است و فاصله شهر خمام تا شهر رشت ۷ کیلومتر و تا شهر انزلی ۱۵ کیلومتر است.
سبدبافی و حصیربافی به عقیده بسیاری از محققان پس از سنگ تراشی، قدیمی ترین هنر و صنعتی است که انسان با آن آشنایی یافته و همچنین این هنر، منشأ بسیاری از صنایع دستی دیگر از جمله پارچه بافی، گلیم بافی، بامبوبافی، سفالگری و کوزه گری است.
به گفته برخی محققان، بافتن گلیم و قالی و انواع پارچه ها از روی سبد بافی و حصیربافی اقتباس شده و قدیمی ترین نمونه دستباف به حدود شش هزار سال قبل تعلق دارد.
به گزارش ایرنا، حصیرهای ساخت گیلان و سایر نواحی شمال ایران طرح های هندسی دارند که از بافت نی طبیعی یک رنگ پدید می آیند.
حصیربافی و سبدبافی از صنایع دستی و خانگی بسیار رایج در گیلان است و تولید انواع سبدها و حصیرها در اکثر نقاط این استان رواج دارد.
حصیر در اندازه ها و شکل های مختلف بافته می شود و مصارف گوناگونی همچون زنبیل، کلاه، سفره، سبد، آبکش و زیرداغی حصیری است که تقریبا در تمام منازل گیلانی یافت می شود و امروز همین هنرصنعت توانسته است در میان رقابت جهانی خود را به عنوان طرحی مدرن در فهرست طراحان دکوراسیون معروف امروزی در جای جای جهان به نقش بکشد.ارده روستای ملی شال بافی

ارده در بلندای یک هزار و ۴۰۰ متری از سطح دریا روستای ملی شال بافی است . همان جایی که رابینو (در اوایل قرن بیستم  و از سال ۱۲۸۱ شمسی سرکنسول دولت بریتانیای کبیر در شهر رشت بوده‌ و نویسنده کتاب های ولایت دارالمرز ایران، گیلان، مازندران و استر آباد ) در گفت و گو از بازرگانی و صنعت اسالم می نویسد:محصولی که در این منطقه تهیه می شود پارچه ای به نام شال و جوراب های کوتاه پشمی و جاجیم و مقدار کمی طناب است.
شال بیشتر در دیلمان، سیاهکل، ماسوله، ماسال و سیاه مزگی تولید می شود؛ اما نمودش در ارده سه هزار ساله با ۷۵۰ خانوار بارز شد و دستبافته های پشمی بسیار متنوع با نقش های هندسی کهن، شانه ای، شاخه ای، سرخسی، صلیبی برای ارده عنوان روستای ملی شال بافی را به ارمغان آور آورد.
ارده، سرزمینی بر بلندای ارتفاعات شمال و در گذر از ییلاق دوران شهرستان رضوانشهر در غرب استان گیلان، همان جایی است که  طبیعتش ‘به رنگ خدا ‘ مجید مجیدی را رقم زد و محمد پسر روشندل این فیلم نغمه پرندگان و آواز دارکوب را می فهمید اما گروه ایرنا  با سفر به این سرزمین، می داند که این خصیصه تنها ویژگی محمد نیست بلکه همه مردمان این سرزمین آوای پرندگان را می فهمند و با فهم نغمه آنها به استقبال نوروز می روند.
برای دیدن ارده ، ییلاق دوران را همراه با خروش طبیعت و جنگل های مرتفع شمال پشت سر خواهید گذاشت و با شیبی تند وارد روستای ارده می شوید و در نشیب راه مردمان روستا با لباس های محلی برآمده از طبیعت به استقبال می آیند.

صنایع بومی و دستی هر سرزمینی بدون شک یکی از افتخارات ملت آن است، زیرا ریشه های عمیق و استواری در اعتقادات، آداب، عادات، رسوم، سنن و در مجموع فرهنگ معنوی جامعه دارد و نمایشگر فرهنگ و تمدن اقوام بوده است؛اما این بافته‌های هویتی بیش از هرچیری رابطه عمیقی با اقتصاد و معیشت این جوامع ارتباط دارند که همین موضوع در سایه صنعت گردشگری توانسته آنها را زنده نگهداشته و راه حیاتشان را تداوم بخشد.
معاون صنایع دستی گیلان تاکید کرد:هدف ما از ثبت ملی حمایت و از بین بردن مشکلات و جلب توجه مسئولان برای حمایت و تقویت فعالیت های یاد شده در حوزه هنرهای سنتی و صنایع دستی است.

فرزاد رشیدی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا یادآور شد: ۳۱ اثر صنایع دستی و هنرهای سنتی گیلان طی۱۰ سال اخیر مهر اصالت دریافت کرده اند و اینک موسم ششمین دوره داوری مهر اصالت ملی سال ۱۴۰۰ رسیده است که امیدواریم این رقم افزایش چشمگیری داشته باشد.
وی  افزود: تلاش شده برنامه محور کار کنیم و در این زمینه سیاست کشورهای موفق در حوزه صنایع دستی را مورد بررسی قرار دادیم. رویکرد کلان ما استفاده از ظرفیت سمن ها و  دغدغه مندان فرهنگی است که این موضوع در بحث ثبت جهانی روستای قاسم آباد با محوریت چادرشب بافی و همچنین ثبت ملی شهر و روستاهای گیلان به منصه ظهور رسید.
وی اظهار داشت: بر همین اساس فرآیند هایی جزو تاکتیک های این معاونت طی یک پروسه پنج ساله تعریف شد ؛این فرآیندها شامل مشارکت، تمایز و هویت بخشی میراثی ، برند سازی در سطح جهانی، برند سازی در سطح ملی ،ترویج ،آموزش و حفاظت از صنایع دستی استفاده از ظرفیت گردشگری برای توسعه صنایع دستی و بازرگانی و صادرات است.
معاون صنایع دستی گیلان با بیان اینکه در این راستا بسیاری از هدف گذاری ها محقق شده و بسیاری دیگر در دست انجام و اجراست ادامه داد: یکی از مهمترین و بزرگترین رویدادهای حوزه صنایع دستی در حوزه بازرگانی و صادرات بروز یافته  و آن رشد سه برابری صادرات صنایع دستی نسبت به سال ۹۲ است.

رشیدی یادآور شد: سال ۹۲ حدود ۷۰۰ هزار دلار صادرات صنایع دستی از استان گیلان به خارج از مرزهای کشور انجام شده است و این در حالیست که با ثبت جهانی چادرشب بافی جهش بزرگی در صادرات این تولیدات اتفاق افتاد و صادرات صنایع دستی در سال ۹۹ به ۲ میلیون و ۳۲۱ هزار دلار رسید و چادرشب بافی، حصیر بافی و تولیدات چوبی بیشترین رقم صادرات صنایع دستی را به خود اختصاص دادند.
امروز صنایع دستی گیلان به رغم فراز و فرودهای بسیار و حتی با توجه به برخی بی مهری ها؛  به قوت گیرایی، رنگ و اصالت توانسته در زمره ارزشمندترین هنرهای کاربردی جامعه مطرح شود و خشنودیم صنایع دستی گیلان به سبب ذوق ، قریحه ، ظرافت و اصالت  از پس سال ها فراز و فرودی که بر آن رفته است، رهسپار جهان شده و ثبت جهانی و صادراتی با سه برابر رشد دستاوردی بزرگ برای هنرهای صنایع دستی این سرزمین رقم زده است.

منبع:ایرنا

یک شهر و ۲ روستای کردستان ثبت ملی شدند

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گفت: در سال 1399 آرمرده را بەعنوان شهر ملی شالبافی، کاکو بەعنوان روستای ملی گلیم بافی و دیوزناو بە عنوان روستای ملی ارغوان بافی ثبت کردیم.

یعقوب گویلیان در مراسمی بە مناسبت هفتە صنایع دستی در کردستان اظهار کرد: هنرمندان صنایع دستی کردستان یکی از بخش‌های دخیل در تثبیت جایگاه صنعت گردشگری و صنایع‌دستی استان هستند.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با تقدیر از تمامی هنرمندان و صنعتگران کردستانی که با کمترین امکانات توانسته‌اند در سطح ملی و بین‌المللی نشانە‌های افتخار آمیز برای استان به ارمغان بیاورند، عنوان کرد: ارتقای کیفیت محصولات، عرضه متناسب با بازار مصرف، رقابتی بودن، نوآوری و اشتغال‌زایی در عرصه صنایع‌دستی استان می‌بایست بیش از پیش تقویت شود و مد نظر صنعتگران باشد.

وی گفت: با همت معاونت صنایع دستی استان و کشور و تلاش همه هنرمندان و صنعتگران صنایع‌دستی، توانستیم در سال 1399 آرمرده را بە عنوان شهر ملی شالبافی، کاکو بە عنوان روستای ملی گلیم بافی و دیوزناو بە عنوان روستای ملی ارغوان بافی ثبت کنیم که جا دارد از همه کسانی که به نحوی در این حوزه تلاش و همکاری داشتند به نحوی قدردانی شود.

گویلیان به مشکلات موجود بر سر راه تولید و عرضه صنایع‌دستی استان اشاره و افزود: رفع مشکلات این حوزه به ‌منظور حمایت از صنعتگران استان با همکاری مسئولان ذی‌ربط استانی و کشوری و تلاش و پیگیری صنعتگران و هنرمندان صنایع‌دستی‌ استان میسر خواهد شد.

منبع:ایسنا

توسعه گردشگری در تعامل با دنیا حاصل می‌شود

استاندار فارس با بیان اینکه توسعه گردشگری با تعامل با دنیا حاصل خواهد شد، گفت: جایی ما را می پذیرند که ما آنها را بپذیریم.

عنایت‌الله رحیمی پنج‌شنبه ۲۰ خرداد در آیین بزرگداشت روز جهانی صنایع دستی ضمن تقدیر از پیشکسوتان و صنعتگران این حوزه، گفت: قطعاً جایگاه هنرمندانی که خالق آثار ارزشمند هنری هستند و سفیران و آموزگارانی محسوب می‌شوند که باورداشت‌ها، ارزش‌ها و اعتقاداتِ ذوق و هنر ایرانی را به اقصی نقاط جهان معرفی می‌کنند، ارزشمند و قابل تقدیر است.

او افزود: آنان از افتخارات این ملت و کشورند، چرا که فرهنگ و تمدن کهن این ملت بزرگ و ارزشمند را معرفی می‌کنند.

استاندار فارس، به شرایط فعلی کشور و فضای تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری هم گریزی زد و گفت: شنیدم و دیدم که کاندیدایی از همین بزرگواران درباره صنایع دستی، میراث فرهنگی و گردشگری کشور و به ویژه فارس اظهاراتی داشتند. بد نبود در این جایگاه از دیدگاه‌های هنرمندان، خالقان صنایع دستی، آشنایان و کسانی که مسلط بر تاریخ و فرهنگ این مرز و بوم هستند استفاده می‌شد و در برنامه‌هایشان از آن اطلاعات و دیدگاه‌ها استفاده می‌کردند؛ تا اینکه عده اندکی اطلاعات غلطی را به آنها بدهند و اظهار نظرهای غیر قابل قبولی را داشته باشند.

رحیمی اضافه کرد: درباره هر توسعه‌ای باید دیدگاه‌های نظری و چارچوب تئوریک خودمان را مشخص و تبیین کنیم و بعد به چارچوب برنامه‌ای و عملی بپردازیم. اگر کسی در مورد پاسارگاد و تخت جمشید به عنوان یادگاران گذشته پر افتخار این ملت اشاره می‌کند، باید زمینه تئوریک و  نظری دیدگاهش را راجع به این موضوع را هم بیان کند.

او با مخاطب قرار دادن برخی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: چه میزان شما اجازه می‌دهید که این مردم به گذشته پر افتخار خود افتخار کنند و هویت ایرانیشان را پاس بدارند؟ آیا این را در تضاد نوع دیدگاهی که دارید می‌بینید؟ اگر در تضاد می‌بینید راهکار و برون رفت آن چیست؟ اگر در تضاد نمی‌بینید راهکار توسعه و پیشرفت آن از چیست؟ کسی که خودش را در قامت تصمیم گیری برای یک ملت ۸۰ میلیون نفری می‌بیند باید این مسائل را تبیین کند. پرداختن به مباحث بسیار پیش پا افتاده با آمارهای بسیار اشتباه و غلط، این جایگاه را در دید کسانی که قضاوت می کنند تنزل می‌دهد نه ارتقاء!

استاندار فارس در بخش دیگری از سخنان خود گفت: نیازمند این هستیم که بزرگان ما، کسانی که مصمم به حضور در چنین عرصه‌هایی هستند، صادقانه و شفاف با مردم صحبت کنند؛ ناخواسته و خدایی ناکرده با بیان مطالبی بر شعور مردم توهین نکنند. آنان را به گونه‌ای نپندارند که  گذشته، عملکرد و دیدگاه‌های ما را  نمی‌دانند و آنها را غافل نپندارند.

رحیمی به برنامه‌های نامزدهای انتخاباتی در حوزه صنایع دستی و گردشگری مجددا اشاره کرد و گفت: در این مورد باید برنامه‌هایشان را مطرح کنند نه اینکه فقط به کلی گویی بپردازند؛ درباره گردشگری و تحریم چه برنامه‌ای دارند؟ گردشگری ما قبل از (همه گیری)کرونا متاثر از تحریم بود بعد از( همه گیری) کرونا هم متاثر از تحریم خواهد بود.

سرپرست اداره کل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس در آیین بزرگداشت این روز گفت: حوزه فرهنگ و هنر همیشه دغدغه اصلی مقام معظم رهبری بوده است و در این میان صنایع و هنرهای دستی که به عنوان ستون فرهنگ این سرزمین و استقلال اقتصادی نیز مطرح است، از اهمیت بالایی برخوردار است.

جمشید معینی افزود: امروزه نیز به رغم گسترش محصولات صنعتی در تمام کشورها صنایع دستی نه تنها ارزش خود را از دست نداده است بلکه هر روز بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد.

او با بیان اینکه سفره رنگین صنایع دستی ایران هم اکنون هنرمندان بی شماری را مستقیم و غیرمستقیم گرد خود آورده است، گفت: بیش از ۷۰ درصد فعالان صنایع دستی در استان را زنان تشکیل می‌دهند؛ از این رو می‌توان گفت زنان هنرمند فارس بالاترین سهم را در تولید آثار صنایع دستی استان دارند.

سرپرست اداره کل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی فارس  با ارائه آمار مربوط به فعالیت‌های صنایع و هنر های دستی طی سال‌های ۹۲ تا ۹۹، از جمله صادرات آثار صنایع دستی به ارزش بیش از ۹۹ میلیون دلار و ثبت  شهر جهانی منبت آباده و شهر جهانی صنایع دستی شیراز در یونسکو، اضافه کرد: صنایع دستی زمینه ساز توسعه همه جانبه اقتصادی استان است.

معینی ابراز امیدواری کرد که با حمایت از تولید، پشتیبانی، برندسازی، مخاطب‌شناسی و بازاریابی نقش مهمی در ایجاد اشتغال پایدار و رفع بیکاری ایفا شود.

به گزارش ایسنا، آثار فاخر هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی فارس با فرا رسیدن روز جهانی صنایع دستی، بیستم خردادماه، به نمایش گذاشته شد.

منبع:ایسنا

ظرفیت‌های گردشگری دریایی با عنوان صنعت سفید

یکی از رایج‌ترین نوع گردشگری، گردشگری دریایی ساحلی است که در سواحل علاوه بر میراث فرهنگی، تنوع فرهنگی، آداب و رسوم منطقه و ارائه غذاهای سالم وجود آیتم‌های دیگری اعم از آب، منظر زیبا، تنوع زیستی دریایی و خشکی سبب جذب گردشگر می‌شود.

خواص درمانی آب دریا و نور خورشید نیز یکی از مهمترین و پرطرفدارترین جاذبه‌های این نوع گردشگری است.

این «صنعت سفید» شامل فعالیت‌های متنوعی در دریا، ساحل و فرا ساحل است و همین فعالیت‌ها معمولاً با رشد ظرفیت‌های گردشگری اعم از هتل‌ها، خانه‌های اجاره‌ای، رستوران‌ها، موزه‌ها، فروشگاه‌های صنایع‌دستی، تفریحات و ورزش‌های آبی، تقویت زیرساخت‌ها اعم از بنادر، جزایر مصنوعی و امکانات دیگر همراه بوده و نیز می‌تواند توسط بومیان منطقه ساحلی و حتی جزایر به‌عنوان یک شغل پنداشته شود و سبب افزایش اشتغال بشود.

گردشگری دریایی علاوه بر طبیعت (اقلیم، چشم‌انداز و اکوتوریسم) به فرهنگ (میراث‌فرهنگی، هنر، صنایع‌دستی، سنت‌ها و…) وابسته است و توسعه آن علاوه بر امکانات و شرایط فیزیکی، تا حد زیادی به شرایط اجتماعی و اقتصادی منطقه بستگی دارد، چرا که ویژگی‌های محلی، وضعیت امنیت و سلامت، بهداشت، فرهنگ عمومی ساحل نشینان قطعاً در ساختن خاطره‌ای خوش در ذهن گردشگران و ترغیب آنان به سفر مجدد و یا پیشنهاد آن به دیگران موثر است.

از این رو شناخت مزیت‌های سواحل برای برنامه‌ریزی و رونق گردشگری بسیار ضروریست و عوامل اقتصادی و اجتماعی نیز در توسعه گردشگری ساحلی بسیار موثر است.

از آن جمله می‌توان به پذیرش گردشگران توسط مردم محلی، امنیت و سطح بهداشت و فاکتورهای سیاسی همچون‌عدم وجود بحران‌های سیاسی، نوسانات نرخ ارز و فهم اهمیت و جایگاه اقتصادی گردشگری برای برنامه‌ریزان محلی اشاره کرد.

هرچند گردشگری در بهبود اقتصادی مردم نقش بسزایی دارد اما از نظر مفهومی دارای تناقض است و تجربه نشان داده که با وجود اینکه گردشگری دریایی از نظر اقتصادی کل جامعه را مغتنم می‌سازد و یک فرصت است مضرات آن از جمله بارگذاری بیش از حد در سواحل، اعم از شهرسازی در خط ساحلی و فشار و تنش بر مناطق زیست محیطی، دفع آلودگی و زباله‌های شهری، از بین رفتن زیستگاه‌های جانوران و گیاهان دریایی، تحول در نوع اقتصاد مردم محلی که بعضاً موجب نادیده گرفتن و فراموشی پیشه‌های سنتی و ریشه‌دار مناطق تحت تاثیر می‌شود و نیز از بین رفتن ارزش‌های بومی و سنتی در صورت‌ نبود برنامه‌ریزی صحیح و لازم، می‌تواند از تهدیدات قابل پیش بینی این نوع گردشگری باشد.

فقدان توجه و برنامه‌ریزی کافی و خردمندانه در بهره‌گیری از ظرفیت‌های سواحل برای گردشگری که اغلب با تضییع فرصت‌ها، سرمایه‌ها و علل جذابیت سواحل رخ نمایی می‌کند، اگر چه در کوتاه مدت احتمال سودآوری گذرا را در پی دارد اما در بلند مدت باعث از بین رفتن مزایای اقتصادی گردشگری نیز خواهد شد، چرا که نابودی چشم اندازها و تنوع گیاهان و جانوران در دریا و خشکی و نیز بازخورد اجتماعی و رفتاری جوامع محلی (و در نتیجه ناامنی وعدم خاطره‌ای دل‌انگیز برای تکرار سفر گردشگران) موجب از میان رفتن و یا کم رنگ شدن مزایای سفر به مناطق مورد نظر خواهد شد که مصداق توسعه‌ ناپایدار گردشگری است.

منبع:میراث آریا

قوانین مسافرتی مقاصد گردشگری اروپا

قرنطینه و محدودیت‌های مسافرتی در سال گذشته فصل گردشگری تابستانی را با مشکل مواجه کرد، با این حال امسال کشورهای مختلف اروپایی آماده میزبانی از گردشگران شده‌اند و اسپانیا نیز از روز گذشته مرزهای کشور را به روی تمامی مسافران واکسینه‌شده باز کرده است. در ادامه با خلاصه‌ای از قوانین مسافرتی فعلی برخی نقاط اروپا آشنا می‌شوید.

به گزارش ایسنا و به نقل از فرانس ۲۴، سال گذشته با وجود اعمال قرنطینه‌، اجرای قانون منع رفت و آمد در ساعات مشخص و اعمال محدودیت‌هایی در رستوران‌ها و هتل‌ها، صنعت گردشگری اروپا با مشکلات بسیاری مواجه شد.

در تابستان ۲۰۲۰، آمار سفرهای بین‌المللی در اروپا با کاهش شدید روبه‌رو شد و در نتیجه شهرها و نقاط دیدنی‌ کشورهای اروپایی خالی از بازدیدکننده شدند.

اما امسال این روند درحال تغییر است؛ همه‌گیری ویروس کرونا هنوز ریشه‌کن نشده اما امکان دسترسی به آزمایش کرونا تسهیل شده است، روند واکسیناسیون در اتحادیه اروپا در حال انجام است و این اتحادیه از گذرنامه اتحادیه اروپا برای تسهیل سفرهای درون این منطقه که از یکم جولای آغاز خواهد شد استفاده خواهد کرد.

گردشگران خارج از اتحادیه اروپا، که گردشگران بریتانیا هم از جمله آن‌ها به شمار می‌روند همچنان با موانعی برای سفر در اتحادیه اروپا مواجه هستند چراکه دولت‌های کشورهای مختلف معتقدند باید با ازسرگیری محتاطانه گردشگری از آغاز موج جدید گسترش کرونا جلوگیری کرد.

در فرانسه، کشوری که به عنوان نخستین مقصد گردشگری جهان شناخته می‌شود، برای فصل تابستان فهرستی رنگ‌بندی‌شده متشکل از کشورها ارائه شده است. بر اساس این فهرست محدودیت‌های سفری برای گردشگران اتحادیه اروپا و گروه «سبز» لغو می‌شود. در کشورهای «نارنجی» از جمله بریتانیا، آمریکای شمالی، بخش اعظمی از آسیا و آفریقا حتی مسافران واکسینه‌شده‌ای که قصد سفر به فرانسه را دارند باید نتیجه منفی آزمایش کرونا را ارائه دهند، اما نیاز نیست برای سفر دلیل موجه ارائه کنند یا در قرنطینه بمانند.

گردشگران واکسینه‌نشده گروه «نارنجی»  فقط برای سفرهای ضروری امکان سفر خواهند داشت و باید علاوه بر آزمایش کرونا هفت روز در قرنطینه بمانند.

از یکم جولای در فرانسه از گذرنامه اتحادیه اروپا نیز استفاده خواهد شد.

ورود گردشگران از ۱۶ کشور از جمله هند، ترکیه، آفریقای جنوبی و بخش اعظمی از آمریکای جنوبی و برزیل به شدت محدود خواهد ماند.

همچنین استفاده از ماسک در فضاهای باز و سرپوشیده همچنان اجباری خواهد بود اما قانون منع رفت و آمد در ساعات مشخص از ۳۰ ژوئن لغو می‌شود.

در اسپانیا لزوم ارائه نتیجه منفی آزمایش کرونا برای گردشگران اتحادیه اروپا از دوشنبه، هفتم ژوئن لغو شد.

در حال حاضر تمام کسانی که توسط واکسن‌های مورد تایید اروپا و دو واکسن چینی مورد تایید سازمان جهانی  بهداشت واکسینه‌شده‌اند می‌توانند وارد اسپانیا شوند.

مسوولان گواهی واکسینه‌شدن گردشگر در دست کم ۱۴ روز پیش از سفر و یا بهبود گردشگر پس از ابتلا به کرونا در شش ماه گذشته را دریافت خواهند کرد.

با این حال اسپانیا سفرهای غیرضروری مسافران از برزیل، هند و آفریقای جنوبی به این کشور را ممنوع اعلام کرده است.

استفاده از ماسک همچنان در فضای باز به جز در سواحل و در شرایطی که افراد فاصله یک و نیم متری از یکدیگر را رعایت کنند اجباری است. استفاده از ماسک حین قدم زدن در سواحل همچنان اجباری است.

در «مادرید» و «کاتالونیا» قانون منع رفت و آمد در ساعات مشخص لغو شده است.

اسپانیا نیز برای استفاده از گذرنامه اتحادیه اروپا اعلام آمادگی کرده است.

در ایتالیا، گردشگرانی که از اتحادیه اروپا، بریتانیا و اسرائیل به این کشور سفر می‌کنند باید نتیجه منفی آزمایش کرونا را ارائه کنند و یک فرم سلامت را آماده کنند اما ملزم به سپری کردن قرنطینه نیستند.

کسانی که از استرالیا، کره جنوبی، رواندا، تایلند، کانادا، و ایالات متحده آمریکا به ایتالیا سفر می‌کنند باید نتیجه منفی آزمایش کرونا ارائه دهند، ۱۰ روز در قرنطینه بمانند و یک بار دیگر آزمایش کرونا انجام دهند.

ورود گردشگران از برزیل، هند، بنگلادش و سریلانکا به ایتالیا ممنوع است.

استفاده از ماسک همچنان اجباری است اما از جولای مردم می‌توانند در فضای باز از ماسک استفاده نکنند.

منع رفت و آمد از نیمه شب تا ۵ صبح همچنان پابرجا است و در رستوران‌ها بیش از چهار نفر نمی‌توانند دور یک میز بنشینند.

در پرتغال، تمام مسافرانی که از اتحادیه اروپا، منطقه شنگن و بریتانیا قصد دارند به این کشور سفر کنند باید نتیجه منفی آزمایش کرونا ارائه دهند. این قانون برای استرالیا، کره جنوبی، اسرائیل، نیوزیلند، رواندا، سنگاپور، تایلند و چین نیز اجرا می‌شود.

گردشگران سایر کشورها باید برای ورود به پرتغال دلیل موجه داشته باشند.

مسافرانی که از آفریقای جنوبی، برزیل و هند به پرتغال سفر می‌کنند باید پس از ورود به این کشور در قرنطینه بمانند.

رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و استفاده از ماسک الزامی است. انتظار می‌رود پرتغال نیز از یکم جولای از گذرنامه اتحادیه اروپا استفاده کند.

در یونان، دولت امیدوار است تابستان امسال به نیمی از درآمد گردشگری شرایط پیش از همه‌گیری دست پیدا کند.

مسافران از اتحادیه اروپا و منطقه شنگن، کانادا، ایالات متحده آمریکا، اسرائیل، چین، تایلند، روسیه و عربستان سعودی می‌توانند وارد یونان شوند. اما باید فرم سلامت آماده کنند و مدرک واکسینه‌شدن یا نتیجه منفی آزمایش کرونا و یا مدرک ایمن بودن در برابر ابتلا به این ویروس را ارائه دهند.

استفاده از ماسک در فضای باز و سرپوشیده همچنان الزامی است.

سفر به بریتانیا برای بسیاری شهروندان نقاط مختلف جهان دشوار است. بخش اعظمی از تمرکز صنعت گردشگری بریتانیا بر سفرهای داخلی معطوف شده است.

مسافران کشورهای «سبز» که شامل استرالیا، نیوزیلند و ایسلند می‌شود با شرایط بهتری برای سفر به بریتانیا مواجه هستند. با این حال این مسافران نیز باید نتیجه منفی آزمایش کرونا را ارائه کنند و  پس از ورود بار دیگر آزمایش کرونا انجام دهند و در صورت منفی بودن آزمایش دوم کرونا از قرنطینه معاف می‌شوند.

منبع:ایسنا