آشنایی بیشتر با سوغات استان زنجان

زنجان

شهری در شمالغرب ایران، نامش زنجان ، معروف است به شهر جهانی ملیله، شهر چاقو، مس و شهر چارُق. ربطی به زن ندارد منتهی نصف جمعیتش را زنان تشکیل داده اند. پسوند نامش با ورود اسلام جان گرفت چراکه زندیگان بود و زنجان شد. با اهل زَند پیوندش می‌دهند، گروهی که اهل کتاب زند بودند و افکار اوستایی داشتند. اما امروزه افکارشان از جنس اشراق است، به دنبال کشف و شهودند. از تفکرات و فعالیت‌های اقتصادی نیز غافل نبوده اولین بار چاو را چاپ و منتشر کردند. گرچه منسوب به شاه‌اند و شهرشان شهین خوانده می‌شد ولی شاهی نداشتند اما شهریاری بزرگ داشتند. در صدارت بی بهره نبودند و صدرالدین احمد خالدی زنجانی داشتند.

چاقو

بیشترین شهرت زنجان مربوط به چاقوی آن است.بعد از اکتشاف مردان نمکی و وسایل همراهشان، مشخص شد که قدمت ساخت چاقو در زنجان به بیش از ۱۸ قرن پیش برمی‌گردد. چاقوی همراه یکی از مردان نمکی، که دسته‌ای از شاخ بز دارد، قدیمی‌ترین سند صنعت چاقوسازی در زنجان است. یکی از پیشینه‌های تاریخی که بر صنعت چاقوسازی بسیار تاثیر داشته، ساخت اسلحه بوده است.

مس

در استان زنجان از گذشته بسیار دور، تولید کنندگان زیادی به تولید انواع ظروف مسی ساده مصرفی، تزئینی، نقش دار و قلم خورده در انواع و اقسام آن می‌پرداخته‌اند، که کلید این تولیدات به وسیله دست و با ابزارهای ساده صورت می‌پذیرفته است و از نظر کیفیت هم نمونه‌های بسیار زیبائی از گذشته موجود است.

ملیله

زنجان به عنوان خاستگاه اولیه هنر ملیله کاری با قدمت و پیشینه تاریخی چند هزار ساله، هنوز نام خود را در میان بهترین های این صنعت دستی حفظ کرده و برای احیای جایگاه اصلی خود تلاش می کند.

چاروق

چاروق نوعی پای پوش سنتی است که با استفاده از چرم گاوی، نخهای ابریشمی رنگی و نخ گلابتون در انواع مختلف: توری، پرده بند و تمام چرم (پشت باز و پشت بسته) تولید می شود.بر اساس کشفیات باستانشناسی(چکمه چرمی متعلق به مرد نمکی شماره 1) می توان ریشه صنایع چرمی در استان از انواع چاروقهای تولید شده استان در طی دوره های مختلف تاریخی می توان به انواع کنفی ،تمام پوست، کشاورزی ،تمام چرم، توری،پرده بند و…، اشاره نمود، که هر کدام با روشی خاص و با استفاده ازچرم، پوست فرآوری شده و مواد مختلفی چون پنبه، کنف، ابریشم و…، تهیه می شده است.

چاروقهای توری و پرده بند منحصرا در شهر زنجان تولید می شود و چاروقهای چرمی بنا به تقاضای مشتری قابلیت تبدیل به انواع روفرشی با تزیینات فوق العاده ظریف را نیز داراست.
بر اساس کشفیات باستانشناسی(چکمه چرمی متعلق به مرد نمکی شماره 1) می توان ریشه صنایع چرمی در استان زنجان را حداقل در 2000 سال قبل جست. قدمت هنر چاروق دوزی احتمالاً به دوره (ساسانی) و اوج تزئینات آن به دوره (صفوی) می رسد که زیبایی و تنوع طرح و نقوش آن، چشم هر هنرشناسی را شیفته نقوش انتزاعی و اصیل خود می نماید. خواستگاه این هنر دراستان زنجان شهر سلطانیه بوده و از آن منطقه به زنجان منتقل گردیده است.
از انواع چاروقهای تولید شده استان در طی دوره های مختلف تاریخی می توان به انواع کنفی ،تمام پوست، کشاورزی ،تمام چرم، توری،پرده بند و…، اشاره نمود، که هر کدام با روشی خاص و با استفاده ازچرم، پوست فرآوری شده و مواد مختلفی چون پنبه، کنف، ابریشم و…،تهیه می شده است.
چاروقهای توری و پرده بند منحصرا در شهر زنجان تولید می شود و چاروقهای چرمی بنا به تقاضای مشتری قابلیت تبدیل به انواع روفرشی با تزیینات فوق العاده ظریف را نیز داراست.

منبع:وبسایت میراث فرهنگی زنجان