نیشابور دارای بزرگ‌ترین عرصه تاریخی در کشور است

محمد اسماعیل اعتمادی در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرد: تا کنون از مجموع ۵۰۰ اثر و محوطه تاریخی شهرستان نیشابور، تعداد ۱۱۵ اثر در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‎ و تحت حفاظت میراث فرهنگی قرار دارند، در تلاش هستیم امسال برای بیش از ۱۰۰ اثر تاریخی دیگر، پرونده ثبت را در فهرست آثار ملی تشکیل دهیم.

وی ادامه داد: این ۱۱۵ اثر شامل ابنیه و تپه‎های باستانی، مساجد، امام زادگان و بقعه‌های متبرکه، کاروانسراها و تیمچه‌ها، غارها، قلعه‎های قدیمی، آب انبارها، حمام‎ها، یخدان‎ها، آسیاب‌های آبی و… هستند.

اعتمادی بیان کرد: برخی آثار همانند مجموعه‌های فرهنگی و تاریخی نظیر آرامگاه خیام و عطار، سایت موزه شادیاخ و کاروانسرای شاه‌عباسی، به دلیل اهمیت ویژه و حضور چشمگیر گردشگران، در اولویت مرمت قرار دارند و هر ساله برای آن‌ها اعتباراتی اختصاص می‎یابد، برخی دیگر از آثار تاریخی با وجود اینکه دارای اهمیت هستند اما به دلیل کمبود اعتبار، در اولویت‎های بعدی قرار دارند.

وی اظهار کرد: برخی بناهای مذهبی نیز مانند بقعه قدمگاه رضوی، مسجد جامع، امامزاده محروق، آب‌انبار بازار و… در تولیت اداره اوقاف و امور خیریه بوده و یا دارای هیئت امنا هستند، به همین دلیل برای مرمت این بناها، اداره اوقاف یا هیئت امنای بقاع متبرکه، از محل درآمد موقوفه یا رقبات هدایا و نذورات مردم با اخذ مجوز شورای فنی میراث فرهنگی، مرمت و بازسازی آن‌ها را انجام می‎دهند.

۸۰ درصد بناهای تاریخی شهرستان نیشابور نیازمند مرمت هستند

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی نیشابور تأکید کرد: هر چند بناهای تاریخی به‌ طور دائم باید مرمت شوند، اما به دلیل کمبود اعتبارات عمرانی و هزینه بالا، در مرمت این آثار با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستیم و در طول سال فقط تعداد بسیار محدودی مورد مرمت قرار می‌گیرند.

اعتمادی ادامه داد: در مجموع ۸۰ درصد بناهای تاریخی شهرستان نیشابور نیازمند مرمت هستند و باید به‌ طور مداوم به آن‌ها رسیدگی شود، متأسفانه از سویی افرادی نیز اهمیت بناهای تاریخی را نمی‎دانند و یا از آن‌ها بی‎اطلاع هستند.

وی تصریح کرد: اگر چه باید همه برای حفظ اثر تاریخی تلاش نمایند، اما گاه مشاهده می‎شود برخی افراد به ابنیه باستانی نظیر حمام‌های قدیمی، آب‌انبارها و یخدان‎های تاریخی که در داخل بافت مسکونی روستاها قرار دارند به عنوان یک بنای مزاحم نگاه می‏‌کنند و بیشتر این اماکن به مرور زمان مخروبه و در روستاها تبدیل به زباله‎دان شده‎اند، برخی افراد  نیز تلاش بر تخریب این آثار دارند.

وی با بیان اینکه تغییر این نگاه نیازمند فرهنگ‌سازی است، مطرح کرد: اخیراً در بعضی روستاها و مناطق دیگر شهرستان، این اماکن توسط خود مردم یا مالکان آن‌ها، مرمت و بازسازی شده و با تغییر کاربری مورد بهره‎برداری قرار گرفته و خود به یک جاذبه گردشگری تبدیل شده‎اند.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نیشابور افزود: بزرگ‌ترین عرصه تاریخی کشور با وسعت بیش از ۴۵۰۰ هکتار در نیشابور قرار دارد که اقدامات اولیه برای ثبت آن در فهرست میراث جهانی در حال پیگیری است.

وی مطرح کرد: حدود ۸۰ درصد روستاها و مناطق مختلف نیشابور دارای آثار و محوطه‌های تاریخی هستند، از این تعداد تا کنون ۴۳ انجمن در سطح روستاها تشکیل شده که ۱۷۵ نفر عضو آن هستند و از نظر تعداد اعضا رتبه اول استان را دارا هستیم.

منبع:ایسنا