نیشابور

آشنایی با باغ قدمگاه نیشابور – خراسان رضوی

این باغ در بستری کوهستانی و در دامنه جنوب کوه بینالود و رو به دشت نیشابور واقع شده است. این باغ از سمت جنوب به جاده نیشابور – مشهد اتصال می‎یابد.

از نیشابور حدود 24 کیلومتر و از مشهد حدود 100 کیلومتر فاصله دارد. این مکان به عنوان مکانی مقدس از سابقه طولانی برخوردار است.  این باغ را زمانی به شاپور کسری و زمانی به حضرت علی(ع) و سپس به حضرت رضا (ع) نسبت داده‎اند. وجه تسمیه باغ با توجه به وجود سنگی سیاه است که جای دو پا بر آن نقش بسته است.

می‎گویند سال 200 هـ . ق حضرت رضا (ع) که از مدینه عازم مرو بودند، در این مکان توقف کرده و چون خواستند با خاک تیمم کنند، آبی جاری پدید آمد. این وقایع مهم، این مکان را به مکانی مقدس و ایمن برای زایران در کنار مسیر مشهد تبدیل کرد که در دوره‎های مختلف مجموعه‎ای میان راهی شامل: کاروانسرا، آب‌انبار، حمام و مکان‎هایی جهت اطراق زائران و مسافران در حاشیه خیابان شکل گرفت.

شکل اصلی باغ کنونی در دوران صفوی و به دستور شاه عباس اول احداث شد و در دوره‌‌های بعدی در زمان شاه سلیمان صفوی و در دوران ناصرالدین شاه قاجار مرمت‎هایی جهت حفاظت و احیاء باغ صورت پذیرفت. آخرین مرمت و بهسازی مجموعة مذکور در سال 1350 توسط سازمان حفاظت آثار آغاز شده و تا به امروز ادامه دارد و به شماره 236 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

کوشک هشت ضلعی، در مرکز باغ قرار دارد. در ضلع شرقی بقعه نیز چهار طاقی کوچکی قرار دارد که از چشمه‎ای جوشان حفاظت می‎کند. روایت است آب آن هنگام وضوی حضرت رضا (ع) جوشیده و جاری گردیده است و به میمنت آن را چشمه حضرتی می‎نامند.

Iranian gardens - bagh-e Qadamgah Neishabor

این باغ به عنوان بخش اول این مجموعه با مساحتی برابر 1 هکتار، به صورت مربعی با ابعاد 100*100 متر و با دو ساختمان قدیمی در موقعیت مرکزی آن، مهمترین عنصر این مجموعه است. ین باغ منطبق با شیب کوهپایه بینالود در سه سطح، با اختلاف ارتفاع 5/1 متر از یکدیگر شکل گرفته است. در هر سطح، دو کرت بزرگ با درختان کاج وجود داشته که در دوره‎های بعد درختان چنار، گردو، و توت جایگزین بسیاری از درختان کاج شده است.

Iranian gardens - bagh-e Qadamgah Neishabor

آبیاری باغ از طریق دو قنات، که قنات اولی، قنات اصلی از سمت بالا ده و قنات دوم از سمت پایین ده که در میانه باغ به قنات اولی می‎پیوندد صورت می‎گیرد که در حال حاضر قنات دوم جایگزین چشمه اصلی (چشمه حضرتی) می‎باشد. سردر وردی باغ با پلکانی در دو طرف در خارج از مجموعه به فضای محصور باغ مرتبط می‎شود و با آبنمایی در مرکز و کرتهای درختکاری شده به بقعه منتهی می‎شود.

در بالای باغ دو کرت که استخر بزرگی در میان آن است وجود دارد که آب پس از ورود به استخر توسط جویهای باریکی به 4حوض هشت گوش دور بقعه هدایت شده و توسط آبنمایی در محور مرکزی به حوضچه‎های بعد انتقال می‎یابد. پوشش گیاهی باغ درختان چنار، کاج، توت، گردو و زبان گنجشک می‎باشد که در میان این درختان، گونه‎های درختان چنار، کاج و توت کهنسال به چشم می‎خورد.

منبع:همشهری

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *