آشنایی با غذاهای سنتی استان ایلام

همشهری‌انلاین: استان ایلام که در غرب کشور ایران است و یکی از زیباترین و متنوع‌ترین استان‌ها در غرب ایران قرار دارد و نواحی کوهستانی و جنگلی از مشخصات بارز آن است. در این منطقه بکر کوهستانی، چشم‌اندازهای جذاب و حیرت‌انگیز و البته غذاهای سنتی خوشمزه وجود دارد.

تعدادی از خوشمزه‌ترین غذاهای استان ایلام عبارتند از:

تُرخینه

ترخینه از غذاهای بومی مخصوص ایلام است که البته در استان‌های کرمانشاه و کردستان هم درست می‌شود. مواد لازم برای تهیه این غذا عبارتند از، یک نوع سبزی بومی به نام شلم، آب انار، گوجه ‌فرنگی، گندم، پونه‌ کوهی، نعناع، ترخون، پیاز و مایه خمیر است که با فرارسیدن فصل سرد بعضی از مواد لازم این غذا دیگر در دسترس نیست؛ برای همین معمولا مادران ایلامی این مواد را قبل از سرد شدن هوا تهیه می‌کنند تا برای درست کردن این غذا در زمستان مشکلی نداشته‌باشند.

شله امیری

این غذا مخصوص ماه‌های سرد سال است و با خاصیت گرمش برای درمان سرماخوردگی خیلی خوب است. ماده اصلی این غذا، ماش است.

برای درست کردن این غذا به غیر از ماش از مواد دیگری مثل برنج محلی، پیاز و روغن محلی هم استفاده می‌شود.

کوفته سیرابی

ایران کوفته‌های متنوع و بی‌نظیری دارد که از معروف‌ترین و خوشمزه‌ترین غذاهای هر استان هم به شمار می‌رود. مردم هر استان به کوفته‌اش مواد بومی همان ناحیه را اضافه می‌کنند که طعم و عطر متفاوتی را برای کوفته‌های هر استان به وجود می‌آورد.

کوفته سیرابی از کوفته‌های محبوب ایلام است که با سیرابی تازه درست می‌شود و گفته می‌شود که خوردن آن در ماه‌های اول بارداری مفید است. مواد لازم برای درست کردن این غذا عبارتند از: سیرابی چرخ‌ کرده، آرد، روغن حیوانی، گیاهان معطر (آویشن، ترخون، پونه، نعناع)، پیاز و ادویه‌های محلی.

خورش تره کوهی

این غذا نه فقط شکل ظاهر بلکه عطر و طعم آن هم تا حدودی مثل قورمه سبزی است و مواد لازم برای درست کردن این خورش محبوب ایلامی گوشت گوسفندی، تره‌ کوهی، روغن حیوانی، لپه (یا لوبیا)، پیاز، رب‌ گوجه ‌فرنگی و ادویه‌های بومی است.

گوجه پلو

همان‌طور که از اسمش معلوم است پایه و اساس آن را گوجه تشکیل می‌دهد. یک غذای است که خیلی راحت آماده می‌شود و برای پختن آن نیاز به زمان زیادی نیست. برای درست‌کردن این غذا به غیر از برنج و گوجه از مواد دیگری مثل رب گوجه ‌فرنگی، پونه کوهی، پیاز، کره و روغن محلی نیز استفاده می‌شود.

قله ماسوا

قله‌ ماسوا غذایی است بومی و مختص عشایر استان ایلام که بسیار مقوی و در بین آن‌ها از محبوبیت فراوانی برخوردار است. این غذای مغذی از کله‌پاچه‌ گوسفند (می‌توان در صورت تمایل از کله‌پاچه‌ بزغاله نیز استفاده کرد)، کشک (دوغ نیز می‌تواند جایگزین کشک شود)، پیاز داغ، نعناع و پونه‌ تهیه و طبخ می‌شود و به همراه نان تازه‌ محلی نوش‌جان می‌کنند.

مَکش

یکی از غذاهای بومی و محلی ایرانی است که در استان ایلام تهیه شده و در برخی از استان‌های کشور نظیر استان کردستان نیز به عنوان غذایی محلی طبخ و میل می‌شود.

این غذا را از مواد اولیه‌ای همچون برنج محلی (عنبربو)، روغن محلی (دان)، پیاز (به دو صورت پیاز داغ و پیاز خام)، زردچوبه، آلو بخارا، کشمش پلویی، نمک، فلفل و ادویه‌ی محلی که بسیار  لذیذ و خوش‌عطر است، تهیه می‌کنند.

نکته‌ دیگری که در نوع طبخ این غذا می‌توان گفت این است که اگر برای طبخ این غذای دوست‌داشتنی از آب بیشتری استفاده کنیم، برنجی نرم‌تر از مَکش بدست می‌آید که به زلگه مشهور است.

منبع:همشهری