ارسطو گویلی در وبینار “طبیعت‌گردی و ظرفیت تحمل طبیعت‌گردی” که با همکاری خبرگزاری ایسنا برگزار شد اظهار کرد: در حال حاضر کشور ایران جزو 20 کشور برتر جهان به لحاظ تنوع زیستی است و به تبع آن استان کردستان با دارا بودن چهار فصل با عرض‌های جغرافیایی بسیار کم از هم، جاذبه‌های طبیعی بکری را فراهم کرده که می‌توان در راستای جذب گردشگر و رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال از این طبیعت بکر و خدادای بهره برد.

وی عنوان کرد: امروزه در دنیا اکوتوریسم بالاترین سهم و بالاترین رشد را در صنعت گردشگری جهان به خود اختصاص داده و همین رشد فزاینده‌ نشان از اهمیت آن دارد، اما متاسفانه در کشور ایران با آن که مطالعات بسیاری در حوزه اکوتوریسم صورت گرفته و در حال حاضر در وزرات میراث فرهنگی کمیته ملی تحت عنوان کمیته طبیعت گردی شکل گرفته و اهداف و چشم‌اندازهای متعددی برای آن ترسیم شده است اما هنوز دخالت صحیح و بابرنامه‌ای در حوزه طبیعت‌گردی برای تبیین استانداردهای گردشگری و تحمل ظرفیت طبیعت گردی شهرها و استان‌ها صورت نگرفته است.

گویلی افزود: ظرفیت تحمل طبیعت‌گردی به معنی میزان حضور حداکثری گردشگران در مکانی فیزیکی بدون وارد کردن لطمه‌ای به کیفیت زندگی میزبان با حفظ رضایت و کیفیت زندگی جامعه میزبان گفته می‌شود و در اصل هدف از گردشگری پایدار ارتقاء کیفیت زندگی جامعه میزبان است.

به گفته وی، در بسیاری از استان‌ها به ویژه استان‌های شناخته شده و بیشتر گردشگرپذیر، تحقیقات بسیاری مبنی بر ظرفیت تحمل طبیعت گردی صورت گرفته که متاسفانه در استان کردستان تاکنون چنین اقدامی صورت نگرفته است.

گویلی با اشاره به اینکه حتی در نمایشگاه‌های گردشگری نیز جای استان کردستان خالی است، بیان کرد: هرچند که عدم شناخت و معرفی استان کردستان سبب دست‌نخوردن و بکر ماندن طبیعت استان شده و گردشگرانی که از جاهای مختلف وارد استان می‌شوند از منابع طبیعی بکر و کمتردست خورده و فارغ از آلودگی استقبال می‌کنند؛ اما کمبود مطالعات سبب عدم شناسایی میزان ظرفیت منابع گردشگری طبیعی و روستایی در استان کردستان شده است.

برندسازی خلاء بزرگ گردشگری کردستان

به گفته این مسئول، هریک از بخش‌های استان کردستان اعم از روستاها، محلات، رودخانه‌ها و … دارای روایت و داستانی است و آگاهی به روایت شهرها و محلات استان امری اساسی و مهم است.

ارسطو گویلی با تاکید بر اینکه روح استان کردستان، روح عمیق فرهنگی-سیاسی است خاطرنشان کرد:  هرچند که هریک از روستاها و بخش‌های طبیعی استان اعم از جنگل‌ها، رودها و روستاها روایت خاص خود را دارند اما متاسفانه در استان کردستان روایتی در خصوص مناطق گردشگری استان صورت نگرفته است.

وی بر این باور است که گرچه عدم روایت داستان و روح هر منطقه به خودی خود مزیت نیست اما همین امر سبب بکر ماندن مناطق و حفظ محیط زیست بدون داشتن هیچگونه برنامه‌ریزی مشخصی شده است؛ اما حال وقت آن رسیده که با داشتن برنامه‌ای مدون و ارائه روایت‌های گوناگون شهرها و روستاها سعی در جذب گردشگر و معرفی و شناسایی استان کردستان داشته باشیم.

گویلی در ادامه سخنان خود بر تعریف درست از ظرفیت تحمل طبیعت تاکید و عنوان کرد: متاسفانه در تعریف ظریفیت تحمل طبیعت‌گردی تنها بر اماکن هدف گردشگری و ظرفیت هتل‌ها و اقامتگاه‌ها بدون توجه به ظرفیت خود طبیعت تاکید داریم بدون در نظر گرفتن خود منطقه طبیعی گردشگری برای جلوگیری از تخریب، عدم آلودگی محیط، جلوگیری از آسیب رساندن به محیط طبیعی و رضایتمندی میزبانان.

وی اضافه کرد: میزبان تا زمانیکه نیاز اقتصادی نداشته باشد از توسعه پایدار گردشگری گریزان است بنابراین ضروری است در کنار توجه به اشتغالزایی مردم منطقه گردشگری نگاهی به تحمل ظرفیت طبیعت داشته باشیم.

هم‌افزایی ادارات لازمه حفاظت از محیط زیست

رئیس کمیسیون سرمایه گذاری، کارآفرینی و گردشگری شورای شهر سنندج، تصریح کرد: گرچه میراث فرهنگی متولی تورهای گردشگری و طبیعت‌گردی و قادر به وضع قوانین خاصی در این حوزه است اما فاقد نیروی اجرایی لازم برای برخورد با متخلفان و مخربان طبیعت است و این کار از دست اداره محیط زیست و منابع طبیعی استان برمی‌آید، که متاسفانه در ایران ادارات به جای هم‌افزایی با سازمان‌های دیگر فقط و فقط در اهداف سازمانی خود غرق شده و توجهی به سایر سازمان‌ها و ادرات دیگر ندارد.

روایت سازی روستاها و مناطق گردشگری گامی در راستای برندسازی استان

ارسطو گویلی در خصوص بحث برندسازی استان کردستان، اظهار کرد: می‌توان با مستندسازی، ارائه روایت شهر، منطقه و روستا و با شناسایی داستان و نحوه ارائه آن و استفاده صحیح از بستر فضای مجازی در راستای معرفی استان و جذب گردشگر بهره برد.

گویلی ادامه داد: تفاهم‌نامه‌ای مابین استان کردستان، همدان و کرمانشاه تحت عنوان تفاهم نامه گردشگری زاگرس نشینان که شهرداری متولی آن است منعقد شده و اپلیکیشنی برای آن طراحی شده که مه اقامتگاه‌ها، مکان‌های گردشگری تاریخی و طبیعی در آن ارائه داده می‌شود.

وی تاکید کرد: همین که در گردشگری استان کردستان بحث رزرو اقامتگاه‌ها و تور مجازی ایجاد کنیم ظرفیت تحمل طبیعت نیز مشخص خواهد شد.

گویلی خاطرنشان کرد: ضروری است از سوی سازمان میراث فرهنگی و منابع طبیعی و محیط زیست یک سری مطالعات و اولویت‌های تحقیقاتی به دانشجویان دانشگاه‌ها ارائه شود تا دانشجویان بیشتر بر موضوع گردشگری طبیعی تمرکز کنند و اگر این مهم در کنار بستر مجازی تحقق یابد می توان به جذب گردشگر، رونق اقتصادی و گردشگری پایدار در استان دست یافت.

وی در پایان یادآور شد: از آنجایی که توسعە گردشگری پایدار به معنی افزایش کیفیت زندگی میزبان است چنانچه این هدف تحقق پیدا نکند توسعە پایدار ممکن نخواهد بود.

در ادامه مسئول کمیته طبیعت گردی و کارشناس طبیعت گردی اداره کل میراث فرهنگی و کردشگری استان گفت: امروزه بحث گردشگری و طبیعت‌گردی در کشور به صورت خاص و ویژه‌ای دنبال و آسیب‌شناسی خاصی در این حوزه انجام شده است؛ اینکه ما به گردشگری چگونه نگاه می‌کنیم و اولویت‌های گردشگری در سایر استان‌ها به چه نحوی است و آیا استان کردستان آن پتانسیل‌ها را دارا است یا خیر؟

آوات مکاری با اشاره به اینکه استان کردستان، استانی فرهنگی-طبیعی است اظهار کرد: طی 10 سال اخیر طبیعت‌گردی استان کردستان در لیست سبد گردشگری خانوار ایرانی قرار گرفته و از دورترین نقاط کشور نیز به استان کردستان سفر کرده‌اند و یکی از دلایل این مسئله فرهنگی است که در طبیعت استان کردستان شکل گرفته است و همین موضوع فرهنگ و انگیزه‌های زیادی را برای حضور و جذب گردشگران از سایر استان‌های کشور بوجود آورده است؛ از جمله انگیزه خرید برای شهرهای مریوان و بانه، انگیزه فرهنگی طبیعی و طبیعت گردی.

اکوتوریسم گردشگری مسئولانه

وی عنوان کرد: در حوزه میراث فرهنگی به کسی گردشگر گفته می‌شود که از طریق تورهای گردشگری وارد استان می‌شود و قوانین گردشگری برای گردشگرانی تبیین شده که از طریق تور وارد استان می‌شوند و کسی که به صورت فردی مسافرت می‌کند از نظر میراث فرهنگی گردشگر نیست و یکی از دلایلی که سبب مطرح شدن ظرفیت‌های تحمل طبیعت در استان شده است همین مسافرت‌های خارج از تور است.

مکاری افزود: امروزه بحث جدیدی تحت عنوان اکوتوریسم یا گردشگری مسئولانه شکل گرفته که بخشی از طبیعت‌گردی است و حفاظت از محیط زیست، حفاظت از فرهنگ و توسعه پایدار را شامل می‌شود و آموزش رکن اصلی آن و از طریق جامعه میزبان به مهمان منتقل می‌شود.

وی در خصوص انواع گردشگری در طبیعت گفت: انواع گردشگری که ما در طبیعت گردی با آن سروکار داریم اعم از غار، دامنە نوردی، رافتینگ، صخره‌نوردی، گردشگری آبی و … است که برای انواع مختلف گردشگری بحث تحمل ظرفیت مکان و طبیعت مطرح است؛ اینکه یک مقصد گردشگری در یک زمان معین پذیرای چه تعداد گردشگر خواهد بود و این ظرفیت باید به گونه‌ای شناسایی شود که هم به محیط زیست آسیبی وارد نشود و هم رضایت مهمان و میزبان را در پی داشته باشد زیرا عدم توجه به ظرفیت تحمل مقصد گردشگری سبب نارضایتی مردم بومی آن منطقه و گردشگران خواهد شد.

مکاری با اشاره به اینکه در اکثر کشورها سازمان محیط زیست متولی امر طبیعت‌گردی است بیان کرد: جالب است بدانید که در ایران علاوه بر اینکه سازمان محیط زیست متولی امر طبیعت‌گردی نیست بلکه خود عاملی بازدارنده در این حوزه است.

به گفته این مسئول، خود ظرفیت تحمل طبیعت نیز بر اساس زیست‌محیطی، خدماتی، روانی و اقتصادی تقسیم‌بندی می‌شود و چنانچه گردشگری از طریق تور وارد استان شود جامعه هدف مشخص و به افراد آموزش داده می‌شود و بالعکس اگر گردشگر به صورت انفرادی وارد استان شود تابع شرایط خاص خود می‌باشد.

وی با اشاره به اینکه بعد از انقلاب 1357 کردستان آخرین استانی بوده است که گردشگری در آن تعریف شده است افزود: در آن زمان بیش از دو آژانس مسافری در استان وجود نداشت اما امروزه حدود 50 شرکت و دفتر خدمات مسافری در استان دایر است که از این تعداد 5 آژانس در حوزه طبیعت‌گردی مشغول به کار و اکثر آن‌ها در سطح کشور مطرح و در حوزه طبیعت‌گردی حرف اول را می‌زنند و همین امر می‌تواند در شناسایی و معرفی استان کردستان و جذب گردشگر موثر باشد.

آوات مکاری تصریح کرد: تورهای طبیعت‌گردی که وارد طبیعت می‌شوند به صورت سبک، متوسط و سنگین هستند و همچنین نوعی از طبیعت‌گردی به تفریحات آخر هفته مردم بومی منطقە اختصاص دارد که در طبیعت رها می‌شوند و زمانی که رها می‌شوند بحث ظرفیت تحمل طبیعت مطرح می‌شود.

وی در خصوص تورهای آفرود و سافاری عنوان کرد: تورهای آفرود یا بیراهه نوردی به واسطه ایجاد تغییر و دستکاری در خودروها عملا عملکرد صحیحی در بستر طبیعت ندارند اما تور سافاری به تورهایی گفته می‌شود که تحت مدیریت تورلیدر در دل طبیعت قرار می‌گیرند بدون اینکه در خودروهای خود تغییری ایجاد کنند.

کردستان پیشرو در حوزه گردشگری طبیعی

مکاری با تاکید بر اینکه در حوزه گردشگری روستایی استان کردستان جایگاه رده بالایی را در کشور به خود اختصاص داده، اضافه کرد: دلیل آن فرهنگ خاص مردم منطقه است همانگونه که همواره گفته می‌شود که فرهنگ یک منطقه از طبیعت آن منطقه الهام می‌گیرد اما در استان کردستان با سایر استان‌ها این تفاوت وجود دارد که خود مردم منطقه بر طبیعت اثر می‌گذارند و اگر بر همین تفاوت‌ها و ویژگی‌های منحصر به فرد استان کردستان تاکید و توجه داشته باشیم شاهد اتفاقات خوبی در حوزه گردشگری خواهیم بود.

وی تصریح کرد: از آنجایی که استان کردستان فاقد زیرساخت‌های مناسب گردشگری است و طبیعت‌گردی نیازمند زیرساخت نیست به همین دلیل استان کردستان در بحث اکوتوریسم جزو استان‌های اول در کشور محسوب می‌شود.

استان کردستان جزو 3 استان اول در بحث رافتینگ

مسئول کمیته طبیعت گردی و کارشناس طبیعت‌گردی استان کردستان بیان کرد: استان کردستان دارای ۲٨رودخانە دائمی است که کناره بسیاری از این رودخانه‌ها محل اصلی تفرج گردشگری است و در بسیاری از مواقع سبب معرفی استان و جذب گردشگر شده است.

آوات مکاری در خصوص قایق‌رانی در آب‌های خروشان استان عنوان کرد: طی دو سال گذشتە برای اولین بار در استان بحث رافتینگ به صورت آزمایشی اجرا شد و استان کردستان جزو 3 استانی است که رافتینگ در آن‌ اجرا خواهد شد.

وی ادامه داد: توافق‌نامەای در سطح وزارت با سازمان آب مبنی بر ساخت و ساز و تاسیسات آبی در کنارە سدها منعقد شده کە اجرایی شدن آن بستگی به مجوزی دارد که بخش خصوصی از سازمان آب دریافت کرده است.

استان کردستان در حال برندسازی

مکاری در خصوص اجرایی کردن برند سازی گردشگری استان کردستان گفت: برندینگ سازی نیازمند داشتن شعار خاص گردشگری متناسب با استان و لوگوی خاصی در حوزه برندینگ سازی استان است.

وی در پایان در خصوص آسیب‌پذیری بخش گردشگری در عصر کرونا خاطرنشان کرد: به صراحت می‌توان گفت که گردشگری در استان کردستان اولویت محسوب نمی‌شود و زمانیکه این اتفاق رخ دهد بخش خصوصی آسیب‌پذیرتر خواهد شد.

منبع:ایسنا

طی هفته جاری، رسانه‌های رسمی متعددی و برخی سلبریتی‌ها و هنرمندان در فضای مجازی نسبت به خبر تخریب خودسرانه خانه‌ای تاریخی و میراثی در اردکان واکنش نشان دادند اما در حالی هنوز مهر این داغ بر بافت تاریخی اردکان تازه مانده که پاسخ صریح و روشنی از سوی مسببین این اقدام دریافت نشده و همین باعث شده تا تعدادی از میراث‌دوستان اردکانی مصمم به معرفی اماکن ارزشمند تاریخی دیارشان که در غفلت متولیان در حال تخریب و نابودی است، شوند تا شاید راه چاره‌ای برای جلوگیری از نابودی این هویت‌بخشی تاریخی باشد.

یکی از این مکان‌های شاخص تاریخی در شهرستان اردکان، منطقه‌ای کهن به نام «زَردُگ» است که از آن به قدیمی‌ترین نقطه عزیمت و آغاز شکل‌گیری شهر اردکان در دوره اسلامی یاد می‌شود.

این روستا امروزه در فاصله نزدیک به هشت کیلومتری شهر فعلی اردکان واقع شده و بقایای برجای مانده از آن پیروی همان الگوی شکل‌گیری و تکوین روستاهای اولیه دوران اسلامی در دشت یزد – اردکان است.

البته این محوطه تاریخی رازآلود که امروزه مورد غفلت و فراموشی قرار گرفته، تا اواخر دهه ۱۳۴۰ خورشیدی همچنان پابرجا و موطن و سکونتگاه تعداد معدودی باشندگان محلی بوده است و گزارشی که مرحوم دکتر «سید محمود طباطبائی» استاد دانشگاه علامه طباطبائی تهران از این محل ارائه می‌دهد و تصاویری که از آن مستندنگاری کرده، بیانگر وجود معماری فرهیخته و شکوهمند دوره آل مظفر در این منطقه مبتنی بر طاق‌های رفیع و ایوان های سه بخشی با موجودیت محراب در فضاهای زیستی آن است.

پهنه مهم جغرافیایی یزد_ارکان

دشت یزد – اردکان پهنه‌ای جغرافیایی است که به واسطه شرایط خاص مورفولوژی و زمین ریخت‌شناسی آن، حضور جدی جوامع انسانی و شروع روند یکجانشینی و گسترش زیست شهری و روستایی آن را با اختراع شیوه کاریز کنی و انتقال آب به هسته‌های زیستی واقع در بخش‌های مختلف این دشت نسبت داده‌اند و حتی می‌توان این وضعیت را از دوره‌های تاریخی به ویژه از دوره ساسانیان در محدوده این دشت کویری مورد ارزیابی جدی قرار داد.

«محسن میرجانی ارجنان» سرپرست باستان‌شناس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اردکان در خصوص اردکان و سایت تاریخی «زردُگ» این شهرستان می‌گوید: زیست مبتنی بر قنات و کاریز باعث ایجاد واحه‌ها و کلاته‌های زیادی به ویژه از قرون اولیه اسلامی در محدوده دشت یزد-اردکان شده است.

وی اضافه می‌کند: «رشید الدین فضل الله همدانی» در کتاب «وقف نامه ربع رشیدی» به شمار زیادی از این رشته قنات‌ها و روستاهای شکل گرفته پیرامون آنها اشارات مفصلی داشته است.

«زَردُگ» ملجاء و پناهگاه اردکان قدیم

میرجانی تصریح می‌کند: الگوی ایجاد و توسعه این روستاها با توجه به نبود عوارض جغرافیایی و واقع شدن در دشت مسطح کویری منطقه یزد به صورت یک مجموعه محفوظ با باروهای خشتی و برج‌های دیده‌بانی است که در مواقع خطر حمله اشرار و سایر عوامل ناامنی، ملجاء و پناهگاهی به شمار می‌رفته و کشتخوان‌ها و مزارع کشاورزی این روستاهای نوظهور به صورت یک فضای هم پیوند در اطراف فضای مسکونی شکل گرفته است.

وی با اشاره به این که شهر اردکان و نحوه شکل‌گیری و تکوین اولیه آن نیز از این قاعده مستثنی نیست و تابع همین الگوی شکل‌گیری و پی ریزی مدنیت و تجمع جوامع انسانی در این حوزه جغرافیائی است، خاطرنشان می‌کند: با این وجود، قدیمی‌ترین ساختار معماری «زردٌگ»، همین سایت تاریخی مهم و همانا مسجد تاریخی آن است که در افواه به آن نام «مسجد نخستین» داده‌اند.

وی تصریح می‌کند: بنا بر عقیده دکتر «ذات الله نیکزاد» عضو هیات علمی پژوهشگاه «ابنیه و مرمت وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری» با توجه به شیوه گچبری محراب این مسجد و شکل قوس‌ها و طاق‌های آن، این اثر تاریخی را می‌توان به دوره سلجوقی و به دیگر سخن، دوره اتابکان از گماشتگان محلی این سلسله فراگیر نسبت داد که بر مبنای تاریخ روی کار آمدن این سلسله به قرن چهارم هجری قمری باز می‌گردد.

نابودی بعد از مهاجرت ساکنان

سرپرست میراث فرهنگی اردکان اظهار می‌کند: متاسفانه این محوطه ارزشمند تاریخی بعد از مهاجرت جمعی از ساکنان آن به اردکان بواسطه توسعه کشتخوان‌های پسته منطقه، در خطر و تهدید به نابودی است و با توجه به شالوده خشتی ابنیه آن، اکثر این بناها در طی سال‌های گذشته یا نابود شده یا از خاک و خشت آنها برای رشوه دادن به زمین‌های کشاورزی استفاده شده است.

این باستان شناس اردکانی تاکید می‌کند: با وجود ثبتی بودن این محوطه و احاطه قانون و ضوابط میراث فرهنگی برای بحث محدوده و عرصه و حریم این محوطه، متاسفانه طی سال‌های گذشته توجه چندانی برای حفاظت و مرمت اندام‌های شاخص معماری آن به انجام نرسیده و امیدواریم با تخصیص اعتبار مناسب و توجه بیشتر مسئولان کشوری و استانی به این خاستگاه کهن شهر اردکان، از تخریب و نابودی بیش از پیش این اثر جلوگیری شود.

قبر«مختوم قلی» در «زَردُگ»

میرجانی در خصوص موضوع وجود قبر شخصیتی مهم در این منطقه تاریخی نیز بیان می‌کند: در پیرامون این روستای تاریخی هزار ساله، صورت قبری وجود دارد که منسوب به «مختوم قلی» از اکابر و معاریف فرهنگ و ادب ترکمن‌هاست اما متاسفانه هیچ گونه اطلاعات متقن و مشخصی در خصوص کیفیت حضور این شهیر فرهنگ ترکمن‌صحرا و علت حضورش در اردکان در دست نیست که به واسطه اهمیت این موضوع باید تحقیقات و پژوهش‌های درخور در این زمینه صورت گیرد.

این فعال حوزه میراث فرهنگی در پایان خاطرنشان می‌کند: مرحله اول برای آغاز فعالیت در این سایت تاریخی نیازمند نجات و استحکام بخشی و تثبیت وضعیت روستای «زردٌگ» است که تحقیق و تثبیت در حوزه حریم و عرصه این سایت پهناور تاریخی است که در ابتدا شاید نیازمند بیش از ۱۰ میلیارد ریال بودجه و اقدام عاجل در این مورد است.

به حال میراث باید گریست!

اما «نادرپیری اردکانی» محقق و پژوهشگر اردکانی با ابراز گلایه از میراث فرهنگی استان و اردکان مبنی بر رها شدن این منطقه ارزشمند در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: باید به حال میراثی که روستایی تاریخی مثل «زردٌگ» اردکان را که بافتی ثبت شده در آثار ملی دارد و با آن همه زیبایی‌های تاریخی چشم نواز در دل کشتخوان‌های روح افزای شهر کهن و کویری اردکان به حال خود رها شده است، گریست.

وی خانه‌ی «خان» با صفه زیبا و رفیعش را مهمترین اثر در کنار مسجد تاریخی و جامع قدیمی این روستا عنوان می‌کند که در حال حاضر فقط ایوان آن قابلیت بازسازی دارد.

ساخت زنجیر ماندگار اردکانی در زردگ

پیری در ادامه می‌گوید: شاید بتوان در این پهنه از یاد رفته، بخش‌های سالم آن را یک غسالخانه، بخش‌هایی از دو قلعه و برج، دیواری خشتی در کنار جاده کشتخوان و اندک بخش‌های بازار و بخش‌هایی از کارگاه ساخت زنجیر ماندگار اردکانی و تل‌های خاک بجای مانده از حمام را نام برد.

وی تصریح می‌کند: اگر بخواهیم این منطقه را با چشمانی بسته ترسیم کنیم و از گذشته بازبینی نماییم، آنچه مسلم است در مقابل مسجد «زردٌگ»، بازاری زیبا با نام «بازار زهره» وجود داشته که در حال حاضر در فراموشی و بی‌مهری نسل کنونی، نابود شده است.

خشک کردن قنوات زردگ برای حفر چاه

مؤلف «اسناد قنوات اردکان» همچنین اظهار می‌کند: سایت تاریخی «زردٌگ» دارای دو قنات‌ تقی آباد و زمان آباد بوده که در اوایل انقلاب عده‌ای سودجو برای رسیدن به اموالی بیشتر،  مادر چاه آن را پر می‌کنند تا مجوز حفر چاه کشاورزی بگیرند و حال و روز خشک این منطقه را خشک‌تر از پیش ترسیم کنند.

پیری اردکانی ادامه می‌دهد: «زردٌگ» همچنین دو آب انبار دارد و یک قبرستان بزرگ که داخل آن دو بقعه خانوادگی به چشم می‌خورد که آن هم نیازمند احیاست.

خالق اثر «به زلالی چشمه» از دیگر مکان‌های اثربخش این منطقه فراموش شده را کارگاه ساخت سفال عنوان می‌کند و می گوید: داخل این روستا کارگاه ساخت سفال وجود داشته که برای تهیه گل سفال گذشتگان، زمین‌هایی را نیز مشخص کرده بودند که در حال حاضر به زمین های «کرُگ» معروف است.

سفالگری پیشه ۱۰۰۰هزار ساله‌ی اردکانی‌ها

نادر پیری اردکانی که خود مدتها پیش چند سفال دوره ایلخانی این منطقه را از دل خاک بیرون کشیده است، عنوان می‌کند: در گویش محلی اردکان به محل ساخت سفال، «کِرخانه» می‌گویند که زمین های «کِرٌگ» کنونی نیز گواه بر منطقه برداشت ماده اولیه ساخت سفال است.

وی می‌گوید: منطقه «زردُگ» دارای یک کارگاه زنجیر بافی بوده که بر اساس اسناد موجود مرحوم «شفیع» در آنجا زنجیرسازی می‌کرده است و هنوز محل ساخت زنجیر و کوره آن سالم موجود است.

وی با اشاره به سکونت مردم اردکان در صد سال گذشته در این منطقه، بیان می‌کند: متاسفانه با متروکه شدن این بافت ارزمشند تاریخی، کشاورزان و باغداران‌، زمین‌های کشاورزی را حتی به داخل بافت گسترش داده و پیشروی‌ و دست‌درازی‌های زیادی صورت داده‌اند.

«زردُگ» یک سایت ارزشمند باستانی در حال نابودی

پیری اردکانی با بیان این که «زردُگ»، یک سایت ارزشمند باستانی در حال نابودیست‌، در پایان تاکید ‌می‌کند: مهمترین آسیب به این منطقه از زمانی آغاز شد که میراث فرهنگی، این منطقه را با این که اثری ثبت شده در آثار ملی است، رها کرد و هیچ حساسیتی نیز تاکنون به آن نداشته و مشخص نیست که ماجرا از چه قرار است.

به گزارش ایسنا، منطقه «تاریخی زردُگ» اردکان که مسجد نخستین آن تا سال پیش و قبل از همین کرونا جانکاه و کشنده جولان می‌داد، محل قرار پیرمردان و کشاورزان این منطقه و لَختی آسودن و آرامش و محل مناجات اهالی اردکان در شب‌های جمعه بود، روز به روز به نابودی نزدیک می‌شود و باید تا به دست فراموشی سپرده نشده، فکری کرد برای حداقل احیا و بازسازی آن، چرا که گردشگران زیادی در روزهای رونق گردشگری این شهرستان به این منطقه برای مرور تاریخ گذشتگان سر می‌زدند.

منبع:ایسنا

«محمدرضا فلاحتی» با اعلام این خبر اظهار کرد: بر اساس مستندات و شواهد موجود و بررسی عکس‌های هوایی سال ۱۳۳۵، دو عدد بادگیر با ارتفاع کم در مجاورت ضلع جنوبی گنبد مسجد امیرچقماق قرار داشته که در اثر عوامل جوی و رسیدگی نشدن، در گذشته تخریب شده است.

او این بادگیرها را از قدیمی‌ترین بادگیرهای یزد عنوان و اظهار کرد: عملیات عمرانی این طرح توسط نیروهای امانی اداره کل میراث فرهنگی یزد و به صورت بازسازی ساق، قفسه، پشت بام و اجزاء بادگیر بر اساس مستندات و شواهد گذشته انجام شده است.

فلاحتی ادامه داد: این مسجد در ضلع جنوبی میدان امیرچخماق قرار دارد و قدیمی‌ترین بنای میدان است که قدمت آن به قرن نهم هـجری قمری باز می‌گردد.

سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان یزد در پایان تصریح کرد: محراب اصلی مسجد از کاشی معرق است و از ساختمان‌های مقرنس کاری شده تشکیل شده است. گنبد بنا هم با کاشی سبز رنگ تزئین شده و پیرامون آن نیز کتیبه‌ای به خط کوفی قرار دارد.

به گزارش ایسنا و به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی یزد، این مسجد تاریخی در سال ۱۳۱۴ به شماره ۲۴۷ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

منبع:ایسنا

مهدی جمال امروز 1 آذرماه ۹۹، با اعلام این خبر افزود: این تفاهم‌نامه با هدف ایجاد گسترش مناسبات فرهنگی، شناخت ظرفیت‌ها و معرفی قابلیت‌های گردشگری دو استان، منعقد شد.

وی بیان کرد: معرفی جاذبه‌های هر استان در سایت‌های استانی و برگزاری برنامه‌های مناسبتی برای معرفی موسیقی سنتی، آیین‌ها و غذاهای بومی بوشهر و سمنان از جمله مفاد این تفاهم نامه است.

جمال گفت:برگزاری وبینارهای تخصصی گردشگری، اجرای برنامه‌های هفته گردشگری، نمایشگاه‌های مشترک و فراهم کردن زمینه برگزاری تور برای گروه‌های فعال گردشگری دو استان از دیگر بندهای این تفاهم‌نامه است.

او مدت زمان اجرای این تفاهم‌نامه را تا پایان سال ۱۴۰۱ اعلام کرد و افزود: برای اجرای هرچه بهتر این موارد، معاونت گردشگری و سرمایه‌گذاری دو استان، مسئول اجرای مفاد تفاهم‌نامه خواهند بود.

مدیرکل میراث‌فرهنگی استان سمنان گفت: آنچه باعث شد که این تفاهم‌نامه شکل بگیرد، تفاوت‌های فرهنگی و اقلیمی و شباهت‌های دو استان است.

او یادآور شد: سمنان ظرفیت‌های لازم برای ایجاد این همکاری و تعامل را در خود دارد و با اجرای تورهای مختلف برای بخش خصوصی و دفاتر خدمات مسافرتی، زمینه همکاری پررنگ‌تر خواهد شد.

جمال بیان کرد: هر دو استان در تعداد آثار ثبتی، دفاتر خدمات مسافرتی و هتل آمار نزدیک و مشترکی دارند و این نشان می‌دهد که پیشرفت هر دو استان در زمینه گردشگری و میراث‌فرهنگی به یک اندازه بوده است، با این تفاهم‌نامه این آمار بیشتر خواهد شد.

او با اشاره به جاذبه‌های گردشگری و مشاهیر سمنان، افزود: زیرساخت حمل و نقلی استان بسیار توسعه یافته است، مشکل فرودگاهی این استان به‌ زودی حل می‌شود و سمنان نیز یک فرودگاه فعال خواهد داشت تا زمینه جابه جایی مسافران بهتر انجام شود.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی سمنان گفت: بوشهر علاوه بر اقلیم و آب و هوای مطلوب، جاذبه‌های فاخری دارد، به همین دلیل این استان را به‌عنوان اولین مقصد خود برای همکاری دو جانبه انتخاب کردیم.

منبع:ایسنا