برخورد قطعی با تخلف احتمالی آژانس مسافرتی ایران به روسیه

 مدیرکل دفتر ارزیابی و گردشگری خارجی وزارت میراث فرهنگی گردشگری گفت: وقوع اتفاقاتی مانند سرگردانی مسافرانی ایرانی در فرودگاه روسیه می تواند روند لغو روادید گروهی میان دو کشور را با مخاطره مواجه کنند؛ از این رو ضروری است در صورت تخلف احتمالی آژانس، با آن برخورد شود.

 از حدود ۲۵۰ مسافر ایرانی که با پرواز شرکت هواپیمایی ایرفلوت روز پنجشنبه ۲۷ خرداد ماه وارد مسکو شدند، برخی از مدارک ارایه شده (  FAN ID ) از سوی ۳۸ نفر از مسافران مورد تایید مسئولان پلیس مرزی روسیه قرار نگرفت و همچنین اظهارات این مسافران نیز مغایر با هدف سفر آنها بوده است. البته آنها شنبه ۲۹ خرداد به کشور بازگشتند.

فن آیدی (FAN ID) یک نوع برگه بارکد دار است که نقش ویزا را دارد و دولت روسیه برای شهروندان خارجی به منظور حضور در این کشور و تماشای بازیهای جام جهانی ۲۰۱۸ مجوز صدور این نوع روادید را داده بود. در رقابت های جام ملت های اروپا ۲۰۲۰ شهر سنت پترزبورگ روسیه نیز یکی از میزبانان این مسابقات است و برخی شهروندان ایرانی با هدف دیدن این بازیها فریب شرکت های سودجو را خورده و با این مجوز  به مسکو رفتند اما چون پلیس مرزی فرودگاه در مصاحبه هدف این افراد را مغایر با تماشای فوتبال دید از ورود آنها جلوگیری کرد.

لغو روادید گروهی بین ایران و رسیه هنوز اجرایی نشده است

لیلا اژدری مدیرکل دفتر ارزیابی و گردشگری خارجی وزارت میراث فرهنگی گردشگری با اشاره به اینکه لغو روادید گروهی میانه دو کشور ایران و روسیه هنوز فرایند کامل دیپلماتیک خود را انجام نداده و اجرایی نشده است گفت: برخی تصور کردند این تعداد گردشگر که که به روسیه رفته و باز گردانده شدند مشمول لغو روادید بوده‌اند که اینطور نیست.
وی در ادامه بروز این گونه اتفاقات را برای گردشگری کشور بسیار نامطلوب دانست و گفت: با این حوادث ارزش پاسپورت ایرانی کاسته می شود. دولت در نظر دارد ارزش پاسپورت ایرانی را با افزایش تعداد کشورهایی که با قرارداد میان دو کشور نیاز به روادید از آنها برداشته می شود، ارتقاء دهد ولی بروز این اتفاقات سبب می شود دیگر کشورها برای پاسپورت ایران ارزش قائل نشوند و تمایلی برای این گونه قرارداد ها با ایران نداشته باشند.
اژدری با اشاره به اینکه این موضوع اخیر از سوی یک آژانس مسافرتی گفت: بردن تعدادی از گردشگران ایرانی بدون اخذ ویزا از سوی آژانس مسافرتی کار خطا و اشتباهی بود حالا ما در جلسه ای که به زودی برگزار می کنیم موضوع را بررسی خواهیم کرد که این اتفاق آگاهانه از سوی مدیریت آژانس اتفاق افتاده و یا تورلیدر این کار اشتباه را انجام داده است.
وی در ادامه افزود:  سفیر روسیه در ایران نیز اعلام کرده بود که fan ID به تنهایی مجوزی برای ورود به خاک روسیه نیست و گردشگران باید ویزا دریافت کنند.
این مدیر کل وزارت گردشگری افزود: باید از بروز  فضای بی اعتمادی به گردشگران ایرانی جلوگیری شود تا در دیگر کشورها با احترام با مردم برخورد شود.

جلسه کمیته فنی برگزار می شود تا متخلف مشخص شود
علی رفیعی معاون گردشگری اداره کل گردشگری میراث فرهنگی استان تهران همچنین در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا گفت: هنوز تمام استعلام های داخلی و بین‌المللی در خصوص دلیل بروز این اتفاق و بازگشت این ۳۸ نفر از فرودگاه روسیه به ایران مشخص نشده است و نیاز به تحقیق و بررسی بیشتر دارد. تنها همان روز چهار پرواز از ایران به مقصد روسیه انجام شدده، که به جز این ۳۸ نفر دیگر مسافران مشکلی نداشتند.
رفیعی در خصوص اخباری که در رسانه ها منتشر شده در خصوص دلیل بازگرداندن مسافران از روسیه گفت: برخی دلیل را تفاوت در هدف اعلامی مسافران به پلیس فرودگاه  اعلام کردند که مثلاً زن و شوهر جوانی ماه عسل را دلیل سفر اعلام کردند در حالی در مکالمه ای که با این زوج داشتم، آنها گفتند، هدفمان از سفر تماشای بازی های جام ملت های اروپا در دوران ماه عسلمان بود که  به پلیس فرودگاه روسیه اعلام کردیم اما نپذیرفتند.
وی گفت: همچنین بانوی سالمندی که از این سفر بازگردانده شد که خود سال‌ها ورزشکار حرفه ای بوده و قصد داشته بازی های فوتبال را مستقیم در استادیوم های روسیه تماشا کند، اما پلیس فرودگاه روسیه سالمندی وی را مغایر با تماشای فوتبال دانسته و وی را از فرودگاه بازگردانده است.
رفیعی در ادامه با اشاره به اینکه در ابتدای هفته آینده جلسه کمیته فنی برای آگاهی از  دلیل بروز این اتفاق برگزار خواهد شد، گفت: هنوز نمی‌توانیم بگوییم آژانس‌مسافرتی تخلف کرده است و باید بررسی و استعلام های لازم انجام شود تا به این یقین برسیم.
معاون گردشگری استان تهران همچنین در خصوص این آژانس مسافرتی گفت : آژانس  مذکور، یکی از معتبرترین آژانس های مسافرتی است که به طور تخصصی اقدام به برگزاری تورهای گردشگری به روسیه می کند و سال ها در این حوزه فعال است.

منبع:ایرنا

مازندران و هزار و یک چالش در صنعت گردشگری

استان مازندران دارای جذابیت های طبیعی،فرهنگی بسیاری برای گردشگران است اما این صنعت در این استان همواره با چالش های متعددی رو به رو بوده به طوری که امروز تنها هدف از سفر به این استان گردشگری استفاده از دریا آن هم نه در حد صنعت گردشگری دریایی مورد توجه قرارگرفته و باقی جذابیت ها در گمنامی به سر می برد.

مازندران با دارابودن جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی متعدد به عنوان قطب طبیعت‌گردی محسوب می‌شود. برای استفاده مناسب از این توانمندی‌های مازندران و شکوفا کردن این قابلیت‌ها، توجه به زیرساخت عمومی از قبیل توسعه صنعت حمل و نقل، زیرساخت‌های اختصاصی مانند تاسیسات گردشگری اعم از اقامتگاه‌ها و مجتمع‌های پذیرایی و خدمات مسافرتی باید مورد توجه جدی قرار گیرد.

مهدی سعادتی رئیس مجمع نمایندگان مازندران چندی پیش در نشست مشترک نمایندگان و استاندار مازندران با نوبخت با اشاره به مشکلات و نارسائی های این استان گفته بود که مازندران به رغم برخورداری از مواهب طبیعی و استعدادهای سرشار فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی از کاروان توسعه کشور عقب مانده است.
وی عدم توجه جدی مدیران ملی به ظرفیت های فراوان مازندران را دلیل عمده مشکلات توسعه ای دانست و ادامه داد: تغییر نگرش مسئولان دولت به توانمندی ها و ظرفیت های راهگشای مازندران در روند توسعه این استان ضرورت دارد.
نماینده مردم بابل با اشاره به فقدان طرح های اساسی و زیربنایی چشمگیر در مازندران خواستار اختصاص اعتبارات ملی برای طرح های نیمه تمام عمرانی در این استان شد.

وی از طرح های راهسازی، سد سازی، انتقال آب آشامیدنی، جمع آوری فاضلاب، ساماندهی پسماند و زباله، تقویت زیر ساختهای گردشگری، توسعه بخش کشاورزی و بهداشتی و درمانی به عنوان مهم ترین نیازهای مازندران نام برد و گفت که جبران کمبودهای اعتباری مازندران نیازمند حمایت ویژه  سازمان برنامه و بودجه است.
*ضعف مدیریتی حوزه گردشگری در مازندران

محمدحسن زال نیز چندی پیش در گفت وگو با ایسنا گفت که مازندران دارای منابع طبیعی مانند جنگل، کوه و دریا بوده و تک بعدی نیست اما گردشگر فقط در ساحل دریا متمرکز می شود و این نشان از ضعف مدیریتی حوزه گردشگری در مازندران است.
وی تصریح کرد: هنگامی که روستاهایمان مسیر مدرن شدن را طی می کنند و ویلاهایی در کوه ها ساخته می شود یعنی گردشگری روستایی در مازندران جای نیفتاده است
عضو هیئت علمی گروه جهانگردی دانشگاه مازندران خاطرنشان کرد: زمین های کشاورزی که محصولات فرهنگی و غذایی آن روستا محسوب می شود امروزه با ساختن ویلا در به مرور زمان بافت سنتی خود را از دست داده است، درواقع جاذبه‌های شهرمان در مازندران باید به مقصد تبدیل شود و این توانمندی در خلق جاذبه‌های جدید ایجاد شود.
زال معتقد است که لازم نیست محصولات خود را به کشورهای دیگر صادر کنیم، بلکه به واسطه گردشگری می‌توان هم اقتصاد و هم فرهنگ خود را غنی تر کرد که از این جهت، گردشگری روستایی بسیار عالی خواهد بود.
*دوری مساحت بین جاذبه های گردشگری و میراث فرهنگی در مازندران

مهدی رمضان زاده لسبویی نیز در گفت گو با ایسناچالش های حوزه گردشگری را دو مقوله میراث و گردشگری می داند و می گوید که دوری مساحت بین جاذبه های گردشگری و میراث فرهنگی را مشکلی جدی در حوزه گردشگری به وجود می آرود .
عضو هیئت علمی  گروه جهانگردی و  گردشگری دانشگاه مازندران معتقد است که هر استان موقعیت جغرافیایی ، زبانی و فرهنگی و اقلیم خودش را دارد و اگر رئیس جمهور منتخب، بتواند راهکارهایی جهت استقلال در برنامه ریزی را به استان ها واگذار نماید ، اتفاقات خوبی در این حوزه می تواند رقم بخورد.

*جزیره‌ای عمل نکردن سازمان‌ها یکی از راهکارهای رسیدن به استاندارد مطلوب گردشگری

چندی پیش محمد رضا اورمزدی در گفت‌وگو با ایسنا گفته بود که جزیره‌ای عمل نکردن سازمان‌ها یکی از راهکارهای رسیدن به استاندارد مطلوب گردشگری است چراکه در صنعت گردشگری ۲۱ سازمان در بخش های مختلف برای رسیدن به این استاندارد دخیل هستند که با همکاری هم می‌توانند به توسعه صنعت گردشگری کمک کنند.
وی مازندران را تنها استان از نظر تعدد روستاها در کشور می داند و می گوید که مازندران به جهت فراوانی روستا و آب و هوای بی نظیر آن گزینه مناسبی برای گردشگری روستایی است و طبیعت گردی و روستاگردی اولویت این استان محسوب می‌شود.
این کارشناس گردشگری معتقد است که این استان از نظر فضاهای مذهبی، بقعه ها و امام زاده ها و جاذبه هایی که در گردشگری مذهبی وجود دارد؛ دارای رتبه بالایی در سطح کشور است.
اورمزدی با اعلام اینکه براساس آمارهای جهانی امروزه ایران ارزان ترین کشور و مقصد گردشگری انتخاب شده است، گفت که ورود هر گردشگر خارجی به مازندران علاوه بر ارزآوری باعث شکوفایی اقتصادی و اشتغال زایی در منطقه می‌شود؛ با شرایط کنونی کشور، گردشگری یک ابزار قدرتمند در جهت تولید اشتغال، رفع بیکاری و بحران حاکم است که باید به درستی از این ابزار استفاده کرد.

منبع:ایسنا

تصمیمات اشتباه مسئولان به گردشگری آسیب زده است

رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی استان همدان گفت: متأسفانه تصمیمات اشتباه مسئولان به گردشگری آسیب زده است.

علی مرادی‌پور در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اینکه با همه‌گیری کرونا، گردشگری دنیا و به تبع آن ایران آسیب دید، اظهار کرد: در این مدت گردشگری همدان بیشتر از هر جای دیگر دچار آسیب شد و علاوه بر آسیبی که از کرونا دیدیم به تعطیلی این حوزه نیز دامن زدیم.

مسئولان، گردشکری را باور ندارند

وی تصریح کرد: عمده مشکل در این زمینه باور مسئولان است که هنوز گردشکری را قبول ندارند و نمی‌پذیرند که این صنعت می‌تواند پیشران حل مشکلات استان باشد، بنابراین این باور باعث می‌شود مسئولان استانی تصمیمات اشتباهی بگیرند.

مرادی‌پور خاطرنشان کرد: پروازها در بعضی از استان‌ها مانند کرمانشاه، گلستان و مشهد نه تنها کنسل نشد بلکه پروازهای بین‌المللی هم اضافه شد به همین دلیل این استان‌ها توانستند گردشگر جذب کنند و گویا تنها همدان در پذیرش گردشگر مشکل دارد.

وی با بیان اینکه مسئولان استان ساده‌ترین کار که تعطیلی گردشگری است را انتخاب کرده‌اند، افزود: عدم فعالیت فرودگاه همدان به گردشگری آسیب زده است، از طرفی تصمیماتی که در این مدت گرفته شد باعث نشده که جلوی شیوع کرونا گرفته شود.

گردشگری نابود شد

این فعال حوزه گردشگری با اشاره به اینکه تمام تأسیسات گردشگری ورشکسته شده‌اند، یادآور شد: متأسفانه گردشگری نابود شد، فعالان این حوزه آواره و متخصصان از این صنعت خارج شدند و تنها امید شاغلان این حوزه به واکسن کرونا و واکسینه شدن مردم است.

مرادی‌پور راهکار برون رفت از اوضاع فعلی گردشگری را تصمیمات درست ستاد کرونا و مسئولان دانست و تأکید کرد: تصمیمات اشتباه مسئولان به گردشگری آسیب بیشتری می‌زند بنابراین بهتر است تصمیمات مسئولان درست و با هماهنگی هم باشد.

سفر در چارچوب قانونی انجام شود

وی مطرح کرد: اگر مسئولان سفر را در چارچوب قانونی انجام دهند هیچ ‌مشکلی پیش نمی‌آید اما تصمیماتی مثل محدودیت سفر نه تنها راه حل مشکل نیست بلکه ضرر بیشتری به این صنعت می‌زند.

مرادی‌پور در ادامه اظهار کرد: دولت موضع خود در رابطه با گردشگری را به صورت رسمی اعلام نمی‌کند، از یک طرف جاده‌ها را می‌بندند و محدودیت سفر ایجاد می‌کنند از طرف دیگر به صورت رسمی گردشگری را تعطیل نمی‌کند و به عبارت دیگر نمی‌خواهد مسئولیت هیچ یک را قبول کند.

اعضای شورای ششم گردشگری را باور داشته باشند

وی درباره انتظارات فعالان حوزه گردشگری همدان از شورای شهر دوره ششم، گفت: نخستین خواسته فعالان گردشگری از اعضاء شورای شهر این است که گردشگری را باور داشته باشند چراکه این صنعت می‌تواند جای خالی صنایع بزرگ در استان و کشاورزی که با مشکل خشکسالی دست به گریبان را پر کند و به توسعه استان کمک کند.

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی استان همدان ادامه داد: خواسته بعدی این است که به توسعه زیرساخت‌های شهری و گردشگری کمک کنند نمونه این مسئله، جاده راه‌آهن همدان است که جاده ایمنی نیست و یکی از مطالبات جدی این بخش است.

مرادی‌پور تصریح کرد: اعضای شورای شهر در نامگذاری معابر و کوچه‌ها بخش گردشگری را در نظر داشته باشند، همدان نام تاریخ و تمدن را یدک می‌کشد اما دریغ از یک خیابان که به گردشگری مرتبط باشد بنابراین شعار با عمل یکی نیست و شعار دادن مشکلی را حل نمی‌کند.

وی با اشاره به اینکه المان‌های شهری می‌تواند در جذب گردشگر مؤثر باشد، اضافه کرد: خواسته بعدی فعالان گردشگری تسهیل استفاده تأسیسات و امکانات شهرداری است مثلا تابلوهای محیطی می‌تواند در تبلیغات و معرفی جاذبه‌های شهر و استان به تأسیسات کمک کند.

مرادی‌پور با بیان اینکه اقدام خوبی که شورای پنجم در این رابطه انجام داد این بود که تسهیلاتی به گردشگری و به ویژه مراکز اقامتی اختصاص داد که تخفیف در عوارض از آن جمله است، یادآور شد:  شورای شهر دوره پنجم، گردشگری را باور داشتند و ارتباط خوبی با بخش خصوصی گرفتند که دلگرمی برای این حوزه محسوب می‌شد، همچنین از تشکل‌ها استفاده کردند که نقطه مثبتی در پرونده‌شان بود و امیدورایم شورای ششم نیز این اقدامات را ادامه دهد.

نقش مهم گردشگری در دوران تحریم مغفول ماند

مرادی‌پور با اشاره به اینکه گردشگری در دوران تحریم می‌توانست نقش مهمی داشته باشد اما مغفول ماند، گفت: متولی گردشگری که وزارت میراث فرهنگی است ضعیف عمل می‌کند، این دستگاه باید دیگر دستگاه‌ها را  به این باور برساند که گردشگری اهمیت دارد.

این فعال حوزه گردشگری اظهارکرد: مسئولان می‌توانند با آمار و اسناد و گردش مالی این حوزه به گردشگری کمک کنند، وقتی گردشگری فعال باشد ده‌ها شغل در این چرخه فعال می‌شود بنابراین به یک متولی قوی نیاز داریم که یک اطلس در این زمینه ارائه دهد.

مسئولان آمار تأثیر گردشگری بر آسیب‌های کرونا را اعلام کنند

وی ادامه داد: به عنوان نمونه درباره تأثیر گردشگری بر آسیب‌های کرونا هیچ گونه آماری اعلام نشد، هیچ‌گاه اعلام نکردند گردشگری قانونمند که در چرخه تأسیسات است چقدر در شیوع کرونا تأثیر داشت بنابراین تا گردشگری بیش از این نابود نشود باید فکر اساسی شود.

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی استان همدان با بیان اینکه فعالان حوزه گردشگری که وام دریافت کرده‌اند در باز پرداخت آن مشکل دارند چراکه به هرحال مهلت امهال سر می‌رسد، تصریح کرد: احداث جاده‌ای که از پلیس راه همدان_تهران به سمت جاده کرمانشاه در حال احداث است کوریدور غرب کشور را از همدان حذف می‌کند و می‌تواند به جذب و ماندگاری گردشگر در همدان صدمه بزند.
منبع:ایسنا

ثبت مسجد تاریخی روستای گاه در فهرست آثار ملی ایران

مدیرکل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی از ثبت مسجد روستای گاه شهرستان چناران در فهرست آثار ملی ایران خبر داد.

ابوالفضل مکرمی‌فر در گفت‌وگو با ایسنا با اعلام این خبر اظهار کرد: مسجد تاریخی روستای گاه در شهرستان چناران، بخش مرکزی، دهستان بقمچ، روستای گاه در میانه روستا قرار دارد.

وی ادامه داد: فرم شبستانی، پیشینه چند صد ساله اثر و همچنین استفاده از سنگ، ملات گچ وکاه‌گل به عنوان مصالح اصلی این بنای تاریخی از ویژگی‌های خاص این اثر است.

مسجد تاریخی روستای گاه به دوران صفوی تعلق دارد

محمود طغرایی، مسئول دفتر ثبت آثار تاریخی اداره‌کل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی همچنین در مورد مشخصات این اثر بیان کرد: این مسجد شامل شبستانی با ۹ گنبد کوچک و فضایی مربع‌شکل، دارای حدود ۱۴ متر طول و  ۱۳ متر عرض و مساحتی در حدود ۱۸۰ متر مربع و به‌ صورت سرپوشیده است.

وی تصریح کرد: این شبستان در راستای قبله قرار گرفته و دارای دو محراب است که یکی بر روی دیوار سمت قبله و دیگری بر روی یکی از ستون‌های شبستان تعبیه شده است. در میانه فضای شبستان، چهار ستون با مقطع مربع قرار دارد و ابعاد این ستون‌ها ۱.۱متر در ۱.۳متر است.

مسئول دفتر ثبت آثار تاریخی اداره‌کل میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی گفت: وروردی به شبستان مسجد از ضلع‌ شمالی است و درب کوچکی که در میانه این ضلع تعبیه شده، تنها ورودی آن از بیرون به داخل محسوب می‌شود که با دو پله حدود ۳۰‌ سانتیمتری از سطح بیرونی به داخل راه پیدا می‌کند.

طغرایی یادآورشد: به گفته اهالی، حدود ۲۰ سال قبل محوطه‌ای باز به عنوان حیاط بیرون از شبستان و ضلع ‌شمالی وجود داشته که تخریب و در محل آن، ساختمان مسجد جدیدی ساخته شده است.

مسئول دفتر ثبت آثار تاریخی اداره‌کل میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی با اشاره به این که این بنای مذهبی میان اهالی و روستاهای مجاور از اهمیت خاصی برخوردار است، عنوان کرد: با توجه به فرم شبستانی و نوع کوهستانی این مسجد و همچنین نوع طاق‌ها و فرم گنبدهای آن که قابل مقایسه با بناهای تاریخی سبک صفوی دارد، پیشینه آن به اواخر دوره صفوی و بیش از پنج سده باز می‌گردد.

گفتنی است که این مسجد در حدود ۱۰ سال قبل مورد مرمت اولیه قرار گرفته اما با توجه به آسیب‌های وارده، ارائه و اجراء برنامه مرمت استحکام بخشی و تکمیلی آن در اسرع لازم و ضروری است.

منبع:ایسنا

جشنی برای بلندترین روز سال در تیر ماه

امسال به دلیل شیوع کرونا جشن باستانی «آب‌پاشونک» در استان مرکزی برگزار نمی‌شود.مروز، سه‌شنبه، روز اول تابستان است، روز اول تیر، روزی که به اعتقاد قدیمی‌ها، خورشید از بالاترین جایگاه طلوع خود در افق شمال شرقی برمی‌دمد و در بالاترین جایگاه غروبگاهی خود در افق شمال غربی فرو می‌رود. حرکت روزانه خورشید در آسمان در این هنگام به بالاترین خط سیر خود می‌رسد و بیش از دیگر روزهای سال به قطب آسمانی نزدیک می‌شود و در نتیجه بلندترین روز سال و کوتاه‌ترین شب سال را پدید می‌آورد. در این روز و در لحظه ظهر خورشیدی، زاویه میان خورشید و افق جنوبی بیشتر از هر روز دیگر است و آفتاب در این روز به کمال و اوج سالانه خود می‌رسد. این هنگام برای مردمان باستان که دلبستگی فراوانی به پدیده‌های کیهانی داشتند و آنها را در زندگی و آیین‌های خود دخالت می‌دادند؛ اهمیت بسیاری داشت.

تیرگان در شهرهای مختلف 
به دلیل همین اهمیت و جایگاه، در اغلب مناطق کشور جشن «تیرگان» را در تیرروز از تیرماه برابر با ۱۳تیر در گاهشماری ایرانی برگزار می‌کنند. این جشن در گرامیداشت تیشتر، ستاره باران‌آور در فرهنگ ایرانی است و در روز تیر (روز سیزدهم) از ماه تیر انجام می‌شود. تیرگان روز کمان کشیدن آرش کمانگیر و پرتاب تیر از فراز البرز است. همچنین جشن تیرگان به گزارش ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه، روز بزرگداشت جایگاه نویسندگان در ایران باستان بوده ‌است.

این جشن بر پایه گاه‌شماری باستانی مازندران شب سیزدهم تیر است. اما جشن تیرگان در فراهان استان مرکزی در یکم تیر و به پاس برداشت گندم برگزار می‌شود. مردم مهدیشهر (سنگسر) در استان سمنان نیز این جشن باستانی را ۲۲ آبان همزمان با روز سیزدهم ماه اوریا برگزار می‌کنند.

علاوه بر این شهرها، آیین تیرگان در تهران، کرج، مارلیک، یزد، میبد، اردکان، کرمان، بم، شیراز، اصفهان و اهواز هم برگزار می‌شود. هرچند «بهار مختاریان» اسطوره‌شناس، پژوهشگر و استاد دانشگاه معتقد است جشن تیرگان در بنیاد جشن انقلاب تابستانی، آغاز تیر بوده‌ است؛ یعنی همانچه در فراهان باقی مانده‌.

تیرگان به روایت فراهانی‌ها 
اهالی اراک، محلات و فراهان جشن تیرگان را با نام «آب پاشونک» برگزار می‌کنند. جشن «آب پاشونک» یا «اول تووستونی (تابستانی)» با گردهمایی و مراسم آب‌پاشی در صحرا همراه است.

درباره پیدایش جشن آب پاشونک در آغاز تابستان فرضیه‌های زیادی وجود دارد از جمله اینکه زمانی در ایران 7سال باران نیامد و فیروز پسر یزدگرد اول، شاه ایران نگران قحطی و مرگ و میر بود. در آن زمان هیچ کس از قحطی نمرد و بعد از اولین بارندگی مردم بسیار خوشحال شدند و به نشانه تشکر از اینکه در قحطی تلفات نداشته‌اند، خدا را شکر کردند و به روی هم آب پاشیدند.

همچنین می‌گویند در روز اول تابستان زمانی که یکی از پادشاهان ایرانی از جنگ برمی‌گشت و از این پیروزی خوشحال بود به قنات زلف‌آباد رفت. هنگامی که در کنار آب دست و رویش را می‌شست تا لحظه‌ای استراحت کند، فرشته‌ای در ذهنش مجسم می‌شود که مشتی آب رویش پاشید، شاه بسیار خوشحال می‌شود و او هم آب به سر وصورت همراهان می‌پاشد و شادی را به صورت آب پاشونک انجام می‌دهند.

جشن در زلف‌آباد
معاون میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان مرکزی با بیان اینکه «آب پاشونک» یکی از جشن‌های مهم ایرانیان مانند جشن نوروز یا مهرگان است به همشهری می‌گوید: «مردم فراهان در این روز به زلف‌آباد می‌آیند و ضمن تفریح و آب‌پاشان، محصولات باغی و کشاورزی را به فروش می‌رسانند.»

«محسن کریمی» می‌افزاید: «آب نماد روشنایی و پاکی و جشن آب پاشونک سمبلی از شادی، نشاط و پاشیدن نشاط به یکدیگر است به همین دلیل به عنوان یکی از مناسک جشن تیرگان اجرا می‌شود.»

وی با اشاره به اینکه پویایی فرهنگ ایرانی موجب حفظ آداب و رسوم در مناطق مختلف ایران شده است، اظهار می‌کند: «مردم منطقه فراهان عمدتا کشاورز هستند و معیشت 200 روستای آن با کشاورزی می‌گذرد. جشن تیرگان به غیر از اینکه جشنی برای آغاز فصل تابستان است به نوعی در دوره اسلامی جشن شکرگزاری هم محسوب و هم زمان با برداشت محصول کشاورزی برگزار می‌شده است. همین پیوندها با زندگی و روزمره مردم  موجب شده است چنین آیین‌هایی پابرجا بماند.»

یک جشن مردمی
معاون میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان مرکزی هم با بیان اینکه روز سیزدهم تیر در واقع در تقویم ایرانی به نام الهه یا ایزد تیشتر یا باران منتسب است، ادامه می‌دهد: «در فرهنگ ایرانی هر روز از 30 روزه ماه به نام یک ماه نام‌گذاری شده است و هرگاه نام ماه و روز یکی بود یک جشن ماهانه برگزار می‌شده است. سیزدهم تیر، تیر روز از تیر ماه است و به همین دلیل جشن تیرگان برگزار می‌شده است. در حال حاضر در مازندران جشن تیرگان همان روز 13 تیر برگزار می‌شود، اما در استان مرکزی به اول تیر منتقل شده است.»

به گفته کریمی، جشن تیرگان توسط مردم برگزار می‌شود و یک جشن مردمی است و نهاد رسمی در برگزاری آن دخالت ندارد، اما در برخی از سال‌ها دستگاه‌های دولتی هم به برگزاری آن کمک می‌کنند.

هر سال، با شروع فصل تابستان گردشگران بسیاری به فراهان می‌آمدند تا شاهد برپایی جشن «آب‌ پاشونک» باشند و تورهای گردشگری هم علاقه‌مندان را به این دیار می‌آورد، اما امسال هم مانند سال گذشته جشن به دلیل شیوع کرونا برگزار نخواهد شد.

منبع:همشهری

بازگشت کافه‌های سیار به تهران

مجوز فعالیت قانونی ون‌کافه‌ها در برخی مناطق و خیابان‌های شهر صادر شده است؛ موضوعی که می‌تواند به زیست شبانه و تقویت اقتصاد خرد محلی بسیار کمک کند.عبور از پیک چهارم ویروس کرونا و بازگشایی مشاغل برای کسب‌وکار، زمینه را برای فعالیت مجدد و قانونی ون‌کافه‌ها در شهر مهیا کرده است. بر همین اساس در تهران به ۳۵ ون‌کافه مجوز فعالیت قانونی داده شده تا جانی تازه به عصرها و شب‌های تابستانی پایتخت بدهند. شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهرداری تهران برای ایجاد بستر فعالیت مشاغل بی‌کانون کاسبان سیار، جلسات متعددی را با نیروی انتظامی، پلیس راهور، اعضای شورای اسلامی شهر تهران و وزارت بهداشت برای ساماندهی این نوع کسب‌وکارهای خرد برگزار کرد. سرانجام این جلسات به نتیجه رسید و از دیروز و همزمان با نخستین عصر تابستانی ۱۴۰۰، تعدادی از ون‌کافه‌ها در مناطق ۳، ۵، ۷، ۹و ۱۶ تهران مجوز قانونی دریافت کردند.

کافه‌های سیاری که اغلب در مرکز و شمال شهر تهران مشاهده می‌شوند، اغلب خودروهای ونی هستند که چند دستگاه قهوه‌ساز و چند سینی شیرینی دارند و برخی دیگر در زمره فست‌فودهای سیار شناخته شده‌اند. سابقه مشاغل بی‌کانون و سیار در تهران به سه‌چرخه بستنی‌فروش دوره قاجار می‌رسد و در دنیا براساس شواهد تاریخی، نخستین شغل سیار اینچنینی مربوط به شهر وارینگتون انگلستان است که کتابخانه‌ای در داخل یک گاری ایجاد شده و توسط اسب به این سو و آن سو کشیده می‌شد. این کتابخانه در سال اول فعالیتش حدود ۱۲۰۰۰ جلد کتاب به مردم قرض داد. این جریان مربوط به دهه ۱۸۵۰ میلادی می‌شود و پس از آن رفته‌رفته خودروها، جای گاری‌ها را گرفتند. اوج استقبال مردم از این طرح مربوط به اواسط قرن بیستم می‌شود. حال چند سالی می‌شود که این شغل در تهران نیز مانند شهرهای بزرگ دنیا رواج یافته و با استقبال خوب شهروندان همراه شده است. در این بین، شهرداری تهران برحسب ضرورت ساماندهی ون‌کافه‌ها و توسعه مشاغل نوظهور سیار با بررسی و مطالعه در حال چیدمان مقدمات فعالیت آنهاست تا از بی‌قانونی درآیند. مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل تهران هم دلیل اصلی صدور مجوز برای مشاغل سیار به‌ویژه ون‌کافه‌ها را تقویت چرخه اقتصاد خرد محلی  و افزایش نشاط اجتماعی می‌داند. به‌گفته سیدعلی مفاخریان بازیابی هویت محله‌ای و ترغیب و تشویق دستفروشان به کاسبی در ون‌کافه در مناطق مختلف تهران از دیگر اهداف طرح ساماندهی مشاغل سیار است.

هدف، اضافه‌شدن بار بر دوش شهر نیست

با آغاز تابستان، ون‌کافه‌های خوش‌رنگ و لعاب بیشتری را در معابر و خیابان‌های شهر خواهیم دید؛ خودروهایی که به‌طور حتم وجودشان حال خیابان‌های شهرمان، تهران را خوب خواهد کرد. درباره فعالیت این نوع از مشاغل در تهران مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل تهران به همشهری می‌گوید: «برای تداوم فعالیت ون‌کافه‌ها در شهر ۵ منطقه از تهران به‌صورت پایلوت میزبان ۳۵ ون‌کافه خواهد بود. فعالیت قانونی اما آزمایشی برای بررسی نقاط ضعف این طرح و رفع آنهاست.» مفاخریان می‌افزاید: «پس از تصویب لایحه ساماندهی مشاغل سیار، بی‌کانون و موتوری در شورای شهر، کمیته‌ای در مناطق ۲۲گانه تهران تشکیل شد. اعضای این کمیته اتاق اصناف، نیروی انتظامی، پلیس راهور، وزارت بهداشت، شرکت شهربانی و ساماندهی هستند. شهرداران مناطق به‌عنوان روسای این کمیته برحسب شناخت و آشنایی با خیابان‌های منطقه موقعیت مکانی را مشخص کرده و نهادها و سازمان‌ها به‌عنوان سایر اعضای کمیته با بررسی‌های لازم مجوز هریک از این مشاغل را صادر می‌کنند و سپس مجوز فعالیت قانونی ارائه می‌شود.»

طی مدت‌های اخیر برخی از ون‌کافه‌ها در چند نقطه شهر بدون مجوز در حال فعالیت بوده‌اند که این مسئله برای آنها گاهی دردسرساز شده است. به‌طور نمونه در محدوده‌های جنوبی خیابان پاسداران، ون‌کافه‌ای دیده می‌شود که مجوز فعالیت ندارد و هرازگاهی با مشکل روبه‌رو می‌شود. البته صاحب این ون‌کافه منتظر دریافت مجوز است و گفته می‌شود از ابتدای هفته آینده مجوز می‌گیرد. در بلوارهای اندرزگو و نلسون ماندلا (آفریقا)، خیابان استاد نجات‌اللهی، ضلع جنوبی میدان قدس در تجریش، گذر شهریار، حوالی میدان‌های صنعت، ونک و کاج نیز گاهی ون‌کافه‌ها حضور پیدا می‌کنند، اما به‌خاطر موضوعاتی مثل سدمعبر ناچار به تغییر مکان می‌شوند. یکی از مالکان این ون‌کافه‌ها درباره تأثیر این جابه‌جایی بر کسب‌وکارشان می‌گوید: «ما با شناخت از محل گذر مردم، موقعیت را انتخاب می‌کنیم. درست است که بی‌کانون قلمداد می‌شویم، اما جابه‌جایی دائم درآمدمان را به‌شدت کاهش می‌دهد. اگر مجوز سیار به ما داده شود و دقیقا مشخص کنند کجاها می‌توانیم مستقر شویم، از این بلاتکلیفی درمی‌آییم.»

از سوی دیگر، برخی از ون‌کافه، از رفتارهای همراه با ملاحظه مأموران انتظامی و معبربانان برای فعالیت‌شان استفاده می‌کنند و گاهی با گذاشتن میزهایی در اطراف خود باعث ترافیک و اختلال در عبور و مرور عادی شهروندان می‌شوند. یکی از دلایلی که هنوز مجوز قانونی به ون‌کافه‌های بلوار اندرزگو یا میدان ونک داده نشده و پلیس راهور با موضوع مخالفت می‌کند، همین ایجاد اختلال در عبور و مرور است.

مفاخریان اما درباره مشکلات احتمالی ون‌کافه‌ها در برخی معابر به‌خصوص معابر محله‌های مرکزی، می‌گوید: «مصادیقی که در این نوع از کسب‌وکار عنوان می‌شود هم جنبه حمایتی و هم انضباطی دارد. هم باید از کسبه حوزه خرده‌فروشی و دستفروشی با استقرار آنها در اماکن مشخص و تعیین ساعت حمایت کنیم و هم این که این اقدام جنبه انتظامی داشته باشد. برای ساماندهی مشاغل سخت و بی‌کانون باید به شهر نظم بدهیم. قرار نیست این مشاغل در هر نقطه‌ای که می‌خواهند کارشان را انجام دهند. ساماندهی آنها یعنی اینکه برایشان فضایی را درنظر بگیریم. این موضوعی است که در شرکت ساماندهی با کمک شهربان، نیروی انتظامی و شهرداری مناطق پیگیری می کنیم.»

گلفروشی موفق با سه‌چرخه برقی

مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل تهران به تقسیم‌بندی موضوعی برای فعالیت اشاره می‌کند و می‌گوید: «فعالیت موضوعی ون‌ها می‌تواند در قالب مواد غذایی، صنایع‌دستی، کتاب، گل و گلدان، کافه، گالری لباس، وسایل تزیینی و هنری باشد. نحوه کار آنها باید در قالب سیار و حرکتی از نقطه‌ای به نقطه دیگر باشد تا حقوق سرقفلی و تجاری به آنها تعلق نگیرد.»

مفاخریان می‌گوید: «نوع بسته‌بندی کالاها، دکور، وسیله حمل‌ونقل و صنفی در موفقیت مشاغل سیار و بی‌کانون نقش مهمی دارد؛ چون سلایق و علایق مردم تغییر کرده است و این تغییر به‌دلیل شرایط کرونا و مدرنیته شدن زندگی‌هاست. خوشبختانه طی این مدت ایده‌های جالبی هم با عناوین شربتخانه، بستنی‌فروشی، دمنوش و صبحانه پیشنهاد شده است. یکی از طرح‌های موفق در این حوزه سه‌چرخه‌هایی است که گلفروشی دارند. این نوع کسب‌وکار با سه‌چرخه یا دوچرخه‌های برقی می‌تواند قدم مثبتی در جهت ترویج فرهنگ دوچرخه، استفاده از موتورهای برقی برای کاهش آلایندگی و… باشد.» اجرای این طرح هم مانند سایر طرح‌های اجرایی شهر دستورالعمل‌هایی خواهد داشت و مخالف و موافقانی دارد.

مفاخریان در این‌باره می‌گوید:‌ «پیش از کرونا برخی از این ون‌کافه‌ها به‌صورت غیرقانونی و بدون مجوز در هر گوشه از شهر در حال فعالیت بودند که اینها موجب دلزدگی برخی از کاسبان محلی و همسایه‌ها و شهروندان شده بود، اما در این طرح اساس کار ضوابط و حفظ رضایت شهروندی است. ماده ۱۶ قانون بهبود کسب و کار، شهرداری‌ها را به استقرار فعالیت اصناف در قالب صنایع ایرانی در اماکن مشخص موظف کرده است. سعی ما توجه به همه جوانب کار است. مسائل ترافیکی، ساعت استقرار، سدمعبر و عدم‌مزاحمت برای مردم و اصناف ازجمله مواردی است که به آنها توجه شده است. هدف خدمت‌رسانی و ایجاد کسب‌وکار برای گروه‌هایی از مردم است که نوع حرفه‌شان را از این مدل مشاغل انتخاب می‌کنند و قرار نیست باری به دوش شهر اضافه کنیم و مصادیق توسط کمیته سنجیده می‌شود.»

جذب گردشگران به نقاط مغفول گردشگری شهر

مهرشاد کاظمی، رئیس ستاد گردشگری شهرداری تهران: فعالیت خودروهای ون می‌تواند هم جنبه مثبت داشته باشد و هم جنبه منفی؛ بنابراین شیوه و نحوه فعالیت آنها باید کنترل شود. اگر کنترل نباشد، جنبه‌های مثبت زیر سؤال می‌رود و متأسفانه تبدیل به یک معضل شهری خواهد شد؛چه بسا که پیش از همه‌گیری ویروس کرونا شاهد چنین پدیده‌ای در شهر بوده‌ایم. به‌طور حتم فعالیت قانونی خودروهای ون باید کنترل شده و محدود باشد و برای حضورشان در شهر قوانین و قواعد کارشناسی صورت بگیرد و مدام به‌صورت سیار مکان فعالیت‌شان طبق زمانبندی مشخص تغییر کند. می‌توانیم از این ون‌ها جدا از تعریف شکم‌گردی مانند خیابان سی‌تیر یا سایر نقاط شهر، در جوار نقاط گردشگری تهران که چندان محل رفت‌وآمد گردشگر نیست و مسکوت مانده‌اند، بهره ببریم و به همین واسطه مکان‌های گردشگری را احیا کنیم. در این‌باره مناطق جنوبی شهر ازجمله شهرری بهترین پتانسیل را دارند؛ چون این بخش از تهران جاذبه‌های تاریخی و قدیمی فراوانی دارد، اما مغفول مانده‌ و می‌توان از این ون‌ها با تعریف فروش صنایع‌دستی ایران یا تولیدات بانوان کارآفرین بهره برد.

۲۵ خودروی قدیمی در باغ غذا

یک معمار و شهرساز جوان با علاقه به تهران و ماشین‌های قدیمی، باغ غذا با ۲۵ خودروی قدیمی را پیش از شیوع کرونا در مجموعه گردشگری عباس‌آباد راه‌اندازی کرده است. طراح این مجموعه می‌گوید: «این ایده از تحصیلات آکادمی معماری و شهرسازی است و من توانستم خودروها را با یک کاربری جدید در قالب carfood به معرض تماشا بگذارم. تخصصم مرمت بناهای قدیمی با حفظ هویت آن بناهاست؛ با همان نگاه به طراحی داخلی خودروها برای فودکورت تغییراتی داده‌ام. مجموعه گردشگری عباس‌آباد در طول روز میزبان گردشگران زیادی از داخل و خارج از کشور است و می‌توان برای معرفی صنایع دستی، بازی‌های بومی و محلی، ورزش‌های باستانی، غذاها، گویش و لباس و دمنوش‌های ایرانی از خودروهای کلاسیک استفاده بهینه کرد. ۱۲ هزار نفر ماشین غذا در ایران داریم و فعالیت این موزه را با حمایت از آنها در فضای باز مجموعه اراضی عباس‌آباد شروع کردیم. در همه دنیا صنعت ماشین غذا به‌عنوان شغل جدید جامعه پذیرفته شده و صاحبان این مشاغل به‌صورت متمرکز در خیابان‌ها و میدان‌های بزرگ مشغول به‌کار هستند، اما ایران یک قدم فراتر در این صنعت برداشته و ما توانسته‌ایم با استفاده از صنعت ماشین، غذا و خودروهای کلاسیک موزه جدیدی را راه‌اندازی کنیم .  بازخوردهای خوبی از گردشگران خارجی گرفته شده و تعدادی از آنها قصد الگوبرداری از این طرح را دارند.

منبع:همشهری

ساخت یخ توسط ایرانیان در صدها سال قبل

 یخچال‌های طبیعی در گذشته‌ها در هر محله‌ای وجود داشت که اغلب برای تولید یخ به صورت طبیعی مورد استفاده قرار می‌گرفت اما اکنون برخی از آنها مورد بی مهری قرار گرفته و برخی مرمت شده‌ است.

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها – آناهیتا رحیمی: حکایت یخچال‌های طبیعی در گذشته‌ها به تولید طبیعی یخ و استفاده از آن در فصل گرما بازمی‌گردد؛ دست یافتن ایرانیان به تولید طبیعی یخ و لزوم وجود یخچال‌های طبیعی در تمامی محله‌های کلانشهر تبریز، با معماری منحصر به فرد تمام آن چیزی است که حتی شاردن سیاح فرانسوی نیز بدان پرداخته است.

یخچال‌هایی که روزگاری نیاز مردم هر محله‌ای را در فصل گرما رفع می‌کرد؛ بناهایی با معماری و روشی خاص برای تولید طبیعی یخ که قدمتی به بلندای تاریخ دارد. یخچال‌های طبیعی و قدیمی که روزگاری نه چندان دور در زیر زمین وجود داشت که برخی قربانی گذشت زمان شده و برخی نیز مورد مرمت قرار گرفته است.

تهیه یخ به صورت طبیعی و ارائه آن به مردم

این موضوع وقتی با یک پژوهشگر تاریخ مطرح شد به خبرنگار مهر گفت: یخچال‌های تبریز با استفاده از طاق‌های ضربی آجر و سنگ چینی پایه‌های بنا به اقلیم سرد تبریز در زیرزمین ساخته شده‌اند که کار تهیه یخ و نگهداری از یخ را در طول سال و ارائه آن برای مردم در قدیم به عهده داشت.

یخچال‌های تبریز با استفاده از طاق‌های ضربی آجر و سنگ چینی پایه‌های بنا به اقلیم سرد تبریز در زیرزمین ساخته شده‌اند

کریم میمنت نژاد افزود: شاردن سیاح فرانسوی با زندگی در دوران صفوی در ایران، توضیحات مفصلی در رابطه با تولید یخ و اینکه ایرانیان به صورت طبیعی موفق به ساخت یخچال‌ها شده‌اند داشته است.

میمنت نژاد با اشاره به وجود یخچال‌های بسیاری در کلانشهر تبریز گفت: در هر محله و میادین هرمحله یک یخچال وجود داشت که امروزه تعدادی از آنها باقی مانده اما برخی از همین یخچال‌ها بنا به دلایلی از بین رفته‌اند؛ وجود یخچال‌ها در زیر زمین موجب شده است تا در حوادثی چون زلزله مصون مانده و آسیب نبینند.

باز بودن دریچه‌های یخچال‌ها در شب

به گفته این پژوهشگر تاریخ و معماری تبریز، یخچال‌های تبریز از لحاظ معماری به شکل تونلی و دارای فضای مستطیلی با یک سقف طاقی و در یکی که در محله ویجویه قرار دارد به شکل گنبدی هستند که دارای دریچه و دیواره‌های بسیار قطور به عنوان عایق حرارتی و برودتی ساخته شده‌اند.

میمنت نژاد افزود: کف این سازه‌ها تشکیل شده از چندین حوضچه است که با ورود آب به این حوضچه‌ها، دریچه‌های یخچال‌ها به هنگام شب باز می‌شد تا برودت هوا و گردش هوای سرد، باعث یخ بستن آب‌ها می‌شد و به هنگام روز نیز دریچه‌ها با کاهگل پوشانده می‌شد تا حفظ دمای داخل فضای یخچال رخ دهد.

او ادامه داد: در فصل زمستان تولید یخ به صورت روزانه انجام می‌گرفت و در نهایتاً با اتمام فصل زمستان و از راه رسیدن فصل گرما، دریچه‌ها به صورت کامل پوشانده می‌شد تا از ورود هوای گرم به داخل این یخچال جلوگیری گردد.

این پژوهشگر تاریخ بیان کرد: در نهایت در زمان مورد نیاز، به یخ‌ها از راه یک پلکان دسترسی پیدا کرده و شکسته می‌شد و برای فروش به مردم آماده می‌شد.

یخچال صادقیه بزرگ‌ترین یخچال تبریز است

میمنت نژاد گفت: یکی از یخچال‌های بزرگ در کلانشهر تبریز، یخچال صادقیه است که در کنار میدان چایی و برای استفاده از این آب ساخته شده بود که مرمت‌های لازم برای حفظ این یخچال انجام گرفته است.

در فصل زمستان تولید یخ به صورت روزانه انجام می‌گرفت و در نهایتاً با اتمام فصل زمستان و از راه رسیدن فصل گرما، دریچه‌ها به صورت کامل پوشانده می‌شد تا از ورود هوای گرم به داخل این یخچال جلوگیری گردد

وی با اشاره به وجود یخچال قائم مقام در تبریز افزود: این یخچال معروف به یخچال میرزا موسی خان قائم مقام فراهانی در محله ششگلان است که خوشبختانه این یخچال نیز مرمت و حفظ شده است.

این پژوهشگر تاریخ ادامه داد: شهرداری تبریز یکی دیگر از یخچال‌های تبریز در کوی له له بیگ را تملک و اکنون در حال مرمت می‌باشد.

ثبت یخچال‌ها به عنوان سازه‌های ملی

میمنت نژاد با اشاره به اینکه یخچال‌های موجود در کلانشهر تبریز به عنوان سازه‌های ملی ثبت گردیده است افزود: یخچال بیلانکوه متأسفانه به عنوان زباله گاه درآمده و نیاز مبرمی به مرمت دارد.

وی از تخریب اخیر یخچالی بسیار با قدمت بالا در خیابان ملل متحد و نیاز مبرم برای مرمت این یخچال گفت: یخچال دیگری در میدان ورجی نیز تخریب شده و هم‌چنین یک یخچالی در خیابان شهید بهشتی (منصور سابق) نیز از بین رفته است.

این پژوهشگر تاریخ بیان کرد: یکی دیگر از یخچال‌های تخریب شده، یخچالی در مقابل مدرسه شاه سلطان حسین ولی است که بخشی از ان زیر خیابان چای کنار محفوظ هست و نیاز به مرمت دارد.

وی افزود: یخچال‌های طبیعی در اکثر نقاط تبریز وجود دارد که یکی از منحصر به فردترین آنها یخچال ویجویه است که در حال حاضر انباری چاپخانه شده است.

وجود ۹ یخچال طبیعی در کلانشهر تبریز

در این رابطه مدیر باستان شناسی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان شرقی به خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر تعداد یخچال‌های موجود در استان آذربایجان شرقی به ۹ یخچال می‌رسد که یخچال‌های قائم مقام، له له بیگ، بیلانکوه، صادقیه در تبریز وجود دارد.

در حال حاضر تعداد یخچال‌های موجود در استان آذربایجان شرقی به ۹ یخچال می‌رسد که یخچال‌های قائم مقام، له له بیگ، بیلانکوه، صادقیه در تبریز وجود دارد

حسین اسماعیلی عتیق از وجود یخچال‌هایی در روستای بوکت واقع در شهرستان عجب شیر، کوزه کنان و شهرستان مراغه خبر داده و افزود: یخچال صادقیه تبریز در زمره قدیمی‌ترین یخچال‌هاست که مرمت شده است.

وی ادامه داد: طی بارش‌های بهاری و نشست زمین، یخچال میرزا مهدی در تبریز شناسایی شده که بعد از ثبت این یخچال، مورد مرمت قرار خواهد گرفت.

نگهداری مواد غذایی و جلوگیری از فاسد شدن آنها

این باستان شناس گفت: مردم همواره محلی را برای نگهداری مواد غذایی و جلوگیری از فاسد شدن در نظر می‌گرفتند که قبل از پیدایش این یخچال‌ها معمولاً از چاه و یا تونل استفاده می‌کردند که البته دارای مدت زمان مشخصی بود.

اسماعیلی عتیق با اشاره به پیدایش یخچال‌های طبیعی از صدر اسلام بیان کرد: کاربرد یخچال‌های طبیعی متفاوت است بدین گونه که در فصل زمستان که نیاز به مصرف آب در بخش کشاورزی نبود، آب به صورت لایه لایه در این یخچال‌ها یخ بسته و در فصل تابستان مورد استفاده قرار می‌گرفت.

او افزود: در گذشته‌ها در هر محله یک یخچال طبیعی وجود داشت و از معماری منحصر به فردی برخوردار هستند.

تاریخ ایران در برگیرنده ابنیه‌های تاریخی شگفت انگیزی است که روزگاری بر سر زبان‌ها بود اما شاید گذشت زمان و البته پیشرفت علم و تکنولوژی، موجب فراموش شدن آنها شده اما معماری اصیل و خاص یخچال‌های طبیعی در تبریز، چیزی نیست که باید به سادگی قربانی زمان شود.

حفظ و نگهداری ابنیه‌های تاریخی و البته یخچال‌های طبیعی یکی از ضرورت‌های کلانشهر تبریز است چرا که بیانگر تاریخ و یادآوری روزهایی است که ایرانیان به تولید طبیعی یخ دست یافته بودند.

منبع:خبرگزاری مهر

هتلی که آسمان میراث ملی شیراز را زشت کرد؛ ۲۰ ساله شد!

هتلی که آسمان ارگ کریمخانی را زشت کرده، ۲۰ ساله شد ولی هنوز مشکل حذف آن از منظر بصری و حریم ارگ کریمخانی شیراز حل نشده است.

خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ موضوع حریم ارگ زندیه شیراز و ساخت هتلی که آسمان این بنای تاریخی را تحت تأثیر قرار داده، با هر هدفی که به دنبال داشته، بار دیگر بر سر زبان‌ها افتاد تا یادآوری کند سرمایه گذاری در بخش گردشگری مهم‌تر از حفظ حرمت حریم آثار تاریخی در ایران است.

وقتی کلنگ هتل آسمان شیراز در خیابان رودکی زده شده جایی که تنها صد متر از ارگ کریم خانی فاصله دارد؛ کسانی بر مسند مسئولیت نشسته بودند که الان مدعی حفاظت از میراث فرهنگی هستند. البته که در آن زمان قرار بود این هتل تنها ۶ طبقه داشته باشد اما هر بار رشد کرد!

مالک به کمیسیون ماده صد جریمه ارتفاع را پرداخت کرد و توانست ارتفاع را تا ۱۴ متر بالا ببرد. سپس میراث فرهنگی هم با ۶۴ متر ارتفاع موافقت کرد. وقتی این طبقات به عدد ۱۸ رسید، مسئولان بعد از سر و صدای دوست داران میراث فرهنگی به این فکر افتادند که در روند توقف رشد این هتل دخالت کنند. در بهار سال ۹۴ شورای عالی معماری و شهرسازی مجوز تخریب چهار طبقه از این هتل را صادر کرد، این حکم هیچ وقت کاملاً اجرا نشد با این وجود شهرداری شیراز دو متر را تخریب کرد نه چهار طبقه را. بنابراین همچنان این هتل منظر ارگ زندیه را تحت تأثیر قرار داد. طی سال‌های اخیر یک بار دیگر نام این هتل بر سر زبان‌ها افتاد. وقتی که در سال ۹۸ آتش گرفت. خاموش کردن آتش بیشتر از ۱۴ ساعت طول کشید.

پس از آن در دی ماه سال ۹۹ معاون گردشگری استانداری فارس گفت که باید پروانه ساخت این هتل به خاطر حادثه آتش سوزی سال ۹۸ بازنگری شود. علی نقی طبیب لقمانی گفته بود: در زمان تجدید پروانه، چه برای مرمت و مقاوم‌سازی یا بازسازی مجدد بنا، رعایت ارتفاع نیز مد نظر قرار خواهد گرفت.

مسئولان میراث‌فرهنگی و شهرداری شیراز مخالفت خود را اعلام کرده‌اند و در نامه‌ای مجوز این هتل با ارتفاع ۵۰ متر را تخلف دانسته، با این حال مالک هتل حاضر به پذیرش این تخلف نیست و تاکید دارد که تمامی ارگان‌ها مجوز ساخت هتل آسمان را تأیید کرده‌اند. این تأیید او از آنجا نشأت می‌گیرد که با ارتفاعی غیر از این موافقت شده بود.

شاید به همین دلیل است که زور هیچ سازمان برای کوتاه کردن قد این هتل نمی‌رسد. چون خودشان یک بار تخلف کرده و با ارتفاع غیر مجاز موافقت کرده بودند.

مهدی حجت قائم مقام سابق سازمان میراث فرهنگی وقت گفته بود: اگر سازنده هتل به اثر فرهنگی توهین کند، گردشگران به آن هتل نمی‌روند. آیا یک نفر می‌تواند برای گردشگران هتل بسازد و خودش به آثاری که گردشگران به‌خاطر آن می‌آیند، لطمه بزند؟ ما برای خودمان که نمی‌گوییم حریم اثر تاریخی باید حفظ شود، برای این‌که گردشگر بیاید و حریم اثر محترم شمرده شود، می‌گوئیم که نباید هتلی با این ارتفاع ساخته شود؛ ولی مدام اصرار می‌کنند که می‌خواهیم هتل را بسازیم‌.

حالا مشکل آسمان مجموعه ارگ کریمخانی با این هتل حل نشده ولی باز هم سر زبان‌ها افتاد این بار با یک کارزاری که از سوی فعالان و دوست داران میراث فرهنگی نوشته شده و خواستار امضا و توجه به آن هستند. معلوم نیست این کارزار تا کجا پیش می‌رود اما آنچه مهم است احترام نگذاشتن سرمایه گذاران بخش خصوصی به حریم آثار تاریخی و اصرار آنها بر تجاوز به حریم منظری آثاری مانند ارگ کریمخانی است.

از طرفی این دیدگاه مطرح می‌شود که آیا مجموعه ارگ کریمخانی که اکنون بحث ثبت جهانی آن مطرح است، با وجود این آسمان خراش زشت، تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد یا نه. در این باره شاید بهتر از هر کسی کارشناسان کمیته میراث تاریخی یونسکو هستند که بعد از بررسی می‌توانند بگویند این یک ایراد است که نمی‌توان با آن ارگ کریمخانی را ثبت کرد یا اینکه چون قبل از ثبت جهانی، قد این هتل رشد کرده، با همان شرایط در فهرست جهانی قرار خواهد گرفت. حتی اگر هیچ مشکلی نیز وجود نداشته باشد اما همگی بر این باور هستند که آسمان میراثی شیراز زشت شده است.

منبع:خبرگزاری مهر

«کارخانه مشاغل» سازمان جهانی گردشگری راه‌اندازی می‌شود

به‌گزارش میراث‌آریا، پروژه «کارخانه مشاغل» با کمک قدرتِ یادگیری ماشینی، الگوریتم‌ها و آموزش عمیق که در شبکه هاوسکو (Hosco) ارائه می شود، افراد مناسب برای مشاغل مختلف را در گستره محلی و بین‌المللی پیدا می‌کند و به شغل مربوطه وصل می‌کند. به این ترتیب، افراد جویای کار می‌توانند در این شبکه یک پروفایل برای خودشان درست کنند، به دنبال شغل‌هایی که با تجارب و مهارت‌هایشان همخوانی دارد بگردند و برای فرصت‌های شغلی موردنظرشان پیام بفرستند. به‌علاوه، این پلتفرم به سازمان‌ها و کسب‌وکارهای گردشگری کمک می‌کند تا افراد بااستعداد را پیدا کرده و به استخدام خود دربیاورند.

از تمام ۱۵۹ دولت عضو UNWTO و همچنین ۵۰۰ عضو وابسته (کسب‌وکارها، دانشگاه‌ها، ایده‌پردازها و…) دعوت خواهد شد تا از این کارخانه مشاغل به عنوان پلتفرم استخدامِ گردشگری ملی خود استفاده کنند.به علاوه، از طریق بخش «رصدخانه مشاغل آینده» در این پلتفرم، دولت‌های عضو می‌توانند توسعه مهارت‌های فعلی و آتی را بررسی کنند و روند‌های پیش رو را تجزیه و تحلیل کنند. این ویژگی به آنها اجازه می‌دهد کمبودها و مشکلات احتمالی در آینده را پیش‌بینی کنند و این داده‌ها را مبنای تصمیم‌گیری‌های خود قرار دهند.

زوراب پولیلیکاشویلی، دبیرکل UNWTO، عنوان کرد: «پاندمی کرونا ضربه سختی به گردشگری در سطح جهانی وارد آورده است. چیزی حدود ۱۲۰ میلیون شغل در معرض خطر قرار گرفته‌اند. هرچند، گردشگری در گذشته توانسته است با اتکا بر نوآوری بر مشکلات این‌چنینی فائق آید. کارخانه مشاغل می‌تواندکمک شایانی به میلیون‌ها نفری باشد که زندگی‌شان به گردشگری وابسته است. این پلتفرم کارفرمایان را با افراد بااستعداد در زمینه گردشگری متصل می‌کند. این نوآوری به دولت‌های عضو کمک می‌کند بر اساس جدیدترین داده‌های موثق، تصمیمات مهمشان را بگیرند.»

اولیویر براکارد، مدیرعامل هوسکو، اضافه کرد: «صنعت هتلداری وابستگی انکارناپذیری با افراد دارد و از مارس سال ۲۰۲۰، نیروی کار این صنعت به شدت تحت تاثیر قرار گرفت. هوسکو می‌تواند در زمینه استعدادیابی برای این صنعت بسیار کمک‌کننده باشد و ما از اینکه می‌توانیم با همکاری UNWTO تاثیر فناوری و تخصص خودمان بر روی دولت‌های عضو را گسترش دهیم، بسیار هیجان‌زده و خوشحال هستیم. مطمئنیم که کارخانه مشاغل UNWTO با کمک هوسکو به یک دارایی ارزشمند و مهم برای دولت‌ها، کارفرمایان و متخصصان و فعالان گردشگری برای بهبود این صنعت پس از پاندمی کرونا تبدیل خواهد شد.»

هوسکو (Hosco) یک شبکه حرفه‌ای است که به صورت ویژه برای صنعت هتلداری و گردشگری طراحی شده است. این شبکه در سال ۲۰۱۱ تاسیس شد و یک چشم‌انداز شفاف داشت: توانمندسازی صنعت گردشگری با متحد کردن تمام متخصصان، مراکز آموزشی، و کارفرمایان در یک شبکه جهانی به منظور متصل کردن، یافتن یا فراهم کردن فرصت‌های شغلی، دسترسی به محتوای متناسب و ارائه توصیه‌هیا شغلی. این پلتفرم در حال حاضر بیش از ۱,۵ میلیون دانشجو و متخصص در زمینه هتلداری و گردشگری و بیش از ۴۰۰ مرکز آموزشی و ۷۵۰۰ شرکت را از سراسر دنیا به هم متصل کرده است.

منبع:میراث آریا

بافت‌های فرهنگی–تاریخی وضعیت خوبی ندارند

معاون پژوهشی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گفت: بافت‌های فرهنگی–تاریخی در شرایط خوبی به سر نمی‌برند و با محدودیت‌های مختلفی روبه رو هستند و دولت نیز نتوانسته در حوزه نوسازی، بهسازی و بازسازی بافت‌های تاریخی اقدام کند. می‌توان گفت بیشتر امور در حد طرح روی کاغذ باقی مانده است.

به گزارش ایلنا، علیرضا انیسی (معاون پژوهشی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری) با تاکید برآنکه در حوزه پژوهش ارتقای این حوزه مد نظر است، گفت: سعی ما بر آن است تا سه حوزه فرآیندسازی برای انجام طرح‌های پژوهشی، ارتقای اعضای هیات علمی، بهره‌برداری از نتایج و دست آوردهای طرح‌های پژوهشی در وضعیت موجود را بهبود بخشیم.

به گفته او، هرچند تاکنون کارهای انجام شده قابل قبول است اما دو رویکرد مد نظر قرار دارد: نخست درصدد کاربردی‌سازی طرح‌های پژوهشی هستیم و در ادامه سعی ما بر آن خواهد بود که نیازهای وزارتخانه میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را فراهم کنیم.

دانشیار و عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری خاطرنشان ساخت: نیازمند پژوهش‌های کاربردی برای بهبود کیفیت کار در حوزه‌های مختلف میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هستیم؛ هرچند برنامه ریزی برای انجام پژوهش در تمام این موارد مقطعی است و بر اساس شرایط موجود اولویت‌ها مشخص می‌شود در این میان میراث‌فرهنگی و بعد از آن گردشگری و سپس صنایع دستی در اولویت قرار دارد.

او ادامه داد: نیازمند یک برنامه مدون هستیم تا اولویت‌ها را بشناسیم. نباید فراموش کرد که پژوهشگاه میراث و گردشگری همیشه از کمبود بودجه رنج می‌برد و هیچگاه بودجه کافی نداشت اما اگر بتوانیم مشارکت وزارتخانه میراث را داشته باشیم و طرح‌های با کیفیت بهتر ارائه کنیم، خواهیم توانست از اداره برنامه و بودجه اعتبار دریافت کنیم و درحوزه‌های مختلف مرمت و حفاظت پیشتر بیشتری داشته باشیم. همواره در حوزه علوم انسانی و هنر با کمبود بودجه روبه رو بوده‌ایم و هستیم چراکه اولویت دولت با بخش فرهنگ نیست. سعی ما برآن است که با توجه به اعتبار موجود بتوانیم اولویت‌بندی کنیم و در اسرع وقت پژوهش‌های لازم انجام شود.

انیسی درخصوص روی کار آمدن دولت جدید و تغییرات احتمالی که پژوهشگاه میراث و گردشگری با آن روبه رو خواهد شد، گفت: پژوهشگاه میراث و گردشگری یک نهاد علمی است و با تغییر دولت کاری ندارد. اگر هم تغییری ایجاد شود، ما از ظرفیت پژوهشی خود استفاده می‌کنیم. تغییرات احتمالی در حوزه میراث و گردشگری نیز به وزیر آینده وزارتخانه میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بستگی دارد. اینکه اولویت دولت در حوزه پژوهش چیست و چگونه عمل خواهد کرد.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در پاسخ به سئوالی مبنی برآنکه آیا پژوهش از اولویت‌های دولت دوازدهم بوده است یا خیر گفت: در شرایط نرمان به سر نمی‌بریم. در شرایط جنگ اقتصادی هستیم و با کرونا دست و پنجه نرم می‌کنیم. دولت با محدودیت‌های مالی جدی روبه روست. درحد توانمان کار کردیم و بودجه دریافت کردیم البته همیشه ناکافی بود. البته سعی ما برآن است تا با دانشگاه‌های مرجع تفاهم‌نامه همکاری امضا کنیم. هرچند در گذشته تفاهم‌نامه‌هایی با دانشگاه‌های مختلف منعقد شده است اما بیشتر این تفاهم‌نامه‌ها به نتیجه نرسیده‌اند.

انیسی که پیش از این رییس پژوهشکده ابنیه و بافت‌های فرهنگی –تاریخی بوده، در ارزیابی خود از این بخش گفت: بافت‌های فرهنگی –تاریخی در شرایط خوبی به سر نمی‌برند و با محدودیت‌های مختلفی روبه رو هستند و دولت نیز نتوانسته در حوزه نوسازی، بهسازی و بازسازی بافت‌های تاریخی اقدام کند. بیشتر امور در حد طرح روی کاغذ باقی مانده. حوزه میراث‌فرهنگی تکالیف حاکمیتی دارد که تقریبا در این حوزه موفق بوده اما در حوزه اجرایی به دلیل کمبود بودجه نتوانسته کار جدی پیش ببرد.

او درخصوص برقراری تعامل بین بخش‌های مختلف میراث فرهنگی و دستگاه‌های مجری گفت: تعامل دو بخش دارد. تعامل فکری و تعامل اجرایی. تعامل اجرایی به سیاست‌های هماهنگی در سطح دولت بازمی‌گردد. از آنجایی که هنوز نتوانسته‌ایم وارد یک سیستم و راهکار برای حل مسائل میان دستگاهی شویم نتوانسته‌ایم به این تعامل دست یابیم. همه دستگاه‌ها از منظر خود به موضوع نگاه می‌کنند و از آنجایی که گفتگو کمتر صورت می‌گیرد همیشه با مشکل برخورد می‌کنیم. البته به لحاظ نظری مشکلی در میان دستگاه‌ها وجود ندارد اما در اجرا به مشکل می‌خوریم. چراکه محور و ملاک سلیقه افراد است.

معاون پژوهشی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری همچنین از برگزاری اولین همایش ملی حفاظت و مدیریت میراث شهری خبر داد و گفت: این همایش اسفند ماه سال جاری با حضور اساتید دانشگاه و کارشناسان امر برگزار خواهد شد.

منبع:ایلنا