بازار بزرگ تهران
امروزه بازدید از مراکز خرید پر زرق و برق و گشت و گذار در بوتیک های رنگارنگ به بخش جدایی ناپذیری از سفر تبدیل گشته است و اغلب مسافران معمولا یک روز از برنامه ی سفر خود را به بازار گردی و خرید اختصاص می دهند. تهران نیز همچون سایر شهرهای بزرگ ایران دارای مراکز خرید مدرن و متنوعی است که خریداران بسیاری را به خود جذب می کند. اما اگر می خواهید در کنار بازارگردی با هنر معماری عصر صفوی و قاجار بیشتر آشنا شوید و در کنار خرید از مشاهده ی آثار صنعتگران و هنرمندان تهرانی نیز لذت ببرید، پیشنهاد می کنیم از بازار بزرگ تهران دیدن کنید.
معرفی بازار بزرگ تهران
بازار بزرگ تهران که از آن به عنوان قلب اقتصاد ایران نیز یاد می شود، یکی از مهمترین مراکز اقتصادی، تاریخی و فرهنگی پایتخت است که وسعت آن به حدود یک کیلومتر مربع می رسد. این بازار بزرگ در میان خیابان های پانزده خرداد، مصطفی خمینی، مولوی و خیام قرار دارد و مجموعه‌ای از عمده فروش ها، خرده فروش ها، کارگاه های تولیدی و انبارهای کالا را در خود جای داده است. علاوه بر آن وجود رستوران های متعدد و مشاهده ی بناهای قدیمی نظیر سراها و دالانهای مختلف بر جذابیت این بازار افزوده اند و هر روز هزاران نفر را به سوی خود جذب می کند. بازار بزرگ تهران در آبان ماه سال ۱۳۵۶ با شماره 1540 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
سرگذشت بازار بزرگ تهران
هسته ی اصلی بازار بزرگ تهران را به دوران صفوی و سلطنت شاه طهماسب صفوی نسبت می دهند. در آن دوران تهران از چهار محله تشکیل شده بود که یکی از این محله ها بازار نامیده می شد و بساط دستفروشان، دکه‌های کوچک و حجره‌های متعدد را در خود جای داده بود. این بازار در حکومت های بعدی به مرور گسترش یافت و بر تعداد حجره ها و خدمات ارائه شده در آن، افزوده گشت. با روی کار آمدن قاجاریان و انتخاب شهر تهران به‌عنوان پایتخت، توجه به بازار تهران نیز بیشتر شد و بر تعداد سراها و بازارچه ها افزوده گشت و بازار رونق بیشتری یافت. به عنوان مثال قدمت بازار کفاشان، بازار زرگرها، بازار چهار سوق بزرگ، بازار آهنگران، بازار مسگران و چندین بازار دیگر همگی به دوران قاجار باز می گردد. گفته می شود تا زمان به سلطنت رسیدن ناصرالدین شاه قاجار، بازار بدون سقف و به صورت روباز بوده است و سپس در دوران ناصرالدین شاه، سقفی بر بالای بازار احداث می گردد. به طور کلی می توان گفت اساس تغییرات و شکل گیری بازار بزرگ تهران به دوره ی قاجار باز می‌گردد و از این رو بسیاری از افراد، بازار بزرگ تهران را بازاری قاجاری در نظر می گیرند.
تحصن کسبه و همراهی بازاریان تهران با علما و مردم در دوران مشروطیت و همچنین نقش آنها در پیروزی انقلاب اسلامی، از مهمترین رویداد های بازار بزرگ تهران می باشد که بار دیگر اهمیت تاریخی و فرهنگی این بازار را به ما یادآور می شود.
معماری و بخش های مختلف بازار بزرگ تهران
بازار بزرگ تهران همچون بسیاری دیگر از بازارهای سنتی از مجموعه‌ای از دالان های تو در تو، طاق های ضربی، گنبد های متعدد و دیگر عناصر معماری سنتی تشکیل شده است که بخش های مختلفی نظیر سرا ها و تیمچه ها را در خود جای داده است. تامین نور و تهویه ی هوای بسیاری از قسمت های بازار همچون گذشته به لطف وجود حفره ها و روزنه های درون گنبدها میسر شده است و این امر در کنار وجود دکان ها و حجره های رنگارنگ ادویه فروشی، لباس فروشی و … بر حال و هوای قدیمی بازار افزوده است. همانطور که پیشتر گفته شد بازار بزرگ تهران تنها محلی برای خرید و فروش کالاها نبوده است و فضاهای خدماتی دیگری نظیر قهوه خانه، حمام، مسجد و حسینیه نیز در آن وجود دارند که در ادامه به طور مختصر آن ها را معرفی خواهیم کرد؛
دیدنی های های بازار بزرگ تهران
مسجد امام
مسجد امام که به آن مسجد شاه، مسجد سلطانی نیز می گویند، در زمان فتحعلی شاه قاجار احداث گردید و در ساخت آن از مسجد وکیل شیراز الهام گرفته شده بود. این مسجد در مهرماه ۱۳۶۳ با شماره ۱۶۶۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
خانه ملک
خانه تاریخی ملک متعلق به حاج حسین آقا ملک یکی از بناهای تاریخی در بازار تهران است که قدمت آن به دوره قاجار و پهلوی باز می گردد و تزئینات زیبایی همچون کاشی‌کاری، منبت‌کاری، گچبری، تزیینات فلزی و… در آن بکار رفته است. حاج حسین آقا ملک (اصالتا تبریزی) از تجار ثروتمند ساکن مشهد بود که موقوفات زیادی نظیر کتابخانه و موزه ملی ملک را از خود به یادگار گذاشت. خانه ملک در مهرماه 1376 با شماره 1940 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
مسجد جامع تهران
مسجد جامع بازار تهران کهن سال ترین مسجد تهران است که گفته می شود قدیمی‌ترین شبستان آن بیش از هزار سال عمر دارد و به مسجد عتیق نیز معروف است. این مسجد تاریخی در آذرماه سال ۱۳۷۵ با شماره ۱۷۹۳ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.
بقعه امام زاده زید
این بقعه که سومین بقعه قدیمی تهران و بزرگ‌ترین زیارتگاه شهر به شمار می رود، در بازار بزاز ها قرار دارد و محل دفن سید زید بن زین العابدین بن حسین بن علی (ع) می باشد. قدمت ساخت آن به دوران صفوی باز می گردد و جالب است بدانید آرامگاه لطفعلی خان زند، آخرین فرمانروای زند، نیز در این محل قرار دارد. این بقعه در خرداد ماه ۱۳۱۵ با شماره ۲۵۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
کلیسای تادئوس و بارتوقیمئوس مقدس
قدمت این کلیسا به دوران زندیه باز می گردد و به عنوان اولین کلیسای ساخته شده در تهران شناخته می شود. این کلیسا در آبان ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۵۰۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و با 350 متر وسعت، شامل حیاط و اتاق و کلیسا می شود.
خانه موزه شهید چمران
خانه موزه شهید چمران، خانه پدری شهید دکتر مصطفی چمران می باشد که در آن تعدادی از لوازم شخصی شهید چمران از کودکی تا شهادت و نقاشی های کشیده شده توسط ایشان در معرض دید عموم قرار داده شده است.
امام زاده سید اسماعیل (ع)، چهار سوق بزرگ بازار، سرای امیرکبیر (مرکز فروش پارچه)، تیمچیه ی مهدیه (بورس ترمه)، تیمچه حاجب الدوله (بازار ظرف و محصولات دکوری) و قهوه خانه حاج علی درویش با وسعتی کمتر از دو متر مربع که از آن به عنوان کوچکترین قهوه خانه در دنیا یاد می شود از دیگر جاذبه های بازار بزرگ تهران می باشند.
رستوران های بازار بزرگ تهران
ساعت ها پیاده روی و گشت و گذار در گذرگاه های پر پیچ و خم بازار بزرگ تهران، پاها را خسته و شکم ها را گرسنه می سازد؛ رستوران های متعدد در بازار بزرگ با ارائه ی انواع غذاهای چرب و لذیذ در محیطی سنتی و خودمانی، در خدمت خریداران و رهگذران هستند. معروف ترین رستوران های بازار بزرگ تهران عبارتند از: سفره خانه سنتی خیام، رستوران مسلم و رستوران شرف الاسلامی.
آدرس بازار بزرگ تهران: تهران، میدان پانزده خرداد، بازار بزرگ تهران
ساعات کاری بازار بزرگ تهران:
شنبه تا چهارشنبه: 08:00 تا 17:00
پنج شنبه: 09:00 تا 14:00
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.