خانه تاریخی ملک

خانه تاریخی ملک که مشهورترین خانه تاریخی به جای مانده از دوران قاجاریه در شهر مشهد می­ باشد، متعلق به حاج حسین ملک، از ثروتمندان واقف مشهدی بوده است. حاج حسین ملک را که به عنوان بزرگترین واقف در ایران می­ شناسند، مسئول املاک و مستغلات آستان قدس رضوی بوده و از این راه ثروت فراوانی به دست آورده است. وی از سال ۱۳۱۶ خورشیدی اقدام به وقف اموال خود کرد که از میان آن­ها می­توان به موارد ذیل اشاره کرد:

-کتابخانه ملی ملک که تولیت آن به آستان قدس رضوی سپرده شد.

-دو بیمارستان رضوی در شهر چناران و بیمارستان سجادیه در شهر تربت جام که به شهرداری تحویل داده شد.

– باغ وکیل آباد که تولیت آن به شهرداری مشهد سپرده شد.

– وقف 510 متر مربع زمین به ازای هر فرد فرهنگی در مشهد و…

خانه ملک سال ۱۳۷۷ خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید، سپس در سال ۱۳۷۹ خورشیدی مرمت شد و در سال  ۱۳۸۵ خورشیدی به عنوان خانه توریست معرفی گردید.

خانه تاریخی ملک امروزه با کاربری مرکز هنرهای سنتی میراث فرهنگی خراسان رضوی مورد استفاده عموم قرار گرفته و در آن آموزش­های بافت فرش و گلیم، سفال و سرامیک و لعاب کاری، معرق­ کاری و منبت ­کاری، تذهیب و مینیاتور، سوزن دوزی و دوخت­های سنتی، جلدسازی، سوخت و چرم بری و صحافی سنتی صورت می­ پذیرد. آثار هنرمندان این کارگاه­ ها و اشیاء متعلق به خانه در طبقه دوم ساختمان نگهداری می­شوند.

 معماری بنای خانه ملک

خانه تاریخی ملک در اوایل قرن چهارده خورشیدی با زیربنای تقریبی ۶۰۰ مترمربع، در زمینی به مساحت ۱۶۵۹ مترمربع با تلفیقی از معماری سنتی ایرانی و اروپایی در شمسی ساخته شد. چیزی که امروزه با نام خانه ملک شناخته می­شود در حقیقت تنها بخش بیرونی خانه می­باشد.

این بنای دو طبقه با پنجره ­های چوبی، آجرکاری­ های ظریف و سقف ­های چوبی منبت کاری شده، یک پذیرایی عریض را در خود جای داده است و شومینه گچبری شده آن چشم هر بیننده­ای را خیره می­کند. در نمای بیرونی ساختمان یک حوض و چند فضای چمن کاری طراوات خاصی به محیط بخشیده است.

تنها حمام تاریخی خصوصی شهر مشهد با بخش­های نظیر گرمخانه، آتش­دان و انبار چوب و مواد سوختنی، نمازخانه و سرویس بهداشتی، با مساحت تقریبی ۱۲۷ متر مربع در زیر حیاط این خانه قرار دارد و معماری زیبای اسلامی مزین شده است.

 آدرس، زمان بازدید و دیدنی­های اطراف

بازدید از خانه ملک همه‌روزه از ساعت هشت صبح تا شش عصر جهت استفاده عموم آزاد و بدون ورودیه است. در کمتر از یک ساعت می­توان از تمام خانه دیدن کرد.

آدرس: مشهد، خیابان امام خمینی، سه راه پاسداران، روبروی اداره دارایی خراسان رضوی
همچنین می­توان از جاذبه­ های نزدیک این خانه از جمله گنبد سبز، باغ ملی، بازار فردوسی، موزه مردم شناسی مشهد، موزه نادری و حرم امام رضا نیز بازدید نمود. ضمن اینکه قدیمی­ ترین هتل تاریخی مشهد یعنی هتل پارس در نزدیکی این بنا قرار گرفته است.

• دیگر مکان های دیدنی شهر مشهد