خلوت کریمخانی یا جلوخان یکی از بناهای دوران کریمخان زند است. این محل راه عبور از اندرون و باغ گلستان به دیوانخانه و تالار تخت مرمر بود، ولی در زمان ناصرالدین شاه به دلیل تغییر وضعیت ساختمانها، آن معبر بسته شد.
در گوشه شمال غربی محوطه کاخ گلستان چسبیده به تالار سلام بنائی سرپوشیده و ستوندار بصورت ایوان سه دهنهای وجود دارد که در وسط آن حوض جوشی ساخته شده بود.
آب حوض جوش داخل خلوت کریمخانی نیز بوسیله قنات آب شاه تأمین و سپس به باغ گلستان سرازیر میشد که کمالالملک در نقاشی خود این حوض را به زیبایی به تصویر کشیده است.
در سال 1170 هجری شمسی آغا محمدخان قاجار بعد از غلبه بر لطفعلیخان زند و از بین بردن حکومت زندیه دستور داد تا بعد از شکافتن قبر کریمخان در شیراز استخوانهای او را به تهران آورده و در زیر پلههای خلوت کریمخانی که محل عبور و مرور روزانه او بود، دفن کنند. در زمان پهلوی اول باقیمانده استخوانهای کریمخان را از این محل خارج و به قم منتقل کردند.
پس از آغا محمدخان این قسمت از بناهای سلطنتی بر اثر تغییراتی که چندین بار در زمان ناصرالدین شاه اجرایی گشت، به محوطه کوچکی به نام حیاط کریمخانی تبدیل شد و به وسیله نردههای آهنی از باغ گلستان جدا شده به همان صورت باقی ماند.
سنگ مزار ناصرالدین شاه و تخت فتحعلی شاهی در خلوت کریمخانی جای گرفتهاند:
– سنگ مزار ناصرالدین شاه:این سنگ مزار پیش از این در آستانه مبارکه عبدالعظیم و بر روی مزار ناصرالدین شاه قرار داشته در اوایل انقلاب از شاه عبدالعظیم به کاخ گلستان منتقل و بعد از 17 سال در خلوت کریم خانی نصب گردید .
در حاشیه نیز از تزئینات متعدد استفاده شده است، در زیر پای چپ شاه حک شده عمل استاد عباسقلی حجار اما منابع تاریخی نام علی اکبر حجار را به عنوان پدید آورنده اصلی ذکر کرده اند. مرحوم محمد علی فروغی – ذکاءالملک – در قالب یادداشتهای روزانه خود به تاریخ شنبه 27 شوال 1321 ه.ق آورده است:
«… برای سنگ قبر ناصرالدین شاه مذکور صورت
ناصرالدین شاه را ساختهاند . حجار آن میرزا علی اکبر – نامی است.
میگویند در این صنعت مهارت دارد . از قراری که شنیدم مباشر سنگ امیر الام است.
نمیدانم کیست .صورت شاه را از کارهای کمالالملک گرفته و دور آن طبقات رجال ناصرالدین شاه را میسازند.
میگویند، تا به حال سی هزار تومان خرج آن شده است.»
تخت فتحعلی شاه: این تخت مرمری، در دوره قاجار مدتی مقابل عمارت خروجی و بادگیر قرار داشت اما در دوره پهلوی دوم به کنار سنگ قبر ناصرالدین شاه منتقل شد.اشعار نوشته شده اطراف تخت تعلق آن را به زمان فتحعلی شاه نشان میدهد.
تالار برلیان یکی از تالارهای کاخ گلستان است که پیش از احداث این تالار، کاخ یا تالار بلور در جای آن قرار داشت.
پیش از احداث تالار برلیان، بنای دیگری به نام تالار بلور در این مکان قرار داشت. برای یافتن اطلاعات در مورد تالار بلور که از بناهای دوران فتحعلی شاه بشمار میآید، منابع خاصی در دسترس نیست. در میان اسناد موجود نیز جز نام و اشارهای مختصر به تالار بلور، اطلاعات خاص دیگری وجود ندارد و حتی تصویری نیز از تالار به جای نمانده است تا براساس آن بتوان طرح و شکل بنا را بررسی کرد.
دلیل نام گذاری تالا بلور نیز به آینه کاریهای فراوان، حوض بلور هشت ضلعی و چلچراغهایی که امپراتور روسیه الکساندر اول برای فتحعلی شاه فرستاده بود، باز میگردد.
اما در زمان ناصرالدین شاه بسیاری از بناهای قدیمی ارگ به علت کهنگی و فرسودگی ویران و به جایشان ساختمانهای جدید ساخته شد. سرنوشت تالار بلور نیز به همین جا ختم و تالار برلیان بنا و جایگزین آن شد.
البته یک نقاشی رنگ روغن زیبا از آثار یحیی خان صنیع الملک غفاری که تزیینات این تالار را قبل از بازسازی نشان میدهد، در تالار سلام به دیوار آویخته شده است.
در زیر این تابلو که بخوبی وضع داخل تالار و آینه کاریها و چلچراغها و اثاثه آنرا نشان میدهد چنین نوشته شده است:
«حسب الامر بندگان اعلیحضرت شاهنشاهی ارواح العالمین فداه اطاق مبارکه برلیان بدست خانه زاد ابولحسن خان تشکل یافت 1305 »
اکنون سال ۲۰۲۲ است و شما بهتازگی به مقصد سفر رویایی خود رسیدهاید. با پیاده شدن از هواپیما، یک ربات با پرتوی لیزر قرمزی که از راه دور دمای بدن شما را اندازه میگیرد، به شما سلام میکند. شما بعد از یک پرواز طولانی فرا اقیانوسی هنوز در خواب هستید، بنابراین مغز شما بهسختی صدای بوق ربات را ثبت میکند. شما ساعاتی قبل از زمان سوارشدن به هواپیما، بازرسی مشابهی را پشت سر گذاشته بودید، بنابراین چیزی برای نگرانی وجود ندارد و فقط میتوانید با خیال راحت به ایست بازرسی بعدی بروید.
به گزارش بیبیسی، با پیوستن بهصف معاینه تنفسی، یک کارگر، کپسول کوچک دمسنج که مجهز به یک تراشه ریز درونی است، روی شما امتحان میکند. از نظر مفهومی، این آزمایش شبیه به آزمایشی است که میزان الکل خون رانندهها را اندازهگیری میکند، اما این کپسول، ذرات ویروس کرونا در نفس افراد را تشخیص میدهد و ناقلین بدون علامت را که مریض نیستند ولی میتوانند دیگران را آلوده کنند، شناسایی میکند. اینک شما روش کار را میدانید، بنابراین با شدت درون کپسول سرفه میکنید و آن را در دستگاه شبیه ماکروویو بزرگ رها میکنید. سپس حدود ۳۰ ثانیه صبر میکنید و دستگاه به رنگ سبز، روشن میشود و بهآرامی بوق میزند. اکنون ممکن است اقدام به سفر کنید، بنابراین برای کنترل گذرنامه خود جلو میروید و سپس عبور میکنید.
اگر اوایل امسال قبل از اینکه کشورها قرنطینه را شروع کنند، سفر کرده باشید، شاید دماسنجهای مادونقرمز از راه دور را که در فرودگاهها استفاده میشود، مشاهده کرده باشید. بااینحال، گرچه دماسنجها مفید هستند، اما ایده آل نیستند. ممکن است افراد به دلایل دیگری تب و یا ممکن است ویروس کرونا بدون علائم داشته باشند. برای شناسایی عفونتهای اولیه یا ناقلان بدون علامت، باید ذرات ویروس کرونا در تنفس افراد بررسی شود.
فیزیکدانان، ویروس کرونا را نه بهعنوان یک عامل بیولوژیکی بلکه بهعنوان یکذره بهاندازه نانو میبیند که توسط تجهیزات الکتریکی تخصصی قابلتشخیص است. ذرات وقتی در وسط میدان الکترومغناطیسی پرتاب میشوند، باعث ایجاد تداخل خاص در جریان امواج الکترومغناطیسی میشوند که قابلشناسایی هستند. این همان چیزی است که زمان رهایی کپسول در دستگاه شبیه ماکروویو رخ میدهد.
بهترین مورد برای برطرف کردن نگرانی همه، واکسن است. کارشناسان فکر میکنند که واکسن ممکن است در سال ۲۰۲۱ در دسترس باشد، بنابراین افرادی که مجبورند سفر کنند باید مدارک واکسیناسیون خود را نگهدارند. حتی امروزه، برای ورود به برخی از کشورها نیاز به مدارک جدید واکسیناسیون برای بیماریهایی مانند تب زرد است و ممکن است ویروس کرونا نیز به این فهرست اضافه شود.
مسافران به مامورین گمرک، ویزای ورودی و مدرک واکسیناسیون ارائه می دهند. این مدرک میتواند یک کارت کاغذی باشد یا یک خالکوبی کوچک روی بازوی آنان، که با چشم غیرمسلح قابلمشاهده نیست اما توسط یک اسکنر مادونقرمز قابلخواندن است. پژوهشگر، آنا ژاکلنس در انستیتوی فناوری ماساچوست گفت که این فناوری پیش از این وجود داشته و روی حیوانات زنده و پوست جسد انسان نیز آزمایششده است. روش آنان استفاده از تکههای میکرو سوزنی است که میتواند واکسن و یک جوهر نامرئی را در زیرپوست فرد تزریق کند و پیشینه واکسیناسیون را ذخیره میکند.
ژاکلنس گفت: “سوزنهای درشت جای زخم باقی نمیگذارند و از سوزنهای معمولی تهاجم کمتری دارند و مانند گذاشتن چسب زخم است. ”
وی اضافه کرد که این پیشینه زیرپوستی توسط یک اسکنر ساده قابلخواندن است و حتی با یک تلفن قابل انجام است.
این فنآوری با حمایت بنیاد بیل و ملیندا گیتس برای کمک به جهان درحالتوسعه که در آن مدارک کاغذی یا الکترونیکی قابلاعتماد نیستند، ایجاد شد. هدف این است که بهزودی آن را با واکسن سرخک روی انسان امتحان کنند، اما این فناوری ممکن است برای سایر ملاکهای ایمنسازی، بهعنوانمثال در موضوع سفر نیز مفید واقع شود.
پس از تهیه گذرنامه و اقدام به سفر ، یک افسر به شما سلام میکند. حالا وقت آن رسیده که کیف خود را بردارید و در چرخدستی قرار دهید، کارگری پیشنهاد میکند تا چمدانهایتان را با دستگاه ضدعفونیکننده صنعتی، اسپری کند. اما شما مودبانه پیشنهاد وی را نمیپذیرید. در عوض شما یک بطری پاککننده دوستدار محیطزیست با رایحه نارنج، اسطوخودوس و نعناع استفاده میکنید، رایحهای که میتواند بدترین پرواززدگی را تسکین دهد.
با چمدانهای تمیز و خوشبو، به سمت ایستگاه تاکسی میروید. در همین حال، هواپیمایی که شما از آن خارجشدهاید نیز توسط جرم فالکن (GermFalcon ) یک ماشین تمیزکننده با نور ضعیف ماوراءبنفش که توسط آرتور و الیوت کرینبرگ ساختهشده است، ضدعفونی میشود. آرتور کریتنبرگ، پزشکی است که میداند هواپیماها میتوانند باعث گسترش بیماری شوند. تمیز کردن هواپیماها به دلیل برنامههای فشرده، تاخیر در پرواز و گوشه و کنارهای غیرقابلدسترس بسیار دشوار است. او همچنین میداند که بیمارستانها برای ضدعفونی سطوح و ابزارها از لامپهای UVC استفاده میکنند.
سه نوع نور ماوراءبنفش وجود دارد؛ UVA خفیفتر و UVB موجود در نور خورشید و UVC که آسیب بیشتری میرساند و توسط جو زمین فیلتر می شود و قابلیت تخریب DNA میکروبها را دارد. بنابراین گروه آرتور و الیوت یک دستگاه UVC ساختهاند که میتواند در سراسر راهروهای هواپیماها چرخانده شود و با نور کشنده میکروبها را روی میزها و بالشتک صندلیها از بین ببرد.
GermFalcon با داشتن بدنه چرخ مانند و دو بالی که در ردیف صندلیها گسترده شده، بهراستی مانند پرندهای شکاری به نظر میرسد و میتواند بوئینگ ۷۳۷ را در کمتر از پنج دقیقه ضدعفونی کند.
الیوت کریتنبرگ گفت: “ما توصیه میکنیم ۳۰ ردیف در هر دقیقه ضدعفونی شود. با این سرعت ما میتوانیم ۹۹ درصد موجب کاهش آنفلوآنزا و ویروس کرونا شویم.”
وی افزود که GermFalcon در اواخر سال جاری میلادی شکار میکروبها را در هواپیماها آغاز خواهد کرد.
آندره سیلورمن، استادیار دانشکده مهندسی دانشگاه نیویورک و کالج بهداشت عمومی جهانی گفت: “نور UVC برای ضدعفونی کردن در بسیاری از برنامهها استفاده میشود و یک ماده ضدعفونیکننده بسیار موثر است. ”
وی گفت: ” تا زمانی که موجودات زنده بهاندازه کافی نوری که اکثر دستگاههای UVC قادر به تولید آن هستند را دریافت کنند، می توان برای از بین بردن باکتریها و ویروسها بهخوبی به کار گرفته شود. ”
دستگاههای تمیزکننده اشعه ماوراءبنفش ممکن است در ضدعفونی کردن هتلها، کشتیهای مسافرتی و تاکسیها نیز امری عادی شوند، بنابراین وقتی وارد یکی از آنها میشوید، دیگر لازم نیست نگران میکروبهای موجود در هوا باشید. همانطور که در برنامه، آدرس هتل خود را از تلفن هوشمند خود میخوانید، متوجه میشوید صفحهنمایش چقدر کثیف است. آخرین بار کی آن را تمیز کردید؟ شاید ساعتها قبل در هواپیما. در همین حال، شما آن را در پیشخوان گمرک و اسکنر واکسن قرار دادهاید، بنابراین باید ضدعفونی شود.
شما برای قالب صابونی تلفن همراه، دست خود را آهسته درون جیبتان میکنید؛ یک محفظه ضدعفونیکننده اشعه ماوراءبنفش مینیاتوری که توسط دو دوست دانشگاهی بنام دانیل بارنز و وسلی لاپورت طراحیشده است را خارج کرده و از آن استفاده می کنید. آنان ساخت قالب صابونی تلفن همراه را در سال ۲۰۰۹ آغاز کردند، زمانی که آنان متوجه شدند تلفنهای مردم از توالتهای عمومی کثیفتر است. این مطلب تاثیر بزرگی بر لاپورت، که در آن زمان مشغول انجام تحقیقات ایمونولوژی در دانشگاه بریگام بود، گذاشت. آنان یک جعبه ضدعفونیکننده اشعه ماوراءبنفش قابلحمل را ایجاد کردند که ۹۹.۹ درصد ویروسها و باکتریها را از بین میبرد.
بارنز توضیح داد که “ما آزمایش میکنیم تا مطمئن شویم محفظههای ما بهاندازه کافی نور و ۳۶۰ درجه دسترسی داشته باشند. ”
در اوایل، تقاضا بهطور پیوسته رشد کرد، اما در مارس ۲۰۲۰، با افزایش موارد کووید-۱۹، به طرز چشمگیری زیاد شد و بیشتر به یک ضرورت تبدیل شد تا یک تجملگرایی. ”
وقتی تلفن شما با UV تمیز میشود، شما به صندلی خود تکیه داده و چرت میزنید. با گذشت همه مراحل اجباری، اکنون میتوانید تعطیلات خود را شروع کنید. سفر ممکن است در سال ۲۰۲۲ سختتر باشد، اما احتمالا از همیشه تمیزتر و ایمنتر خواهد بود. احتمال کمتری وجود دارد که مسافران سوار هواپیماهای کثیف شوند، از شستن دست خود اجتناب کنند یا تلفنهای خود را برای ماهها تمیز نکنند و آنان بیش از گذشته نگران بیماری خواهند بود.
فرهنگ منحصر به فرد مکزیک و مردمش این کشور را در زمره یکی از بهترین مقاصد گردشگری قرار داده است، البته آب و هوا و مکانهای دیدنی نیز در منحصر به فرد شدن این کشور بسیار نقش داشته و دارند. باغ «لاس پوزاس» یکی از محبوبترین و دیدنیترین نقاط دنیا است که گردشگران با حضور در این سرزمین عجایب بسیار شگفتزده خواهند شد.
یکی از شگفتیهای این باغ مجسمههای شگفتانگیز آن بوده که «لاس پوزاس» را شبیه به خرابههای باستانی کرده است؛ این باغ در قلب جنگهای بارانی سن لوئیس توسط هنرمندی انگلیسی در نزدیکی روستای زیلیتلا مکزیک ساخته شده است.
از آن جایی که مکزیک کشوری سورئالیست است و هنرمندان سورئال زیادی به این منطقه تعلق دارند، وجود مجسمههای سورئال در این پارک چیز عجیبی به نظر نمیآید؛ به هر حال وجود این مجسمهها همراه با ترکیب زیبایی از طبیعت، منظره منحصر به فردی را ایجاد کرده است که بازدیدکنندگان از این باغ گذر ساعت را متوجه نخواهند شد.
همانطور که گفته شد، وجود مجسمهها در این باغ حالتی باستانی به آن داده و گردشگران در هنگام بازدید از «لاس پوزاس» قطعا خود را در دل فیلمهای تخیلی و گاه ترسناک حس خواهند کرد، بازدید از این باغ باعث ترشح آدرنالین در بین بازدیدکنندگان خواهد شد.
بنای این باغ به ظاهر باستانی توسط «ادوارد جیمز» بین سالهای 1949 تا 1984 در سه طبقه ساخته شده است. این باغ از انواع درختان و گیاهان گرمسیری پوشیده شده و تعدادی آبشار و استخر نیز در خود جای داده که گردشگران میتوانند از آن بهره ببرند.
این باغ با حدود 610 متر ارتفاع از دریا در بین جنگلهای بارانی احداث شده است که «ادوارد جیمز» شاعر و هنرمند، سبک سورئال را در ساخت آن به کار برده است.
این باغ در ابتدا میزبان باغچه ارکیده باشکوهی نیز بوده است که یخبندان سال 1962 بسیاری از ارکیدهها را نابود کرد، گفته میشود همین قضیه باعث شده است که ادوارد جیمز تمرکز خود را بر روی ساخت مجسمههای سورئال بگذارد و چیزی حدود 36 مجسمه بسازد.
از آثار این باغ میتوان به «درهایی که باز نمیشوند»، «پلههایی که به جایی منتهی نمیشوند»، «کتابخانهای بدون کتاب»، «نورهایی که شکلهای عجیبی به وجود میآورند» و بسیاری چیزهای دیگر اشاره کرد.
از ویژگیهای دیگر این باغ احداث شده، میتوان به ساخت آن در سه طبقه با سقفی مانند نهنگ و راه پلهای که انگار به بهشت میرسد اشاره کرد. همانگونه که اشاره شد، وجود مجسمههای سورئالی و سنگ تراشههای عجیبی که توسط دیگر هنرمندان به وجود آمده، روح تازهای به این باغ بخشیده و در کنار درختان سر به فلک کشیده آن تصویر بسیار جالبی را برای علاقهمندان به وجود آورده است.
از اثرات دیگر این منطقه بر روی بازدیدکنندگان و گردشگران میتوان به برجستگیهای موجدار و ستونهای درهمتنیدهای که راهها، سکوها و آبراههای مارپیچی جنگل را تزئین میکنند، اشاره کرد که باغ «لاس پوزاس» این زیبایی را مدیون آثار هنری «ایوس تانگی» و «آندره برتون» است.
بازدیدکنندگان همچنین میتوانند ساختمان معروف ادوارد جیمز به نام خانه سه طبقه را که شامل خانه فلامینگو، کاخ بامبو و خانه گوزن میشود، ببینند. البته برای ساخت و نگهداری این باغ تا زمان زنده بودن جیمز مبلغی بیش از پنج میلیون دلار هزینه شد که جیمز برای تامین بخشی از هزینههای این باغ به ظاهر باستانی، مجموعهای از آثار هنری سورئالیست خود را در حراج به فروش رساند. البته گفته میشود «بنیاد پدرو»، «شرکت Cemex» و دولت سان لوئیس مبلغی حدود سه میلیون دلار در سال 2007 برای حفظ، مرمت و نظارت بر این بنا هزینه کردند.
https://gashttour.ir/wp-content/uploads/2020/08/61704542.jpg640640Shahrzad Dehghanihttps://gashttour.ir/wp-content/uploads/2019/09/logo-300x138.pngShahrzad Dehghani2020-08-16 09:06:492020-08-16 09:06:49«لاس پوزاس» باغی به ظاهر باستانی با راهپلهای به بهشت
امامزاده عبدالله(ع) بافق که بنا بر منقولات برادر امام رضا(ع) به شمار میرود، در دل شهرستان بافق دارای بقعهای متبرک و قابل احترام است که از نظر معماری دارای بنایی بسیار چشمنواز با گنبدی منحصر به فردی در دنیاست.
منقول است که شخصیت مدفون در این بقعه امامزاده عبدالله بن موسی بن جعفر (علیه السلام) برادر امام رضا (علیه السلام) و فرزند بلافصل امام هفتم (علیه السلام) است، طبق اشعاری که در سردر بقعه نصب شده، امامزاده عبدالله بن موسی (علیه السلام) ملقب به ظهیرالدین بوده که در محاوره مردم نیز به این لقب شناخته میشود.
درباره شخصیت مدفون در این بقعه، سه نقل قول وجود دارد که از میان آنها قویترین قول بدین شرح است که از اهمیت ویژهای برخوردار است و با واقعیت نیز نزدیکتر و با داستان شهادت امامزاده عبدالله همخوانی دارد، او را از نوادگان امام هفتم (علیه السلام) و نسب شریف وی را با چهار واسطه به این صورت «سیدعبدالله بن حمزه بن احمدبن ابراهیم المجاب بن محمدالعابد بن امام موسی کاظم (علیه السلام)» نقل میکند که سیدی جلیلالقدر، عظیم الشأن و بسیار بزرگوار است.
پدرش سیدحمزه، همچون اکثر سادات موسوی از نسل ابراهیم المجاب در سیرجان کرمان سکونت داشته و در روستای تکیه چهارگنبد دارای گنبد و بارگاه عظیمی و امام زادهای بسیار مورد احترام و مطاف و زیارتگاه مردم محل و اهالی یزد و کرمان به شمار میرود.
مورخان بنای اولیه امامزاده عبدالله بافق را متعلق به قرن پنجم هجری میدانند و از زیبایی و شکوه گنبد آن ستایش میکنند این زیارتگاه بقعهای بسیار زیبا و باشکوه و گنبدی عظیم دارد که کاشیکاری و نیز تزئینات داخلی آن قابل توجه بوده و علاوه بر آن تزئینات داخلی این بنا از کارهای ملاحسن نقاش باشی بافقی و گرد بودن گنبد امامزاده عبدالله بافق از نظر معماری در دنیا کم نظیر است.
از ویژگیهای این بقعه، گنبد بلند، کاشیکاریهای داخلی و خارجی آن و نیز چراغهای کوچک گلی با لعاب فیروزهای است که از قدیم خارج گنبد را روشن میکرده، امامزاده عبدالله (ع) بافق محلی است که بسیار مورد احترام محل و اهالی یزد و کرمان است و دارای بقعهای زیبا و باشکوه و گنبدی عظیم بوده که ساخت بنای بقعه در سال ۲۲۴ هجری پایان یافته است.
ساختمان بنا از نظر معماری، مربوط به قرن ۵ هجری و با شواهد موجود تا قرن هفتم هجری سبقه دارد که از نظر مکان در بهترین مرکز شهر واقع شده و شبهای جمعه محل رفتوآمد مؤمنینی است که به زیارت امامزاده و قبور شهدای شهرستان بافق میآیند البته ساختمان و نوع معماری این زیارتگاه، تزئینات داخل و بیرون آن، وجود سنگ قبرهایی از بزرگان که برخی از آنها به قرن ششم هجری قمری میرسد نیز حکایت از منزلت و جایگاه امامزاده نزد مردم دارد.
بر سر در ورودی این امامزاده، دوکتیبه آجری هم اندازه (ابعادی بین آجر خطایی و نظامی) دیده میشود و در میان هر یک، یک قطعه سنگ تاریخی نصب شده و اشعاری به خط نستعلیق روی آنها حک شده، سنگ تراشیده شده وسط، دارای خط نسخ است و در آخر آن تاریخ رجبالمرجب سنه ۱۲۲۴ هجری قمری دیده میشود.
رود ارس، رودخانهای نسبتاً پرآب و خروشان است که از منطقه آرپا چای در آناتولی ترکیه سرچشمه میگیرد.
این رودخانه از مرز ترکیه، نخجوان جلفا و ارمنستان گذشته و پس از گذر از مرز ایران و وارد جمهوری آذربایجان شده و به رودخانه کورا میریزد.
رودخانه ارس در سال ۱۸۱۳ میلادی در پی عهدنامه گلستان به عنوان مرز ایران و روسیه انتخاب و تمامی مناطق شمال این رود از ایران جدا و به خاک روسیه افزوده شد.
بعدها ایران و اتحاد شوروی با هم سدی در ناحیه پلدشت به نام سد ارس بنا کردند. سد خداآفرین و سد قیزقعلهسی به صورت مشترک با ارمنستان روی ارس احداث میشود.
رودخانه ارس از ارتفاعات مین گول به ارتفاع ۳۱۵۲ متر در جنوب ارزروم در ترکیه سرچشمه میگیرد.
این روخانه پس از پیوستن به آرپاچای؛ مرز مشترک ایران و جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان را تا محلی به نام بهرام تپه تشکیل میدهد و بعد از طی حدود ۱۰۰۷۲ کیلومتر مسافت به دریای خزر میریزد.
حوضه آبریز ارس در کشورهای ایران، ترکیه، ارمنستان و جمهوری آذربایجان قرار دارد. وسعت آن تقربیاً ۱۰۳۲۰ کیلومتر مربع بوده و حدود ۳۹% (۳۹۰۰۰) کیلومتر مربع آن را اراضی ایران تشکیل میدهد.
در طوال مسیر طی شده آن تغییراتی مشاهده میشود، از جمله از سرچشمه تا جلفا مناطق صاف و کمی کوهستانی و از جلفا تا اصلاندوز کاملاً کوهستانی و صعبالعبور بوده و عرض و عمق این رودخانه در مسیر حرکت متفاوت است.
در فاصله بین جلفا تا اصلاندوز که ارس بین کوههای قره داغ و کوههای کشور آذربایجان در جریان است در بعضی نقاط (نزدیکی های روستای قولان) عرض آن از ۲۰ متر هم کمتر میشود؛ در حدود جلفا عرض آن حدود ۳۰ متر و عمق آن ۴ متر است ولی در نزدیکی پلدشت عرض آن در حدود ۹۰ تا ۱۰۰ متر و عمق آن ۲ متر میباشد.
رود ارس از مهمترین رودهای ایران است که علاوه بر جذابیت ویژه گردشگری و تأثیرات مثبت اکوسیستمی، قابلیت مهمی از نظر ماهیهای قابل صید دارد.
ماهیهای این رود حدود ده گونه میباشند که حدود ۶ نوع آنها نسبت به دیگر ماهیهای بومی این رود بزرگتر و دارای مقاومت بیشتری نسبت به سایر ماهیها هستند. به همین جهت صید این ماهیها بین ورزشکاران و ماهیگیران از ارزش بالایی برخوردار است.
رودخانه ارس در منابع و اصطلاحات یونانیان و اروپائیان، آراکس ( ARAX ) و ارکساس و آراکسس ( ARAKSS ) بوده و از قدیم اِراسک و آراسک نامیده شده.
در منابع عربی الّرس و در فارسی ارس و اَرس و در ترکی آراز و آراس و اَراز و اَرَز نام گرفته است.
https://gashttour.ir/wp-content/uploads/2020/08/Aras-2801-mm1.jpg338450Shahrzad Dehghanihttps://gashttour.ir/wp-content/uploads/2019/09/logo-300x138.pngShahrzad Dehghani2020-08-15 11:29:532020-08-15 11:33:39آشنایی با رود ارس - آذربایجان غربی
میدان مشق در تهران قرار دارد، در محدوده بین خیابان امام خمینی و سی تیر. میدان مشق از ۱۲ مهر ۱۳۷۷ با شماره ۲۱۳۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
نام میدان مشق در دورهای کوتاه در دوره رضاشاه به نام باغ ملی خوانده میشد و بعد از آن ساختمانهای دولتی در آن ساخته شد.
میدان مشق در زمان فتحعلی شاه ساخته شده و هدف از احداث آن محلی برای تمرین رزمی قشون بوده است.
در زمان ناصرالدینشاه، دروازهای برای میدان مشق ساخته شد که در زمان وزیر جنگی رضاخان، آن سر در را خراب کردند و در شرق آن سردر دیگری شبیه به آن ساختند که امروز پابرجاست.
ساختمانها، بناها و کاخهای میدان مشق
در درون این میدان ساختمانها، بناها و کاخهای گوناگونی جای گرفته است که از میان آنها میتوان موارد زیر را برشمرد:
سردر باغ ملی، موزه پست و تلگراف (اداره پست)، موزه ملی ایران، موزه ایران باستان، کاخ شهربانی (ساختمان شماره ۹ وزارت امور خارجه)، موزه عبرت (بازداشتگاه کمیتهی مشترک ضد خرابکاری ساواک شهربانی یا بازداشتگاه توحید)، موزه سکه بانک سپه، مجموعه قزاقخانه (دانشگاه هنر)، وزارت امور خارجه، ساختمان شماره ۳ وزارت امور خارجه (ساختمان شرکت نفت ایران و انگلیس پیشین)، باشگاه افسران (ساختمان شماره ۷ وزارت امور خارجه)، کتابخانه و موزه ملی ملک
محدوده میدان مشق
این میدان از شمال به خیابان سوم اسفند (سرهنگ سخایی کنونی)، از شرق به خیابان علاءالدوله (فردوسی کنونی)، و از غرب به خیابان قوامالسلطنه (سی تیر کنونی) و از جنوب به خیابان باغشاه یا سپه (امام خمینی کنونی) محدود میشده است. ساختمانهای کنونی اداره پست (دربردارنده موزه وزارت پست و تلگراف و تلفن)، شهربانی کل کشور (نیروی انتظامی کنونی)، وزارت امور خارجه، موزه ملی ایران (موزه ایران باستان)، موزه و کتاب خانه ملی ملک، اداره کل ثبت اسناد و املاک کشور، و بنای نخستین شرکت ملی نفت (ساختمان کنونی شماره ۳ وزارت امور خارجه) در این میدان جای داشتهاند و سردر باغ ملی میان ساختمان پستخانه (در جایگاه کنونی موزه وزارت ارتباطات) و ساختمان پیشین شرکت ملی نفت (ساختمان شماره ۳ وزارت امور خارجه) جای داشت و راه ورودی به خیابان ملل متحد از خیابان سپه (خیابان امام خمینی) بوده است. عکاسخانه آنتوان سوریوگین در خیابان علأالدوله هم در جنب شرقی میدان مشق قرار داشته است.
https://gashttour.ir/wp-content/uploads/2020/08/15-12-29-204515masgh.jpg376750Shahrzad Dehghanihttps://gashttour.ir/wp-content/uploads/2019/09/logo-300x138.pngShahrzad Dehghani2020-08-15 10:23:312020-08-15 10:23:31آشنایی با میدان مشق
اروندرود ، رودخانه پهناوری است در جنوب غربی ایران و در مرز ایران و عراق.
اجزای متشکله رودخانه مرزی بین ایران و عراق (اروند رود)، عبارتند از: فرات، دجله و کارون.
رودخانه فرات از بلندیهای سرزمینی قفقاز (ارمنستان)، سرچشمه میگیرد. این رودخانه از پیوستن رودهایی که از فلات ایران و کشور کنونی ترکیه، سرچشمه میگیرند، تشکیل میشود.
کمابیش ۶۰ درصد از آب رودخانه دجله از کوههای زاگروس (ایران) سرچشمه میگیرد با توجه به آبدهی دجله و فرات، حدود ۴۰ درصد از آب رودخانهای که از پیوستن این دو رودخانه تشکیل میگردد، از سرزمین کنونی ایران تامین میشود.
میزان زیادی از آب رودخانههای فرات و دجله، در اثر سد سازیهای زیاد بر روی آنها، کاهش یافته است. اما، اروندرود هنگامی ارزش واقعی کشتیرانی پیدا میکند که رودخانه کارون، یعنی بزرگترین رودخانهی ایران، بدان میپیوندد.
سرزمین میانرودان (بینالنهرین) که پس از جنگ جهانی اول و متلاشیشدن امپراتوری عثمانی، حکومت جدیدالولاده عراق بر پایه برنامهریزیها و سیاست استعماری؛ کشورسازی انگلستان، بر پهنه آن زاده شد، میان دو رودخانه بزرگ غرب آسیا، یعنی دجله و فرات، قراردارد.
این رود از همریزش رودهای دجله، فرات و سپس کارون تشکیل شده است. دجله و فرات پیش از پیوستن به کارون در شهر قرنه در ۳۷۵ کیلومتری جنوب بغداد به هم میپیوندند.
درازای اروند رود از قرنه تا ریزشگاه آن در خلیج فارس ۱۹۰ کیلومتر است. ریزشگاه اروند رود در میان شهر ایرانی اروندکنار و شهر عراقی فاو است.
ایران و عراق در ۱۵ اسفند سال ۱۳۵۳ طی معاهده ۱۹۷۵ الجزایر ژرفگاه اروندرود را به عنوان خط مرزی میان دو کشور تعیین کردند.
گیلان با بارش تقریبی ۱۲۰۰ میلیمتری در سال پربارانترین استان ایران است و رودها و رودخانههای بسیاری دارد.
همشهری آنلاین: در همه فصلهای سال میتوان شاهد بارشهای خوبی در استان گیلان بود، اما این بارشها دربرخی از ماههای سال بهمراتب بیشتر از دیگر ماههاست و همچنین تابستان کمبارشترین فصل این استان امحسوب میشود. بارشهای متنوع باران و همچنین برف در مناطق کوهستانی سبب جاری شدن رودخانههای زیادی در گیلان شده که همگی آنها در نهایتاز بزرگترین دریاچه جهان یعنی خزر سردر میآورند.
همه رودخانههای گیلان
گیلان ۵۴ رشته رودخانه دائمی دارد که از این تعداد، ۱۸ رودخانه از جمله سفیدرود، پلرود، شفارود، شلمان رود، زرجوب، گوهررود، پیربازار، پسیخان، سیاه درویشان، ماسوله رودخان، مرغک، دیناچال، لیسار، لمیر، حویق، لوندویل، آستاراچای و آچیرود از لحاظ بیولوژیکی و اکولوژیکی و زیستمحیطی، اهمیت ویژهای دارند. طول رودخانههای گیلان تقریبا ۲۲۰۰ کیلومتر است و ۱۰ رشته رودخانه مهم نیز برای رهاسازی تولیدات شیلات گیلان در استان وجود دارد.
مهمترین رود گیلان
سفید رود بهعنوان پرآبترین رودخانه شمال کشور است که مهمترین منبع تامین آب گیلان بهشمار میآید. این رودخانه برخلاف تصور عامیانه تقریبا از بارشهای سالیانه گیلان نصیبی نمیبرد، زیرا این رود، خود از «شاهرود» که از کوههای طالقان و الموت و «قزل اوزن» که از کوههای کردستان و زنجان سرچشمه میگیرند سیراب میشود. در واقع سفیدرود از محل تلاقی این ۲ رود شروع میشود و در منطقه کیاشهر از توابع آستانه اشرفیه به دریای خزر میریزد. در محل تلاقی این دو رود سد بزرگی با نام سد سفیدرود یا سد منجیل ساخته شده که در حال حاضر آب کشاورزی ۱۷۲ هزار هکتار از مجموع ۲۳۸ هزار هکتار شالیزارهای استان گیلان را تامین میکند. ظرفیت فعلی این سد، یک میلیارد و ۵۰ میلیون متر مکعب است.
پلرود، جاری از اشکورات
پلرود که به زبان محلی به آن (پیلو رود) یعنی رود بزرگ میگویند از دیگر رودهای پرآب گیلان در شرق این استان است که از ارتفاعات اشکورات سرچشمه میگیرد. درهها و آبشارهای زیادی در مسیر این رودخانه وجود دارد. این رود از مسیرهای جنگلی پرپیج و خم زیادی و در نهایت از منطقه رحیمآباد میگذرد و در ساحل کلاچای به خزر میپیوندد. مواد آلی موجود در آب این رودخانه سبب شدهاست تا محصولات حوزه آبریز این رود از کیفیت بالایی برخوردار باشند. چند سالی است در نزدیکیهای رحیمآباد ساخت سد پلرود کلنک خورده و با پیشرفت کمی در دست ساخت است.
شفارود
شفارود زیبا و پر جاذبه از کوههای سنبل و تیرو سرچشمه میگیرد، از رضوان شهر عبور میکند و سپس به دریای خزر میپیوندد. در طول مسیر شفارود به خزر، رودخانههای دلبه رود، سیاهرود، میان رود، خوشابر، خولاکو، آستاوربار، هفت خونی و کوری به آن میپیوندند. در طول این مسیر رودخانههای میناروبار، ملارود و تیزرود نیز از شفارود جدا میشوند. شفارود ۲ شاخۀ اصلی شمالی و جنوبی دارد. شاخۀ شمالی آن شفارود و شاخۀ جنوبی آن خوشابر نامیده میشود. خوشابر یا سیاه بیل از کوههای سه کوه سر، امیر کوه، پالان سر و خالسدان سرچشمه میگیرد. این رود حیاتبخش، آبادیهای کلته، شیر بچه پیر، دشته میان و سرک را سیراب میکند و در نهایت به رودخانۀ شفاورد میپیوندد. البته خوشابر پیش از پیوستن به شفارود سیاه بل را نیز با خود همراه میکند.
شاخۀ شمالی شفارود، که شفارود اصلی به شمار میرود، از به هم پیوستن دو رودخانۀ سیاه رود و میان رود ایجاد شدهاست. سیاه رود از کوههای برزه کوه و زندانه سرچشمه میگیرد. این رود از آبادیهای چنگیز خونی، جلوه خوار، کنگه لیوه، رینه و معاف محله عبور میکند.
شلمانرود
شلمانرود از کوههای البرز ناتشکوه شهرستان املش سرچشمه میگیرد و با گذر از مناطق کوهستانی و جلگهای، از جمله شهر شلمان از توابع شهرستان لنگرود، سرانجام به دریای خزر میریزد. این رود نسبتا پرآب است و در گذشته محلیان با صید ماهی از این رود امرار و معاش میکردند.
آستاراچای
آستاراچای از ارتفاعات کوهستان حیران در شهرستان مرزی بندر آستارا و دامنههای قلعه شیندان سرچشمه میگیرد و به طول ۳۸.۵ کیلومتر حدود مرزی دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان را مشخص میکند. پس از اعلام آستاراچای بهعنوان مرز بین ۲ کشور، توافق اولیه مسئولان وقت برای تعیین مدت زمان ۹ ماهه فصل صید ویژه بومیان منطقه محقق شد و صیادان محلی توانستند از حق صید در این رودخانه برخوردار شوند. طول ۲۰ کیلومتری سنگلاخی کف این رودخانه سبب شده است تا ماهیان مولدی که وارد آن میشوند، فضای مناسبی برای تخمریزی داشته باشند؛ اتباع ایرانی و آذری میتوانند فقط در ۳ کیلومتر از این رودخانه صید کنند که کف شنی دارد و مناسب برای تخمریزی نیست.
زرجوب و گوهر رود
رودخانههای زرجوب و گوهررود دو رودخانهای هستند که از میان شهر رشت میگذرند. زرجوب از کوههای کم ارتفاع هزار مرز، نیزه سر، جوکلبندان و کچا از حدود ۲۵ کیلومتری جنوب شهر رشت سرچشمه میگیرد، پس از عبور از منطقه «بهدان» و «چوماچا» و پیوستن به رودخانه گوهررود، رودخانه پیربازار رود را تشکیل میدهد به بخش شرقی تالاب انزلی وارد میشود. این رودخانه با متوسط حجم سالانه ۱۷۳/۴ میلیون متر مکعب یکی از منابع اصلی و مهم تأمین آب تالاب انزلی بهشمار میرود.
گوهررود هم از ۷۰۰ متری کوههای سراوان سرچشمه میگیرد، پس ورود از جنوب به شهر رشت به زرجوب میپیوندد. این دو رود به دلیل ورود فاضلابهای شهری به آنها به آلودهترین رودخانههای جهان شهرت یافتند.
رودخانههای حوزه آبریز تالش
رودخانههای حوزه شهرستان تالش شامل ۹ رودخانه اصلی و تعداد زیادی رودخانه فرعی هستند که از نظر اکولوژیکی و زیستگاهی اهمیت فوقالعادهای در حفاظت از ذخایر ارزشمند ژنتیکی ماهیان دریای خزر دارند. اکثر ماهیان دریای خزر برای تخمریزی و تکثیر به رودخانههای مهم استان گیلان مهاجرت میکنند که در این میان حوزه آبریز تالش بسیار مورد توجه ماهیان خزری است. رودخانه حویق و ناورود مهمترین رودهای این حوزه آبریز را تشکیل میدهند.
رودخانه لنگرود
رودخانه لنگرود از آرامترین رودخانههای گیلان است. در طول سال بهجز در مواقع بسیار پربارش هیچگاه نشان طغیان و جریان تند آب در آن پیدا نیست. این رود از ارتفاعات سیاهکل و رودبار بهویژه بلندیهای دلفک (درفک) سرچشمه میگیرد. این رود بعد از طی مسیر دیلمان، سیاهکل، لاهیجان و لنگرود راهی چمخاله میشود. طول مسیر این رودخانه بسیار زیباست و این زیبایی در چمخاله به اوج خود میرسد. این رود در یک کیلومتری ساحل خزر به شلمان رود متصل میشود. بعد از آن به خزر میپیوندد.
بدون شک تمام شهرهای ایران غذاهای اصیل، خوشمزه و متنوعی دارند، اما در مورد تنوع غذائی، استان گیلان صاحب رکورد است و ۱۰ غذای ثبت ملی شده دارد. شهر رشت. ، با داشتن ۲۲۰ نوع خوراک محلی، به عنوان «شهر خلاق غذا» در یونسکو ثبت جهانی شده است.
همشهریآنلاین: تنوع زیاد غذاهای استان گیلان با ویژگیهایی از قبیل باران فراون، تنوع محصولات کشاورزی و رژیم غذایی آبزی و سالم مردم آن، باعث شده تا غذاهای گیلان، در فهرست میراث معنوی کشور هم قرار بگیرند؛ تعدادی از تنوع غذائی این استان عبارتنداز:
باقلاقاتق
این خورش بسیار مشهور با ترکیب پاچ باقلا (نام دیگر: لوبیای کشاورزی)، شوید، سیر و تخم مرغ تهیه میشود.
شاید تا به حال در شمال کشور چنین لوبیاهایی را دیده باشید که برخلاف سایر حبوبات بدون پوست و به شکل خیس خورده و تازه فروخته میشوند. پاچ باقلا را پس از خیس خوردن به همراه شوید و سیر و ادویه در روغن تفت میدهند، با افزودن آب و پس از جا افتادن خورش، روی باقلا قاتق تخممرغ میشکنند.
مردم گیلان خورشها را در ظروف سفالی مخصوص این استان به نام گَمَج میپزند. این خورش لذیذ به همراه پلو سرو میشود.
میرزا قاسمی
غذای دیگری که به دلیل طعم بینظیرش شاید در اغلب سفرههای ایرانی حاضر باشد میرزاقاسمی است. طعم دودی میرزا قاسمی که باعث شده این غذا از زمرهی طعمهای تکراری حذف شود، به دلیل کباب کردن بادمجان است.
مواد اصلی و تشکیلدهنده این غذا عبارتند از: بادمجان، گوجه، سیر و تخم مرغ.
بادمجانها را پس از کبابشدن ساطوری کرده، به همراه سیر تفت داده و سپس با گوجه میپزند. در انتها نیز تخم مرغ به غذا اضافه میشود. میرزا قاسمی را مانند خورش در کنار پلو هم سرو میکنند.
سیر قلیه
سیر قلیه خورش گیلانی است که با ترکیب اصلی برگ سیر، تخم مرغ، لپه، گوشت مرغ یا اردک و کمی آبغوره تهیه میشود.
گوشت پس از تفت دادن با آبغوره طعمدار شده و همراه با لپه آن را میپزند. در این زمان برگ سیر خرده شده را سرخ کرده و با تخمغ هم زده میپزند و بعد آن را به گوشت اضافه میکنند.
کباب ترش
برای تهیه این غذا، گوشت گوسفند را پیش از کباب شدن چند ساعت در ترکیب رب انار، انار ترش سابیده، سیر، پیاز، سبزی محلی (با نام چوچاق)، روغن زیتون و گردوی سابیده میخوابانند. سپس گوشتها را به سیخ کشیده و روی ذغال کباب میکنند.
اناربیج
این خورش شباهت بسیاری به فسنجان دارد (که یکی دیگر از غذاهای محلی گیلان است) و میتوان گفت از غذاهای مخصوص شب یلدا است؛ با این تفاوت که در اناربیج به جای گوشت مرغ از گوشت چرخکرده گوسفند به شکل کوفتهقلقلی و همچنین سبزیهای محلی استفاده میشود.
معمولاً ۲ تا ۳ ساعت روی گاز می ماند تا حسابی جا بیافتد.
واویشکا
واویشکا یا جغوربغور همان خوراک جگر مرغ یا گوسفند است که انواع مشابه آن در دیگر استانها مانند آذربایجان نیز دیده میشود. این غذا از تفت دادن و سرخ کردن دل، جگر و قلوۀ گوسفند به همراه ادویه و پیاز و رُب گوجه تهیه میشود.
کال کباب
کال کباب را میتوان از چاشنیهای پرطرفدار گیلان نام برد که در آن خبری از کباب نیست و مثل بیشتر غذاهای شمالی طعمی ترش دارد و در تهیه آن از دانههای انار بادمجان کباب شده، سیر، آب انار، سبزی معطر و گردوی خرد شده استفاده میشود.
سبزی مورد استفاده در این غذا سبزی محلی (نوعی سبزی به نام چوچاق) است. برای تهیه کال کباب بادمجانهای کباب شده را ساتوری و همراه با دیگر مواد کاملا مخلوط میکنند.
ترشِ آش
این آش از نخود و لوبیا، برنج، سبزیهای مختلف و باقلا تهیه میشود. طعم بینظیر ترشی که این آش را از انواع دیگر آشها متمایز میکند به دلیل وجود رُب انار یا آبغوره یا آب نارنج در غذا است.
منبع:همشهری
https://gashttour.ir/wp-content/uploads/2020/08/4460435.jpg450720Shahrzad Dehghanihttps://gashttour.ir/wp-content/uploads/2019/09/logo-300x138.pngShahrzad Dehghani2020-08-15 10:12:392020-08-15 10:12:39آشنایی با غذاهای محلی استان گیلان