امید تازه برای باز شدن راهروهای سفر در آسیا ـ اقیانوسیه

بعد از اینکه استرالیا یکی از سخت‌گیرانه‌ترین محدودیت‌های سفر را بری کند کردن شیوه کرونا اعمال کرد، مرزهای این کشور از ماه مارس بسته شده بود. اما حالا نخست‌وزیر این کشور، اسکات موریسون، به دنبال راهی برای احیای گردشگری است تا کشورش را از اولین رکودش در طی سه دهه گذشته برهاند.

موریسون در یک کنفرانس تلویزیونی اعلام داشت:‌ «چند کشور هستند که در زمینه بهداشت و سلامت عملکرد خوبی داشته‌اند و ا سترالیا و این کشورها میزان موفقیت برابری داشته‌اند.»

استرالیا بهتر از سایر کشورها توانسته است شیوع بیماری را تحت کنترل خود بگیرد. در این کشور ۲۷هزار و ۲۵۶ مورد بیمار شناسایی شده است که ۸۹۸ نفر از آنها درگذشته‌اند. اگر بخواهیم مقایسه کنیم بریتانیا ۵۹۰هزار و ۸۴۴ بیمار را شناسایی کرده است که از این میان ۴۲هزار و ۷۶۰ نفر فوت کرده‌اند.

البته موریسون عنوان کرده است که باید با احتیاط کامل این سفرها را برنامه‌ریزی کرد: «ما باید در این زمینه جانب احتیاط را رعایت کنیم و بسیار محتاطانه عمل کنیم. کوید ۱۹ هنوز جایی نرفته است و در تمام کشورها وجود دارد. به علاوه، امروز نسبت به شش ماه گذشته چیزی از تهاجم و کشندگی آن هم کاسته نشده است.»

استرالیا شاهد موج دوم کرونا در ویکتوریا بوده است و ملبورن همچنان در قرنطینه به سر می‌برد. اما اعداد و ارقام نسبت به ماه‌های گذشته کاهش چشمگیری داشته‌اند. دولت امروز ۱۲ مورد ابتلای جدید را در این منطقه اعلام کرد و تعداد کل مبتلایان جدید استرالیا ۱۹ نفر بوده است. از این میان فقط یک نفر فوتی در این تاریخ به ثبت رسیده است.

استرالیا تا به اینجای کار هم موفق شده است یک راهروی سفر را در هفته‌های گذشته به‌ راه بیندازد. نیوزلندی‌ها قادر خواهند بود بدون نیاز به قرنطینه شدن از روز جمعه همین هفته به برخی از ایالت‌های استرالیا سفر کنند. از طرف دیگر، استرالیایی‌ها هم می‌توانند بدون قرنطینه شدن وارد خاک نیوزلند شووند.

نیوزلند که اغلب به عنوان کشوری شناخته می‌شود که توانسته است به خوبی از پس کنترل کوید ۱۹ بربیاید، بعد از یک ابتلای گروهی در اوکلند در ماه اوت شاهد موج تازه‌ای از موارد ابتلای جدید بود. هرچند، ردگیری‌ افرادی که با این مبتلایان جدید در تماس بودند به دولت کمک کرد تا از یک شیوع عمده در سطح کشور جلوگیری شود.

نخست‌وزیر نیوزلند، جاسیندا آردرن عنوان کرد که مقامات کانبرا (پایتخت استرالیا) در ابتدا قصد داشتند یک رویکرد کشوری را اعمال کنند، اما ما معتقد بودیم که این انتخاب باعث می‌شود کارها کُند پیش برود.

درعوض، یک رویکرد «نقطه‌ای» اتخاذ شد که امکان سفر به مناطقی که دارای تعداد موارد ابتلای معینی در یکی از ایالت‌های استرالیا هستند فراهم شود.

در روزهای اول این عالم‌گیری، راهروهای سفر به عنوان راهی برای پیش بردن اقتصاد گردشگری پیشنهاد می‌شدند. کره جنوبی یک همکاری چهارجانبه با تایوان، تایلند و سنگاپور پیشنهاد داد، در حالی که ژاپن، که یکی از سخت‌گیرانه‌ترین ممنوعیت‌های سفر را در همان ابتدای شیوع ویروس به اجرا درآورده بود، پیشنهاد کرد ۱۰ کشور آسیایی دیگر هم در این همکاری‌ها حضور داشته باشند، ازجمله چین، کره جنوبی، سنگاپور و مالزی.

اما با اوج‌گیری مجدد موارد ابتلا در سرتاسر آسیا، بسیاری از مقامات گردشگری پیشنهاد دادند که مرزها دست‌کم تا سال ۲۰۲۱ باز نشود.

اروپا در بازگشایی و ایجاد امکان سفر بین کشورها موفقیت بیشتری داشته است. در ماه ژوئن، مرزها مجددا بازگشایی شد، هرچند در طول چند ماه پیش از آن برخی کشورها ممنوعیت‌های سفر جدیدی را برای کشورهایی که موارد ابتلای کوید ۱۹ آنها روند افزایشی داشتند، اعمال کردند.

فهرست راهروی سفر برتانیا اولین بار در ۱۱ جولای رونمایی شد و ۵۹ کشور در آن وجود داشتند که بریتانیایی‌ها می‌توانستند بدون نیاز به قرنطینه شدن در زمان بازگشت به آنها سفر کنند.  از ان زمان تعدادی از مقاصد گردشگری برتر دنیا، من‌جمله فرانسه، اسپانیا، پرتقال، کرواسی و بخش‌هایی از جزایر یونانی از «فهرست سبز» خط خورده‌اند. حالا فقط ۱۷ مقصد هستند که مسافران بریتانیایی می‌توانند به آنها سفر کنند.

گفته می‌شود اروپا در حال کار بر روی یک سیستم چراغ راهنمایی است که کشورها را بر اساس نرخ ابتلا به ویروس کرونا با رنگ‌های مختلف کدبندی می‌کند.

منبع:میراث آریا

قلعه سنگ بست زواره با ۹۰۰ سال قدمت

یک پژوهشگر میراث فرهنگی گفت: قلعه “سنگ بست” از نمادهای تاریخی زواره که در دل بافت تاریخی شهر واقع شده، مربوط به قرن پنجم هجری و جزو آثار ملی کشور محسوب می گردد.

محسن هادی طحان زواره در گفت و گو با خبرنگار ایسنا با اشاره به قدمت ۹۰۰ ساله قلعه سنگ بست شهر زواره اصفهان گفت: این قلعه تاریخی به دست ابوعلی دهدار زواره‌ای در زمینی به وسعت یک هزار و ۵۰۰ متر مربع در دوره سلجوقیان و در دو طبقه بنا شده است.

وی افزود: ابوعلی دهدار زواره ای که از مقربان حسن صباح بشمار می آمد، از مشاهیر قرن پنجم هجری که در طب، نجوم و هیات، مهارتی تام و تمام داشته، در این قلعه سکونت داشته است.

به گفته این پژوهشگر میراث فرهنگی، در قلعه تاریخی زواره که در آن دوران یک ساختمان حکومتی محسوب می شده؛ عرفا و علما و شعرای زیادی  از جمله “مولانا سپهری زواره ای” شاعر نامدار و اهل عرفان و مقامات معنوی و از مقربان حسن صباح  که در این قلعه سکونت داشته اند.

وی تصریح کرد: سقف این بنای با ارزش تاریخی کشور در سال ۱۳۹۶ توسط میراث فرهنگی مرمت و بهسازی گردید و خوشبختانه از تخریب این بنا جلوگیری شده است، اما متاسفانه در خصوص مرمت دیوارهای بیرون و داخل آن بی مهری هایی صورت گرفته و اقدامی نشده است.

هادی طحان افزود: قطعا اگر این بنای تاریخی قرن پنجم (ه-ق) در هرجایی دیگر کشورمان بود، مرمت گردیده و یکی از مقاصد گردشگری کشور محسوب می شد، چرا که قلعه سنگ بست زواره، از بزرگترین و  مستحکم ترین قلعه‌های کشور پس از قلعه الموت رودبار قزوین است که در قرن پنجم هجری قمری بنا گردیده است.

 

وی ادامه داد: این قلعه شامل اصطبل، انبار، قسمت‌های مسکونی، اتاق ها، قراولخانه و برج‌های دیدبانی است. ارتفاع قلعه زواره به ۱۲ متر می‌رسد و خشت خام، گل و خاک از عناصر بنیادین به کار رفته در این بنا است و در قسمت زیرین آن نیز از سنگ استفاده شده است و عده ای معتقدند آن بنای زیرین دارای قدمت بیشتری است.

به گفته هادی طحان، این قلعه به صورت مکعبی شکل بنا شده است و در زوایای آن، چهار برج استوانه‌ای شکل به چشم می‌خورد و بر فراز آن جایگاه دیده بانی بوده که نیروها دورتا دور حصار شهر را تحت مراقبت و کنترل داشته‌اند و فضای درونی این قلعه در دو طبقه به صورت چهار صفه‌ای است که اخیرا مرمت شده است.

این پژوهشگر میراث فرهنگی با بیان این که در اوایل قرن هفتم هجری، یکی از اهداف هجوم مغولان به شهر زواره، تخریب این قلعه نظامی مستحکم بوده است، گفت: هم اکنون مالک عمده این بنا شخصی بوده و این قلعه احتیاج به مرمت و بازسازی دارد و امیدواریم که داشتن مالک خصوصی دلیل و بهانه ای بر بی توجهی مسئولین مربوطه و تعلل در مرمت آن نشود.

وی در پایان گفت: این قلعه دفاعی سال ۱۳۸۱ با شماره ۶۱۴۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

منبع:ایسنا

قدیمی ترین حمام در نخستین شهر شطرنجی ایران

شهر سلماس در ۹۰ کیلومتری شمال ارومیه واقع شده و از شهرهای تاریخی و کهن آذربایجان غربی به شمار می رود. قدمت شهر کنونی سلماس به سال ۱۳۰۹ بر می گردد و قبل از آن در زمان قاجار به دیلمان معروف بود. بعلت فرار گرفتن این منطقه بر روی خط زلزله در سال ۱۳۰۹ زلزله شدیدی دیلمانی را که دارای بناهای ازرشمندی چون بازار سرپوشیده ، حمام و مساجد قدیمی با معماری اسلامی بوده با خاک یکسان می کند. بعد از زلزله شهر جدید در ضلع شمال غربی دیلمان شهر جدید با طرحی جدید احداث می شود.

حمام شیخ، این مجموعه فرهنگی بی نظیر پس از زلزله سال ۱۳۰۹ در زمان حکومت رضاخان در بخش جدید شهر با معماری سنتی ایرانی به همت مرحوم محمد تسوجی بنا شده و در سال ۱۳۱۲ مورد بهره برداری قرار گرفته است.

افراسیاب گراوند، رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سلماس در گفت و گو با ایسنا گفت: حمام شیخ به لحاظ معماری اثری ارزشمند و منحصر به فرد است که در مرکز شهر سلماس واقع شده و در جوار آن بازار شهر، مساجد و منازل مسکونی قرار گرفته است.

وی در ارتباط با تاریخچه احداث بنا اظهار کرد: با توجه به اینکه حمام توسط شخصی به نام «حاج شیخ مجتبی انتظاری» معروف به شیخ اداره می شده است، بعدها به نام حمام شیخ شهرت یافت و تا سال ۱۳۶۴ مورد استفاده بوده است.

 

گراوند در مورد عوامل و عناصر تشکیل دهنده بنا بیان کرد: حمام شیخ دارای پلان مستطیل شکل بوده و مساحتی بالغ بر ۸۶۰ متر مربع دارد. پی بنا با سنگ های معدنی و دیوارها با آجر و سنگ کار شده و طاق و گنبد پوششی آن از آجرهای چهار گوش است. حمام شیخ دارای هفت گنبد پوششی بوده و بزرگترین گنبد آن گنبد سربینه (رختکن) نیز هست.

رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سلماس تصریح کرد: در سال ۱۳۷۹ به کوشش سازمان میراث فرهنگی به  شماره «۳۴۷۵» در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و پس از پنج دوره مرمت و بازسازی در حال حاضر به عنوان مجموعه فرهنگی -هنری مورد استفاده قرار می گیرد.

منبع:ایسنا

جایرو کوپتر ، جدید ترین تفریح در کیش

جایرو کوپتر این امکان را به گردشگران می دهد تا در بلندای آسمان به پرواز در بیایند.اما با توجه به پاندمی کرونا ویروس پیشنهاد می شود تجربه این تفریحات را به بعد از شکست کووید ۱۹ موکول کنید.

این تفریح هیجان انگیز نه تنها در جزیره کیش، بلکه در دیگر شهرهای ایران هم برگزار می شود. مخترع جایرو کوپتر چه کسی بود؟ جایروکوپتر از چه لوازمی تشکیل شده است؟ اگر به دنبال پاسخ آن ها هستید، ادامه متن را مطالعه فرمایید.

جایرو کوپتر، کلمه که شاید برای عده ای آشنا و برای برخی نا آشنا باشد. در این مطلب به شرح جایرو کوپتر چیست؟، قوانین استفاده از جایرو کوپتر و محل برگزاری این تفریح در کیش پرداخته ایم.

جایرو کوپتر توسط چه کسی اختراع شد؟

جایرو کوپتر که در واقع به آن هواچرخ هم می گویند، توسط یک مهندس اسپانیایی تبار اختراع شد. این مهندس اسپانیایی علاوه بر تحصیلات بالایی که داشت، به هوانوردی نیز علاقه مند بود.

نام این مهندس خوآن دِلا سیِربا می باشد که برای شرکت در مسابقه طراحی ارتش اسپانیا، یک وسیله عجیب را طراحی و اختراع کرد. وی یک بمب افکنی را طراحی نمود که از ۳ موتور  برخوردار بود، اما متاسفانه در زمان پرواز، این هواچرخ از حرکت ایستاد.

اما این شکست باعث شد تا خوآن دِلا سیِربا جایروکوپتر را با موفقیت آزمایش و به ثبت برساند. در سال ۱۹۲۳ این هواچرخ، نام روتور کرافت را به خود گرفت.

جایروکوپتر از بدنه یک هواپیما، یک پروانه و موتور در قسمت جلو، یک «روتور» روی دیرک و ۲ پایدار کننده عمودی و افقی که نقش دم هواپیما را ایفا می کنند ساخته شده است. البته این هواچرخ، جدّ هلیکوپترهای امروزی به شمار می رود.

جایرو کوپتر و لذت هیجان در کیش

سفر به جزیره مرجانی کیش برای هر گردشگری دلایل مختلفی دارد، ولی مسلماً استفاده از تفریحات کیش مهم ترین دلیل جذب گردشگر به کیش می باشد.

از این رو جایروکوپتر که از تفریحات خاص کیش و گران محسوب می شود، در لیست برنامه های تفریحی مسافران جای گرفته است. تصور کنید آسمان آبی جزیره پیش رو و آب های نیلگون خلیج فارس، زیر پای شما قرار دارد. حتی وصف کردن چنین حسی، فوق العاده دلپذیر است.

با رزرو تفریح جایروکوپتر از سایت پرشین هتل که تفریحات کیش را با تخفیفات ویژه ای ارائه می دهد، می توانید لذت هیجان و ترشح آدرنالین در خون را به حداکثر برسانید.

استفاده از جایروکوپتر، مختص ۲ نفر (خلبان و سرنشین) است و این بدان معنی می باشد که اگر آموزش خلبانی ندیده اید، یک خلبان حرفه ای همراه شما خواهد بود.

 

قوانین جایروکوپتر چیست؟

جایروکوپتر نیز مانند دیگر تفریحات کیش، دارای قوانین و مقررات مخصوص به خود است که باید آن ها رعایت شود. عده ای سوال می پرسند که آیا بانوان اجازه استفاده از جایرو کوپتر را دارند؟ در پاسخ به سوال مطرح شده باید بگوییم؛ قوانین جایرو کوپتر هیچ منعی برای استفاده بانوان از این تفریح را وضع نکرده است.

از دیگر قوانین جایروکوپتر منع استفاده برای افراد کمتر از ۱۰ سال می باشد. همچنین آن دسته از گردشگرانی که وزنی بیش از ۱۰۵ کیلوگرم داشته باشند، نمی توانند از این تفریح استفاده کنند. تمامی تدابیر امنیتی در این هواچرخ تعبیه شده و ساخت آن با رعایت استانداردهای جهانی؛ انجام گردیده است.

تفریح جایروکوپتر در چه مکانی انجام می شود؟

برای انجام این تفریح هیجان انگیز و جذاب کیش باید به فرودگاه بین المللی کیش مراجعه نمایید. در فرودگاه کیش یک باند گلایدر وجود دارد که مخصوص انجام این نوع تفریح در کیش است.

طول این باند گلایدر ۱۵۰۰ متر بوده و عرض باند ۳۰ متر می باشد. باند گلایدر که از زیرمجموعه فرودگاه بین المللی کیش محسوب می شود، بسیار مجهز و ایمن بوده و فضایی نیز برای پذیرایی از افراد علاقه مند به جایرو کوپتر، در نظر گرفته شده است.

کلوپ هوایی کیش که در این باند وجود دارد، آموزش های لازم را به گردشگران می دهد. پس از آشنایی نسبی با تفریح جایرو کوپتر و قوانین آن، می توانید از لذت پرواز در آسمان خشنود شوید. اما کدام هتل کیش به فرودگاه کیش نزدیک است؟ با اقامت در کدام هتل کیش دسترسی راحتی به باند گلایدر فرودگاه کیش داریم؟ برای پاسخ همراه ما باشید.

منبع:ایسنا

بقعه پيراحمد زهرنوش، دیدنی‌ترین جاذبه ابهر

مولانا شیخ قطب‌الدین احمد ابهری، معروف به پیر زهرنوش که یکی از قطب‌های سلسله تصوف به شمار می‌رود که فقیه کاملی بوده است. سال‌های زندگانی او سال‌های ۵۰۰ تا ۵۷۷ هجری قمری است از او کتاب‌های شعر و عرفان باقی مانده است ازجمله، مقام العارفین، داستان سلامان و ابسال گزارش از قطب المه و الدین مبین الاسلام الابهری و دیوان اشعار عربی.

بنای آجری بقعه پیر احمد زهرنوش در شهر ابهر به سده‌های ششم و هفتم هجری قمری مربوط می‌شود و اکنون بعد از گذشته صدها سال محل بازدید گردشگران داخلی و خارجی است. آرامگاه پیر احمد زهر نوش در منتهی‌الیه جنوبی ابهر قرارگرفته و شامل بقعه و چند واحد الحاقی در شمال غربی آن است. بنای اصلی آرامگاه، از دوطبقه تشکیل یافته که طبقه زیرین، محل آرامگاه و تالار بالایی، محل خانقاه و جایگاه ذکر و بحث دراویش بوده است. بنای آجری بقعه پیر احمد زهرنوش شهر ابهر سال ۱۳۵۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و در سال ۱۳۹۰ نیز موزه باستان‌شناسی در این مکان دایر شد و هم‌اکنون در آن به روی هر بازدیدکننده‌ای باز است.

با توجه به بی‌پیرایه بودن بناهای اطراف، احتمال می‌رود کاربری نخست این بنا خانقاه باشد. معماری مقبره یک بنای چهارطاقی است، این بنا با شکست‌ها و جرزهای ایجادشده، از داخل به ۲۰وجهی تبدیل‌شده است. بر فراز چهارطاقی مقبره گنبد زیبایی به سبک پنج و هفت از گونه گنبدهای سلجوقی استوار گشته و به گنبدهای مساجد جامع قروه و سجاس شبیه است. علاوه بر ورودی مقبره از ساختمان غربی، ورودی اصلی مقبره از بیرون دری در ضلع شمالی بناست. کف مقبره یک پله بالاتر از ورودی در اصلی و محل گورها نیز در سرداب قرار دارد. سرداب با پلان چلیپا بوده که پنج پله پایین‌تر از کف مقبره است و سقف سرداب نیز طاقی از جنس آجر است. این بنا درواقع از بقایای مجموعه‌ای از دو بخش اصلی متصل و مرتبط باهم را تشکیل‌شده است.

بخش اول گنبدخانه‌ای مرتفع که به دلیل وجود سردابه‌ای در آن، محل دفن یک یا چند شخصیت مهم بوده و بخش دوم فضاهای غرب و شمال غرب گنبد خانه که به گفته برخی پژوهشگران محل خانقاه و عبادتگاه بوده است. توجه به نقشه بنای موجود و نگاهی به متون تاریخی نشان می‌دهد که این مجموعه دارای دو کارکرد متفاوت بوده است. وجود سردابه در داخل گنبد خانه نشانگر استفاده از این بخش به‌عنوان یک مکان تدفینی است.

شکل سردابه در زیر یک گنبد خانه به‌عنوان یک مکان تدفینی همواره در معماری دوران اسلامی مورداستفاده قرارگرفته است. در متون تاریخی نیز به آرامگاه برخی مشاهیر قرون اولیه و میانی شهر ابهر در نزدیکی شهر به ویژه آرامگاه ابوبکر عبدالله بن طاهر ابهری اشاره‌شده است. امروزه بر روی سنگ‌قبری که توسط برخی پژوهشگران و علاقه‌مندان ابهر تهیه‌شده نام چهار شخصیت به‌عنوان دفن شده‌ها در این گنبد خانه ذکرشده است.

برای تعدیل دما و رطوبت و تأمین روشنایی در بخش‌هایی از بدنه این فیل پوش‌ها روزنه‌هایی طراحی‌شده است. در داخل بقعه و زیر گنبد، در چهارگوشه، چهار ترنبه (مخروطی) زده‌شده است که طرح چهارضلعی را به هشت‌ضلعی تبدیل می‌کند. در طاق‌نماهای میان هر دو ترنبه (مخروطی) هم نورگیرهای جاسازی‌شده است. در ورودی با یک پله از کف محوطه از سمت شمالی قرار دارد و قبر پیر در وسط این بقعه ساخته‌شده است. هیچ نوع کتیبه و سنگ‌قبری که حاوی اطلاعاتی درباره تاریخ احداث بنا باشد، در این مجموعه پیدا نشده است.

ابهر با حدود صد و پنجاه‌هزار نفر جمعیت، به‌عنوان دومین شهر پرجمعیت استان زنجان محسوب می‌شود. به این شهر دروازه آذربایجان هم می‌گویند. فاصله این شهر تا تهران ۲۴۴ کیلومتر، تا زنجان ۸۵ کیلومتر و تا تبریز ۴۰۰ کیلومتراست. بااینکه شهر ابهر فاصله کمی تا تهران دارد، اما ازنظر فرهنگ، زبان و مردم شباهت زیادی به مردم شهرهای زنجان و تبریز دارد. زبان مادری مردم ابهر ترکی آذربایجانی است که عموماً دوزبانه هستند و از ترکی و فارسی به‌طور هم‌زمان استفاده می‌کنند.

منبع:میراث آریا

لشتان قلعه‌ای بر فراز صخره‌‌ای طبیعی

مجموعه‌ای گسترده از ویرانه‌های یک شهر باستانی بر فراز یک تپه مرتفع وجود دارد. حضار دفاعی با تعداد زیادی برج مدور در گوشه‌های دیوارها، ورودی قلعه از شمال، دروازه و دو برج در اطراف دروازه، آثار کنده‌کاری گسترده در تمام بخش‌های مختلف به‌ویژه آب‌انبارها و بنای سکونتی از جمله مواردی است که در وهله اول با آن مواجه می‌شویم.

موقعیت طبیعی اثر

در محدوده این قلعه باستانی، زمین‌های بایر و خشک است و سطح زمین پوشیده از خاک‌های نوع مارل (مارن) است. این خاک‌ها به‌دلیل درصد زیاد اسید موجود در آن قابلیت کشاورزی ندارد. همچنین به‌دلیل بالا بودن درصد رطوبت و سطح آب‌های شور زیرزمینی به کلی زمین‌های دور تا دور تپه معروف به قلعه لشتان شوره ‌ار و لم‌یزرع است. تپه‌ای که بر فراز آن قلعه لشتان قرار دارد دارای دیواره‌های صخره‌ای به‌صورت طبیعی است و دسترسی به سطح آن از سه جانب شرقی، جنوبی و  غربی امکان‌پذیر نیست. تنها در بخش شمالی آن، راه صعب‌العبوری برای صعود به سطح بالا وجود دارد.

ارتفاع سطح تپه قلعه لشتان در بخش‌های مختلف متفاوت است و به طور میانگین بلندی آن نسبت به زمین‌های اطراف در بخش شمالی و غربی ۵۰ متر، در بخش شرقی و جنوبی بیش از ۷۰ متر است. سطح تپه به‌صورت نامنظم و داری پستی و بلندی است به گونه‌ای که اختلاف ارتفاع بخش‌های مختلف سطح تپه قلعه لشتان بین ۱۵ تا ۲۰ متر متفاوت است. ابعاد سطح آن نامنظم است و به صورت یک چند ضلعی نامنظم و نیمه مدور هر کدام از اضلاع آن به‌هم پیوند دارند. در مجموع مساحت قلعه لشتان با احتساب بخش‌های مختلف حصار، بخش نامنظم حصار برج و باروها و سطوح عمیق و مرتفع در سطح قلعه ۱۵ هکتار است.

تاریخچه و وجه تسمیه اثر

اواخر دوره ساسانی، اوایل اسلامی، نوع سفال‌های ساده و بدون لعات با بافته‌های سفالی دوره ساسانی شباهت دارد. سفال ویژه آبی‌ـ‌سبز از همان نوع سفالی است که در اواخر دوره ساسانی و اوایل اسلام در بندر سیراف وجود داشته است. یک نمونه لعاب سبزرنگ از نوع نقاشی همراه با نقش کنده مربوط به اوایل عصر اسلامی است. همچنین سفال‌های چینی آبی‌ـ‌‌سفید به روزگار صفویه و سایر سفال‌های با نقاشی زیر لعاب به دوره‌های متأخر اسلامی تعلق دارد. در متون تاریخی، تاریخ ذکرشده برای قلعه در حدود ۹۰۴ هـ.ق ذکر شده است.

بنابراین آن چه از دیدگاه باستان‌شناسی و منابع تاریخی در ارتباط با تاریخ این قلعه مطرح است، در دوره ساسانی به‌ویژه اواخر این دوره و در صدر اسلام این قلعه بنیان نهاده شده است. پس از متروکه شدن آن در اواخر دوره اسلامی، به‌ویژه در دوره صفویه مجددا از آن استفاده شده و بخشی از بناهای آن بازسازی و مورد استفاده قرار گرفته است.

مرحله اول استفاده از این محل گسترده بوده است اما در دوره متأخر اسلامی طیف جمعیتی کوچکتری از بخش‌هایی استفاده کرده‌اند، یا فقط در مواردی خاص نظیر جنگ در دوره صفویه و پس از آن، از این محل استفاده شده است.

مشخصات بنا

اغلب بناهای سکونتی در صخره‌ها کنده شده است به‌گونه‌ای که حداقل یک ضلع ساختمان کنده و تسطیح شده و چوب‌ سقف‌ها روی دیوارهای سنگی سه طرف یکدیگر و در ضلع جهارم در سوراخ‌های کنده شده در صخره قرار گرفته است. دیوار خانه‌ها اغلب از سنگ لاشه و قلوه و بیش از ۳۷ خانه مسکونی در سطح قلعه شناسایی شده است. این خانه‌ها دارای ابعاد نامنظم هستند و به طور معمول چهاردر شش و یا سه در پنج متر با ارتفاع سه متر بنا شده‌اند.

از جمله آثار سکونتی دیگر، آب‌انبارها هستند. بیش از ۹۳ عدد آب‌انبار بزرگ و کوچک در سطح این مجموعه شناسایی شده است. دو آب‌انبار، به طول ۱۵ در عرض چهار متر، بزرگ‌ترین آب انبارهای این مجموعه را تشکیل می‌دهند. تمام آب‌انبارها در صخره‌های سنگی کنده شده‌اند. این آب‌انبارها دارای حفره‌های مدور، چهارگوش و یا بیضی شکل هستند. اغلب آن‌ها دارای پوشش سقف بوده‌اند که امروز پوشش گنبدی سقف تعدادی از آن‌ها به خوبی حفظ شده است. همچنین چهار مجموعه مزار وجود دارد که برخی از آن‌ها در سنگ کنده شده و یا در مواردی دیگر، سنگ مزارها به‌صورت لوحه‌های سنگی است.

ویژگی اثر

قلعه در محلی دور از آبادی و بر فراز یک صخره طبیعی موقعیتی ممتاز و متفاوت از سایر قلاع باستانی را نشان می‌دهد. همچنین بکر بودن آن‌ها از ویژگی‌های دیگر اثر به‌شمار می‌آید.

قلعه لشتان به شماره ۱۶۳۱۶ در سال ۱۳۸۵ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

منبع:میراث آریا

گلیم نقش‌برجسته، اصیل‌ترین صنعت دستی ایلام

عشایر این منطقه به‌دلیل کوچ‌نشین بودن و حرکت‌های مداوم، معمولاً از دارهای افقی که به‌راحتی جمع‌شده و در مناطق اسکان ایل قابل استقرار باشد، استفاده می‌کردند. از نظر مصرف نیز بخش عمده‌ای از قالی و گلیم‌های ساده تولیدشده توسط زنان، جنبه خودمصرفی داشته و در زندگی روزمره آنان مورد استفاده قرار گرفته است.

گلیم نقش برجسته در بین سایر رشته‌های صنایع‌دستی دارای حداکثر صنعتگر دستی است که اکثراَ شامل زنان بوده و در کارگاه‌های خانگی  تولید می‌شود، چراکه با تکنیک و شیوه‌های مختلف بافت آشنایی داشته و علاوه بر رسیدگی به امور منزل، به بافت گلیم نقش برجسته می‌‌پردازند.

گلیم نقش برجسته مهمترین و اصیل‌ترین صنعت دستی ایلام بوده که برای اولین‌بار در سال ۱۳۶۶ شمسی توسط سحر چلانگر از توابع شهرستان چرداول بافته می‌شود. او دست به ابتکار عمل‌ زده و چند گره قالی در متن بافته خود می‌زند. از آن زمان تاکنون این هنر توسط عده کثیری انجام شده و به آن اشتغال دارند. به‌واسطه مستندات و چاپ کتابی در این خصوص، گلیم نقش برجسته به‌نام ایلام در فهرست آثار ملی به‌ثبت رسیده است.

گلیم نقش برجسته بیشتر جنبه تزئینی داشته و به‌صورت تابلو بافته می‌شود و ضمن آنکه زنان بنا به میل ذاتی خود به خانه‌داری و تزئین خانه‌‌های خود می‌پردازند که در این میان علاوه بر نقوش الهام گرفته از طبیعت پیرامون و نگاره‌های اصیل و اعتقادات مذهبی خود نقوش کتیبه‌ای همچون طرح نوشتاری دوازده امام (ع) و نقوش تصویری ائمه اطهار و آیات قرآنی (آیه‌الکرسی) را با اشتیاق بر بافته خود ثبت می‌کنند.

مواد اولیه مصرفی عمدتاً نخ پشمی و نخ پنبه‌ای است که معمولاً از نخ پنبه‌ای برای تار (چله) و از نخ پشمی برای گره و پود گلیم نقش برجسته استفاده می‌شود. بافندگان ایلامی نخ پشمی موردنیاز خود را از پشم دام‌های منطقه خود تهیه می‌کنند.

سایر ابزارهای گلیم نقش برجسته شامل افزار شانه مانندی به نام دفه یا دفتین است که برای ضربه زدن و هموار کردن سرنخ‌ها و رشته‌های پود پس از بافته شدن هر رج به‌کار می‌رود. کارد وسیله دیگر بافت است که قلابی در انتهای تیز آن تعبیه شده و بافنده به‌جای آنکه نخ را با انگشت بر چله‌ها گره بزند قلاب را به‌کار می‌برد و سپس سرنخ را با تیغه همان افزار می‌بُرد و کار سریع‌تر انجام می‌شود.

از جمله ابزارهای کار گلیم‌بافی می توان به دفتین و کارد و قلاب اشاره کرد که به‌وسیله آن رشته‌های نخ تار را گرفته و با خامه گره می‌زنند و از کارد فقط در بریدن سر ریشه‌ها استفاده می‌کنند.

از جمله ویژگی‌های گلیم نقش برجسته مرغوب می‌توان به سبکی وزن بواسطه استفاده از مواد اولیه ظریف، تقارن طرح و نقش، نداشتن سره یعنی نداشتن کجی ابعاد و ثبات رنگ الیاف به‌کار رفته در آن اشاره کرد.

منبع:میراث آریا

روایتگری تاریخ در موزه باستان‌شناسی گرگان

نقش حیاتی موزه‌ها در جوامع بشری نقشی بدیع، ماندگار و مروج ناب‌ترین پدیده‌های فرهنگی است.موزه‌ها از معدود مراکز حفظ یادگاران نسل گذشته هستند. هر یک از این اشیا در عین بی‌زبانی به هزار زبان سخن می‌گویند.
موزه باستان‌شناسی گرگان در سال ۱۳۵۵ خورشیدی با عنوان «موزه سنگ مزار» آغاز  به کار کرد و در بهمن‌ماه سال ۱۳۶۷ با افزوده شدن مجموعه ارزشمندی از اشیای باستانی، با نام موزه باستان‌شناسی به کار خود ادامه داد.
این موزه از سال ۱۳۹۱ تحت مرمت و بهسازی قرار گرفت و درنهایت مورخ ۱۷ خردادماه ۱۳۹۶ خورشیدی با فرم و محتوای جدید فعالیت خود را از سر گرفت.
با ورود به حیاط موزه به‌عنوان بخش نخست بازدید و ورودی آن، سنگ مزارها و خمره‌های سفالی و صندوقچه‌های چوبی را می‌توان مشاهده کرد.بازدیدکنندگان می‌توانند در این بخش با انواع سنگ مزارهای دوره اسلامی (از سده ۹ ه.ق تا عصر حاضر) از جمله ریشه‌ای، صندوقچه‌ای و گهواره‌ای و به‌علاوه با اهمیت جایگاه مذهبی، اعتقادی و هنری آن‌ها نزد مردم منطقه آشنا شوند.
سالن اصلی موزه از لحاظ محتوایی شامل بخش‌ها و موضوعات مختلفی است که با ۱۹ ویترین، ۲۵ تابلو و بخش اتاق پژوهش پذیرای بازدیدکنندگان است.
در موزه باستان‌شناسی گرگان درمجموع ۲۳۲ شی‌ء باستانی ارزشمند متعلق به دوره‌های مختلف تاریخی از حدود ۷۵۰۰ تا ۱۰۰ سال قبل (دوره‌های پیش‌ازتاریخ و تاریخی اسلامی) در ویترین‌ها در معرض نمایش قرار گرفته‌اند که شامل ظروف و اشیای سفالی، فلزی، سنگی، شیشه‌ای، گلی، سکه‌ها و نسخه خطی است.
ویترین‌ها در مجموعه موزه باستان‌شناسی گرگان متناسب با موضوعات و دوره‌های گوناگون ارائه‌ شده‌اند که به ترتیب به‌صورت دوره نوسنگی و مس، دوره برنز و اشیای منتخب مجموعه تپه بازگیر مینودشت، دوره آهن، دوره هخامنشی‌ـ‌اشکانی، دوره ساسانی و به‌ویژه دیوار بزرگ گرگان، سکه‌های دوره‌های پیش از اسلام و دوره اسلامی، نسخه خطی (دوره قاجار)، دوران اسلامی شامل شش بخش سده‌های اولیه، سده‌های میانی، سده‌های متأخر اسلامی، ظروف شیشه‌ای، ظروف فلزی و کاشی‌های تزئینی نمایش داده‌ شده‌اند.
یکی از بخش‌های نوین و کاملاً به‌روز موزه باستان‌شناسی گرگان، اتاق پژوهش است که در راستای اهداف بزرگ آموزشی و پژوهشی موزه به‌صورت یک بانک اطلاعاتی عمل کرده و اطلاعات کامل‌تر و تخصصی‌تر در مورد موضوعات تاریخی‌ـ‌باستان‌شناسی، اشیای موجود در ویترین‌ها و محتویات تابلوهای موزه را در اختیار بازدیدکنندگان به‌ویژه دانشجویان و دانش‌آموزان و متخصصان رشته‌های مختلف قرار می‌دهد.
پژوهشگران علاقه‌مند به این حوزه، می‌توانند با مراجعه به این سامانه پژوهشی و مطالعه مقالات و داده‌های علمی به‌روز هم بر دامنه دانش عمومی خود افزوده و هم با صلاحدید شورای پژوهشی موزه، در قالب ارائه و بارگذاری مقالات و پژوهش‌های علمی‌ـ‌تخصصی، بر محتویات بانک اطلاعات موزه بیفزایند.
یکی از مهم‌ترین و آموزشی‌ترین امکانات موزه باستان‌شناسی گرگان که باعث می‌شود مراجعه‌کنندگان بیش ‌از پیش با تاریخ استان گلستان و محوطه‌های باستان‌شناسی آن آشنا شوند، بخش مانیتور سالن اصلی موزه است که با وجود یک صفحه ‌نمایش بزرگ همه‌روزه و در تمامی ساعات بازدید، مستندهای تاریخی و آموزشی به‌ ویژه مستند دیوار بزرگ گرگان، برای بازدیدکنندگان پخش می‌شود و بر ارزش‌ها و جنبه‌های آموزشی و سمعی و بصری موزه می‌افزاید.
موزه باستان‌شناسی گرگان واقع در خیابان شهدا، چهارراه امام‌زاده واقع‌ شده است.

منبع:میراث آریا

البرز زمینه لازم برای توسعه گردشگری را دارد

شهرستان‌های تابعه استان شامل کرج، طالقان، اشتهارد، ساوجبلاغ، نظرآباد و فردیس است.البرز به واسطه نزدیکی به پایتخت به نوعی سکونتگاه و خوابگاه افراد بسیاری است که به‌عنوان دانشجو یا شاغل روزانه بین تهران و قزوین در حال رفت ‌و‌ آمد هستند.

این استان با آب‌ و ‌هوای کوهستانی، طبیعت بکر، وجود رودخانه‌ها و سدها از قدیم‌الایام به باغشهر معروف بوده که به واسطه ساخت‌ و سازهای بی‌رویه امروزه کمتر اثری از آن‌ها باقی مانده است. همچنین وجود زمین‌های کشاورزی و باغ‌های میوه که تولید و پرورش محصولات زراعی و باغی را برعهده  دارد برای تأمین نیازهای این بخش در کشور مهم و اثرگذار است.

به واسطه مزایایی از این دست به عنوان تفرجگاه استان‌های مجاور مانند تهران معروف بوده است که با توجه به فزونی و سیل جمعیت مهاجر و گرانی مسکن در سال‌های اخیر، هدف و مقصد بسیاری برای سکونت در این استان بوده است.

وجود کاخ های بسیاری در دوره ها‌ی گوناگون تاریخی و مناطق مختلف البرز مانند کاخ گچسر، کاخ شهرستانک، کاخ موزه سلیمانیه و کاخ مروارید به عنوان استراحتگاه و تفرجگاه حکایت از آب و هوای خوب و طبیعت بکر آن دارد.

استان البرز راه مواصلاتی بسیاری از استان‌ها و شهرهای دیگر و در  واقع مسیر و مقصد مسافران و گردشگران زیادی است. وجود جاذبه‌های تاریخی و طبیعی بسیار از قبیل جاده چالوس، رودخانه کرج، تپه ازبکی، کاروانسرای شاه‌عباسی، تکیه اعظم برغان و درختان کهنسال، سدها و پل‌ها در چهار فصل سال زیبایی‌های خاص خود را دارد.

وجود مراکز صنعتی و حرکت چرخ اقتصاد از ویژگی‌های شاخص این استان است که در سطح کشور نقش به‌سزایی داشته و  همواره یکی از قطب‌های صنعتی محسوب می‌شود. ارتباط و نزدیکی با تهران موجب گسترش روابط مختلفی شده است به نوعی که  البرز را خواهر خوانده تهران نامیده‌اند.

در عین حال با وجود گسترش البرز در ابعاد گوناگون و تأثیرپذیری از تهران باز در بسیاری از زمینه‌ها عقب مانده و ضعف دارد از جمله عدم وجود مکان‌های اقامتی برای اسکان مسافران و گردشگران حتی عدم آگاهی و اطلاع‌رسانی از وجود مراکزی از این دست به نحوی که حتی ساکنان آن نیز تا حدودی از وجود هتل‌ها و مهمانپذیرها بی‌خبر هستند.

پراکندگی مراکز اقامتی و دور از دسترس مرکز استان و نیز فاصله و مسافت بین سایر شهرستان‌ها، لزوم فراهم ساختن زیرساخت‌ها و احداث هتل‌ها با همکاری بخش خصوصی به ویژه در شهر کرج را به عنوان مرکز استان که محل رفت و آمد مقامات کشوری و خارجی است، ضروری می‌کند.

وجود اقامتگاه‌های سنتی و بوم‌گردی، مهمان‌پذیرها و خانه‌مسافرها در سطح استان هر چند تا حدودی کمبود را در این بخش پوشش می‌دهد اما باید توجه داشت هتل، مسافر و مهمان خاص خود  را دارد.

ضمن اینکه راه‌اندازی مراکز اقامتی مانند هتل‌ها، متل‌ها علاوه بر اشتغال‌زایی و کاهش سرانه نرخ بیکاری و به کارگیری افراد تحصیل کرده با تحصیلات مرتبط در این مراکز، موجب رشد و شکوفایی هر چه بیشتر حوزه گردشگری و  ورورد توریست خارجی به استان می‌شود.

با توجه به وجود ظرفیت‌های حوزه گردشگری و نزدیکی استان البرز به پایتخت و همچنین پیشینه و قدمت تاریخی استان، وجود آثار و ابنیه تاریخی فراوان در شهرستان‌های آن، زمینه ایجاد زیرساخت‌ها و بهره وری از این حوزه فراهم است که موجب رشد و شکوفایی اقتصادی خواهد شد، البته این امر نیازمند اهتمام ویژه مسئولان است.

هر چند تعدادی هتل در شهر کرج و شهرستان‌هایی مانند طالقان وجود دارد و تعدادی نیز در حال تکمیل و احداث است، اما باید با حمایت از طرح‌های پیشنهادی و سرمایه‌گذران بخش خصوصی، با ارائه تسهیلات و شرایط آسان و طرح‌های تشویقی زمینه را برای توسعه و ساخت هتل فراهم کرد.

منبع:میراث آریا

احیا و بهره‌برداری مدارس ماندگار تهران

وزارت‌ آموزش و پرورش، میراث‌فرهنگی و شهرداری تهران تفاهم‌نامه همکاری سه ‌جانبه‌ای را با موضوع احیا و بهره‌برداری از مدارس ماندگار در دبیرستان ماندگار البرز امضا کردند.