علاوه بر ایرانیان که سال‌ها شب یلدا را مظهری از شادی می‌دانند و آن را جشن می‌گیرند، مردم دیگر کشورها نیز آخرین شب پاییز را دور هم جمع شده و زیبایی این شب بلند را پاس می‌دارند. این شب همچنین در بسیاری از کشورها با مفاهیم صلح، دوستی و شادی همراه بوده است و به این دلیل می‌توان گفت شب یلدای ایرانی می‌تواند یک آیین بشر دوستانه، حافظ صلح و در بستری از شادی و سرور در اقصی نقاط جهان مانا شود.

البته اقوام ایرانی در سراسر کشور نیز با آداب و رسوم خاص منطقه خود بلندترین شب سال را در کنار یکدیگر جشن می‌گیرند که در ادامه با برخی از آداب و رسوم آن‌ها آشنا می‌شویم.

یلدا در خراسان بزرگ

یلدا در خراسان رضوی به «شب چله» شهرت داشته و دارای پیشینه‌ای دیرینه است. خراسانی‌ها در این شب با شرکت در شب‌نشینی‌های طولانی و خوردن انواع میوه و تنقلات سعی در بهتر گذراندن طولانی‌ترین شب سال دارند. مردم این منطقه با جمع شدن در خانه بزرگ فامیل، گرفتن فال حافظ، خواندن شعر و داستان، خوردن شیرینی، آجیل و انواع تنقلات و میوه‌هایی چون هندوانه و انار به استقبال این شب می‌روند.

در خراسان جنوبی نیز برای استقبال از یلدا مراسمی به نام «کف زدن» اجرا می‌شود. در این مراسم ریشه گیاهی به نام چوبک را در آب خیسانده و پس از چند بار جوشاندن، در ظرف بزرگ سفالی به نام «تغار» می ریزند. مردان و جوانان فامیل با دسته‌ای از چوب‌های نازک درخت انار مایع تهیه شده را آن قدر هم می‌زنند تا به صورت کف درآید و این کار باید در محیط سرد صورت گیرد تا مایع کف کند. کف تهیه شده با مخلوط شیره شکر و با تزئین مغز پسته و گردو برا میزبانی از مهمانان در شب یلدا آماده می‌شود

در خراسان جنوبی شب یلدا به «شب چراغانی» یا «شب چراغ» نیز شهرت دارد و دلیل آن این است که در گذشته مهمانان با چراغ به شب‌نشینی یلدا می‌رفتند. مردم این منطقه همچنین در سفره یلدای خود خود از میوه‌هایی همچون انار، هندوانه، زیتون و گلابی برای پذیرایی از میهمان استفاده می‌کنند.

یلدا در کرمانشاه

در کرمانشگاه به عنوان یک شهر باستانی و کهن شب یلدا جایگاه‌ ویژه‌ای دارد و مردم این منطقه با مراسم زیبا و باشکوه به استقبال این شب بلند می‌روند. مردم استان کرمانشاه براساس آیینی کهن در این شب بیدار می‌مانند تا با شعر خواندن، قصه گفتن، فال حافظ گرفتن و آجیل خوردن با مادر جهان در زادن خورشید همراهی و هم دردی کنند.

در این شب همچنین مردم کرمانشاه میوه‌هایی که به شکلی نماد خورشید هستند مانند هندوانه سرخ، انار سرخ، سیب سرخ، لیموی زرد و … را بر سر سفره خود دارند. در این شب خوردنی‌هایی از قبیل آجیل، راحت الحلقوم، مشکل گشا، شیرینی محلی به خصوص نان شیرینی معروف نان پنجره‌ای، کاک و نان برنجی در سفره یلدا خودنمایی می‌کنند.

یلدا در زاهدان

در زاهدان نیز مانند تمام استان‌های کشور مردم در شب یلدا در خانه بزرگ فامیل گرد هم جمع می‌شوند که این نشست به همراه بازگو کردن اعتقادات اسطوره‌ای شبی خاطره‌انگیز را برای همه رقم می‌زند. گفتن قصه، گرفتن فال حافظ، بازی‌های دسته جمعی نظیر گل یا پوچ و بیان لطیفه و خاطره از سرگرمی های شب یلدا در این منطقه است.

یلدا در آذربایجان شرقی

مردم منطقه آذربایجان برای زنده نگاه داشتن شب به یادماندنی یلدا آداب و رسوم ویژه‌ای دارند که از جمه آن‌ها می‌توان خوردن «چیلله قارپیزی» اشاره کرد. آن‌ها معتقدند با خوردن هندوانه در شب یلدا لرز و سرمای زمستان را دیگر احساس نمی‌کنند. در این شب همچنین پخت «خشیل» که غذایی محلی و گرم است، آغاز می‌شود، خشیل نیز قوت بدن را برای مقابله با سرمای زمستان تأمین می‌کند. هم‌وطنان آذری در این شب با خواندن آوازهای قدیمی و افسانه‌های «کوراوغلو و قربانی و پری» به شادی و شب‌نشینی مشغول می‌شوند.

مردم تبریز علاوه بر پخت خشیل در شب یلدا از تنقلاتی چون قاورقا (گندم برشته با شاهدانه)، آجیل، لبو، هویچ، حلوای گردو، انواع میوه، خربزه، هندوانه و خشکبارهایی چون انگور، بادام و سنجد استفاده می‌کنند و پس از خوردن تنقلات به نقل حکایات و داستان‌هایی از حماسه ملی این سرزمین نظیر اصلی و کرم مشغول می‌شوند و تا پاسی از شب با یکدیگر گفت‌وگو می‌کنند.

یلدا در قزوین

قزوینی‌ها نیز همانند سایر مردم ایران شب یلدا را در حضور بزرگان فامیل می‌گذرانند. بزرگان قزوینی معتقدند که آوردن میوه‌های مختلف خشک و تر و میوه های سرخ فام که به شب چره معروف است، همراه با خوراکی‌های دیگر شگون داشته و زمستان پربرکتی را نوید می‌دهد. مردم این منطقه با خوردن سبزی پلو با ماهی دودی و سپس هندوانه، انار، انواع تنقلات از جمله کشمش، گردو، تخمه، آجیل مشکل گشا و انجیر خشک به استقبال زمستان می‌روند. مردم قزوین همچنین معتقدند که در این شب اگر ننه سرما گریه کند باران می‌بارد، اگر پنبه‌های لحاف خود را بیرون بریزد برف می‌بارد و اگر گردنبند مرواریدش پاره شود تگرگ می‌آید.

یلدا در کرمان

در کرمان اما مردم زودتر از همه به استقبال بلندترین شب سال می‌روند و در کنار آتش از نیمه‌های شب تا صبح که سفره یلدا چیده می‌شود به جشن و پایکوبی می‌پردازند. داستان شب یلدا در کرمان همچنان گذشته رنگ‌وبوی محبت و همدلی دارد.

در افسانه‌ها برای رسیدن گنج قارون به مردم در این شب روایت‌هایی وجود دارد، در روایت اول قارون در لباس مردی هیزم‌شکن برای آتش خانواده‌های فقیر چوب می‌آورد، چوبی که پس از سوختن به جای ذغال تبدیل به طلا و ثروت و برکت می‌شود. در روایت دوم گفته شده است که گنج قارون سوار بر شتر کوچه‌ به ‌کوچه برده می‌شود و قرعه به نام هر خانواده‌ای می‌افتاد گنج برای آن‌ها بود؛ به همین دلیل مردم در گذشته برای رسیدن کاروان گنج قارون تا صبح بیدار می‌ماندند و این رسم تاکنون نیز ادامه پیدا کرده است.

یلدا در اصفهان

مردم اصفهان از گذشته دو چله را جشن می‌گرفتند. چله و چله کوچک که از ابتداء دی تا بهمن را چله و از دهم بهمن تا روز سی‌ام آن را چله کوچک می‌نامیدند. بنا بر قانون نانوشته‌ای که در گذشته موجودات و اشیاء را بر ‌اساس جنس مذکر و مؤنث تقسیم می‌کرد، چله در اصفهان نیز به نام‌های چله زری و عمو چله شناخته می‌شد.

اهالی استان اصفهان با تمیز کردن خانه‌های خود، شست‌وشوی لباس‌ها و رخت‌ها و پهن‌ کردن آنان روی پشت‌بام به استقبال زمستان می‌رفتند. هندوانه و سایر میوه‌های را داخل حوض می‌ریختند و با پختن غذاهایی مانند ماهی یا غذاهای محلی همانند کوفته، گندی و خوراکی‌های مخصوص شب یلدا از مهمان‌های خود پذیرایی می‌کردند.

یلدا در کردستان

کردستانی‌ها شب یلدا را تمام و کمال جشن‌ می‌گیرند. در سینی شب یلدای خانه‌های کردها، علاوه بر هندوانه و انار، بادام، انگور خشک شده، برگه گلابی، برگه زردآلو و کالک تورش (خربزه ترش) نیز وجود دارد. در شام شب یلدای خود نیز از دلمه، برگ مو و کلم هم استفاده می‌کنند و به رسم «کاسه هاوسا» همسایه‌ها از غذا و تنقلات شب یلدای خود برای یکدیگر هم می‌برند.

همچنین جوان‌ترها در آخرین شب پاییز از روزنه‌های بالای بام خانه‌ها که نقش هواکش و نورگیر را داشت، شال‌هایی به لباس‌شان می‌بسته و پایین می‌فرستاند تا اهالی خانه هدیه‌ای به عنوان شب چله در آن قرار دهند. همانند سایر شهرهای ایران در کردستان نیز برای تازه عروس‌ها «خوانچه» فرستاده می‌شود. البته رسم دیگری به نام «شه‌و زمسانی» در میان اهالی کردستان وجود دارد که بر اساس آن تازه عروس شب چله را در کنار خانواده داماد می‌گذراند و خانواده عروس باید تمام خوراکی‌های مورد نیاز برای شب یلدا را تهیه کند.

یلدا در مازندران

رسوم شب یلدای مازندرانی‌ها همانند سایر نقاط نشانگر احترام و علاقه آن‌ها به اقوام بزرگ فامیل است. مهمانی شب یلدا معمولا با خواندن قرآن، دعا برای یکدیگر و آمرزش اموات آغاز می‌شد و با خوراکی‌های مرسوم از مهمانان پذیرایی به عمل می‌آمد. در ادامه برای کودکان از داستان و افسانه‌های بلندترین شب سال می‌گویند. البته اهالی مازندران رسم دلچسب دیگری هم دارند که برای دلگرمی به خانواده داغ‌دیده، شب یلدا را در خانه آنان سپری می‌کنند.

در گذشته زمانی که قد برف به دستگیره در می‌رسید، به دلیل بسته شدن راه‌ها و عدم تهیه خوراکی‌های معمول شب یلدا، مازندرانی‌ها دهان خود را با «برف و شیره» شیرین می‌کردند، رسمی که هنوز هم پابرجا است. اهالی مازندران در گذشته اعتقاد داشتند که بارش باران در شب یلدا به معنای گریه ننه سرما است. همچنین اگر در آخرین شب پاییز برف ببارد پنبه‌های لحاف ننه سرما بیرون ریخته و اگر در آن شب تگرگ ببارد گردنبند ننه سرما پاره شده است.

یلدا در خوزستان

خوزستانی‌ها اما در شب یلدا رسوم متفاوتی را برای این شب اجرا می‌کنند که از جمله آن‌ها می‌توان به شاهنامه‌خوانی، شعرخوانی، شکستن فندوق و … اشاره کرد. مردم خوزستان همچنین مانند مردم کرمان طبق رسوم گذشته تا صبح برای رسیدن کاروان گنج قارون شب زنده‌داری می‌کنند.

در اهواز همچنین برای این شب وانت‌بارهای حمل هندوانه و خربزه به وفور در شهر دیده می‌شوند و به نوعی مردم برای سپری کردن این شب در کنار یکدیگر شور و شوقی فراوان دارند.

یلدا در فارس

در منطقه فراس و شیراز نیز مردم دور هم جمع می‌شوند و یلدای خود را با خوردن میوه و آجیل‌هایی مخصوص از جمله انجیر، قصبک، خرک، برنجک شب را به صبح می‌رسانند. در این استان یکی از مراسم‌هایی که همه برای انجام آن هیجان دارند «فال کلوک» است.

کلوک کوزه‌ای بزرگ با دهانه گشاد است که در این شب فامیل نشانه خاصی را در کوزه می‌اندازند و یک کودک را برای خارج کردن نشانه از داخل کوزه انتخاب می‌کنند. پس از خارج کردن نشانه از داخل کوزه فردی به صورت فال شعری از حافظ می‌خواند و هر فردی از شعری که خوانده شده متوجه فالش می‌شود.

یلدا در همدان

همدانی‌ها همچنین در این شب فالی به نام «فال سوزن» می‌گیرند. برای این فال همه دور تا دور اتاق می‌نشینند و پیرزنی به طور پیاپی شعر می‌خواند. دختر بچه‌ای پس از اتمام هر شعر بر یک پارچه نبریده و آب ندیده سوزن می‌زند و مهمان‌ها بنا به ترتیبی که نشسته‌اند شعرهای پیرزن را فال خود می‌دانند.

مردم همدان همچنین در این شب تنقلاتی مناسب با آب‌وهوای منطقه فراهم کرده و همزمان با دورهمی و شعرخوانی مصرف می‌کنند.

منبع:ایسنا

فرید جواهرزاده، رئیس انجمن علمی طبیعت‌گردی ایران در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص افتخارات پروفسور جعفر جعفری اظهار کرد: در حال حاضر پروفسور جعفر جعفری یکی از پرافتخارترین نظریه‌پردازان گردشگری و هتل‌داری دنیا به شمار می‌رود که آثار و نظریه‌های ایشان در بسیاری از مقالات، پایان‌نامه‌ها وکتاب‌های به‌روز دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

وی ادامه داد: پروفسور جعفری پس از دریافت مدرک لیسانس زبان انگلیسی از دانشگاه اصفهان، برای ادامه تحصیل رهسپار آمریکا شده و مقطع کارشناسی ارشد خود را در رشته مدیریت هتل‌داری و سپس مدرک دکتری خود را در رشته انسان‌شناسی در آمریکا دریافت می‌کند و پس از آن به عرصه پژوهش و تدریس ورود پیدا می‌کند.

رئیس انجمن علمی طبیعت‌گردی ایران اضافه کرد: به گونه‌ای که در حال حاضر به عنوان استاد ممتاز دانشگاه ویسکانسین آمریکا که یکی از معتبرترین دانشگاه‌های دنیا محسوب می‌شود، شناخته می‌شود. پروفسور همواره در راستای معرفی صنعت گردشگری به کشورهای مختلف از جمله کشور خودمان تلاش کرده است. به علاوه دانش پروفسور جعفری در بسیاری از دانشگاه‌های معتبر دنیا مانند دانشگاه‌های کشورهای پرتغال، چین، سوئد، هند، اسپانیا و دانشگاه اصفهان ایران به عنوان استاد مدعو مورد استفاده قرار گرفته است.

دریافت معتبرترین جایزه بین‌المللی گردشگری دنیا در سال ۲۰۰۵

جواهرزاده عنوان کرد: پروفسور جعفری در دوران فعالیت خود با مراکز فرهنگی، آژانس‌ها و سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) همکاری بسیار نزدیکی داشته‌ است. معتبرترین جایزه بین‌المللی گردشگری دنیا با عنوان ulysses که هر ساله توسط سازمان جهانی گردشگری به یکی از پژوهشگران نامدار دنیا تعلق می‌گیرد در سال ۲۰۰۵ به پروفسورجعفری اهدا شده است و پروفسور تنها ایرانی هستند که این جایزه را دریافت کرده‌است.

وی بیان کرد: پروفسور جعفری آثار فراوانی در حوزه‌های گردشگری و هتل‌داری دارد که به نظر من تألیف دایرة‌المعارف گردشگری جهان، یکی از مهمترین ارزش‌گذاری‌های پروفسور جعفری محسوب می‌شود. به اعتقاد من این دایرة‌المعارف مهمترین اثر پروفسور جعفری و یکی از مهمترین واژه‌نامه‌های تخصصی گردشگری در جهان به حساب می‌آید. این اثر در سال ۲۰۰۰ با همکاری صدها کارشناس گردشگری از ۱۱۳ کشور دنیا و با نظارت و سردبیری ایشان  تألیف شده است.

رئیس انجمن علمی طبیعت‌گردی ایران خاطرنشان کرد: این دایرة‌المعارف، نخستین واژه‌نامه گردشگری دنیا نیز به شمار می‌رود و پس از تألیف در سال ۲۰۰۰ هرساله به‌روزرسانی می‌شود و با ویراستاری و نظارت مجدد ایشان به عنوان به‌روزترین فرهنگ لغت گردشگری دنیا شناخته می‌شود. در حال حاضر هانگن خیائو (Honggen Xiao) هنگ کنگی در کنار پروفسور جعفری، ویراستاری و نظارت این کتاب تخصصی روز دنیا را بر عهده دارد.

جواهرزاده تصریح کرد: علاوه بر این‌ها، پروفسور جعفری بنیان‌گذار و سردبیر بسیاری از نشریات و فصل‌نامه‌های معتبر علمی پژوهشی گردشگری را بر عهده دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به «مجله پژوهش گردشگری؛ نشریه‌ای در علوم اجتماعی» از انتشارات الزیویر (Elsevier) انگلستان اشاره کرد که از سال ۱۹۷۳ تاکنون این مجله منتشر شده است. همچنین یکی از معتبرترین ناشران انگلستان «امرالد (Emerald) مجموعه کتاب‌های علوم اجتماعی گردشگری» را منتشر می‌کند.

وی افزود: تاکنون ۱۸ کتاب در قالب این مجموعه منتشر شده است. هر کدام از این کتاب‌ها دارای یک یا چند نویسنده است که نظارت بر اعتبار علمی نویسندگان بر عهده پروفسور جعفری بوده است. همچنین مجموعه کتاب‌های «پیوند تئوری و عمل در گردشگری» نیز از سوی این انتشارات منتشر شده است. در این میان سه کتاب از سوی پروفسور جعفری در این گروه تالیف شده که شامل «برندینگ گردشگری؛ جوامع درگیر در گردشگری»، «گردشگری در جهان اسلام» و «گردشگری و الزامات تغییرات آب‌وهوایی» به قلم ایشان و توسط این انتشارات منتشر شده است.

رئیس انجمن علمی طبیعت‌گردی ایران ادامه داد: از اقدامات اخیر پروفسور جعفری می‌توان به بنیان‌گذاری انتشاراتی جدید در حوزه فناوری اطلاعات گردشگری اشاره کرد. پروفسور همچنین بنیانگذار شبکه ترینت «شبکه اطلاعات پژوهش گردشگری» هست. این شبکه اکنون بیش از ۲۰۰۰ عضو دارد که همگی از استادان و دانش‌آموختگان مقاطع بالا از جمله دکتری و پسا دکتری گردشگری و دانش‌های مرتبط درسطح دنیا هستند. اعضاء در این شبکه آخرین اخبار و اطلاعات در مورد همایش‌های گردشگری، کتاب‌ها و نشریات گردشگری، دوره‌های آموزشی و غیره را به اشتراک می‌گذارند.

جواهرزاده خاظرنشان کرد: به علاوه آکادمی بین‌المللی مطالعات گردشگری نیز که مقر آن در هنگ‌کنگ قرار دارد، توسط پروفسور جعفری بنیان‌گذاری شده است و همچنین ایشان مدیر و مؤسس انجمن هوش گردشگری نیز هست. چند سال گذشته بنیاد گردشگری پروفسور جعفری نیز در اصفهان توسط ایشان تأسیس شد که در جهت توسعه گردشگری در اقصی نقاط دنیا و به ویژه ایران فعالیت دارد.

وی بیان کرد: پروفسور در چندین کنفرانس و سمینار در ایران شرکت کرده‌است که یکی از آن‌ها کنفرانس کیفیت خدمات مهمان‌نوازی در گردشگری اصفهان به شمار می‌رود. این کنفرانس در تیر ماه سال ۱۳۹۵ برگزار شد و در ذیل آن مراسم نکوداشتی برای پروفسور جعفری نیز همزمان برگزار شد. گفتنی است که پروفسور جعفری اولین عضو افتخاری انجمن طبیعت‌گردی ایران نیز هست.

شاخص‌ترین نظریه‌های پروفسور جعفری چیست؟

رئیس انجمن علمی طبیعت‌گردی ایران تصریح کرد: شاخص‌ترین تعاریف و نظریه‌های پروفسور جعفری مربوط به حوزه‌هایی از قبیل توسعه پایدار گردشگری، میراث فرهنگی ناملموس، استراتژی‌های بلند مدت در زمینه آموزش راهنمایان گردشگری و نیروی انسانی باکیفیت، برنامه‌ریزی در جذب بازار پرپتانسیل چین، چند زبانه شدن دست اندرکاران جهت شناخت بهتر فرهنگ ملل مختلف، تعامل بیشتر دولت و بخش خصوصی در زدودن تصویر منفی بین‌المللی پیرامون ایران و اهمیت برندینگ در رقابت‌پذیری و کسب سهم بیشتر از بازار جهانی است.

جواهرزاده عنوان کرد: به علاوه ایشان در خصوص میراث فرهنگی به ویژه میراث ناملموس نیز نظریات خوبی ارائه داده‌است. پروفسور اعتقاد دارد که گردشگری همواره باید به‌روز باشد و به سمت چندزبانه شدن حرکت کند تا از این طریق بتوان میزبانی خوبی برای گردشگران ارائه کرد.

وی گفت: اخیرا نیز دکتری افتخاری توسط یکی از دانشگاه‌های جزایر قناری به ایشان اهدا شده است. ایشان بارها توسط دانشگاه‌های مختلف دنیا مورد تمجید قرار گرفته و به پاس خدمات، پژوهش‌ها و تلاش‌هایش دکتری افتخاری از دانشگاه‌های مختلفی در سطح جهان دریافت کرده‌است.

منبع:ایسنا

علی صابر در گفت و گو با ایسنا، بااشاره به برگزاری تورآشناسازی فعالین و دفاتر گردشگری عراق در کرمانشاه، اظهار کرد: در این برنامه که چندی پیش برگزار شد و بزودی مرحله دوم آن را برگزار خواهیم کرد، توانستیم بخشی از جاذبه های گردشگری کرمانشاه را به فعالین گردشگری عراقی نشان دهیم‌.

صابر عنوان کرد: وجود امنیت بالا، ارزان بودن خدمات درمانی در کرمانشاه برای گردشگران عراقی، مطلوب بودن کیفیت تاسیسات گردشگری استان و تنوع جاذبه های گردشگری از نکاتی بود که مورد توجه فعالین گردشگری عراق در سفر به کرمانشاه قرار گرفت.

وی به دلایل سفر گردشگران عراقی به کشورمان هم اشاره کرد و گفت: طبق صحبت هایی که با مدیران دفاتر گردشگری عراق داشتیم، آنها مهمترین دلیل سفر گردشکران عراقی به کشورمان را با اولویت زیارت، درمانی و  تفریحی عنوان کردند.

معاون گردشگری کرمانشاه ادامه داد: هرچند بیشتر گردشگرانی که به قصد زیارت به ایران سفر می کنند، مقصد آنها شهر مشهد است و از کرمانشاه به عنوان یک معبر گردشگری استفاده می کنند، اما می توانیم با ارائه برخی خدمات مدت ماندگاری‌شان را در کرمانشاه افرایش دهیم.

وی تاکید کرد: با توجه به ظرفیت هایی که در بحث گردشگری تفریحی و توریسم درمانی در کرمانشاه داریم، می توانیم در این حوزه مقصد اصلی گردشگران عراقی باشیم، چراکه هم اکنون مقصد تفریحی آنها شهرهای شمالی و مقصد درمانی شان نیز برخی استان های مرکزی کشور است، در این راستا تلاش داریم تا ما نیز در این حوزه ها پتانسیل‌هایمان را به دفاتر و فعالین گردشگری عراقی نشان دهیم.

صابر ادامه داد: از سویی طبق صحبت های انجام شده، گردشگران عراقی در بین خوراک ها به کباب علاقمند هستند که در این زمینه دنده کباب، کباب کاردی و… که از خوراک‌های اصیل کرمانشاهی هستند را می توانیم به گردشگران خوراک آنها معرفی کنیم.

وی یکی از گلایه‌های فعالین گردشگری عراقی را عدم گستردگی پروازها در کرمانشاه دانست و گفت: اگر بتوانیم پروازهای خارجی همچون پرواز نجف به کرمانشاه و پروازهای داخلی زیادتری را راه‌اندازی کنیم، گردشگران عراقی بیشتری به کرمانشاه خواهند آمد.

معاون گردشگری استان کرمانشاه افزود: همچنین آنها خواستار راه اندازی خط اتوبوس بین کرمانشاه و نجف هستند، چراکه برخی از گردشگران عراقی علاقمندند تا از طریق زمینی به ایران سفر کنند.

وی در ادامه با تاکید براینکه کرمانشاه باید بیشتر به گردشگران عراقی معرفی شود، گفت: طبق بررسی‌هایی که انجام داده ایم، در کشور عراق از بین شبکه های اجتماعی مجازی بیشتر فیسبوک و اینستاگرام مورد توجه است که باید روی تبلیغ از این راه تمرکز داشته باشیم. بعلاوه برپایی نمایشگاه ها و تبلیغ از طریق بیلبوردهای تبلیغاتی از دیگر راه‌های معرفی زیبایی های کرمانشاه در عراق است.

وی از برنامه ریزی برای برگزاری مرحله دوم تور آشناسازی فعالین گردشگری عراق با جاذبه های گردشگری کرمانشاه خبرداد و گفت: این تور بزودی با حضور حدود ۱۵ دفتر گردشگری عراق برگزار خواهد شد.

منبع:ایسنا