این استان با وجود دارا بودن دو اثر ثبت جهانی شده یعنی کتیبه بیستون و منظر فرهنگی هورامان، قرار گیری کرمانشاه در شبکه‌ی شهرهای خلاق خوراک یونسکو و آثار فاخر در شرف ثبت جهانی همچون مسیر گردشگری ساسانی و سنگ نگاره‌های تاریخی طاق‌بستان، کوه‌های سر به فلک کشیده، منابع آبی فراوان، پوشش جنگلی متنوع، گوناگونی فرهنگی و… متأسفانه آن طور که باید در حوزه اقتصاد گردشگری بهره نبرده است.

اگر بخواهیم سه مسیر اصلی گردشگری را در استان کرمانشاه معرفی کنیم می‌توان به دروازه ورودی شرقی، محور ساسانی (غربی) و منظر فرهنگی هورامان اشاره کرد که دارای مظاهر منحصر به فردی در حوزه‌ی گردشگری هستند. این سه مسیر به همراه جاذبه‌های شهری کرمانشاه هدف مناسبی برای سفر برشمرده می‌شوند.

جاده‌ی تاریخی که از مناطق مرکزی ایران عبور کرده تا به مرزهای غربی استان کرمانشاه برسد از جانب شرق وارد استان می‌‎شود. نکته جالب این جاده فواصل شهرهای مسیر است که تقریباً برابر ۵ فرسنگ است که از نظر حرکت کاروانی یک منزل محسوب می‌شده است. این خود نشان از قدمت تاریخی این مسیر دارد.

دروازه ورودی شرقی

کنگاور دروازه شرقی استان کرمانشاه است که یکی از معروف‌ترین بناهای تاریخی خاورمیانه را در خود جای داده است. معبد آناهیتا امروز هرچند از نظر ظاهری کمی آشفته است اما تصور شکوه آن از پس ویرانه‌ها حس ایران دوستی هر بیننده‌ای را بر می‌انگیزاند. امید است با سرعت گرفتن فرآیند بازسازی معبد شاهد تحت جمشید ثانی در غرب ایران باشیم.

اما یکی از ویژگی‌های جالب کنگاور را می‌توان در بحث اکوتوریسم و طبیعت گردی جستجو کرد. دسترسی به کوه امروله، سراب‌های کبوترلانه، قره‌گزلو، فش و… تنها بخشی از طبیعت زیبای این شهرستان را شامل می‌شود. روستای هدف گردشگری فش از جمله مهمترین نقاط هدف گردشگری این شهرستان است. فن اجرای تعزیه مخصوص این روستا و کارگاه‌های تنبورسازی در دامان طبیعت زیبا و باغ‌ها منحصر‌به‌فرد روستا می‌تواند هر بیننده‌ای را مجذوب خود کند.

در فاصله ۳۰ کیلومتری کنگاور باغ‌شهر تاریخی «صحنه» قرار دارد که مهم‌ترین اثر گردشگری آن «سراب دربند» صحنه است که با حوضچه‌های پر آب بسیارش شناخته شده است. وجود این جاذبه که راه دسترسی آن بسیار ساده است، سبب شده که گردشگران حتماً آن را در دفتر سفر خود علامت بزنند. سرریز آب سراب دربند باغ‌ها شهر را سیراب می‌کند که نام باغ‌شهر صحنه برگرفته از این ویژگی است. در ورودی دربند صحنه دو گور دخمه باستانی وجود دارد که یکی از آن‌ها که به گوردخمه شیرین و فرهاد یا کی‌خسرو معروف است از آن جهت در میان تمام گوردخمه‌های خاورمیانه شاخص است که اتاقک‌های آن دو طبقه است و سر در ورودی آن دارای نقش خورشید بالدار است، نقشی که نیای تصویر فروهر محسوب می‌شود. از ویژگی‌های جالب فرهنگی شهر صحنه پیوند ساز تنبور با زندگی مردمان آن دیار است به گونه‌ای که این شهر را باید یکی از دو مرکز اصلی ساخت ساز عرفانی تنبور در ایران دانست.

دهستان دینور به عنوان یکی از نخستین مکان‌های یکجانشینی بشر در خاورمیانه یکی از نقاط مستعد گردشگری روستایی است که در شهرستان صحنه قرار دارد. این دهستان به واسطه‌ی تنوع معماری، گویش، پوشش، مذهب، طبیعت بکر، محصولات باغی و روستاهای هدف گردشگری آن به عنوان یک نقطه جذاب برای گردشگران مطرح است. افشره‌ی زیبایی دینور در دهستان کندوله نمایان است که لوکیشن فیلمبرداری فصل دوم سریال «نون خ» بوده است. همچنین عباس کیارستمی بزرگ اثر فاخر «باد ما را خواهد برد» را در روستای شاهپور آباد دینور جلوی دوربین برده است.

نخستین جاذبه‌ای که در مسیر صحنه به سمت بیستون نشان از رسیدن به دیار عشاق دارد، رخی از کوه بیستون است که به شیرین خفته معروف است. اهمیت محوطه ثبت جهانی شده بیستون مرهون کتیبه‌ی باستانی داریوش هخامنشی است که بزرگترین سند دنیای باستان محسوب می‌شود. وجود آثار تاریخی همچون مجسمه هرکول یونانی، آثار شاخص اشکانیان همچون نقش بلاش، نقش گودرز، مجلس مهرداد و آتشکده پارتی و همچنین آثار به جا مانده ساسانیان همانند فرهاد تراش، کاخ نیمه تمام و پل خسرو نشان از شکوه این محوطه در زمان باستان دارد. کاروانسرای ایلخانی که بر ویرانه‌های کاخ خسرو بنا شده است و کاروانسرای صفوی بیستون که در شرف ثبت جهانی است از جمله جاذبه‌های دیگر این محوطه تاریخی است. همچنین بیستون با افسانه شیرین و فرهاد گره خورده است و در ادبیات ایران‌زمین جایگاه ویژه‌ای دارد.

کوه بیستون غارهای زیادی در دل خود دارد که مهمترین آن‌ها غار شکارچیان است که با توجه به مدارک کشف شده در حدود ۷۰هزار سال پیش در عصر حجر محل مراوده‌ی انسان‌های نئاندرتال بوده است.
صخره‌ی بیستون یکی از جذاب‌ترین نقاط برای صخره نوردی در سراسر دنیا محسوب می‌شود و همین سبب شده است در طول سالیان گذشته جشنواره‌های متعددی در این حوزه برگزار شود.

بیستون بخشی از شهرستان هرسین است. گوردخمه‌های سه قلوی سکاوند (اسحاق‌وند)، حوز سنگی سراب هرسین و… بخشی دیگر از جاذبه‌های این دیار است. هرسین به شهر گلیم ایران معروف است که بافت منحصر به فرد گلیم هرسین بسیاری از مسافران سوغاتی انتخابی خود را از میان گلیم‌های متنوع و زیبای این شهر داشته باشند.

یکی دیگر از شهرستان‌های شرقی استان، سنقر کلیایی است. قله‌های بلند این شهرستان همچون دالاخانی در فصل زمستان همواره پوشیده از برف است و به واسطه آن منابع آبی ارزشمندی در این شهرستان وجود دارد. سنقر با داشتن روستاهای سرسبز، سراب‌های پر آب همچون گزنهله، آبشار بدر و پریشان و… مستعد برنامه‌های طبیعت گردی است. با وجود دو سد جامیشان و سلیمان شاه، سنقر در حال تبدیل شدن به قطب ورزش‌های آبی استان است. از نظر فرهنگی این شهر تنها شهر استان است که مردمان ترک زبان دارد. به طور کلی زندگی مردمان ترک و کرد در کنار هم در این شهرستان سبب به وجود آمدن تنوع جالب فرهنگی شده است. از دیگر جاذبه‌های این شهرستان می‌توان به بقعه تاریخی مالک اشاره کرد.

در سفر به شهرستان سنقر نباید از طعم به یاد ماندنی کباب ویژه سه‌سیخ این شهر غافل شد.

منبع:میراث آریا

در پاسخ به این سوال باید گفت که انسان به‌عنوان بخشی از جهان هستی و طبیعت، بعد از انقلاب صنعتی و رشد چشم‌گیر اختراعات و اکتشافات، هر روز بیش از دیروز در محاصره محصولات دنیای مدرن قرار گرفته و رفته رفته از طبیعت (که خود جزئی از آن است) و معنویت و درک زیبایی (که برای آن آفریده شده) فاصله گرفت، شهرها به غول‌هایی از آهن و سیمان و دیگر مصالح صنعتی تبدیل شدند، خانه‌هایی که قبلا سرشار از احساس و زیبایی بود و برخوردار از حیاط، حوض، نور، آب و… به ساختمان‌هایی زمخت و بی‌روح بنام آپارتمان و…تبدیل شد که بعضی از آن‌ها فقط قادر به پاسخگویی به برخی از نیازهای جسمانی است و ناتوان از تامین نیازهای روحی و چندین و چند مشکل دیگر از این قبیل.

این شرایط اصلا با روح، روان و طینت انسان‌ها همخوانی ندارد. جامعه مادی گرا و ماتریالیست به‌تدریج دچار چالش‌های فراوان اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی و… شد. انسانی که اشرف مخلوقات است و برای رشد معنوی و رسیدن به کمال، زیبایی، عشق و…آفریده شده بود:

هر کسی را بهر کاری در جهان آورده‌اند
کار ما عشق است و ما را بهر آن آورده‌اند

به یکباره خود را در دام پیله‌ای دید که خود تنیده است:

تو به تقصیر خود افتادی ازین در محروم
از که می‌نالی و فریاد چرا می‌داری

به عبارتی درگیر نوعی سبک زندگی شد که هیچ سنخیتی با فلسفه آفرینش ندارد، سبک زندگی که فست فودها جای تغذیه سالم را گرفت، سبک زندگی که به محیط زیست لطمه وارد کرد و…
با آشکار شدن اشتباهات و اشکالات فوق، بشر برای رهایی از آن‌ها به تکاپو افتاد تا از این مهلکه نجات یابد، لذا بازگشت به معنویت، طبیعت، روستاها، معماری بومی و… را به‌عنوان بخشی از راه علاج انتخاب کرد که غربی‌ها از این رویکرد و پارادایم با عنوان «پست مدرن» یاد می‌کنند.

هر کسی کو دور ماند از اصل خویش
بازجوید روزگار وصل خویش

در این شرایط افزایش وسایل حمل و نقل و بهبود وضعیت مسیرهای ارتباطی اسباب هجوم افراد به طبیعت و روستاها را فراهم کرد، انسان خسته و درمانده از سبک زندگی شهری، بناها و خانه‌های قدیمی را بسیار به طینت خود نزدیک دید و به محض ورود به آن احساسِ آرامشی عمیق سراسر وجودش را فراگیر گرفت، چرا که این بناها با مصالح بومی، طبیعی و فرم‌های هنری، زیبایی شناسانه و هم‌خوان با محیط و توسط انسان‌هایی که پیوندی محکم با خداوند داشته، ساخته شده‌اند. بنابراین بسیار دلچسب بشر شد، با استقبال گردشگران از معماری سنتی رفته رفته جوامع محلی خانه‌های قدیمی را مرمت و بازپیرایی کرده و با تغییر کاربری آن‌ها را به اقامتگاه روستایی (بوم گردی) تبدیل کردند.

در بازپیرایی سعی شد تجهیزات و مبلمان هم هماهنگ با معماری سنتی باشد و در پذیرایی نیز از محصولات ارگانیک و محلی استفاده شد (مواردی که گمشده گردشگران بود)، البته به‌تدریج این شرایط تغییر کرد و برخی بدون دانستن حقیقت بوم‌گردی و بدون دانش نظری، برای هر نوع معماری و هرخانه‌ای فقط با پاشیدن مشتی گِل و دادن رنگ و لعاب سنتی و نیز آوردن نان از شهر و… درخواست مجوز بوم‌گردی کردند.

در حقیقت کاراین افراد بیشتر به «بَزَک» شبیه است تا حفظ اصالت‌ها و…، آن‌ها دقیقا الگوهای زندگی شهری (که انسان خسته آن است) را مجدد این بار در روستا پیاده کرده و قطار بوم‌گردی را از ریل صحیح خود خارج خواهد کرد. به‌جای فرش دست‌باف، موکت پهن شد، به‌جای استفاده از در و پنجره چوبی، انواع فلزی آن را استفاده شد، به‌جای غذای محلی، محصولات صنعتی و شهری را سر سفره آورند یا این‌که در معماری بلوکه‌های زمخت و خشن بکارگرفته شد.

این گونه اقدامات نسنجیده و غیرعلمی، فلسفه بوم‌گردی را زیر سوال می‌برد، باید گفت اگر این روند ادامه پیدا کند آینده گردشگری روستایی و بوم گردی تاریک خواهد بود، صاحبان اقامتگاه‌های گردشگری روستایی باید بدانند که فلسفه وجودی بوم‌گردی‌ها حفظ اصالت‌ها، زیبایی‌ها و ترویج سبک صحیح زندگی در ظرف (معماری) اصیل به همراه تجهیزات قدیمی و هنری (صنایع دستی بومی) و… برای کمک به سلامت روح و جسم انسان است.

فلسفه بوم‌گردی یادآور انسانیت انسان، یادآور اخلاق، مهربانی و ترویج سبک درست زندگی است، دربوم‌گردی اولویت با مهمان نوازی و مهرورزی است نه فقط کسب درآمد، در بوم گردی اگر نگاه مادی بر نگاه معنوی غلبه کند حتما به شکست محکوم است.

بدون شک در کنار نگاه معنوی، منافع مادی هم حاصل می‌شود، چرا که گردشگران در بوم‌گردی‌ها دنبال گمشده خود یعنی آرامش هستند و البته در مقابل آن حاضرند هزینه کنند، آن‌ها نمی‌خواهند با فضایی مواجه شوند که کاسبی اولویت آن باشد، آن‌ها فضایی متفاوت از آنچه در شهر دارند را خواهانند. آن‌ها رفتاری اصیل و قلبی مهربان طلب می‌کنند، آن‌ها دنبال بزک نیستند، یادمان باشد در بوم‌گردی با احساس و عاطفه مخاطب سر و کار داریم، بنابراین می‌طلبد اصحاب بوم‌گردی‌ها عاشقانه رفتار کنند، (که البته اکنون بسیاری این چنین رفتار می‌کنند) چرا که:

از صدای سخن عشق ندیدم خوش‌تر
یادگاری که در این گنبد دوار بماند…

منبع:میراث آریا