سنگ «هماتیت» معروف به خون قرمز

امروزه گوهرسنگ‌ها به عنوان یک عامل جاذب در صنعت گردشگری جهان به شمار می‌رود. شناخت ویژگی‌های سنگ‌های قیمتیِ متعلق به مقاصد سفر که اغلب به شکل سوغات نیز مورد توجه گردشگران است، می‌تواند اطلاعات زیادی در این زمینه به علاقه‌مندان حوزه گوهرسنگ‌ها ارائه دهد.سنگ «هماتیت» که به حدید نیز شهرت دارد، از فراوان‌ترین کانی‌های پوسته زمین است که از آن به عنوان یکی از منابع سنگ معدن یاد می‌شود. این سنگ در گذشته با عنوانی از جمله «شبانگ»، «خماهن» و «شاذنج» نیز معرفی می‌شده است.

یکی از عجایب سنگ هماتیت این است که پودر شده آن آب را به رنگ قرمز درمی‌آورد، نام هماتیت که در زبان یونانی «خون قرمز» معنی می‌شود به همین دلیل به این سنگ داده شده است. گفته می‌شود همین ویژگی هماتیت در گذشته باعث شده که مردم از این سنگ برای دفع طلسم و یا در سوگواری‌هایشان استفاده کنند.

درباره خصوصیات این سنگ گفته می‌شود هماتیت دارای شاخص شکست نور فوق‌العاده بالایی است و چون این سنگ ظاهری به صورت  شش‌وجهی و صفحه‌ای مانند دارد در گذشته برای ساخت آینه از آن استفاده می‌شده است. طیف رنگ‌های هماتیت شامل سیاه تا استیل، قهوه‌ای مایل به قرمز و خاکستری نقره‌ای می‌شود و چون پدیده چند رنگی در این سنگ وجود ندارد، تنها به به صورت مات در طبیعت یافت می‌شود.

هماتیت گونه‌های دیگری نیز دارد که از بین آن‌ها می‌توان به سنگی سیاه‌رنگ با سطحی رنگین‌کمانی اشاره کرد، البته هماتیت بدل نیز دارد که همالایک نامیده می‌شود و از فولاد و سولفید نیکل ساخته شده است که خاصیت آهن‌ربایی را به این سنگ اهدا می‌کند.

در بررسی‌های محققان مشخص شده است که از پودر این سنگ برای نقاشی و مواد آرایشی استفاده می‌شده، برای مثال در دوران رنسانس هنرمندان نقاش در رنگ‌های خود از پودر سنگ هماتیت استفاده می‌کردند. این سنگ به دلیل خاصیت رنگی که در ذات خود دارد در گذشته به عنوان اولین کالای رنگدانه‌ای داد و ستد می‌شده است.

از منابع سنگ هماتیت نیز می‌توان به  کشورهای برزیل، کامبریا، انگلستان، نیوزلند، جمهوری چک، بنگلادش، الب، ایتالیا، استرالیا، هند، روسیه، اکراین، آفریقای جنوبی، ایالت متحده آمریکا و چین اشاره کرد. سنگ‌های برش خورده هماتیت نیز در انگلستان، آلمان نروژ و نیوزلند بیشتر از دیگر کشورها قابل دسترسی است.

سنگ «پیریت» و «مارکاسیت» دو سنگی هستند که به دلیل درخشندگی فلزی از آن‌ها به عنوان همتایان سنگ هماتیت یاد می‌شود. یکی از نکات قابل توجه در مورد سنگ هماتیت این است که مقادیر زیادی از این سنگ در خاک و صخره‌های مریخ کشف شده است.

در افسانه‌های قدیمی آمده است که در فرهنگ عامیانه مردم آمریکا در هنگام پیکار و جنگ بدن را با هماتیت رنگ می‌کردند تا نامرئی شوند و حتی در قرون گذشته مردم در هنگام سوگواری این سنگ را به سر و گردن خود می‌انداختند.

برخی بر این باورند که هماتیت سنگ شهامت، قدرت و استقامت است که باعث تقویت تمرکز و حافظه و مانع از جذب امواج منفی دیگران می‌شود. این سنگ همچنین به تنظیم جریان خون و کم‌خونی، گرفتگی عضلات ساق پا، رفع اضطراب و بی‌خوابی کمک می‌کند و باعث جذب آهن می‌شود.

گفته می‌شود که این سنگ برای درمان واریس، خونریزی‌های سطحی پوست، بی‌خوابی، آرتروز، بواسیر، ورم، عفونت و… بسیار مفید است و همچنین به تعادل و تنظیم چاکرای اول و چهارم بسیار کمک می‌کند.

منبع:ایسنا

آشنایی با گوردخمه دکان داوود – کرمانشاه

مقبره سنگی دکان داوود که از آثار تاریخی دوره مادها یا هخامنشی‌ها به حساب می‌آید، در نزدیکی شهرستان سر پل ذهاب، روستای کل داوود قرار دارد

دکان داوود گوردخمه‌ای تاریخی است که در 3 کیلومتری جنوب شرقی سرپل ذهاب در ابتدای جاده انزل و در فاصله حدود ۱۰۰ متری از جاده اصلی کرمانشاه به سرپل ذهاب واقع شده است.

این گوردخمه که از جمله جاذبه‌های گردشگری استان کرمانشاه است، در نزد مردم بومی آن منطقه به کل داوود (کل داو) و دکان داوود شهرت یافته‌است.

این مقبره همانند گوردخمه بزرگ دربند صحنه، دارای ایوانی در جلو می‌باشد که طول آن در جلو 9/60 متر و در قسمت عقب 7/32 متر است.

همچنین عرض این گوردخمه 1/95 متر و ارتفاع آن نیز 2/60 متر است و اطراف ایوان آن به وسیله قاب‌هایی تزئین شده‌است.

در دو طرف ورودی مقبره بقایای دو ستون دیده می‌شود که بدنه ستون‌ها به مرور زمان از بین رفته و تنها پایه‌ها و سرستون‌ها باقی مانده‌است. پایه ستون‌ها نیز مربع شکل می‌باشند.

دیوار عقبی این ایوان ورودی به عرض ۱ متر و ارتفاع 1/5 متر وجود دارد که به اتاقی به طول 2/83 متر، عرض 2/31 متر و ارتفاع 2/18 متر منتهی می‌شود. در بدنه دیوارهای این اتاق ۵ طاقچه جهت قرار دادن نذورات کنده شده‌است.

همچنین در نیمه سمت چپ کف اتاق، قبری بیضی شکل به عمق ۷۰ سانتی متر کنده شده‌است. سقف این اتاق دارای تاقی هلالی است ولی سقف ایوان جلو اتاق، مسطح می‌باشد.

در فاصله ۸ متری زیر این گوردخمه، قاب مستطیل شکلی روی یک قابی قدیمی‌تر تراشیده شده‌ است. در داخل قاب جدید شخصیتی به حالت تمام قد با صورتی نیم رخ حجاری شده‌است.

این شخص لباس بلندی برتن و کلاه لبه داری بر سر گذاشته که قسمت پشت گردن و گوش‌های او را پوشانده‌است. همچنین در یک دست او برسمی دیده می‌شود و دست دیگر را به حالت نیایش به طرف بالا نگه داشته‌است.

این گوردخمه ارتفاعی حدود ۱۲ متر از سطح زمین داشته و دسترسی به آن بدون استفاده از تجهیزات صخره نوردی غیر ممکن است.

در جلوی درب ورودی این گور دخمه، ایوانی که اطراف آن به وسیله قاب هایی تزئین شده، تعبیه گردیده است. بقایای دو ستون نیز در طرفین درب ورودی آن مشاهده می‌گردد که بدنه ستون‌ها به مرور زمان از بین رفته و در حال حاضر تنها پایه و سرستون‌های آنها باقی مانده است.

زمانی تصور می‌شد که این گوردخمه و نقش برجسته حجاری شده در زیر آن متعلق به دوره ماد باشد ولی در پژوهش‌های اخیر مشخص گردید این گوردخمه متعلق به دوره هخامنشی است و احتمالاً نقش برجسته حجاری شده در زیر آن نیز مربوط به دوره سلوکی باشد.

دانشمندان معتقدند که این دخمه مربوط به آخرین پادشاه ماد یعنی آژیدهاک (یشتوویگو) می‌باشد که توسط کوروش بزرگ هخامنشی از سلطنت خلع گردید. کوروش با اتحاد پارس و ماد دو تیره ایرانی باشکوه‌ترین امپراتوری تاریخ را که بر پایه احترام به ادیان و باورها و آداب و رسوم هر منطقه استوار بود را شکل داد.

در رابطه با کاربرد این دخمه که نمونه‌ای با شباهت زیاد به مقابر پادشاهان هخامنشی در نقش رستم ولی بسیار ساده‌تر از آنهاست، به نظر می‌رسد که در اواخر دوران ماد یا ابتدای حکومت کورش جهت دفن پادشاهی ساخته شده باشد و با توجه به وجود مقابر کلیه پادشاهان هخامنشی در نزدیکی تخت جمشید و پاسارگاد، این دخمه احتمالا مربوط به یکی از شاهان مادی و آخرین آنها، آژیدهاک، آستیاک و یا ضحاک،‌ پدر بزرگ مادری کوروش هخامنشی می‌باشد که پس از مرگش جنازه او را در این دخمه قرار می‌دهند.

مقبره سنگی دکان داوود در سال 1310 توسط وزارت فرهنگ و هنر یا شماره 152 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

منبع:همشهری

آشنایی با شهر باستانی گور – فارس

شهر گور یا شهر فیروزآباد، در 100 کیلومتری جنوب شیراز یکی از پرجاذبه‌ترین و گمنام‌ترین شهرهای گردشگری ایران است.

فیروز آباد تا قبل از حمله اسکندر به ایران، شهر گور نامیده می‌شد.

اسکندر مقدونی این شهر را کاملا ویران کرد و قرن‌ها بعد از اسکندر، اردشیر موسس سلسله ساسانی این شهر را احیا و آباد کرد، اما در حمله تازیان به ایران این شهر دوباره ویران شد.

فیروزآباد که قدیم آن را گور می‌نامیدند به روزگار کیانیان شهر بزرگی بوده و حصاری عظیم داشت.

از دیدنی‌های این شهر می‌توان به قلعه دختر، کاخ ساسانی و برج آتشکده و بقایای شهر گور اشاره کرد.

شهر ساسانی گور نخستین شهر دایره‌ای شکل ایران محسوب می‌شود که به دستور اردشیر بابکان ساخته شده است.

کاوش‌های باستان شناسی در این شهر ساسانی برای نخستین‌بار در سال جاری توسط دیتریش هوف، باستان‌شناسی آلمانی آغاز شده است.

این شهر چهار دروازه اصلی داشته است. این دروازه‌ها عبارتند از باب مهر که از طرف شرق، باب بهرام که از طرف غرب‌، باب هرمز که دروازه شمالی محسوب می‌شده و در آخر نیز باب اردشیر که از طرف جنوب باز می‌شده است.

از جمله یافته‌های مهم باستان شناسی در شهر گور، کشف دروازه تخت نشین بوده است که شباهت زیادی به سر درهای تخت جمشید دارد.

رنگ‌های به کار رفته در این کف همچنان سالم هستند و توجه ساسانیان را به استفاده از رنگ های متنوع در معماری نشان می‌دهد.

منار شهر گور:

در وسط شهر گور، مناری 4 گوش با مصالح لاشه سنگ و ملاط گچ به ارتفاع 30 متر احداث گردیده است.

در خصوص ساخت این مُنار نظریه‌های مختلفی ارائه شده است:

  • منار به عنوان سمبل قدرت پادشاه
  • منار، جهت دایره درآوردن و ساختن شهر
  • محل ارتباط با قلعه دختر جهت اطلاع از حملات دشمن
  • محل نیایش

رصدخانه شهر گور:

قدیمی‌ترین رصدخانه ایران، در کنار نقوش رنگی شاهزادگان ساسانی در شهر گور فیروزآباد قرار دارد.

این رصدخانه شاهکاری از دانش ایران در آن عصر محسوب می‌شود.

پروفسور دیتریش هوف در حفاری شهرگور فیروزآباد فارس به سازه‌ای دایره‌ای‌شکل رسید که پس ‌از مطالعه، مشخص شد، قدیمی‌ترین نمونه از رصدخانه‌های به‌دست آمده در ایران و از آن دوران ساسانی است.

نمونه‌های همانندی از این سازه در دهلی و جیپور هند هست؛ ولی باتوجه به این‌که رصدخانه مراغه مربوط به دوره ایلخانان مغول و نزدیک 300 سال پس‌از رصدخانه شهرگور بنا شده است، این سازه، قدیمی‌ترین رصدخانه ایران به‌شمار می‌رود.

برج ستاره‌شناسی پیدا شده در شهر گور، از خشت و گل و کاملاً تندرست است. قطری نزدیک 65/5 متر دارد که روی آن، 12 نشانه از علامت‌های بکار گرفته شده در اندازه ‌گیری‌های رصدی و سکوهایی نموداری، هست.

شهر گور در دوران ساسانی و از زمان پادشاهی اردشیر بابکان بنا شده و تا دوران اسلامی در حکومت عضدالدوله دیلمی بر فارس که نام آن به فیروزآباد تغییر می‌کند، اهمیت فراوانی داشته است.

فارس در سده چهارم هجری قمری یکی ‌از پیش‌تازان دانش اخترشناسی در سراسر ایران بوده و شهرگور نیز در این سده، هنوز اهمیت داشته است.

حتی ابوریحان بیرونی نیز نوشته که رصد دایره البروج با وسیله‌ای به قطر 123 سانتی‌متر در شیراز انجام شده که آن وسیله را در سازه به‌دست آمده در شهرگور، کار می‌گذاشتند.

نقش چهار شاهزاده:

چهار شاهزاده ساسانی برای اولین‌بار روی یکی از دیوارهای بدست آمده از این شهر کشف شد.

این چهار شاهزاده را دو زن و یک مرد جوان به همراه نوجوانی تشکیل می‌دهند.

منبع:همشهری

آشنایی با جاذبه‌های گردشگری سپیدان – فارس

بارها فارس را ایرانی کوچک نامیده‌اند، فارس چهار فصل، استانی که در هر فصل، آب و هوایی متنوع و در هر گوشه از خاک پهناورش، گونه‌های متنوع و متعدد گیاهی و جانوری را می‌توان یافت و سپیدان(اردکان) یکی از بدیع‌ترین مناظر و مناطق فارس است.

منطقه‌ فارس، شهرستان سپیدان، با مرکزیت اردکان، در شمال‌غرب شیراز و استان فارس واقع شده است، شهری سردسیر و کوهستانی با باغ‌های سیب و گردو و جوی‌ها و رودهای روان و آبشارها و آبگیرهای متنوع و متعدد، شهری با زمستانی پر از برف و تابستانی سبز و خنک و زیبا.

شهر اردکان مرکز سپیدان است، اردکان در لغت به معنی نوعی ازجدول‌ها و اشکال نجومی است و براساس منابع موجود قدمت این شهر به زمان هخامنشیان باز می‌گردد.

در برخی از اسناد این شهر به‌عنوان آخرین اقامتگاه اسکندر مقدونی پیش از حمله به تخت‌جمشید، نام برده شده است، اردکانی که از طوفان حوادث زمان در امان نماند و حملات افغان در زمان افشاریه و یورش‌های ایالت بویر احمد در دو قرن پیش، خرابی‌های بسیاری در این شهر به بار آورد در آخرین حادثه‌ی طبیعی، پنجاه سال پیش سیل این شهر را نیمه ویران کرد.

وجود طبیعت زیبا، این منطقه از استان فارس را در همه‌ی فصول سال دیدنی و جذاب کرده است، شهری که در فصل سرما، به‌واسطه‌ی نزول برف، محیطی برای ورزش مفرح اسکی محسوب می‌شود و اکنون یکی از بهترین و استانداردترین پیست‌های اسکی کشور را دارد.

از طرفی در تابستان نیز، منطقه‌ی کوهستانی و برف‌گیر سپیدان، نقطه‌ای برای هواداران اسکی روی چمن است، جایی که چشم‌انداز سحرانگیز آن، سبحان‌الله را بر زبان هر بیننده‌ای جاری می‌کند.

جاذبه‌های گردشگری شهرستان سپیدان

  • جاذبه‌های مذهبی

امامزاده سیدنورالدین(ع):

این بقعه، از اماکن زیارتی سپیدان به‌شمار می‌رود، سیدنورالدین علوی(ع) از نوادگان امام اول شیعیان حضرت علی(ع) است. برروی سنگ نوشته ورودی بقعه نام امام‌زاده و در انتهای آن تاریخ 456 هجری قمری حک شده است.

گردشگاه امامزاده سلطان شهباز:

این مکان درروستای رودبال واقع شده و آبشار، چشمه و پوشش جنگلی، از این منطقه چشم‌اندازی مناسب به این گردشگاه بخشیده است.

سپیدان

  • جاذبه‌های تاریخی

قله‌ی رنج:

قله‌ی رنج، دومین قله‌ی بلند فارس محسوب می‌شود که ارتفاع آن 3960 متر از سطح دریا و بسیار زیباست.

  • جاذبه‌های طبیعی

شهرستان سپیدان از مهم‌ترین گردشگاه‌های طبیعی و چهار فصل فارس محسوب می‌شود که هر نقطه از آن، زیبایی‌های خاص خود را دارد. معروف‌ترین این چشم‌اندازها و گردشگاه‌ها در زیر اشاره می‌شود.

آبشار مارگون:

آبشارمارگون حاصل آب رودخانه کُمهر و حوضه‌ی آبخیز آن است که از میان صخره‌ها به طرز شگفت‌آوری سرریز می‌شود.

موقعیت طبیعی و چشم‌اندازهای اطراف آبشار مارگون جلوه‌هایی اعجاب‌انگیز پدید آورده و هم‌آمیزی درختان جنگلی با توپوگرافی ناحیه‌ی کوهستانی و رودخانه‌ای زیبا، چشم‌اندازهای طبیعی آبشار مارگون را صدچندان کرده است.

این مجموعه پدیده‌ای برجسته و شگفت‌آور بوده که قابلیت‌های گردشگری پراهمیتی دارد و از پدیده‌های بی‌مانند ارزش‌گذاری می‌شود.

برم فیروز:

در ارتفاع 3500 متری از سطح دریا، دریاچه‌ای وجود دارد که برم فیروز نامیده می‌شود.

چشمه‌ی شش پیر:

از جاذبه‌های طبیعی شهرستان سپیدان است که حدود 15 کیلومتری شهرستان سپیدان قرار دارد و به‌واسطه‌ی وجود امام‌زاده‌ای به این نام معروف شده است. این تفرجگاه علاوه بر جذابیت چشم‌انداز طبیعی، وجهه‌ای مقدس در میان مردم منطقه دارد.

تنگ تیزاب:

تنگ تیزاب از تفرجگاه‌های طبیعی شهرستان سپیدان است که آب آن از کوه‌های سپیدان و یاسوج سرچشمه گرفته و گذرگاه یکی از شعبه‌های رودخانه بشار محسوب می‌شود و فاصله‌ی آن با سپیدان از مسیر شمال‌غرب، 20 کیلومتر است، در این رودخانه، گونه‌های مختلفی از ماهیان بومی رودخانه‌ای آب شیرین زندگی می‌کنند.

چله‌گاه:

از دیگر تفریح‌گاه‌های طبیعی شهرستان سپیدان که در 5 کیلومتری شمال سپیدان که پوشش گیاهی زیبا و چندین چشمه‌جوشان دارد.

صنایع دستی و گردشگری شهرستان سپیدان

آب و هوای خنک منطقه در تابستان و کوه‌های پوشیده از برف در زمستان و جاذبه گردشگری طبیعی منطقه و وجود پیست سوار کاری و پیست اسکی و مناطقی همچون تنگ تیزاب و ابشار مارگون و چله گاه رونق خاصی به صنعت گردشگری داده است و بی تاثیر بر (ویلا سازی) سرمایه گذاری در منطقه نبوده. برای اطلاع مسافران هتل پولادکف در پیست تفریحی پولاد کف میزبان مسافران زمستانی و تابستانی این دیار است.

اردکان مکان مناسبی برای سرمایه گذاری است وهمچون نگینی در استان فارس میدرخشد. انچه که حائز اهمیت است بستر مناسب اردکان فارس برای سرمایه گذاری بخش خصوصی داخلی و خارجی است . برخورداری شهرستان ازهر گونه امکانات مورد نیاز جهت سرمایه گذاری ودر دست رس بودن انها و همچنین نزدیکی شهرستان به شیراز و بنادر جنوب جهت صادرات و واردات یک از امتیازات شهرستان محسوب می‌شود و دومین مزیت شهرستان وجود نیروی جوان و کاری که بالاترین سرمایه شهرستان هستند.

یکی دیگر از امتیازات این منطقه پراکندگی جمعیت روستائیان در مسیر اردکان تا شیراز است که نشان دهنده وجود امنیت لازم و کافی برای هر گونه سرمایه گذاری در بخش مسکن و بخش اقتصادی و غیر و ..است. همچنین مسئولین شهرستان سپیدان همیشه با تمام توان با سرمایه گذاران خصوصی همکاری لازم را داشته اند.

منبع:همشهری

آشنایی با کاخ بردک‌سیاه – بوشهر

 کاخ بردک‌سیاه از جمله آثار دوره هخامنشیان است و در 12 کیلومتری شهر برازجان از توابع بخش مرکزی شهرستان دشتی قرار دارد

این کاخ همچنین یکی از آثار تاریخی و دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران است و در حاشیه رودخانه دالکی قرار دارد.

در شهرستان برازجان آثار و بقایای 3 کاخ هخامنشی به نام‌های کاخ چرخاب، کاخ سنگ سیاه (که در بین اهالی به کاخ نظرآقا شهرت دارد) و کاخ بردک سیاه وجود دارد.

کاخ بردک سیاه، بعد از کاخ چرخاب بنا شده و فاقد ظرافت‌ها و ترکیب خاص رنگ‌های سیاه و سفید کاخ‌های برازجان و پاسارگاد است.

در ساخت کاخ بردک سیاه از دو نوع سنگ سیاه و روشن استفاده شده و جنس و رنگ سنگ‌های استفاده شده در ساخت این کاخ در نوع خود منحصر به فرد است.

گروهی کاوشگر در اوایل دهه 80 در یکی از آخرین مراحل کاوش در این کاخ هخامنشی چهار قطعه سنگین طلا که وزن کل آنها به سه کیلو و 200 گرم می‌رسد کشف کردند.

کاربرد دقیق سه قطعه از این طلاها مشخص نیست اما برخی بر این عقیده‌اند که ممکن است آنها روکش‌های زرین درهای چوبی تالار یا سنگ بنای کاخ باشند.

همچنین در میان این قطعات طلا، قطعه‌ای وجود دارد که می‌تواند قسمت بالای یک جام زرین هخامنشی باشد که زیر لبه آن خطی ساده حک شده است.

گفته می‌شود قطعات طلای هخامنشی کاخ بردک سیاه حالتی چین ‌خورده داشته و در کنار یکی از پایه ستون‌های تالار مرکزی این کاخ کشف شده‌اند. این قطعات منحصر به فرد طلا بعد از کشف به میراث فرهنگی و گردشگری بوشهر تحویل داده شد.

کاخ بردک سیاه که به گفته کارشناسان کاخ زمستانی داریوش اول هخامنشی بوده است در نزدیکی خلیج فارس واقع شده و در سال 1354 در کاوش‌های باستان شناسانه گروهی از باستانشناسان کشور به سرپرستی احسان یغمایی از زیر خاک بیرون آورده شد.

این کاخ که تالار مرکزی آن مشابه کاخ آپادانا و دارای 36 ستون بوده یکی از بناهای مهم تاریخی استان بوشهر و شهرستان برازجان است و در میان نخلستان‌های روستای درودگاه در محل تلاقی دو رودخانه شاپور و دالکی قرار گرفته است.

بقایای به جامانده از کاخ بردک سیاه که شامل پایه ستون‌ها و دیوار نگاره‌ای سیاه رنگ است به دلیل عدم محافظت و سهل انگاری در حال نابودی تدریجی است.

کاخ بردک‌سیاه در سال 1380 توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با شماره 4042 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

منبع:همشهری

آشنایی با روستای تاریخی کنگ – خراسان رضوی

روستای پلکانی کنگ در ۱۹ کیلومتری غرب طرقبه و ۲۹ کیلومتری مشهد قرار دارد و آخرین روستا در محور دره رودخانه کنگ می‌باشد که از طریق یک جاده آسفالته به روستای نغندر و سپس شهر طرقبه و از آنجا به شهر مشهد مرتبط می‌شود و ماسوله‌ای دیگر را از دوران قبل از اسلام به نمایش می‌گذارد.

قدمت “کنگ” که به ماسوله خراسان شهرت دارد به پیش از اسلام باز می گردد؛ این روستای تاریخی با معماری پلکانی و چهره‌ای شکست خورده و تکیده در آینه صاف و بی آلایش سرزمین آفتاب رخ می‌نماید. این روستا نه خیلی دور و نه خیلی نزدیک است و می‌توان در کنار رودهای جاری آن چشم‌ها را شست و جور دیگری به زندگی نگریست.

روستای تاریخی کنگ در پهنه سبزگون باغ‌های گیلاس و کوه های سربه فلک کشیده خودنمایی می کند و هنوز هم ردپای تاریخ در دل این روستای کهنسال چشم‌ها را خیره و درون متلاطم آدمی را آرام و آسوده می سازد.

قدمت این روستا به پیش از اسلام باز می گردد و به قول ساکنان این منطقه “آفتاب عمر “کنگ” بر لب بام است” …. اما با اینکه پیری و فرسودگی بر پیکره این روستا زخمه فراموشی زده بازهم می توان به کوچه پس کوچه‌ها و معماری با اصالتش، عاشقانه دلسپرد.

چهره این روستایی قدیمی با معماری پلکانی و مردمانی که هر روز و هر لحظه چشم به راه مهمانان ناخوانده بهار هستند، نمادی از صلح و دوستی و رسم مهمان نوازی مردمان این سرزمین است.

بافت تاریخی و فرهنگی روستای کنگ و معماری پلکانی آن موجب شده تا از دوران پیش از اسلام تاکنون این روستا که در 19 کیلومتری غرب طرقبه و 29 کیلومتری مشهد قرار دارد در نقش یکی از پرجاذبه ترین مناطق ییلاقی خراسان مورد توجه گردشگران و مسافران باشد.

این روستا به دلیل استقرار سکونت گاه های آن بر روی کوهپایه با عنوان روستایی پلکانی و ماسوله ای خراسان شناخته شده و این موضوع نقش بسزایی در جذب توریسم خارجی داشته است.

این روستا در دامنه کوه بینالود قرار گرفته و به سبب موقعیت جغرافیایی و پلکانی بودن منظره کنگ و به لحاظ زیبایی شناسی و ساختار معماری در نوع خود بی نظیر و قابل بررسی است.

کنگ با دره های سرسبز و آب وهوایی مطلوب و قرار گرفتن سکونت گاه ها بر روی کوهپایه، شباهت بسیاری به شهر ماسوله دارد و از سویی قدمت این روستا و وجود گورستان قدیمی، مسجد، تکیه و رباط شاه عباسی، جلوه این روستا را در نظر بیننده بیشتر نشان می دهد.

این رباط در انتهای دره کنگ و بر دامنه ای مشرف به رودخانه کنگ واقع شده است. رباط شاه عباسی در زیرزمین کنده شده و سقف آن هم تراز با شیب دامنه کوه است و بنا به گفته مردم روستا، روزگاری راه قدیم نیشابور به مشهد از کنار این رباط عبور می کرده است.

روستای کنگ در کنار تمامی جاذبه های فراوان، دارای درختان میوه و داروهای گیاهی است. مهمترین درخت میوه در این روستا درخت گیلاس و آلبالوست و همچنین در ارتفاعات این منطقه گیاهان دارویی نظیر پرسیاووشان، خاکشیر، گل گاوزبان، گیاهان بالشتکی گل سفید و صورتی که به زبان محلی به آن ها “خارکوله” و نوعی گیاه شبیه به گل گلایل که در زبان محلی به آن ها “سرشک” می گویند یافت می شود.

شغل و پیشه مردم این روستای تاریخی، باغداری، دامداری، کشاورزی و فرش بافی است و بسیاری از اهالی این روستا نقش گسترده ای در تولیدات دامی و میوه ای منطقه دارند.

این روستا از دو جاده به روستاهای زشک و جاغرق مرتبط شده است؛ این پوشش سبز کوهستانی؛ مکان بکری برای گردشگران است و از سویی مسافران بسیاری در سفر به این منطقه دل به کوه ها و طبیعت آن می سپارند.

“کنگ” به سبب داشتن پوشش سبز و متنوع گیاهی در دامنه های کوهستانی و 2رودخانه دارای مناظر بدیعی است و به عنوان استراحتگاه ییلاقی منحصر به فرد یکی از مقاصد گردشگران است.

در دل این منطقه تاریخی رودخانه پرآب کنگ در کنار درختان میوه چشم انداز بدیعی را ایجاد کرده و ارتفاعات، باغ سرسبز و حاشیه رودخانه یکی از مهمترین ظرفیت های این منطقه محسوب می شود و این منطقه به درختان میوه اش معروف است.

این روستا کوهپایه ای است و با بافت مسکونی متراکم در دامنه کوه و به شکل پلکانی، چشم‌ها را مجذوب می‌کند. سقف خانه‌های این روستای قدیمی، مسطح و دیوارهای آن گلی است و اغلب از سنگ، خشت و چوب برای ساخت این خانه ها استفاده شده است.

این روستای کوهپایه یی که با بیش از 3 هزار و پانصد نفر در فاصله 36 کیلومتری غرب مشهد واقع شده است و اغلب بناهای روستای کنگ بیش از دو یا سه طبقه است و این بنا ها از پایین به بالا با اتصال محکم کف ساختمان به زمین توسط پی های سنگی برآمده از زمین ساخته شده و در بدنه شامل سطوح کاهگلی دیوار هایی است که در ترکیب با پنجره های مربع شکل و ایوان های چوبی زیبا، منظره چشم نواز را بوجود آورده و در حقیقت شاخص ترین عنصر معماری در بافت روستای کنگ، ایوان های منازل است که اصطلاحا پیشگاه خوانده می شوند.

روستای کنگ با 184 هکتار دارای رودخانه و قنوات و چشمه هاست و باغات این روستا در یک آرایش خطی به صورت دو رشته در میان دو دره اصلی محدوده روستا و تحت تأثیر شکل منابع اصلی آب روستا، اعم از دو رودخانه امتداد یافته اند.

راه‌های باغی و کشاورزی روستا حدود 73 کیلومتر است. نحوه قرار گرفتن بستر سنگی، مصالح سنگی بدنه ها و کف مسیر معابر، ایوان های چوبی نه چندان منظم و زمخت خانه ها همه نشانگر مشکلات اقلیمی این روستاست.

سوغاتی های این روستای هزار ساله شامل زرشک، زعفران، نبات و انواع میوه های سردرختی است و مهمترین غذاهای سنتی و محلی این منطقه؛ آش شله قلم کار، شله ماش، بلغور و آش مخصوص با سبزی کوهی و پخت نوعی نان مخصوص با سیب زمینی است.

منبع:همشهری

آشنایی با روستای دشه – کرمانشاه

روستای دشه در حدود 10 کیلومتری شهرستان پاوه در شمال غربی استان کرمانشاه قرار دارد. این روستا که از توابع بخش مرکزی شهرستان پاوه است، حدود ۲۰۰۰ نفر جمعیت دارد.

جنگل تپه‌ول مشرف بر این روستا است و از قله بروژ چشم‌انداز سرسبزی بر این روستا نمایان است.

آب آشامیدنی این روستا از چشمه سرتاویران تامین می‌شود. تعدادی از اهالی دامدار و عده کمی هم باغدار می‌باشند.

روستای دشه دارای مردمی با فرهنگ و از لحاظ علمی دارای افراد با سواد است. این روستا از نظر آب در یک منطقه معتدل کوهستانی قرار دارد و به همین دلیل دارای چشمه‌های خدادادی متعددی است.

نام این روستا را می توان از ریشه آن یعنی دژکه به معنی قلعه، مستفاد نمود. زیرا در این روستا، قلعه‌‌هایی وجود دارد که شاید مهمترین آنها قلعه پاسکه واقع در شرق روستا باشد که در بالای آن یک فرورفتگی شبیه به حوض با قدمت تاریخی وجوددارد.

قله “به روژ”(کله قندی) در مرتفع ترین نقطه روستا است که بر روستا اشراف دارد می توان آنرا به سه قسمت تقسیم کرد در یک قسمت به روستا و در قسمت دیگر به منطقه کرند و در قسمت دیگر به “ده ره تفی” که یکی از نقاط دیدنی روستاست و در آنجا نیز چشمه‌ای وجود دارد منتهی می‌شود.

از دیدنی‌های دیگر روستا می‌توان به منطقه “هیلاو” اشاره کرد که به دلیل وجود چشمه تا چندی پیش بعضی از مردم روستا در فصل بهار و تابستان به آنجا کوچ می‌کردند و در آنجا بدلیل وجود چراگاه های مناسب برای چرای دام‌هایشان دو فصل از سال را به سر می بردند.

همچنین آبشار دشه در دل باغ‌های گردو و انار روستای دشه خودنمایی می‌کند و آب این آبشار پس از عبور از رودخانه پاوه رود وارد رودخانه بزرگ سیروان می‌شود.

از جاهای زیبای دیگر روستا می توان به “ته په وه ل” اشاره کرد که در روبه روی محل اسکان اهالی روستا، واقع شده است.

از مکانهای ممتاز این روستا می توان به قهوه خانه سنتی “هانه کوان” اشاره کرد. این مکان حاوی چشمه ایست که شاید در منطقه اورامانات کم نظیر باشد، این مکان هر ساله گردشگرهایی را جذب می کند.

مردم این روستا بیشتر به شغلهای فصلی رجوع می کنند مانند گردوشکنی، سقزچینی و … مشغول هستند، بعضی از مردم زنبورداری می‌کنند و بعضی دیگر باغدارند و تعدادی از اهالی به شغلهای دولتی مشغولند و بعضی دیگر مشغول شغل آزادند.
از محصولات باغ‌های روستا می‌توان به گردو، توت و انار اشاره کرد.

منبع:همشهری

فرهنگ سازی سفر مهم‌ترین نیاز گردشگری ایرانیان

محمد علی مشکیان: 27 سپتامبر هر سال از سوی سازمان جهانی گردشگری به عنوان روزجهانی جهانگردی نامگذاری شده است.

 قرارشده تا امسال این «روز» توسط ستاد بزرگداشت هفته گردشگری با مسئولیت معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به مدت یک هفته در سطح ملی گرامی داشته شود، دقیقا همان چیزی که فلسفه اینگونه نامگذاری‌ها است.

مجمع سازمان جهانی گردشگری شعار روز جهانی جهانگردی در سال 2008 را «واکنش گردشگری به تغییرات جوی» تعیین کرده و این سازمان و همچنین اعضای آن تلاش می کنند تا فعالیت های خود را حول این مضمون متمرکز کنند.

در سایت سازمان جهانی گردشگری (unwto) در خصوص انتخاب شعار واحد برای کشورهای عضو در خصوص توسعه جهانگردی آمده است: رسم نامگذاری روزهای جهانی اقدامی شایع است که در بین دولت ها و بخش های خصوصی  تاکید شده و از ویژگی های مهم فعالان سازمان های بین دولت هاست.  هر ساله سازمان‌هایی که به سیستم سازمان ملل تعلق دارند روزهای جهانی اختصاص یافته به سازمان ملل را گرامی می‌دارند.  هدف اصلی از روز جهانی گردشگری بالا بردن آگاهی جامعه بین المللی درباره اهمیت گردشگری و ارزش های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی آن است.

در کشورما هم اهم برنامه‌های هفته گردشگری در ایران را چاپ تمبر، برگزاری همایش و نمایشگاههای مختلف، ارائه تخفیف ویژه به جهانگردان برای استفاده از مکان‌های تاریخی کشور، نامگذاری روزهای این هفته و انجام تبلیغات محیطی اعلام کرده‌اند که تأمل درآنها خالی از لطف نیست.

دریغ از یک برنامه حساب شده و فراگیر که عموم مردم بتوانند در هفته گردشگری از آن استفاده کنند. نفس برگزاری این روزها و هفته‌ها به آن است که همه مردم به صورت فراگیردرگیر موضوع شوند و با مشارکت همه شهروندان اتفاقاتی که در سایر روزهای سال رخ نمی دهد با محوریت عنوان نامگذاری صورت گیرد.

یادم می‌آید حدود 15 سال پیش که هنوز مباحث گردشگری به هیچ عنوان رونق امروز را نداشت نمایشگاهی بسیار دلچسب با حضور نمایندگان همه استان‌ها با همه آداب و رسوم، غذاها و … در محل نمایشگاه بین المللی تهران اواخر تابستان برپا می‌شد که عموم مردم می‌توانستند ساعت ها بدون ذره‌ای خستگی و دلزدگی در آن ایران کوچک گردش کنند.

این تنها نمایشگاهی بود که من در آن سن در طول سال در آن شرکت می‌کردم اما به دلیل جذابیتش هنوز آن را به خوبی در خاطر دارم.  این همه سال گذشته و این همه ادعای پیشرفت در امر گردشگری و میراث فرهنگی داریم، اما آیا مانند چنین نمایشگاهی که بتواند پذیرای عموم مردم و معرف جاذبه‌های گردشگری کشور به گردشگران داخلی باشد در هفته گردشگری برپا خواهد شد؟!

به نظر می رسد در کشور ما نیز «فرهنگ سازی عمومی» درمورد نگاه درست به مقوله سفر و اصلاح دید کنونی مردم نسبت به گردشگری داخلی که هر ساله در ایامی مشخص، «همه» با وسیله شخصی مان به« یک جا» می رویم و ترافیک گره خورده و زباله انبوه وتخریب محیط زیست به یادگار می‌گذاریم و دوباره همه با هم در یک روز جاده‌ها را قفل می‌کنیم و با اعصابی که باید با گردش ترمیم می‌شد اما اینگونه خرد می‌شود، به خانه بر می‌گردیم، مهمترین کاری است که این هفته بهترین فرصت برای انجام آن را فراهم می‌آورد.

این هفته می‌تواند همچنین فرصتی مغتنم باشد برای اینکه مردم را به این اندیشه واداریم که اگر هنوز نقاط دیدنی اصلی وطنمان را ندیده‌اند ، سرمایه شان را سرازیر جیب طویل همسایگانی که جز پول ما از هیچ چیز دیگرمان خصوصا تمامیت ارضی و تمدن و هویت ایران خوششان نمی‌آید نکنند.

از دیگر سو این هفته همچنین برای رسانه‌ها و صاحبنظران بهترین فرصت را برای نقد و طرح پرسش های بی‌پاسخ یک سال گذشته حوزه گردشگری کشور پدید می آورد. پرسش‌هایی مثل اینکه طرح سفرهای ارزان قیمت به جز روی کاغذ و در تبلیغات آیا فراگیر و دراختیار همه مردم هست یا خیر؟ سفر کارت‌های ملی واگذارشده توسط سازمان میراث فرهنگی وگردشگری چرا شارژ نمی‌شود و کارآیی لازم را برای عموم مردم ندارد؟ چرا طرح جامع توسعه گردشگری داخلی برای رفاه حال بیشتر مردم تدوین نمی‌شود؟ و ده‌ها پرسش عمده دیگر

منبع:همشهری

باغ موزه‌ بکر در نقطه صفر مرزی

مقاومت مردم آبادان در جنگ تحمیلی آنقدر بی‌نظیر بود که حالا این مقاومت در سرزمین “نخلستان بِریم” در نقطه صفر مرزی به شکل یک باغ موزه درآمده تا خون‌های ریخته شده، رشادت‌ها و ایثارگری‌ها در راه دفاع از وطن، برای نسل جدید ملموس‌تر باشد.

اگر آبادان در زمان جنگ و آن محاصره‌ی بیش از یک سال سقوط می‌کرد، طبیعتا پیشروی رژیم بعث عراق در خاک ایران نیز ادامه پیدا می‌کرد اما مقاومت مردان و زنان آبادانی باعث عقب‌نشینی عراقی‌ها شد.

به گزارش ایسنا، پیش از اینکه عراقی‌ها رسما جنگ را آغاز کنند، در منطقه سرسبز نخلستان بِریم مانند هر منطقه دیگرِ آبادان و ایران، زندگی در جریان بود اما چشم طمع دشمن به خاک ایران زمین، نخلستان بِریم را به منطقه‌ای تحت تاثیر مستقیم جنگ تبدیل کرد. منطقه‌ای که اگرچه سر از نخل‌هایش افتاد و به جای آب شیرین اروند، خون، نخل‌هایش را آبیاری کرد اما مقاومت مردمانش نگذاشت ذره‌ای از خاک نقطه صفر مرزی به دست دشمن بیافتد.

حالا منطقه سرسبز آن زمانِ “نخلستان بِریم” که امروز نخل‌هایش خشک و بی‌سر شدند و جوانان، مردان و زنانش جان خود را برای دفاع از شهر از دست دادند، به باغ موزه‌ای بی‌بدیل در ایران تبدیل شده تا آیندگان بدانند در این منطقه چه مقاومت‌ها و رشادت‌هایی برای حفظ خاک ایرانِ عزیز انجام شد.

برای اطلاع از ویژگی‌های خاص این باغ موزه و خاطراتی که در آن نهفته است، پای صحبت‌های سرهنگ رضا صریحی، مدیر مرکز فرهنگی دفاع مقدس آبادان نشستیم.

باغ موزه

دلایل انتخاب محل باغ موزه آبادان

سرهنگ صریحی در ابتدا درباره دلیل تاسیس باغ موزه در محل “نخلستان بِریم” آبادان، اظهارکرد: با توجه به وضعیت آبادان که در طول هشت سال دفاع مقدس، یکی از شهرهای مقاوم برابر هجوم بعثی‌ها بود و یک سال نیز این شهر در محاصره دشمن قرار گرفت، بنا بر این شد که یک موزه دفاع مقدس در آبادان تاسیس شود. از سال ۹۱ پیگیر بودیم تا در آبادان یک باغ موزه تاسیس کنیم و با توجه به اینکه محل فعلی باغ موزه از بعد از جنگ در اختیار یگان‌های نظامی بود، همین منطقه را برای راه‌اندازی موزه انتخاب کردیم. آن موقع نیز با هماهنگی هیات مدیره وقت پالایشگاه نفت آبادان که این زمین‌ها متعلق به صنعت نفت است، این زمین فعلی به باغ موزه اختصاص پیدا کرد.

وی افزود: پیش از این نیز فضای باغ موزه به این صورت نبود و با بازسازی مناطق شرکتی، نخاله‌های آن‌ها در این محل تخلیه می‌شد اما با شروع کار برای تاسیس باغ موزه، بازسازی محل انجام شد و مسیرها را مشخص کردیم و کم‌کم کارها انجام شد. اما اگر مدیران شهری همت می‌کردند، باغ موزه زودتر از این افتتاح می‌شد. به هر حال شاید برخی مدیران شهری، امر دفاع مقدس چندان برای‌شان اهمیت موضوعی نداشته باشد و به همین دلیل کار تاسیس موزه کمی کند پیش رفت.

خصوصیات خاص باغ موزه آبادان

مدیر مرکز فرهنگی دفاع مقدس آبادان همچنین با اشاره به خصوصیات این باغ موزه که آن را از سایر باغ موزه‌های کشور متمایز کرده است، افزود: باغ موزه آبادان خصوصیات خاصی نسبت به سایر باغ موزه‌های کشور دارد. اول اینکه در نقطه صفر مرزی قرار دارد، دوم اینکه آثار به جا مانده از دفاع مقدس هنوز به همان صورت در محل باقی مانده‌اند و سوم اینکه محل باغ موزه همان خط پدافندی است که رزمنده‌ها در یک سال محاصره شهر و هشت سال دفاع مقدس از همین مکان به دفاع ‌پرداختند.

وی با اشاره به وضعیت محل باغ موزه در گذشته، گفت: در گذشته محل باغ موزه یک منطقه مسکونی بود و خانواده‌ها در این محل زندگی می‌کردند که با شروع جنگ و حمله دشمن، از همین منطقه شهید به انقلاب اهدا کردیم و رزمنده نیز داریم. همین‌ها خصوصیات این موزه را از سایر موزه‌ها مختص می‌کند و این‌ها ویژگی‌ها خاص این موزه هستند و از نظر تاریخی نیز محل موزه مورد اهمیت خاصی قرار گرفته است. همچنین مزار هشت شهید گمنام در همین باغ موزه بوده که مزار آن‌ها در حال ساخت است.

قبر ۵۳۸ اروپایی‌ در نخلستان بِریم

صریحی ادامه داد: کانال آبی که اکنون نیز در محوطه موزه قرار دارد، در زمان جنگ جهانی دوم مورد استفاده قرار می‌گرفت و هواپیماهای متفقین در همین کانال مونتاژ می‌شدند. ضمن اینکه در همین محل موزه، قبرستانی به نام قبرستان انگلیسی‌ها قرار دارد که جزو آثار تاریخی بوده و قبر ۵۳۸ نفر که متعلق به کارمندان اروپایی به ویژه انگلیسی‌هایی که پالایشگاه نفت آبادان را تاسیس کردند، در این محل است.

باغ موزه

آثاری دست نخورده از جنگ

وی عنوان کرد: تمام آنچه در محوطه نمایشگاه می‌بینید، همان چیزی است که در زمان جنگ وجود داشته و مورد حمله دشمن و اصابت موشک و گلوله قرار گرفته است. تلاش کرده‌ایم تا این آثار دست نخورده برای آیندگان باقی بماند زیرا ممکن است در آینده به این نیز محکوم شویم که جنگی به راه انداخته‌ایم و اگر آثار دفاع مقدس را از بین ببریم، آن موقع نمی‌توانیم از خودمان برابر آیندگان دفاع کنیم.

مدیر مرکز فرهنگی دفاع مقدس آبادان همچنین گفت: قبل از جنگ یعنی زمانی که انقلاب پیروز شد، این خانه‌ها مربوط به کارمندان شرکت نفت بود که پس از انقلاب نیز مردمان مستضعف و بی‌خانمان در این خانه‌ها مستقر شدند. ضمن این که ساختمان ادارات پالایشگاه نیز در همین مکان بودند. شش ماه قبل از شروع جنگ دیدیم که عراقی‌ها که آن سوی رودخانه مشخص بودند، در حال ساختن سنگر هستند؛ به مسئولان خبر دادیم که عراقی‌ها در حال انجام چنین کاری هستند، اما بنی‌صدر رئیس جمهور وقت زیر بار نرفت.

تصور مردم از یک جنگ سه چهار روزه

وی با اشاره به شروع جنگ و حس مردم آبادان به کوتاه بودن زمان جنگ، عنوان کرد: جنگ که شروع شد، مردم این حس را داشتند که جنگ سه چهار روز بیشتر طول نمی‌کشد. زیرا در سال ۴۶ – ۴۷ بود که تجربه جنگ در آبادان را داشتیم، این جنگ پس از ۴۸ ساعت به اتمام رسید و به همین دلیل مردم فکر می‌کردند این جنگ نیز به همان صورت است. به هر حال در این جنگ، مردم عادی خیلی ضرر کردند.

صریحی با بیان یک خاطره از خانواده ساکن در محل تاسیس باغ موزه، گفت: خاطره‌ای که از مردم همین منطقه باغ موزه باقی مانده است، مربوط به خانواده‌ای می‌شود که متشکل از مادر و دو دختر بود. زمان جنگ باتوجه به این که سربازهای ژاندارمری در منطقه مستقر بودند، مادر این خانواده در حال بردن یک فلاسک چای برای این سربازها بود که متاسفانه تک‌تیرانداز عراقی مادر این خانواده را به شهادت می‌رساند و صحنه دلخراش و ناراحت‌کننده‌ای رقم می‌خورد. به هر حال در همین منطقه باغ موزه، خانواده‌ها و رزمنده‌ها به شهادت رسیدند و این نیز از خصوصیات باغ موزه است که در هیچ کجای کشور وجود ندارد.

باغ موزه

قابلیت گردشگری باغ موزه

وی عنوان کرد: بیشترین تلاش برای ساخت این موزه از طرف پالایشگاه نفت آبادان و مدیریت آن و همچنین بنیاد حفظ آثار که خود بانی این کار است، صورت گرفته است. مدتی است که منطقه آزاد اروند نیز پای کار آمده است. هر چند که انتظار داشتیم زودتر از این‌ها وارد کار شود و شاید اگر زودتر از این کمک می‌کرد، شرایط باغ موزه آبادان بهتر از شرایط فعلی بود. ضمن اینکه باغ موزه قابلیت گردشگری بسیاری دارد زیرا هم کنار رودخانه اروند واقع شده و هم اینکه بحث دفاع مقدس مطرح است. البته طرح‌هایی مدنظر است تا بتوانیم آن‌ها را در آینده عملی کنیم. امیدوارم دیگر ارگان‌ها نیز از جمله شهرداری و شورای شهر نیز پای کار بیایند تا مجموعه را به سر و سامان برسانیم. همچنین سرلشکر باقری طی بازدیدی که از اینجا داشت، دستور اکید داد که به هیچ وجه ساختمان‌های موجود در باغ موزه دست زده نشود و ساختمان جدیدی نیز بین این ساختمان‌ها احداث نشود و منطقه بکر بماند و اگر قرار است ساخت و سازی جهت گسترش باغ موزه و بحث گردشگری آن داشته باشیم، در قسمت‌های دیگر منطقه انجام شود. در هر صورت اگر منطقه آزاد اروند پای کار بیاید، به نظرم این باغ موزه در بحث گردشگری دفاع مقدس نیز در کشور نمونه خواهد شد. همچنین تجهیزات موجود در باغ موزه، ادوات غنیمتی از عملیات ثامن‌الائمه تا بیت‌المقدس هستند که از همه جای ایران جمع‌آوری شده و در محل باغ موزه قرار داده شده‌اند.

باغ موزه آبادان برند جمهوری اسلامی ایران

مدیر مرکز فرهنگی دفاع مقدس آبادان بیان کرد: اگر اطلاع‌رسانی در بحث این باغ موزه از سوی خبرنگاران و رسانه‌ها به خوبی به مسئولان رسانده شود، شاید این باغ موزه برندی برای جمهوری اسلامی ایران باشد. زمانی که در حال تاسیس این باغ موزه بودیم، برخی از اساتید دانشگاه با هماهنگی ما از روند کار و باغ موزه بازدید داشتند که من همیشه عنوان می‌کردم هر موقع بخواهیم در خصوص دفاع مردمی در جنگ صحبت کنیم، باید مردم را به محل باغ موزه بیاوریم. ضمن اینکه کاروان‌های دانشجویی همیشه سوال‌شان در بازدید از باغ موزه این بود که وقتی به شلمچه و یادمان والفجر ۸ می‌رویم از حمله یگان‌های نظامی صحبت می‌شود، پس ما کی دفاع کردیم؟ وقتی آن‌ها را به این باغ موزه که محل دفاع بوده است، می‌آوریم و اینجا و خانه‌های مسکونی را که مورد ترکش توپ، تانک و گلوله قرار گرفته‌اند نشان‌شان می‌دهیم، آن‌ها راحت‌تر می‌توانند شرایط مردم و دفاع مردمی را درک کنند. آن موقع خود مردم کار را مدیریت می‌کردند و حتی برای بهتر پیش رفتن کارِ دفاع نیز مجبور شدند که شهر و منطقه را تخلیه کنند.

باغ موزه

خاطره‌ای از تلاش برای دفاع از خرمشهر

وی عنوان کرد: زمانی که جنگ شروع شد، من محصل بودم و با توجه به ارتباطی که با سپاه داشتیم، برای دفاع از کشور اسلحه به دست گرفتیم. زمانی که عراقی‌ها به خرمشهر حمله کردند، بیشتر جوانان آبادانی نیز برای دفاع از خرمشهر به این شهر رفتند. ضمن اینکه نیم‌نگاهی هم به آبادان داشتیم که دشمن از این سمت نیز وارد شهر نشود. به هر حال صبح‌ها به خرمشهر می‌رفتیم و می‌جنگیدیم و عصرها کنار همین رودخانه اروند که بخشی از آن از کنار باغ موزه آبادان می‌گذرد، برای حفاظت از شهر پُست می‌دادیم. در هفته‌های اول جنگ شوکه شده بودیم. در آن زمان سه‌راهی‌های لوله‌کشی‌های آب را برمی‌داشتیم و آن را از باروت تشکیل شده از مواد عطاری پر می‌کردیم و با خیال اینکه همین سه‌راهی‌های پر شده از باروت را به سمت تانک‌های دشمن بفرستیم و مانع از حملات آن‌ها شویم، آن ها را به سمت تانک‌ها پرتاب می‌کردیم اما دیدیم تانک‌ها از یک تا دو کیلومتری ما شروع به پرتاب توپ کردند و ما نتوانستیم با سه‌راهی‌های در دست‌مان کاری انجام دهیم و مجددا به آبادان برگشتیم.

منبع:ایسنا

آشنایی با روستای گیلوان – اردبیل

 روستای گیلوان در مرز استان‌های اردبیل و گیلان، بین شهرهای خلخال و رشت قرار دارد

این روستا از توابع بخش شاهرود شهرستان خلخال است و در ‏65‏ کیلومتری جنوب شرقی این شهرستان و 45 کیلومتری رشت واقع است.

روستای گیلوان از شرق به استان گیلان از جنوب به روستای علی آباد و ماد جولان، از باختر به روستای شال و از شمال به جنگل‌های تالش متصل می‌شود. ارتفاع این روستای کوهپایه‌ای از سطح دریا ۱۰۸۰ متر است و آب و هوای آن در زمستان‌ها سرد و در تابستان‌ها معتدل است.

گورستان باستانی روستا کشف شده در منطقه خانقاه گیلوان، نشانگر بومی بودن قوم گیلوان در این روستاست. مردم روستای گیلوان به گویش‌های تاتی و تالشی حرف می‌زنند.

مزار مقدس امامزاده عین علی (ع) در دل باغات سیب و گردو و گیلاس و در بالای تپه‌ای در خانقاه گیلوان قرار گرفته و برای رسیدن به این امامزاده باید از باغ‌هایی که کوه‌های سرافراشته آن را در بر گرفته، گذشت.

براساس سرشماری سال ۱۳۷۵، روستای گیلوان ۲۰۴ نفر جمعیت ساکن داشته است که در سال ۱۳۸۵ به ۱۲۰ نفر کاهش یافته است. اما در فصل تابستان جمعیت روستا به 2000 نفر نیز افزایش می‌یابد.

اقتصاد روستای گیلوان بر پایه فعالیت‌های زراعی، باغ‌داری، دام‌داری و صنایع دستی استوار است. زراعت عمده روستا، کشت دیم است و گندم مهم‌ترین محصول دیمی آن است.

توتون، ذرت، سیب‌زمینی، یونجه و لوبیا از دیگر محصولات زراعی روستاست. زردآلو، سیب، به و گلابی از محصولات باغی آن است. محصولات مهم دامی آن عبارتند از: گوشت تازه و انواع لبنیات، پرورش طیور خانگی.

مردم روستا به ویژه زنان، با بافت و تولید صنایع دستی مانند گلیم، جاجیم، شال و جوراب در بهبود وضعیت اقتصادی خانوار نقش مهمی ایفا می‌کنند.

معماری روستای گیلوان به دلیل استقرار در ناحیه کوهستانی، از دیگر روستاهای استان اردبیل متفاوت است. سقف خانه‌ها گلی است و درهای ورودی و پنجره‌ها، برای جلوگیری از سرما کوچک انتخاب شده‌اند. در ساخت خانه‌های قدیمی از مصالح بومی سنگ، ملات کاهگل و چوب استفاده شده است.

چشم‏‌انداز رودخانه پر آب گیلوان، ارتفاعات پیرامون روستا، جنگل‏‌های انبوه و سرسبز و هوای مه‌آلود، تصویری رویایی پیشا روی گردشگران روستای گیلوان ترسیم می‌کند.

مراتع سرسبز و مزارع طلایی گندم، گرداگرد روستای گیلوان را در برگرفته‌اند. باغ‏‌های انبوه و پربار میوه از دیگر جاذبه‏‌های طبیعی این روستاست. مراتع زیبای روستا همانند گردنبند زیبایی روستا را در میان گرفته‌اند و درختان میوه و مزارع گندم جاذبه‌های آن را دو چندان کرده‌اند.

جاذبه‌های گردشگری روستای گیلوان:

قلعه خشتی: این قلعه متعلق به دوران هخامنشیان در وسعتی حدود 6 هکتار ساخته شده است. به دلیل مرمت نکردن و کاوش‌های غیر اصولی در این منطقه بخش‌های اصلی قلعه از بین رفته است.

میرزا کوچک خان جنگلی: میرزا و یارانش پس از شکست نهضت به طرف کوه‌های گیلوان حرکت کردند ولی دچار بوران و طوفان گردیده و سرانجام زیر ضربات خرد کننده سرما و برف در ۱۱ آذر ۱۳۰۰، هنگامی که میرزا هوشنگ را به کول گرفته بود، از پای در آمدند. قبر میرزا کوچک خان به مدت 44 سال در قبرستان پایین روستای گیلوان بوده و طبق درخواست نوه میرزا در سال 1344 نبش قبر صورت گرفت.

گورستان باستانی گیلوان: در سال 1385 در حین خاکبرداری از جاده ماسال گیلوان با کشف بقایای مربوط به اسکلت، کاوش‌های باستان‌شناسی در این منطقه شدت گرفت. فصل اول این کاوش‌ها در منطقه‌ای حدود 10 در 15 متر با کشف 15 اسکلت آغاز شد. همچنین در فصل چهارم این کاوش‌ها، 4 گور باستانی متعلق به دوران مفرغ کشف شد.

مراسم: مراسم عید نوروز، جشن سده و روز آبانگان، همانند سایر نقاط ایران در این روستا نیز برگزار می‌شود. روز سلطان، دروزه، ۴۵ نوروز و بنجک از جمله مراسم ویژه فصل بهار است و مراسم شب یلدا با رسوم یوله چله، قصه چله و سیومو برگزار می‌شود. اجرای ترانه‏‌های عاشیقی به زبان آذری، به ویژه در مراسم عروسی روستا متداول است. سرنا و دهل سازهای محلی این روستا است و در اجرای برخی آوازها و رقص‌های محلی نواخته می‌شوند.

صنایع دستی: صنایع دستی روستای گیلوان، شامل بافت انواع گلیم، جاجیم، جوراب و شال است.

پوشاک: پوشاک غالب مردم روستای گیلوان، لباس‌های محلی مشابه لباس‌های تالشی است. مردان از کلاه، شلوار، پیراهن جلو بسته با یقه هفت یا بسته، نیمه تنه یا جلیقه پشمی، شال و دستکش (در فصول سرد سال) استفاده می‌کنند. زنان روستا مانند زنان تالشی لباس می‌پوشند که شامل پیراهن بلند با دامن پرچین، جلیقه با رنگ تیره، پیژامه طرح‌دار و روسری‌های رنگی و منقش می‌باشد. استفاده از پارچه‌های رنگی و روشن، ویژگی پوشاک زنان روستا است. کودکان روستای گیلوان نیز از پوشاک محلی و معمولی استفاده می‌کنند.

غذاهای محلی: از انواع غذاهای محلی روستا می‌توان به آبگوشت شوربا، آبگوشت قورمه، انواع آش مانند ترش آش و آش رشته و واویشکا انواع غذاهای همراه با برنج و ماهی اشاره کرد.

منبع:همشهری