نوشته‌ها

ایران حلقه اتصال و پل میان‌فرهنگی ملت‌ها در جاده ابریشم است

نماینده کمیسیون ملی یونسکو-ایران در برنامه جاده ابریشم یونسکوگفت: جاده ابریشم ریسمان ارتباط فرهنگی سرزمین‌ها و میراث ناملموس مشترک اقوام ساکن این جاده‌ از شرق تا غرب است و ایران به عنوان حلقه اتصال و پل میان‌فرهنگی ملت‌ها در این مسیر عمل کرده است.

به گزارش گروه فرهنگی ایرنا، نخستین نشست جهانی میراث زنده جاده ابریشم بر اساس مصوبه سومین نشست کمیته آماده‌سازی شبکه این میراث ناملموس، با حضور نمایندگانی از کشورهای گستره جاده ابریشم به ویژه ایران، کره جنوبی، ازبکستان، تاجیکستان، قزاقستان، قرقیزستان، ترکیه، جمهوری آذربایجان، و همچنین متخصصان و پژوهشگران میراث ناملموس از دانشگاه‌های کشورهای حوزه آسیا و اقیانوسیه در ۶ و ۷ آبان‌ماه ۱۴۰۰ با ارائه سخنرانی‌های علمی و بررسی میراث ناملموس جاده ابریشم، و پیرو آن، دومین نشست با عنوان بررسی و تصویب جشن‌ها، ۱۹ آذرماه ۱۴۰۰ برگزار شد.

در این نشست که به میزبانی مرکز بین‌المللی اطلاعات و شبکه میراث فرهنگی ناملموس در آسیا و اقیانوسیه (از موسسات درجه ۲ تحت نظارت یونسکو ICHCAP-UNESCO) در کره جنوبی، و موسسه بین‌المللی مطالعات آسیای مرکزی (IICAS) ایکاس در سمرقند برگزار شد، جشن‌های چهارشنبه‌سوری، مهرگان، چله‌نشینی (یلدا)، سده و موسیقی نواحی ایران معرفی و ثبت شدند.

در همین چارچوب با حسن باستانی‌راد که به واسطه فعالیت تخصصی و حرفه‌ای در زمینه جغرافیایی تاریخی جاده ابریشم از سال ۱۳۹۳ با برنامه جاده ابریشم سازمان یونسکو در ارتباط بوده و از سال ۱۳۹۷ با حکم حجت‌الله ایوبی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو ـ ایران به عنوان نماینده این کمیسیون در نشست‌های برنامه جاده ابریشم یونسکو منصوب شده است، گفت‌وگو کردیم.

چند موسسه و سازمان بین‌المللی روی برنامه جاده ابریشم متمرکز شدند

باستانی‌راد درباره برنامه جاده ابریشم یونسکو و مرکز پژوهشی جاده ابریشم دانشگاه شهید بهشتی، به خبرنگار فرهنگی ایرنا گفت: برنامه جاده ابریشم در سازمان یونسکو از سال ۲۰۱۳ رسمی شد و نشست‌های جهانی آن از سال ۲۰۱۵ با حضور ثابت ایران، چین، روسیه، فرانسه، آلمان، اسپانیا، پرتغال، ژاپن، کره‌جنوبی، هند، افغانستان، مغولستان، ترکیه، مصر، عراق، عمان و کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز از جمله، قرقیزستان، قزاقستان، تاجیکستان، ازبکستان، جمهوری آذربایجان و گرجستان، به صورت سالانه برگزار شده است. در برخی از نشست‌ها کشورهایی مانند مراکش، لبنان، ترکمنستان، پاکستان و اردن، همچنین موسسات بین‌المللی مانند موسسه بین‌المللی مطالعات آسیای مرکزی (ایکاس)، شبکه دانشگاه‌های جاده ابریشم، و شورای بین‌المللی ابنیه‌ها و محوطه‌ها (ایکوموس) نیز شرکت می‌کنند.

رئیس مرکز پژوهشی جاده ابریشم دانشگاه شهید بهشتی گفت: چند موسسه و سازمان بین‌المللی روی برنامه جاده ابریشم متمرکز شده و کار می‌کنند که از آن میان، سازمان یونسکو برنامه مطالعه جامع جاده ابریشم، جاده گفت‌وگو را در سال‌های ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۷ با همکاری کشورهای گستره جاده ابریشم از جمله ایران، اجرا کرد که با پیوستن جماهیر مستقل‌شده آسیای مرکزی و قفقاز به این برنامه همزمان بود.

وی افزود: شکل‌گیری موسسه بین‌المللی مطالعات آسیای مرکزی (ایکاس – IICAS) در سال ۱۹۹۶ نیز از دستاوردهای همین برنامه بود. مقر این موسسه در سمرقند (ازبکستان) است و ۱۱ کشور از جمله ایران در آن عضویت دارند؛ ایکاس در طی ۲۵ سال گذشته اختصاصا مطالعات و برگزاری رویدادهای علمی، فرهنگی و هنری را درباره جاده ابریشم سامان‌دهی کرده است.

«مرکز جهانی میراث ناملموس (درجه دو زیر نظارت یونسکو ICHCAP-UNESCO) در سئول پایتخت کره‌جنوبی هم روی میراث‌فرهنگی ناملموس به معنی عمومی جدا از موضوع جاده ابریشم با هدف دریافت و پایش اطلاعات برای میراث ناملموس فعالیت می‌کند؛ به طور مثال اگر در آینده پرونده‌ای مانند شب چله (یلدا) به پیشنهاد ایران برای ثبت جهانی در کمیته جهانی یونسکو مطرح شود، این مرکز یکی بازوهای اجرایی برای بررسی آن پرونده خواهد بود.»

ثبت جشن‌ها و آیین‌ها در مرکز جهانی میراث ناملموس مقدمه‌ای برای ثبت جهانی یونسکو

باستانی راد بیان کرد: بنا به ضرورت و ظرفیتی که ایران به عنوان پل میان فرهنگی و تمدنی دارد، از سال ۱۳۹۷ مرکز پژوهشی جاده ابریشم در دانشگاه شهید بهشتی با مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری راه‌اندازی شده است؛ چنین مرکز دانشگاهی نه در ایران، نه در کشورهای همسایه و منطقه آسیای مرکزی و قفقاز و جنوب غرب‌آسیا وجود نداشت، فقط برخی از کشورها مانند چین، کره‌جنوبی، و آمریکا مراکز تحقیقاتی دارند که درباره جاده ابریشم مطالعه و پژوهش می‌کنند و برخی از کشورهای اروپایی مانند انگلستان در دانشگاه آکسفورد در تلاش برای تاسیس کرسی جاده ابریشم هستند که رسما از مرکز پژوهشی جاده ابریشم دانشگاه شهید بهشتی برای عضویت و همکاری در آن دعوت کرده‌اند.

رئیس مرکز پژوهشی جاده ابریشم دانشگاه شهید بهشتی اظهار داشت: از چند سال پیش مرکز جهانی میراث ناملموس در کره‌جنوبی و ایکاس در سمرقند همکاری برای معرفی جهانی میراث فرهنگی ناملموس در گستره جاده ابریشم را آغاز کردند که در تیرماه ۱۴۰۰ سومین جلسه برای سیاست‌گذاری کلان برگزار و تصویب شد که در جلسه آبان‌ماه کشورهای گستره جاده ابریشم میراث ناملموس خود را معرفی و ارزیابی کنند؛ در نشست آبان‌ماه جشن چله (یلدا) از سوی ایران معرفی شد.

باستانی‌راد تاکید کرد: باید از فرصت ارائه پرونده‌های مستقل در نشست‌های مرکز جهانی میراث ناملموس در کره‌جنوبی و ایکاس برای ثبت میراث ناملموس ایرانی استفاده کرد، زیرا این دو مرکز تصمیم گرفتند از هر کشور حداکثر ۵ جشن را در زمره میراث ناملموس جاده ابریشم معرفی و ثبت کنند.

وی افزود: ایران در نشست‌های سال ۲۰۲۱ با پرونده‌های کامل شامل جشن‌های چهارشنبه‌سوری، مهرگان، چله (یلدا)، سده و همچنین جشنواره موسیقی نواحی ایران که طی ۱۴ سال گذشته به صورت منظم در کرمان برگزار شده است و به تنهایی قابلیت عرضه ده‌ها نوع موسیقی محلی ایرانی را دارد، حضور یافت.

مستندات و پرونده‌های چهار جشن ایرانی چهارشنبه‌سوری، مهرگان، چله‌نشینی و شب یلدا، سده به همراه موسیقی نواحی ایران توسط کمیسیون ملی یونسکو تدوین و ارسال شد که در سه جلسه بررسی و ارزیابی شدند؛ در نهایت هم به عنوان میراث ناملموس جاده ابریشم توسط مرکز جهانی میراث ناملموس سئول (کره جنوبی) و موسسه مطالعات آسیای مرکزی (ایکاس) در سمرقند (ازبکستان) معرفی و ثبت شدند. این گام را باید مقدمه‌ای در راستای ثبت میراث زنده ایرانی در فهرست میراث ناملموس سازمان یونسکو در سال‌های آینده دانست.

چه جشن‌هایی از کدام کشورها ثبت شدند؟

باستانی‌راد درباره ثبت پرونده‌های دیگر کشورها بیان کرد: جشنواره جهانی مقام و موسیقی شکی، گالانوروز، آشپزی سنتی، چهارشنبه تراکمه (جمهوری آذربایجان)؛ آیین‌های سنتی جشن بهاری پرورش اسب قزاق (قزاقستان)؛ جشنواره‌های ترانه و موسیقی فولک آریرانگ (Jeongseon Arirang)، جشن فصلی (Gangneung Danoje)، جشنواره رقص ماسک آندونگ (Andong Mask Dance) و جشن طناب‌کشی (Gijisi Juldaligi) از سوی کره جنوبی تصویب شدند.

نماینده کمیسیون ملی یونسکو در برنامه جاده ابریشم یونسکو گفت: همچنین قرقیزستان جشن اویمو، مغولستان جشن عقاب طلایی، آیین شتر دوکوهانه و پوشاک محلی دلتیی (Deeltei)؛ ترکیه جشنواره جهانی خوراک در غازیان‌تپه، و مراسم کُشتی سنتی با بدن چَرب را ارئه و تصویب کردند. تاجیکستان هم با دو پرونده موسیقی و جشن محلی عندلیب و جشنواره غذای سنتی اوشی‌پُلو و ازبکستان نیز با پرونده‌های صنایع‌دستی خوقند، لباس ابریشمی (اطلس بایرامی) و موسیقی محلی مارگیلان در این نشست حاضر شدند و این پرونده‌ها به ثبت رسید.

باستانی‌راد افزود: در حال حاضر نمایندگان کشورها برای برنامه‌های سالانه رایزنی می‌کنند که هر سال به کدام عناصر میراث‌فرهنگی ناملموس پرداخته شود. نشست امسال درباره جشن‌ها و مراسم‌های زنده‌ای بود که در پیوند با جشن‌ها هستند. در سال‌های آینده انواع هنرها، پوشاک، غذاها و نوشیدنی، آئین‌های دینی و مناسک به تناوب مورد بررسی و معرفی قرار خواهند گرفت.

برای مستندسازی، تدوین و تکمیل پرونده‌ عناصر و آثار میراث‌فرهنگی ناملموس کشور، نیاز است که وزارتخانه‌های فرهنگ و ارشاد اسلامی و میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و ادارات‌کل استانی هر کدام از این دستگاه‌ها در یک همکاری و هماهنگی و هم‌افزایی ملی، مستندات خود را درباره این آثار که در عین یکپارچگی از تنوع، فراوانی وگستردگی جغرافیایی و فرهنگی در پهنه کشوری برخوردارند، گردآوری کرده و به گروه فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو ـ ایران ارسال کنند.

رئیس مرکز پژوهشی جاده ابریشم دانشگاه شهید بهشتی تاکید کرد: وجود یک مرکز ثابت مانند کمیسیون ملی یونسکو برای تجمیع پرونده‌ها باعث می‌شود در عین تنوع و تکثر، یکپارچگی و وحدت این آثار و آیین‌ها، به صورت ملی دیده شود.

جاده ابریشم ریسمان ارتباط فرهنگی ملت‌ها و سرزمین‌ها

باستانی‌راد جاده ابریشم را ریسمان ارتباط فرهنگی ملت‌ها و سرزمین‌ها دانست و خاطرنشان کرد: میراث مشترک از بهترین زمینه‌ها برای تقویت روابط دو و چندجانبه کشورها است، در بسیاری از آیین‌ها و میراث فرهنگی ناملموس میان جوامع مختلف، همین تعاملات فرهنگی و اجتماعی باعث تعمیق و تقویت هرکدام از مواریث می‌شود.

نماینده کمیسیون ملی یونسکو در برنامه جاده ابریشم یونسکو بیان کرد: میراث ناملموس جاده ابریشم میراث مشترک همه فرهنگ‌ها، اقوام و ملت‌های ساکن در این جاده‌ها از شرق تا غرب است؛ این رویدادها و نشست‌ها به میزبانی هر کشوری در این منطقه باشد برای گسترش داد و ستدها و تعاملات فرهنگی ظرفیت‌ و اثربخشی بالایی دارد.

امروزه دنیا از طریق میراث‌فرهنگی ناملموس راه را برای صلح و دوستی و گفت‌وگو فراهم می‌کند و جاده ابریشم در ذات خود این قابلیت را دارد و آن را توسعه می‌بخشد؛ زیرا این جاده‌ صرفا به یک کشور یا یک ملت و جامعه تعلق ندارد، بلکه به همه جوامعی که قرن‌ها در کنار این جاده زندگی کرده و با هم داد و ستد اقتصادی و تجاری داشته‌اند متعلق است.

نویسنده کتاب ایران پل میان‌فرهنگی جاده ابریشم (انتشارات وزارت خارجه.۱۳۹۷)، به نقل از سخن حکیمانه فردوسی «فرهنگ را آرایش‌دهنده جان» و روح جوامع دانست و گفت: جاده ابریشم قابلیت بالایی برای انتقال مواریث‌فرهنگی ناملموس دارد، همه کارشناسان و صاحب‌نظران فرهنگی اتفاق نظر دارند که در این جاده‌ها، ایران به عنوان حلقه اتصال فرهنگی شرق و غرب است و در ایجاد ارتباط میان میراث‌فرهنگی شرق و غرب جهان، مانند یک پل عمل کرده است.

منبع:ایرنا

به دنبال افزایش سفرهای سیاحتی به ایران هستیم

«محمد رامی مرتینی»، وزیر گردشگری سوریه در دیدار با سفیر جمهوری اسلامی ایران در دمشق، با تاکید بر اهمیت و نقش بخش گردشگری در تقویت روابط میان ملت ها، از برنامه های این وزارتخانه به منظور تشویق شهروندان سوری برای سفرهای سیاحتی به ایران خبر داد.

به گزارش ایسنا، مهدی سبحانی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در سوریه، در دیدار با وزیر گردشگری این کشور به بحث و تبادل نظر در رابطه با مسایل مربوط به انواع مختلف گردشگری پرداختند.

در این دیدار، مرتینی با استقبال از گسترش روابط دوجانبه در بخش گردشگری، از تمایل خود به منظور افزایش سفرهای زیارتی و سیاحتی بین دو کشور سخن گفت و افزود: باید مقاصد گردشگری ایران به شکلی روزافزون به شهروندان سوری معرفی شود تا در آینده شاهد افزایش سفر میان ایران و سوریه باشیم، بویژه آنکه می‌دانیم توریسم درمانی در ایران بسیار شاهد رشد و پیشرفت بوده است.

وی با تاکید بر اینکه ایران از جمله کشورهایی است که با سوریه پرواز مستقیم منظم دارد، ادامه داد: مساله پرواز مستقیم یکی از ضرورت های مهم برای توسعه گردشگری است که ایران و سوریه از این امتیاز برخوردارند و ما باید از این ظرفیت برای افزایش سفرهای فیمابین بهره ببریم.

سفیر جمهوری اسلامی ایران در سوریه نیز در این دیدار با تاکید بر ظرفیت های موجود برای از سرگیری سفر زائران ایرانی به سوریه، از آمادگی تهران برای اعزام کاروان به منظور زیارت عتبات مقدسه این کشور خبر داد و ابراز امیدواری کرد که در آینده نزدیک شاهد حضور این زائران در دمشق باشیم.

منبع:ایسنا

فراز و فرودهای گردشگری ایران در چند سده اخیر

عضو هیات علمی دانشگاه بینالود گفت: آنچه در تمام این سیر تاریخی از شیوه‌های سفر به ایران به چشم می‌خورد، توجه به طبیعت و گذر از مسیرهای طبیعی بکر و زیبای ایران است و باید گفت که تاریخ‌نگاران و سیاحانی که به ایران سفر داشته‌اند همیشه به طبیعت زیبا و متنوع کشورمان اشاره کرده‌اند.

سیامک منصوری در گفت‌وگو با ایسنا به تاریخچه گردشگری ایران در سده‌های اخیر پرداخت و اظهار کرد: سفر در ایران عهد باستان به اشکال مختلفی انجام می‌شده و رایج بوده است. جهانگردی و گردشگری از دیرباز در ایران رونق داشته و قرارگرفتن در مسیر جاده ابریشم، رفت‌وآمد خاورشناسان، وجود کاروانسراها، چاپارخانه‌های قدیمی و راه‌های ارتباطی گسترده دلیلی بر این ادعاست.

وی ادامه داد: در دوره‌ها و در حکومت‌های مختلف از جمله هخامنشیان، سلوکیان و … به این مسئله بر اساس شرایط گوناگون توجه شده است. یکی از درخشان‌ترین دوران سیاحت در ایران زمان صفویه رقم خورده است که مهمترین عامل آن توسعه، افزایش امنیت، راه‌های ارتباطی مناسب و تاسیسات متعددی بوده که در آن دوره ایجاده شده است.

عضو هیات علمی دانشگاه بینالود در خصوص سفر با کاروان یا مکاری افزود: این نوع سفر به صورت گروهی و با سرعت کم به همراه کاروان‌های تجارتی یا کاروان‌های مسافرتی که توسط چاروادارها هدایت می‌شد، انجام می‌گرفت.  سفر در روز انجام می‌شد و هر روز معمولا یک منزل یا ۶ فرسخ معادل ۳۶ کیلومتر راه طی می‌شد و شب را در مکانی استراحت می‌کردند و روزهای بعد، سفر را به همین ترتیب ادامه می‌دادند تا به مقصد برسند.

منصوری تصریح کرد: سفر دسته‌جمعی مزایای زیادی برای مسافران داشته است. از جمله اینکه در مقابل دزدها و راهزنان بهتر می‌توانستند از خود دفاع کنند، در مشکلات می‌توانستند همپای هم باشند، در بیماری‌ها مراقب هم بودند، در تهیه خورد و خوراک به هم کمک می‌کردند و هزینه‌های سفر را نیز بین خود تقسیم می‌کردند.

وی در شرح سفرهای خصوصی اضافه کرد: در این نوع سفرها یک خانواده و یا چند نفر بعد از تهیه اسب و اثاث مختصر با یک چاروادار قرارداد می‌بستند تا آن‌ها را هدایت کند. در واقع کاروان‌هایی خصوصی تشکیل می‌دادند و سفرشان آزادانه‌تر و بی‌قید و شرط بود. یکی از مزیت‌های این نوع سفر آزادی عمل از نظر زمان حرکت، سرعت حرکت ، انتخاب مسیر و مقدار راهی بود که گروه باید در طی یک روز طی می‌کرد. به همین دلیل بیشتر مسافران و سیاحان عقیده داشتند که این نوع سفر یکی از راحت‌ترین شیوه‌های سفر بوده است.

رواج سفرهای پستی از اواسط دوره ناصرالدین‌شاه

عضو هیات علمی دانشگاه بینالود در مورد سفر با پست و سفر چاپاری تشریح کرد: تا قبل از دایر شدن پست به شکل امروزی، ارتباطات پستی کشور توسط اداره چاپارخانه‌ها انجام می‌شد که در راس آن فردی به عنوان چاپارچی باشی قرار داشت و این شخص از طرف شاه انتخاب می‌شد. چاپارخانه علاوه بر انجام خدماتی که شامل سرویس ‌دادن به چاپارخانه‌ها، پیک‌ها، ماموران دولتی و محوله‌های پستی بود وظیفه دیگری تحت عنوان ارائه خدمات و جابجایی به مسافران و سیاحانی که تمایل داشتند از امکانات ارتباطی چاپارخانه استفاده کنند برعهده داشت و این راه یکی از منابع درآمد چاپارخانه به حساب می‌آید.

منصوری اضافه کرد: این نوع سفر از اواسط دوره ناصرالدین‌شاه قاجار و با رایج‌ شدن استفاده از وسایل نقلیه دو یا چهار چرخه که با اسب کشیده می‌شدند همچون درشکه، گاری، کالسکه، دلیجان و .. مرسوم شد. اداره پست با دایرکردن سرویس‌های مسافری در کنار خدمات پستی، مسافران را در مسیرهای پستی و چاپاری از نقطه‌ای به نقطه دیگر می‌برد.

استفاده اداره پست از کالسکه چاپاری برای جابجایی مسافران

وی گفت: در سال‌های بعد و با رواج استفاده از کالسکه در سفرهای بین ایالتی، در زمان تصدی میرزا علی‌خان امین‌الدوله بر امور پستی ایران، تعدادی کالسکه سفری از اروپا خریداری شد و در راه‌های چاپاری مورد استفاده قرار گرفت. به تدریج و با بهبود وضع جاده‌ها استفاده از کالسکه چاپاری که یکی از وسایل راحت سفر بود، رایج شد.

عضو هیات علمی دانشگاه بینالود ادامه داد: استفاده از کالسکه در آن دوران بیشتر در راه تهران- اصفهان و تهران- رشت رواج داشت. در سال‌های بعد به تدریج باقی جاده‌های چاپاری نیز کالسکه‌رو شدند که از این جمله می‌توان به جاده تهران- مشهد اشاره کرد که طبق سفرنامه‌های موجود، مردم می‌توانستند با کالسکه ۱۰روزه از تهران به مشهد بیایند. رواج کالسکه تا زمان آمدن اتومبیل به ایران ادامه داشت و با آمدن اتومبیل و پیشرفت آن به تدریج از رونق افتاد و منسوخ شد.

ایران، مقصد سوم آمریکایی‌ها در سال‌هایی نه چندان دور

منصوری بیان کرد: تا اوایل دهه ۱۹۶۰ میلادی، ایران توجه اندکی به گردشگری به شکل یک صنعت پول‌ساز و مستقل داشت. کمبود امکانات و زیرساخت‌های مسافرت، سفر در ایران را بسیار سخت کرده بود. سرانجام از دهه ۴۰ شمسی به بعد با اقداماتی نظیر سنگ‌فرش کردن راه‌ها، ساخت بزرگراه و هتل، شمار گردشگران وارد شده به ایران به طور پیوسته گسترش یافت. در اسناد سازمان جلب سیاحان آمار رویایی گردشگری در سال ۴۰ و ۵۰ شمسی رتبه سوم سفر را به شهروندان آمریکایی داده است.

وی عنوان کرد: در میان سال‌های ۱۳۴۳ تا ۱۳۵۷ همچنین موافقت‌نامه‌های جهانگردی با کشورهایی در جهان و عضویت در سازمان جهانی جهانگردی و اتحادیه جهانی سازمان‌های رسمی جهانگردی توسط سازمان جهانگردی و وزارت اطلاعات ایران به امضا رسیدند که شرایط را بهتر نمود.

اثرگذاری تحریم‌های اقتصادی و جنگ تحمیلی بر کاهش سرعت رشد گردشگری

عضو هیات علمی دانشگاه بینالود خاطرنشان کرد: از دلایل کاهش سرعت رشد گردشگری در ایران دوران پس از انقلاب می‌توان به محدودیت‌های حاصله از دوران جنگ تحمیلی ایران و عراق اشاره کرد. همچنین تحریم‌های اقتصادی آمریکا سرعت رشد گردشگری ایران را بسیار کاهش داد هر چند که متوقف نکرد.

منصوری ادامه داد: آنچه در تمام این سیر تاریخی از شیوه‌های سفر به ایران به چشم می‌خورد، توجه به طبیعت و گذر از مسیرهای طبیعی بکر و زیبای ایران است و باید گفت که تاریخ‌نگاران و سیاحانی که به ایران سفر داشته‌اند همیشه به طبیعت زیبا و متنوع کشورمان اشاره کرده‌اند.

منبع:ایسنا

مموریال، سند تاریخ فوتبال در ایران

علاوه بر اقدامات مذکور، آمریکایی‌ها قبلاً باهدف ترویج دین مسیحیت، مدرسه‌ای بسیار شیک و با امکانات پیشرفته در محله لیلاوا (لیل آباد) ساختند که در سال ۱۸۸۱ (۱۲۶۱ شمسی) توسط مبلغان مسیحی آمریکایی در تبریز افتتاح شد. لازم به توضیح است هیچ‌یک از اقدامات فرهنگی و انسان‌دوستانه اجنبی‌ها صرفاً با هدف خیرخواهانه نبوده و نخواهد بود ، چون به مصداق ضرب‌المثلی که بزرگان ما از طریق تجربیات متوالی خلق کرده‌اند:

«پیشیک ده‌ده‌سی خیرینه سیچان توتماز» ترجمه و مفهوم به فارسی: «هیچ گربه‌ای محض رضای خدا موش نمی‌گیرد.»

حسین امید در کتاب «تاریخ فرهنگ آذربایجان» در صفحه ۸۹، در مورد مدرسه مموریال نوشته است:

«نخستین مدرسه‌ای که از طرف میسیونرهای آمریکایی در تبریز افتتاح شده است موسوم است به مدرسه مموریال که به معنی یادگاری است. این مدرسه در سال ۱۸۸۴ میلادی (۱۲۶۲ شمسی) افتتاح شده است. در این مدرسه علاوه بر مواد ابتدائی، مواد تحصیلی متوسطه نیز تدریس می‌شد.
در سال‌های نخستین تأسیس، مدرسه مموریال اهمیتی نداشت. شاگردان آنجا منحصر به ارامنه و خارجی‌ها بودند. عده آن‌ها نیز محدود بود ولی بعدها مدرسه مزبور اهمیت یافت. جمعی از محصلین مسلمان نیز در آن مدرسه تحصیل می‌کردند. پس از مشروطیت و نهضت فرهنگی، مدرسه مموریال بر اهمیت خود افزود و در سال‌های بعد دوازده کلاسه شد.

زبان رسمی این مدرسه انگلیسی بود و مدرسه برنامه مخصوصی داشت. مدرسه مموریال نزدیک به پنجاه سال (از سال ۱۲۶۳ – ۱۳۱۸شمسی) در تبریز فعالیت کرد و درنهایت بعد از فشار وزارت فرهنگ، مجبور به قبول برنامه رسمی وزارت فرهنگ و بالاخره در سال ۱۳۱۸شمسی به‌کلی منحل شد. همچنین، طبق نوشته زنده‌یاد حسین امید، در تبریز هم‌زمان با مدرسه مموریال آمریکایی‎ها، مدرسه روس‌ها، مدرسه فرانسوی‌ها و چند مدرسه خارجی دیگر فعالیت می‌کردند.»

به‌طوری‌که در متن بالا مشاهده شد. در مورد تاریخ دقیق تأسیس مدرسه مموریال (مدرسه آمریکایی‌ها) بین مورخین اختلاف نظر وجود دارد، ولی از متن نوشته‌ای که در گوشه چپ تصویر اصلی گزارش درج‌شده، تاریخ دقیق تأسیس را سال ۱۸۸۱ میلادی (۱۲۶۰ شمسی) نشان می‌دهد.

این مدرسه به‌خاطر موضع‌گیری بعضی از اساتید آن در انقلاب مشروطیت نزد مردم تبریز ارزش بخصوصی داشت. به‌طوری‌که دو تن از معلمان این مدرسه ازجمله هوارد باسکرویل امریکایی (معلم تاریخ) و سید حسن شریف‌زاده (معلم تاریخ بین‌الملل)، در جنگ انقلاب مشروطیت به آزادی‌خواهان مشروطه پیوستند و درنهایت، در همین راه کشته شدند و پس از مشروطیت و نهضت فرهنگی، ارزش مدرسه مموریال نزد مردم دوچندان شد.

کسروی که خودش دانش آموخته مدرسه مموریال بود، در مورد این مدرسه می‌نویسد:

«پیش از جنبش مشروطه و همچنین در سال‌های نخست آن جنبش، مدرسه آمریکاییان در تبریز نزد آزادیخواهان ارجی داشت، زیرا یگانه جایگاهی بود که زبان انگلیسی و دانش اروپایی درس داده می‌شد و بسیاری از جوانان بیدار مغز به آنجا آمدورفت داشتند و در این هنگام نیز داستانی به همبستگی میان آن مدرسه با جنبش مشروطه پدید آمد و آن پیوستن هوارد باسکرویل، یکی از آموزگاران آنجا به مجاهدین تبریز و کشته شدن او در راه مشروطه ایران بود.»

بعد از تأسیس مدرسه مموریال، تا سه چهار سال اول تأسیس، برای تحصیل فقط از فرزندان کارکنان کنسولگری کشورهای خارجی ازجمله؛ انگلیس، فرانسه، ترکیه، لهستان و… همچنین از دانش آموزان مسیحی شهر به‌خصوص از ارامنه تبریز پذیرش می‌شد. ولی از سال ۱۲۶۴ مسئولین مدرسه تصمیم گرفتند از فرزندان سایر ادیان ازجمله مسلمانان نیز ثبت‌نام نمایند. همچنین با توجه به اینکه تعدادی از اساتید این مدرسه از کشور انگلیس بودند؛ لذا اولین بار ورزش فوتبال ایران توسط مدرسان خارجی (به‌خصوص مدرسین انگلیسی) مموریال، در شهر تبریز پایه‌گذاری شد.

تقریباً از سال ۱۲۶۵ به‌طور رسمی محصلان با معلمان مدرسه ترکیب‌شده و در بازی با توپ شرکت می‌کردند. از آن تاریخ به بعد، تیم فوتبال مدرسه مموریال، متشکل از دانش آموزان فرزندان کارکنان کنسولگری‌ها، مسلمانان و مسیحیان (ارامنه تبریز) در بین مردم تبریز مشهور و زبانزد شد. ، لذا می‌توان گفت اولین بار ورزش فوتبال ایران از این مدرسه ظهور کرده و اولین تیم فوتبال ایران در سال ۱۲۶۵ شمسی در مدرسه مموریال تبریز شکل گرفته است.

بعد از رواج این ورزش در سایر نقاط شهر تبریز، باشگاه مدرسه مموریال، در اکثر مسابقات قهرمانی مدارس تبریز و حتی سایر شهرهای ایران شرکت کرده و بارها مقام قهرمانی را کسب کرد. در ضمن، بعد از افتتاح مدرسه مموریال، مدرسه فرانسوی‌ها، مدرسه روس‌ها، مدرسه انگلیسی‌ها و مدارس سایر کشورها، در تبریز گشایش یافته بود. لازم به ذکر است تا سال ۱۲۹۵ تیم فوتبال مدرسه مموریال یکی از تیم‌های قدرتمند تبریز محسوب می‌شد، ولی بعد از مدتی رفته‌رفته از اوج خود فاصله گرفت و تا اینکه در سال ۱۳۱۰ اعتبار خود را از جایگاه اول فوتبال تبریز از دست داد.

طرح پیشنهادی برای تأسیس موزه ورزش آذربایجان

ساختمان مدرسه در زمینی به مساحت تقریبی ۶۰۰ مترمربع در سه‌طبقه (زیرزمین، طبقه همکف، طبقه اول) که حداقل با ۱۵ اتاق و انواع سالن و راهروهای کوچک و بزرگ که جمعاً با ۱۶۰۰ مترمربع زیربنا در سال ۱۲۶۱ تأسیس شد. همچنین خارجی‌ها در کنار این مجموعه آموزشی، ساختمانی دوطبقه برای سکونت و دفاتر اداری و آشپزخانه و… ساخته بودند که طبق اظهار پیشکسوتان در نزدیک میدان فوتبال واقع‌شده بود. متأسفانه این ابنیه زیبا و تاریخی (ساختمان مسکونی و اداری مدرسه مموریال) در سال ۱۳۱۸ تخریب و زمین آن به اداره فرهنگ وقت (آموزش‌وپرورش کنونی) واگذار شد.

خوشبختانه ساختمان مدرسه مموریال، در خیابان شریعتی یا همان شهناز سابق، در حیاط درونی دبیرستان پروین سابق با مالکیت اداره آموزش‌وپرورش استان تقریباً سالم مانده است، پیشنهاد می‌شود؛ شهرداری تبریز به کمک اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان، با کمترین هزینه، نسبت به تملک این ساختمان و تبدیل آن به موزه ورزش آذربایجان که ورزش‌های کشتی، دوچرخه‌سواری، والیبال، کاراته و سایر رشته‌های ورزشی را شامل می‌شود، اقدام کنند تا در تبریز بزرگ‌ترین موزه ورزش منطقه، در ساختمان تاریخی مموریال تأسیس شود.

در سال ۱۲۶۲ اولین میدان فوتبال ایران در حیاط این مدرسه احداث شده بود که تا دهه سی پذیرای مسابقات مهم منطقه و بخصوص شهر تبریز بود. متأسفانه در دهه سی زمین میدان فوتبال مموریال به اداره آموزش‌وپرورش واگذار شد که در همان سال‌ها در این زمین تأسیسات آموزشی احداث شد و اکنون هنرستان نامیده می‌شود.

همچنین، اولین بلیت تاریخ مسابقات فوتبال ایران توسط این مدرسه چاپ و در تبریز استفاده شده است و اولین کتاب ورزشی در ایران به نام «دستور ورزش»، توسط ابراهیم‌خان صنیع‌الوزرا دانش آموخته مدرسه مموریال در تبریز ترجمه و چاپ و در سایر شهرهای ایران پخش و استفاده شده است.
روزنامه اطلاعات، در مورد اولین بلیط تاریخ فوتبال ایران چنین آورده است:

«در اردیبهشت‌ماه سال۱۳۰۶، در رضائیه (ارومیه) مسابقه فوتبالی بین شاگردان مدرسه آمریکایی تبریز [مموریال] به سرپرستی«ویلسن» رئیس مدرسه و شاگردان مدرسه آمریکایی رضائیه برگزار شد که این مسابقه به سود شاگردان مدرسه تبریز خاتمه یافت. در این مسابقه برای اولین بار به‌منظور تأمین هزینه رفت‌وآمد شاگردان مدرسه تبریز، بلیط فروخته شد. »

کتاب «دستور ورزش»، اولین کتاب ورزشی ترجمه شده در ایران است. این کتاب توسط ابراهیم‌خان صنیع الوزرا (دانش آموخته مدرسه مموریال تبریز) در سال ۱۳۰۱ شمسی در تبریز ترجمه و چاپ شده است.

علاوه بر موارد فوق، اکثر بزرگان فوتبال تبریز که در فوتبال ایران نقش بسزایی داشته‌اند، برای اولین بار با ورزش فوتبال، در «میدان فوتبال مدرسه مموریال» آشنا شده‌اند که ازجمله می‌توان به آقایان حسین صدقیانی، حاج جعفر اندرابی، رسول مدد نوعی، عارف قیلزاده و… اشاره کرد.

منبع:میراث آریا

واکسیناسیون در ایران؛ سوژه جدید مسافران خارجی

به دنبال ازسرگیری صدور ویزای توریستی ایران که بیشتر از یک سال و نیم متوقف شده بود، این پرسش‌ها مطرح است که آیا رفع این ممنوعیت به تنهایی برای بازگشت گردشگران خارجی به ایران کافی است، آیا قیمت و هزینه‌ها در ایران انگیزه‌ای قوی برای سفر گردشگران خارجی به حساب می‌آید و یا همچنان ترس از ویروس کرونا مانع از سفر آن‌ها به ایران می‌شود؟

به گزارش ایسنا، بررسی و ارزیابی بازار گردشگری ایران نشان می‌دهد هنوز نگرانی‌های ناشی از کرونا در بین مسافران خارجی برقرار است و اغلب مردم هنوز برای سفرهای بلند و طولانی آماده نیستند و به سفرهای کوتاه و نزدیک تمایل بیشتری نشان می‌دهند، هرچند این نظر قطعی حاکم در بازار جهانی سفر نیست.

در ایران اما آژانس‌داران می‌گویند برای بهتر شدن وضعیت سفر گردشگران خارجی باید تا فصل پاییز سال ۲۰۲۲ صبر کرد. هرچند عراقی‌ها و پاکستانی‌ها مدت‌ها است نگرانی از سفر در دوران کرونا را کنار گذاشته‌اند و سفر به ایران را از سر گرفته‌اند، اما در سمت دیگر، گردشگران چینی که در سال‌های پیش از کرونا یکی از اولویت‌های اصلی ایران بودند هنوز آماده سفرهای بین‌المللی نیستند. در بازارهای سنتی ایران، همچون اروپا و آمریکا نیز علاوه‌بر این‌که بیشتر سفرها در انتظار نتایج و تحت تاثیر مذاکرات وین است، بی‌اطلاعی یا کم‌اطلاعی از وضعیت واکسیناسیون و ایمنی بهداشتی در ایران، مهم‌ترین دغدغه است و این تردید فعلا به کوچک و کمتر شدن گروه‌ها منجر شده است. این درحالی است که آخرین آمار رسمی واکسیناسیون در ایران نشان می‌دهد بیش از ۵۰ میلیون نفر، یعنی عددی نزدیک به ۶۰ درصد از جمعیت ایران در برابر کووید، کامل واکسینه شده‌اند.

ابراهیم پورفرج ـ رییس هیأت جامعه توگردانان ایران ـ در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به حضور شرکت‌های ایرانی در نمایشگاه فیتور اسپانیا در زمستان ۲۰۲۲، درباره استراتژی ایران برای جلب نظر گردشگران با توجه به حدود دو سال دوری از بازارهای جهانی، گفت: آن‌چه در مذاکرات آژانس‌های ایرانی و طرف‌های خارجی اتفاق می‌افتد می‌تواند در نتیجه مهم باشد، مثلا از زمانی که ایران صدور ویزای گردشگری را ازسر گرفته است بیشتر گفت‌وگوهای ما با آژانس‌ها و گردشگران خارجی حول محور جزئیات واکسیناسیون در ایران و آمار مبتلایان و ضمانت‌های ایمنی سفر است. از طرفی هنوز موتور گردشگر گرم نشده است، وضعیت بازار نشان می‌دهد گروه‌های گردشگران کم‌جمعیت‌تر شده است، شرکت‌های خارجی که تا قبل از کرونا گروه‌های ۲۰ تا ۳۰ نفره داشتند اکنون تعداد گردشگران‌شان در هر تور به کمتر از ۱۰ نفر رسیده است.

گمان او بر این است که نیمه دوم سال ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ میلادی، امنیت در ذهن گردشگران بیشتر خواهد شد و تعداد گردشگران و گروه‌های مسافر در ایران نیز افزایش می‌یابد، آن‌چنان که مقایسه وضعیت رزرو تورهای بهار ۲۰۲۲ و پاییز ۲۰۲۲ گویای این است که گردشگران بیشتری برای سفر به ایران در پاییز تمایل نشان داده‌اند.

دو سال دوری ایران از بازارهای بین‌المللی گردشگری و سکوت مطلقی که اجازه داد اخبار صرفا منفی از ایران، جهان را در برگیرد و باعث شود تورهای کشورهای دیگر جایگزین ایران شوند، این سوال را پیش می‌آورد که با این شرایط، ایران را چگونه می‌توان به بازار جهانی برگرداند که رییس هیأت مدیره جامعه تورگردانان ایران در پاسخ به آن، گفت: ایران ویژگی‌های قابل توجهی دارد و آن تاریخ، تمدن و در کنارش، مردم و مهمان‌نوازی است. گردشگران این موضوع را کاملا درک می‌کنند. از طرفی قیمت‌ها و هزینه سفر در ایران برای گردشگران خارجی واقعا مناسب است. ضمن این‌که ما تورگردان‌ها تصمیم گرفته‌ایم در شروع کار قیمت‌ها را افزایش ندهیم و حاشیه سود خود را کم کنیم و با قیمت سال‌های گذشته کار کنیم تا انگیزه بیشتری بدهیم و گردشگران و بازارهای خارجی را برگردانیم. سال‌های بعد فرصت جبران داریم، موضوع مهم حال حاضر، برگرداندن گردشگران است.

او درباره این‌که آیا قیمت به تنهایی انگیزه‌ای قوی برای سفر گردشگران خارجی است اظهار کرد: البته که قیمت در ایران برای اتباع خارجی می‌تواند قابل توجه باشد، ولی فعلا بحث‌های ما به این‌جا نرسیده و نگرانی گردشگران و تورگردان‌های خارجی بیشتر حول محور واکسیناسیون و ضمانت‌های سفر ایمن در ایران است. این ذهنیت هنوز در جهان وجود دارد که وضعیت ایران به لحاظ ویروس کرونا خوب نیست و مدام درباره روند واکسیناسیون سوال می‌شود. ما درباره استقبال خوب مردم ایران از واکسن کووید با آن‌ها صحبت می‌کنیم و همین‌طور از بالا رفتن ایمنی. البته، فقط منِ آژانس‌دار نباید درباره این موضوع صحبت کنم، همه باید درباره آن اطلاع‌رسانی کنند. باید به رخ بکشیم که مردم ایران از واکسیناسیون استقبال خوبی داشته‌اند، این یک امتیاز است که متاسفانه از آن استفاده نمی‌کنیم.

پورفرج اظهار کرد: سعی می‌کنیم رویه بازاریابی و تبلیغات ایران را تغییر دهیم. متوجهیم که سلیقه و نیاز گردشگران تغییر کرده است. سعی می‌کنیم درباره امنیت و ایمنی ایران بیشتر اطلاع‌رسانی کنیم. درحال حاضر امنیت، ایمنی بهداشتی و واکسیناسیون کشورها سوژه روز سفر شده است، برای آن‌ها بازگشت سالم از سفر اهمیت دارد. به هر حال با توجه به تراکم بالای سوال‌ها در این‌باره، باید روند گفت‌وگوها با آژانس‌های خارجی را ساماندهی و مدیریت کنیم و بررسی کنیم که گردشگر در شرایط حاضر چه نیازمندی‌هایی دارد و چه پاسخی باید به او بدهیم.

منبع:ایسنا

تولید محتوای VR برای چهار نقطه از ایران / ‏‬نشست B۲B در اکسپو

نیکزاد با اشاره به تولید محتوای VR برای چهار نقطه از ایران گفت: در روزهای آینده نشست های B۲B برای فعالان بخش خصوصی گردشگری و صنایع دستی ایرانی با همتایان خارجی آنها برگزار می شود.

به گزارش خبرگزاری مهر، خشایار نیکزادفر مدیرعامل شرکت مادرتخصصی ایرانگردی و جهانگردی درباره برنامه‌های آتی پاویون گردشگری ایران در اکسپوی ۲۰۲۱ دبی گفت: با همکاری روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی برای چهار نقطه از کشور مانند حافظیه، میدان نقش جهان معبد آناهیتا و پاسارگاد تولید محتوا کردیم و برای آن نیز عینک‌های VR تهیه شد تا با استفاده از آنها بتوان با جاذبه‌های این نقاط آشنا شد. در حال حاضر تولید محتوا برای معبد آناهیتا آماده شده است. این عینک‌ها در اختیار بازدیدکنندگان پاویون ایران قرار خواهد گرفت.

وی به برگزاری نشست‌های B۲B اشاره کرد و گفت: قرار است در روزهای آینده جلسات رو در رو بین فعالان گردشگری و هنرمندان صنایع دستی و مدیران تأسیسات گردشگری ایرانی با افراد هم تراز با آنها در ۲۳ کشور هدف ایران در پاویون گردشگری برگزار شود. این بستر را فراهم کردیم تا بخش خصوصی بتواند جلسات مختلفی را با همتایان خود در کشورهای دیگر برگزار کند.

نیکزادفر گفت: این جلسات هفته آینده به اداره‌های کل میراث فرهنگی در استان‌ها ابلاغ می‌شود تا بتوان آن را اجرا کرد. ما می‌خواهیم هنرمندان نیز حضور داشته باشند تا روند تولید صنایع دستی به صورت زنده در پاویون ایران اجرا شود.

منبع:خبرگزاری مهر

سفر ۲۰ دلاری همسایگان به ایران و حذف سفر از سبد خانواده ها

به تازگی اعلام شده عراقی ها با ۲۰ دلار و عمانی ها با ۲۵ ریال می توانند به ایران سفر کنند اما سوال اینجاست آیا ایرانی ها نیز با همین قیمت می توانند در داخل کشور به سفر بروند.

خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ کاهش ارزش پولی ایران، صدور روادید گردشگری و آمادگی هتل‌ها و آژانس‌های مسافرتی و ارائه پکیج‌های مسافرتی و آغاز تورهای آشناسازی خارجی‌ها قدم‌های اولیه برای رونق گردشگری ورودی است.

ارائه پکیج‌های ارزان به گردشگران خارجی یکی از موضوعات مورد بحث این روزهاست به خصوص آنکه بین کشورهای همسایه و ایران رقابتی از لحاظ قیمت نیز بوجود آمده است و البته کشورهای دیگر به دلیل کاهش ارزش پول ایران در حال دریافت نرخ‌های پایین برای گردش در ایران هستند. همین موضوع موجب سوال و تعجب ایرانی‌ها شده است.

اینکه چطور می‌توان با این نرخ میزبان خارجی‌ها بود اما ایرانی‌ها نمی‌توانند با چنین قیمتی گردش کنند به خصوص آنکه طبق آمار منتشر شده در یکی دو سال اخیر، سفر از سبد خانواده‌ها در حال حذف شدن است.

در حال حاضر سفر یک خانواده چهارنفره به چابهار تقریباً برای خانواده‌هایی با درآمد متوسط امکان پذیر نیست. چون هزینه بلیت هواپیمای چهار نفر حدود ۱۲ میلیون تومان می‌شود. هزینه اسکان، غذا و خودرو برای جابه جایی در شهر نیز برای دو روز کمتر از ۶ میلیون تومان نیست. این هزینه‌ها جدا از بیمه و راهنمای سفر و هزینه‌های جانبی دیگر است. این یعنی حداقل ۱۶ میلیون تومان برای سفر دو روزه یک خانواده ۴ نفره باید هزینه شود. اما آیا در حال حاضر صرف این بودجه برای خانواده‌ها امکان پذیر است؟

طبق بررسی مرکز پژوهش‌های مجلس، حدود ۸ میلیون خانوار ایرانی اصلاً به سفر نرفته اند همچنین سفر از هتل به خانه اقوام انجام می‌شود و افرادی که خودروی شخصی ندارند تقریباً سفر تفریحی را از سبد خانواده حذف کرده اند.

۱۳۰۰ یورو برای سفر یک هفته‌ای اروپایی‌ها در ایران

اما در مقابل آن سفر به ایران برای خارجی‌ها چقدر هزینه دارد؟ طبق آنچه که دفاتر خدمات مسافرتی فعال در حوزه تورهای ورودی اعلام می‌کنند؛ برای پکیج فولبرد یک تور هفت روزه سفر به یکی از شهرهای گردشگری ایران مانند اصفهان برای اروپایی‌ها روزی سه میلیون تومان (در حدود ۱۰۰ یورو) لازم است.

ابراهیم پورفرج رئیس جامعه تورگردانان ایران این مقدار هزینه را برای یک مسافر اروپایی و سفر هفت روزه اش به یکی از شهرهای ایران حدود هزار تا ۱۳۰۰ یورو می‌داند آنهم بدون سوغاتی که توسط آنها خریداری می‌شود.

در این باره حقیقی یکی از فعالان در حوزه تورهای ورودی نیز به خبرنگار مهر می‌گوید: یک گردشگر اروپایی تقریباً روزی ۳۰۰ هزار تومان ورودی، ۶۰۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان هزینه اقامت می‌دهد که با در اختیار داشتن راهنما چیزی در حدود سه میلیون تومان در روز باید خرج کند این هزینه جدا از پول بلیت رفت و برگشت به کشورمان است.

ضمن اینکه خیلی از آنها وقتی به ایران می آیند ترجیح می‌دهند حداقل دو تا سه شهر را ببینند که باید به این ها، هزینه پرواز بین شهری نیز افزوده شود. در آن صورت باز هم می‌گویند ایران نسبت به مقاصد دیگر، گران است چون مثلاً وقتی به نپال سفر می‌کنند برای ده روز ۳۰۰ دلار و برای مراکش با بلیت رفت و برگشت ۶۰۰ یورو می‌پردازند.

محمود شفیعی یکی دیگر از تورگردانان ایرانی است که به خبرنگار مهر می‌گوید: سطح توقع اروپایی‌ها بیشتر از مردم کشورهای دیگر است. ضمن اینکه برای شهرها یا مقاصد مذهبی تخفیف‌های بیشتری داده می‌شود به همین دلیل می‌توان برای مقاصد مذهبی قیمت کمتری تعیین کرد.

در همین راستا و در روزهای گذشته تعدادی از آژانس داران عراقی به کرمانشاه، کردستان، گلستان، مشهد رفتند این شهرها جزو شهرهایی است که مسافران عراقی زیادی به آنجا برای درمان و زیارت می‌روند به همین دلیل این شهرها میزبان شدند تا آژانس داران ایرانی و عراقی بتوانند رو در رو درباره سفرهای گروهی تصمیم بگیرند و مسیر سفر عراقی‌ها را با توجه به دستورالعمل صدور روادید گردشگری ایران پیش ببرند و از آن طرف هم آژانس‌های عراقی سفرهای شخصی و انفرادی هموطنانشان را به سمت سفرهای گروهی هدایت کنند آن هم با پکیج‌های ارزان و جذابی که ایرانی‌ها ارائه می‌کنند. این اقدام به دلیل ایجاد رغبت سفر گروهی در میان عراقی‌هاست.

اقامت ۶ روزه در هتل‌های ۵ ستاره مشهد و شیراز با ۱۹۰ دلار

نرخی که، آژانس‌های ایرانی برای عراقی‌ها در خلال این سفرها روی پکیج تور تعیین کرده اند، همراه با خدماتی از جمله ترانسفر رفت و آمد بین ایستگاه قطار یا اتوبوس یا فرودگاه تا هتل بدون بلیت رفت و برگشت بین کشورها محاسبه شده است. طبق این نرخ‌ها، برای اقامت یک نفر به مدت سه شب در هتل‌های یک ستاره مشهد همراه با بوفه صبحانه، ناهار و شام حدود ۲۰ دلار و اقامت در هتل ۵ ستاره با صبحانه ۷۵ دلار تعیین شده است.

اقامت ۶ شب در هتل‌های سه ستاره شهرهای مشهد و شیراز نیز با صبحانه ۱۱۰ دلار و برای اقامت در هتل‌های ۵ ستاره این دو شهر با صبحانه در مدت ۶ شب برای هر نفر تنها ۱۹۰ دلار نرخ در نظر گرفته اند.

نکته قابل تأمل در این تبلیغات آن است که در این تورها، حداقل امکانات در نظر گرفته شده است به عنوان مثال هتل یک ستاره در شهر مشهد حتماً بوفه صبحانه کاملی ندارد و نمی‌توان از اتاق‌های آن توقع یک هتل چهار ستاره را داشت. یا اینکه وعده‌های ناهار و شام در این تورها انتخابی نیست. مهمتر اینکه گردشگران عراقی برای درمان و زیارت به ایران می آیند و هزینه‌های درمان در این تورها جداگانه محاسبه می‌شود. چون خیلی از آنها برای زیبایی، عمل‌های جراحی چشم و لاغری و پیوند اعضا و دندان پزشکی به ایران می آیند. به همین دلیل بیش از سه روز در ایران می‌مانند.

رقابت ایرانی‌ها و عراقی‌ها در ارائه تورهای ارزان

مجتبی احمدی عضو کمیته گردشگری مجمع تشخیص مصلحت نظام و یکی از آژانس داران فعال در حوزه تورهای ورودی به مشهد است که به خبرنگار مهر می‌گوید: این نرخ‌ها را می‌توان برای گردشگر ایرانی نیز در نظر گرفت و با همین مقدار میزبان ایرانی‌ها در شهر مشهد بود.

وی ادامه داد: ما در روزهای اخیر با همکاری هتلداران و فعالان گردشگری در استان خراسان رضوی توانسته ایم پکیج‌های مناسبی در اختیار عراقی‌ها قرار دهیم تا زمانی که برای درمان یا زیارت به مشهد سفر می‌کنند ترجیح دهند همراه با آژانس وارد کشورمان شود به این ترتیب هزینه‌هایشان کمتر خواهد شد. در این صورت می‌توان سفر آنها را ساماندهی کرد و از وجود دلالان در مشهد جلوگیری کرده و از بروز مشکلاتی که این دلالان بوجود می‌آورند پیشگیری کرد. رقمی که برای تور گردشگران عراقی در نظر گرفته ایم را نیز می‌توانیم برای ایرانی‌ها هم اجرا کنیم.

جالب اینجاست پس از اینکه پکیج تورهای ارزان را به عراقی‌ها اعلام کردیم آنها نیز نرخ تورهای خود را برای زوار ایرانی کاهش دادند. به نحوی که اکنون برای سفر ایرانی‌ها به کربلا با کاروان‌های زیارتی و هفت شب و هشت روز اقامت در هتل‌های درجه «ب» کربلا و نجف به همراه بیمه مسافرتی و سه وعده غذا و ترانسفر فرودگاهی و راهنما ۱۵۰ دلار در نظر گرفته شده است و این هزینه برای اقامت در همین هتل‌ها به مدت ۴ شب تنها ۱۰۰ دلار است. البته که این هزینه‌ها جدا از بلیت رفت و برگشت بین دو کشور ایران و عراق است. با این وجود هزینه تست و عوارض همچنان به عهده مسافران ایرانی است.

برخی از گروههای هتلداری عراقی نیز اعلام کرده اند که برای گروههای زیارتی و مسافران ایرانی کربلا در یک تاریخ محدود، هتل و سه وعده غذا را تنها ۱۰ دلار برای هر نفر در نظر گرفته اند. این همان رقابتی است که میان ایرانی‌ها و عراقی‌ها در بستن تورهای زیارتی ایجاد شده است.

سفر عمانی‌ها به ایران با ۲۵ ریال

از سوی دیگر در روزهای گذشته تصاویری از تبلیغ سفر عمانی‌ها به ایران با ۲۵ ریال عمانی منتشر شد. تصویری که نشان می‌داد با مبلغ کمی، یک عمانی می‌تواند در ایران سفر کند. این موضوع باید در تبلیغات در نظر گرفته شود که اگر گفته می‌شود یک عمانی یا عراقی می‌تواند با ۲۰ دلار یا ۲۵ ریال یک هفته در ایران گردش کند، حداقل امکانات برای او در نظر گرفته شده است. برخی به این تبلیغات واکنش نشان داده و اعلام کردند که چطور یک ایرانی نمی‌تواند با این هزینه در ایران یا مشهد سفر کند اما یک خارجی می‌تواند.

آژانس‌های مسافرتی ایرانی معتقدند می‌توان این شرایط را برای ایرانیان در قالب تور، با حداقل امکانات فراهم کرد و با همین قیمت ایرانی‌ها را نیز به سفر مشهد برد منتها با هماهنگی آژانس‌های مسافرتی که توان چانه زنی با بخش‌های دیگر سفر از جمله هتل‌ها و رستوران‌ها را دارند.

به عنوان مثال می‌توان گفت زائرسرای رضوی با توجه به مسافت زیادش از حرم امام رضا (ع)؛ شرایط اسکان هزاران نفر را با حداقل امکانات ایجاد کرده است به نحوی که اقامت ۶ نفر در یک اتاق آن شبی ۵۰ هزار تومان قیمت دارد. به هر حال هر زائری می‌داند تفاوت این زائرسرا با هتل ۵ ستاره در چیست.

این نرخ‌ها زمانی اجرایی می‌شود که بتوان در شهری مانند مشهد تنوع اقامتگاه داشت و با حداقل امکانات مسافر بدون توقع را راضی نگه داشت. اما در همین شهر تورهای گردشگری و مسافرتی نیز وجود دارد که اسکان در هتل‌های ۵ ستاره و با خدمات عالی ارائه می‌کنند و نرخ شأن کمتر از ده میلیون تومان نیست. این نکته نیز نباید فراموش شود که اگر تعدادی از آژانس‌های مسافرتی می‌توانند با همکاری هتل‌ها و رستوران‌ها در حال حاضر نرخ کمتری برای سفر در شهرهایی مانند مشهد یا شمال کشور فراهم کنند، این اقدام باید برای همه آژانس‌های مسافرتی فراهم باشد که بتوانند نرخ کمتری را برای مسافران ایرانی در نظر بگیرند و موجب برگشت سفر به سبد خانواده شود.

منبع:خبرگزاری مهر

خوشنویسی؛ شناسنامه و نماد هویت ایران اسلامی است

استادپیشکسوت خوشنویسی به مناسبت ثبت پاسداشت هنرخوشنویسی به عنوان هفدهمین میراث ناملموس ایران از سوی سازمان جهانی یونسکو، در یادداشتی تاکید کرد که خوشنویسی شناسنامه و نماد هویت است.

به گزارش خبرنگار مهر، محمد حیدری استاد برجسته و پیشکسوت خوشنویسی به مناسبت ثبت پاسداشت هنر خوشنویسی به عنوان هفدهمین میراث ناملموس ایران از سوی سازمان جهانی یونسکو، در یادداشتی که آن را در اختیار خبرگزاری مهر قرار داد نوشت:

«هنر خوشنویسی در ایران از ریشه دارترین و مقبول‌ترین هنرهایی است که طول تاریخ و گذر زمان نه تنها از مقبولیت آن نکاسته، بلکه در هر مقطع تاریخی با ظهور هنرمندانی مؤلف و تأثیرگذار راه تعالی پیموده و آثار گران سنگی در این گذر تاریخی زینت بخش موزه‌ها و کتابخانه‌های معتبر دنیا شده است. خوشنویسی با ذات، ضمیر و خمیرمایه وجودی ایرانی‌ها پیوندی ناگسستنی دارد و انگار بخشی از وجود این مردمان شریف و نجیب است. از این رو است که به عنوان شناسنامه و نماد هویت مردمان ایران زمین معرفی شده است. تاریخ هنر ایران سرشار از یاد، خاطره و آثار استادان و هنرمندان خوشنویسی است که هر کدام به تنهایی می‌توانند معرف فرهنگ و هنر سرزمینی باشند. بنابراین هر گونه حمایت و پاسداشت از این هنر ملی و هویتی ایرانیان مبین ارج‌گذاری هنر خوشنویسی و استادان خوشنویس از سوی نهادهای فرهنگی داخلی و بین‌المللی خواهد بود.

ثبت پاسداشت هنر خوشنویسی به عنوان هفدهمین میراث ناملموس ایران از سوی سازمان جهانی یونسکو موجب افتخار و سپاسگزاری از سازمان‌های ذی‌ربط، میراث فرهنگی و کمیسیون ملی یونسکو ایران است. این رویداد فرخنده را به عموم خوشنویسان کشور تبریک و شادباش عرض می‌کنم».

منبع:خبرگزاری مهر

نقش راه، سرا و کاروانسرا در تاریخ ایران

نظر به ارزش راه‌ها، ایرانیان از گذشته‌های دور شروع به توسعه و آبادانی آن کردند به‌طوری‌که طبق گفته دمورگان در دوره هخامنشیان کشور دارای شبکه شریانی خاصی بود به‌گونه‌ای که، از تخت جمشید پنج راه به شوش، پری‌تکان، کرمان، بنادر دیلمان و هرمز در کنار خلیج‌فارس می‌رفت و یا از شوش سه راه به بابل، همدان، تخت جمشید و شعبه‌هایی هم از این راه‌ها تا اصفهان و بندردیلمان در کنار خلیج‌فارس امتداد داشت.

از زمان هخامنشیان تابه‌حال آثاری که مربوط به راه باشد مانند کاروانسرا، میل راهنما و… کشف نشده ولی بدون شک راه‌های مختلف و مجهز آن شاهنشاهی بزرگ خالی از اینگونه تأسیسات نبوده است. از جمله اقدامات مهم هخامنشیان تأسیس چاپارخانه و ایجاد دژهای نگهبانی در معبرهای مهم بود. هرودوت می‌گوید: «هیچ جنبنده‌ای از آن تندتر حرکت نمی‌کند» و گزنفون تأسیس چاپارخانه را به کوروش نسبت می‌دهد و می‌گوید: «درنا نمی‌تواند به سرعت چاپارها حرکت کند».

راه‌ها در زمان اشکانیان و ساسانیان به همان قرار سابق بود و تغییراتی در جهت آن‌ها نشد جز اینکه به واسطه انتقال پایتخت از نواحی شرقی به مغرب مرکزیت راه‌ها از نقطه‌ای به نقطه دیگر منتقل شد.

پادشاهان اشکانی و بعدها دولت ساسانی برای بهبود وضع جاده‌ها سعی فراوانی کردند و برای تأمین هزینه نگهداری راه‌ها مالیات‌هایی از کالاهای بازرگانی می‌گرفتند که از منابع مهم درآمد دولت بوده است.

راه‌هایی که از بیابان‌ها و کویر می‌گذشت را با چاه‌های آب و کاروانسراها و رباط‌ها مجهز کرده بودند و در شهرها سراهایی وجود داشت که بازرگانان در آن گرد هم می‌آمدند و به مبادله اجناس می‌پرداختند. یکی از مهم‌ترین راه‌هایی که در ادوار تاریخی اشکانی و ساسانی مورد استفاده قرار می‌گرفت و مهم‌ترین شاه‌راه بازرگانان ایران در این دوران بود، راهی بود از مرکز کشور چین شروع شده و از روی فلات ایران عبور کرده و وارد بین‌النهرین می‌شد و سپس به سوره رفته و به بندر انطاکیه در کنار دریای مدیترانه می‌پیوست. این راه به واسطه تجارت ابریشم به راه‌ابریشم موسوم بود.

همان‌گونه که اشاره شد در کنار این مسیر کاروانسراها و رباط‌ها ایجاد شده بود از نمونه کاروانسراهای دوره ساسانی می‌توان به کاروانسرای دیرگچین در نزدیکی قم و رباط انوشیروانی در ۴۰ کیلومتری جاده سمنان به دامغان و غیره نام برد.

پس از دوره ساسانی در دوره اسلامی هنگام فرمانروایی سلجوقیان راه‌های جدیدی پدید آمد و برای تأمین آسایش کاروانیان ایستگاه‌های جدید در میان راه‌ها احداث شد. رباط ماهی در جاده مشهد به سرخس یکی از بناهای صدر اسلام است که در دوره غزنویان به صورت چهار ایوانی بنا می‌شود. از دیگر کاروانسراهای صدر اسلام می‌توان به رباط شرف، رباط سپنج، رباط کریم و غیره اشاره کرد. پس از آن در دوران مغول اقداماتی برای تسهیل امر مسافرت انجام گردید بعنوان مثال هلاکوخان اقدامات اساسی برای امنیت راه‌های کشور بوجود آورد. در تاریخ غازانی نیز آمده این پادشاه در تبریز در کنار یکی از دروازه‌های جدید کاروانسرا و در کنار آن گرمابه و تسهیلات دیگر برای مسافرین بنا کرده است.

پررونق‌ترین دوره احداث کاروانسراها و مرمت آن‌ها در دوره صوفیه بوده که شاه‌عباس یکم به منظور احیای جاده ابریشم و خدمات به زائرین عتبات عالیات دستور ایجاد ۹۹۹ کاروانسرا را صادر می‌کند و همان‌گونه که اشاره شد بخشی از آن‌ها در مسیر جاده عتبات عالیات قرار گرفته و در استان کرمانشاه است، از جمله این کاروانسراها می‌توان به کاروانسرای ماهیدشت، قصرشیرین و کاروانسرای بیستون اشاره کرد.

کاروانسرای بیستون از جمله کاروانسراهای چهارایوانی بوده که معمار آن با ضرافت و مهندسی خاصی جانمایی و بنای آن را در سایه‌سار بیستون و نقطه طلایی این کوه در زمینی به مساحت حدو هفت هزار متر ایجاد کرده‌اند. مصالح مورد استفاده در این کاروانسرا سنگ پاک تراش، آجر و ملات گچ بوده که معمار آن با ایجاد تاق و گنبد آنرا مسقف نموده است. کتیبه‌ای که بانی اولیه کاروانسرا را مشخص کند وجود ندارد اما در ورودی کاروانسرا سه کتیبه در زمان‌های صفوی و قاجار نصب شده است که زمان اتمام و مرمت کاروانسرا را اعلام می‌کنند. یکی از کتیبه‌ها مربوط به شاه سلیمان صفوی بوده که در زمان صدارت شیخ علیخان زنگنه صدر اعظم شاه سلیمان نصب شده است و در واقع زمان اتمام کاروانسرا را بیان می‌کند. البته در همان زمان شیخ علیخان زنگنه کتیبه دیگری را نیز در نزدیکی کتیبه داریوش نقر می‌کند که در آن بخشی از اراضی زیر دست بیستون را وقف سادات فاطمی و بخشی از درآمد آن اراضی را بعنوان رقبه کاروانسرا جهت مرمت این بنا وقف می‌کند. دو کتیبه دیگر در ورودی کاروانسرا قرار دارند که مربوط به زمان ناصرالدین شاه قاجار هستند و این کتیبه‌ها بیانگر مرمت کامل کاروانسرا در زمان حکومت ناصری هستند.

پس از آن در دوره پهلوی اول بعد از تعطیل شدن کاروان‌ها این بنا بعنوان انبار غله استفاده می‌شود و در دوران پهلوی نیز با توجه به قرار گیری در کنار روستای قدیم بیستون حجره‌های آن بعنوان مکانی برای زندگی تعدادی از اهالی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پس از تخلیه روستای بیستون در سال ۱۳۵۵ مدت کوتاهی کاروانسرا متروکه بوده که در سال۱۳۵۹ تا ۱۳۶۳ عملیات مرمتی بر روی آن انجام می‌شود و در ۱۳۶۳ بعنوان زندان در اختیار اداره امور زندان‌های استان کرمانشاه قرار می‌گیرد.

مدتی از کاروانسرا بعنوان ارودگاه معتادین استفاده می‌شود که در نهایت پس از ۱۷ سال مجدداً مجموعه در اختیار اداره‌کل میراث‌فرهنگی قرار گرفته و اقدامات احیاء و مرمت آن از سال ۱۳۸۰آغاز می‌شود. این مجموعه در نهایت در سال ۱۳۹۰بعنوان یکی از مجموعه‌های خدمات گردشگری (اقامتی_پذیرایی) احیا و تجهیز و به بهره‌برداری رسید. هتل کاروانسرای بیستون امروز با ۲۱ اتاق و سوئیت و ظرفیت بیش از ۹۰ نفر پذیرای گردشگرانی از اقصا نقاط دنیاست.

منبع:میراث آریا

«آشنایی با ایران» در شهر ساموبور کرواسی برگزار شد

مراسم «آشنایی با ایران» با حضور تعداد زیادی از دانش آموزان منتخب، شامگاه پنجشنبه در شهر ساموبور کرواسی برگزار شد.

به گزارش ایسنا، در این مراسم که سفیر جمهوری اسلامی ایران، مدیران انجمن غیر دولتی «کودکان برای آینده بهتر»، شهردار و برخی اعضای شورای شهر ساموبور حضور داشتند؛ حاضران با تمدن، تاریخ، فرهنگ و هنر کشورمان آشنا شدند.

در ابتدای این برنامه لئو پتروف رئیس انجمن کودکان برای آینده بهتر، ضمن تشکر از سفارت ایران تاکید کرد که آشنایی کودکان با ملتها، کشورها و فرهنگ های مختلف؛ علاوه بر افرایش آگاهی عمومی دانش آموزان، آنها را به شهروندانی با بینش وسیع، دارای روحیه مدارا و همکاری با جامعه جهانی در آینده تبدیل خواهد کرد.
پرویز اسماعیلی سفیر کشورمان در زاگرب هم طی سخنانی، ایران را مهد یکی از مهمترین و پیشروترین تمدنهای بشری در زمینه دانش، فرهنگ و هنر خواند و گفت: اولین تلاشهای بشر برای ساخت چشم مصنوعی حدود ۵ هزار سال قبل در شهر سوخته، تاسیس اولین دانشگاه جهان بنام جُندی شاپور در حدود ۱۷ قرن پیش و همچنین ساخت اولین سفالینه های ساخت انیمیشن در ایران باستان مورد تایید دانشمندان و نهادهایی مثل یونسکو قرار گرفته است.
وی به تنوع بی نظیر جغرافیایی و آب و هوایی کشورمان اشاره و افزود: جمعیت ۸۵ میلیونی ایران شامل اقوام، زبانها، پوشش و سبک زندگی منحصر به فردی است که در کنار یکدیگر زندگی می کنند و این موضوع یکی از برجسته ترین جذابیت ها برای گردشگران خارجی است.
سفیر کشورمان زبان فارسی را یکی از قدیمی ترین و شیواترین زبانهای کهن جهان دانست که تاثیر خود را بر فرهنگ و ادبیات بخش زیادی از کشورهای جهان در قاره های مختلف بر جای گذاشته است و از مهمترین اشتراکات فرهنگی ایران و کرواسی نیز حداقل سه هزار واژه کروات می باشد که دارای ریشه فارسی هستند.
در ادامه این مراسم که همراه با نمایش انواع نقشه، عکس و فیلم های برگزیده از کشورمان همراه بود؛ خانم ایوُنا دنک ایرانشناس کروات توضیحات مشروحی در خصوص تاریخ، جغرافیا، جاذبه های گردشگری، شهرهای مهم، صنایع دستی، فرهنگ و هنر ایران به حاضران ارائه داد.
در بخش دیگر برنامه، سازهای سه تار، سنتور، دف و قانون به حاضران معرفی و گلچینی از بهترین آثار موسیقی سنتی ایران به نمایش در آمد. همچنین مسابقه اطلاعات عمومی و نقاشی در مورد ایران برگزار و به دانش آموزان برگزیده هدایایی از سوی سفیر اهدا گردید. در انتهای مراسم نیز از حاضران با غذا و شیرینی ایرانی پذیرایی به عمل آمد.
این برنامه به میزبانی انجمن «کودکان برای آینده بهتر» و همکاری موسسه گردشگری پرسپولیس کرواسی برگزار شد.

منبع:ایسنا