نوشته‌ها

گشتی در زعفرانی‌ترین شهر دنیا، تربت حیدریه

ایران به واسطه تولید ۹۰ درصد زعفران دنیا به عنوان بزرگ‌ترین کشور تولیدکننده زعفران شناخته می‌شود. بیشترین میزان تولید محصول زعفران جهان در شهرستان‌های تربت حیدریه، زاوه، کاشمر، رشتخوار و مه‌ولات واقع در جنوب استان خراسان رضوی است و تربت‌حیدریه با تولید بیش از ۴۰ درصد زعفران ایران به عنوان قطب تولید زعفران و شهر طلای سرخ شهرت دارد.

زندگی مردم تربت حیدریه که قطب تولید زعفران ایران است، در پاییز هر سال از اواسط مهر ماه تا اواسط آذر ماه رنگ و بویی زعفرانی به خود می‌گیرد. برداشت گل‌ها قبل از طلوع خورشید حال و هوایی خاص به سحرگاه این شهر می‌بخشد.

مزارع بنفش رنگ زعفران زیبایی منحصر به‌ فردی به طبیعت شهر داده و تلاش‌های مردم برای کسب روزی حلال و به بار نشستن زحمات چند ساله زراعی نشاط اجتماعی شهر را چند برابر می‌کند.

از نکات قابل توجه رویش زعفران در این شهر می‌توان به شکل‌گیری آداب و رسومی خاص اشاره کرد که سال‌هاست با فرهنگ مردم این منطقه همراه شده است. برای مثال خانواده‌های ساکن در تربت حیدریه برای پرکنی زعفران دید و بازدیدهایی را تدارک می‌بینند و به برگزاری جشن‌های محلی و ملی می‌پردازند. از دیگر آداب و رسوم مردم در این منطقه می‌توان به برگزاری مراسم شکرگزاری اشاره کرد که در آن مردم از خداوند بابت برکت دادن به محصول برداشت شده خود شکرگزاری می‌کنند.

البته شهرستان تربت حیدریه علاوه بر تولید زعفران و راه‌اندازی گردشگری کشاورزی و جذب گردشگر علاقه‌مند به فرایند کاشت، داشت و برداشت محصول زعفران پیشینه‌ای تاریخی دارد که چیزی حدود ۵۰ اثر و جاذبه تاریخی، فرهنگی و گردشگری را در خود جای داده است. از آنجایی که از این منطقه در گذشته به عنوان یکی از دورازه‌های ورود به مشهد استفاده می‌شده، بسیار مورد توجه مسافران و گردشگران قرار داشته و دارد.

تربت حیدریه شهری چهار فصل است که گردشگران در زمان حضور در مناطق مختلف می‌توانند از آب‌وهوایی متفاوت لذت ببرند و به واسطه تنوع جاذبه‌های گردشگری و تاریخی این شهرستان میزبان گردشگران زیادی با علایق متفاوت است. برای مثال گردشگران می‌توانند هنگام سفر در منطقه شمال تربیت‌ حیدریه برف و در منطقه جنوب تربیت‌ حیدریه حضور در کویر را تجربه کنند. همچنین قطب‌الدین حیدر بنایی که حدود ۸۰۰ سال پیش در زمان تیموریان ساخته شده و در زمان صفویان نیز بازسازی شده است، رباط طبسی، حمام حاج رئیس که در دوران صفویان ساخته شده و مجموعه شیخ حیدر کدکنی و… از ابنیه تاریخی مورد توجه گردشگران تاریخی و فرهنگی است.

این منطقه همچنین شامل جاذبه‌های طبیعی از جمله آبشار رود معجن، رودخانه حصار قلعه ماکو و … است که طبیعت‌گردان زیادی را به منطقه جذب می‌کند.

تربت‌ حیدریه همچنین چندین روستای تاریخی دارد که به ثبت ملی رسیده‌اند و همین ویژگی بازدید از آن‌ها برای گردشگران را جذاب خواهد کرد. از جاذبه‌های معدنی برای گردشگران در حوزه ژئوتوریسم نیز می‌توان به غار نمک، معدن عقیق، معدن طلا و معدن گرانیت اشاره کرد.

البته می‌توان گفت که منطقه تربیت‌ حیدریه مقصد خوبی برای گردشگری کشاورزی خواهد بود؛ چرا که این منطقه بزرگ‌ترین تولید کننده زعفران در کل دنیا، دومین قطب تولید پسته و اولین قطب تولید ابریشم در کشور است. سطح زیر کشت زعفران منطقه تربیت‌ حیدریه حدود ۳۰ هزار هکتار است و همین موضوع فضا را برای حضور علاقه‌مندان به گردشگری کشاورزی در فصل برداشت بیش از گذشته فراهم می‌کند.

به منظور آشنایی با موزه‌ها، آثار و بناهای تاریخی و به ‌ویژه بازدید از مزارع گل زعفران و گردشگری کشاورزی تور قطار گردشگری به تربیت‌ حیدریه برگزار شد که هدف آن معرفی جاذبه‌های تاریخی و فرهنگ و رسوم آن به ایرانیان و جهانیان است.

منبع:ایسنا

تربت حیدریه میزبان نخستین جشنواره گردشگری زعفران

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تربت‌ حیدریه گفت: نخستین جشنواره گردشگری زعفران با هدف معرفی این محصول ناب و باارزش به سایر نقاط کشور و جهان از ۱۶ تا ۲۳ آبان‌ ماه در محل رباط طبسی این شهرستان در حال برگزاری است.

علی محمدی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: شهرستان‌های تربت‌ حیدریه و زاوه به عنوان پایتخت تولید زعفران توانسته‌اند سالانه با صادرات این محصول به نقاط مختلف جهان نام و آوازه زعفران ناب ایرانی را مطرح کنند.

وی با اشاره به اهداف این جشنواره افزود: این جشنواره گردشگری با هدف معرفی این محصول در جهان و ثبت ملی در یونسکو با مشارکت نهادهای دولتی شهرستان برگزار شده است.

محمدی بیان کرد: علاوه بر معرفی زعفران از دیگر اهداف برگزاری این جشنواره، معرفی ظرفیت‌های گردشگری شهرستان است که در قالب ۱۸ غرفه صنایع دستی محصولات بومی و منطقه‌ای به نمایش گذاشته خواهد شد.

وی بیان کرد: در تاریخ ۲۳ آبان‌ ماه جاری همزمان با اختتامییه این جشنواره قطار گردشگری زعفران با حضور اصحاب رسانه، مدیران آژانس‌ها و لیدرها از مشهد به مقصد تربت‌ حیدریه حرکت خواهد کرد.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تربت‌ حیدریه با بیان اینکه از ابتدای امسال تاکنون ۱۰ تور گردشگری زعفران به این شهرستان سفر کرده‌اند، تصریح کرد: قطار گردشگری زعفران با هدف بازدید از کشتزارهای زعفران، نحوه برداشت و فرآوری محصول به این منطقه عزیمت خواهد کرد.

محمدی اظهار کرد: تربت‌ حیدریه دارای مناطق بکر گردشگری و آثار تاریخی بسیاری است که هر سال گردشگران و توریست‌های زیادی را به خود جذب می‌کند. امسال با توجه به تمهیدات ستاد ملی کرونا و جلوگیری از تجمعات تورهای گردشگری تعطیل شد و گردشگران در قالب خانوادگی و یا به صورت انفرادی برای بازدید از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری به این شهرستان سفر کردند.

مرکز شهرستان ۲۲۵ هزار نفری تربت‌ حیدریه در ۱۵۰ کیلومتری جنوب غربی مشهد قرار دارد.

منبع:ایسنا

تربت‌حیدریه یکی از قطب‌های گردشگری خراسان رضوی است

تربت‌حیدریه از شهرهای تاریخی استان خراسان رضوی است که پیشینه آن به دوران پیش از اسلام می‌رسد. بر اساس اسناد موجود نام این شهر از نام عارف «قطب الدین حیدر» که از قرن نهم هجری به بعد بر منطقه‌ای که پیش از آن ولایت زاوه خوانده می‌شد، برگرفته شده است. این شهرستان با ۳۵۰ اثر تاریخی و طبیعی همه ساله مورد توجه گردشگران و مسافران داخلی و خارجی قرار می‌گیرد. زعفران که به طلای سرخ در جهان معروف است اصلی‌ترین تولید کشاورزی در تربت‌حیدریه می‌باشد که این شهرستان را در سراسر دنیا با نام این محصول شهره کرده است.

رییس اداره میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع ‌دستی تربت‌حیدریه در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: اکنون ۳۵۰ اثر تاریخی و گردشگری در این شهرستان شناسایی شده که از این تعداد ۵۴ اثر آن در حوزه‌های میراث فرهنگی، معنوی و طبیعی ثبت فهرست آثار ملی شده است.

علی محمدی اظهار کرد: جاذبه‌های تاریخی و گردشگری مهمترین عامل جذب گردشگران و مسافران به این شهرستان است لذا حفظ این آثار و رسیدگی به آن‌ها در اولویت بوده زیرا حفظ آثار تاریخی هر منطقه اصالت آن را برای نسل‌های آینده نگه می‌دارد.

وی پارک کوهستانی پیشکوه، باغ ملی، رودخانه حصار، آبشار رود معجن، ارتفاعات ملکوه و… را از مهمترین جاذبه‌های طبیعی این شهرستان معرفی کرد و افزود: خانه و حمام حاجی رئیس، مزار شیخ ابوالقاسم گورکانی، مزار بوری آباد، مسجد سنگی (سید حسن) و… نیز نمونه‌هایی از آثار تاریخی معروف این شهرستان بشمار می‌رود.

محمدی بیان کرد: اکنون ۱۴ بنای تاریخی در این شهرستان شناسایی شده که نیاز به مرمت و بازسازی دارد؛ برای مرمت این تعداد اثر تاریخی بالغ بر ۲۵ میلیارد ریال اعتبار لازم است، ۱۲ اثر تاریخی تاکنون در این منطقه مرمت و بازسازی شده است.

ثبت ۱۴ فقره تخلف در حوزه میراث فرهنگی تربت‌حیدریه 

رییس اداره میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع ‌دستی تربت‌حیدریه از ثبت ۱۴ فقره تخلف در این شهرستان خبر داد و گفت: از ابتدای امسال تاکنون در ارتباط با این تعداد تخلف، ۹ نفر متهم در حین حفاری دستگیر و تحویل مراجع قضایی شدند.

وی مطرح کرد: آثار تاریخی متعلق به شخص یا اشخاص خاصی نیست، پس در این حوزه با هر فرد خاطی که قصد تجاوز به آثار تاریخی را داشته باشد برابر قانون برخورد خواهد شد.

کشف ۴ غار تاریخی در تربت‌حیدریه

محمدی در ادامه افزود: چهار غار تاریخی توسط نیروهای یگان حفاظت و اعضاء انجمن میراث فرهنگی روستایی این شهرستان در اطراف و حاشیه رودخانه‌های پرآب منطقه کشف شده که بر اساس نظر کارشناسان میراث فرهنگی این غارها به دوران تاریخی و قرون میانی اسلام مربوط می‌شود.

وی با بیان اینکه اکنون هفت غار تاریخی در این شهرستان وجود دارد، اظهار کرد: تبدیل غارهای تاریخی به مکانی برای گردشگری در اولویت برنامه‌های این اداره است و چنانچه کارشناسان مربوطه غارها را بررسی و تایید کنند اقدامات اساسی در این حوزه انجام خواهد شد.

منبع:ایسنا