نوشته‌ها

سفر به قشم سرزمین اسرارآمیز ۲میلیون ساله

جزیره قشم از دیرباز یکی از مقاصد مهم گردشگری در کشور بود، تا جایی که بسیاری از گردشگران خارجی در سفر به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس قشم را به‌عنوان یک مقصد گردشگری انتخاب می‌کردند.

خبرگزاری مهر – گروه استانها: دره ستاره ها که اهالی بومی به آن «ستاره افتاده» یا «استاره کفته» نیز می گویند از زیباترین جلوه های فرسایش در جزیره پهناور قشم است. برخی از اهالی معتقدند با تاریک شدن هوا این دره محل آمد و شد جانوران فرازمینی است. برای سفر به دره ستاره گان می توان از دو مسیر به آنجا رسید.

دره ستاره ها با قدمت حدود ۲ میلیون سال، که بر اثر فرسایش خاک، سنگ و ماسه ناشی از باد و باران و رگبارها به وجود آمده است، شاهکار کم نظیر طبیعت در جزیره زیبای قشم است. قدمت دره ستاره ها مربوط به دوره زمین شناسی سنوزوئیک (حدود ۲ میلیون سال) است.

ضلع شمالی جزیره قشم در نزدیکی روستای برکه خلف، عارضه زمین شناسی عجیب خود را به نمایش گذاشته است. بنا به تحقیق آنوبانینی؛ اهالی محل عقیده دارند ستاره ای از آسمان افتاده و اشکال عجیبی را از خاک و سنگ و ماسه پدید آورده است.

از شهر قشم که به سمت ساحل جنوبی آن حرکت کنید به روستای «برکه خلف» می رسید. روستای برکه خلف در فاصله پنج کیلومتری از ساحل جنوبی جزیره قرار گرفته است. در شمال این روستا یکی از زیباترین جلوه های فرسایش در جزیره قابل مشاهده است. اهالی منطقه به این روستا استاره کفته (گاهی هم استار افتیده) می گویند. اما، نام دره ستاره ها برای این پدیده کم نظیر زمین شناسی جا افتاده است. ادامه راه، جاده خاکی است که شما را به دره ستاره ها می رساند.

دره ستاره ها که اهالی بومی به آن ستاره افتاده یا استاره کفته نیز می گویند از زیباترین جلوه های فرسایش در جزیره پهناور قشم است اهالی معتقدند پس از فرو افتادن ستاره ای در این محل و بر اثر ضربه ای سهمگین، خاک از زمین بالا آمده و به هر شکلی که بوده خشک شده و چنین اشکالی پدید آمده است. برخی از اهالی معتقدند با تاریک شدن هوا این دره محل آمد و شد ارواح و اجنه است اما تاکنون صحت چنین چیزی به اثبات نرسیده است.

به دلیل شکل ویژه این دره و انواع حجم ها و پدیده های فرسایش موجود در آن وزش بادهای تند و گردش هوا در لابلای ستون ها و حفره های موجود در دره تولید صدا می کند و به دلیل این صداهاست که اهالی معتقدند با تاریک شدن هوا این دره محل آمد و شد ارواح و اجنه است و بنابر این از ورود به آن در شب خودداری می کنند. بر اساس یک افسانه قدیمی جزیره نشینان، دره ستاره ها را شب هنگام محل آمد و شد ارواح و اجنه می دانند که این باور از نظر علمی هنوز اثبات نشده است.

ویژگی ها و دیدنی های دره ستاره ها سبب شد این دره به عنوان بخشی از ژئو پارک جزیره قشم جزو آثار طبیعی در سازمان یونسکو به ثبت برسد. ژئو پارک قشم با آثار زیبای طبیعی و تاریخی تنها ژئو پارک منطقه خاورمیانه است. زیبایی دره ستاره ها در شب های مهتابی در لحظاتی که سکوت همه جا را فرا گرفته و آسمان و ستاره ها در نزدیکی زمین احساس می شوند، دو چندان است. در گوشه و کنار ستون ها و دره ستاره ها راه های تنگ، باریک و گاه پهن و وسیع وجود دارد که با نظم خاص خود چشم هر بیننده ای را خیره می کند.

دره ستاره ها و دره چاه کوه پدیده ای شگفت از فرسایش سنگ های رسوبی زمین است. دره ستاره ها که به گمان افراد بومی، در آن ستاره افتاده است و شب ها جن دارد، بسیار دیدنی است و مشابه این اشکال زمین شناسی یا ژئومرفولوژی را ما تنها در آمریکا می بینیم. که توریست های بسیاری را می توانند به خود جذب کنند.

دره ستاره ها در واقع یک ناحیه فرسایش یافته از سوی آب های سطحی، رگبارهای فصلی و تندبادها است. فلات اولیه که هنوز در بخش شمالی به صورت کم و بیش دست نخورده باقی مانده، در ارتفاع بین هفت تا ۱۰ متری از کف دره قرار دارد و جنس آن ماسه سنگ با سیمان آهکی سست و پر از پوسته های فسیلی است. مخروط های نوک تیز، ستون ها و ستونک های فرسایشی، آرک ها و تیغه ها و دیواره های نواری از جمله بخش هایی هستند که در این دره مشاهده می شوند. به دلیل سست بودن جنس لایه ها، می توان انتظار داشت که پس از هر بارندگی شدید (که به ندرت اتفاق می افتد) تغییرات محسوسی در مورفولوژی دره صورت پذیرد.

آنچه مشخص است این است که این اشکال در اثر فرسایش باد و باران و رگبارهای فصلی پدید آمده است؛ البته بازدید از دره ستاره ها در شب های مهتابی جاذبه ای خاص دارد، بویژه در آن لحظه که سکوت همه جا را فرا گرفته و آسمان و ستاره ها با نزدیکی خاصی به زمین احساس می شوند. در هر صورت برای رفاه حال بازدیدکنندگان و گردشگران در ابتدای سال ۸۵ به دستور مدیرعامل منطقه آزاد قشم و با همت معاونت سیاحتی و گردشگری سازمان و کمک اهالی و شورای اسلامی روستای برکه خلف راه دسترسی به دره ترمیم و برای ایجاد امکانات رفاهی و بهداشتی اقداماتی صورت پذیرفته است.

منظره های این دره واقعاً قشنگ و جالب هستند. در گوشه و کنار، ستون ها و کنگره ها با اشکال متنوع و جالب به چشم می خورند و بین اینها راه های تنگ و باریک و گاهی پهن و وسیع وجود دارد. علاوه بر این شکاف ها و سوراخ های بزرگ و کوچکی هم ایجاد شده اند که ممکن است این تصور را ایجاد کنند که موجودی عجیب و غریب در دل آن تاریکی ها زندگی می کند. با وجود این اشکال و طرح های عجیب بیخود نبوده که در شبهای تاریک مردم فکر می کردند اشباح و اجنه در این دره رفت و آمد می کنند.

منبع:خبرگزاری مهر

دریای قشم طوفانی می‌شود

 رییس هواشناسی قشم گفت: روز دوشنبه به ویژه از غروب تا آخر شب در تمام مناطق دریایی این شهرستان تند باد شدید شمال غربی- جنوب غربی پیش بینی میشود که سبب طوفانی شدن دریا خواهد شد.

محمد کاملی دیرستانی روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: بر اساس پیشبینی‌ها سرعت باد در دریا به ۳۰ نات و طول موج به هفت پا خواهد رسید.

وی ادامه داد: همچنین آسمان قشم  افزایش ابر خواهد داشت اما شرایط بارشی خاصی پیشبینی نمی‌شود و ممکن است باران نم نم به صورت نقطه‌ای رخ دهد.

رییس هواشناسی قشم تصریح کرد: با توجه به نامساعد بودن شرایط تردد، توصیه اکید می‌شود از هرگونه تردد با شناورهای سبک و قایق های تفریحی خودداری شود

وی افزود: همچنین احتمال خسارت به تاسیسات ساحلی دور از انتظار نخواهد بود که باید  تمهیدات لازم در کلیه بنادر شهرستان صورت پذیرد.

هشت اسکله گردشگری در مناطق شیب دراز، کندالو، هنگام، لافت، گورزین، سهیلی، طبل و گوران شهرستان قشم فعالیت می‌کنند. این شهرستان ۱۹ اسکله مسافری، تجاری و گردشگری دارد.

جزیره قشم با وسعت یک هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع از تنگه هرمز به موازات ساحل جنوبی ایران به طول ۱۳۵ کیلومتر و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر داز توابع هرمزگان است و ۳۰۰ کیلومتر خط ساحلی دارد.

شهرستان قشم شامل جزیره‌های قشم، هنگام و لارک با حدود ۱۵۰ هزار نفر جمعیت از تنگه هرمز به موازات ساحل استان هرمزگان به طول ۱۵۰ و عرض میانگین ۱۱ کیلومتردر میان آب‌های خلیج فارس گسترده شده است.

منبع:ایرنا

باد شدید اسکله‌های گردشگری قشم را تعطیل کرد

 اداره بنادر و دریانوردی قشم اعلام کرد: اسکله‌های مسافری گردشگری این جزیره امروز به دلیل افزایش سرعت باد و مواج شدن دریا تعطیل شد.

به گزارش خبرگزاری مهر، بنادر و دریانوردی قشم طی اطلاعیه ای اعلام کرد: از صبح پنجشنبه فعالیت شناورهای گردشگری در اسکله‌های گردشگری کندالو و شیب‌دراز برای سفرهای تفریحی جزیره هنگام متوقف شد. هم اکنون بادهای جنوب غربی تا شمال غربی با سرعت ۲۲ نات در ساعت وزیدن گرفته‌اند که باعث مواج شدن دریا شده است.

همچنین ارتفاع موج دریا به سه پا و وسعت دید به کمتر از چهار کیلومتر رسیده است. وضعیت دریا به صورت مستمر پایش می‌شود و در صورت احراز شرایط جوی بلافاصله اسکله‌های گردشگری بازگشایی می‌شود. امنیت جانی مسافران در درجه نخست اهمیت قرار دارد و از این رو گردشگران از تجمع در این اسکله‌ها خودداری کنند.

تردد شناورهای مسافری به مقصد بندرعباس و لندینگ کرافت‌ها در مسیر بنادر پهل و لافت بدون اخلال در حال انجام است.

هشت اسکله گردشگری در مناطق شیب دراز، کندالو، هنگام، لافت، گورزین، سهیلی، طبل و گوران شهرستان قشم فعالیت می‌کنند. این شهرستان ۱۹ اسکله مسافری، تجاری و گردشگری دارد.

منبع:خبرگزاری مهر

بخشی از توریست‌های جام جهانی قطر در قشم اسکان داده می‌شوند

دبیر شورایعالی مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی گفت: هم‌اکنون سه فروند کشتی گردشگری برای جزیره قشم خریداری شده تا در بین مناطق آزاد داخلی و کشورهای حوزه خلیج فارس تردد کنند.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی، سعید محمد در نشست هم اندیشی با فعالان اقتصادی منطقه آزاد قشم اظهار کرد: نقض قوانین و اعمال دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های یک شبه و غیرکارشناسی موجب ایجاد برخی موانع در مسیر تولید در این مناطق شده است.

وی بازگشت مزیت‌های مناطق آزاد در استفاده از قانون بخشودگی ۲۰ ساله ضروری دانست و افزود: با پیگیری‌های صورت گرفته مناطق آزاد از شمول قانون مالیات بر عایدی سرمایه خارج شده اند و پیگیر اعمال معافیت مالیات بر حقوق و مالیات بر ارزش افزوده در این مناطق هستیم.

مشاور رئیس جمهور خاطرنشان کرد: برخی دستورالعمل‌های غیرکارشناسی، بخشنامه‌ها و قوانین موجب فرار سرمایه و کوچ سرمایه گذاران به سایر کشورهای منطقه می‌شود.

محمد افزود: در حال حاضر در مناطق آزاد ارس، اروند و چابهار با مصوبه شورای تأمین اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده متوقف شده و پیگیر این موضوع در استان هرمزگان برای مناطق آزاد قشم و کیش نیز هستیم.

وی با اشاره مشکلات ایجاد شده در خصوص اخذ مالیات سال‌های ۹۰ تا ۹۴ در مناطق آزاد کشور، افزود: پیشنهاد دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد کشور، افزایش پلکانی پایه‌های مالیاتی در مناطق آزاد برای فعالان اقتصادی می‌باشد و پیگیر آن هستیم.

دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، مشکل دوگانگی مدیریت را یکی از مشکلات دیرینه منطقه آزاد قشم دانست و اظهار کرد: حکمرانی و مدیریت باید در مناطق آزاد زیر نظر مدیرعامل سازمان منطقه آزاد باشد و فعالیت غیر از این خلاف قانون است.

محمد افزود: شخص آیت الله رئیسی، ریاست جمهور تاکید بر اجرای ماده ۶۵ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور دارند و با اجرای این قانون مشکل دوگانگی مدیریت در منطقه آزاد قشم برطرف خواهد شد.

وی در ادامه صنعت گردشگری به عنوان یکی از بخش‌های درآمدزا در منطقه آزاد قشم را نیازمند توجه ویژه دانست و ادامه داد: موضوعاتی مانند توریست درمانی، علمی و ورزشی و برگزاری رویدادهای متنوع متناسب با فرهنگ ساکنان جزیره باید با برنامه ریزی دقیق در دستور کار قرار بگیرد.

مشاور رئیس جمهور، ایجاد زیر ساخت‌های گردشگری و تعامل برای استفاده از جزایر ایرانی در رویداد ورزشی قطر را موقعیتی خاص خواند و تصریح کرد: هم‌اکنون سه فروند کشتی گردشگری برای جزیره قشم خریداری شده تا در بین مناطق آزاد داخلی و کشورهای حوزه خلیج فارس تردد کنند.

محمد، بانکرینگ را فرصتی ارزشمند خواند و تاکید کرد: با ایجاد ظرفیت گردشگری و خدمات رفاهی و ایرلاین در منطقه سلخ می‌توان حوزه گردشگری بانگرینگ را رونق داد.

وی با اشاره به پیگیری موضوع ایجاد یک خط هوایی ویژه مناطق آزاد در کشور، گفت: مذاکراتی با سازمان صدا و سیمای کشور با هدف ایجاد شبکه تلویزیونی مخصوص مناطق آزاد صورت گرفته و پیگیر این موضوع هستیم.

منبع:خبرگزاری مهر

مسیرهای پروازی قشم افزایش می یابد

مدیرعامل شرکت توسعه بنادر و فرودگاه منطقه آزاد قشم از افزایش مسیرهای پروازی این جزیره با هدف رونق گردشگری و اقتصادی خبر داد.

هادی نعیمیان صبح امروز (پنجم دی ماه) با اعلام این خبر گفت: پرواز گرگان – قشم – گرگان که از روز پنجشنبه ۱۶ دی ماه رسما آغاز بکار می‌کند، هرهفته روزهای یکشنبه و پنجشنبه با هواپیمای شرکت هواپیمایی پارس ایر انجام می شود.

وی ادامه داد: گرگان مرکز استان گلستان در جوار سه استان مازندران، خراسان شمالی و استان سمنان(شاهرود) مناسب ترین نقطه وصل این سه استان به قشم محسوب می شود و بطور قطع نقش موثری در توسعه روابط فعالان اقتصادی این استان‌ها با فعالان اقتصادی منطقه آزاد قشم خواهد داشت.

به گفته نعیمیان از روز پنجشنبه ۱۶ دی ماه  در مسیر تهران – قشم – تهران نیز در روزهای پنج شنبه، جمعه و یکشنبه پروازهای این شرکت هواپیمایی برقرار خواهد شد و همچنین هواپیمایی آتا نیز از ۱۲ آذرماه در روزهای جمعه مسیر تبریز- قشم- تبریز را اضافه کرده  و پیش از این نیز شرکت هواپیمایی فلای پرشیا از ۲۷ آذر ماه در مسیر تهران – قشم – تهران در روزهای شنبه، یکشنبه و پنج شنبه اقدام به برقراری پرواز کرده است.

منبع:ایسنا

۲۸ نقطه در جزیره قشم که باید ببینید(۱)

 ژئوپارک جهانی قشم یکی از نخستین ژئوپارک‌های شبکه جهانی است که با ثبت ۲۸ ژئوسایت فرصت بی‌نظیری برای گردشگران و مسافران است تا با اعجاب‌های طبیعی این ژئوپارک آشنا شوند.

به گزارش ایرنا، این ژئوپارک به مساحت ۲ هزار و ۶۰۰ کیلومتر مربع شامل جزیره‌های قشم و هنگام و ۵۰۰ متر مرز حاشیه دریایی این جزایر و خلیج دیرستان است که در سال ۱۳۹۶ از امتیاز ژئوپارک یونسکو بهره‌مند شد.

ژئوپارک تنوع عظیمی از چشم اندازهای زمین شناسی در کنار تنوع سایت‌های مختلف را ارائه می‌کند و علاوه بر این، تنوع اکولوژیکی، باستان شناسی و فرهنگی خاصی دارد. ژئوپارک جهانی قشم دارای ۲۸ سایت متنوع و اصلی است که در ادامه با این جذابیت‌های طبیعی آشنا می‌شویم.

۱-جنگل حَرّا

جنگل‌های حَرّا واقع در شمال جزیره قشم که دارای پنج عنوان تالاب بین‌المللی، ذخیرگاه زیست کُره، منطقه حفاظت شده، منطقه ویژه دریایی و منطقه ویژه پرندگان است، به عنوان یکی از  ارزش‌ها و جذابیت‌های طبیعی ژئوپارک قشم شناخته شده است. این جنگل‌ها به عنوان یکی از مهمترین اکوسیستم‌های آبی حایل بین دریا و خشکی است که دارای ارزش زیستگاهی و نقش حفاظتی در فرایند­های بیولوژیک سواحل گرمسیری و نیمه گرمسیری را بر عهده دارد.

حرا درختی آب شورزی  است که به هنگام مدّ دریا تا گلوگاه در آب فرو می رود و با خاصیت تصفیه‌ای که در پوست آن وجود دارد، آب شیرین دریا را جذب و نمک آن را دفع می کند.

۲-ژئوسایت گنبد نمکی و غارهای نمکدان

این سایت که یکی از عجایب هفت‌گانه قشم است در فاصله ۱۰۰ کیلو متری شهر قشم قرار دارد. ۵۷۰ میلیون سال از زمان شکل گیری ژئوسایت نمکدان می‌گذرد. در این منطقه به دلیل پدیده دیاپیریسم گنبد نمکی به ارتفاع حدود ۲۸۰ متر با قطر قاعده‌ای حدود هفت کیلومتر سر برآورده است. در این گنبد ۱۷ غار نمکی وجود دارد که یکی از آنها طولانی ترین غار دنیاست از مهمترین جاذبه‌های ژئوپارک قشم محسوب می‌شود.

گنبد نمکی به بدلیل بالا آمدن توده نمکی انباشته در لایه های زیرین، در سطح زمین پدیدار شده است. نمک در هنگام صعود به لایه‌های بالایی و سطح زمین، مقدار زیادی از سنگ‌ها و کانی‌های اعماق را با خود به سطح آورده است و به همین دلیل در آن ناحیه تنوع بالایی از سنگ‌ها و کانی‌ها مشاهده می‌شود. وجود چشمه‌های نمک و سفیدپوش شدن دره‌ها و زمین‌های اطراف این گنبد توسط نمک، چشم اندازی رویایی به منطقه داده است.

۳-ژئوسایت جزایر ناز

در نوار ساحلی جنوبی قشم چند جزیره نسبتا کوچک در نزدیکی ساحل قرار گرفته‌اند که در هنگام مد دریا از جزیره قشم جدا شده و به صورت جزایر مستقل درمی آیند و در هنگام جزر دریا به جزیره قشم متصل می شوند. این ویژگی برای مردم بسیار جذاب و هیجان انگیز است. همچنین این بخش از ساحل جنوبی دارای تنوع زیستی ویژه و غنی بوده و پرندگان مهاجر و غیر مهاجر زیادی در این منطقه مشاهده می شود.

۴-ژئوسایت دره تندیس‌ها

ژئوسایت دره تندیس ها در جنوب غربی روستای طبل و در جوار روستای ملکی قرار دارد. این دره یکی از ژئوسایت های شگفت انگیز ژئوپارک قشم است که وسعت زیادی دارد و در گستره آن می توان انواع پدیده های زمین شناختی و تندیس های طبیعی شکل گرفته بر اثر فرسایش فیزیکی را مشاهده نمود.

یک گردشگر می‌توان یک روز تمام (و حتی بیشتر از آن) را در این دره‌ها جذب طبقات مارن، سنگ آهک و ماسه‌سنگ‌هایی شود که به صورت منظم لایه و با ضخامت‌های کم تا توده ای در برابرش تجلی می‌کنند.

ابر و باد و باران و فشارهای وزنی طبقات رویین به عنوان عوامل ناهمگن فرسایشی، دست به دست هم داده‌اند تا احجامی زیبا را خلق کنند. فرسایش طبیعی باعث ایجاد پیکره‌های بسیار بزرگی شده است که به انسان، حیوانات و پرندگان شباهت دارد.

مقاومت‌های نابرابر لایه‌های مختلف باعث شکل گیری تندیس‌هاست که همه حاصل همین پدیده‌های رسوبی است.

۵-ژئوسایت تالاب پرندگان دوکوهک

سواحل شمالی قشم از منتهی‌الیه شرقی شهر قشم تا روستای هُلُر و شهر درگهان از وسیع‌ترین و غنی‌ترین پهنه‌های گِلی خلیج فارس به حساب می‌آید. انواع موجودات بی‌مهره کف‌زی مثل کرم‌های حلقوی، انواع نرمتنان و انواع سخت‌پوستان ریز و درشت در این منطقه مشاهده شده  است و به عنوان گونه‌های کلیدی منطقه و یکی از حلقه‌های مهم زنجیره غذایی در این منطقه به شمار می‌آید.

میزان بالای موادمغذی و پایین بودن شدت جریان آب دریا پناهگاه مناسبی را برای زیست پرندگان مهاجر در این منطقه فراهم کرده که همه ساله شمار زیادی از پرندگان مهاجر را در فصل سرما به این منطقه می‌کشاند.

۱۲۰ گونه پرنده آبزی و کنار آبزی شامل انواع سلیم‌ها، حواصیل‌ها، باکلان‌ها، باشلک‌ها، پرستوهای دریایی، کاکائی‌ها از ظرفیت غذایی این ژئوسایت برخوردار می‌شوند. پرندگان شکاری نیز به ویژه پلیکان‌های خاکستری و فلامینگوهای بزرگ و عقاب ماهیگیر نیز در میان پرندگان مهاجری که وارد تالاب دوکوهک در جزیره قشم می‌شوند، مشاهده شده است.

۶-ژئوسایت دره ستاره‌ها

یکی از ژئوسایت‌های اصلی ژئوپارک قشم که قدمت سازندهای زمین شناسی آن به ۱۰ میلیون سال پیش می رسد ژئوسایت دره ستاره هادر نزدیکی روستای برکه خلف واقع شده است. دو فرآیند طبیعی فرسایش آبی و بادی ساختار ژئومورفولوژی منحصر بفردی در طبیعت به‌وجود آورده است که برای اغلب مردم بسیار شگفت انگیز و دیدنی است.

دره ستاره‌ها در زبان محلی به نام استاله کفته شناخته می‌شود که به معنی ستاره افتاده است. بر اساس باور مردم محلی، ستاره‌ای در این منطقه به زمین برخورد کرده و بر اثر این برخورد اشکال و احجام عجیب در این منطقه پدید آمده‌است.

۷-ساحل لاک پشت‌ها

ساحل زیبای روستای شیب دراز یکی از چندین محل مناسب تخم گذاری لاک پشت‌های دریایی پوزه عقابی در خلیج فارس می‌باشد. هر ساله لاک پشت ها از اوایل اسفند ماه تا اواخر فصل بهار جهت تخم گذاری به این ساحل می آیند. لاک پشت دریایی پوزه عقابی از جمله گونه های در معرض خطر انقراض است. بر این اساس منطقه شیب‌دراز تحت نظارت قرار دارد تا از انقراض این گونه جلوگیری شود.

۸-ژئوسایت دره شور

قدیمی‌ترین سنگ‌های رسوبی جزیره را می‌توان در این منطقه مشاهده نمود. این ژئوسایت بسیار وسیع است و مساحت آن به حدود ۱۲ کیلومترمربع می‌رسد. وجود چشمه­‌های گوگردی نقش و نگاری شگرف به دره داده و گویی هنرمندی چیره‌دست آن را به تصویر کشیده است. البته این تنها ویژگی این چشمه ها نیست و خاصیت درمانی آن سالانه هزاران نفر از بومیان منطقه را به سوی خود می ­کشاند. چشم انداز بکر و دست و نخورده طبیعت و نبود پوشش گیاهی از ویژگی‌های خاص این ژئوسایت است.

۹-غارهای خربس

خربس مجموعه‌ای از غارهای طبیعی است که با دست بشر توسعه یافته و در سازندهای زمین شناسی نرم فرسا قرار گرفته است. سن زمین شناسی سازند این اثر نزدیک به ده میلیون سال و قدمت تاریخی این اثر حداقل تا دوره ساسانی است. غارهای خربس که از بیرون ساختار ساده و طبیعی و زمین‌شناختی خود را همچنان حفظ کرده‌اند از درون با مجموعه دهلیزها، تالارها و اتاق‌های متعدد است که نشانه حضور مردمانی از دوران‌های کهن در این جزیره می‌باشد.
۱۰-ژئوسایت ژئولینک

ژئوسایت ژئولینک محدوده ای در حد فاصل ژئوسایت‌های دره شور و نمکدان در یال جنوبی تاقدیس منطقه سَلَخ است. این ژئوسایت نمایشگاهی از پدیده‌ها و عوارض ساختاری مرتبط با تاقدیس‌ها و فرسایش است. نزدیکی به ساحل جنوبی باعث افزایش تاثیر عملکرد عوامل فرسایش و موجب شکل گیری پدیده‌های جالب فرسایشی در این سایت شده است.

۱۱-ژئوسایت تنگه چاهکوه

ژئوسایت تنگه چاهکوه با چشم اندازی فوق‌العاده از حجّاری آب در صخره‌ها و دیواره‌ها، در مجاورت روستای چاهوشرقی قرار دارد. این تنگه بدلیل وجود لایه‌های نرم قابل فرسایش و تاثیر عملکرد فرسایشی آب شکل گرفته است. در دیواره‌های این دره حفره‌ها، درزها و بریدگی‌های بسیار زیاد و متنوعی ایجاد شده که به آن ساختار و چشم انداز ویژه‌ای بخشیده‌است.

این سایت را به دلیل وجود چاه‌هایی که توسط مردمان محلی همجوار با این ژئوسایت برای نگهداری و ذخیره آب باران حفر شده است، چاهکوه نامیده‌اند.

۱۲-موزه ژئوپارک جهانی قشم

در موزه ژئوپارک قشم موزه توجه ویژه‌ای به آثار طبیعی، تنوع زیستی و صنایع دستی هنرمندان جزیره شده است. ماکت سه بعدی بزرگ جزیره و بسترهای طبیعی بازسازی شده ژئوسایت‌های ژئوپارک از جاذبه‌های اصلی این موزه به شمار میرود.

افزون بر سه هزار نمونه موجود در موزه شامل کوچکترین پستاندار جهان با نام «حشره‌خوار کوتوله» به وزن ۲ گرم تا اسکلت نهنگ ۱۱ متری در این موزه به نمایش درآمده است. از ویژگی های این موزه به وجود سه گونه از لاک‌پشت‌های حوزه خلیج فارس همچون لاک پشت پوزه عقابی و پشت چرمی (با ۷۲۵ کیلوگرم وزن و ۲ متر قد) نیز می‌توان اشاره کرد. از دیگر بخشهای جذاب موزه ژئوپارک جهانی قشم چیدمان نمونه‌ها و اشیاء موزه‌ای در بستر بازسازی شده طبیعی جزیره قشم است. این موزه در ضلع شمالی مجتمع تجاری ستاره قرار دارد.

۱۳-ژئو سایت بصیرا

در بخش های غربی جزیره قشم حد فاصل روستای گوری و مرادی ژئوسایت بصیرا واقع شده است. این ژئوسایت از تپه‌های مرتفع اما مسطح و تخت با دیواره‌های پرتگاهی تشکیل یافته و عملکرد فرسایش در دامنه‌های آن اشکال فرسایشی بدیع و ساختمان‌های پلکانی ایجاد کرده است. نفوذ جریان آب حاصل از بارش باران از طریق شکاف‌های سنگی و نفوذ آن در طبقات مارنی باعث ایجاد اشکال فرسایشی در این ژئوسایت شده است.

۱۴-ژئوسایت دیواره قاضی

این ژئوسایت وسیع در غرب جزیره واقع شده است. ژئوسایت دیواره قاضی دارای اشکال فرسایشی متنوع از جمله اشکال ستونی و قارچ مانند می‌باشد. اشکال دیواره‌مانند این سایت حاصل تناوب قرارگیری لایه‌های ضخیم آهکی سخت فرسا و لایه‌های توده‌ای و نرم‌فرسای مارنی است. از دیگر اشکال ژئومورفولوژیک موجود در این سایت شیارها و خندق‌هایی است که در اثر فرسایش ناشی از جریان یافتن آب‌های حاصل از بارندگی نمایان شده‌است. از محل این ژئوسایت می توان چشم انداز کاملی از ژئوسایت بصیرا را مشاهده کرد.

ادامه دارد…

واکسیناسیون دروازه‌های گردشگری قشم را گشود

مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی منطقه آزاد و ویژه اقتصادی قشم از رونق دوباره گردشگری جزیره پس واکسیناسیون گسترده در سراسر کشور و بهبود وضعیت کرونا خبر داد.

علیرضا امری کاظمی در گفت و گو با ایسنا، با اعلام این خبر گفت: از ابتدای امسال بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار مسافر به جزیره تردد داشته اند که ۳۸ درصد این تردد، با رقمی بیش از ۵۵۰ هزار نفر در دو ماه نخست پاییز انجام شده است.

وی خاطرنشان کرد: از این تعداد مسافر ورود افزون بر ۹۳۸هزار و ۹۴ نفر یعنی ۶۴.۷ درصد آنها از طریق اسکله لافت توسط خودرو و ۴۹۳هزار و ۶۱۸ نفر یعنی ۳۴ درصد این مسافران از طریق اسکله شهید ذاکری و ۱۶هزار و ۸۸۶ نفر یعنی تنها حدود یک درصد آنها توسط قایق از اسکله لافت وارد جزیره قشم شده اند.

مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی منطقه آزاد و ویژه اقتصادی قشم به تعداد و انواع خودروهای وارد شده به جزیره طی هشت ماهه سال جاری هم اشاره کرد و گفت:  در این مدت افزون بر ۲۶۲هزار و ۷۹ دستگاه خودرو شامل سواری، وانت، کامیون، تریلی، مینی بوس، اتوبوس و سایر وارد جزیره شده اند.

وی ادامه داد: از میان آنها سواری با ۱۳۲هزار و ۵۴۳ دستگاه یعنی بیش از ۵۰ درصد کل این خودروها را به خود اختصاص داده است، مضاف بر اینکه تریلی نیز بعد از سواری با ۲۱هزار و ۲۳۳ دستگاه یعنی ۸ درصد کل خودروهای ورودی به جزیره را در این مدت تشکیل داده است.

امری کاظمی همچنین از افزایش بی سابقه ورود خودرو به جزیره قشم در طول دو ماه مهر و آبان ۱۴۰۰ خبر داد و افزود: در این دوماه افزون بر ۱۰۴هزار و ۲۴۶ دستگاه خودرو یعنی حدود ۴۰ درصد کل خودروهای ورودی در طول هشت ماهه امسال وارد جزیره شده است.

وی به سهم اندک ورود مسافر به جزیره قشم از طریق هواپیما نیز اشاره کرد و گفت: از جمع کل مسافران ورودی به جزیره از دو طریق هوایی و دریایی در این مدت یک میلیون و ۵۴۲هزار و ۱۵۳ نفر بوده که ۹۳ هزار و ۵۵۵ نفر یعنی تنها ۶ درصد کل این مسافران از طریق هواپیما به قشم وارد شده اند.

منبع:ایسنا

قلعه قشم، یادگار ۴۰۰ساله از اشغال یک‌ساله پرتغالی‌ها

قلعه تاریخی قشم تقریباً در منتهی‌الیه شمال شرقی جزیره است. از آثار باقی‌مانده آن می‌توان به آب‌انبار مرکز قلعه، قسمت ورودی و برخی دیواره‌ها و برجهی آن اشاره کرد. مصالح بکار رفته در قلعه عموماً سنگ و چوب و ملاط ساروج و گچ مقاوم (نیم پخت) است که سنگ‌های بکار رفته از کوه‌های محلی جزیره و سنگ‌های اسفنجی دریایی استخراج‌شده است (یغمایی۱۳۷۸).

از ظاهر قلعه می‌توان برداشت کرد که این قلعه یک‌بار در زمان‌های بسیار دور و یک‌بار نیز تقریباً چندین سال پیش تعمیر و مرمت‌شده است و به این استناد می‌توان دو دوره معماری برای آن در نظر گرفت. دورتادور قلعه یک خندق وجود داشته است که به گفته اهالی، دارای عرض ۱۲ متر بوده که در هنگام مد دریا، خندق پر از آب می‌شده و باعث جداسازی محوطه قلعه و خود قلعه از اطراف آن می‌شده است و نفوذ به قلعه را با مشکل همراه می‌کرده است. این خندق امروزه وجود ندارد (آرشیو اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان هرمزگان).

در مورد تاریخ ساخت یا بازسازی قلعه به‌وسیله پرتغالی‌ها می‌توان اشاره کرد که در بهار۱۵۸۰ جواهرساز ونیزی به نام گاسپارو بالبی، از راه دریا از بصره به هرمز سفر کرد. تنها چند روز پیش از ورود به هرمز در پنجم می‌۱۵۸۰، بالبی به باسعیدو (باسیدو) رسید. نویسندگان قرن نوزدهم ازجمله کارکنان کمپانی هند، مثل کمپتورن، هورس بورگ و وایت لوک به ویرانه‌های یک قلعه و شهرک پرتغالی در باسادوره یا موقعیت باسعیدو اشاره می‌کنند.

اگرچه پرتغالی‌ها در زمان بازدید بالبی از هرمز به‌خوبی در آنجا مستقر شده بودند، اما هیچ منبع مکتوبی در دست نداریم که گواه بر فعالیتشان در قشم باشد، بااین‌حال چند سال قبل در طی لایروبی و گسترش بندر قشم، گورستان دست‌نخورده پرتغالی‌ها، درست نزدیک خط ساحلی فعلی کشف شد. تعداد دقیق گورهای از‌بین‌رفته نامشخص است و تنها یک سنگ‌قبر سالم مانده بود. بنا برنوشته‌ها چنین تعبیر می‌شود: قبر متعلق به آنتونیو کوریا و فرزندانش، درگذشته در ۱۷ ژانویه ۱۵۹۱ میلادی (پاتس، ۱۳۹۵).

در سال ۱۶۱۸ رویفرییرد آندراده، طبق دستوری مبنی بر شناسایی و نابودی هر یک از کشتی‌های بیگانه اروپایی و برقراری ارتباطات بازرگانی با پارس، از لیسبون عازم هرمز شد. گشت زنی در تنگه هرمز و دهانه دریای سرخ، به‌منظور مصادره کشتی‌ها و لنج‌هایی بود که حامل کالاهای ممنوعه بوده و کشتی‌هایی که مجوز تجارت دریایی و رمز عبور صادره از سوی پرتغالی‌ها را نداشتند و به‌عنوان یک راهکار ثانوی در این خصوص، در تاریخ۱۵ ژانویه ۱۶۱۹ میلادی پرتغالی‌ها به فکر استقرار قلعه‌ای در قشم افتادند که ایرانیان ساخت آن را مربوط به سال۱۶۱۴ میلادی می‌دانند.

رویفرییر در ۱۶۲۱ میلادی در قالب یک ناوگان با ۳۳ فروند کشتی به سمت قشم رفت و پس از درگیری با پارسی‌ها و غلبه به آن‌ها، شروع به ساخت قلعه کرد (پاتس، همان).

در ۱۶۲۲ میلادی ناوگان انگلیسی و سربازان ایرانی ضربه سختی به پرتغالی‌ها در خلیج‌فارس وارد کردند و قلعه آن‌ها در قشم را به تصرف خود درآوردند (وادالا ۱۳۵۵:۴۲).

با این اوصاف پرتغالی‌ها بیشتر از یک سال در قلعه قشم حضور نداشتند. به نظر می‌رسد شالوده این دژ به دست پرتغالی‌ها و با به کار گرفتن کارگران ایرانی برپاشده است. اینکه آیا پیش از قلعه‌ای که امروزه در معرض دید ما قرار دارد، پی یا بنیاد دژ دیگری (شاید ساسانیان) در اینجا بوده است، به‌درستی روشن نیست و تنها کاوش‌های باستان‌شناختی پیگیر می‌تواند به آن پاسخ دهد (یغمایی، همان). اگرچه این احتمال (مثل قلعه هرمز) به نظر پررنگ می‌رسد.

قلعه قشم، کاربردی چون یک انبار بزرگ یا جای نگهداری مهمات و سلاح داشته که در مواقع اضطراری به دیگر دژها کمک می‌رسانده است. قلعه پرتغالی‌ها یک قلعه تدارکاتی بود که برای ارتباط با قلعه هرمز و رساندن تدارکات و خدمات به این قلعه مرکزی در قشم ساخته‌شده بود. آنچه امروزه قابل‌مشاهده است، دژی است راست‌گوشه ناقص (نزدیک به ذوزنقه) که از سنگ‌های دریایی و ساروج ساخته‌شده است. مهم‌ترین کاربردهای این قلعه استفاده از آن به‌عنوان انبار مهمات جنگی و نیز منبع ذخیره آب شیرین برای سربازان و کشتی‌های پرتغالی بوده است.

این قلعه دارای دو حصار است (نوربخش ۱۳۶۹:۳۲۱). در ضلع جنوب شرقی آن‌یک زیرزمین قابل‌مشاهده است (اقتداری ۱۳۴۸:۷۶۵). در چهارگوشه آن چهار برج استوانه‌ای ویران دیده می‌شود. دیوارهای بیرونی و اتاق‌ها و انبارهای درونی نیز، ویران و از خاک و سنگ و آوار پرشده‌اند. در زمان‌آبادانی از میان چهار برج، دوتای آن‌ها کاملاً و برج سوم با زاویه‌ای، روبه‌دریا بوده است. برج چهارم رو به جزیره و شهر قشم بوده و تنها راه بیرون رفت از قلعه به شمار می‌آمده است؛ چراکه سه باروی دیگر کور بوده‌اند و راهی به بیرون نداشته‌اند. نمای بیرونی و درونی برج‌ها و باروها از سنگ‌های کم‌وبیش یک اندازه مستطیل شکل آهکی است، اما درون باروها از سنگ لاشه آهکی – نمکی پرشده است. ملاط بین سنگ‌ها، ساروجی سخت شبیه ساروج بناهای ساسانی است. در برج‌ها مثل برج شمالی، برج شرقی و جنوبی و همچنین باروهای بین آن‌ها، نشانه‌های تخریب و بازسازی، گسترش یا تغییر با استحکام‌بخشی بیشتر به چشم می‌آید.

شکسته سفالینه‌های به‌دست‌آمده از کاوش نیز خود گواهی بر این تضمین‌ها، تصرف‌ها و دوباره‌سازی‌ها است. تنها ورودی دژ در زیر برج جنوبی است و بیشترین بازمانده‌های ساختمانی نیز بر فراز همین برج است. در کنار در ورودی، در درون دژ اتاقکی است به گونه اتاق نگهبانی یا بازرسی، با دیوارها و سقفی گهواره‌ای، یکپارچه از سنگ‌های آهکی که هرگونه رفت‌وآمد را زیر نظر داشته است. بر فراز اتاق، سوراخ گرد و بزرگی است که به‌احتمال بسیار زیاد یک‌راه ایذایی بوده است و از درون اتاق بالای برج بر سر مهاجمان، گلوله‌های سنگ یا قیر مذاب یا آب جوش می‌ریخته‌اند؛ چراکه جای مدافعان بر طاقچه‌ای مشرف‌به این سوراخ در کاوش به‌دست‌آمده است. چسبیده به دیوار شمال شرقی درون برج، بازمانده یک شیب (رامپ) بر جای است که بخش‌هایی از آن در کاوش به دست آمد. این شیب برای بالا بردن توپ‌های سنگین بر فراز برج و باروها و رفت‌وآمد سربازان بوده است.

طول باروهای چهارسوی برج، نزدیک دو متر است که در بام دیوارها به شکل راهرو ساخته‌شده و در هرچند گام، جای تیرکش‌ها، برای سربازان ایستاده، سربازان به‌زانو نشسته، توپچی‌ها و خادمان به چشم می‌خورد. دورتادور دژ خندقی بوده است که امروز پرشده و نشانی از آن بر جای نیست. تقریباً در میانه حیاط دژ، گود دست‌ساخته‌ای است که انبار آب شیرین باران بوده است. حیاط قلعه از چهارسو شیب ملایمی به‌طرف استخر داشته به‌گونه‌ای که آب باران در این انبار جمع می‌شده است. انبار، سقفی گهواره‌ای و خمیده داشته که امروز تمامی سقف آن فروافتاده است و تنها جای این آبگیر به درازای ۱۳، پهنای ۴ و عمق ۵/۲ متر بر جای است (یغمایی، همان).

در آبان ۱۳۷۸ نیز در پی حفاری‌های شرکت برق در محدوده ۵۰۰ متری قلعه پرتغالی‌ها، تونل قدیمی متصل به این قلعه، کشف شد. این تونل که به قلعه پرتغالی‌ها متصل است، راه فرار فرماندهان و نیروهای نظامی پرتغالی و همچنین مکان نگهداری مهمات نظامی آنان بود. این تونل تا محدوده میدان سعدی شهر قشم به طول حدود سه کیلومتر، ادامه دارد.

منابع:

– آرشیو کتابخانه اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان هرمزگان،
– نوربخش، حسین. ۱۳۶۹، جزیره قشم و خلیج فارس. تهران: نشر امیر کبیر.
– سدیدالسلطنه (کبابی)، محمد علی، ۱۳۴۲، بندرعباس و خلیج فارس. تصحیح احمد اقتداری. تهران: نشر ابن سینا.
– پاتس، دنیل توماس. ۲۰۱۱. پرتغالی‌ها در قشم. ترجمه حمید زیبایی. ۱۳۹۵. فصلنامه تخصصی مطالعات خلیج فارس شماره ۷.
– وادالا، ر، ۱۳۶۴، خلیج فارس در عصر استعمار، ترجمه شفیع جوادی، تهران: کتاب سحاب.
– اقتداری، احمد. ۱۳۴۸. آثار شهرهای باستانی سواحل و جزایر خلیج فارس و دریای عمان. تهران: نشر انجمن آثار ملی.

منبع:میراث آریا

تردد بیش از یک میلیون مسافر از آب‌های قشم

رئیس اداره بنادر و دریابانی قشم گفت: در ماه‌های مهر و آبان امسال تعداد یک میلیون و ۴۲ هزار و ۷۶۰ مسافر و گردشگر از مبادی آبی این جزیره رفت و آمد کرده‌اند.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، علی اشتری افزود: از این تعداد ۵۲۵ هزار و ۷۶۴  مسافر به وزیره قشم وارد شده‌اند و ۵۱۶ هزار و ۹۹۶ گردشگر از این شهرستان خارج شده‌اند. در این مدت ۲۱۲ هزار و ۷۸۴ خودرو از مسیر لاف-پهل تردد کرده‌اند که ۱۰۸ هزار و ۸۴۶ خودرو وارد و ۱۰۳ هزار و ۹۳۷ خودرو خارج شده‌ است.

وی ادامه داد: با توجه به وضعیت مناسب جزیره قشم از نظر شیوع ویروس کرونا، هیچگونه محدودیتی برای تردد مسافران و گردشگران وجود ندارد. اسکله مسافری شهید ذاکری قشم از ساعت ۰۶:۳۰ تا ۲۲ و اسکله لافت از ۶ تا  ۲۴ به فعالیت می‌پردازند.

هشت اسکله گردشگری در مناطق شیب دراز، کندالو، هنگام، لافت، گورزین، سهیلی، طبل و گوران شهرستان قشم فعالیت می‌کنند. این شهرستان ۱۹ اسکله مسافری، تجاری و گردشگری دارد. جزیره قشم با وسعت یک هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع از تنگه هرمز به موازات ساحل جنوبی ایران به طول ۱۳۵ کیلومتر و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر داز توابع هرمزگان است و ۳۰۰ کیلومتر خط ساحلی دارد.

شهرستان قشم شامل جزیره‌های قشم، هنگام و لارک با حدود ۱۵۰ هزار نفر جمعیت از تنگه هرمز به موازات ساحل استان هرمزگان به طول ۱۵۰ و عرض میانگین ۱۱ کیلومتردر میان آب‌های خلیج فارس گسترده شده است.

منبع:همشهری

آموزش ۱۱۰نفر از قایقرانان و فعالین گردشگری در جزیره قشم

مدیر محیط زیست سازمان منطقه آزاد قشم از اجرای برنامه آموزش ۱۱۰ نفر از قایقرانان و فعالین گردشگری حوزه ذخیره‌گاه زیست‌کره حرا در روستا و اسکله سهیلی و فراگیری ضوابط و اصول تفرج در این ذخیره‌گاه از سوی این افراد خبر داد.

سید محمد هاشم داخته صبح امروز (سوم آذرماه) با اشاره به اینکه  این برنامه در قالب برگزاری کارگاه آموزشی توسط مدیریت محیط زیست این سازمان درساختمان تماشاگه حرا در اسکله سهیلی انجام شد، گفت:  دراین کارگاه  مباحث مربوط به  ضوابط و اصول تفرج در ذخیره گاه زیست کره حرا توسط « محمد غواصی » کارشناس محیط زیست دریایی مدیریت محیط زیست سازمان منطقه آزاد قشم به قایقرانان شرکت کننده دراین کارگاه ارائه شد.

مدیر محیط زیست سازمان منطقه آزاد قشم حفظ آرامش، مدیریت زباله، رعایت فاصله  با حیات وحش و رعایت محدوده سرعت را از جمله این ضوابط  نام برد و افزود:  درپایان این دوره گواهی شرکت در کارگاه برای حاضرین صادر شد.

وی ذخیره گاه حرا را تنها منطقه حفاظت شده از جنگل های حرا در حاشیه شمالی خلیج فارس و دریای عمان  اعلام کرد و گفت: بیشترین تراکم پوشش این جنگل ها را نیز همین منطقه داراست.

سید محمد هاشم داخته با اشاره به اینکه حدود ۸۰ درصد از آبزیان خلیج فارس دوره تخم ریزی خود را در این جنگل ها می گذرانند، افزود:  منطقه حفاظت ‌شده حرا و تالاب بین المللی خورخوران با وسعتی بیش از ۸۶ هزار هکتار در حد فاصل دلتای رودخانه مهران و جزیره قشم قرار گرفته است.

به گزارش ایسنا، این منطقه علاوه بر داشتن عناوین منطقه حفاظت شده و تالاب بین المللی درسال ۱۹۷۶ میلادی به شبکه جهانی انسان و کره مسکون (MAB)  پیوست و عنوان ذخیره گاه زیست کره را نیز به خود اختصاص داد.

منبع:ایسنا