این مراکز تنوع زیادی دارند و قیمت‌های آن‌ها نیز اقتصادی است که به همین دلایل گردشگران ترجیح می‌دهند در کنار لذت بردن از سایر جاذبه‌ها، زمان زیادی را برای بازدید از این مراکز اختصاص دهند.

بسیاری از جزایر، مناطق آزاد، مرزهای‌زمینی، شهرها در گذشته فقط ازتعداد محدودی بازار برخوردار بودند اما با گذشت زمان و با پی‌بردن به اهمیت این موضوع، دولت‌ها یا بخش خصوصی اقدام به ساخت بازارها و مراکز خرید جدید کردند.

به‌تدریج بازارها و مراکز خرید افزایش و متنوع شدند و در نتیجه توانستند علاوه بر قطب گردشگری و تاریخی خود، به یک منطقه اقتصادی نیز تبدیل شوند.

به‌عنوان نمونه بارز در تایید این موضوع و درهفته اول تعطیلات نوروزی سال ۱۴۰۱ حدود ۷میلیون نفر گردشگر وارد استان بوشهر شد که از این تعداد ۸۵درصد فقط از بندر گناوه که دارای مراکز خرید متنوع است، بازدید کردند.

در بازدید گردشگران از استان ایلام به گواه راهنمایان گردشگری، یکی از نقاطی که گردشگران در استان سراغ آن را می‌گیرند بازار، مرکز خرید یا به ویژه بازارچه خرید مرزی در مهران است که متاسفانه با جواب منفی مسئولان مواجه می‌شوند.

پس با پی بردن به اهمیت موضوع می‌طلبد مسئولان ارشد استان هرچه زودتر در راستای جذب گردشگر و ایجاد انگیزه جهت ورود گردشگران، نسبت به ایجاد مرکز و بازار خرید تجاری به‌ویژه در مرزمهران با استفاده از موضوع تجارت چمدانی اقدام کنند.

این موضوع در بحث گردشگری تاثیرگذار خواهد بود و هم در تاثیر مثبت آن بر کاهش قیمت‌ها در سطح استان ایلام.

در آخر قابل ذکر است که استان ایلام تنها استان مرزی در ایران است که فاقد بازار خرید تجاری مرزی و زمینی است که جای تامل دارد.

منبع:میراث آریا

ایلام سرشار از ناگفته‌های بکر است، مملو از آثار و جاذبه‌های تاریخی و باستانی، طبیعی، مذهبی، دفاع مقدس، اغذیه و اشربه محلی و مردم‌شناسی که جذابیت آن برای گردشگران غیربومی بدیع و تازه و برای گردشگران بومی هم جذاب و چشم‌نواز است.

کوه زیبای قلاقیران درپنج کیلومتری شهر ایلام و در منطقه جنگلی، تفریحی ششدار و پایین دست منطقه جنگلی، تفریحی دالاب واقع شده که هم یک کوه منحصر به فرد و خاص است و هم به عنوان نماد استان ایلام شناخته می‌شود.

این کوه دووجهی یکی از جاذبه‌های گردشگری ایلام است که در ذهن ببیننده ناخودآگاه میدان آزادی تهران را تداعی می‌کند و همه‌ساله در فصول مختلف سال مردم به طبیعت پیرامونی این کوه برای گذران وقت و تفرج می‌روند.

غار زینگان در ۲۵ کیلومتری شهر مهران و در منطقه صالح‌آباد واقع شده و بخش عمده‌ای از طول مسیر این غار دره مانند و روباز با مسیرهای پرپیچ وخم است و یک بخش از آن بسته و مسقف همچون دیگر غارها است که در قسمت‌هایی سقف آن کوتاه و قابل لمس کردن است و چکه‌های آب از روی سقف به پایین فرو می‌ریزد و درانتهای غاردریاچه‌ای نه‌چندان عمیق با آب سرد قرار دارد.

از نکات جالب توجه در مورد غار زینگان اینکه این غار در منطقه گرمسیری صالح‌آباد از توابع شهرستان مهران واقع شده که دمای داخل غار با دمای مرسوم آن منطقه تفاوت فاحش دارد.

دریاچه دوقولوی سیاه‌گاو آبدانان که به علت شفافیت بالای آب به آکواریوم طبیعی استان ایلام و کشور معروف است و این دریاچه‌های دوگانه از طریق یک آبراهه باریک طبیعی ۱۰ متری به‌هم متصل هستند.

این دو دریاچه حدود سه متر عمق دارند و عرض این دو دریاچه تقریبا هشت متر بوده و طول آن ۷۰ متر است و قدمت این پدیده طبیعی نادر و شگفت‌انگیز هزاران سال بوده و تماشای آن واقعا چشم‌نواز است.

تنگه کافرین در پایین‌دست سد سیمره واقع در شهرستان بدره که محلی مناسب برای قایق سواری است، غار خفاش دهلران زیستگاه منحصر به فرد میلیون‌ها خفاش، غار کناتاریکه کوه‌های سیوان که به علت دمای پایین آن هیچ موجودی قادر به ادامه حیات در آن نیست، دره ارغوان که در ماه‌های فروردین و اردیبهشت ماه شکوفه‌های درختان ارغوان جلوه‌ای بی‌نظیر در این منطقه تفریحی ایجاد می‌کند، آبشار هفتگانه پلیه و سنگ منحصر به فرد سانیری ایوان، تنگه رازیانه در مسیر ایلام – بدره و صدها اثر طبیعی از جاذبه‌های گردشگری طبیعی استان ایلام است.

ایلام در کنار جاذبه‌های طبیعی مملو از آثار تاریخی از دوره‌های متعدد است که نشان از قدمت دیرینه این سرزمین کهن دارد.

شهر دره‌شهر خود یک موزه بزرگ باستان‌شناسی است که وجود شهر تاریخی دره‌شهر موسوم به ماداکتو، تنگه طبیعی تاریخی بهرام چوبین با سازه‌ها و آبگیرهای احداثی این تنگه به یادگار مانده از بهرام و دوران ساسانیان، آبشار و آبراهه‌های فراوان دراین شهر و وجود پل تاریخی گاومیشان دره‌شهر را به یک مقصد گردشکری خاص تبدیل کرده است.

روستای تاریخی و هدف گردشگری سراب‌کلان واقع در شهرستان سیروان که در کنار شهر تاریخی سراب‌کلان ساخته شده و قدمت این منطقه بین پنج هزارسال تا عهد ساسانیان تخمین زده شده و گورستان بسیار کهن آهنگران (آسنگران) با پیشینه پنج هزارساله نیز در شهرستان سیروان قرار گرفته است.

کاخ موزه فلاحتی که در داخل شهر ایلام و در محوطه سازمان جهاد کشاورزی قرار گرفته و مختص تاریخچه کشاورزی در استان ایلام در سده‌های مختلف تاریخی است و در این کاخ موزه آثار و ادوات کشاورزی کشف شده نگهداری می‌شود.

این کاخ موزه یکی از آثار تاریخی و جاهای دیدنی ایلام است که در دوران قاجاریه و در سال ۱۳۲۶ هجری قمری، توسط غلامرضا خان والی ساخته شد.

قعله والی که در داخل شهر ایلام قرار گرفته و متعلق به دوران قاجاریه و زمان والیان حاکم بر ایلام است و موزه مردم‌شناسی استان ایلام در این قلعه قراردارد و بازدیدکنندگان با بازدید از غرفه‌های مختلف این قلعه با البسه قدیمی اقوام و ایلات مختلف و زندگی سنتی مردم استان ایلام در دوره‌های گذشته آشنا می‌شوند.

چهارطاقی شیرین و فرهاد واقع درشهرستان ایوان که تداعی‌گر عشق آتشین فرهاد به شیرین است از عهد ساسانیان به یادگار مانده است.

طاق شیرین و فرهاد به شکل مربع بوده و در دامنه کوه قرار گرفته و طول این بنا ۳۲۰ سانتی‌متر، عرض آن ۲۹۰ سانتی‌متر و ارتفاع آن ۲۲۰ سانتی‌متر است، جالب اینکه این طاق به‌طور کامل از سنگ‌های یکپارچه تراش داده شده و در ساخت آن از بدون هیچگونه ملاتی استفاده نشده و سقف آن مسطح است.

سنگ حکاکی‌شده گل‌گل ملکشاهی متعلق به دوره باستانی آشوریان با قدمتی بیش از سه هزارسال است که دراین سنگ حجاری نقشی از یک سرباز آشوری با کلاه‌خود و یک تیر در دستش وجود دارد و یک ماه و ستاره هم در بالای آن کشیده شده و ابعاد این سنگ نوشته، ۱۳۵ در ۹۰ سانتی‌متر بوده و در قسمت پایینی آن چندین جمله با خط میخی نوشته شده است.

قلعه کنجانچم در حاشیه رودخانه کنجانچم، گورستان چنار با قدمت یک هزارسال قبل از میلاد که بنا بر رسم آن دوران، مردگان را داخل خمره‌های کوچک و بزرگ دفن کرده‌اند و داخل خمره‌ها، اشیا و لوازم فرد فوت شده را در کنار او قرار داده‌اند، دژمیرغلام تنها گوشه‌هایی از قدمت تاریخ در سرزمین اصیل ایلام است.

استان ایلام علاوه بر جاذبه‌های گردشگری تاریخی و طبیعی از اماکن تاریخی مذهبی نیز برخودار است که برخی از این ابنیه‌ها به سده‌های گذشته بر می‌گردد که از جمله می‌توان به بنای امام‌زاده سیدابراهیم دهلران اشاره کرد که بنای این امامزاده به دوران سلجوقیان بازمی‌گردد.

مسجد صاحب الزمان (عج) یکی ازجاذبه‌های مذهبی اقامتی واقع در شهر ایلام است که به گفته سازمان اوقاف و امور خیریه کشور این مسجد بعد از جمکران درقم پرترددترین مسجد در کشور است که در تمام طول سال تا پاسی ازشب باز و پذیرای زائران است و در ایامی چون تعطیلات تابستان، نوروز و اربعین محل اتراق مسافران غیربومی نیز است.

از دیرباز تاکنون روزهای چهارشنبه این مسجد مختص بانوان است و زنان و دختران ایلامی از هرنقطه ازایلام به ویژه مرکز استان خود را به این مسجد می‌رسانند و در این روز مسجد و خیابان منتهی به آن مملو از جمعیت زنان است و به همین جهت هم در این روز بازار موقت دست‌فروشان برای فروش اقلام دایر می‌شود.

امامزاده علی‌صالح (ع) واقع در بخش صالح آباد شهرستان مهران که از امام‌زادگان شاخص کشور نیز محسوب می‌شود و آرامستان عمومی و قدیمی شهر ایلام نیز در جوار این امام‌زاده قراردارد و همواره در طول سال پذیرای مسافران و کاروان‌های راهیان نور است و از جایگاه و اهمیت زیادی بین مردم استان ایلام برخودار است.

یادمان‌های عملیاتی شرهانی، سه‌راهی‌جندالله، قلاویزان، میمک، سنگرصدام، وجود تانک‌ها و نفربرهای سوخته در مسیرهای منتهی به مهران و دهلران، وجود مخروبه‌های زمان جنگ تحمیلی درابتدای شهر مهران در کنار بقاع متبرکه امام‌زادگان از جمله سیدحسن برادر بزرگوار امام‌رضا (ع) در شهر مهران از دیگر جاذبه‌های گردشگری مذهبی دراستان ایلام است.

گذران تعطیلات نوروزی مردم استان ایلام در ایام عید خود یکی ازجاذبه‌های دیدنی برای مسافران غیربومی است که با رسومات این دیار آشنا نیستند، چرا که عمده مردم استان ایلام چند روز مانده به عید تا پایان تعطیلات با برپایی چادرهای بزرگ برزنتی در دامان طبعیت این ایام را با ایجاد کلونی‌های چادرنشینی طی می‌کنند، در واقع سنت چادرنشینی در ایام تعطیلات در استان قدمت چندانی ندارد و یک رسم خودجوش به جای مانده از زمان جنگ تحمیلی و آوارگی و زندگی اجباری در زیر چادر است.

دوغ و نوشیدنی‌های محلی، کله کنجد، بژی‌برساق، نان‌های محلی چون پَپگ و ساجی از جمله خوراکی‌های محلی استان ایلام است.

منبع:میراث آریا

در حوزه گردشگری و در معاونت گردشگری اداره‌‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایلام در یک‌سال گذشته توجه ویژه­ای به بهره‌برداری از واحدهای گردشگری استان، برگزاری ‌آموزش ویژه توانمندسازی فعالان حوزه گردشگری، بازدیدهای نظارتی در ایام کرونا از واحدهای گردشگری استان، اقدامات حمایتی از تأسیسات گردشگری در شرایط کرونا، توسعه گردشگری سلامت، توسعه گردشگری ماجراجویانه، برنامه‌ریزی توسعه منطقه‌ای، توسعه گردشگری داخلی و برنامه‌ریزی‌هایی برای دوران پس از کرونا شده است.

چاپ اقلام تبلیغاتی معرفی جاذبه‌های گردشگری استان

در نوروز امسال، تعداد ۲۰۰ هزار نسخه اقلام تبلیغاتی به زبان‌های فارسی، عربی، چینی و انگلیسی (کتابچه، نقشه راهنمای جدید با توجه به افزایش تعداد شهرستان‌های استان) چاپ و توزیع شد و همچنین نصب ۸ بیلبورد تبلیغاتی معرفی جاذبه‌های گردشگری در مسیرهای مواصلاتی استان در ایام نوروز از دیگر اقدامات این اداره‌کل بوده است.

بهره‌برداری از ۲۹ واحد گردشگری در ایلام

در یک‌سال گذشته تعداد ۲۹ واحد شامل ۸ واحد گردشگری سلامت، سه واحد دفتر گردشگری، دو مجتمع گردشگری، ۱۴ مورد خانه مسافر و دو مورد سفره‌خانه سنتی صدور مجوز یا تمدید بهره‌برداری تأسیسات گردشگری در استان انجام شده است.

برای بالابردن کیفیت خدمات در تأسیسات گردشگری استان، استانداردسازی تأسیسات گردشگری استان  ۱۰ پرونده در دست اقدام و ارتقاء یک واحد هتل از ۲ به ۳ ستاره از دیگر اقدامات این اداره‌کل بوده است.

تشدید بازدیدهای نظارتی در ایام کرونا از واحدهای گردشگری ایلام

در این مدت به مناسبت ایام نوروز و با توجه به شیوع بیماری کرونا با تشدید بازدیدهای نظارتی تعداد ۲ هزار و ۴۲۰ مورد از تأسیسات گردشگری استان، اقدامات پیشگیرانه انجام شد.

در این مدت برنامه‌های بازدید کمیته مشترک با همکاری و همراهی دستگاه‌های نظارتی از جمله تعزیرات، مدیریت اماکن بهداشت و وزارت صنعت، معدن و تجارت به ‌صورت گروهی انجام شد، تمام تأسیسات گردشگری شهرستان‌ها و واحد‌های بین‌‌راهی تحت نظارت اداره‌‌کل استان در زمینه رعایت پروتکل‌های بهداشتی، کیفیت غذا و نحوه ارائه خدمات مطلوب به مشتریان، مورد بازدید و بررسی قرار گرفتند.

برگزاری همایش، نمایشگاه و جشنواره ها در ایلام

 در یک‌سال گذشته این اداره‌کل با همه توانایی‌ها در نمایشگاه بین‌المللی تهران که اسفند ۹۹ برگزار شد شرکت فعال داشت.

در این مدت می توان به برگزاری جشنواره ایلام به زبان انگلیسی با هدف بومی کردن و اشاعه فرهنگ اصیل ایرانی اسلامی، کمک به معرفی ظرفیت‌های گردشگری، تاریخی، طبیعی، فرهنگی و مذهبی استان اشاره کرد. همچنین از خادمان گردشگری در مهر ماه ۹۹ به مناسبت بزرگداشت روز جهانی جهانگردی تجلیل به عمل آمد.

یکی دیگر از سیاست‌های دولت در سال‌های اخیر حضور در عرصه بین‌الملل و معرفی توانمندی‌های کشور در بازارهای هدف است که در استان ایلام نیز تولید محتوا و حضور پررنگ در فضای مجازی و بسترهای تبلیغاتی در دسترس در حال انجام است تا شاهد رونق بیشتر گردشگری در این استان باشیم.

از اقدامات یک‌سال گذشته می‌توان به ارسال ۶۰ مورد خبرهای مربوط به معرفی جاذبه‌های گردشگری از رادیو و تلویزیون و فضای مجازی، ایجاد تفاهم‌نامه همکاری فرهنگی در جهت توسعه گردشگری بین دانشگاه علمی کاربردی، بسیج دانشجویی، در زمینه آموزش می‌­توان به برگزاری ۶ دوره آموزشی ویژه توانمندسازی فعالان حوزه گردشگری، برگزاری دو دوره آزمون مدیران فنی دفاتر خدمات مسافرتی و راهنمایان گردشگری اشاره کرد.

اقدامات حمایتی از تأسیسات گردشگری در شرایط کرونا

در یک سال گذشته، با تشکیل کمیته تخصصی نظارت بر رستوران‌ها و تالارها ذیل قرارگاه استانی مبارزه با ویروس کرونا برای پیگیری امور محوله و رصد فعالیت تأسیسات گردشگری با هدف رعایت پروتکل‌ها و شیوه‌نامه‌های بهداشتی اقدامات پیشگیرانه‌ای انجام شد.

از دیگر اقدامات مهم در حمایت از کسب و کارهای آسیب دیده از کرونا در استان ایلام می‌توان به تعریف بسته حمایتی ستاد ملی کرونا در برای تأسیسات گردشگری اشاره کرد که به منظور بهره‌مندی تأسیسات گردشگری از مزایای این بسته، ضمن اطلاع‌رسانی مستمر و گسترده، سعی شده است برای این تأسیسات استفاده حداکثری از مزایای آن رقم خورد.

همچنین در این دوره امهال مالیات‌های سررسید شده تأسیسات گردشگری طی دو مرحله تا شهریور ۱۴۰۰، امهال قبوض مصرفی آب، برق و گاز تأسیساتی دو مرحله، اعمال حق بیمه سهم کارفرما و نیز پرداخت کمک‌های فنی و اعتباری بلاعوض به راهنمایان گردشگری و اقامتگاه‌های بوم‌گردی و پرداخت تسهیلات ارزان قیمت به کسب و کارهای گردشگری دارای مجوز از میراث‌فرهنگی، برآورد خسارت در تأسیسات گردشگری استان ناشی از کرونا و اعلام آن به مراجع ذیربط برای مساعدت و یا ارائه تسهیلات و پرداخت مبلغ ۴۴۶۲ میلیارد ریال به تعداد ۱۱۵ نفر از افراد خسارت دیده از شیوع بیماری کرونا مربوط به مشاغل گردشگری از طریق سامانه کارا (وزارت تعاون،کار واموراجتماعی) از جمله دیگر اقدامات مهم در این راستا است.

توسعه گردشگری سلامت در ایلام

در یک‌سال گذشته با دادن مجوزهای جدید برای شرکت‌های خدمات مسافرتی گردشگری سلامت و با جذب گردشگران و بیماران خارجی به ‌ویژه از کشور عراق، طرح توسعه گردشگری سلامت ایلام محقق شد.

همچنین با توجه به موقعیت ممتاز و ویژه استان در غرب کشور و مرز رسمی و بین‌المللی مهران به عنوان دروازه عتبات عالیات و همچنین با توجه به تعیین کشور عراق به عنوان بازار هدف استان، افزایش صدور ویزای گردشگری سلامت برای دفاتر خدمات مسافرتی استان و مکاتبه با وزارت امور خارجه در خصوص لغو سهیمه‌بندی صدور ویزای سلامت برای دفاتر فعال استان در حوزه سلامت پیگیری شد.

توسعه گردشگری ماجراجویانه در ایلام

با توجه به پتانسیل‌های گردشگری استان ایلام و علاقه‌مندی بخش عمده ای از گردشگران به این نوع از گردشگری، این اداره‌کل اقدام به تشکیل کمیته گردشگری ماجراجویانه کرده و در این زمینه ضمن مکاتبه با وزارتخانه در مورد برگزاری همایش گردشگری ماجراجویانه در استان، صدور بیش از ۵۰ کارت راهنمای محلی با هدف استفاده از ظرفیت راهنمایان محلی استان در حوزه طبیعت‌گردی و ماجراجویانه استان، تشکیل جلسات مختلف با استانداری و فرمانداری شهرستان‌های بدره و ملکشاهی که عمده ترین فعالیت گردشگری ماجراجویانه را دارند کرده است.

برنامه‌ریزی توسعه منطقه‌ای در ایلام

این اداره‌کل با بازنگری و روزآمد کردن طرح جامع گردشگری استان با رویکرد آینده پژوهانه در افق سال ۱۴۲۰ با هدف بهره‌گیری از ساز و کارهای علمی لازم برای باز توزیع گردشگران در سطح شهرستان‌های استان، اقدام به تنوع بخشی به فعالیت‌های گردشگری، معرفی توانمندی و ظرفیت‌های گردشگری و معرفی جاذبه‌های منحصر بفرد استان و تهیه بسته‌های سرمایه‌گذاری کرده است.

همچنین پیگیری سند راهبردی توسعه گرشگری استان و تشکیل کمیته‌های مرتبط با هدف همفکر‌ی و برنامه‌ریزی مدون برای توسعه گردشگری و بهبود شرایط موجود و دست‌یابی به شاخص‌­های توسعه پایدار گردشگری با تعامل با نهاد‌های مربوطه ، تشکیل کمیته ارتقاء امنیت گردشگری خارجی در استان با هدف ارتقای امنیت گردشگران خارجی، تقویت احساس امنیت در گردشگران خارجی و تامین امنیت مقاصد گردشگری استان از دیگر اقدامات مهم این اداره‌کل در یک‌سال گذشته است.

توسعه گردشگری داخلی در ایلام

اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان ایلام با تشکیل دبیرخانه ستاد اجرایی خدمات استان ایلام در نوروز ۱۴۰۰ با دیگر دستگاه‌های عضو در ایام نوروز و نظارت شبانه‌­روزی بر فعالیت تأسیسات گردشگری با توجه به شیوع ویروس کرونا، تشکیل انجمن حرفه‌ای دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری انجمن اقامتگاه‌های بوم‌گردی و سنتی استان در راستای تحقق اهداف پیش‌بینی شده برنامه پنج‌ساله ششم توسعه کشور و همچنین ماده ۲۵ آئین‌نامه ایجاد، اصلاح، تکمیل، درجه‌بندی و نرخ‌گذاری تأسیسات گردشگری مصوب هیئت ‌وزیران صورت گرفته است.

 اقدامات و برنامه‌ریزی‌های انجام شده برای پس از کرونا

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان ایلام در مورد برنامه‌های این اداره‌کل در یک سال گذشته گفت: «امید می رود با واکسیناسیون جمعی، دوران طلایی پس از کرونا در استان ایلام آغاز شود و نمایشگاه‌های منطقه‌ای از جمله نمایشگاه سوغات غرب کشور، اکسپو در دبی و همچنین نمایشگاه برداشت برنج عنبربوی سیروان و متعاقب آن نمایشگاه نوروز ۱۴۰۱ با جدیت بیشتری برگزار شود.»

عبدالمالک شنبه‌­زاده ابراز امیدواری کرد فعالیت واحدهای گردشگری در سایه پسا کرونا و ورود گردشگران، به خوبی از سر گرفته شود.

او تأکید کرد: «برنامه‌ریزی‌های لازم برای شرکت در رویداد بین المللی اکسپو با تاکید بر معرفی قابلیت‌های گردشگری سلامت و ماجراجویانه در فضای B۲B اختصاص داده شده به اداره‌کل میراث‌فرهنگی ایلام، به عنوان بهترین فرصت بین المللی به وجود آمده برای معرفی استان و جذب سرمایه گذار در بخش گردشگری و تهیه فیلم، کلیپ و بروشور معرفی جاذبه های گردشگری استان به زبان انگلیسی برای شرکت در نمایشگاه اکسپو انجام شده است.»

منبع:میراث آریا