نظارت مستمر، قلب تپنده نظام میراث جهانی است

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا از میراث آریا، فرهاد عزیزی زلانی در آیین افتتاحیه کارگاه آموزشی پایش وضعیت سلامت آثار تاریخی، گفت: در نیم سده اخیر مفاهیم میراث‌فرهنگی از بناها و محوطه باستان‌شناسی میراث صنعتی، مراکز شهری و روستایی گرفته تا مناظر فرهنگی به شکل قابل توجهی گسترش پیدا کرده است.

علاوه برگسترش مفاهیم میراث‌فرهنگی، تعریف محدوده‌های تأثیرگذار و محیط پیرامون آثار تاریخی به عنوان جزئی از کلیت آثار نیز باعث بروز انواع تهدیدها و چالش‌هایی شده است که اغلب تأثیر و عوارض نامطلوبی بر میراث‌فرهنگی دارند.

مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های جهانی تصریح کرد: این تهدیدها از مسائل و چالش‌هایی که با عوامل طبیعی به وجود می‌آید تا موضوعات مرتبط با توسعه، تعارض‌های بشری و تغییرات زندگی روزمره را شامل می شوند. تعدد این مسائل باعث پیچیدگی مدیریت میراث‌فرهنگی شده است به همین دلیل دستیابی به روش‌های مدیریتی مناسب کار دشوار بوده و چیرگی بر این چالش‌ها برای ادامه حیات آثار بسیار مهم است.

وی گفت: در فرایند نظام مدیریت میراث‌فرهنگی، بحث پایش و نظارت مولفه‌های چندگانه درگیر با آثار، موضوعی بسیار مهم و کلیدی است و می‌تواند برآورد و ارزیابی روشنی از وضعیت آثار در اختیار مدیران میراث‌فرهنگی قرار دهد. در مدیریت میراث‌فرهنگی فرایند پایش باید طوری انجام شود که مدیران بتوانند بر اساس آن سیاست‌های حفاظتی خود را به شکل پایدار انجام دهند، به این ترتیب پایش نباید به شکل ساده‌انگارانه‌ای فقط مجموعه‌ای از داده‌های خام را در بر گیرد، بلکه باید شامل فرآیندهایی باشد که داده‌ها را برای ارائه بینشی دقیق درباره شرایط محوطه یا نگرش درباره کارآمدی نظام مدیریتی فراهم کند.

عزیزی زلانی بیان کرد: پایش در مدیریت میراث جهانی نیز مانند قلب تپنده نظام میراث جهانی است و هدف نهایی از آن بازبینی این نکته است که آیا ارزش‌های برجسته جهانی به خوبی حفاظت می‌شوند؟ آیا اصالت و یکپارچگی محوطه دست‌نخورده باقی مانده است؟

مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های جهانی اظهار داشت: هر چند پایش روش‌مند آماری به طور مستقیم به برنامه‌ها و برآیندها و اهداف وسیع‌تر مدیریتی مربوط نیست، اغلب می‌تواند اطلاعات ارزشمندی برای استفاده در طراحی رویه‌های آتی با هدف ایجاد تغییر در اثر ارائه کند. برای نمونه هیچگاه به طور معمول تعداد بازدیدکنندگان، یک دستاورد مشخص و محصول مستقیم عملکرد مدیریت نیست، اما پایش تغییرات در تعداد بازدیدکنندگان می‌تواند برخی از شاخص‌های مربوط به تقاضای این مورد را پدیدار کند.

ایجاد برخی رویه‌های پایش نظام‌مند می‌تواند به ایجاد اطلاعات ارزشمندی برای نظام مدیریتی اثر منجر شود.

عزیزی زلانی تصریح کرد: امیدوارم مباحثی که توسط اساتید در این چند روز ارائه می‌شود منجر به دستیابی همکاران‌مان به استانداردهای قابل توجهی در بخش پایش و در نهایت حفاظت مؤثرتر در محوطه‌های میراث‌فرهنگی در کشور شود.

مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های جهانی در پایان از رند اپیچ و اوتاویا از اساتید بین‌المللی کارگاه آموزشی پایش وضعیت سلامت آثار تاریخی، اساتید ایرانی، سرپرست دفتر منطقه‌ای یونسکو و کارشناسان اداره‌کل امور پایگاه‌های میراث جهانی و معاون میراث‌فرهنگی کشور برای برگزاری این کارگاه تشکر کرد.

کارگاه آموزشی پایش وضعیت سلامت آثار تاریخی با حضور سرپرست دفتر منطقه‌ای یونسکو، اساتید بین المللی و داخلی، ۵۰ نفر از مدیران پایگاه‌های میراث جهانی و تعدادی از مدیران پایگاه‌های فهرست موقت جهانی و کارشناسان معاونت میراث‌فرهنگی از روز دوشنبه ۲۶ آبان ۹۹ به مدت سه روز در دفتر امور پایگاه‌های جهانی به شکل ویدئو کنفرانس و مجازی برگزار شد.

منبع:ایرنا