سفره هفت‌سین، یاد‌گار آیین کهن نو‌روز

تکاپو‌‌ی روز‌‌ها‌‌ی پایانی سال به منظور پاسداشت آیین کهن نو‌‌روز‌‌ی که همواره در باور ایرانیان باستان از اهمیت و جایگاه خاصی بر‌خوردار بوده و رنگ و بوی سنت‌های گذشتگان را دارد.

فلسفه وجود‌ی سفره هفت‌‌سین که متشکل از ۷ عنصر اصلی به نشانه قداست نعمات خداداد‌‌ی است و پیوند نزدیکی با لایه‌‌ها‌ی اعتقاد‌‌ی، فرهنگی، اجتماعی و معنو‌‌ی داشته و هر یک از اجزا‌‌ی سفره مفهومی دارند.

سبزه از جمله اجزا‌‌ی تشکیل‌‌دهنده سفره است که پیش از فرا رسیدن نو‌‌روز به رسم خاصی از گندم، ماش، عدس و … در اصطلاح سبزه انداخته می‌‌شود و نشانی از رزق‌‌و‌‌روز‌‌ی و برکت سفره اهالی خانه در طول سال است که در روز سیزدهم نو‌‌روز آن را گره زده و در آب جار‌‌ی رها می‌‌کنند، در باور بسیار‌‌ی سبب رفع کدورت و بد‌ی‌ها شده و برخی نیز معتقد‌ند موجب گشایش بخت جوانان می‌‌شود.

سنجد نماد سنجیده و حساب‌‌شده عمل کردن در امور ما‌وقع بوده و سمنو که طی مراحلی سخت و با شیوه‌‌ای خاص از عصاره گندم به دست می‌‌آید سنبل قدرت، مقاومت و صبر در بر‌ابر سختی‌‌ها و مشکلات پیش‌‌آمده است.

سماق نماد برد‌‌بار‌‌ی است و طبق رسم قدیمی پدر خانواده باید آن را بکوبد و بر سفره بگذارد.

سیب نشانه‌‌ای از سلامتی و زیبایی است و چون بزرگان خانواده همیشه نگران سلامتی و نشاط اعضا‌‌ی خانواده هستند باید به دست آن‌ها بر سفره گذاشته شود.

سرکه نماد تسلیم و رضا، سیر نماد پاکیزگی و سلامتی بدن، سکه نماد رزق‌‌و‌‌روز‌‌ی و گل سنبل یا دسته سنبل گندم نشانی از شاد‌‌ی، طراوت و نیک‌‌خو‌یی است.

بر اساس پژو‌هش‌‌ها‌‌ی انجام‌شده در زمان هخامنشیان هفت‌چین وجود داشته چرا که ۷ عنصر سفره در ظروف چینی قرار می‌‌گرفته است، در زمان ساسانیان هفت‌‌سین متداول بوده و بعد‌ها به دلایلی منسوخ شده و سر‌انجام هفت‌‌سینی رواج یافته چرا که از هفت‌ سینی استفاده می‌‌شده و کم‌کم کلمه ی از میان رفته و هفت‌‌سین باقی‌‌مانده است.

در زبان باستان عدد ۷ به نام ا‌مر‌داد است که معنا‌ی زندگی و جاودانگی می‌‌دهد. بنا‌‌بر‌‌این ایرانیان باستان ۷ عنصر‌‌ی که با حرف سین شروع شده را انتخاب کرده‌‌اند.

همواره ۷ عدد مقدس بوده و برا‌‌ی مفاهیم مثبت و خوش‌‌یمنی هم‌چون هفت‌‌آسمان، هفت‌‌شهر عشق، هفت روز هفته و … استفاده می‌‌شده است.

هر آیین در ایران‌باستان سفره‌‌ای مخصوص به خود را داشته که در این میان سفره هفت‌‌سین با توجه به ارزش و اهمیت ویژه‌‌ای که داشته رنگین‌‌تر بوده است.

استفاده از قرآن، آیینه، شمع، تخم‌‌مرغ‌‌ها‌‌ی رنگی و ماهی قرمز که نماد حیات و زندگی است و با جنب‌‌و‌‌جوش مداوم خود در تنگ جریان پیوسته و تکاپو‌‌ی زندگی را یاد‌‌آور‌‌ی می‌‌کند.

اجزا‌‌ی هفت‌‌سین از چند روز قبل و یا روز تحویل سال بر رو‌‌ی سفره مخصوص و یا میز‌‌ی چیده شده و گاهی تا پایان فروردین ماه برقرار می‌ماند.

لحظه تحویل سال اعضا‌ی خانواده دور سفره نشسته و پس از آغاز سال نو بزرگان عید‌‌ی در نظر گرفته شده را که معمولا مبلغی پول و به نشانه برکت است به اطرافیان می‌‌دهند و همگی دورهم با شیرینی، شکلات، آجیل و میوه از خود پذیرایی می‌‌کنند.

هرچند دید و باز‌دید‌ها‌ی عیدانه در این روزها به دلیل شیوع بیمار‌ی کرونا کم شده و انجام مسافرت‌ها با اتخاذ قوانین بهداشتی و ویژه امکان‌پذیر است اما به امید گذر از این روزها‌ی سخت در هر خانه سفره هفت‌سینی پهن خواهد شد و اعضا‌ی خانواده هر چند در خلوت و بدون حضور بزرگان، آیین گرامی‌داشت نو‌روز را جشن گرفته و سنت‌های کهن آن را به جا خواهند آورد.

منبع:میراث آریا

هودی لالایی مادران ترکمن، شکل‌دهنده هویت کودکان

یکی از وظایفی که میراث‎‌فرهنگی ناملموس بر عهده دارد این است که تداوم نسل‌های گذشته را برای جوامع زنده به ارمغان می‌آورد و برای هویت فرهنگی و همچنین در محافظت از تنوع فرهنگی و خلاقیت بشری نقش مهمی را ایفا می‌کند.

بخشی از داشته‌های فرهنگی در حوزه میراث ناملموس، گروه سنت‌ها و نمودهای شفاهی هستند که در قالب ادبیات شفاهی، گویش‌ها و سنت نوشتاری  ظاهر می‌شوند و به شکل شفاهی و سینه‌به‌سینه به ما به ارث می‌رسند.

راویان این نوع ادبیات، افراد سالخورده جوامع محلی همچون مادربزرگ‌ها هستند که لالایی‌هایی را که مادرانشان در گوش آن‌ها زمزمه کردند، به نسل‌های بعدی انتقال می‌دهند.

هودی، یک اثر ادبی و در زمره ادبیات شفاهی قوم ترکمن به شمار می‌رود که در زبان ترکمنی به لالایی گفته می‌شود. لالایی در میان اقوام ترکمن جزو فرهنگ، سنت و آداب آنها بوده و از جایگاه خاصی در بین مردم برخوردار است. هودی که به‌عنوان میراث ناملموس کشور به ثبت رسیده است، یک واژه مرکب از دو کلمه هو و دی  است. هو به معنای خدا و دی فعل امر از مصدر گفتن، به معنی بگو است.

آرزوهای مادران در لالایی زنان ترکمن

هودی به‌ نوعی وصف سجایای اخلاقی برای کودکان و به شکل پند و اندرز در قالب چهاربندی یا دوبیتی سروده شده و بسیار دل‌نشین است. اشعار این لالایی‌ها که از زمان‌های قدیم توسط زنان خوانده‌شده و به نسل کنونی رسیده، بیانگر تمام آرزوهای مادر برای فرزند خود است.

در لالایی مادران ترکمن، آنچه را که در داستان‌های کهن و سنتی آنان وجود دارد، با آرزوها و خواسته‌های مادر در هم می‌آمیزد. در این لالایی‌ها از عمه‌ها، عموها، خاله‌ها و از برادران و خواهران نیز سخن به میان می‌آید و بدین ترتیب وابستگی و ارتباط معنوی خانواده به آنان آموزش داده می‌شود. همچنین مادر از سجایای نیکوی پدران و مادران و اجداد آنان یاد می‌کند و خواسته‌های خود را و هر آنچه را که برای فرزندش نیکو می‌داند بر زبان می‌آورد.

در این لالایی‌ها مادر از اسب و یراق و شجاعت و قهرمانی‌ها نیز سخن می‌گوید و بدین ترتیب او با این قبیل نغمه‌ها، خوشبختی را برای فرزند خود طلب می‌کند.

در مفاهیم هودی متوجه می‌شویم که مادر از خدا می‌خواهد فرزندش رشید و راست‌گو تربیت شود و به شکار رود و برایش افتخارآفرینی کند. شاید دیگر این آرزوها با موقعیت فعلی جوامع سازگار نباشد اما روشن می‌شود که با هودی و آرزوهای قبل از خواب، کودکانشان را با اخلاق خوب و بد آشنا می‌کنند و لالایی بخشی از تربیت آن‌ها را شکل می‌دهد.

نام خدا آغازگر لالایی

یکی از نکات قابل‌تأمل و توجه در بحث لالایی ترکمن این است که اکثر هودی‌ها با کلمه الله شروع می‌شوند که این امر موجب می‌شود تا توکل و تمسک به خداوند در ذهن کودک شکل بگیرد و در ادامه آینده‌ای روشن و پر از امید و خوشبختی را برایش توصیف می‌کند و از ایستادگی در برابر مشکلات و… گفته می‌شود.

هودی‌ها از انواع مختلف تشکیل شدند که هر یک، مضامین خاصی دارند. مهم‌ترین مفاهیم هودی عبارتند از:

ستایش فرزند از سوی مادر با این جملات
منینگ گولین آی یالی/ آیا گونه تای یالی (کودک گل من همچون ماه زیباست/همتای ماه و خورشید است).

بیان آرزوهای درونی مادر با این اشعار
آتاسوینگ دوشندا آق اوی تیکینگ جاناما (آرزو دارم مزه نانی را از سفره آن خانه سفید بچشم).

بیان آموزه‌های تربیتی و اندرزهای اخلاقی
آلای بالیم دی الله/ شکرو الحمدلله/ مکه نی آواد ادن/ ابراهیم خلیل‌الله (فرزندم بگو الله بگو شکر و الحمدالله که مکه را ابراهیم خلیل‌الله آباد کرده است).

دعا برای کودک
هودی هودی هودی هو هو دیلاین من سنی (بگو و زمزمه کن نام خدا را که من تو را به خدا می‌سپارم)
آلای بالام آل حوشا بلا لردن قال داشا/ دوشمان اولسه جهنم منیگ بالام یوز یاشا (خوشه‌ها را به دست بگیر فرزندم و از بلاها به دورباش. بدخواهان و دشمنانت اگر گرفتار جهنم شوند باکی نیست تو ای فرزندم صدساله شو).

نکته‌ای که در اینجا حائز اهمیت است این‌که هر فرد، در هر جای دنیا و با هر آداب‌ورسومی که بزرگ‌شده باشد، زمزمه‌های آرام و دل‌نشینی که در همان سال‌های ابتدایی زندگی گوشش را نوازش می‌کرد، نه‌تنها فراموش نخواهد کرد بلکه بخشی از هویتش را شکل می‌دهد.

به همین منظور در عصر حاضر حفظ و پاسداری از متون و اشعار لالایی‌های اقوام، از حساسیت بالایی برخوردار است.

لالایی چون بخشی از زندگی ما را شکل می‌دهد باید مورد توجه قرار گیرد تا به فراموشی سپرده نشود.

هودی‌خوانی، لالایی مادران ترکمن در سال ۱۳۹۷ با شماره  ۱۶۴۳ در فهرست آثار ناملموس کشور به ثبت رسیده است.

منبع:میراث آریا

آبشارهای کهگیلویه و بویراحمد را بهتر بشناسیم

کمردوغ، آبشاری به رنگ دوغ

آبشار دل‌انگیز و فرح بخش کمردوغ در فاصله ۸۵ کیلومتری شمال شرقی شهر دهدشت و ۱۵ کیلومتری شمال شرقی شهر قلعه‌رئیسی، هفتمین آبشار مرتفع ایران است که از ارتفاع ۴۰ کیلومتری بر شانه‌های کوه ریزشی دوغ مانند و سفیدرنگ داشته و به همین دلیل به آن کمردوغ می‌گویند.

این آبشار در تمام طول سال دارای آب بوده و ارتعاشات بلورین زرین و معلق آب آن در بلندا، رنگین‌کمان هفت‌رنگی را به طور واضح به تصویر کشیده است. همچنین، بر صخره‌های تنگه پایین‌دست و آبراهه در طول زمان حوضچه‌ها و قندیل‌های نمکی و بلورینی شکل گرفته که بر زیبایی این آبشار افزوده است.

از دیگر ویژگی‌های منحصربه‌فرد این آبشار که با ارتفاع حدود ۱۰۰ متر در کوهپایه‌های غربی کوه سیلوم قرار دارد، نمکی بودن آب آن است، زیرا در مناطق کوهستانی کهگیلویه و بویراحمد به ندرت چشمه‌ای نمکی یافت می‌شود.

آبشار تنگ تامرادی

در فاصله ۴۵ کیلومتری جنوب غربی شهر یاسوج و در فاصله ۱۰ کیلومتری منطقه زیبای سرگچینه، آبشاری زیبا و نادر از دل کوه و در میان سنگ‌ها و صخره‌ها و درختان زیبای بلوط، آب سرد و زلال خود را  با سخاوت به دره پایین دست می‌سپارد.

جلوه زیبای این آبشار از محل جوشش تا بخش‌هایی از دره پایین دست در تنگ تامرادی هر مسافری را مسحور خود کرده و وجود درختان بلوط، بنه و زالزالک زیبایی خیال‌انگیزی را به تصویر کشیده است.

آبشار طسوج

در سردسیری‌ترین منطقه شهرستان چرام به فاصله ۷۰ کیلومتری شهر چرام به طبیعیت دل‌انگیز آبشار طسوج می‌رسیم که در دامنه کوه ساورز قرار دارد. این منطقه زیبا دارای باغات سیب، گردو و درختان کهنسالی است که زندگی کوچ‌نشینی عشایر در این طبیعت، زیبایی آن را دو چندان کرده است.

آبشار یاسوج

در شمال شرقی شهر یاسوج و به فاصله ۳ کیلومتری از این شهر، پس از عبور از دالان زیبایی از درختان و باغ‌های سرسبز سیب و گردو به محوطه‌ای بهشت‌گونه می‌رسیم که آبشاری به ارتفاع ۱۰ متر آن را به مکانی خیال‌انگیز تبدیل کرده است.

آبشار یاسوج یکی از مکان‌های پرجاذبه استان کهگیلویه و بویراحمد است که از قدیم‌الایام محلی مناسب برای تفریح و آسایش مسافران و گردشگران بوده و درختان چنار سر به آسمان ساییده و جویبارهای جاری و آب سرد و گوارای آن، دل هر مسافر خسته از راه رسیده را طراوت می‌بخشد.

در حاشیه این آبشار، تفرجگاهی زیبا احداث شده که در کنار جنگلی پوشیده از درختان بلوط، چنار، گردو و سیب، این منطقه را شکوهی دوچندان بخشید است، منظره‌ای کم‌نظیر که هر انسان خسته از روزمرگی‌های ملال‌آور زندگی را به دامان خود فرامی‌خواند.

آب این آبشار دائمی است و سرچشمه آب آن در ۲۰ متری دامنه کوه قرار دارد و سرریز پله‌ای آن از ۱۲ متری شروع می‌شود.

آب و هوای بسیار خوش و نزدیکی آن به شهر یاسوج، این آبشار را به یکی از تفرجگاه‌های به یادماندنی این شهر تبدیل کرده است.

آبشار بهرام بیگی

این آبشار در ناحیه جنوبی رشته کوه دنا و در فاصله ۵۰ کیلومتری غرب شهر توریستی سی‌سخت قرار گرفته و با ارتفاعی حدود ۳۵ متر آب بسیار خنک و گوارای خود را به سمت دره‌های پرپیچ و خم پوشیده از درختان کهنسال چنار و گردو سرازیر می‌کند.

منبع:میراث آریا

سفر به خانه‌های تاریخی رنگارنگ ایران

در این گزارش چند نمونه از خانه‌های تاریخی رنگارنگ جذاب ایران زمین را معرفی می‌کنیم.

به گزارش حوزه میراث و گردشگری  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، خانه‌های تاریخی ایران، تاریخ کهن و فرهنگ غنی مردمان این سرزمین را در بخش‌های مختلف به نمایش می گذارد.

خانه طباطبایی ها

خانه طباطبایی‌ها شاهکار معماری کاشان است. یکی از زیباترین و دیدنی‌ترین بنا‌های تاریخی کاشان، خانه طباطبایی به شمار می رود که در محله سلطان امیر احمد در بافت قدیم کاشان واقع شده است.

این خانه به وسیله مرحوم سیدجعفر طباطبایی از تجار معروف فرش آن زمان در سال ۱۲۵۰هجری قمری ساخته شده؛  معمار سازندهٔ آن  نیز استاد علی مریم کاشانی، معمار معروف قرن نوزده ایران است.

خانه ملاباشی

ملاباشی یکی از شاه های دوران قاجاریه  بود که برای حکومت ظل السلطان پسر ارشد ناصرالدین شاه قاجاربه  اصفهان می رود.
این عمارت در واقع نمونه‌ای جذاب از معماری خانه‌های ایرانی است، خانه ای که واقعا در آن‌ها زندگی می‌کرده‌اند و به زندگی مردم عادی زمان خود نزدیک بوده‌اند.

این  خانه به دو بخش کلی تقسیم می‌شود فضا‌های زندگی و فضا‌های خدماتی، در فضای زندگی فضای گرم و صمیمی، پر انرژی گشوده و با نورگیری بالا است و در فضا‌های خدماتی اتاق‌هایی برای استراحت و کار‌های اندرونی که در آن فضا بسته‌تر، جدی‌تر و سرد است.

خانه عباسیان

خانهٔ عباسیان در سال‌های ۱۲۴۵ تا ۱۲۵۰ هجری در محله سلطان امیر احمد کاشان ساخته شده و از لحاظ معماری و تزئینات حائز اهمیت است.این خانه  وسعتی بالغ بر ۵۰۰۰ متر مربع و زیربنایی در حدود ۷۰۰۰ متر مربع دارد و دارای ۵ طبقه و ۵ حیاط است.
خانه عباسیان جلوه‌هایی از معماری اصیل ایرانی – اسلامی در طرح‌های بدیع و نقش‌های خیال‌انگیز گچبری و انواع تزئینات خود را به نمایش گذاشته‌اند و این زیبایی به حدی چشم‌نواز است که که طبق نظر کارشناسان این مجموعه را به عنوان نامزد دریافت جایزه زیباترین بنای مسکونی ایرانی – اسلامی در نظر گرفته‌اند.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

۱۰ تصویر زیبا از سازه‌هایی که متروکه شدند

در این گزارش تصاویری از سازه‌های زیبا و مختلف در جهان می‌بینید که به دلایلی اکنون متروک هستند.

به نقل از لیست ورس ساختمان‌ها به دلایل مختلفی از جمله مشکلات مالی و فاجعه‌های زیست محیطی رها می‌شوند؛ باقی می‌مانده این مکان‌ها، اغلب تصاویر زیبایی ایجاد می‌کنند، حتی اگر فضای تا حدودی وهم انگیز داشته باشند. در این لیست فقط برخی از بسیاری از سازه‌های متروکه روی زمین وجود دارد که به دلایل مختلف رها شده اند و گاهی اوقات کسانی که به دنبال هیجان هستند از این مکان‌ها بازدید می‌کنند.

خانه‌های گنبدی 

در سال ۱۹۸۰، بیل لی کارش را آغاز کرد تا رویایش را بسازد. خانه‌ای دوستدار محیط زیست و خودکفا در کیپ رومانو در ساحل خلیج فلوریدا. در طول سه سال زحمات زیادی کشیده شده تا سال ۱۹۸۲ او خانه‌ای برای خود ساخته بود که در مقابل باد‌های طوفان مقاوم بود. این خانه شامل صفحات خورشیدی، یک سیستم ناودان کاملاً فکر شده بود که اجازه می‌داد از باران به عنوان آب روان در داخل خانه استفاده شود.

این خانه شبیه مجموعه‌ای از گنبد‌های آینده نگرانه است و خانواده لی مدتی از آن در تعطیلات استفاده کردند. شایعاتی به وجود آمد که این خانه گنبدی توسط افرادی محافظت می‌شود، و یا اینکه این سازه توسط بیگانگان ساخته شده است. شن‌های این خانه پس از مدتی در آب اقیانوس حل شدند و لی چاره‌ای جز ترک این مکان نداشت. ستون‌های مرکزی، اکنون این گنبد‌ها را سرپا نگه داشته است.

قلعه لاپالایس

در سال ۱۹۷۹، هنرمندی به نام پیتر کازمیرزاک، شروع به ساخت استودیویی در مقابل یک قلعه کرد. او دوست داست این استودیو، زمینی عظیم باشد که دوازده برج داشته باشد. اما پول‌های او خیلی زود تمام شد و او باید قید رویایش را میزد. این قلعه اکنون در روستای کوچکی در لهستان متروک شده است و گاهی بعضی افراد به تماشای آن می‌روند.

نیروگاه IM

این نیروگاه که شبیه مکانی از یک فیلم آخرالزمان است، در شارلوا، بلژیک رها شده است. هنگامی که برای اولین بار در دهه ۱۹۲۰ ساخته شد، این نیروگاه یکی از بزرگترین نیروگاه‌های سوخت زغال سنگ در این کشور بود. تا سال ۱۹۷۷ این نیروگاه، منبع اصلی نیرو در شارلوا بود و می‌توانست ۴۸۰، ۰۰۰ گالن آب در دقیقه را خنک کند. سپس اجزای جدیدی معرفی شدند، این بدان معنی بود که نیروگاه می‌تواند از نیروی گازی نیز استفاده کند. اما پس از مدتی گزارشی نشان داد که ۱۰ در صد از آلودگی کربن دی اکسید در بلژیک بر عهده این نیروگاه است. نیرو گاه در سال ۲۰۰۷ تعطیل شد و بلافاصله تصمیمی برای تخریب سازه اتخاذ شد، اما هنوز هم که در سال ۲۰۲۱ هستیم این سازه پابرجاست.

غرفه ساحلی ماکاسار

خلیج ساحلی فالس در آفریقای جنوبی یکی از دیدنی‌ترین مکان‌های متروک در جهان محسوب می‌شود که از زیبایی برخوردار است. در امتداد این خط ساحلی منظره‌هایی را پیدا خواهید کرد که با تابش آفتاب درخشان، اقیانوس آبی و سواحل شلوغ آمیحته است. این غرفه ساحلی در میان تپه‌های ماسه‌ای در ماکاسار، پنهان شده که یک پارک تفریحی آبی متروک است. این پارک در سال ۱۹۹۱ ساخته شد و روزگاری یک استراحتگاه ساحلی بسیار محبوب بود. مشکلات مالی منجر به متروکه شدن پارک شده است. ساختمان‌های پارک اکنون از شن و ماسه پر شده است، دیواره‌های آن با دیوارنگاری و گرافیتی پوشانده شده و فضای آن ناامیدکننده است.

استحکامات استک راک

در طی سال‌های ۱۸۵۰ و ۱۸۵۲ حداقل ۱۵۰ سرباز در داخل قلعه استک راک در ولز مستقر بودند و هدف آن‌ها دفاع از خلیج سلطنتی دریایی در برابر حمله‌ها بود. استحکامات استک راک که در یک جزیره واقع در خط ساحلی غرب ولز قرار دارد در سال ۱۹۲۹ متروک شد شکارچیان ارواح از قلعه بازدید کرده و ادعا می‌کنند که صدا‌ها، صدای غرش و صدای بلند و انفجار‌های بلندی که از سازه بیرون می‌آید را شنیده اند. فروش این مکان در ژوئن ۲۰۱۸ آغاز شد و گفته می‌شود به قیمت ۴۰۰۰۰۰ پوند فروخته شده است. این مکان دوباره در سال ۲۰۲۰ به یک خریدار ناشناس فروخته شد که گویا قصد دارد آن را دوباره در دسترس عموم قرار دهد.

المدام

یک افسانه قدیمی می‌گوید که جن‌ها ساکنان دهکده کوچکی را که در امتداد جاده قدیمی دبی به هتا واقع در دو کیلومتری آل مادام واقع شده بود، از آنجا دور کرده اند. این روستا از دو ردیف خانه تشکیل شده است که در انتهای آن یک مسجد وجود دارد. همه این ساختمان‌ها به قدری خوب ساخته شده اند که به سختی می‌توان ترک یا پوسیدگی رنگ مشاهده کرد. با این حال، بعضی از ساختمان‌ها کاملاً توسط شن و ماسه بلعیده شده اند. در اطراف خانه‌های غرق شده مغازه‌های متروکه و سایت‌های ساختمانی وجود دارد که توسط تپه‌های شنی خیره کننده پوشیده شده اند.

رسچنسی

سال ۱۹۵۰، ساخت سدی که ۳ دریاچه را به هم پیوند داد منجر به طغیان سیل در روستای کوچک گراون شد. این روستا به استثنای برج ناقوس کلیسا کاملاً غرق شد که هنوز از دریاچه رسچنسی بیرون زده است. این دریاچه در قسمت غربی تیرول جنوبی در ایتالیا واقع شده و نزدیک مرز اتریش و سوئیس است. زنگ‌های برج کلیسا که در دریاچه باقی مانده بود قبل از طغیان شدن گراون برداشته شد، اما در افسانه‌ها گفته می‌شود وقتی زمستان منطقه را در برف می‌پوشاند، صدای زنگ ار تک برج کلیسا به صدا در می‌آید. وقتی آب دریاچه یخ میزند، می‌توان با پای پیاده به این برج رفت.

زندان رومو

زندان رومو در استونی در کنار یک معدن سنگ آهک ساخته شد تا زندانیان آن مجبور به کار در آن شوند. استونی در سال ۱۹۹۱ استقلال خود را بدست آورد و شوروی و نهاد‌های آن‌ها مجبور به ترک این کشور شدند. در نتیجه زندان و معدن هر دو متروکه شدند. خیلی زود آب‌های زیرزمینی دریاچه جدیدی ایجاد کرد و ماشین آلات معدن و حتی کل ساختمان‌ها را را در آب غرق کرد. این روز‌ها، فقط برخی از قسمت‌های زندان قدیمی در خشکی قابل مشاهده است وبخش‌های دیگر در آب دریاچه غوطه ور هستند. این منطقه به یک مکان غواصی محبوب تبدیل شده است، غواصانی که کنجکاو هستند تا ساختار زندان را در زیر آب کشف کنند.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

زیبایی‌های هلند را در کشور خودمان ببینیم

سفر به دامن طبیعت از شیرین‌ترین اتفاقات زندگی هر انسانی است.

امسال هم مثل سال گذشته کرونا بیخ گلوی سفرهای نوروزی با خیال راحت را گرفت؛ هرچند اجازه مشروط سفر به مردم داده شده، البته با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی، اما باز هم خیلی از مردم کشورمان ترجیح دادند برای قطع کامل زنجیره کرونا، در خانه بمانند و سفر نروند تا با راحتی خیال در دیگر ایام سال سفر کنند.

اما؛ یک خبر خوش برای مخاطبان باشگاه خبرنگاران جوان؛ ما برای شما تدارک یک سفر شیرین مجازی به جای‌ جای کشور را داده ایم. شما می‌توانید با دنبال کردن مطالب نوروزی صفحه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، تجربه شیرین مسافرت با تصویر به نقاط مختلف شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز کشور را تجربه کنید. پس برای این سفر مجازی با ما همراه شوید؛

فصل بهار است و طبق معمول طراوت و شادابی از طبیعت می بارد؛ سفر به دامن طبیعت از شیرین ترین اتفاقات زندگی هر انسانی است. حالا این طبیعت می تواند پر از گل و گیاه و دار و درخت باشد و یا آبی بیکرانه دریا و پهنای کویر و آسمان پرستاره.

یکی از پیشنهادهای سفر مجازی ما به شما، سفر به شهر گل ایران است؛ شهری که به واسطه پرورش گل‌های زیبا و رنگارنگ به «هلند ایران» معروف شده است. با این توضیحات سفر به شهر محلات و باغ گلش را شروع می کنیم.

محلات یک از شهرهای استان مرکزی است؛ استانی که بیشتر صنعتی محسوب می شود. شهر محلات را بیش از همه به خاطر پرورش گل های زینتی اش می شناسند. این شهر در دامنه کوهستانی قرار گرفته و از مراکز صنعتی و کارخانه‌ها و آلودگی های شهری به دور است. برای همین موقعیت خوبی برای پرورش گل و گیاه و باغ گل دارد. خیلی ها از محلات با نام بهشت افسانه ای یاد می کنند؛ آنقدر که بازی رنگ و طراوت و زیبایی را در آن به واسطه گل ها می‌بینند.

طبق اطلاعات منتشر شده، محلات چیزی حدود ۹۰۰ هکتار اراضی زیر کشت دارد و به عنوان شهر گل ایران مطرح شده است و سالانه بیش از ۲۲ میلیون شاخه گل گلدانی و شاخه ای از گلخانه ها و اراضی گل خیز محلات تنها به بازار کشور عرضه می شود.

گفته می شود اولین بار یک مسیحی به نام «پرتیوار» که اصالتاً هلندی بوده و در تهران زندگی می کرده، با وارد کردن بذر گل از هلند اقدام به پرورش گل در ایران کرد. سرکارگرش هم که اهل محلات بوده، کشت گل را در دیار خود به شکل حرفه ای شروع می کند. در حال حاضر محلات یکی از مراکز تولید انواع گل های زینتی در آسیا شناخته می شود.

جشنواره گل و گیاه، همه ساله و در اوایل شهریور ماه در شهرستان محلات برگزار می شود. شهرستان محلات به سبب آب و هوا و استعداد مناسب برای پرورش گل و گیاه، جایگاهی بکر برای صادرات و جذب بازارهای جهانی گل و گیاه است. در محلات سالانه بیش از ۱۵۰ میلیون شاخه گل صادر می شود.

اما جدای از طبیعت زیبای محلات، باید از مناطق تاریخی هم که این شهر را به عنوان شهر توریستی مطرح کرده است، نام برد.

شهرستان محلات با ۲۰۷۹ کیلومتر مربع مساحت در جنوب شرقی استان مرکزی قرار دارد و بجز گردشگری و تولید گل، صنایع سنگ از دیگر توانمندی‌های این شهرستان است.

چشمه‌های آبگرم محلات هم در ۱۵ کیلومتری شمال شرق این شهرستان در ارتفاعات بلند منطقه قرار دارند. رسیدن به این آبگرم ها از طریق جاده دلیجان – محلات و جاده اصلی قم – اصفهان (از طریق جاده دودهک – خورهه) امکان پذیر است. چشمه‌های آبگرم محلات شامل ۶ چشمه به نام‌های شفا، دنبه، سلیمانیه، سودا (بختیاری)، حکیم و روماتیسم می شوند.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

۷ تصویر جذاب از مقاصد ناشناخته گردشگری

اگر به دنبال شناخت مقاصدی گردشگری کمتر شناخته شده در جهان هستید، این گزارش را بخوانید.

نقاط گردشگری زیادی را می‌توان در سراسر جهان یافت که افراد زیادی در مورد آن‌ها می‌دانند و جاذبه‌های محبوب گردشگران هستند. مثل آبشار‌های نیاگارا که در آمریکا و کانادا واقع شده و تخمین زده می‌شود هر ساله میزبان ۳۰ میلیون گردشگر است. البته از سال ۲۰۲۰ سفر به این مکان ممنوع است.

اما شاید بخواهید با مناطقی آشنا شوید که کمتر کسی به دیدن آن‌ها می‌رود و تصاویر کمی از آن‌ها وجود دارد. مکان‌هایی که هزاران نفر همزمان در کنار یکدیگر نیستن و مردم نام آن‌ها را نشیده باشند. عکس‌های زیر را ببینید تا با این جاذبه‌های ناشناخته آشنا شوید.

استخر همیلتون در تگزاس

ذخیره گاه استخر همیلتون که از آن به عنوان استخر طبیعی تگزاس یاد می‌شود، یک حفره شنای طبیعی به رنگ سبز زمردی است، که هزاران سال پیش هنگام ریزش رودخانه‌ای زیرزمینی ایجاد شده است. یک آبشار به داخل استخر می‌ریزد و آن را صفحات عظیم سنگ آهک احاطه کرده اند. این مکان از سال ۱۹۹۰ تحت محافظت قرار گرفته است. گرچه برای مدتی این مکان برای ساکنان و بازدیدکنندگان تگزاس یک استخر شنا بوده است، اما در مقایسه با دیگر مناطق ایالات متحده کمتر شناخته شده است.

باغ غرق شده استرالیا

حدود ۴۰ میلیون سال پیش گوشه جنوب شرقی استرالیای جنوبی در زیر آب غوطه ور شد. لایه‌های سنگ آهک در بستر دریا تشکیل شده و سرانجام از دریا بیرون میزند. طی هزاره‌های گذشته، فرسایش آب منجر به تشکیل غار‌های زیرزمینی در سنگ آهک می‌شود. تعداد این چاله‌ها در منطقه بیش از ۵۰ عدد است. در سال ۱۸۸۶، کشاورزی به نام جیمز امفرستون قطعه زمینی را خریداری کرد که شامل یکی از گودال‌ها بود. او تصمیم گرفت با کشت و کار آن را سبز کند و سوراخ را غار‌ها نامید. این روز‌ها این مکان به نام گودال یا باغ‌های غرق شده شناخته می‌شود که یک فضای سبز با نمایی به آسمان دارد کسانی که از باغ بازدید کرده اند آن را مکانی جادویی و چیزی شبیه به یک افسانه می‌نامند.

پارک ملی آلبرتو دو آگوستینی در شیلی

پارک ملی آلبرتو دو آگوستینی در سومین پارک ملی بزرگ شیلی است. دسترسی به این منطقه که در یکی از دور افتاده‌ترین و دست نخورده‌ترین مناطق در منطقه پاتاگونیا واقع شده، تنها به وسیله قایق امکان پذیر است. در اینجا یخچال‌های عظیم، جنگل‌های نیمه قطبی دلفین‌های شیلی و حتی رخ‌کرکس آند را می‌توان دید.

پارک ملی دروازه جهنم در کنیا

نگذارید نام این مکان شما را از آشنایی با آن منصرف کند. پارک ملی دروازه جهنم، یک مقصد عالی برای تعطیلات است که یک مکان دیدنی به نام برج فیشر در آن قرار دارد. این برج یک شاخه آتشفشانی است که به نام کاوشگر آلمانی گوستاو فیشر نامگذاری شده است. در روایات محلی گفته شده است که این برج در واقع یک دختر جوان ماسایی است که پس ازدواج به خانه‌ای که پشت سرش بوده نگاه کرده و بلا فاصله تبدیل به سنگ شده است. غیر از برج، در این پارک دروازه جهنم، شیرها، یوزپلنگ‌ها و شاخ درازان نکات جذاب آن هستند. گفته می‌شود فیلم انیمیشن «شیرشاه» در سال ۱۹۹۴ بر اساس ظاهر این پارک ساخته شده است.

دریاچه مورسکی اوکو در لهستان

هستان به دلیل معماری قرون وسطایی و تاریخ جنگ جهانی دوم، در میان دوستداران تاریخ و هنر مقصد گردشگری محبوب است. کسانی که به این کشور زیبا سفر می‌کنند می‌توانند از اردوگاه‌های آشویتس در شهر اوش‌وینچیم دیدن کنند. اگر به دنبال چیزی هستید که کمی دور از دسترس باشد، می‌توانید دریاچه مورسکی اوکو را در آن پیدا کنید که به چشم دریا معروف است. این دریاچه عمیق در پارک ملی تاترا قرار دارد و رنگ آن در طول سال از آبی پررنگ به رنگ فیروزه‌ای روشن تغییر می‌کند.

صخره نصفه سیب در نیوزیلند

اگر به دنبال مقاصد گردشگری عجیب و غریب و البته خیره کننده هستید، نیوزیلند همه آن‌ها را دارد. در این کشور صخره‌ای به نام سیب نصفه وجود دارد و طبق افسانه‌های محلی گفته می‌شود که خدایان میلیون‌ها سال قبل بر سر یک سیب طلایی درگیر بوده اند. در تلاش برای گرفتن این میوه، این سیب از دست آن‌ها لیز می‌خورد و به زمین می‌افتد و در هنگام فرود به دو نیم تقسیم، و سپس به سنگ تبدیل می‌شود. در حقیقت علت شکاف سنگ این است که آبی که از میان آن عبور می‌کرده منجمد شده و باعث فرسایش آن شده است.

کلیسای شناور هند

ویرانه‌ها هر جا در دنیا قرار بگیرند همیشه جذاب هستند. در روستای شتیهالی ویرانه‌های کلیسایی قرار دارد که در دهه ۱۸۶۰ میلادی ساخته شده است. هر ساله در طول باد‌های موسمی، بین ژوئیه و اکتبر، کلیسا نصف و نیمه در آب غوطه ور می‌شود و به نظر می‌رسد که این سازه شناور است. این کلیسا از مناطق شهری فعلی فاصله زیادی دارد.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

مناطق رادیو اکتیوی به جاذبه گردشگری تبدیل شدند

مناطق رادیو اکتیو و خطرناکی در جهان وجود دارند که گردشگران می‌توانند از آن‌ها بازدید کنند.

 از نظر خیلی‌ها اشعه رادیواکتیو مرگ‌آفرین است. یک قاتل نامرئی که افراد کاملا سالم را نیز می‌تواند قربانی خود کند. این تکنولوژی ترسناک زندگی‌های زیادی را نابود کرده و مکان‌هایی را برای نسل‌های بعدی غیر قابل سکونت کرده است البته ما هر روز در معرض اشکال مختلف تشعشعات رادیواکتیو قرار می‌گیریم اما طبیعتاً مثل هر چیز دیگری، مقدار بیش از حد آن کشنده و مرگ‌آور است و باعث می‌شود عوارض مخربی به بدن وارد شود.

با در نظر گرفتن ترسی که در رابطه با رادیواکتیو وجود دارد، بعید به نظر می‌رسد مکان‌هایی که مقدار بالاتر از حد متوسط رادیواکتیو در آن‌ها دیده شده است، به مکان‌های گردشگری تبدیل شوند اما چنین مناطقی در خیلی از نقاط جهان وجود دارند. به دلایل مختلفی، سایت‌های آزمایش هسته‌ای، معادن‌های رادیواکتیو  به طور منظم از بازدید کنندگان پذیرایی می‌کنند که در اینجا با ۵ نمونه آشنا خواهید شد.

آب به رنگ آبی خیره کننده
معدن اورانیوم مری کاتلین استرالیا در دهه ۱۹۵۰ در شمال غربی کوئینزلند افتتاح شد. این معدن در فاصله ۶ کیلومتری شهر قرار دارد و زمانی جمعیتی حدوداً ۱۰۰۰ نفری داشت و مردم آن مثل همه شهر‌ها جامعه‌ای معمولی داشتند. معدن کاتلین تا سال ۱۹۶۳ انرژی اتمی انگلیس را تأمین می‌کرده است سپس برای مدتی تعطیل می‌شود. معدن کاتلین بار دیگر در سال ۱۹۷۴ بازگشایی شد و تا سال ۱۹۸۲ که از کار افتاد منبعی برای چندین شرکت برق خارجی بود.

بعد از بسته شدن معدن، شهر نیز مخروبه شد و فقط یک سری اسکلت ساختمان و تابلو‌های شهری باقی ماند. به دلیل انتشار مواد شیمیایی از صخره‌های آنجا، آبی به رنگ آبی درخشان و بسیار زیبا جاری می‌شود و به همین دلیل توانسته است گردشگرانی را به خود جذب کند.

اما آیا انجام این سفر بی‌خطر است؟ سطح تشعشع در این منطقه از حالت معمولی بالاتر است، ولی ظاهراً اگر به اندازه گرفتن چند سلفی در آنجا حضور داشته باشد، آسیب جدی به شما نمی‌رسد. البته توصیه می‌شود زمان بازدید را به حداقل برسانید و به‌هیچ‌عنوان فکر شنا در آب یا نوشیدن از این آب زیبا را نکنید. زیرا فقط موضوع رادیواکتیو بودن آب مطرح نیست بلکه وجود مواد شیمایی باعث خلق این رنگ آبی است.

پیاده روی در محل انباشت زباله‌های هسته‌ای

رفتن به تپه‌ای در میزوری آمریکا که تضادی جالب با محیط اطرافش دارد حتماً هیجان‌انگیز است، تپه‌ای بدون خاک و خاکستری که چشم‌اندازی سرسبز دارد. در این منطقه زمان جنگ جهانی دوم مواد منفجره تولید می‌شده است و در طول جنگ سرد نیز در نزدیکی آن اورانیوم سلاح‌های هسته‌ای، غنی شده است و این کار تا سال ۱۹۶۰ ادامه پیدا کرده است. پس از این ماجراها، بازمانده‌هایی از اورانیوم، رادیوم، تی‌اِن‌تی (TNT)، آزبست و سایر موارد به کار رفته شده، به‌جای مانده است.

در نهایت راه حل این بود که این زباله‌ها را در یک تپه بزرگ مخفی کنند. این تپه‌ محل دفن زباله‌ها، امروزه به یک جاذبه گردشگری تبدیل شده است. بازدیدکنندگان می‌توانند از طریق پله‌های تعبیه شده تا بالای تپه قدم بزنند و با توجه به چشم‌انداز زیبای اطراف، منظره چشم‌نوازی را مشاهده کنند.

همچنین در نزدیکی این تپه موزه‌ای کوچک قرار دارد که اطلاعات مربوط به تپه و تاریخچه اطرافش را در خود جای داده است. با وجود اینکه روی این زباله‌ها پوشانده شده است، ولی بسیاری از گردشگران به دلیل ترسی که دارند از پله‌های آن عبور نمی‌کنند. احتمالاً این منطقه خطرناک نیست، زیرا یکی از نگهبانان تپه می‌گوید ۱۱ سال است در این منطقه کار می‌کند و هنوز مشکلی برای وی پیش نیامده است.

گشتن در مکان آزمایشات هسته‌ای
از سال ۱۹۵۶ تا ۱۹۶۳ دولت بریتانیا آزمایش‌های هسته‌ای خود را در منطقه‌ای به نام مارالینگا (Maralinga) در جنوب استرالیا انجام می‌داده است. برای پاک‌سازی آلودگی‌های این منطقه از دهه ۱۹۶۰ با مخلوط کردن خاک آلوده سطح با خاک غیر آلوده زیرین، پاک‌سازی صورت گرفت و ۲۲ چاله که بقایای آزمایش هسته بودند به وسیله بتن پر شد.

تخمین زده می‌شود که این گودال‌ها حاوی ۴ کیلوگرم پلوتونیم بوده‌اند. در اواخر دهه ۱۹۹۰ پاک‌سازی کامل‌تری شامل حذف و دفن صد‌ها هزار مترمکعب از خاک حاوی رادیواکتیو صورت گرفت. حتی وسایل مورداستفاده برای این عملیات نیز دفن شدند. سرانجام این محل به جاذبه‌ای گردشگری تبدیل شد که امروزه با استفاده از یک اتوبوس می‌توانید از آن بازدید کنید! از جمله نکات جالبی که برای بازدید وجود دارد منطقه نظامی متروکه، فرودگاه و نشانه‌های باقی مانده از چندین انفجار هسته‌ای است.

به این دلیل که مارالینگا تعداد انفجار‌های بسیار کمتری را نسبت به سایر مناطق آزمایش هسته‌ای تجربه کرده است، این منطقه را بی‌خطر قلمداد می‌کنند. با این حال توصیه‌های ایمنی خاصی را باید هنگام بازدید از این سایت هسته‌ای رعایت کنید.

دوز درمانی از ماده رادیو اکتیو
رادون (Radon) عموماً به‌عنوان یک گاز مضر در نظر گرفته می‌شود. بی‌رنگ، بی‌بو و بی‌مزه و همچنین رادیواکتیو است. طبق اطلاعیه آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات‌متحده آمریکا و سازمان بهداشت جهانی، ماده‌ای سرطان‌زا است. با این حال برخی میگویند که برای بیماری‌هایی مثل آرتروز مفید است. به همین دلیل برخی از مردم برای درمان بیماری‌هایشان به عمد به غار‌ها و معادن رادون که غلظت گاز بالایی دارند، وارد می‌شوند. یکی از این مکان‌ها معدن رادون مونتانا است.

این معدن در ابتدا و در سال ۱۹۴۹ به‌عنوان یک معدن اورانیوم افتتاح شد و سه سال بعد به یک مرکز درمان با رادون تغییر یافت. برای بهره بردن از این معدن باید حدود ۲۶ متر به زیرزمین رفت تا هوایی غنی از رادون را بتوان استنشاق کرد. معمولاً دوره درمان رادون تراپی دوره‌ای ده روزه است که بین ۳۰ تا ۶۰ ساعت به طول می‌انجامد.

اتاق کنترل چرنوبیل
امروزه تور‌هایی به مقصد چرنوبیل برگزار می‌شود که گردشگران از طریق آن می‌توانند از منطقه ممنوعه چرنوبیل بازدید کنند. یکی از دلایل این توجه، سریالی بود که توسط شبکه اِچ‌بی‌او در این رابطه پخش شد. الان گردشگران می‌توانند حتی وارد اتاق کنترل راکتور ۴ بشوند، قسمتی که تصمیم اشتباه در آن باعث به وجود آمدن بدترین فاجعه هسته‌ای تاریخ شد.

پیش از این دسترسی فقط به کارگرانِ پاک‌سازی، پژوهشگران و یا روزنامه‌نگاران محدود شده بود. البته این سفر خیلی هم بی‌خطر نیست، چراکه میزان تشعشع در این منطقه و اتاق کنترل بیش از ۴۰ هزار برابر حد معمول است. بازدیدکنندگان باید لباس مخصوص و چکمه‌های خاص بپوشند و فقط ۵ دقیقه اجازه بازدید دارند. طبق شنیده‌ها حدود ۸۵۰۰۰ نفر از این منطقه ممنوعه بازدید کرده‌اند. تور‌های روزانه این منطقه حدود ۱۰۰ دلار است.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

دیدنی‌های شهرستان میانه؛ از مسجد سنگی صفوی‌ها تا آبشار بلوکان

شهرستان میانه درست در جنوب استان آذربایجان شرقی قرار دارد و از آب و هوای مطبوعی برخوردار است.

به گزارش خبرنگار حوزه میراث و گردشگری  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، امسال هم مثل سال گذشته کرونا بیخ گلوی سفر‌های نوروزی با خیال راحت را گرفت؛ هرچند اجازه مشروط سفر به مردم داده شده، البته با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی، اما باز هم خیلی از مردم کشورمان ترجیح دادند برای قطع کامل زنجیره کرونا، در خانه بمانند و سفر نروند تا با راحتی خیال در دیگر ایام سال سفر کنند.

اما؛ یک خبر خوش برای مخاطبان باشگاه خبرنگاران جوان؛ ما برای شما تدارک یک سفر شیرین مجازی به جای جای کشور را داده ایم. شما می‌توانید با دنبال کردن مطالب نوروزی صفحه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، مسافرت مجازی با تصویر و متن به نقاط مختلف شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز کشور را تجربه کنید. پس برای این سفر مجازی با ما همراه شوید؛

این بار سری به دیار ترک زبان‌های کشورمان می‌زنیم؛ شهرستانی در دل استان آذربایجان شرقی. میانه؛ شهرستانی با قدمت تاریخی که اماکن تفریحی گردشگری زیادی دارد. البته میانه نه فقط به واسطه بنا‌های تاریخی اش که به دلیل آب و هوای مطبوعش هم مکان مناسبی برای گردشگری و تفریح و گشت و گذار است.

تاریخچه میانه

گفته می‌شود نام اصلی شهرستان میانه، میانج به معنای واسطه میان دو شهر بوده است. بنا بر تعبیری دیگر، نام میانه از مایانا یا میانا گرفته شده است. این نام از دو آوای «مای» و «آنا» تشکیل‌شده است که ترکیب این دو آوا به معنای ماد بزرگ یا ماد مادر است.

آب و هوای میانه

شهرستان میانه درست در جنوب استان آذربایجان شرقی قرار دارد و از جنوب به زنجان، از شمال به سراب، از شمال غربی به بستان آباد، از غرب به هشترود، از شرق به خلخال و از شمال شرق به اردبیل می‌رسد.

دمای هوای این شهرستان به طور میانگین ۳ الی ۱۵ درجه سانتی گراد است؛ همین آب و هوای منحصر به فرد، باعث شده است تا ۴۰ نوع گیاه خودرو در خاک این شهرستان رشد کند. این گیاه‌های خودرو ترشک، ریواس، نعناع کوهی و خاکشیر هستند.

سوغات میانه هم شامل خوراکی‌ها و صنایع دستی سنتی می‌شود؛ فطیر، برنج، لبنیات، عسل و جارو، گلیم و قالی‌های میانه. البته یکی از خوراک‌های دل‌چسب هم که در سفر به میانه باید حتماً بچشید، آبگوشت بامیه است.

مکان های دیدنی میانه

پل شهرچای

پل شهرچای در مسیر رودخانه شهرچای در روستای تازه‌کند ساخته شده است. این پل با ۲۶۰ متر طول از طولانی‌ترین پل‌های آذربایجان شرقی است که در شهر میانه قرار دارد. این پل ۲۳ دهانه گنبدی دارد. کتیبه‌ای در بدنه پل وجود ندارد به همین دلیل سال ساخت پل مشخص نیست، اما با شباهتی که به سی‌وسه پل اصفهان دارد ممکن است متعلق به دوره صفویه باشد.

مسجد سنگی شهرستان میانه

مسجد سنگی ترک از مهم‌ترین آثار تاریخی استان آذربایجان شرقی است که در شهر میانه قرار دارد. تمام قسمت‌های نمای بیرونی مسجد از سنگ ساخته شده است. معماری داخل مسجد اثری شگفت‌انگیز از معماری اسلامی است. نقش‌ها، کتیبه‌ها و آجر‌های قرمزرنگ مسجد نمایی خیره‌کننده دارند. با توجه به کتیبه‌هایی که در دیوار‌های مسجد وجود دارد، این بنا در دوران صفویه و قاجار مرمت شده است. این مسجد در سال ۱۳۴۸ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.

قبر امامزاده محمد

در لیست جا‌های دیدنی میانه، امامزاده‌ای در روستای کندوان واقع‌شده است که با میانه ۳۵ کیلومتر فاصله دارد. در میان اهالی این منطقه، امامزاده اسماعیل، پسر این امامزاده شناخته می‌شود. امامزاده‌های دیگری نیز در حوالی امامزاده محمد وجود دارد که این امامزاده‌ها در روستا‌هایی مانند روستا‌های برزلیق، صومعه، کلاله، حسن آباد، ترکمانچای، گاوینه رود و دمیرچی شناسایی شدند.

قیز کورپوسی (پل دختر)

قیز کورپوسی یا پل دختر، پلی عظیم در دامنه شرقی قافلانکوه و در فاصله ۲۰ کیلومتری شهر میانه و روی رودخانه قزل اوزون ساخته شده است. پایه‌های آجری این پل عظیم دارای ۳ دهانه است که بر روی آب‌راهی سنگی واقع‌شده است. نوشته‌هایی به خط نسخ و نستعلیق و کوفی بر قسمت‌هایی از این پل وجود داشته که تاریخ تعمیر و نوسازی آن را نشان می‌دهد، اما هنوز تاریخ احداث این پل شناسایی نشده است.

آبشار بلوکان

یکی از مناطق بسیار خرم و سرسبز شهرستان میانه، آبشار بلوکان است. این آبشار ارتفاعی برابر با ۱۰ متر دارد. این آبشار پس از عبور از مسیر پرپیچ و خم دره بلوکان و سیراب کردن مزارع کشاورزی پایین دست، راه خود را به رودخانه چای باز می‌کند و در نهایت با پیوستن به قزل اوزون به دیدار دریای خزر می‌رود.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

سیلک کاشان شگفتانه‌ای از اعماق تاریخ تمدن

 نزدیک به ۸۰ سال پیش با جاری شدن سیل در زمین‌های کشاورزی کاشان، تمدنی به قدمت نزدیک به هشت هزار سال با ابزارآلات و سفالینه‌هایی متفاوت از ابزارهای کنونی مشاهده شد که حیرت و حس کنجکاوی همگان را برانگیخت.

تپه‌های سیَلْک (Sialk) یکی از محوطه‌های باستانی مهم فلات مرکزی ایران و در اصل ویرانه کهن‌ترین زیگورات باستانی ایران که نخستین تمدن شهرنشینی در آن شکل گرفته‌است.

محوطه‌ باستانی سیلک یکی از ارزشمندترین محوطه‌های باستانی ایران و جهان است که نزدیک به هشت هزار سال پیش (از دوران روستانشینی تا دوران ماد)، شواهد و مدارک تحولات زندگی بشر را در خود نگاه داشته است.

این محوطه شامل تپه شمالی (سیلک کوچک)، به مساحت نزدیک پنج هکتار، تپه جنوبی (سیلک بزرگ)، به مساحت نزدیک هشت هکتار و ۲ گورستان به نام‌های گورستان الف و گورستان ب است.

این تپه‌ها به ترتیب از قدیم به جدید آثار دوران مختلف تمدن بشری شامل عصر نوسنگی، عصر مس و سنگ، دوران شهرنشینی، عصر مفرغ و آهن و دوره ماد را به نمایش می‌گذارند.

مهمترین آثار تمدنی شناخته شده در سیلک شامل نخستین روستاها و خانه‌های ساخته شده به دست بشر، نخستین جانوران و گیاهان اهلی، نخستین کوره‌های پخت سفال و ذوب فلز و نخستین آثار خط و نوشتار است.

این محوطه در سال‌های ۱۳۱۲، ۱۳۱۳ و ۱۳۱۶ خورشیدی برای نخستین بار از سوی هیات باستان‌شناسی فرانسوی به سرپرستی رومن گیرشمن مورد کاوش قرار گرفت.

سیلک همچنین در سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۵ خورشیدی، از سوی هیات باستان‌شناسی ایرانی به سرپرستی صادق (شاپور) ملک شهمیرزادی مورد کاوش و بازنگری قرار گرفت و نتایج این پژوهش‌ها در چندین جلد کتاب به چاپ رسید و در دسترس همگان قرار گرفت.

این اثر ۲۴ شهریور ۱۳۱۰ خورشیدی به شماره‌ ۳۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و در فهرست اثرهای نامزد جهانی قرار دارد.

تپه‌های سیلک کاشان به عنوان نخستین تمدن یکجانشینی فلات مرکزی ایران در حالی از گردشگران نوروزی پذیرایی می‌کند که برخی جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی این شهرستان از جمله مجموعه تاریخی باغ فین به دلیل شرایط کرونایی تا اطلاع بعدی تعطیل است.

بازدید از سیلک در تعطیلات نوروز

مدیر پایگاه میراث فرهنگی سیلک با یادآوری تصمیم ستاد مدیریت کرونا در کاشان مبنی بر تعطیلی مکان‌ها و محوطه‌های تاریخی در تعطیلات نوروز افزود: گشایش محوطه‌های روباز و بدون ازدحام به دستور مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان از روز دوم فروردین ماه انجام شد، از این رو بازدید گردشگران از فضای باز محوطه تپه‌های باستانی سیلک روزانه در تعطیلات نوروز برای گردشگران برقرار است.

جواد حسین‌زاده ساداتی در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: بازدید روزانه از تپه‌های باستانی سیلک با کاهش ۹۰ درصدی به‌دلیل محدودیت‌های شرایط کرونا و رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی نزدیک به ۳۰۰ نفر رسیده است.

به گفته وی، این در حالی است که پیش از شیوع کرونا در سال ۱۳۹۸ روزانه ۲۵۰۰ تا سه هزار گردشگر از این محوطه باستانی بازدید می‌کردند.

مدیر پایگاه میراث فرهنگی سیلک خاطر نشان کرد: بازدیدکنندگان می‌توانند با رعایت بهداشتی به‌ویژه داشتن ماسک هر روز از ساعت ۹ تا ۱۸ با حضور راهنمایان گردشگری میراث فرهنگی، دانشجوی دانشگاه کاشان و راهنمای الکترونیکی از طریق پرداخت هزینه از این پایگاه دیدن و خدمات گردشگری دریافت کنند.

حسین‌زاده ساداتی، با تاکید بر  رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی حتی با ضدعفونی کردن سطوح مورد بازدید گردشگران اظهار داشت: مجموعه فضاهای نمایشگاه پایگاه باستانی سیلک شامل یافته‌های دوره‌های مختلف سیلک و یک سالن نمایش این پایگاه در معرفی مستندهای نمایشی به دلیل رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی بسته است.

وی ادامه داد: تپه‌های باستانی سیلک بخش مهمی از این پایگاه در فضای باز است که گردشگران می‌توانند بخشی از خمره‌ها، دفینه‌ها، ترانشه‌ها و کارگاه‌های پرفسور گریشمن به‌عنوان نخستین کاوشگر در این محوطه دیدن کنند.

مدیر پایگاه میراث فرهنگی سیلک با یادآوری اینکه چهار غرفه با راه‌اندازی نمایشگاه، سالن نمایش و مستندهای آن نیز برای دانش‌آموزان و گردشگران ایجاد شده بود تا با نحوه ساخت سفال، ابزار سنگی، نوشتن خطوط باستانی و فلزگری آشنا شوند، اضافه ‌کرد:  راه‌اندازی و بازدید از این فضاهای سربسته نمایشگاهی، نمایشی و آموزشی به‌دلیل همزمانی با آغاز دوره همه‌گیری کرونا و رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی متوقف شد که امید است بعد از رفع این بیماری برای گردشگران و علاقه‌مندان قابل بازدید و استفاده شود.

وی تصریح کرد: طراحی ایجاد مجموعه تاریخ فرهنگ سیلک نیز با کمک مشاور برای ۲-۳ سال آینده برنامه‌ریزی و مکان آن در جنوب محوطه باستانی سیلک جانمایی شده‌است.

مدیر پایگاه میراث فرهنگی سیلک بهره‌برداری از این طرح را نیازمند مشارکت خیران میراث‌یار دانست و اضافه کرد: یافته‌های سیلک‌ از دوره گریشمن در این مجموعه در قالب نمایشگاهی بعد از این همه‌گیری در معرض دید گردشگران قرار می‌گیرد.

حسین‌زاده ساداتی سیلک با تمدن و مدنیتی به قدمت پنج تا ۶ هزار سال را متعلق به کاشانی‌ها دانست و افزود: مدنیت و تمدن شهری اینجا به عنوان نخستین شهرهای جهان جدا از این روستا که هشت هزار سال قدمت دارد حاصل فعالیت و کوشش خود کاشانی‌ها و نیاکان آنان است که باید در محافظت جدی از آن مطالبه‌گری کنند.

به گفته وی، سیلک سرمایه و ثروتی برای مردم کاشان است که منفعت و ضرر از بین رفتن و آسیب آن به خود کاشانی‌ها می‌رسد.

عضو هیات علمی گروه باستان شناسی دانشگاه کاشان ادامه داد: البته از آنجا که این مجموعه ارزشمند جهانی است منفعت حفظ یا ضرر آسیب به آن برای کل جهان است از این‌رو افزون بر مطالبه‌گری کاشانی‌ها در حفاظت هر چه بیشتر از آن هیچ سستی و خللی نباید در روند تثبیت جهانی شدن آن رخ دهد.

کاوش تپه‌های سیلک از نگاه یک باستان‌شناس پیشکسوت

مرمتگر و باستان‌شناس پیشکسوت کاشانی نیز با یادآوری کاوش تپه‌های باستانی سیلک به سرپرستی گریشمن فرانسوی در سال ۱۳۱۲ گفت: تشخیص وجود ۲ تپه شمالی و جنوبی در چهار کیلومتری جنوب غرب کاشان و تالیف ۲ جلد کتاب ارزنده برای این مرز و بوم حاصل کار این باستان‌شناس فرانسوی بعد از سه سال شد.

عباس اعتماد فینی با اشاره به تقسیم دوره‌های سیلک از سوی گریشمن‌ به ۶ دوره فرهنگی ادامه داد: سیلک نخستین تمدنی است که انسان‌ها هزاره ششم قبل از میلاد از خود به یادگار گذاشتند.

وی تصریح کرد: ایران در مناطق دیگر نیز محوطه باستانی با قدمت کمتر یا بیشتر از سیلک دارد اما هیچیک امتیاز و تقدم این محوطه باستانی به‌دلیل استمرار زندگی از هشت هزار سال پیش تا کنون ندارد.

به گفته این باستان‌شناس، دور از انتظار نیست افرادی که در جوار تپه سیلک سکونت دارند از آن طایفه قدیم باشند.

اعتماد فینی با تاکید بر خلق ریسندگی، بافندگی، رنگ، نقشه، سفال‌گری و ذوب فلز برای نخستین بار در سیلک اظهار داشت: این اثر یکی از ارزنده‌ترین مکان‌ها و امانت‌های به یادگار مانده و ارث‌رسیده از نیاکان کاشانی‌هاست که نباید با توفان فراموشی ویران شود.

وی افزود: سال ۱۳۲۸ و از ۱۳ سالگی در شوش دانیال با گریشمن فرانسوی کار خود را به ‌عنوان شاگرد شروع و به مدت ۱۸ سال با او همکاری کرد.

به گفته این باستان‌شناس، یکی از افتخارات زمان کاری وی اینست که ۱۰ سال با «ژان پِرو» جانشین آقای « گیرشمن» مرمت چغازنبیل ارزنده‌ترین، بلندترین، بزرگترین و زیباترین بنای در جنوب ایران را انجام داده است.

اعتماد فینی با تاکید بر اهمیت تربیت باستان‌شناسان گفت: باید بودجه‌ای برای دانشجویان این رشته بعد از تحصیلات دانشگاهی اختصاص یابد تا بتوانند در راستای مرمت ودیعه‌های ارزشمند تاریخی و افزایش تجربیات علمی و عملی خود در کنار استادهای متبحر گام بردارند.

«عباس اعتماد فینی» فرزند استاد «احمد اعتماد فینی» متولد  ۱۳۱۵ همکار «رومن گریشمن» باستان‌شناس فرانسوی در عملیات مرمت و به‌سازی تپه‌های سیلک است که در سال ۹۴ به عنوان مرمتگر نمونه از تلاش‌های وی برای حفظ و مرمت تپه‌های سیلک قدردانی شد.

وی در ۱۳ سالگی به هیات باستان‌شناسی فرانسوی پیوست و نخستین همراهی او با گریشمن در حفاری‌های خوزستان بود؛ از بدو ورود به گروه با خانم «تانیا گریشمن» همسر رومن گریشمن همکاری و در مرمت اشیای باستانی او را یاری می‌کرد.

اعتماد فینی هرچند تحصیلات آکادمیک ندارد اما به دلیل تجربه فراوان از بزرگ‌ترین مرمت‌گران اشیای باستانی در کشور به‌شمار می‌آید.

یک هزار و ۷۰۰ اثر ارزشمند تاریخی در کاشان

معاون مدیرکل و رییس اداره میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی کاشان گفت: این شهرستان با برخورداری از یک هزار و ۷۰۰ اثر دارای ارزش تاریخی، طبیعی و معنوی شامل ۳۲۵ اثر ثبت ملی و یک اثر ثبت جهانی، است.

مهران سرمدیان اظهار داشت: ۳۴ اثر کاشان نیز با موضوعات آیین‌ها، صنایع دستی، مهارت و دانش از جمله مهارت فنون مسگری، آیین نخل گردانی، مهارت پخت کلوچه کاشان در فهرست آثار میراث ناملموس کشور و ۲ مهارت بافت قالی کاشان و آیین قالی‌شویان مشهد اردهال کاشان در فهرست میراث معنوی جهانی ثبت شده‌است.

وی همچنین شمار مرکزهای بوم‌گردی در کاشان ۱۶ باب با ۱۱۷ اتاق و ۴۲۴ تخت و تعداد میهمان‌پذیرها را نیز پنج باب با ظرفیت ۱۵۳ تخت برشمرد.

به گفته وی، ۳۴ باب اقامتگاه سنتی با ۴۲۷ اتاق و ۱۰۵۲ تخت، هشت باب هتل یک تا چهار ستاره با ۳۳۸ اتاق و ۸۹۱ تخت، چهار هتل‌آپارتمان با ۳۵ اتاق و ۱۱۸ تخت در شهرستان کاشان وجود دارد.

رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کاشان خاطر ‌کرد: مجموع ظرفیت اقامتی کاشان سه هزار و ۲۶۵ و اشتغال یک‌هزار و ۱۵۳ نفر در تاسیسات گردشگری این شهرستان است.

سرمدیان اظهار داشت: همچنین پنج سفره‌خانه سنتی، ۲۱ دفتر خدمات مسافرتی و جهانگردی، چهار مجتمع بین راهی، ۲ آموزشگاه گردشگری، ۱۸ اقامتگاه بوم‌گردی، یک شرکت حمل و نقل گردشگری، یک شرکت خانه مسافر به ظرفیت ۱۲۰ خانه در کاشان فعالیت دارد.

شهرستان کاشان با برخورداری از یک هزار و ۷۰۰ اثر دارای ارزش تاریخی، طبیعی و معنوی شامل ۳۲۵ اثر ثبت ملی و یک اثر ثبت جهانی، در فاصله نزدیک به ۲۰۰ کیلومتری شمال اصفهان واقع است.

منبع:ایرنا