رسوم مردم افغانستان در استقبال از رمضان کریم

کشور افغانستان یکی از کشورهای مسلمان است که آداب و سنت‌های اصیل و ماندگاری دارد که در ادامه به معرفی تعدادی از این رسوم در ماه مبارک رمضان می‌پردازیم.

در کشور افغانستان همانند سایر کشورها استقبال باشکوهی از ماه مبارک رمضان صورت می‌گیرد. در این ماه روزه‌داران زمان زیادی را صرف خواندن قرآن، عبادت در مسجد و شب زنده‌داری می‌کنند.

تواشیح‌خوانی برای پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت از جمله برنامه‌های مساجد این کشور در ماه مبارک رمضان است. همچنین برگزاری مسابقات قرائت قرآن کریم در برخی از مساجد شهرها و روستاها به عنوان فرهنگ رمضانی این کشور محسوب می‌شود.

۷۵ درصد مردم افغانستان حنفی‌مذهب و ۲۵ درصد آن‌ها شیعه هستند و به همین دلیل مراسم و آیین ایام ماه رمضان و سنت‌های شب‌های قدر در میان این مردم تفاوت‌هایی دارد.برای مثال شیعیان بعد از اقامه نماز و افطار به تلاوت قرآن کریم می‌پردازند و دعاهای مربوط به ماه مبارک رمضان را قرائت می‌کنند.

افراد حنفی‌مذهب که از امام «ابوحنیفه» پیروی می‌کنند، نیز پس از افطار «نماز تراویح» و «قرائت قرآن کریم» را برپا می‌کنند؛ به گونه‌ای که در هر مسجد تا پایان ماه مبارک رمضان یک قرآن کامل ختم می‌شود.

یکی از رسوم و سنت‌های این کشور در ماه رمضان توسط  کودکان و نوجوانان برگزار می‌شود، به گونه‌ای که آن‌ها در هنگام اذان مغرب در کوچه‌ها و جاده‌های این کشور خرما، حلوا، نان داغ و بولانی که نوعی نان ویژه افغانستان است که با سبزی و روغن تهیه می‌شود را میان مردم توزیع می‌کنند.

پهن کردن سفره‌های بزرگ افطاری نیز از جمله اقداماتی است که در برخی مناطق این کشور صورت می‌گیرد تا روزه‌داران در کنار یکدیگر و بر سر این سفره‌های رنگین روزه خود را باز کنند.

افراد شیعه‌مذهب کشور افغانستان در شب‌های ۱۹، ۲۱ و ۲۳ ماه رمضان که به شب‌های قدر معروف است، تمام شب را بیدار مانده و در حد توان خود انفاق و خیرات می‌کنند.

اما پیروان مذهب تسنن، این مراسم را با تفاوت زمانی برگزار می‌کنند؛ به طوری که شب‌های ۲۷ و ۲۹ رمضان را به نام شب‌های قدر احیا کرده و به تلاوت قرآن می‌پردازند.

مردم شهر کابل برای سفره‌های افطار خود انواع ترشی «چتنی»، بولانی و زولبیا خریداری کرده و در اغلب سفره‌های افطاری خود این خوراکی‌ها را مصرف می‌کنند.

نواختن دهل از دیگر آداب مردم افغانستان در ماه رمضان است که بر اساس آن عده‌ای از افراد برای بیدار کردن مردم در سحرگاه به نواختن دهل می‌پردازند و در روز عید فطر از آن‌ها عیدی دریافت می‌کنند.

از دیگر سنت‌های ویژه این کشور که میان جوانان و نوجوانان رایج است، می‌توان به این آیین اشاره کرد که پس از گذراندن دهم ماه رمضان و پس از صرف افطاری و ادای نماز، عده‌ای از جوانان در گروه‌های هشت نفره جلوی در منازل مختلف اشعار مختلف گروهی می‌سرایند که این اشعار را «رمضانی» می‌نامند. این نوجوانان و جوانان پس از خواندن رمضانی از صاحب منزل پول، شیرینی و آجیل دریافت می‌کنند.

مردم مزارشریف در شمال افغانستان نیز با غذاهای محلی این مناطق مانند «قابلی‌پلو» که از برنج، گوشت گوسفند با هویج و کشمش تهیه می‌شود، به استقبال رمضان و عید فطر می‌روند. بیشتر مردم این شهر غذاهای سنتی قابلی‌پلو، منتو و آشک را جایگزین شیرینی، آجیل و ترشی می‌کنند.

در بسیاری از مناطق این کشور و بر اساس رسوم خاص، هر فرد غذای خود در زمان افطار را به مسجد می‌برد تا پس از اقامه نماز جماعت مردم بر سر سفره بزرگی که پهن شده است و در کنار یکدیگر افطار کنند. در این رسم حتی اگر فردی افطاری همراه خود نداشته باشد و یا از مردم محله نباشد نیز با رغبت و بدون هیچ‌گونه احساس غریبی بر سر سفره حاضر شده و روزه خود را باز می‌کند.

با توجه به اینکه امسال ماه رمضان در ادامه همه‌گیری ویروس کرونا در جهان آغاز شد، در کشور افغانستان نیز محدودیت‎‌هایی از جمله محدودیت در رفت‌وآمد بین جوامع، تعطیلی مساجد، محدودیت یا ممنوعیت اجتماعات عمومی اعمال شد و این محدودیت‌ها در اجرای برخی از مراسم‌ها در ماه رمضان بسیار تاثیر گذاشته است.

منبع:ایسنا