بهسازی بلوار تاریخی رامسر

بلوار تاریخی رامسر که یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری شهری در شمال کشور محسوب می‌شود با اجرای طرح ساماندهی و تعویض کفپوش توسط شهرداری در حال نوسازی و مرمت است.

به گزارش همشهری آنلاین، بلوار معلم رامسر به عنوان یکی از آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی ایران از حدود ۲ماه پیش در مسیر ساماندهی و بهسازی قرار گرفت و به گفته شهردار رامسر عملیات بهسازی و تعویض کفپوش آن به طول ۲ کیلومتر در حال اجراست.  شهردار رامسر با بیان اینکه ساماندهی این بلوار زیبا همواره یکی از دغدغه‌های شهروندان رامسری بوده است، گفت: شهرداری رامسر برای بهسازی و ساماندهی این بلوار و تعویض کفپوش آن در مسیر ۲کیلومتری ۵۲میلیارد ریال اعتبار  اختصاص داده شده و طبق برنامه زمان‌بندی این طرح باید حداکثر در ۶ماه اجرایی شود.

احمد خوش‌قلب اظهار کرد: برای ساماندهی این بلوار و پیاده‌راه آن با توجه به اهمیت میراثی این مسیر، نشست‌هایی با معاون وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و مدیران استانی و شهرستانی برگزار شد تا بهسازی این اثر میراثی طبیعی شهری به صورت اصولی و با دقت کامل انجام شود.

وی افزود: علاوه بر زیبایی کفپوش جدید و سنگفرشی این مسیر، یکی از نکات بسیار مهم کیفیت زیرسازی پروژه است که نظارت بر آن به طور جدی در دستور کار واحد عمران شهرداری قرار گرفته.

شهردار رامسر از برنامه‌ریزی و اجرای پروژه‌های بهسازی پیاده‌روها همزمان با ساماندهی پیاده‌راه بلوار معلم خبر داد و افزود: پیاده‌روها یکی از مهمترین فضاهای شهری و عرصه‌های عمومی در شهرها هستند. بر همین اساس نیز شهرداری رامسر برای اجرای عملیات پیاده‌روسازی طی چند فاز و در چند نقطه از شهر وارد عمل شده که پروژه عملیات پیاده‌روسازی خیابان شهید مطهری یکی از همین موارد است.

به گفته خوش‌قلب،  اجرای دیوار ضلع جنوبی فرودگاه در حاشیه بلوار امام رضا(ع) نیز یکی دیگر از پروژه‌های در حال اجرای شهرداری رامسر است که به بهسازی و زیباسازی فضای شهر در این نقطه کمک می‌کند.

منبع:همشهری

بازگشت آگهی‌های فروش تور ترکیه به سایت‌ها

سه هفته بعد از اعلام سازمان هواپیمایی کشوری درباره ممنوعیت فروش تور ترکیه، آگهی ‌های خوش آب و رنگ سفرهای بهاری به مقصد استانبول و آنتالیا به سایت‌ها بازگشته و تور فروشی به مقصد شهرهای ترکیه ادامه دارد.

به‌گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، ۱۷ فروردین امسال و مطابق مصوبه ستاد مبارزه با کرونا و دستور وزارت کشور، تورهای گردشگری به ترکیه لغو شد اما پروازها به این کشور ادامه پیدا کرد.

لغو تورهای گردشگری به مقصد ترکیه تا یک هفته ادامه داشت تا جایی که کاهش تقاضای سفر روی قیمت بلیت این مسیر پروازی تاثیر گذاشت و پرواز تهران- استانبول را از مبلغ ۶ میلیون تومان به ۲ میلیون تومان رساند.

با این حال مصوبه ستاد مبارزه با کرونا برای لغو تورهای گردشگری به ترکیه فقط یک هفته اجرایی شد و زیر سایه کمبود نظارت ها، دو هفته ای می شود که بازار تورهای گردشکری به ترکیه گرم شده است.

اکنون اگهی تور بهاری ترکیه آن هم به قیمت های مناسب که از سفر کیش ارزان تر در می آید به فضای مجازی و سایت های تبلیغاتی بازگشته است و مسافران می توانند با هزینه ۴ میلیون تومان ۶ شب تور گردشگری به مقصد استانبول بگیرند.پیامک های تور گردشگری به آنتالیا و استانبول نیز به وفور روزانه روی گوشی خیلی از شهروندان دیده می شود.

در تماس تلفنی با یکی از آگهی های مندرج در یکی از سایت های معروف متوجه شدیم که این آگهی ها واقعی است و ظاهرا تور گردشگری به ترکیه روی کاغذ لغو شده است و آژانس های مسافرتی زیادی هنوز خدمات گردشگری را به مسافران ترکیه ارائه می دهند.

سال گذشته و در پی تشدید ویروس کرونا در ترکیه ۳ بار پرواز به ترکیه لغو و مجددا از سر گرفته شد.

ترکیه همزمان با شیوع ویروس کرونا از اسفندماه ۹۸ تا اواسط سال ۹۹ چندین‌بار مرز هوایی و زمینی با ایران را مسدود کرد و حتی پس از باز شدن مرز هوایی، تا مدت‌ها نسبت به بسته ماندن مرز زمینی به بهانه ویروس کرونا اصرار داشت.

در دی‌ماه ۹۹ نیز با شناسایی ویروس جهش‌یافته در بسیاری از کشورها،قوانین سفر به ترکیه سخت تر هم شد و شهروندان خارجی از جمله ایرانی‌ها برای سفر به این کشور به ارائه گواهی منفی تست کرونا تا ۷۲ ساعت قبل از پرواز ملزم شدند.

با این حال اکنون که درصد بالایی از جمعیت ترکیه مبتلا به ویروس کرونا هستند، منع سفر از داخل ایران با جدیت پیگیری نمی شود و آژانس های زیادی به طور علنی اقدام به فروش تور ترکیه دارند.

وضعیت پروازهای ایران وترکیه

در حالت عادی بین ایران و ترکیه هفتگی ۲۰۰ فروند هواپیما مجوز پرواز دارند اما سازمان هواپیمایی اعلام کرده این پروازها تا ۹۵ درصد کاهش یافته است.

هفته گذشته بود که سازمان هواپیمایی خبر داد که فقط پنج درصد از کل توافق پروازها بین دو کشور انجام می‌شود.محمدحسن ذیبخش درباره آخرین وضعیت پروازهای انجام شده بین ایران و ترکیه گفته بود : از پایان سفرهای نوروزی تاکنون با وجود ظرفیت بالای پروازی بین ایران و ترکیه، تنها پنج درصد آن مورد استفاده قرار گرفته است که البته تعلیق تورهای مسافرتی نیز می‌تواند از دلایل این کاهش باشد.

اکنون برنامه‌ای برای قطع کامل پروازها بین دو کشور تا زمان ابلاغ رسمی ستاد مبارزه با کرونا وجود ندارد و کاهش پروازها براساس توافقات صورت گرفته بین دو کشور انجام شده است به گونه ای که در مسیر مذکور در ۲۴ ساعت گذشته پنج پرواز خروجی و ۷ پرواز ورودی انجام شده است.

منبع:همشهری

ساخت پنج هتل بزرگ در قم پیگیری می‌شود

 سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قم گفت: در راستای نیازهای گردشگری این استان به احداث هتل‌های بزرگ، ساخت پنج هتل با استانداردهای پنج ستاره در قم در دست پیگیری است.

 علیرضا ارجمندی روز یکشنبه درگفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: خیل عظیم مسافران و زائران ایرانی و خارجی به‌ویژه کشورهای حوزه خلیج فارس نیاز استان را به ساخت هتل‌های بزرگ، شیک و مدرن نشان می‌دهد.
وی با تاکید بر نقش هتل‌ها و مراکز اقامتی بزرگ درتحول صنعت گردشگری استان گفت: ساخت هتل‌های بزرگ با ارائه خدمات بالا، تحول عظیمی را درصنعت گردشگری قم ایجاد می‌کند.
سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قم با بیان این که برای ساخت هتل‌های پنج ستاره به همراهی و همکاری شهرداری نیاز دارد، ادامه داد: دراستان تقاضای ساخت اماکن اقامتی در سطوح مختلف از خانه‌مسافر تا هتل‌های بزرگ وجود دارد.
وی با اشاره به وجود مراکز اقامتی غیرمجاز در این استان گفت: شکل‌گیری اماکن اقامتی غیرمجاز از نیاز شهر قم به ساخت مراکز اقامتی حکایت دارد.
ارجمندی ساماندهی مراکز اقامتی در این استان را ضروری دانست و گفت:  از آن‌جا که صاحبان اماکن غیرمجاز موفق نشده‌اند استانداردهای لازم تأسیسات گردشگری را کسب کنند به‌صورت غیرقانونی فعالیت می‌کنند که این امر مشکلات و عوارض فرهنگی، اجتماعی و امنیتی ایجاد کرده‌است.
وی درادامه با اشاره به روند احداث ۱۰ پروژه گردشگری دربخش‌ کهک این استان گفت: این پروژه‌ها شامل هفت مجتمع گردشگری و سه سفره‌خانه‌ سنتی است.
وی با بیان اینکه هدف این اداره‌کل در سال‌جاری، پشتیبانی و مانع‌زدایی از پروژه‌های گردشگری است، ادامه داد: حجم سرمایه‌گذاری دراین ۱۰ پروژه حدود یکهزار و ۳۰۹ میلیارد ریال است که با بهره‌برداری از این طرح‌ها زمینه اشتغال مستقیم برای ۲۳۱ نفر در این بخش فراهم می‌شود.

قم دارای ۳۵ واحد هتل، ۲۷ واحد هتل آپارتمان، ۵۵ واحد مهمان‌پذیر، ۱۷۰ خانه مسافر و ۹۷ واحد مجتمع بین‌راهی و پذیرایی با ظرفیت ۱۲ هزار تخت است.

منبع:ایرنا

جنگل هیرکانی مازندران بودجه حفاظتی دریافت نکرد

 جنگل هیرکانی مازندران با گذشت ۲ سال از ثبت جهانی هنوز هیچ اعتباری برای حفاظت ، مراقبت و نگهداری دریافت نکرده است و این نگرانی وجود دارد که طولانی شدن روند اداری و اجرایی برای دادن بودجه به لکه‌های ثبت شده آسیب جدی برساند.

به گزارش ایرنا، بخش هایی از جنگل‌های هیرکانی در ایران و آذربایجان به عنوان قدیمی‌ترین نوع جنگل‌های جهان ۱۴ تیر ماه سال ۹۸ پس از یک دهه پیگیری در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد تا مورد حفاظت و مراقبت قرار گیرد ، اگر چه به گفته مسئولان میراث فرهنگی مازندران تاکنون هیچ اعتباری برای حفاظت از این جنگل ها اختصاص نیافته است.

سهم مازندران به عنوانی استانی که بیش از ۵۰ درصد مساحت جنگل های هیرکانی ایران را در اختیار دارد در ثبت جهانی این جنگل ۶ سایت معادل حدود ۴۷ هزار هکتار بوده است. هر یک از  این سایت های ثبت شده که بکرترین نقاط جنگل هیرکانی محسوب می شود ، باید تحت حفاظت و مراقبت جدی قرار گیرد و تمامی استانداردهای تعریف شده یونسکو برای حفظ شرایط اولیه در آن رعایت شود.

مجموع وسعت جنگل‌های هیرکانی ۱.۹ میلیون هکتار است که از آستارا در شمال استان گیلان شروع می شود و تا گُلی‌داغ در شرق استان گلستان به طول تقریبی ۸۰۰ کیلومتر و عرض ۲۰ تا ۷۰ کیلومتر پراکنش دارد. بخشی کوچکی از جنگل‌های هیرکانی هم معادل ۲۰ هزار هکتار در کشور آذربایجان قرار دارد.

یونسکو به این دلیل بخش های کوچک و بکری از جنگل های هیرکانی را ثبت جهانی کرده است تا به عنوان میراث طبیعی برای نسل های بعدی حفظ شود و برای این منظور هم هر ساله بودجه مشخصی تخصیص می دهد.  به عبارتی  ، ثبت جهانی یک اثر به این معنا است که تمامی کشورهای عضو در حفاظت از آن اثر مشارکت دارند و بخشی از هزینه ها را پرداخت می کنند و در مقابل پیگیر رعایت استانداردهای تعریف شده برای مراقبت و حفاظت هستند.

پیگیری های خبرنگار ایرنا طی ۲ سال گذشته نشان می دهد که از زمان ثبت جهانی جنگل های هیرکانی استان تاکنون هیچ اعتباری برای حفاظت و مراقبت از آن پرداخت نشده است و حتی زیرساخت های لازم هم برای این منظور آن گونه که باید فراهم نشده است.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی مازندران روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تایید کرد که تاکنون هیچ بودجه و اعتباری بابت جنگل های هیرکانی به مازندران تخصیص نیافته است.

مهدی ایزدی در باره چرایی اختصاص نیافتن بودجه هم ، توضیح داد : اصولا اعتباراتی که از سوی یک نهاد بین المللی مانند یونسکو برای اینگونه امور در نظر گرفته می شود ، به صورت یکجا در اختیار وزارت میراث فرهنگی قرار می گیرد و از آنجا هم باید میان مجموعه های تحت پوشش توزیع شود.

وی با اظهار این که از کم و کیف میزان و زمان پرداختی یونسکو اطلاعی ندارد ، افزود : آنچه مسلم است این که تاکنون به استان مازندران بابت ۶ سایت ثبت شده جنگل های هیرکانی هیچ اعتباری تخصیص نیافته است.

ایجاد پایگاه ؛ گام ناتمام

احتمالا اگر سازمان یونسکو بودجه ای برای حفاظت از جنگل های هیرکانی به وزارت میراث فرهنگی پرداخت کند ، مبلغ آن باید به فراخور استان هایی که سایت های ثبت شده را در اختیار دارند توزیع شود. مازندران ۶ سایت از ۱۲ سایت ثبت شده هیرکانی را در اختیار دارد و گستره سایت های استان هم معادل نیمی از مجموع مساحت ثبت شده هیرکانی در استان های دیگر و کشور آذربایجان است.

کارشناسان میراث فرهنگی بر این اعتقادند که دستکم نیمی از بودجه ای را که یونسکو بابت هیرکانی به ایران اختصاص می دهد ، باید در اختیار مازندران قرار گیرد ولی این استان هم باید برای دریافت این بودجه زیرساخت های لازم را برای حفاظت از سایت ها یا لکه های ثبت شده فراهم کند.

معاون میراث فرهنگی مازندران در باره زیرساخت مورد نیاز برای دریافت بودجه توضیح داد : میراث فرهنگی برای این که بتواند بودجه ای برای حراست و نگهداری از جنگل های هیرکانی پرداخت کند ، اول باید پایگاه ثبت جهانی در آن محدوده مستقر شود. در مورد جنگل های هیرکانی متاسفانه تا کنون پایگاه ها  فعال نشده است و به همین دلیل هم در بودجه گیری مشکل وجود دارد.

وی افزود : البته برای استقرار پایگاه های ثبت جهانی با هر دو اداره کل منابع طبیعی مازندران در ساری و نوشهر رایزنی هایی صورت گرفته است و آنها هم مکان هایی را در حد ساختمان برای استقرار پایگاه مشخص کرده اند ولی این ساختمان ها نیازمند تجهیز هستند تا تبدیل به پایگاه شوند.

ایزدی گفت : در حال حاضر تنها مشکل نبود اعتبار برای تجهیز پایگاه ها است. پیش بینی ما نیاز به بیش از ۵۰۰ میلیون تومان اعتبار است که باید از منابع اعتباری ملی تامین شود تا پایگاه های تجهیز و فعال شوند و زمینه برای استفاده از بودجه اختصاصی یونسکو فراهم گردد.

وی تعداد پایگاه های مورد نیاز را هشت مورد اعلام کرد و افزود : بر اساس برنامه ریزی انجام شده قرار است ۲ پایگاه اصلی در مجموعه ادارت کل منابع طبیعی ساری و نوشهر مستقر و ۶ پایگاه فرعی نیز در محدوده هر یک از سایت های ثبت شده ایجاد شود.

معاون میراث فرهنگی مازندران با اشار به اینکه استقرار پایگاه ها بسیار طولانی و فرسایشی شده است و اظهار داشت : به محض استقرار پایگاه ، ردیف اعتباری برای مراقبت و حفاظت از آن از سوی وزارت میراث فرهنگی مشخص خواهد شد.

سایت های ثبت شده جنگل های هیرکانی مازندران در محدوده شهرستانی های مختلف قرار دارند. یکی از آنها سایت « بولا » یا همان جنگل بولای ساری است . دومین سایت مربوط به « الیمستان » شهرستان آمل است. جنگل « واز » در شهرستان نور سومین سایت ثبت شده را تشکیل می دهد. یکی از سایت های ثتب شده هم مربوط به جنگل « کجور » نوشهر است. سایت « خشکه داران » هم در شهرستان تنکابن واقع است . ششمین سایت ثبت شده هم « چهار باغ » مرزن آباد چالوس است.

جنگل هیرکانی تنها درخت نیست بلکه زیست بوم ۲۹۶ گونه پرنده و ۹۸ گونه پستاندار است. همچنین ۱۵۰ گیاه بومی درختی و بوته‌ای مانند شمشاد و انجیلی در آن یافت می‌شود.

منبع:ایرنا

«دُم‌دُم سحری»؛ نوای بیداری روزه‌داران با ادعیه و اشعار مذهبی

آیین نمایش «دُم‌دُم سحری» از کهن‌ترین آیین‌های مردمان جنوب کشور به‌ویژه بوشهر است که در آن نمایشگران هنگام سحر مردم را با نوای موسیقی، اشعار و ادعیه‌های مذهبی برای انجام فرایض سحرگاهی و نشستن پای سفره سحر آگاه می‌کردند.

تاریخ، پیشینه و به بیان ساده‌تر اگر نگوییم عامیانه‌تر، سن و سال آئین و کنش‌های آیین‌مند با کتاب قطور تاریخ تمدن بشر یکسان و هم‌تراز است. در حقیقت در طول شکل‌گیری و تکوینِ فرهنگ و تمدن بشر از نخستین گام‌های پیمایش مسیر توسعه و پیشرفت،‌ خرده فرهنگ‌ها و در ادامه کنش‌های فرهنگی و رفتارهای آیینی، بخشی جدایی‌ناپذیر از نحوه زیست و زندگی انسان در تواتر تاریخ بوده‌است.

با شکل‌گیری مفهوم پژوهش و جایگاه نگاه‌های علمی و آکادمیک در حوزه شکل‌گیری و تکوین مفهوم فرهنگ و تمدن که یکی از اصلی‌ترین انگاره‌های آن بر مفهوم دین استوار است، ثابت شده شکل‌گیری رفتارهای آئینی و کنش‌مند دینی ریشه‌ای عمیق در نخستین گام‌های بشر در حوزه شکل‌دهی فرهنگ و تمدن در قالب خرده فرهنگ‌های آیینی داشته‌است.

به همین سبب با ظهور و بروز ادیان و آموزه‌های خداوند در قالب وحی و سخنان رسولان هدایت‌بخشش برای تبیین مسیر سعادت و رستگاری انسان‌ها، در اغلب مناسک دینی، شاهد رفتار آئین‌مند از سوی مردمان دین‌باور در طول تاریخ بشر بوده‌ایم.

ایران به‌عنوان یکی از کشورهای شکل‌دهنده تمدن جهانی دارای یکی از غنی‌ترین رفتارهای آیین‌مند در تمامی مناسبت‌های ملی و مذهبی است. حتی پیش‌از شکل‌گیری مفاهیم ملی و مذهبی، با مداقه در رفتارها و کنش‌های منطبق با نحوه زیست نیاکان و پیشینیان‌مان در این سرزمین پهناور و گسترده به‌ویژه در ارتباط با مفهوم طبیعت و ستایش پروردگار شاهد کنش‌های آیینی و شکل گیری خرده فرهنگ‌های آیین‌مند بودیم.

به‌گونه‌ای که در گران‌سنگ‌ترین کتاب‌های تاریخ تمدن جهان نیز می‌توان ریشه رفتارهای آیینی بیش‌از پنج هزار ساله (تا ۶ هزار سال) را در رفتار ایرانیان آیین‌مند به‌خوبی رصد کرد.

تطبیق آیین‌ها و رفتارهای آیین‌مند ایرانیان همزمان با پذیرش اسلام

هم‌زمان با ورود اسلام و پذیرش این دین هدایتگر و مبین توسط ایرانیان، بسیاری از رفتارهای آئینی با رویکرد مذهبی راه خود را به سمت باورها و بنیان‌های آداب، رسوم و شعائر دین مبین اسلام در زیست ایرانیان باز کرد. به گونه‌ای که غنی‌ترین تجلی آن رفتارهای آیینی را می‌توان در دو ماه محرم و رمضان به‌عنوان ماه‌های بسیار مهم برای مسلمانان و شیعیان به‌خوبی مشاهده کرد.

رمضان ۱۴۰۰ خورشیدی مطابق با (۱۴۴۲ قمری) دومین سالی‌ است که ایرانیان همسو با تمام مسلمانان سراسر جهان روزه خود را در سایه ویروس لجوج، سمج و مرگ‌بار کرونا به افطار می‌رسانند. این بحران، بخش مهمی از رفتارهای آیینی مردمان مسلمان ایران‌زمین در این ماه را دست‌خوش تغییر کرد.

شاید مهم‌ترین آن‌ها آیین‌های مرتبط با پهن کردن سفره‌های نذری و سفره‌های افطاری برای اقوام، خانواده، دوستان و نیازمندان است. همچنین مفهوم صله رحم نیز در سایه قرنطینه خانگی، فصلی دیگر از آئین‌های ایرانیان باورمند به سیر و سلوک عارفانه ماه صیام را دست‌خوش تغییر قرار داد.

اما تعدد و تکثر و آئین‌های مرتبط با ماه رمضان آن‌چنان زیاد است که با فروکاست تعدادی از آن‌ها شاهد پررنگ شدن برخی دیگر هستیم و از آن برخی دیگر که در سلسله گزارش‌هایی در ایام ماه مبارک رمضان به بازتاب آن‌ها می‌پردازیم به آن دست از  رفتارهای آئینی اختصاص دارد که این روزها در سایه خانه‌نشینی و قرنطینه خانگی می‌تواند خود رهیافتی برای بهره بردن از فرصت و زمانی باشد که مؤمنان روزه‌دار این‌بار فصلی از لحظات و دقایق حاضر در منزل خود و پای سفره‌های سحری و افطار را با همان کنش‌های آئین‌مندی گره بزنند که پیش‌از این پدران و مادران و نیاکانمان بر آن نمط استوار بودند.

پس در این سلسله گزارش‌ها در کنار رصد آئین‌ها به بازتاب آن دسته از آیین‌های نمایشی ماه رمضان خواهیم پرداخت که امکان انجام آن، امروز نیز توسط خانواده‌ها در محیط خانوادگی‌شان مقدور باشد.

تجلی مناسک سحرگاهی در آیین «دُم دُم سحری»

یکی از متفاوت‌ترین نمایش‌های آیینی ماه مبارک رمضان در اقلیم و جغرافیای متنوع و گسترده سرزمین مان ایران را در بوشهر شاهد هستیم، جایی که آیین دُم دُم سحری از جمله آیین‌های نمایشی جهت بیدار کردن روزه داران برای برپایی مناسک راز و نیازهای سحرگاهی اجرا می شود.

آیین دُم دُم سحری که امروزه با نوای دمام نوازان جنوبی، حال و هوایی متفاوت به لحظات پیش اذان صبح و برپایی مناسک سحر می دهد؛ در زمان‌های دور بدون نوازندگان دمام اجرا می شد. زیرا در آن سال‌ها بوشهر شهر کوچکی بود و معماری خانه‌های این شهر اغلب از چوب و خشت شکل گرفته بود.

سحری خوانان دُم دُم سحری که با اشعار و ادعیه های مذهبی ساعتی مانده به سحر وظیفه بیدار کردن روزه داران را برعهده داشتند در کوی و برزن به راه می افتادند و بر در هر خانه ای که می‌رسیدند با دق الباب کردن، صاحب آن خانه را بیدار می کردند، اما بعد از توسعه معماری در شهرهای ایران از جمله بوشهر و تبدیل شدن مصالح سنتی به آهن و آجر، آرام آرام برای آنکه صدای دُم دُم سحری خوانان به صاحبان خانه برسد، ساز دمام و همراهی موسیقی با نوای خوش اجراکنندگان این آیین به این رفتار آیینی و نمایشی افزوده شد.

«دُم دُم» به معنای «دَم» و «دُم دُم سحری» به معنای «دَم سحر» است. در این آیین نمایشی گروه‌های چهار نفر در مناطق مختلف روستا و قریه به راه می افتادند و با اشعار و نواهای مذهبی نزدیک شدن به ساعات سحرگاهی را به روزه داران اعلام می‌کرد و علاوه بر بیدار کردن آنها با اشعار و ادعیه‌ها و نوای دمام مومنان روزه دار را به دعا و نیایش به درگاه الهی در ساعات سحرگاهی دعوت می کردند.

نواها و اشعاری که در این آیین به گوش می رسد شامل چنین عباراتی است: «محمد یا رسول الله، علیاً یا ولی الله، السلام السلام یا شهر رمضان یا شهر صیام علیک السلام، هذا شهر المغفره یا شهر مبروک علیک السلام، آمنک الله بالله اَسکنک الله جنه، رحیم الله لدنهُ، جمیعاً النّار و العذاب، عبادالله ذکرالله یرحم کم الله، لا اله الا الله، یاایها المومنون، یا ایها المسلمون…»

علاوه بر این عبارت‌های عربی، شعر فارسی نیز خوانده می شود؛ مانند: «خداوندا تو ستاری، همه خوابند تو بیداری، به حق خود که بیداری، همه عالم نگه داری…»

در آیین نمایشی دُم دُم سحری در نیمه نخست ماه رمضان (۱۵ روز اول) اشعار و نواهای مذهبی این آیین همواره با عبارت السلام یا شهر رمضان آغاز می شود و با پشت سر گذاشتن نیمه ماه رمضان و آرام آرام نزدیک شدن به پایان ماه صیام، سلام ها در این اشعار به عبارت الوداع یا خداحافظی ختم می شود.

با الفاظی مانند الوداع، دُم دُم سحری خوانان روزه داران را با نواهای خود برای مهیا شدن جهت خداحافظی از ماه مبارک رمضان و استقبال از عید سعید فطر آماده می‌کنند.

هرچند اغلب ریتم دمام نوازان به شکل بداهه اجرا می‌شود تمام این نوازندگان برای اجرای آیین نمایشی «دُم دُم سحری» از ضرب‌های سه گانه دمام استفاده می‌کنند. این نمایشگران کار خود را از حدود یک ساعت، یک ساعت و نیم مانده به سحر آغاز می کنند و تا ۱۰ دقیقه به اذان صبح ادامه می‌دهند.

اجرای آیین «دُم دُم سحری» امروزه به دلیل توسعه شهر بوشهر کمتر مجال بروز و ظهور فراگیر در تمام نقاط شهر را دارد اما هنوز در محله‌های قدیمی شهر بوشهر مانند محله دهدشتی‌ها، کوتی‌ها، بهبهانی‌ها، شَنبَدی‌ها و جَبَری‌ها آواز دُم دُم سحری یکی از گوش نوازترین و دل‌انگیزترین رفتارهای آیینی نمایشی ایام ماه صیام را به منصه ظهور می رساند.

آیین «آبی بنوش» مواجهه روزه‌داران با گرمای و شرجی جنوب

وقتی درباره استان‌ها و شهرستان‌های جنوبی کشور صحبت می‌کنیم همواره یکی از تصاویری که در ذهن نقش می بندند گرمای شدید و شرجی هوای این مناطق است. به همین دلیل آیین دیگری که در کنار آیین دُم دُم سحری در خلال اشعار اجراکنندگان آن به گوش می رسد آیینی به نام «آبی بنوش» است.

دُم دُم سحری خوانان بعد از اجرای اشعار، اذکار، دعاها و نیایش های آهنگین خود جهت بیدارکردن روزه داران در پایان هر بخش با قطعه موسیقی یک صدا این نوا را سر می‌دهند که آبی بنوش و با این روایت به روزه داران به ویژه در شش ماهه نخست سال یادآوری می‌کنند برای همراهی با ساعت های روزه داری و مقابله با گرما خود را سیراب کند تا در مواجهه با کار روزانه دچار خستگی مفرط یا ناگزیر به شکستن روزه خود به دلیل تشنگی نشوند.

آبی بنوش مانند آیین نمایشی دُم دُم سحری در حال حاضر در برخی مناطق بوشهر و شهرستان‌های این استان به ویژه در بندر ریگ هنوز اجرا می‌شود و در مواردی وقتی صاحبخانه ها برای نمایشگران آیینی دُم دُم سحری به در خانه می آیند تا بیدار بودن خود را اعلام کنند همراه خود اشربه ای خنک یا نوشیدنی محلی را به اجرا کنندگان این آیین پیشکش می‌کنند و در کنار اجراکنندگان این آیین، خود، نوازندگان و اجرا کنندگان آیین دُم دُم سحری و آبی بنوش را سیراب می کنند.

منبع:ایرنا

احیای گلیم “گنخک” و چرخش دوباره دوک‌های دستی خانگی

 گلیم‌، صنعت دستی خاص “گنخک شیخا” در شهرستان دشتی بوشهر که شمار بافندگان چیره‌ دست آن تا ۲ سال پیش به انگشتان یک دست می‌رسید و چیزی نمانده بود که به دست بی‌مهر فراموشی سپرده شود اما، این ریز بافت خود رنگ اکنون در قدم نخست ۶۰ بانوی این روستا را جذب خود کرده‌ است.

دربرگیری صنایع دستی به وسعت پهنه ایران زمین است و به جرات می‌توان گفت همه شهرها و روستاهای کشور در این عرصه حرفی برای گفتن دارند، این واقعیت صحنه بزرگی را برای اشتغال‌آفرینی خرد برای طیف وسیعی از جمعیت و بویژه توسعه پایدار روستایی فراهم کرده‌ است و وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سال گذشته حمایت از این کسب و کارها را هم معنی با “برقراری عدالت اجتماعی” دانست.

احیای صنایع دستی که به فراموشی نزدیک می‌شد به عنوان زمینه‌ای بالقوه برای رونق کسب و کارهای کوچک مقیاس برخاسته از بوم و اقلیم و فرهنگ، در سال‌های اخیر به طور ویژه مورد توجه دولت قرار گرفت.

طوریکه احیا و باز طراحی ۹۹ رشته صنایع دستی درچهار سال گذشته و بیش از ۵۵ رشته در یکسال اخیر نمودی از این  توجه کارا به هنرصنعت‌های بومی کشور است؛  هنرهای که اکنون پای بسیاری از آنها به بازار گشوده شده‌ و دست بسیاری از بانوان را به اشتغال بند کرده‌ است.

از این میان احیای کلاه حصیری، چوقه (چوکه) و گلیم دست بافت در سه سال اخیر نیز حاصل تلاش و همیاری معاونت صنایع دستی استان بوشهر با هنرمندان روستایی است که اندک اندک شمارشان تقلیل می‌یافت، اما حالا رونق به این هنر صنعت‌ها بازگشته است.

گلیم دست‌ بافت گنخک شیخا یکی از آنهایی است که امیدهای بسیاری را به یک توانمندسازی و اشتغال‌آفرینی گسترده در این روستا از توابع بخش کاکی شهرستان دشتی ایجاد کرده‌ است.

آری، سخن از گلیم‌ بافی روستای گنخک شیخی است که از سال ۹۸ در مسیر احیا و باز زنده سازی قرار گرفته است و امروز می‌توان گفت از گزند فراموشی و منسوخ شدن در امان مانده‌ است.

گلیم‌های دست‌ بافت این روستا از دیرباز فرش کننده بیشتر خانه‌های روستایی بود و زنان در طول زندگی خود چند تخته از آن را برای استفاده امروز خود و فردای فرزندانشان می‌بافتند، اما از زمانی که جای خود را به فرش‌ها و گلیم‌های ماشینی دادند و بافندگان آن پای به پیری گذاشتند یا رخت از دنیا بر بستند، این هنر صنعت بومی نیز به عنصری در تاریخ اجتماعی بدل شد.

اما امروز و در فرآینده احیا و باز زنده‌سازی، اگر این گلیم پای ثابت خانه‌ها نیست، می‌تواند در وجهه عنصری دکوراتیو پای خود را حتی به آپارتمان‌های مدرن شهرها بگشاید.

صنایع دستی کهن برای ماندگار ماندن و تداوم کاربرد در دنیای امروز لازم است با نیاز روز متناسب شوند و کاربردی به فراخور سبک زندگی مردمان کنونی بیابد که این مسیر را گلیم گنخک با استاندارد شدن مساحتش متنتاسب ‌با سازه‌های امروز خانه‌ها و آپارتمان‌ها پیموده است.

گلیم گنخک، امید برای بازگشت به صحنه

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر درباره گلیم گنخک گفت: روستای گنخک شیخا دست‌ بافته‌ای ناب با طرح ذهنی و مینی مال را از دیرباز در گنجینه هنری خود داشته است که به سبب استفاده از رنگ و طرح‌های ساده مانند کرم و شکلاتی، کرم و مشکی و کرم و قهوه‌ای قابلیت مناسبی برای جای گرفتن در چینش امروزی آپارتمان‎‌ها دارد و در اندازه کوچکتر نیز به عنوان سجاده کاربرد دارد.

در تار و پودهای این نوع گلیم از هیچگونه رنگرزی استفاده نمی‌شود و ماندگاری رنگ‌های ساده آن به نقطه قوتی در دیدگان علاقمندان به چینش‌های بکر و ساده امروزی بدل شده است تا امید بازگشت به صحنه برای این هنر صنعت دشتی وجود داشته باشد.

آموزش؛ نقطه آغاز نجات از خطر فراموشی

لیلا رحیمی معتقد است: آموزش زمینه هر هنری است که به آن اساسی مستحکم می‌بخشد و برای ارائه محصولات مناسب با نیاز روز و رسیدن به جایگاه مناسب امروز آموزش تولید محور ضروری است.

از این رو آموزش با تاکید بر توانمندسازی زنان روستایی و محوریت تولید و اشتغال در اولویت معاونت صنایع دستی بوشهر قرار گرفت و مسیر باز زنده سازی گلیم گنخک شیخا نیز از این قاعده مستثنی نبود.

در راستای رسالت معاونت صنایع دستی استان بوشهر، این‌بار نوبت به گلیم گنخک شیخا رسید تا پس از مستندنگاری و اخذ نشان ملی در سال ۹۸، فرآیند احیای این دست‌ بافته دشتی با آغاز کارگاه‌های آموزشی از بهمن ۹۹ با مهارت آموزی ۱۵ نفر آغاز شود.

اکنون نیز ۴۵ نفر منتظر برگزاری دومین دوره هستند تا شمار بانوانی که به مدد سرانگشتان خود گلیم اجدادی خود را احیا و با  توسعه اقتصاد و رونق اشتغال پیوند می‌زنند،  به ۶۰ برسد.

به گفته دهیار گنخک شیخی، پیشتر بافت این دست بافته سینه به سینه از مادران به دختران منتقل و به روشی سنتی بافته می‌شده‌ است و پیش از آغاز دوره‌های آموزشی در سال ۹۸ تنها ۵ یا ۶ نفر از زنان سالمند روستا باقی مانده بودند که در بافت این گلیم مهارت داشتند.

حمزه قادری با بیان اینکه تولید صنایع دستی در کنار دامداری و کشاورزی از مشاغل دیرینه این روستا است، به خبرنگار ایرنا گفت: تلاش کردیم اندک بانوانی که در بافت این گلیم  چیره ‌دست دیده شوند و دانسته‌ها و مهارت خود را به نسلی جوانتر منتقل کنند، بنابراین در ابتدا پنج بانو زیر نظر این استادکاران تجربی آموزش دیدند تا همین گروه به همراه استادی غیر بومی، مربی کلاس‌های گلیم بافی بعدی شوند.

چرخش دوباره دوک‌های دستی و رونق زنجیره تولید در خانه‌ها 

دهیار گنخک شیخا می‌گوید: استقبال از فراگرفتن بافت گلیم‌ در روستا بسیار خوب بوده‌ است و رونق را به شکل محسوسی به این هنر صنعت بومی بازگردانده‌است.

اکنون دوباره دوک‌های دستی در بسیاری از خانه‌های گنخک می‌چرخد و پشم میش و موی بز و شتر تنیده می‌شود تا زنجیره تولید این دیار از دامداری به سمت صنایع دستی ادامه یابد، کارآفرینی کند و با راه‌ یافتن به چینش‌های داخلی امروزی به ثمر بنشیند.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر، گفت: بانوانی که بافت این نوع گلیم را فرا گرفتند اکنون در کارگاه‌های خانگی مشغول تولید هستند و در نمایشگاه روستایی گذشته فروش بسیار خوبی داشتند و سفارش‌های خوبی برای تولید حتی از پایتخت دریافت کرده‌اند.

رحیمی با بیان اینکه این کارگاه‌های آموزشی که دار و دفتین‌های (وسیله کوبش گروه‌های تار و پود گلیم) معاونت صنایع دستی و داشته‌های روستاییان برپا شده‌ است، تا احیای کامل این هنر صنعت ادامه می‌یابد، گفت: با همکاری پیگیرانه دفتر امور بانوان استانداری بوشهر ۲ دوره آموزشی دیگر در اردیبهشت و خردادماه جاری تعریف شده‌ است.

او اظهارکرد: بی شک این روستا یکی از پتانسیل‌های بالقوه است که با آمورش تولید محور و مانع زدایی و پشتیبانی، راه به اشتغال پایدار می‌برد.

بازاریابی و پیوند با بازار دغدغه امروز گلیم‌بافان گنخک

اما در ادامه راه، نگرانی‌هایی وجود دارد که گاهی خیال آسوده را از بانوان بافنده گنخک می‌رباید، بانوانی که با علاقه بسیار برای فراگرفتن هنر بومی مادران و مادر بزرگ‌های خود آغوش گشوده‌اند اما دغدغۀ عاقبت دست‌بافته‌ها دل‌ مشغولی آنها شده‌ است.

به گفته رابط و نماینده بافندگان گلیم در گنخک شیخا استقبال از مهارت آموزی در نخستین کارگاه گلیم‌بافی چنان بود که مسئولان صنایع دستی استان بوشهر را شگفت زنده کرد زیرا به یکباره ۶۰ نفر برای شرکت در این کارگاه نام نویسی کردند.

سکینه نورافکن به ایرنا گفت: با این همه، فروش بافته‌ها مهمترین دغدغه بانوان بافنده و افرادی است که می‌خواهند به این عرصه قدم بگذارند، هر چند پس از احیا و شرکت در نمایشگاه‌های مختلف، مدتی است که تا حدی توجه‌ها را به خود جلب کرده و مشتریانی یافته است.

او گفت: معاونت صنایع دستی استان بوشهر نیز برای فراهم کردن شرایط فروش قول مساعد داده‌ است.

تامین سالنی برای فعالیت متمرکز از دیگر مواردی است که نماینده گلیم‌بافان روستای گنخک شیخا می‌گوید بانوان روستا را دل‌ مشغول کرده‌است، نکته‌ای که معاونت صنایع دستی استان نیز بر ضرورت آن تاکید کرده‌ است اما فراهم کردن چنین فضایی به خود آنها واگذار شده‌ است.

دهیار گنخک شیخا راهکار را در ایجاد تعاونی صنایع دستی می‌بیند و می‌گوید: نیاز است فضایی برای فعالیت و فروش متمرکز صنایع دستی روستا ایجاد شود که اکنون در تکاپوی فراهم کردن مقدمات قانونی آن هستیم.

حمزه قادری با تقاضای همکاری بیشتر از دستگاه‌های مرتبط، اضافه کرد: روان سازی فرایند قانونی ایجاد تعاونی و پشتیبانی مالی از لازمه‌های احیای زودتر و کامل‌تر دست‌ بافته بومی این روستا است.

او با بیان اینکه بافندگان به صورت فردی در خانه‌های خود دار برپا می‌کنند، گفت: سال گذشته هفت کارگاه فلزی تهیه و با اولویت زنان بی سرپرست و بد سرپرست در میان بافندگان روستا توزیع شد.

با شناخت، معرفی و آموزش است که مسیر احیای صنایع دستی آغاز می‌شود و ادامه یافتن مسیر با فروش و بازاریابی پیوندی مستحکم دارد، هر چند علاقه و شوق قلبی برای آغاز راه  نقشی اساسی ایفا می‌کند اما در ادامه کسب درآمد و رونق اقتصادی است که هنرمندان را دلگرم می‌کند.

چنانکه وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سال گذشته در حاشیه بازدید از نمایشگاه آثار منتخب مسابقه ملی طراحی و اجرای صنایع دستی رشته‌های احیا شده گفت: برای عرضه هنرهای دستی هنرمندان، باید روی ایجاد بازار تمرکز کنیم، زیرا وقتی هنر به اقتصاد گره بخورد دیگر شاهد فراموشی هنرهای دستی نخواهیم بود.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان بوشهر یادآوری کرد که استادکاران تجربی این هنر می توانند با ثبت نام، در سریعترین زمان ممکن کارت شناسایی دریافت کنند و با تکمیل مدارک تسهیلات دریافت کنند و بانوانی که در کارگاه‌‎های آموزشی بافت گلیم بومی گنخک را فرا گرفته‌اند، با توجه به اینکه کار تولید را آغاز کرده‌اند کارت شناسایی و یا پروانه تولید صادر می‌شود.

رحیمی معتقد است: اکنون که کرونا امکان برگزاری گسترده نمایشگاه‌ها و معرفی و فروش حصور محصولات صنایع دستی را از ما گرفته است، فضای مجازی ظرفیت بسیار خوبی را در این راستا در اختیارمان گذاشته است که باید از آن بیشترین بهره را برد.

امید به نقش آفرینی یک احیا در توسعه پایدار روستایی

لیلا رحیمی گفت:  صنایع دستی بوشهر می‌تواند به تعداد جمعیت کشور مشتری داشته باشد که برای تحقق این مهم تعاونی‌های فعال در این بخش باید به تعریف کاربرد جدید از محصولات بپردازند تا با ایجاد سلیقه نو در مشتری، در صفحه‌ها و سایت‌های فروش خود بازارهای بیشتری ایجاد کنند.

به عقیده او بیان خاستگاه محصول تولید شده، معرفی محصول، مواد اولیه و کاربردهای آن، نحوه عرضه و معرفی از مواردی است که موفقیت محتوا سازی برای فروش را به دنبال دارد.

توسعه کسب‌ وکارهای خرد به طور مستقیم و ملموس در معیشت مردم نقش‌آفرینی می‌کند، اختصاص اعتبار و سرمایه‌ای اندک چندین شغل می‌آفریند و همپای بزرگ‌ترین پروژه‌های کشور می‌تواند کشور را به سوی توسعه درون‌زای اقتصادی به پیش ببرد.

بوشهر نیز همپا با سایر شهرها و روستاهای کشور در این مسیر گام برداشته است و احیای صنایع دستی کهن آن با فراهم شدن زیر ساخت‌های لازم، در سال‌های اخیر روند رو به رشدی به خود گرفته است و از مفر تولید خلاقانه این محصولات، چشم‌انداز توسعه پایدار اقتصادی را بویژه در روستاها دنبال کرده‌است.

حالا پس از اینکه گلیم گنخک در تکاپوی زدودن گرد فراموشی از خود و راه یافتن به خانه‌های امروز است رحیمی می‌گوید: تلاش می‌کنیم تک تک رشته‌های صنایع دستی اصیل استان بوشهر شناسایی و زنده شود و تولید و فروش آنها رونق گیرد.

منبع:ایرنا

ثبت مهارت پخت «کلوچه زنجفیلی» در فهرست میراث ناملموس ملی ایران

کلوچه زنجبیلی که در فرهنگ سنتی منطقه سبزوار و شهرستان‌های اطراف آن عموما ریشه در فرهنگ نوروز داشته و در گذشته به عنوان شیرینی محلی این منطقه مخصوص ایام نوروز پخته می‌شده و عموما تحت عنوان کلوچه نوروزی شناخته می‌شده است.

 محمد طغرایی، مدیر ثبت میراث فرهنگی خراسان رضوی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص ثبت «شیرینی زنجفیلی سبزوار» در فهرست میراث ناملموس ملی اظهار کرد: آنچه تحت عنوان کلوچه و کلوچه‌پزی در فرهنگ سنتی منطقه سبزوار و شهرستان‎‌های سبزوار از جمله «داورزن»، «ششتمد»، «جغتای»، «جوین» و «خوشاب» وجود دارد، عموما ریشه در فرهنگ نوروز دارد.

وی گفت: در گذشته این کلوچه یا شیرینی محلی  مخصوص ایام عید نوروز بوده و در منطقه عموما تحت عنوان کلوچه نوروزی نیز شناخته می شود. سنتِ کلوچه‎‌پزی نوروز یا «کُلچَه‎‌ی نوروزی» یا «کلوچه عیدی» یک مراسم جمعی است که معمولا افراد به ویژه بانوان در یک شبکه خویشاوندی نزدیک در آن مشارکت می‌‎کنند.

مدیر ثبت میراث فرهنگی خراسان رضوی ادامه داد: در گذشته به ویژه در سطح اجتماعات روستایی منطقه، یگانه شیرینی سفره عید نوروز را همین کلوچه شکل می‎‌داده ‎است. این نوع کلوچه در بسیاری از روستاهای منطقه اهمیت خود را حفظ کرده و با همان روش‌های سنتی و به وسیل تنور تهیه می‎‌شود.

طغرایی اضافه کرد: علاوه بر این، کلوچه زنجفیلی در کارگاه‎‌های سنتی این شهرستان نیز تولید و در بازار عرضه می‎‌شود و یکی از سوغاتی‌های ارزشمند خراسان و منطقه سبزوار به حساب می‌آید.

وی خاطرنشان کرد: با وجود آنکه در بسیار از روستاهای منطقه، هنوز سنتِ کلوچه‌پزی نوروز به شیوه سنتی پیگیری می‌شود، اما برخی از اصول و مراحل مهارتِ سنتی تهیه کلوچه سبزوار در معرض فرسایش و کاهش اصالت‎‌های فرهنگی قرار دارد و می‌توان گفت که این موضوع خود موجب ضعیف شدن ویژگی‎‌های سنتی این کلوچه طی زمان خواهد شد.

مدیر ثبت میراث فرهنگی خراسان رضوی در خصوص ویژگی‌های ارزشمند این شیرینی عنوان کرد: استفاده از موارد طبیعی محلی و برخورداری از خواص ادویه‌های مفید مانند «زنجفیل»، «زردچوبه» و همچنین روش پخت سنتی آن که در طول سال‌های طولانی حفظ شده و به نسل‌های بعدی منتقل شده، از ویژگی‌های ارزشمند این شیرینی سنتی محسوب می‌شود.

طغرایی ابراز کرد: با ثبت ملی این میراث فرهنگی ناملموس، زمینه شناسایی بیشتر ارزش‌های غذایی این شیرینی سنتی فراهم شده و با ترویج استفاده و معرفی آن، رونق گذشته به آن بازخواهد گشت.

وی در خصوص تاریخ ثبت این کلوچه محلی گفت: این اثر به شماره ۲۲۰۴ در تاریخ ۱۳۹۹/۱۰/۱۶ در فهرست میراث فرهنگی ناملموس ایران به ثبت رسیده و امید است که با این اقدام دوباره به رونق گذشته خود باز گردد.

منبع:ایسنا

گردشگری را منحصر به یک دستگاه کرده‌ایم

نایب رئیس جامعه حرفه ای اقامتگاه های بوم گردی استان کرمانشاه گفت: کرمانشاه همه ظرفیت های لازم را برای تبدیل شدن به مقصد گردشگری دارد، اما نیازمندیم همه در استان همکاری کنند تا به این مهم دست پیدا کنیم.

یاور عبیری در گفت وگو با ایسنا، با تاکید براینکه گردشگری صنعتی بسیار پیچیده و گسترده است، اظهار کرد: با نگاهی به کشورها و استان هایی در ایران که توانسته اند در بحث گردشگری رشد و پیشرفت قابل توجهی داشته باشند، نکته ای مهم را می بینیم و آن این است که دستگاه های اجرایی، بخش خصوصی و مردم همه باهم همکاری و همراهی دارند تا بیشترین گردشگر را به سمت خود جذب کنند.

وی تصریح کرد: در کرمانشاه چنین مسئله ای را بسیار کمرنگ می بینیم و غالبا انتظار دارند که تنها میراث فرهنگی برای رشد گردشگری استان پای کار بیاید و صرفا این دستگاه را بانی حوزه گردشگری می دانند، درحالیکه سایر دستگاه ها و بویژه نهادی همانند شهرداری باید پا به پای میراث فرهنگی برای رشد گردشگری حرکت کند.

این فعال حوزه گردشگری ادامه داد: قطعا یکی از عوامل مهم و موثر در جذب گردشگر برای هر شهری، تبلیغات است و انجام تبلیغات برای بخش گردشگری هم نباید صرفا به یک  دستگاه منحصر شود، برای مثال شهرداری می تواند با پرپایی نمایشگاه های گردشگری و یا حضور در نمایشگاه های گردشگری خارج از استان به معرفی کرمانشاه کمک کند و یا اینکه با شهرداری شهرهای گردشگرپذیر ایران رایزنی کند و تبلیغات ظرفیت های گردشگری استان را در فضاهای در اختیار شهرداری انجام دهد و این همان کاری است که در شهرهای دیگر ایران درحال انجام است.

وی ادامه داد: البته باید این نکته را هم متذکر شد که اداره کل میراث فرهنگی استان هم طی سالهای گذشته به اندازه ای که باید برای گردشگری کرمانشاه تبلیغات نداشته و کم کاری هایی در این زمینه  داشته است.

عبیری از سریال “نون.خ2” به عنوان یکی از اتفاقات خوب در حوزه تبلیغات گردشگری برای کرمانشاه در سالهای اخیر یاد کرد و گفت: به “نون. خ” های بیشتری نیاز داریم تا کرمانشاه را بیشتر معرفی کنیم.

وی افزود: این برای اولین بار بود که از رسانه ملی یک سریال مهم که در کرمانشاه ساخته شده بود، پخش می شد که توانست در بخش گردشگری استان تاثیرات خوبی برجای بگذارد و قطعا در پساکرونا هم این تاثیر را بیشتر خواهیم دید.

این فعال گردشگری با تاکید براینکه کرمانشاه ظرفیت های زیادی برای جذب گردشگر دارد که به بسیاری از آنها بی توجهی می شود، گفت: یکی از این ظرفیت‌ها، بافت تاریخی شهر کرمانشاه است که متاسفانه در حوزه شهرداری به جای بافت تاریخی به آن بافت فرسوده می گویند و همین نوع تفکر و نگاه به این بخش از شهر باعث شده که به جای تلاش برای احیاء آن به فکر تخریب اش باشند،  درحالیکه در بسیاری شهرهای دیگر با احیاء چنین بافت هایی گردشگران زیادی را جذب می کنند.

بازرس جامعه حرفه ای اقامتگاه های بوم گردی کشور اضافه کرد: در همین بافت تاریخی شهر کرمانشاه خانه های تاریخی زیبایی وجود دارد که با کمی همت مسئولین و احیاء و ثبت ملی آنها می شود به جاذبه گردشگری تبدیل شوند و از آنها کسب درآمد داشت، نه اینکه محلی باشند برای ریختن زباله و جمع شدن معتادین متجاهر.

وی در ادامه با بیان اینکه کرمانشاه زیرساخت های لازم را برای تبدیل شدن به مقصد گردشگری دارد، گفت: هرچند در حال حاضر استان هایی شهرهایی اصفهان، شیراز، یزد و شهرهای شمالی به مقصد گردشگری تبدیل شده اند، اما کرمانشاه هم از نظر جاذبه های گردشگری چیزی از این شهرها کم ندارد و می تواند پا به پای  آنها جذب گردشگر داشته باشد.

عبیری خاطرنشان کرد: از نظر آثار تاریخی و طبیعی، فرهنگ های متفاوت، گردشگری کشاورزی و …. همه ظرفیت ها را داریم که به مقصد گردشگری تبدیل شویم، اما همه باید یکدست شویم و با همکاری، تبلیغات، آموزش و فرهنگ سازی گردشگری کرمانشاه را رشد دهیم.

منبع:ایسنا

عوارض خروج از کشور خرج چه می‌شود؟

عوارض خروج از کشور در دهه ۶۰ با سیاست آبادانی و جبران خسارت‌های جنگ تحمیلی، از مسافران گرفته می‌شد، اما اکنون این عوارض با چه نیتی دریافت می‌شود، به چه حسابی می‌رود و خرج چه اموری می‌شود؟

به گزارش ایسنا، پاسخ واضحی به این پرسش‌ها داده نمی‌شود. فقط در ماده واحده ‌قانون دریافت عوارض خارج از کشور، مصوب مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۳۰ تیرماه ۶۴ آمده که «دولت مکلف است از هر مسافری که با گذرنامه دولت جمهوری اسلامی ایران به خارج از کشور مسافرت می‌کند برای بار اول در هرسال مبلغ پنجاه هزار (۵۰۰۰۰) ریال و برای بار دوم و بیشتر در همان سال برای هر نوبت مبلغ یکصد هزار (۱۰۰۰۰۰) ریال تحت عنوان عوارض خروج از کشور اخذ و به حساب درآمد عمومی کشور منظور کند.»

اما حساب درآمد عمومی چیست و منابع آن صرف چه اموری می‌شود؟ در ماده ۱۰ قانون محاسبات عمومی کشور «درآمد عمومی» این‌طور تعریف شده: عبارت است از درآمدهای وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و مالیات و سود سهام شرکت‌های دولتی و درآمد حاصل از انحصارات و مالکیت و سایر درآمدهایی که در قانون بودجه کل کشور تحت عنوان درآمد عمومی منظور می‌شود.

در نتیجه عوارض خروج از کشور به حساب خزانه واریز شده و جزو منابع درآمدی دولت در بودجه عمومی به حساب می‌آید. اما در قانون و مصوبات مربوطه این توضیح داده نشده هزینه‌ای که از مسافران هنگام خروج از کشور دریافت می‌شود صرف چه اموری خواهد شد تا افزایش آن در چهار سال‌ اخیر توجیه‌پذیر شود.

قانون عوارض خروج از کشور نخستین‌بار در سال ۱۳۶۴ از سوی دولتِ وقت، با توجه به شرایط اقتصادی کشور در زمان جنگ تحمیلی، تصویب شد. دریافت این عوارض، پس از شروع جنگ ایران و عراق برای جبران برخی هزینه‌ها به قوانین کشور اضافه شد. توجیهِ آن، کمک به حل بحران اقتصادیِ ناشی از جنگ بود، اما اکنون محل دریافت و دلیل پرداخت این عوارض برای مردم مشخص نیست.

مبلغ این عوارض هر سال به پیشنهاد دولت در مجلس تصویب می‌شود. از سال ۱۳۹۶ شیب صعودی افزایش نرخ آن شدت گرفت، به طوری که انتقادهای بسیاری را برانگیخت. در سال ۱۴۰۰ مبلغ عوارض خروج از کشور برای سفر اول ۴۰۰ هزار تومان و برای خروج دوم از کشور ۶۰۰ هزار تومان و برای سفر سوم به بعد ۸۰۰ هزار تومان مصوب شده است.

در سال ۹۶ برای توجیه‌پذیر شدن افزایش سه برابری مبلغ عوارض که با واکنش شدید مردم نیز مواجه شد، محمدباقر نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه که آن زمان سخنگوی دولت  بود، از آن افزایش نرخ با عنوان «مشارکت عمومی» در توسعه زیرساخت‌های گردشگری دفاع کرد و در توجیه این اقدام، از عبارت «دارندگی و برازندگی» استفاده کرد و گفت: افرادی که به کشورهای خارجی می‌روند یک مقدار هم به گردشگری کشور خودشان کمک کنند. ما از آن‌ها سپاسگزاریم و این را یک مشارکت عمومی در توسعه زیرساخت‌های گردشگری کشور تلقی می‌کنیم، به همین خاطر هم در بودجه سال ۹۷ برای گردشگری منابع ویژه‌ای درنظر گرفته‌ایم.

او ادامه داد: زمینه توسعه برای گردشگری در داخل کشور فراهم شده است، با این حال همه گله دارند چرا به موزه‌ها و آثار باستانی رسیدگی نمی‌شود؟ سازمان میراث فرهنگی نیز انتظار دارد برای جذب گردشگر فرصتی را ایجاد کنیم، اما همه باید در این مورد مشارکت داشته باشیم، همان‌طور که به کشورهای دیگر می‌رویم، به کشور خودمان هم بپردازیم و زیرساخت‌های گردشگری را فراهم کنیم.

نوبخت اضافه کرد: در همه دنیا این‌گونه است، رییس‌جمهور یکی از همین کشورهای همسایه اعلام کرد که نه تنها هتل‌ها، بلکه راه‌ها و جاده‌ها را بخش خصوصی می‌سازد و دولت هیچ مبلغی پرداخت نمی‌کند. ما هم می‌توانیم چنین مشارکتی داشته باشیم.

در مصوبه آن سال آمده بود که از بابت خروج هر مسافر ۴۰ هزار تومان به توسعه زیرساخت گردشگری و حمایت از میراث فرهنگی و صنایع دستی اختصاص یابد، هرچند سازمان وقت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در سال‌های بعد گزارش کرد که این مبلغ را کامل دریافت نکرده و فقط ۱۷ هزار تومان از این سهم نصیبش شده است. هرچند این سازمان که اکنون به وزارتخانه تبدیل شده است تا کنون هیچ گزارشی ارائه نکرده که مشخص شود بودجه اختصاص‌یافته از محل عوارض خروجی صرف چه اموری شده است. اظهارات فعالان گردشگری بر این است که نتیجه این افزایش تا کنون آورده ملموسی برای صنعت گردشگری نداشته است. درحالی که این سهم در سال کرونا می‌توانست گوشه‌ای از خسارات گردشگری را جبران کند.

رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی حتی در انتقاد به سیاست حاکم برای افزایش عوارض خروج از کشور گفته بود: باید نرخ عوارض خروجی را برای سال ۱۴۰۰ کم می‌کردند. مگر امسال سفر خارجی انجام شد که روی عدد آن، حساب و کتاب کردند و بودجه سال بعد را تخمین زدند!؟ این بودجه فیک است؛ چه بودجه‌ای است که به اسم گردشگری تمام می‌شود ولی ما اثری از آن در گردشگری نمی‌بینیم!؟

سهم وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از عوارض خروجی در بودجه سال‌ ۱۳۹۹ که مبلغ این عوارض برای سفر اول ۲۶۴ هزار تومان تعیین شده بود، به ۸۰ هزار تومان رسید. هرچند در این سال، به دنبال همه‌گیری ویروس کرونا، بسته شدن مرزها، توقف صدور ویزا و پروازهای بین‌المللی و پس از آن افزایش شدید نرخ ارز و هزینه بلیت هواپیما، سفرهای خروجی افت شدیدی داشت.

در بودجه ۱۴۰۰ نیز با آن‌که طبق مصوبه مجلس، مبلغ عوارض خروج از کشور از ۲۶۴ هزار تومان به ۴۰۰ هزار تومان رسید، اما سهم توسعه گردشگری و حمایت از میراث فرهنگی و صنایع دستی (که دغدغه و توجیه دولتمردان برای افزایش نرخ عوارض بود) در مقایسه با سال ۹۹ بدون تغییر مانده و همان ۸۰ هزار تومان تعیین شده است.

محل مصرف باقی‌مانده این عوارض و دلیل شیب تند افزایش آن، همچنان مورد ابهام است. جست‌وجوها فقط به یک رقم دیگر می‌رسد؛ نمایندگان مجلس در اصلاحیه بودجه ۱۴۰۰ مصوب کرده‌اند مبلغ پانصد و نود و هشت میلیارد (۵۹۸.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال از عوارض خروج از کشور برای بهسازی محیط روستاهای مرزی در اختیار بنیاد مسکن انقلاب اسلامی قرار گیرد. غیر از این، افزایش دوباره عوارض خروج از کشور و حساب کردن روی آن در حالی است که در سال ۱۴۰۰ حجم سفرهای خروجی تحت تاثیر ویروس کرونا همچنان ریزش خواهد داشت و از سال ۹۷ به بعد سفر به خارج از کشور از سبد طبقه متوسط حذف شده است.

منبع:ایسنا

کلیسای سنت استپانوس

آذربایجان ‌شرقی به‌ عنوان یکی از تاریخی‌ترین استان‌های ایران با قدمت هزاران‌ساله،  جاذبه‌های گردشگری بی‌شماری را در دل خود جای داده است که دو مورد از آن‌ها در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌اند و سالانه گردشگران بسیاری را از سرتاسر جهان به سوی خود فرا می‌خوانند.

شهرستان جلفا از جمله مناطق ویژه گردشگری ایران محسوب می‌شود که از زمان‌های پیش از میلاد به سبب موقعیت جغرافیایی و استراتژی اهمیت خاصی داشت و از لحاظ فرهنگی و مدنی دارای شهرتی فراوان بود، به ‌طوری‌که اصحاب الرس در زمان حضرت سلیمان‌بن داود در این منطقه ظهور کرده،  باعث ایجاد دوازده شهر در کنار رودخانه ارس شدند، که نام دوازده ماه بر آن‌ها اطلاق شد. کلیساها به‌عنوان بخشی مهم از تاریخ منطقه آذربایجان، همواره حضوری ارزشمند در زندگی مردم منطقه و پیروان عیسی مسیح داشته‌اند و استان‌ آذربایجان‌شرقی با توجه به موقعیت خاص مکانی و اهمیت تاریخی، میزبان نمونه‌های منحصر به‌فردی از مهم‌ترین کلیساهای جهان است. تعدادی از تاریخی‌ترین و زیباترین  کلیساهای این استان، در فهرست میراث جهانی سازمان یونسکو به ثبت رسیده‌اند.  از این میان می‌توان به «کلیسای سنت استپانوس جلف» اشاره کرد که در تاریخ ۲۰ تیرماه ۱۳۸۶ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. کلیسای «سنت استپانوس» یا» «کلیسای استفانوس» مقدس دومین کلیسای مهم ارامنه ایران است که از نظر اهمیت بعد از قره‌کلیسا قرار می‌گیرد. کلیسای استپانوس مقدس در منطقه آزاد «ارس» در ۶ کیلومتری روستای دره شام به فاصله ۱۵ کیلومتر غرب شهر جلفا در محلی به نام قزل وانک (صومعه سرخ) در استان آذربایجان شرقی قرار دارد. این بنای تاریخی در فهرست آثار ملی قرار دارد و در سال ۸۶ نیز در میراث جهانی به ثبت رسید. این کلیسا مانند دژهای دوره ساسانی و قرون اولیه اسلام بارویی است؛ بلند با هفت برج نگهبانی و پنج پشت استوانه‌ای سنگی. دروازه این بارو در وسط دیوار غربی قرار دارد و دارای دری چوبی و آهن کوبی شده است. در پایه‌های طرفین و طاق جناغی آن سنگ تراش با حجاری‌های ظریف به کار رفته و نقش برجسته ای از مریم و کودکی عیسی در پیشانی طاق نمای آن به چشم می‌خورد.