خشکسالی؛ برگ برنده میراث سیستان و بلوچستان

مجید کلانوری، معاون میراث‌ فرهنگی استان سیستان و بلوچستان با اشاره به آن‌که شیوع کرونا تاثیرات غیرمستقیم بر میراث‌ فرهنگی استان داشته، گفت: تعطیلی موزه‌ها و اماکن گردشگری و کاهش آمار بازدیدکنندگان ازجمله تاثیرات غیرمستقیم شیوع کروناست. درعین حال با توجه به شیوع کرونا و خلوت شدن اماکن تاریخی شاهد افزایش حفاری‌های غیرمجاز نیستیم چراکه با توجه به شرایط استان، انجام معاملات و فعالیت‌های غیرمجاز در حوزه‌های دیگر بیش از حفاری‌های غیرمجاز و توجه به اشیاء تاریخی است.

او ادامه داد: علاقه عموم مردم سیستان و بلوچستان به حفظ میراث و آداب و رسوم منجر شده تا مانع فعالیت سودجویان عتیقه شود. وقتی بدانند کسی برای حفظ و معرفی میراث و آداب و سنن آن‌ها به شهرشان آمده، تمام تلاششان را برای یاری رساندن به او می‌کنند. آثار دیدنی و رسومشان را به نمایش می‌گذارند.

کلانوری درخصوص وضعیت میراث فرهنگی استان سیستان و بلوچستان گفت: به لحاظ حفاظت فیزیکی درگیری چندانی در استان نداریم و به لحاظ حفاظت ابنیه، میزان اعتبارات موثر است. با وجود آنکه طی دو سال اخیر میزان اعتبارات کاهش یافته، خشکسالی عاملی برای حفاظت شده است و به نوعی خشکسالی‌های اخیر به نفع میراث سیستان و بلوچستان عمل کرده است.

معاون میراث‌فرهنگی استان سیستان و بلوچستان اذعان کرد: اکنون مانند گذشته دوره‌های آب‌سالی نداریم. به جرات می‌توان گفت اگر بارندگی‌هایی مانند چند سال قبل داشتیم، در حوزه میراث فرهنگی فاجعه در استان رخ می‌داد. میزان بارندگی سال گذشته به تعداد انگشتان یک دست است و این امر سبب شده تا در نبود اعتبارات، میراث سیستان و بلوچستان حفظ شود و به نوعی خشکسالی برگ برنده ما شد.

بنابراین گزارش، در سال ۹۸ که با وقوع سیل و بارندگی‌های شدید روبه رو بودیم، بارندگی‌ها در استان سیستان و بلوچستان سبب طغیان ۴۴ رودخانه در مناطق جنوبی و یک رودخانه در شمال سیستان و بلوچستان شد. در این میان آثار تاریخی و میراث فرهنگی استان نیز آسیب دیدند.

علیرضا جلال‌زایی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان در آن زمان درخصوص آخرین وضعیت میراث فرهنگی استان بعد از بارندگی‌ها، گفت: بر اثر این بارندگی‌ها ساختمان فرمانداری قدیم چابهار (موزه محلی چابهار) آسیب دید که خسارت وارده حدود یک میلیارد ریال برآورد شده است.

او ادامه داد: بخشی از سقف موزه محلی چابهار ریزش کرده بود که به سرعت بازسازی شد و اکنون مشکل خاصی متوجه این موزه نیست.

به گفته جلال زایی، قلعه اسپکه، مسجد سرجو سراوان و قلعه بمپور نیز طی این بارندگی‌ها آسیب دیدند که برآورد اولیه خسارت‌های وارده به قلعه اسپکه حدود هشتصد میلیون ریال و مسجد سرجو سراوان حدود پانصد میلیون ریال در نظر گرفته شده است.

کلانوری در ادامه صحبت‌های خود از عدم انجام حفاری باستان‌شناسی طی سال گذشته در استان خبر داد و گفت: با توجه به شیوع ویروس کرونا، فصل‌های کاوش باستان‌شناسی در استان تعطیل شده است اما پژوهش‌هایی که بر مبنای کاوش نباشند، در پیش گرفته شدند. داده‌های فصل‌های قبل باستان‌شناسان مورد بررسی قرار گرفت و این کار با گروه‌های خارجی انجام گرفت. با این وجود در برنامه‌های آینده ما حضور هیات‌های خارجی قرار دارد. حفاری در شهر سوخته به صورت تیم مشترک انجام خواهد شد و این امر به محض اتمام شرایط کرونایی از سر گرفته می‌شود.

ایسنا نوشت، معاون میراث‌ فرهنگی سیستان و بلوچستان درخصوص اقدامات مرمتی آسبادها نیز گفت: مرمت آسبادها درحال انجام است تا کارها برای ارائه پرونده میراث جهانی صورت گیرد.