آثار واجد ارزش گیلان برای ثبت ملی را بهتر بشناسید

در تازه‌ترین رویداد معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اعلام کرد که چهار اثر تاریخی گیلان واجد شرایط برای ثبت ملی شناخته شدند که لازم است این آثار از سوی مردم گیلان به عنوان یک اثر میراثی و ملی شناخته شود.

به گزارش ایرنا، گیلان استانی به بلندای تاریخ است که در هر گوشه و کنار آن می توان آثاری از میراث طبیعی و تاریخی را به وضوح نظاره گر بود. در این استان سبز پوش تا به امروز بیش از پنج هزار و ۲۰۰ اثر تاریخی توسط کاوشگران میراث فرهنگی شناسایی شده، که از این تعداد یکهزار و ۲۱۲ اثر در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

ثبت یک اثر چه از لحاظ حقوقی و چه از لحاظ معنوی می تواند نقش موثری در حفظ حراست یک میراث فرهنگی داشته باشد. اصولا از دید حقوق دانان تا فعل یا عملی ثبت نشود، همیشه در مظان از بین رفتن، به فراموشی سپردن و نابودی است. فلسفه ثبت املاک نیز بر همین اساس بوده؛ چرا که ممکن است پس از یک نسل اشخاص حقیقی و سازمان ها فراموش کنند که مالکیت فلان قطعه زمین یا ملک در اختیار چه کسی بوده است. آثار تاریخی، فرهنگی و هنری نیز از این قاعده مستثنی نبوده و نیستند.

ثبت آثار تاریخی و فرهنگی ۲ مزیت کلی دارد؛ نخست اینکه مالکیت اثر یا شیء مشخص و مبرهن می شود که از منظر حقوقی مالکیت از مهم ترین حقوق شناخته شده است. دوم اینکه با ثبت ملی اثر بر همگان معلوم می شود که حاکمیت یک کشور نسبت به حفظ و نگهداری آن اهمیت نشان داده و بر خود واجب می داند از آن حمایت و حفاظت کند و از نابودی یا سرقت و از بین رفتن آن با استفاده از مجریان قانون و ضابطین قضایی جلوگیری خواهد کرد.

البته طبق قانون ثبت اثر در فهرست آثار ملی خدشه ای به مالکیت مالک وارد نخواهد کرد و نتایج آن در تغییر ایادی نسبت به آن اثر ثابت و برقرار خواهد بود. بنابراین ثبت به منزله تصرف همه جانبه دولت یا سازمان میراث فرهنگی نسبت به آن نیست.

همانطور که گفته شد گیلان دارای بیش از یکهزار و ۲۰۰ آثر تاریخی ثبت شده و چهار هزار اثر ثبت نشده است که ثبت ملی آنان می تواند برای حراست در برابر دست اندازی ها و ماندگاری برای نسل های آینده موثر باشد. تیرماه امسال نیز ۱۲ اثر به میراث ثبتی ملی گیلان اضافه شد که انتظار می رود به این تعداد افزوده شود.

طی تازه ترین رویداد محمدحسن طالبیان روز سه شنبه گذشته در حاشیه جلسه شورای ملی ثبت آثار تاریخی‌فرهنگی غیرمنقول اعلام کرد که چهار محوطه باستانی و تاریخی از استان گیلان واجد ثبت ملی و واجد ارزش تاریخی‌فرهنگی شناخته شد.

به گفته او استحکامات نظامی گلسرک رشت، استخر لاهیجان، قبرستان سلیمان داراب رشت و گورستان لهستانی‌ها انزلی، چهار اثر این استان بوده که در فهرست آثارملی و واجد ارزش تاریخی‌فرهنگی ثبت شده است.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی گیلان نیز در اینباره اظهار داشت که پرونده های یادشده اوایل مرداد ماه  سال جاری برای بررسی ثبت ،به تهران ارسال شد که اکنون واجد ارزش ثبت ملی شناخته شده اند.

استحکامات نظامی گلسرک

گلسرک، روستایی از توابع بخش سنگر شهرستان رشت است که در تیرماه امسال بواسطه کشف بقایای یک تونل دستکند نظامی خبر ساز شد. برای تونل یادشده به دلیل فعالیت راهداری در آن منطقه ثبت اضطراری تقاضا شد. براساس بررسی ها ورودی اصلی تونل که به نظر می رسد برای مقابله با دشمن کنده شده است، از بدنه کوه پیدا شد و عملیات نقشه برداری آن انجام شد.

بنابه گفته های موجود این تونل مربوط به دوره قاجار به طول تقریبی  ۷۰۰ متر شامل برج ها، پله های زیرزمینی، زاغه های مهمات، اتاق سربازان و غیره بصورت شمالی – جنوبی حدفاصل کوه گلسرک و امامزاده هاشم ساخته شده است. دوره دقیق احداث این تونل، کاربری سازه در دوره خودش، چگونگی فراهم آوری مصالح مورد نیاز و چگونگی تامین آب با بررسی و کاوش امکان پذیر خواهد بود.

سنگ های مالون، آجرهای فشاری، سنگ های رودخانه ای از جمله مصالح تونل است و در فاصله ۱۰ الی ۲۰ متر نیز برج های نگهبانی قرار گرفته است؛ دسترسی به برج ها از طریق تونل و با کمک پله های زیر زمینی امکان پذیر است.

این سازه زیرزمینی با ابعاد مختلف بوده و در برخی از نقاط، اتاق ها مستطیل شکل با سقف نورگیر است و به نظر می رسد اتاق سربازان یا انبار مهمات باشد؛ پس از ساخت تونل، روی سقف با خار و خاشاک پوشانده شده که این امر امکان رویت آن را سخت و دشوار کرده است.

استخر لاهیجان به روایت تاریخ

معروف است که استخر لاهیجان به دستور شاه عباس صفوی احداث شده است؛”مکنزی” ـ محقق انگلیسی‌تبار زبان پارسی ـ در سفرنامه خود از آن یاد می‌کند؛ او طول این استخر را ۷۰۰ گام و پهنایش را ۲۰۰ گام معین کرده است. در وسط این استخر، جزیره‌ای موسوم به “میان پشته” قرار دارد و چنانچه در “تاریخ عالم‌آرای عباسی” مکتوب شده است، شاه عباس صفوی قصری عظیم در آن برای سکونت شخصی خود در اوقاتی که به لاهیجان می‌آمده، بنا نهاده بود، اما هیچ‌گونه آثاری از آن بنا باقی نمانده است.

“شودزکو” ـ ایران‌شناس لهستانی از قصر باشکوه شخصی به‌نام “میرزا کاظم خان” که ثروتمندترین مرد گیلان بوده است، چنین یاد می‌کند: “میرزا کاظم در یکی از تپه‌های بیرون شهر، قصر ییلاقی بسیار باشکوهی بنا کرد که از یک طرف، منظره جلگه جنگل‌های انبوه و از طرف دیگر، دورنمای دریا آن را خیلی زیبا جلوه می‌دهد.” شودزکو از آجرهای زیبایی که از آن کاخ باقی مانده تعریف کرده است. او می‌گوید: “این آجرها بسیار خوش‌تراش و زیبا بوده‌اند.”

استخر در بخش شرقی لاهیجان و در پایین قله ای سرسبز و پوشیده از شمشاد به نام شیطان کوه که در قدیم آن را شاه نشین کوه می نامیدند، استخری بزرگ به وسعت ۱۷ هکتار و عمقی در حدود ۴ متر قرار دارد که در گذشته مخزن آبی برای آبیاری مزارع برنج بوده و توسط آب های جاری شده از کوه تغذیه می شد. وسط استخر جزیره زیبایی وجود دارد (در گذشته به آن «میان پشته» گفته می شد) که به وسیله یک پل سیمانی طویل، به حاشیه جنوبی استخر متصل شده است.

طول حاشیه این استخر نزدیک به ۲ کیلومتر بوده که در کنار بلواری زیبا قرار دارد و دور تا دور استخر را احاطه کرده و از مراکز دیدنی و تفریحی مهم لاهیجان است.

قبرستان سلیمان داراب رشت

سلیمان داراب از جمله آبادی‌های اطراف رشت متعلق به شاهزاده منصور الملک صفوی بود، ولی امروزه جزو محدوده شهر رشت محسوب می شود و تعدادی از ادارات دولتی به آنجا منتقل شده است.

این آبادی از جمله هدایای ناصری به منصورالملک عباسعلی کیوان قزوینی در زمان عقد گلابتون بانو بوده است.

گورستان سلیمان داراب از موقوفات منصور الملک بود که مدفن میرزا کوچک خان جنگلی و عده‌ای از یاران او و نیز جمعی از مشهوران گیلان از جمله خود منصور الملک، سردار جنگل، شعبان‌خان جنگلی، میرزا حسین کسمایی، ابراهیم فخرایی، شیون فومنی، دکترمحمود بهزاد، نصرت رحمانی و بسیار دیگر است.

گورستان لهستانی ها در بندر انزلی

سال ۱۹۳۹ میلادی بیش از یک میلیون نفر از جمعیت بخش شرقی لهستان به علت اعتراض به تصرف کشورشان به اردوگاه های کار شوروی سابق انتقال داده شده و در ادامه ، ۱۲۰ هزار تن از این جمعیت پس از پشت سر گذاشتن شرایط سخت و طی توافق نامه دولت لهستان با شوروی سابق، از طریق بندر انزلی در تاریخ ۱۳۲۱ هجری شمسی وارد ایران شده و به اردوگاه بندرانزلی پناهنده و پس از مداوا، بخشی از این جمعیت در انزلی ساکن شده و بخشی دیگر به شهرهای بزرگ کشور مهاجرت کردند.

آرامستان لهستانی های واقع در بندرانزلی، دومین آرامستان بزرگ لهستانی ها در کشور به حساب می آید و در حال حاضر ۶۳۹ لهستانی شامل ۱۶۳ نظامی ۴۷۶ شهروند لهستان در این آرامستان خاکسپاری شده اند.

در سال ۱۳۹۱ و در هفتادمین سالگرد ورود پناهندگان لهستانی جنگ جهانی دوم به ایران نیز، هیاتی ۸۰ نفره متشکل از سفیر لهستان، وزیر امور کهنه سربازان جنگ، نماینده مجلس سنا و رئیس کمیسیون ارتباط با لهستانی های مقیم خارج، تعدادی از کهنه سربازان، بازماندگان مهاجران جنگ جهانی دوم و خانواده های درگذشتگان بر مزار لهستانی های مدفون در بندرانزلی حضور یافته بودند.

در این وانفسای تغییر بافت های روستایی و شهری که در برخی مناطق کشور و گیلان به دامن آثار تاریخی و طبیعی نیز کشیده شده است، ثبت این آثار در جرگه میراث ملی می‌تواند در ماندگاری آنان برای نسل های آینده به عنوان میراث هویتی مردم گیلان و ایران زمین یک قدم حیاتی باشد.

منبع:ایرنا

کشف یک گنجینه ۱۵۰۰ ساله در دانمارک

یک گنجینه باستانی از اشیای طلایی با قدمت یک‌هزار و ۵۰۰ ساله، در غرب پایتخت دانمارک کشف شد.

به گزارش روز چهارشنبه خبرنگار فرهنگی ایرنا از مجله آرت نیوز، مردی در دانمارک با استفاده از یک دستگاه فلزیاب، گنجینه‌ای از ۲۲ شیء باستانی از جنس طلا کشف کرد که قدمت آنها به ۱ هزار و ۵۰۰ سال پیش یعنی عصر پیش از وایکینگ‌ها برمی‌گردد.

این گنجینه در شهر ویندلو حدود ۲۰۰ کیلومتری از غرب کپنهاگ کشف شده و علاوه بر سکه‌هایی از امپراطوری رم، شامل مدال‌های خاصی است که در قرن ششم یا به لباس دوخته یا به عنوان زیورآلات استفاده می‌شدند. گنجینه تاریخی کشف شده در دانمارک احتمالا در بحبوحه تهدید نابودی زیست محیطی دفن شده بود. در سال ۵۳۶ میلادی یک آتشفشان در منطقه فوران کرد و با ایجاد ابری عظیم از خاکستر، باعث خشکسالی شد؛ به عقیده کارشناسان، در هرج و مرجی که این شرایط ایجاد کرد، ساکنان دانمارک مدرن به دنبال رویگردان شدن از فرمانروایانشان، این اشیای طلایی را که عکس آنان رویشان حک شده بود دفن کردند. دلیل این کار یا دور نگه داشتن طلاها از دست دشمنان بوده یا پیشکش کردن آنان به درگاه خدایان خشمگین.

به دنبال پیدا شدن این گنجینه، کارکنان موزه وایله این احتمال را بررسی می‌کنند که شهر ویندلو اواخر عصر آهن مرکز یک امپراطوری قدرتمند بوده باشد. مدس رون (Mads Ravn) مدیر بخش پژوهش موزه وایله با انتشار بیانیه‌ای در این باره گفت: پیش از این کشف، مدرکی وجود نداشت که نشان دهد پیش از روی کار آمدن امپراطوری دانمارک در قرن‌های بعد، فرماندهان نظامی یا مردان بزرگی در این منطقه زندگی می‌کردند.

این اشیای باستانی فوریه سال ۲۰۲۲ (بهمن- اسفند ۱۴۰۱) در موزه وایله دانمارک به نمایش گذاشته خواهد شد.

منبع:ایرنا

هنر مزیت نسبی ایران است

 دبیرکل کمیسیون ملی یونسکوی ایران گفت:‌ در کشوری مانند ایران، با داشتن هنرهای چندصدساله و چندهزارساله، مزیت نسبی ما فرهنگ و هنر است.

به گزارش ایرنا از روابط‌عمومی فرهنگستان هنر، نشست تخصصی «سیاست‌گذاری هنر، رویکرد بومی، نگاه جهانی» با سخنرانی حجت‌الله ایوبی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکوی ایران، سه‌شنبه، ۱۶ شهریور ۱۴۰۰، برگزار شد.
در این نشست اسماعیل پناهی، دبیر این سلسله نشست‌ها، با ذکر اینکه این برنامه پنجمین نشست از سلسله نشست‌های راهبردی فرهنگستان هنر است که بر بحث‌های سیاست‌گذاری هنر متمرکز شده است توضیح داد: در جلسات گذشته بحث‌هایی درباره الگوها و مدل‌های سیاست‌گذاری فرهنگ به‌صورت کلی و هنر از طرف دولت‌های مختلف مطرح شد که این سیاست‌گذاری‌ها طیفی را تشکیل می‌دهد. بعضی از دولت‌ها تسهیلگر و حمایتگر فرهنگ و هنرند و بعضی رویکرد دیگری دارند که به تصدی‌گری و کنترل‌گری فرهنگ و هنر می‌پردازند و بعضی هم، در میانه‌های این طیف، ترکیبی از این دو رویکردند.
او افزود: در طی دهه‌های اخیر با مسئله مهم جهانی‌سازی و جهانی‌شدن مواجهیم و برای ورود به مباحث سیاست‌گذاری ناچاریم تحولات جهانی را هم در نظر بگیریم. بسیاری از قدرت‌های جهانی حوزه فرهنگ و هنر و رسانه برنامه‌ریزی‌های کلان برای اثرگذاری در تحولات فرهنگ و هنر دارند که گاهی، به‌ویژه در عرصه رسانه، به منازعاتی هم می‌رسد. بر همین اساس، بسیاری از دولت‌ها و جوامع برای سیاست‌گذاری در حوزه فرهنگ و هنر بومی خود مجبورند نگاهی به تحولات جهانی هم بیندازند. این انتخاب نیست، بلکه ضرورت است.

همگامی و همراهی با تحولات جهانی و ایفای نقش و اثرگزاری در تحولات جهانی یکی از اولویت‌هایی است که دولت‌های مختلف در سیاست‌گذاری‌های فرهنگ و هنر خود باید در نظر بگیرند.

سیاست‌گذاری هنری امری نو و معاصر
حجت‌الله ایوبی نیز در این وبینار با ذکر اینکه سیاست‌گذاری فرهنگ و هنر موضوعی بسیار قدیمی و کهن نیست، به شروع بحث پرداخت و گفت: هنر امری قدیمی و کهن است. در کشوری مانند ایران، با داشتن هنرهای چندصدساله و چندهزارساله، مزیت نسبی ما فرهنگ و هنر است. در فرانسه، پیش از انقلاب فرانسه، هنرهایی چون تئاتر و نمایش و نقاشی وجود داشت و صاحبان قدرت گاهی به اهالی هنر سر می‌زدند و کمک می‌کردند. ولی در هیچ کدام از این دوران‌ها از سیاست‌گذاری هنری سخنی به میان نمی‌آید.

سیاست‌گذاری هنری و فرهنگی وقتی در جهان معاصر اتفاق می‌افتد که مناسبات دولت و هنر به‌صورت قانونمند شکل می‌گیرد؛ یعنی از وقتی که هنر در دستور کار دولت‌مردان قرار گرفت و دولت‌ها به این نتیجه رسیدند که می‌شود از بودجه‌های عمومی برای هنر هزینه کرد. از این روزگار است که می‌توان گفت سیاست‌گذاری هنر شکل گرفت.

وی گفت: فرانسوی‌ها مدعی‌اند که سیاست‌گذاری فرهنگی را، قبل از جنگ جهانی دوم، در وزارت علومشان، ژان زی (Jean Zay) آغاز کرد. او از علاقه‌مندان به فرهنگ و هنر بود و تئاترهای خیابانی را راه‌اندازی کرد و جشنواره فیلم کن را نیز، که امروز یکی از افتخارات فرانسه است، برپا کرد. بسیاری دیگر معتقدند که سیاست‌گذاری عمومی در دنیا، به معنای مدرن آن، از سال ۱۹۵۸م آغاز شد؛ یعنی زمانی که آندره مالرو (André Malraux) به ژنرال دوگل (Charles de Gaulle) گفت شرط او برای حضور در دولتش تصویب وزرات‌خانه‌ای به نام فرهنگ است. بعدها که خاطرات ژنرال دوگل چاپ شد، دوگل در نامه‌ای به نخست‌وزیرش نوشت جایگاهی تعریف کنید تا مارلو در کابینه باشد. یعنی آنها تا سال ۱۹۵۸م به این جمع‌بندی نرسیده بودند که فرهنگ و هنر قابل این است که وزارت‌خانه‌ای برایش درست شود. ایوبی افزود: بدین‌ترتیب آندره مارلو وزارت فرهنگ را تأسیس کرد و بودجه فرهنگ را افزایش دادند و سینما را از وزارت‌خانه صنعت گرفتند و به وزارت‌خانه فرهنگ ملحق کردند و ده سال مهم و درخشان در تاریخ فرهنگ و هنر فرانسه رقم خورد و وزارت‌خانه فرهنگی تشکیل شد که کشورهای مختلف از روی آن الگوبرداری کردند و دارای وزارت‌خانه‌ای به نام فرهنگ شدند. از آن تاریخ بود که هنر و فرهنگ در دستور کار دولت‌ها قرار گرفت.

سیاست‌گذاری، مداخلات دولت‌ها در حوزه فرهنگ است
او افزود: در کشورهای مختلف این‌گونه بود که متوجه نسبت امنیت و ارتش و دفاع و مسائل اقتصادی و اجتماعی و … با منافع عمومی بودند و برای آنها از مالیات و بودجه عمومی استفاده می‌کردند، اما اینکه چه اهمیتی دارد که برای موسیقی یا نقاشی از بودجه عمومی استفاده شود، ملموس و قابل‌درک نبود. زمانی طولانی بُرد که این موضوع جا افتاد که ارزش موسیقی و هنر تجسمی کمتر از بقیه مسائل نیست و بسیاری از مسائل و مشکلات را می‌توان با فرهنگ و هنر حل کرد و این نقطه آغاز این فکر بود که هنر با منافع ملی نسبتی دارد و چون با منافع عمومی نسبتی دارد، می‌توان از بودجه عمومی برای آن هزینه کرد.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکوی ایران ادامه داد: از دهه پنجاه در کشورهای مختلف مداخلات دولت‌ها در حوزه فرهنگ شکل گرفت و نام آن را سیاست‌گذاری فرهنگی گذاشتند. در بسیاری از کشورها این مداخلات به دلیل هراسی بود که مردان سیاست از فرهنگ و هنر داشتند و بسیاری از کشورها با ممیزی و ارشاد شروع کردند. اما آرام‌آرام که جلو آمدند دیدند جهان هنر جهان خطرناکی برای سیاست نیست و می‌تواند کمک کند.

اتفاقی که در دهه قبل افتاد، اتفاقی بسیار مهم است که در گذشته‌های دورتر نبود. تا دهه قبل اگر دولت‌ها به فرهنگ و هنر کمک می‌کردند، بخشی‌اش به دلیل کاری بود که در عرصه اجتماعی انجام می‌دادند و یارانه می‌دادند که فرهنگ و هنر به مسائل اجتماعی کمک کند و بخشی‌اش هم مربوط به رقابت بین شهرها و شهردارها و سیاست‌مداران بود. علاوه بر آن در بسیاری از کشورها هنر دارای رسالت ایدئولوژیک هم بود. اما آرام‌آرام هنر قابلیت دیگری از خود نشان داد و آن قابلیت ایجاد شغل پایدار و درآمد و بازار هنر بود که با بازار هنرهای تجسمی و سینما آغاز شد و گردش پولی که اتفاق افتاد و شوقی که هنر آفرید به رویدادی بی‌مانند بدل شد.

ایوبی ادامه داد: بر اساس گزارشی که اتحادیه اروپا هر سال منتشر می‌کند، پیش از شیوع کرونا، سالانه ۶ میلیون شغل پایدار به‌واسطه هنر و صنایع خلاق ایجاد شده است که رقمی بسیار قابل‌توجه است. شغل هنری خلاقانه است و باعث کمال فرد می‌شود و سرمایه کلان فراوانی برای خلق این شغل لازم نیست.

مداخله هوشمندانه و غیر هوشمندانه دولت در امر فرهنگ
او افزود: ما با پدیده‌ای به نام مداخله دولت روبه‌روییم. مداخله دولت اگر هوشمندانه باشد، می‌تواند باعث اعتلای فرهنگ و هنر در کشور شود و اگر هوشمندانه نباشد، می‌تواند باعث نابودی فرهنگ و هنر شود. در دولتی مثل ایران که بخش خصوصی نمی‌تواند به داد فرهنگ و هنر برسد همه چیز به دولت بازمی‌گردد و دولت، در کشوری مانند ایران که مزیت نسبی آن هنر است، می‌تواند پول بریزد و هنری را نابود کند. به‌عنوان مثال دولت در دورانی پول‌دار بود و پول در سینما ریخته شد و تمام مناسبات طبیعی سینما را از بین بردند. دولت می‌تواند با رفتن به سراغ یک هنر بقیه هنرها را از دستور کار خارج کند و از بین ببرد. دلیل اینکه در بعضی از کشورها سینمای تجاری بر سینمای فرهنگی پیروز شد، این بود که چون سینمای تجاری پول‌ساز بود، آن را تقویت کردند و سینمای فرهنگی و هنری را رها کردند و این سینما نابود شد.

دولت‌مردان هنر تجاری و فرهنگی را از هم جدا کنند
او با ذکر این نکته که هوشمندی در مداخله دولت‌ها به این معناست که دولت با دقت و ظرافت به مداخله بپردازد گفت: دولت‌مردان باید وقتی وارد بازار هنر می‌شوند هنر تجاری و فرهنگی را از هم جدا کنند. اگر قرار باشد در ایران فقط کسانی که در سطح حافظ و سعدی و شعرای بزرگ‌اند حمایت شوند، حافظ و سعدی دیگری به وجود نخواهد آمد. به‌عنوان مثال یکی از حمایت‌های مالی هوشمندانه از هنر در دیگر کشورها به گونه‌ای که هنر اصیل آسیب نبیند، این است که دولت از همه هنرمندانی که می‌خواهند اولین نمایشگاهشان را برگزار کنند، حمایت می‌کند و هزینه سالن و پوستر و… را می‌دهد و به هنرمند جوان کمک می‌کند که نمایشگاهش را برگزار کند.

از دومین نمایشگاهِ هنرمند هم با درصد کمتری حمایت می‌کند، ولی برای نمایشگاه سوم به هنرمند می‌گوید باید خودت روی پای خودت بایستی. این کشورها برای هنرمندان برجسته و پیش‌کسوت جایگاه و موقعیتی و حمایتی قائل‌اند اما می‌گویند باید از هنرمندان آماتور نیز که می‌خواهند وارد عرصه هنری شوند پشتیبانی و حمایت کرد.

دبیرکل کمسیون یونسکو ادامه داد: از سویی دیگر تولیداتی داریم که بازار ندارند و برای بازار هم درست نمی‌شوند، ولی باید باشند. این مسئله به‌ویژه در سینما روشن‌تر دیده می‌شود. دولت‌ها در کشورهایی که به این موضوع اهمیت می‌دهند از سینمای تجاری مالیات می‌گیرند و این مالیات وارد صندوقی می‌شود که به فیلم‌اولی‌ها کمک می‌کند. یک نمونه برای مثال این موضوع پروژه اکران فیلم‌های هنر و تجربه در ایران است. در این پروژه هزینه تمام سالن‌هایی را که فیلم‌های هنر و تجربه در آن به نمایش درمی‌آید دولت پرداخت کرده و تمام درآمد فیلم مال صاحبان فیلم است. همچنین دولت در پخش و برگزاری افتتاحیه فیلم هم کمک می‌کند و این امر باعث رونق بسیار این سینما شد. این نمونه یک دخالت هوشمند دولت در امر فرهنگ و هنر است.

دولت‌ با اقتدار نمادین خود به فرهنگ و هنر کمک کند
او ادامه داد: نکته دیگر آنکه دولت‌ها با استفاده از اقتدار نمادین خود، بی اینکه خودشان هزینه کنند، به فرهنگ و هنر کمک کنند. از تجربه دولت و کشورهای دیگر که از اقتدار خود فقط در زمینه صدور مجوز و… استفاده کرده‌اند بهره ببریم و ببینیم نتیجه کار آنها چه شد. از سوی دیگر عملکرد کشورهایی را که برای ساخت‌وسازهای عمرانی بزرگ خود قانون یک درصد خرید آثار هنری را اجرا کرده‌اند و باعث انقلابی بزرگ در زمینه چرخش هنر شدند ببینیم و با استفاده از آن تجربیات در کشور برنامه‌ریزی و مداخله کنیم. دولت‌ها باید با این دید برای رونق فرهنگ و هنر از اقتدار خود استفاده کنند. به‌عنوان مثال در استان‌های مختلف از بودجه‌های عمرانی‌شان برای خرید اثر هنری هنرمندان بومی همان شهر استفاده کنند و بر در و دیوار ادارات و بناهای عمومی خود نصب کنند.
او ادامه داد: یکی از راه‌هایی که کشورهای دیگر در پیش گرفته‌اند و باعث رونق فرهنگ و هنر است استفاده از قدرتی است که با کاهش مالیات اتفاق می‌افتد. مثلاً در بعضی از کشورها این قانون وجود دارد که هر کس اثر هنری خریداری کند و به مدت‌زمان مشخصی در مکان عمومی به نمایش بگذارد، ۵۰درصد از مالیات بر درآمدشان بخشیده می‌شود. مثلاً اگر فردی صاحب درمانگاهی باشد و با ارزش‌افزوده درآمدش اثر هنری خریداری کند و در محیط کار خود به نمایش بگذارد، به مدت پنج سال هم ۵۰درصد مالیاتش کسر می‌شود و هم ارزش تابلوها در این مدت چندبرابر می‌شود. با این کار هم بیماران و همراهانشان در هنگام حضور در محیط درمانی با رنگ و فرم و زیبایی مواجه می‌شوند و هم چرخ اقتصاد هنر می‌چرخد.
ایوبی در انتها گفت: نکته دیگری هم که در انتها باید به آن اشاره کنم این است که ما در کشورمان نگران سبک زندگی مردم و… هستیم و دوست داریم ایرانی سبک زندگی خود را داشته باشد. این سبک زندگی چطور درست می شود و هنر چقدر می‌تواند به این امر کمک کند؟ آنچه در بیرون به‌عنوان عینیت مطرح است، به تعبیر پی‌یر بوردیو (Pierre Bourdieu)، طی فرایندی آرام‌آرام بخشی از وجود ما می‌شود و بخشی از زمینه ناخودآگاه و ناهشیار ما را تشکیل می‌دهد. درصد بالایی از رفتارهای ما از این ضمیر ناخودآگاه است؛ همه ژست‌هایی که داریم، ادبیات، نحوه سخن‌گفتن و جز آن از ضمیر ناخودآگاه ما برمی‌آید و خروجی آن ذوق، سلیقه، ذائقه، حرکات و رفتار ما را شکل می‌دهد. برای همین است که رفتار ایرانی‌ها با رفتار اروپایی‌ها متفاوت است. اگر ما دائماً رنگ ببینیم، موسیقی اصیل بشنویم، بناهای زیبای با معماری ایرانی ببینیم، این دیدارها آرام‌آرام بخشی از وجود ما می‌شوند و ضمیر ناهشیار ما را تشکیل می‌دهند و سبک زندگی را تغییر می‌دهند و به سمت داشته‌های فرهنگی خود می‌رویم.
این پژوهشگر سخنان خود را با این نتیجه‌گیری به پایان برد که سیاست‌گذاری هنری یعنی رابطه دولت و هنر و این امری اجتناب‌ناپذیر است؛ اگر هوشمندانه باشد، باعث ارتقای فرهنگ و هنر، و اگر هوشمندانه نباشند، باعث ازبین‌رفتن فرهنگ و هنر می‌شود. پیشنهاد می‌کنم تجربه‌های مفید جهانی را بومی و از آن استفاده کنیم و تجربه‌های ایرانی خود را نیز زنده کنیم. اگر می‌خواهیم سبک زندگی را عوض کنیم، راه آن فقط توصیه و ارشاد و نصیحت نیست، راهش استفاده از ظرفیت بی‌مانند هنری است که در ایران وجود دارد.
این نشست مجازی با پرسش و پاسخ همراهانِ برخط پایان یافت.

منبع:ایرنا

سفر ارزان چگونه میسر می‌شود؟

به گزارش خبرنگار میراث‌آریا، قرار گرفتن سفر در سبد خانوار تمامی اقشار جامعه از موضوعات مورد تاکید وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی است. موضوعی که او در نشست انجمن‌های صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی کشور به آن اشاره کرد و از تمامی اصناف خواست که طرح‌های خود را برای سفرهای ارزان قیمت و متنوع ارائه دهند. او در این نشست تاکید کرد که سفر رفتن حق اقشار متوسط و فرودست است و به همین‌منظور باید بسته‌های ارزان قیمتی طراحی شود.

اعطای وام‌های ارزان قیمت و یارانه

از آنجا که اقامتگاه و حمل‌ونقل دو عنصر اصلی و گران‌قیمت سفر محسوب می‌شوند، باید برای ارزان‌تر تمام شدن قیمت آن‌ها چاره‌اندیشی شود.

اعطای وام‌های ارزان‌قیمت به هتل‌ها از سوی دولت و در مقابل تخفیف آن‌ها به گردشگران، پرداخت یارانه به شرکت‌های حمل‌ونقل، پرداخت تسهیلات کم‌بهره به شرکت‌های مسافرتی، عمده فروشان تور و سامانه‌های آنلاین خدمات سفر برای رزرو یک‌ساله اقامتگاه‌ها و عقد قرارداد دولت با این دفاتر از جمله پیشنهادهایی بود که از سوی حسن تقی‌زاده انصاری رئیس هیئت مدیره جامعه گردشگری الکترونیک برای تحقق آسان‌سازی سفر مطرح شد.

واقعی شدن قیمت سفر با سامان‌دهی شبکه حمل‌ونقل

حرمت‌الله رفیعی رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات گردشگری نیز در این خصوص به غیرواقعی بودن قیمت سفرها اشاره کرد و گفت: «آنچه اهمیت دارد واقعی شدن قیمت سفر است. در حال حاضر ایرلاین‌ها قیمت‌ها را به ناحق افزایش داده‌اند، همین موضوع باعث افزایش قیمت سفر شده است که باید در این مورد ورود جدی شود. از سوی دیگر در شبکه ریلی اعمال قیمت‌ها به صورت سلیقه‌ای انجام می‌شود. همچنین ورود چندین شبکه ریلی برای فروش بسته‌های سفر آن هم با قیمت‌های بالا ایجاد اختلال کرده است که تمامی این‌ها نیاز به ساماندهی جدی دارد.»

ارائه پکیج‌های مشترک سفر از سوی استان‌های همجوار و ارائه به شهروندان با قیمت‌های مناسب از طریق کمک سایر دوایر از دیگر نکات مورد اشاره رفیعی بود.

سه طرح در نیمه راه متوقف مانده وزارتخانه در راستای متناسب‌سازی قیمت سفر

ارائه کارت‌های اعتباری سفر نیز برای اجرای سفر ارزان راهکار مناسبی می‌تواند باشد. طرحی که سال گذشته تا مرحله اجرا هم رفت، اما به دلیل شیوع کرونا متوقف ماند. کانون جهانگردی و اتوموبیلرانی به‌عنوان مجری طرح تفاهمنامه‌ای را با بانک ملت منعقد کرد و بر اساس آن مقرر شد که اعتباری تا سقف ۳۰ میلیون تومان با نرخ سود چهاردرصد، بازپرداخت ۲۴ ماهه و یک‌ماه تنفس به متقاضیان داده شود.

حسین اربابی درباره این طرح به میراث‌آریا می‌گوید: «با تعداد زیادی تاسیسات گردشگری اعم از رستوران و هتل در سراسر کشور قراردادهایی منعقد شد و تمامی اقدامات برای ارائه کارت‌های اعتباری سفر به هموطنان صورت گرفت، اما به دلیل کرونا فعلا اجرای آن را متوقف کرده‌ایم.»

مدیرعامل کانون جهانگردی و اتوموبیلرانی با تاکید بر این موضوع که این اعتبار به منزله وام نیست، افزود: «اگر شخصی از این کارت استفاده نکند به سیستم بانکی بدهکار نمی‌شود و تا شش ماه برای استفاده از آن مهلت در نظر گرفته شده است.»

اربابی همچنین به هتل‌های کپسولی به‌عنوان طرح دیگری برای متناسب‌سازی قیمت سفر اشاره کرد و گفت: «هتل‌های کپسولی با هزینه هرشب ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومان برای دو نفر اقامتگاه‌های به صرفه‌ای هستند که در اکوکمپ‌ها کاربرد زیادی دارند.»

او با اشاره به استقبال از این طرح، ادامه داد: «با بخش خصوصی تفاهمنامه‌ای بستیم و برای ۱۸۰۰ هتل کپسولی نیز پیش‌پرداخت گرفتیم، اما این طرح هم به دلیل ضربه مهیبی که صنعت گردشگری به خاطر کرونا متحمل شد، فعلا متوقف مانده است.»

ایجاد باشگاه زنجیره تامین گردشگری دیگر راهکاری بود که اربابی از آن به‌عنوان مهمترین راهکار برای کاهش هزینه سفر اشاره کرد. طرحی که به گفته مدیرعامل کانون جهانگردی و اتوموبیلرانی برای اجرای آن تا مراحل نهایی با بانک پارسیان هم پیش رفته‌اند و از طرح‌های ناتمام و بر زمین مانده وزارتخانه محسوب می‌شود.

پیشنهاد احیای طرح موفق دهه ۸۰

جمشید حمزه‌زاده رئیس جامعه حرفه‌ای هتل‌داران کشور نیز در اینباره به طرح موفقی در دهه ۸۰ اشاره و خاطرنشان کرد: «در سال ۸۵ و به مدت دو سال طرحی تحت عنوان سفر ارزان قیمت و با شعار «سفرهای همه‌زمانی، همه‌مکانی، همگانی» مطرح و اجرا شد که بر اساس آن هتل‌ها موظف به ارائه تخفیف بالای ۳۰ درصدی بودند. ۱۵۰ آژانسی که توان اجرای این طرح را داشتند انتخاب و بالغ بر هزار پکیج در دفترچه‌ای به مردم ارائه شد. »

او با تاکید بر این موضوع که این ارزانی به معنای پایین آمدن کیفیت خدمات سفر نیست، افزود: «به همین دلیل بهتر است به جای سفر ارزان از سفر همگانی استفاده شود. احیای این طرح و استفاده از تجارب آن در کنار همکاری بخش دولتی و خصوصی می‌تواند همگانی شدن سفر را ممکن کند.»

منبع:میراث آریا

جست‌وجوی سنت‌های کهن در باورداشت‌ها و رفتار دینی مردم کاشان

این آیین‌ها چون پویا و زنده هستند و پیوستگی عمیقی با زندگی مردم دارند، بر ساخت اجتماعی و فرهنگی جامعه تأثیر گذارند. این آیین‌ها دارای کارکردهای اجتماعی از قبیل انسجام و وفاق اجتماعی، فرهنگ‌پذیری و انتقال سنت‌ها و فرهنگ به نسل‌های بعدی و نیز ایجاد همیاری، همدلی بین مجریان آن‌ها می‌شوند.

در کاشان عزاداران برای برپایی مجالس سوگواری، هم‌صدا و همیار می‌شوند، توجیه آن‌ها برای برپایی این مجالس گفته‌ها و روایات شفاهی است که سینه به سینه از گذشتگان و نیاکان خود به ارث برده‌اند و معتقدند با کمک یا شرکت در برگزاری این مجالس، جزئی از اعمال دینی خود را به جا آورده‌اند.

مردم کاشان بر این باورند با برپایی مجالس و مراسم دینی و عضویت در دسته‌ی عزادار، دین خود را نسبت به ائمه (ع) ادا می‌کنند. بنابراین با این اعتقاد از دوران کودکی، به پیروی از بزرگان و اجدادشان به‌صورت موروثی به عضویت دسته‌ی عزادار محل خود در می‌آیند.

کاشان که به شهادت تاریخ در عرصه‌های مختلف فرهنگی از جمله صنایع‌دستی و بومی، از قبیل صنعت فرش و نساجی، سفال، سرامیک و صنعت مس نسبت به بسیاری از شهرهای ایران برتری دارد در مذهب تشیع و برپایی مجالس و مراسم و برگزاری شعائر مذهبی نسبت به سایر شهرهای دیگر سابقه بیشتر دارد. بنابر منابع و مآخذ تمسک به مذهب شیعه و دوستداری اهل بیت (ع) در کاشان به اواخر قرن اول هجری قمری بر می‌گردد که مهم‌ترین ادعا و ادله تاریخی آن درخواست اهالی کاشان و حومه برای ارشاد و تبلیغ در زمان امام پنجم، امام محمدباقر (ع) و وجود ده‌ها بقعه و بارگاه امامزاده و فرزندزادگان آن‌ها و نیز صدها دسته‌ی عزا، حسینیه، تکیه و نشانه‌های عزاداری متعددی است که در هر کوی و برزنی از شهر و آبادی‌های تابعه‌ی آن به چشم می‌خورد.

افزایش بیش از حد تعداد دسته‌های عزادار، حسینیه‌ها و تکیه‌ها، مساجد، توجه و عنایت خاص به نشانه‌های عزاداری چندصدساله و حال و هوای خاصی که در آستانه ماه محرم این شهر را فرا می‌گیرد بیانگر پویایی آیین‌های عاشورایی در کاشان است به‌طور کلی مجالس سوگواری محرم در کاشان از شب اول ماه شروع و تا اواخر ماه صفر ادامه می‌یابد ولی اوج برپایی این مجالس از شب اول تا شب شانزدهم محرم است که به شب «شش امام حسین (ع)» معروف است. در طول این مدت هیئت‌ها در مراکز خود به روضه خوانی و سوگواری پرداخته و اغلب در پایان مراسم با صرف شام از عزاداران پذیرایی می‌کنند.

کاشان دارای نماد و نشانه‌های عزاداری متعددی است، برخی از دسته‌های عزادار نماد و نشانه‌ای خاص خود را دارند که اغلب با نام همان نشانه شناخته می‌شوند، مانند هیئت توغ شیخ رضا. پاره‌ای از این نمادها وقفی هستند که با نذر و هدایای اهالی محل ساخته شده‌اند، برخی دیگر موروثی، که اشخاص با هزینه شخصی خود ساخته و در اختیار هیئت محل‌شان قرار داده‌اند، ولی تولیت و نگهداری آن به عهده‌ی خود و طایفه‌شان است.

مهم‌ترین نشانه‌های عزاداری که در کاشان در دهه‌ی اول محرم در پیشاپیش هیئت عزادارشان به بازار شهر و تکایای مختلف برده می‌شوند عبارتند از:

نخل، توغ، علم، جریته یا جریده، شش گوشه، نهر علقمه، شط فرات، شیر فضه، پرچم و بیرق، کتل

به‌طور معمول در کاشان و شهر و روستاهای تابعه مراسم و آیین‌های مختلفی در روزهای دهه‌ی اول محرم، دهه‌ی دوم و به همین ترتیب تا پایان ماه صفر برگزار می‌شود. چاووش خوانی در آخرین روز ذالحجه، سقاخوانی، پامنبری خوانی، مقتل خوانی، تعزیه خوانی، سوگواری دسته‌های سینه زن و زنجیر زن در بازار و تکایا، آیین نخل گردانی، توغ گردانی، علم گردانی، جریده گردانی، حمل شش گوشه به بازار، حمل نهر علقمه و شط فرات به بازار، آیین تشرف به مسلک سقایی، آیین چهل منبران، مراسم و آیین‌هایی هستند که در دهه دوم محرم و از روز ششم شهادت امام حسین (ع) برگزار می‌شود.

منبع:میراث آریا

موزه باستان‌شناسی اشنویه جایی برای بازگویی تاریخ هزاران ساله

موزه یک واحد تحقیقاتی، فرهنگی، هنری و آموشی است که میراث‌های کشور در آن به شیوه علمی و فنی نگهداری و مطالعه و معرفی می‌شود یکی از مهمترین کارهای موزه به نمایش گذاشتن انسان گذشته در برابر چشمان معاصر است و اینکه نشان دهد او چگونه دانش خود را درباره جهانی که در آن زندگی کرده است، کسب کرده، چگونه زندگی خانوادگی را بنا نهاده و چگونه هنر و صنایع و تمدن خود را ساخته است.

از آنجایی که تاریخ و هویت مردم هر منطقه با سایر مناطق متفاوت بوده و هر مکانی گذشته مخصوص به خود را دارد که نیاز است برای مردم آن منطقه شناسانده و معرفی شود.

برای این منظور سعی می‌شود در هر شهرستان یک موزه باستان‌شناسی و مردم‌شناسی ایجاد شود که در آنجا فقط آثار و اشیای تاریخی و فرهنگی متعلق به آن جغرافیا به نمایش درآید از این رو در آذربایجان غربی نیز در سال‌های اخیر سعی شده است با افزایش تعداد موزه‌ها هر شهرستان حداقل از یک موزه برخوردار باشد که تبلور هویت و فرهنگ مردم آن مناطق باشد.

در این راستا در شهرستان‌هایی مثل ارومیه، میاندوآب و مهاباد تاکنون چندین موزه ایجاد شده و در شهرستان‌های دیگر نیز مراحل ساخت موزه باستان‌شناسی در حال اجرا است و بدین ترتیب با هدف آشناسازی گردشگران فرهنگی و نسل جدید جامعه با غنای فرهنگی اشنویه و ذخایر فرهنگی دوره‌های تاریخی تا معاصر این شهرستان، با توجه به وجود بیش از ۱۰۰ اثر تاریخی و در راس آن‌ها محوطه تاریخی قلاتگاه و از سویی میراث ناملموس منطقه ساخت موزه باستان‌شناسی در این شهرستان در دستور کار قرار دارد.

به عقیده کارشناسان ایجاد موزه در این شهر می‌تواند نقشی گران‌سنگ در رونق و توسعه گردشگری فرهنگی شهر، استان و شناساندن و معرفی آداب و فرهنگ زندگی مردم ایفا کند.

برای همین منظور اخیرا موزه باستان‌شناسی اشنویه در زمینی به مساحت یک هزار مترمربع کلنگ‌زنی شد و قرار است این موزه در سه طبقه احداث شده و در آن آثار کشف شده از این شهرستان به نمایش درخواهد آید که نشان دهنده هویت و تاریخ این منطقه است.

اعتبار برآورده شده برای ساخت این موزه برابر با ۱۰۰ میلیارد ریال است و سعی می‌شود با تامین اعتبار به موقع این موزه در اسرع وقت به بهره‌برداری برسد.

اهداف ایجاد موزه شهر

این موزه با هدف شناساندن و معرفی فرهنگ و تاریخ و هنر مربوط به منطقه اشنویه شکل خواهد گرفت و تاسیس و ایجاد موزه در شهر، شناساندن آثار مربوط به محوطه‌های تاریخی شهرستان، معرفی آثار فرهنگی، علمی، هنری شهرستان، نمایش هویت و فرهنگ بومی منطقه، نمایش ارزش و جایگاه شهرستان در پیشینه تاریخ و فرهنگ استان، رونق گردشگری عمومی و تخصصی در شهرستان و ایجاد فضای آموزشی و پژوهشی برای دانشجویان و پژوهشگران از جمله اهداف ایجاد موزه باستان‌شناسی در اشنویه هستند.

آثار قابل نمایش

آثار مکتوب، مکاتبات و وسایل شخصی ارزنده مربوط به عالمان و متفکران عرصه فرهنگ، دانش، هنر شهرستان، آثار مربوط به معرفی پیشینه تاریخی و فرهنگی شهرستان اعم از آثار و شواهد باستان‌شناسی، مردم‌شناسی، هنرهای سنتی و… و آثار مربوط به زندگی معاصر مردم شهرستان از جمله آثار قابل نمایش در این موزه هستند.

برنامه اجمالی محتوای موزه

محدوده پیشنهادی زمینی به مساحت تقریبی ۱۰۰۰ مترمربع بوده که در بلوار بسیج شهر اشنویه قرار گرفته است و سناریوی محتوایی طرح در راستای نمایش ویژگی‌های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، تاریخی و پتانسیل و ظرفیت‌های این شهرستان تاریخی تدوین خواهد شد که موارد مورد طراحی شامل موارد سالن باستان‌شناسی برای نمایش تاریخ شهرستان اشنویه، سالن مردم‌شناسی برای نمایش مردم‌شناسی این شهرستان و سالن نمایش صنایع‌دستی اشنویه هستند.

کاربری‌های خدماتی نیز در این ساختمان شامل غرفه اطلاع‌رسانی و فروش بلیت، خدمات بهداشتی، خدمات پذیرایی، فروشگاه‌های سوغات و عرضه محصولات فرهنگی، سالن همایش و کتاب‌خانه تخصصی در کنار فضای نمایشی طراحی خواهند بود.

امید است با بهره‌برداری هر چه سریع‌تر از این موزه، علاقه‌مندان با حضور در آن هر چه بیشتر با تاریخ اشنویه و زندگی مردمان آن آشنا شده و برگ دیگری از تاریخ این منطقه به روی مردم گشوده شود که هر برگ از این تاریخ هر کدام داستان خاص و منحصربه‌فرد خود را دارد که شنیدن و دیدنش خالی از لطف نیست.

منبع:میراث آریا

نان‌های سنتی کهگیلویه و بویراحمد، راز دوستی انسان با طبیعت

نان محلی از هزاره سوم قبل از میلاد در بین مردم و روستائیان کهگیلویه و بویراحمد پخت می‌شد این نوع نان یکی از نازک‌ترین نان‌ها است که با پخت کامل و بدون هیچ خمیره‌ای به دست می‌آید و با محصولات طبیعی و زراعی و تلاش خود مردم از گندم، جو و بلوط تهیه می‌شد، همین امر نان تیری محلی کهگیلویه بویراحمد را در فهرست آثار ملی کشور قرارداد.

مردان وزنان بسیاری درگذشته سرزمین چهارفصل کهگیلویه و بویراحمد طلوع و غروب کرده‌اند و غذاهای محلی این دیار نیز یادگاری دیرین از این گذشتگان است.

طبیعت و زندگی عشایری درگذشته مردمان این دیار خاطراتی پررنگ از خود به‌جا گذاشته و انواع نان‌های محلی از میوه درختان بلوط این دیار توسط زنان پخته می‌شد.

پیشرفت فنّاوری هم نتوانسته تأثیری بر پخت نان‌های سنتی در مناطق روستایی و عشایری کهگیلویه و بویراحمد بگذارد.

نان گندم

نان سنتی گندم نیز یکی از پرطرفدارترین نان‌ها در این استان است که هنوز هم در روستاها، مناطق عشایری و شهرها در خانه‌ها پخت می‌شود.

این نان از آرد گندم به دست می‌آید و برای پخت آن از تابه فلزی، وسیله پهن کردن نان که به آن خِنَک می‌گویند و وردنه‌ای بلند و باریک که حدود یک متر طول دارد و به آن «تیر» می‌گویند و هیزم استفاده می‌کنند.

این نان بسیار نازک بوده وقتی‌که پخته شد، خشک می‌شود که در هنگام استفاده باید آب‌زده و کمی نگه‌دارند تا نرم شده و سپس استفاده می‌کنند.

برکو

یکی دیگر از نان‌های سنتی این استان نان «برکو» است که برای تهیه آن از آرد گندم مخلوط با بلغور گندم استفاده می‌کنند.

گرده ذرتی

گرده ذرتی یکی دیگر از نان‌های سنتی است که با آرد ذرت تهیه می‌شود و برای پخت نان ابتدا آرد ذرت را خیسانده تاکمی ترش شود و سپس تابه سنتی مخصوص را روی آتش قرار داده و خمیر را روی آن پهن می‌کنند.

در مرحله بعد تابه را از روی آتش برداشته و وارونه روی زغال‌ها قرار می‌دهند تا پخته شود و سپس با روغن یا کره حیوانی چرب کرده و می‌خورند.

شلشلی

شُلشُلی از دیگر نان‌های استان است که با آرد گندم تهیه می‌شود. این نان با آرد گندم تهیه‌شده و بسیار خوشمزه است. برای تهیه این آرد خمیر رقیقی تهیه‌کرده به‌طوری‌که از دست چکه کند و سپس تابه را روی اجاق گذاشته و این خمیر رقیق را روی تابه ریخته و پهن می‌کنند، سپس تابه را روی زغال قرار می‌دهند تا طرف دیگر نان نیز پخته شود. این نان را با روغن محلی و عسل چرب کرده و می‌خورند.

تکو

تکو یکی دیگر از نان‌های محلی استان است که از آرد ذرت تهیه‌شده و معمولاً نسبت به نان‌های دیگر استان حجیم‌تر است.

مشتک

مُشتک از دیگر نان‌های سنتی استان است که برای پخت آن دو چانه خمیر گندم را روی‌هم قرار داده و نان کلفتی تهیه می‌کنند که به آن مشتک می‌گویند.

گرده زیر چاله

گرده زیر چاله نیز یکی دیگر از نان‌های محلی کهگیلویه و بویراحمد است که با آرد گندم، رازیانه و گاهی شکر یا شیره خرما تهیه می‌شود.

برای پخت این نان به خمیر آرد گندم زیره، شکر و یا شیره خرما اضافه کرده و خمیر سفتی را که به دست می‌آید با کف دست پهن می‌کنند.

سپس این نان بیضی را با نوک انگشتان شکل داده یا با وسیله‌ای طراحی کرده و زیر خاکستر گرم قرار داده و روی آن زغاله‌ای افروخته می‌ریزند تا پخته شود.

نان برنجی

نان در کهگیلویه و بویراحمد نقش مهمی در سبد غذایی خانوار دارد، نان نارنجی از دیگر نان‌های سنتی استان است که از مخلوط آرد بلوط و آرد گندم تهیه‌شده و بسیار لذیذ است، این نان به دلیل خاصیت‌های فراوانی که دارد، در سال‌های اخیر طرفداران بسیاری پیداکرده است.

منبع:میراث آریا

هویت گردشگری بزرگترین شهر غرب کشور را از آن گرفته‌ایم

رئیس انجمن راهنمایان گردشگری استان کرمانشاه گفت: ساخت و سازها در بافت تاریخی کرمانشاه و برخی پروژه ها باعث شده تا هویت گردشگری بزرگترین شهر غرب ایران از آن گرفته شود.

حمیدرضا کرمی در گفت و گو با ایسنا، بااشاره به ظرفیت های بسیار زیاد گردشگری کرمانشاه، اظهار کرد: انواع و اقسام گردشگری از اکوتوریسم و گردشگری شهری و تاریخی گرفته تا توریسم سلامت و ورزشی را در کرمانشاه داریم، اما با وجود همه این ظرفیت ها طی سالهای گذشته تنها به هرکدام از این حوزه ها ورود کوچکی داشته ایم و بعد آن را رها کرده ایم.

این فعال حوزه گردشگری افزود: در مقوله گردشگری شهری که به سایر انواع گردشگری همچون گردشگری فرهنگی، تاریخی و… وابستگی زیادی دارد، هنوز زیرساخت مناسبی برای گردشگران نداریم.

وی به بازسازی هایی که طی سالهای اخیر در برخی بافت های تاریخی کرمانشاه صورت گرفته و اجرای برخی پروژه ها اشاره کرد و گفت: متاسفانه هویت گردشگری کرمانشاه را به عنوان یکی از بزرگترین شهرهای غرب ایران از آن گرفته ایم.

کرمی ادامه داد: پتانسیل های گردشگری زیادی در کرمانشاه داریم که متاسفانه به دلیل کم توجهی از بین می روند و برای نجات و بهره گیری از آنها باید کمی جسارت مدیرانمان بالا برود.

وی به برخی از ظرفیت های گردشگری کرمانشاه که در سکوت و رکود به سر می برند اشاره کرد و گفت: هتل بیستون که سالهاست تعطیل شده، خانه تاریخی و پرخاطره خدیوی که درحال تخریب است و دیگر بناهایی که گاها یکدفعه شاهد نابودی آنها از سوی برخی دستگاه ها هستیم، همه ظرفیت هایی است که آنها را نمی بینیم.

رئیس انجمن راهنمایان گردشگری استان اضافه کرد: هنوز فرهنگ گردشگری در کرمانشاه جا نیفتاده، برای همین قدر داشته هایمان را نمی دانیم و با بی توجهی از کنارشان عبور می کنیم و به سراغ پروژه های گردشگری جدید می رویم.

وی ادامه داد: این درحالی است که گاها شاهد اجرای برخی پروژه های گردشگری در کرمانشاه هستیم که چندان همخوانی با فرهنگ ما ندارد و با تغییر یک مدیر آن پروژه با کلی هزینه کنار زده می شود، بنابراین به نظر می‌سد آن چیزی  که باید روی آن تمرکز و آن را تقویت کنیم، همین تاریخ غنی، فرهنگ اصیل، وجود اقوام و مذاهب مختلف، آداب و رسوم متنوع و موزه ها و صنایع دستی مان است.

کرمی خاطرنشان کرد: در داخل شهر کرمانشاه رودخانه قره سو را داریم که می توانستیم این داشته با ارزش را به یک پتانسیل بالا برای جذب گردشگر تبدیل کنیم،  اما اکنون به زباله دان و محل ریختن فاضلاب شهری تبدیل شده است.

وی اضافه کرد: البته چندسال پیش در قسمت کمربندی غربی کارهایی را برای زیباسازی اطراف این رودخانه انجام دادند، اما تمام نشده آن را رها کردند، درحالیکه می شد کارهای زیادی آنجا انجام داد.

این فعال گردشگری به اجرای طرح تعریض خیابان مدرس طی سالهای گذشته هم اشاره کرد و گفت: متاسفانه اجرای این طرح موجب از بین رفتن بخشی از هویت تاریخی این خیابان تاریخی و قدیمی شد و بخشی از یگانگی فرهنگی این بافت تاریخی را از آن گرفت. تعریض خیابان مدرس به هم ریختگی معماری و ظاهری بسیار زیادی را در آن بوجود  آورد و زیبایی های تاریخی آن را از بین برد.

کرمی ادامه داد: در ادامه تصمیم گرفته شد تا این خیابان را به پیاده راه تبدیل کنند، تصمیمی که بسیار دیر گرفته شد، اما هنوز آن را هم اجرایی نکرده اند. در بسیاری از شهرهای ایران که حتی نیمی از پتانسیل های گردشگری کرمانشاه را ندارند، این طرح اجرایی شده و پیاده راه دارند، ولی در کرمانشاه هنوز معطل مانده ایم.

وی در ادامه بااشاره به وجود بازار سنتی 200 ساله کرمانشاه، اعلام کرد: در چند شهر دیگر ایران هم نمونه چنین بازارهایی را داریم، اما بین بازار کرمانشاه تا آنها بسیار تفاوت هست، چراکه در این بازار سنتی سراهایی مانند سرای وکیل و سرای نو وجود دارد که می توانست به یک کافه یا فضایی برای استراحت گردشگران تبدیل شود، ولی به انباری و جای حیوانات تبدیل شده و به بدترین شکل نگهداری می شوند.

وی افزود: اگر به بازارهای قدیمی شهرهای دیگر ایران سری بزنید، جداره دیوار این بازارها به شکل سنتی بازسازی شده تا حس تاریخی آن را حفظ کند، اما در بازار کرمانشاه یکی از جداره‌ها سیمانی، دیگر آجری و یکی سنگی است.

رئیس انجمن راهنمایان گردشگری کرمانشاه تصریح کرد: هر اقدامی هم که میراث فرهنگی استان می خواهد انجام دهد، یا با مشکل بازاریان، یا با کمبود بودجه یا با مخالفت شهرداری مواجه می شود و این زمینه ای شده تا در بحث گردشگری شهری پسرفت کنیم.

وی یادآورشد: زمانی که توانستیم آنقدر روی این ظرفیت هایمان کار کنیم که جذب گردشگران بالایی برای آنها داشته باشیم، آن وقت می توان به اجرای برخی پروژه های گردشگری دیگر حتی “سافاری پارک” فکر کرد.

منبع:ایسنا

بررسی ظرفیت مناطق گردشگری قم

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قم از بررسی آخرین وضعیت مناطق ۱۲گانه نمونه گردشگری در کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید در این استان خبر داد.

 علیرضا ارجمندی در بیست و یکمین جلسه کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید استان که به ریاست مهرداد غضنفری معاون امور هماهنگی اقتصادی استانداری قم برگزار شد، اظهار کرد: قم ۱۲ منطقه نمونه گردشگری دارد که تاکنون فقط دو منطقه آن راه‌اندازی شده است.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قم با اشاره به مناطق نمونه گردشگری جمکران، عوارضی قم – تهران و کاروانسرای دیرگچین، گفت: با توجه به عدم پیگیری سرمایه‌گذاران، ابطال مجوز مناطق سه‌گانه مذکور در کارگروه گردشگری استان مصوب شده است.

ارجمندی با بیان این‌که منطقه نمونه گردشگری طرلاب که در کیلومتر ۲۰ جاده قم – اراک قرار دارد و به فرودگاه قم معروف است، ادامه داد: با توجه به اشتراک سرمایه‌گذاری منطقه نمونه گردشگری طرلاب با فرودگاه قم، با رفع موانع موجود،  ۳۰۰هکتار آن که منطقه نمونه گردشگری است راه‌اندازی خواهد شد.

وی با اشاره به منطقه نمونه گردشگری حوض‌سلطان که در کیلومتر ۴۵ اتوبان قم –تهران قرار دارد، افزود: به دلیل ساخت نیروگاه خورشیدی در کنار آن، شروع عملیات به تاخیر افتاده است که در کارگروه گردشگری استان مشکلات این منطقه در حال پیگیری است.

وی با بیان این‌که مناطق نمونه گردشگری دره قاهان، کرمجگان و پلنگ‌دره، سه منطقه‌ فاقد سرمایه‌گذار هستند، تصریح کرد: مناطق نمونه گردشگری کهک و طایقان نیز، پس از رفع موانع حقوقی و قانونی فرایند اجرایی آن انجام می‌شود.

ارجمندی با بیان این که منطقه نمونه گردشگری دستجرد موسوم به دهکده صبا به بهره‌برداری رسیده است، گفت: فاز اول منطقه نمونه گردشگری روستای نایه معروف به دشت‌ بهشت نیز به زودی به بهره‌برداری خواهد رسید.

منبع:ایسنا

کورسوی چراغ گردشگری در حال خاموشی

قبل از شیوع بیماری کرونا فعالان حوزه گردشگری با مشکلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کردند، محدودیت‌های کرونایی تیر خلاصی بود به حوزه گردشگری چهارمحال و بختیاری، شاید جبران خسارت‌های وارده به این حوزه به این سادگی امکانپذیر نباشد، وضعیت اسف‌بار گردشگری پیش از پیش نیازمند نگاه ویژه مسئولان است.

به گزارش ایسنا، این روزها بر سر و روی هتل‌ها، موزه‌ها، مراکز تفریحی، مراکز بوم‌گردی، کمپ‌های گردشگری غباری از رکود سایه انداخته است، فعالان این حوزه نیز چندان امیدی به بهبود شرایط ندارند، کارشناسان حوزه گردشگری خسارت وارده به تاسیسات گردشگری را میلیاردی تخمین زده‌اند.

چهارمحال و بختیاری طبق وعده‌های دولتمردان در یک دهه گذشته قرار بود به قطب گردشگری در کشور تبدیل شود، اما اکنون نفس این صنعت فراموش شده در ایام شیوع کرونا به شماره افتاده است، شاید اگر با بیماری کرونا نیز مواجه نبودیم فعالان حوزه گردشگری در این استان نیز حال و روز چندان خوشایندی نداشتند، اما این بیماری تمامی امیدها برای رونق در این حوزه را ناامید کرد.

ظرفیت‌های گردشگری موجود در چهارمحال و بختیاری در کشور بی‌نظیر است، قطعا اگر از هم‌اکنون برنامه‌ریزی دقیقی برای رونق در گردشگری اندیشیده شود، شاید در آینده‌ای نه چندان دور و پس از مهار بیماری کرونا با تسریع در روند واکسیناسیون شاهد حضور گردشگران از اقصی نقاط کشور به این استان باشیم.

قطعا پس از مهار بیماری کرونا در کشور باید تمرکز اصلی بر تقویت گردشگری داخلی در کشور گذاشته شود، شاید این مسئله نسخه شفابخشی برای نجات گردشگری در کشور و بالتبع آن در چهارمحال و بختیاری باشد.

خسارت میلیاردی به تاسیسات گردشگری در چهارمحال و بختیاری/ چیزی از گردشگری باقی نمانده

فرجام سمیعی- معاون گردشگری اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه زمان دقیق پایان بیماری کرونا مشخص نیست، اظهار کرد: بنابراین تا زمانی که این بیماری در کشور مهار نشود، نمی‌توان برای بحث گردشگری در کشور و بالتبع آن در استان برنامه‌ریزی انجام داد.

وی افزود: در ایام شیوع بیماری کرونا و تعطیلی مراکز گردشگری بسیاری تاسیسات این حوزه دچار آسیب و فعالان گردشگری نیز دچار ورشکستگی شدند، چالش‌های گردشگری در ایام کرونا دو چندان شده و می‌توان گفت از گردشگری چیز زیادی باقی نمانده است.

سمیعی با بیان اینکه برای خروج از رکود در حوزه گردشگری باید در ابتدا مردم در برابر بیماری کرونا واکسینه شوند، عنوان کرد: تاکنون سرعت واکسیناسیون در کشور کند بوده است، امیدواریم با تسریع سرعت واکسیناسیون و مهار بیماری کرونا شاهد رونق در بخش گردشگری باشیم.

معاون گردشگری اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری افزود: طبق اخبار منتشر شده مقرر شد که افراد بتوانند با کارت هوشمند واکسن به سفر بروند، اما تاکنون این موضوع به ادارات در استان‌ها ابلاغ نشده است، طبق مصوبات ستاد کرونا و بر اساس رنگ‌بندی سفر به شهرهای قرمز ممنوع بوده و افراد نمی‌توانند به این شهرها سفر کنند.

وی با اشاره به راهکارایی برای رونق گردشگری در پساکرونا، توضیح داد: باید برنامه‌ریزی لازم برای برگزاری جشنواره‌های ورزشی، رویدادهای فرهنگی وهنری و نمایشگاه‌های مختلف در تمامی استان‌ها انجام شود تا شاهد جذب گردشگر با عناوین مختلف باشیم و تاسیسات گردشگری از حالت رکود خارج شوند.

سمیعی با تاکید بر اینکه پرداخت تسهیلات به فعالان حوزه گردشگری در این شرایط کارساز نیست، یادآور شد: افرادی که تسهیلات کرونایی دریافت کرده‌اند، اکنون توان بازپرداخت این تسهیلات را ندارند، قطعا باید تسهیلات با تنفس چند ساله، بازپرداخت بلندمدت و کم بهره باشد، همچنین به فعالان این حوزه در صورت امکان پس از مهار کرونا تسهیلات بلاعوض پرداخت شود.

معاون گردشگری اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری خاطرنشان کرد: از ابتدای شیوع کرونا تاکنون به تاسیسات گردشگری استان ۳۷۰۰ میلیارد ریال خسارت وارد شده است، در حال حاضر تمامی مراکز تفریحی و توریستی، بوم‌گردی‌ها، دفاتر خدمات گردشگری، هتل‌ها و مراکز بوم‌گردی در استان غیرفعال هستند.

وی در خصوص وعده تبدیل چهارمحال و بختیاری به قطب گردشگری در سال‌های دور، گفت: تبدیل شدن به قطب گردشگری با وعده و وعید امکانپذیر نیست و نیازمند تخصیص اعتبارات ویژه است، این استان از نظر زیرساخت‌هایی مانند راه، راه‌آهن، فرودگاه و … دچار ضعف‌های فراوان است.

سمیعی اضافه کرد: برای رونق گردشگری در وهله اول باید شرایط رفت و آمد گردشگران از طریق هوایی، ریلی و زمینی تسهیل شود، اگر این زیرساخت‌ها در استان فراهم شود، قطعا سرمایه‌گذاران نیز به این حوزه ورود پیدا خواهند کرد، در حال حاضر فرودگاه شهرکرد پرواز به اقصی نقاط کشور ندارد و همچنین این استان به شبکه ریلی متصل نیست، همچنین این استان از داشتن آزادراه‌های بزرگ بی‌بهره است.

معاون گردشگری اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه زیرساخت گردشگری در بحث سرویس بهداشتی و محل اسکان خلاصه نمی‌شود، تصریح کرد: باید مشکلات امنیتی، اجتماعی و فرهنگی موجود در این حوزه رفع شود، برای رونق برخی ورزش‌های توریستی مانند رفتینگ در استان نیازمند فرهنگ‌سازی هستیم.

اگر کرونا مهار شود مردم با خیال آسوده سفر خواهند کرد

یگانه یکی از فعالان حوزه گردشگری در چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه در ایام شیوع کرونا آسیب‌های فراوانی به تاسیسات گردشگری در استان وارد شد، اظهار کرد: در این ایام تجهیزات موجود در مراکز گردشگری دچار فرسودگی شده‌اند و اگر روند این بیماری بیش‌تر از این ادامه پیدا کند، چیزی از گردشگری باقی نمی‌ماند.

وی با اشاره به اینکه در گذشته در طول ایام سال در منطقه دوپلان شهرستان اردل شاهد حضور گردشگران از اقصی نقاط کشور بودیم، گفت: در ایام شیوع کرونا میزان حضور گردشگران به پنج درصد کاهش پیدا کرده است، قبل از شیوع کرونا در اواخر هفته هشت نیرو در زیپ‌لاین واقع در دوپلان مشغول کار بودند، اما اکنون فقط یک نیرو برای نگهبانی نیاز است.

این فعال گردشگری با بیان اینکه به بهانه‌های مختلف نتوانستم از تسهیلات کرونایی استفاده کنم، توضیح داد: پرداخت تسهیلات کرونایی کاغذبازی است، بانک و نهاد متولی به بهانه‌های مختلف این تسهیلات را پرداخت نکردند.

یگانه با تاکید بر اینکه مردم تشنه مسافرت هستند، بیان کرد: قطعا اگر بیماری کرونا مهار شود، مردم با خیال آسوده به مسافرت می‌روند و رونق گردشگری موجب خواهد شد تا تاسیسات گردشگری سرپا شوند.

وی با اشاره به اینکه زیرساخت‌های گردشگری در منطقه دوپلان شهرستان کیار بسیار ضعیف است، عنوان کرد: بلندترین سکوی بانجی جامپینگ کشور در منطقه دوپلان واقع شده است، همچنین ۱۲ ورزش هوایی از جمله راپل، بانجی جامیپنگ، صخره‌نوردی و … در این منطقه قابلیت انجام دارد، اما کمترین امکانات گردشگری از جمله سرویس بهداشتی، نمازخانه و محل اسکان در منطقه وجود ندارد.

این فعال گردشگری در پایان تاکید کرد: اگر به ظرفیت‌های گردشگری در منطقه دوپلان توجه ویژه صورت بگیرد، قطعا می‌توان شاهد رونق گردشگری و اشتغال در این منطقه بود.

کرونا معادلات گردشگری را برهم زد

نظری یکی از صاحبان اقامتگاه بوم‌گردی در شهرکرد در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: شیوع کرونا باعث کسادی گردشگری و بالتبع آن اقامتگاه‌های محلی و بوم‌گردی شد، متاسفانه روند این بیماری طولانی شده است و مشکلات فعالان حوزه گردشگری روز به روز بیش‌تر می‌شود.

وی بیان کرد: کاهش سفر باعث شده که فعالیت اقامتگاه‌های بوم‌گردی با وجود هزینه‌های بیمه، مالیات، کارگر، آب، برق و گاز مقرون به صرفه نباشد، بنابراین ترجیح می‌دهم تا بهبود شرایط به فعالیت در این حوزه نپردازم.

نظری با اشاره به اینکه اقامتگاه بوم‌گردی‌ام قبل از شیوع کرونا به تازگی شروع به فعالیت کرده بود، گفت: امیدوار بودم بتوانم در نوروز ۱۳۹۹ و با آغاز سفرهای نوروزی بخشی از هزینه‌هایم را جبران و به سوددهی برسم، اما متاسفانه کرونا تمامی معادلاتم را برهم زد، به‌نظر می‌رسد حتی پس از پایان کرونا نیز گردشگری حداقل تا یکسال به شرایط عادی بازنگردد.

این فعال حوزه بوم‌گردی گفت: بسیاری از مشاغل در ایام شیوع کرونا دچار ضرر و زیان شدند، اما گردشگری یکی از موضوعاتی بود که از همان ابتدای اعمال محدودیت‌های کرونایی مشمول تعطیلی شد و این محدودیت‌ها آسیب فراوانی به فعالان این حوزه وارد کرد.

وی تاکید کرد: اگر دولت چاره‌ای برای حمایت از فعالان عرصه گردشگری نیندیشد، قطعا سرپا شدن این اقامتگاه‌ها شاید دیگر امکانپذیر نباشد.

منبع:ایسنا