استان گلستان که با برخورداری از تنوع قومیتی به رنگین‌کمان اقوام ایران‌زمین شهرت یافته مردمانی از قومیت‌های مختلف با آداب‌ورسوم متفاوت و پوششی رنگارنگ را در دل خود جای‌داده است و هر قوم با لباس و سنت‌های خاص خود در گلستان در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند. پوشش هر قومیت نشان اصالت و فرهنگ برخاسته از سرزمینشان و در واقع هویتشان است؛ در ادامه به بررسی پوشش محلی بانوان قوم کتول استان گلستان می‌پردازیم.

یکی از مصادیق مهم میراث ناملموس حفظ، احیا و بازنشر سنت‌ها، فرهنگ و حفاظت از کرامات و داشته‌های اقوام ایران‌زمین است. بدین سبب لباس هر قوم که برگرفته از اعتقادات و آیین‌هاست در مطالعه فرهنگ‌ها بسیار دارای اهمیت است.

لباس سنتی قوم کتول که پیراهنی بلند (رخت کوتاه)، دامنی پرچین، انواع کت (کلیجه، بهاری، کمر چین)، جلیقه، کلاه شهری، روسری، پیش جامه (دم جامه) و شاروسه را شامل می‌شود، خود نشانگر روح بلند و هنر ارزشمند زنان قوم کتول بوده که هنرهای فراوان صنایع‌دستی چون نوار بافی، سکه دوزی، نساجی سنتی، نخ‌ریسی، رنگرزی و… را در دل خود جای‌داده است.

با گذشت زمان پوشاک سنتی قوم کتول به فراموشی سپرده‌شده و گواه این مدعا نسل جوان امروزی است که به دلیل توسعه جوامع انسانی و شکل‌گیری فعالیت‌های اجتماعی، اقتصادی، ترویج البسه مدرن، در دسترس و پایین بودن قیمت آن نسبت به بالا بودن دستمزد دوخت پوشاک سنتی، از این نوع پوشش فرسنگ‌ها فاصله گرفته‌اند و همه این عوامل موجب آن شد تا البسه‌ای از این‌ دست، به مشتری‌هایی با سلایق خاص محدود شوند.

برای حفظ و احیا این هنر و مهارت دوخت پوشاک بانوان قوم کتول، پرونده ثبت آن توسط دفتر ثبت آثار اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گلستان تشکیل و در سال ۱۳۹۵ با طرح در شورای عالی ثبت کشور به‌عنوان یک اثر و هنر ارزشمند نیکان و بانوان قوم کتول در فهرست آثار میراث ناملموس کشور به شماره ۱۳۲۶ به ثبت ملی رسید.

پوشش زنان کتول از گذشته‌های دور پوشاکی با پارچه‌های دستباف بود که با عناصری چون نوارهای کتول، سکه و یراق تزیین می‌شد. خانم‌ها در جشن‌ها از این نوع پوشاک با تمامی اجزا استفاده می‌کردند که متشکل از پیراهن (رخت کوتاه)، دامنی پرچین (تُنبان قُنبلی)، انواع کت (کُلیجِه، بهاری، کمرچین)، جلیقه، کلاه شهری، روسری، پیش جامه (دم جامه) و شاروسه (شاه ریسه) است. تزئینات روی لباس برای طبقه بالای جامعه با نوارهای دستباف و سکه‌های بیشتر و برای عامه مردم از نوارهای کمتر به کار می‌رفت.

پیراهن زن کتول بلند بوده به‌گونه‌ای که روی دامنی از پارچه شال پشمی گل‌دار قرار می‌گیرد، با آستین‌هایی که تزئیناتی به روی لبه آن دوخته می‌شود. دختران مجرد کلاهی از جنس مخمل که غالباً به رنگ قرمز است و تزئیناتی از یراق و توف (نوار دستباف) دارد، استفاده می‌کنند که زیر روسری بر سر می‌گذارند. البته بانوان متأهل از کلاه استفاده نمی‌کنند و زیر چارقد به روی پیشانی، روسری دیگری می‌بندند که گره روسری در جلوی پیشانی قرار می‌گیرد. چارقد یا روسری آن‌ها غالباً سفید و گل‌دار است. روی لباس نیز پیش جامه‌ای با سکه‌های قدیمی از پارچه مخمل می‌پوشند. پیش جامه دارای یقه است و مانند گردنبند به گردن آویخته می‌شود.

مواد اولیه‌ای که برای این نوع لباس استفاده می‌شود عبارت از پارچه‌های زری، پارچه‌های دستباف، پارچه‌های شال پشم (نخی گل‌دار)، پارچه‌های مخمل، انواع نوارهای دستباف (توف)، سکه، یراق، منجوق، ریشه‌های تزئینی، دانه‌های تسبیح، کش، نخ گریسه و… است. امروزه برای این نوع پیراهن از پارچه‌های زری با ۳ متر طول و درگذشته از پارچه‌های ابریشم دستباف که برای دوخت آن از ۶ متر پارچه (به دلیل کم بودن عرض پارچه‌های ابریشمی) استفاده می‌شد.

الگوی لباس بسیار ساده بوده و در قسمت زیر بغل از «مرغک» (پارچه‌های سه‌گوش) استفاده می‌شود که در اصطلاح محلی «زیربغلی» می‌گویند. در قسمت لبه آستین، تزئیناتی از نوارهای دستباف کتول دیده می‌شود که ردیف اول آن نواری از «توف سیاه»، ردیف دوم «دوگلی»، ردیف سوم «ولولک» به ترتیب قرار می‌گیرند. برای دوخت دامن از پارچه «شال پشم»، «زری تال» و یا سایر پارچه‌های طرح‌دار استفاده می‌شود.

برای دوخت پیش جامه عمدتاً از پارچه مخمل قرمز استفاده می‌کنند. روی پارچه مخمل توف مشکی، دوگلی و اریب و همچنین سکه دوخته می‌شود. پیش جامه دارای یقه است و قسمت پایین آن به شکل مثلثی برش می‌خورد. شاه ریسه به‌منظور تزئین، بر روی پیش جامه و به دور گردن قرار می‌گیرد و متشکل از منجوق، دانه تسبیح و سکه است.

به قسمت پایین شاه ریسه، «زیربند» و قسمت بالای آن، «پشت‌بند» می‌گویند که هرکدام جدا بافته‌شده سپس به کمک دوخت به یکدیگر متصل می‌شوند. طرح‌هایی که برای شاه ریسه استفاده می‌شود عبارت‌اند از «قالی‌باف» و «مَکودِلِه».

گل طلا یا گل یقه زیوری بود که به روی شاروسه بسته می‌شد و برای خانواده‌های ثروتمند، این زیور از طلا و برای سایرین از برنج و نقره است. شکل زیور همان‌گونه که از اسم آن پیداست به شکل گل بوده.

«کلیجه» به کت روی لباس می‌گویند که پارچه آن از مخمل و بدون تزئینات بوده یا از تزئینات کمی استفاده می‌شد. آستین آن داری سمبوسه (مثلثی شکل) بوده که رویه انگشتان را می‌پوشانده است.

«کمرچین» به کتی می‌گویند که در بخش کمر به دو قسمت بالاتنه و دامن تقسیم می‌شود و نام کت هم متأثر از فرم آن است. این لباس خاص افراد ثروتمند بوده و سطوح پایین‌تر جامعه از جلیقه استفاده می‌کردند.

در آخر باید به این نکته اشاره کرد که طی سال‌های اخیر پوشاک سنتی اغلب اقوام، دستخوش تغییرات زیادی شده است که دراین‌بین لباس بانوان علی‌آبادکتول هم از این تحولات بی‌بهره نمانده است و امروزه تنها در مراسم و جشن‌ها می‌توان این نوع لباس را دید.

اما در صورتی‌ که از این هنر صنعت فاخر حمایت‌های لازم صورت پذیرد، تولیدات آن از لحاظ اقتصادی بر جامعه کتول تأثیرات به سزایی خواهد داشت، زیرا لباس این قوم شریف از مجموعه صنایع و هنرهای دستی چون پرورش کرم ابریشم، ابریشم‌کشی، نخ‌ریسی، رنگرزی، نساجی سنتی، نوار بافی، منجوق بافی و… تشکیل‌شده که موجب اشتغال‌زایی برای گروهی از زنان و دختران منطقه خواهد بود. درواقع با حفظ یک‌رشته می‌توان عملاً از چندین صنعت و هنر دستی حمایت و آنان را از خطر فراموشی حفظ کرد.

مریم منصوری، کارشناس ثبت آثار میراث ناملموس گلستان

منبع:ایسنا

مژگان ثابت تیموری در گفت‌وگو با ایسنا به بررسی شرایط گردشگری در دوران پساکرونا و آسیب‌های وارده به این صنعت پرداخت و اظهار کرد: شرط اول برای بهبود ‌یافتن شرایط، حمایت‌های دولتی با برنامه‌ریزی‌های عملیاتی قابل اجرا است.

وی در پاسخ به این سوال که در حال حاضر چه میزان به این صنعت آسیب وارد شده و کدام بخش‌ها بیشترین آسیب را دیده‌اند، خاطرنشان کرد: بر اساس اطلاعات دریافتی از سال گذشته تاکنون بخش‌های اقامتی و دفاتر خدمات مسافرتی بیشترین آسیب و خسارت را متحمل شده‌اند.

عضو پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی تشریح کرد: دلیل خسارت بیشتر به بخش اقامتی به دلیل زیرساخت‌های پرهزینه‌ و هزینه نگهداری بالای تاسیسات اقامتی در دوران تعطیلی این واحدها بوده و عملا سرمایه‌گذاری‌های کلان در حال حاضر از انتفاع خارج شده و درآمدزایی حداقلی آن‌ها، تامین هزینه‌های جاری را نیز نمی‌کند.

ثابت تیموری تصریح کرد: در حال حاضر شاهد فعالیت اقامتگاه‌ها اعم از هتل‌ها، هتل آپارتمان‌ها و … زیر ۵۰ درصد هستیم و اماکن فعال با ظرفیت بسیار پایین در حال فعالیت هستند.

وی بیان کرد: با توجه به اینکه علاوه بر سرمایه‌گذاری کلان در احداث و فعالیت هتل‌ها، نیاز به تعداد زیاد کارکنان در یک هتل است، خسارت وارده به این حوزه علاوه بر هزینه‌های بالای نگهداری، شامل بیکار شدن و یا تامین هزینه بسیار بالای حفظ نیروهای تخصصی در این بخش از صنعت گردشگری است.

ثابت تیموری ادامه داد: پس از هتل، دفاتر خدمات مسافرتی به دلیل کنسل شدن تورهای از پیش رزرو شده، تامین هزینه کارکنان و نبود مراجعات برای برگزاری تورها یا خرید بلیط و بسته‌های سفر، لطمه قابل توجهی در این حوزه‌ متحمل شدند؛ البته گفتنی است که در این دوران بسیاری از افرادی که نیاز به سفر داشتند از طریق سیستم‌های رزرواسیون آنلاین اقدام به تهیه بسته‌های سفر خود می‌کردند.

وی افزود: شرایط امروز درگیری با کرونا موجب شده که تقریبا از ۴۰۰ آژانس مسافرتی که در مشهد فعالیت دارند بیش از ۳۰۰ آژانس به حالت تعطیلی در آمده و سایر واحدهای فعال نیز به دلیل بازگشایی دفتر و از روی اجبار به فعالیت خود ادامه می‌دهند و تنها برخی از مقاصد مانند کیش و قشم با همکاری این دفاتر به ارائه بسته‌های سفر می‌پردازند.

پس از هتل‌ها، دفاتر خدمات مسافرتی بیشترین آسیب را از کرونا دیده‌اند

عضو پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی بیان کرد: عملا از لحاظ تعداد بعد از هتل‌ها دفاتر خدمات مسافرتی هستند که بیشترین آسیب را دیده‌اند، هرچند شاید کادر و تعداد پرسنل کمتری داشته باشند و از لحاظ ریالی آسیب کمتری برای آن‌ها رقم خورده باشد، اما اتفاقی که در پایان سال ۹۸ رخ داد و با بازگشت وجوه به مشتریان از تورهای فروخته شده مشکلات زیادی برای آن‌ها ایجاد شد و چالش‌هایی از این قبیل را تاکنون بارها تجربه کرده‌اند.

ثابت تیموری اظهار کرد: گزینه‌ سوم در بحث آسیب‌های گردشگری، ایرلاین‌ها و شرکت‌های وابسته به خطوط ریلی بودند، هر چند در این بین اتوبوس‌های بین شهری نیز با مشکلاتی مواجه شدند اما توانستند وضعیت خود را به واسطه سفرهای برون شهری مدیریت کنند؛ چراکه منع تردد خودروهای شخصی باعث شد اتوبوس‌ها تنها وسیله حمل و نقل جاده‌ای محسوب شوند.

وی خاطرنشان کرد: در خطوط ریلی و ایرلاین‌ها به ویژه راه‌آهن که موظف به کاهش ۵۰ درصدی ظرفیت خود در یک بازه زمانی بودند، با کاهش فروش قابل توجهی روبه‌رو شدند.

عضو پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاه تشریح کرد: در خطوط ریلی در هر کوپه حداکثر دو نفر اجازه همسفری داشتند که در این حالت ظرفیت هر قطار به نصف کاهش پیدا می‌کرد. در این شرایط با توجه به خدمات‌رسانی ضروری، امکان پرداخت حقوق پرسنلی نیز به حداقل ممکن رسید؛ چراکه مسافری که از آن طریق باید تامین بودجه می‌کرد عملا وجود نداشت.

ثابت تیموری تصریح کرد: درحالی‌که در سال‌های قبل (۱۳۹۸) شاهد جابجایی بیش از ۷ میلیون مسافر در مسیر مشهد بوده‌ایم، لیکن این تعداد در سال ۱۳۹۹ به حدود ۲ میلیون نفر کاهش پیدا کرد.

وی گفت: در خطوط هوایی در ایران هر چند در مسیرهایی مانند مشهد- تهران یا مشهد- کیش فروش صورت می‌گیرد، اما به دستور مدیران برای مبارزه با شیوع کرونا تعداد پروازها کاهش پیدا کرده و عملا صاحبان سرمایه در این حوزه سعی کردند سرمایه‌ ثابت خود را مدیریت نمایند که البته آن هم با مشکلات بسیار و یا حتی خروج برخی هواپیماها از مسیر پروازی همراه بوده است.

بحران کرونا باعث ورشکستگی تعداد زیادی از ایرلاین‌های داخلی و خارجی شد

عضو پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی بیان کرد: موضوع پیش‌آمده برای ایرلاین‌ها تنها خاص مشهد و حتی ایران نیست و در دنیا ایرلاین‌هایی بودند که به دلیل بحران حاصله از کرونا، اعلام ورشکستگی کردند و تعدادی هم ادغام شدند که به عنوان مثال می‌توان به ادغام قطر ایرویز و ایرلاین هندی اشاره نمود، البته خبرهایی از واگذاری ایران ایرتور نیز وجود دارد.

ثابت تیموری ادامه داد: در این روزها، به دلیل اینکه مردم شرایط ناخوشایندی را تجربه کرده‌اند و شاهد تلفات جانی نیز بوده‌اند، نگرانی از سلامتی خود و خانواده را مهمترین اصل شمرده و به شدت از مسافرت‌های بدون برنامه و پرخطر اجتناب می‌کنند.

وی تشریح کرد: بر اساس برآوردهای انجام شده و جلساتی که با متخصصین امر داشته‌ایم، گمان نمی‌کنم حداقل تا سال ۱۴۰۴ در ایران بتوانیم  به نقطه‌ سر به سر هزینه درآمدهای مرتبط با گردشگری برسیم.

عضو پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی تصریح کرد: هر چند در بسیاری از مباحث گردشگری با مشکل عمده مواجه شده‌ایم، اما اقامتگاه‌های بوم گردی با توجه به اینکه رویکرد جذب مسافران علاقمند به طبیعت را به عنوان یک رویکرد درآمدزا دنبال می‌کنند و اینگونه سفرها نیز با طی مسیرهای کوتاه و بدون توقف بین‌راهی و در نهایت با خودروی شخصی و با رعایت فاصله انجام  می‌شود به نوعی گرایش مردم نسبت به آن بیشتر شده و موجب شده اقامتگاه‌های بوم‌گردی به نوعی منتفع شوند که در این مدت با ظرفیت اشغال ۵۳ درصدی آن‌ها مواجه بودیم.

اعتمادبخشی به جامعه گردشگر و میزبان یکی از راهکارهای دوران پساکرونا

ثابت تیموری در پاسخ به این سوال که چه راهکارهایی را می‌توان برای  دوران پساکرونا اندیشید، بیان کرد: مهمترین راهکار، اعتماد بخشی به جامعه گردشگر و جامعه میزبان است؛ اینکه بدانند وضعیت انتقال بیماری با واکسیناسیون سراسری در حال کنترل و مدیریت بوده و بهتر ‌است در این مسیر همانند کشورهای پیشرو در زمینه گردشگری ابتدا کادر درمان و بهداشت واکسینه شوند.

وی خاطرنشان کرد: در کشورهای امارات، تایلند و ترکیه اولین گروهی که واکسینه شدند کادر گردشگری و درمان بودند یعنی دو گروه آسیب‌پذیر از سوی گردشگر و از طرف دیگر برای اینکه بتوانند وضعیت صنعت گردشگری خود را به سمت عادی شدن باز گردانند و اطمینان‌بخشی در نزد گردشگران حاصل کنند، گردشگر را متوجه این موضوع می‌کنند که از سمت کشور میزبان خطر ابتلاء بیماری بسیار اندک است و حمایت از سوی دولت میزبان را دریافت خواهد کرد.

عضو پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی تشریح کرد: نکته بعدی می‌تواند تبلیغات مناسب برای واحدهای فعال گردشگری باشد که تابع پروتکل‌های بهداشتی هستند، زیرا که در این روزها وسواس مردم نسبت به قبل حتی برای غذا خوردن و اقامت بسیار بیشتر شده است اما در این بین بسیار مهم است که ما از فضاهای هتلی، اقامتی و مسیرهای حمل ونقل، تبلیغات صحیح و اطمینان‌بخش برای گردشگر ارائه کنیم و نباید تبلیغ با واقعیت متفاوت باشد.

ارائه خدمات پزشکی مرتبط با کرونا در پکیج مسافرتی از نکات حائر اهمیت است

ثابت تیموری خاطرنشان کرد: نکته‌ حائز اهمیت بعدی موضوع آزادسازی ورود گردشگر داخلی و خارجی به کشور است. بسیاری از کشورها در حال بازگشایی مرزهای خود هستند و حتی خود این کشورها  خدمات واکسیناسیون و قرنطینه را ارائه می‌دهند؛ بنابراین یکی از گام‌های ما برای متعادل‌تر شدن ماجرا می‌تواند موضوع ارائه خدمات پزشکی مرتبط با کرونا در پکیج مسافرتی باشد.

وی در خصوص مهمترین پشتوانه برای جلوگیری از ورشکستگی صنعت گردشگری گفت: بحث حمایت دولت که صحبت آن همیشه بوده و در حال حاضر نیز ادامه‌ دارد، اما حمایتی که در کشور ما صورت می‌گیرد کارساز نیست به عنوان مثال پرداخت وام با درصد مشخص و بازپرداخت بالا قطعا موجب بدهکاری بیشتر کسب‌وکار این صنعت شده و حتی ممکن است فرد در این راه شغل خود را نیز از دست بدهد.

عضو پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی ادامه داد: مهمترین عمل، حمایت بلاعوض دولت از این صنعت و سپس تشویق و حمایت از تسهیل امور اداری و اجرایی است که باعث می‌شود افراد متخصص مجدد جذب کار و فعالیت در حرفه تخصصی خود باشند. بایستی حمایت دولتی را در برنامه داشته باشیم، اما نه حمایتی که منجر به خسارت بیشتر شود و به صورت ارائه تسهیلاتی که علاوه بر طی مسیرهای دریافت پرپیچ و خم آن و منجر به بازپرداخت بالا برای صنایع معلق و غیر فعال نباشد.

ثابت تیموری عنوان کرد: لازم است که بخش‌های بازآموزی‌ رایگان دوباره برگزار شوند تا نیروهایی که در این مدت بیکار هستند یا نیروهای جدیدی که می‌خواهند وارد این عرصه شوند جذب شده و با آن‌ها نیز به واسطه همکاری در پرداخت هزینه‌های شرکت در کلاس‌ها همراهی و مساعدت شود.

رونق گردشگری با همگرایی فعالان گردشگری

وی اضافه کرد: نکته‌ مهم دیگر مشارکت بین افراد مختلف در گردشگری و همگرایی بین آن‌ها است که می‌تواند کمک شایانی به رونق این بخش کند و قطعا تلاش‌ها بایستی در جهت توسعه گردشگری داخلی و رونق گردشگری خارجی باشد و همینطور برنامه‌ریزی‌ها باید برای راه‌اندازی فضاهای بین راهی برای سفرهای زمینی که از بهداشت و ویژگی‌های بهداشتی خوبی در استراحتگاه‌های بین راهی برخوردار هستند، باشند. قطعا موارد گفته شده می‌تواند جبران کننده‌ ورود گردشگر به مقاصد سفر باشد که خود تامین‌کننده بخش مهمی از نیازهای جامعه گردشگری هستند.

عضو پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی افزود: به هرحال حمایت دولت از این صنعت حرف اول را می‌زند در غیر این صورت خسارت‌های وارد شده به صنعت گردشگری جبران نخواهد شد.

منبع:ایسنا

به گزارش ایسنا به نقل از روابط‌ عمومی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، ولی تیموری، معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گفت: با توجه به این‌که برای پیشبرد فاز اجرایی طرح حساب‌های اقماری گردشگری با هدف دستیابی به اثرات اقتصادی این صنعت نیاز به بررسی نتایج آماری گردشگری داخلی و خارجی کشور وجود دارد، لذا ادامه و پیشرفت این طرح همچنان منطبق با جریان سفر ایمن و ضابطه‌مند طبق وضعیت پاندمی کرونا در کشور امکانپذیر است و از داده‌های حاصل از شرایط کنونی استفاده خواهد شد.

تیموری در پنجمین جلسه ستاد هماهنگی و راهبری حساب‌های اقماری گردشگری که با موضوع بررسی روند پیشرفت طرح با توجه به شرایط پاندمی به صورت وبیناری با حضور رییس مرکز آمار ایران و دیگر مدیران آن، رییس امور فرهنگ، گردشگری و ورزش سازمان برنامه و بودجه، مدیران معاونت گردشگری و پژوهشگاه وزارت میراث فرهنگی و گردشگری تشکیل شده بود، گفت: با توجه به این‌که حساب‌های اقماری گردشگری به عنوان ابزار آماری، ما را به سوی اثرات اقتصادی و درآمدهای حاصل از فعالیت‌های گردشگری در دوره زمانی مشخص هدایت می‌کند و همواره لازمه برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌های کلان این حوزه به شمار می‌آید،  پیشبرد این طرح با وجود شرایط خاص پاندمی کرونا و اوضاع فعالان حوزه گردشگری داخلی و خارجی کشور امکانپذیر است و اثرات مثبت گسترده و عمیق آن در ایام پساکرونا قابل مشاهده خواهد بود.

او با بیان این‌که اثرات بحران کرونا در صنعت گردشگری کشور تابعی از وضعیت مشابه در سطح بین‌المللی است، افزود: طبق آخرین گزارش سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) که در ماه جولای منتشر شده، سفرهای بین‌المللی در سطح جهانی به طور متوسط ۸۵ درصد کاهش داشته است و این عدد در منطقه آسیا و اقیانوسیه که جمهوری اسلامی ایران را نیز شامل می‌شود، با ۹۵ درصد کاهش مواجه بوده است. آمارهای جهانی نشان می‌دهد که این اعداد نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل میلادی نیز ۱۴۷ میلیون نفر کاهش داشته است.

تیموری ادامه داد: در حال حاضر ۶۳ کشور که ۳۳ مورد آن در آسیا واقع شده است، همچنان درهای خود را به طور کامل به روی گردشگران بین‌المللی بسته‌اند. این در حالی است که در اتحادیه اروپا تنها هفت کشور با محدودیت‌های کمتر، سفر را انجام می‌دهند و این امر نیز با تدابیر و محدودیت‌های جدی پیش می‌رود.

او همچنین ضمن ارائه گزارشی از وضعیت گردشگری داخلی سایر کشورها در سطح بین‌الملل، گفت: در این بخش وضعیت کشورها نسبت به بُعد گردشگری خارجی کمی فرق می‌کند و اغلب به سرعت در حال فعال کردن سازوکار تسهیلی و محدودیت‌زدایی هستند، به عبارتی گردشگری داخلی در عمده مقاصد دنیا در حال احیاء و ترمیم است، به عنوان مثال تعداد پروازهای داخلی در چین، روسیه و همین‌طور آمریکا حتی از زمان پیش از کرونا فزونی یافته است.

معاون گردشگری با تشریح وضعیت گردشگری کشور در دو بُعد داخلی و خارجی به منظور ترسیم بستر پیشرفت فاز اجرایی طرح حساب‌های اقماری گردشگری، گفت: در مورد وضعیت گردشگری خارجی در حال حاضر به موجب مصوبه ستاد مدیریت بیماری کرونا، صدور روادید گردشگری ممنوع است، اما در راستای حمایت از فعالان حوزه گردشگری با فعال کردن سایر اشکال سفر از جمله سفرهای تجاری و درمانی، تلاش شده است جریان ورود اتباع خارجی به جمهوری اسلامی ایران متوقف نشود.

او اضافه کرد: اگرچه تا رسیدن به شرایط قبل از کرونا همچنان فاصله زیادی داریم، اما تلاش‌های ضابطه‌مند همزمان با حداکثر همکاری با ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا در این زمینه بی‌شک راهگشای رونق گردشگری کشور در ایام پساکرونا خواهد بود.

تیموری گفت: تلاش‌ها برای رونق گردشگری خارجی ادامه دارد و این معاونت با ارسال طرح‌های متعدد از جمله تسهیل ورود گردشگران واکسینه‌شده همواره در راستای گشایش‌های محدود و برنامه‌ریزی‌شده از طریق کمیته‌های تخصصی ستاد کرونا بوده است، به نحوی که رسیدگی به پیشنهاد نهایی این وزارت پس از تایید کمیته امنیتی، انتظامی و اجتماعی برای چهارمین بار هم‌اکنون دوباره در دستور کار ستاد ملی کرونا قرار گرفته است.

معاون گردشگری با تاکید بر این‌که بررسی وضعیت گردشگری داخلی نیز در چگونگی پیشبرد طرح حساب‌های اقماری مفید بوده است، اظهار کرد: در بُعد گردشگری داخلی اقداماتی نظیر تدوین، ابلاغ و آموزش پروتکل‌های بهداشتی سبب اعتماد و اطمینان در سطح ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا و نیز هموطنان گرامی شده است، لذا چنان‌چه ضوابط بهداشتی به طور کامل از سوی تاسیسات گردشگری و گردشگران رعایت شود جریان محدود و ضابطه‌مند گردشگری داخلی در چارچوب مصوبات ستاد ملی کرونا برقرار خواهد ماند.

او همچنین با ترسیم وضعیت گردشگری خروجی کشور به عنوان بخش دیگری از اطلاعات آماری مورد نیاز برای محاسبات اقماری گردشگری، گفت: در سطح گردشگری خروجی تابع شرایط و مقررات کشورهای پذیرنده گردشگران هستیم و طبق هماهنگی‌های انجام‌شده در کمیته‌های مختلف ستاد کرونا، سختگیری دیگری غیر از رعایت ضوابط کشورهای میزبان وجود ندارد.

تیموری افزود: در این رابطه به واسطه تفاهم‌های دوجانبه با کشورهای مختلف برای تبادل گردشگران، تلاش شده است تا سخت‌گیری دیگری نظیر قرنطینه در هنگام بازگشت صورت نگیرد، چرا که اعتقاد داریم گردشگری فرآیندی دوطرفه است، همان‌طور که از کشورهای دیگر انتظار داریم محدودیت ایجاد نکنند.

در پایان این نشست پس از گزارش معاون گردشگری از وضعیت صنعت گردشگری در سطح داخلی و خارجی کشور و نیز بررسی شرایط این حوزه در بخش بین‌الملل، حاضران نسبت به استقرار و تکمیل جداول آماری مرتبط با گردشگران ورودی، خروجی و داخلی منطبق با شرایط حاضر و در چارچوب شرح خدمات توافق‌شده قبلی، اعلام موافقت کردند تا این موضوع با جدیت مورد پیگیری قرار گیرد.

منبع:ایسنا