تنها روستای دالانی کشور مرمت می‌شود

مرحله چهارم مرمت بافت تاریخی تنها روستای دالانی کشور در شهرستان سامان استان چهارمحال وبختیاری تا ۲۰ روز دیگر به اتمام می‌رسد.

به گزارش همشهری آنلاین، ۴ سال پیش بافت روستای تاریخی «یاسه‌چای» شهرستان سامان در چهارمحال و بختیاری به دلیل ویژگی ممتازش به ثبت ملی رسید و از همان زمان طرح مرمت آن در دستور کار قرار گرفت و اکنون مرحله چهارم این طرح در دست اجرا قرار دارد.

معاون میراث فرهنگی استان چهارمحال و بختیاری در گفت و گو با خبرنگار همشهری آنلاین اظهار کرد: اتمام پروژه مرمت بافت تاریخی روستای یاسه‌چای شهرستان سامان در چهارمحال و بختیاری نیازمند ۲۰ میلیارد تومان اعتبار است.

کورش بابایی بیان کرد: از زمان اجرای طرح تاکنون، اعتبارات سالانه مرمت این روستا جهت اجرای بازسازی مورد استفاده قرار گرفته و در کنار این اعتبارات، مشارکت مالکان هم در پیشرفت طرح موثر بوده است.

وی توضیح داد: در این طرح مشارکتی برخی مالکان هم با تقبل نیمی از هزینه مرمت موحب شده‌اند تا کارها پیشرفت بهتری داشته باشند، اما برای اتمام نهایی مرمت بافت تاریخی روستا نیاز به ۲۰ میلیارد تومان اعتبار است.

هزینه بالای زیرساخت‌های تکمیلی

معاون میراث فرهنگی استان چهارمحال و بختیاری بیان کرد: این روستا از زیرساخت‌هایی مانند آب، برق و گاز بهره‌مند هست، اما در زمینه دفع آب‌های سطحی و فاضلاب این روستا با مشکل اساسی روبه رو است که همین مساله باعث شده تا تکمیل مرمت و بهره‌برداری از بافت تاریخی هزینه‌بر شود.

وی اضافه کرد: اکنون مردم در این روستا زندگی می کنند. برخی هم با مرمت خانه‌ها قرار است از آنها برای رونق گردشگری و تبدیل خانه‌ها به واحدهای بومگردی، کسب و کاری راه‌اندازی کنند. همچنین برخی افراد هم خانه‌های متروکه و بسیار فرسوده را خریداری و مرمت آنها را آغاز کرده‌اند که بعد از پایان کار، این واحدها برای تبدیل به مراکز بومگردی مورد استفاده قرار خواهند گرفت.

ویژگی‌های شاخص یاسه‌چای

بابایی درباره ویژگی‌های شاخص و تاثیر ثبت ملی شدن این روستا اظهار کرد: روستای یاسه‌چای تا پیش از ثبت ملی شدن چندان مورد توجه گردشگران نبود، اما بعد از این اتفاق، شاهد حضور گردشگران در این روستا هستیم.

وی ادامه داد: یاسه‌چای از نظر گردشگری دارای چند ویژگی بارز است که همین مساله در جذب گردشگران تاثیر بسزایی دارد. یکی از ویژگی‌ها سبک و نوع خاص معماری آن است. درواقع یاسه‌چای تنها روستای دالانی کشوراست. همه کوچه‌های آن سرپوشیده است و در ورودی همه خانه‌ها در این دالان‌ها باز می‌شود.

معاون میراث فرهنگی استان چهارمحال و بختیاری افزود: تاریخ ایجاد این روستا به زمان صفویه برمی‌گردد که کم بودن زمین مسطح، ایجاد ایمنی و محافظت از تغییرات آب و هوای از مهم‌ترین دلایل شکل گیری این نوع خاص معماری بوده است.

بابایی همچنین گفت: واقع شدن یاسه‌چای در ساحل زاینده رود از دیگر جذابیت‌های روستا برای گردشگران است. اکنون در ساحل زاینده رود کمپ‌هایی برای ماندگاری گردشگران ایجاد و باعث رونق این روستا شده است. همچنین وجود باغ‌های گردو و بادام هم بر جذابیت روستا افزوده است.

مرحله چهارم عملیات اجرایی تعمیر و مرمت بافت تاریخی روستای یاسه‌چای شهرستان سامان آغاز شد. در این مرحله تعمیر و مرمت بدنه‌سازی و معبرهای بافت تاریخی روستای یاه‌چای انجام خواهد شد.

تاکنون برای تعمیر و مرمت بافت تاریخی روستای یاسه‌چای شهرستان سامان افزون‌ بر ۴ میلیارد ریال اعتبار ملی و استانی تامین و هزینه شده است.

منبع:همشهری

راه‌اندازی سامانه کارت دیجیتال واکسن کرونا برای مسافران خارج از کشور

سامانه کارت دیجیتال واکسن کرونا برای افرادی که طی ۲ هفته آینده قصد سفر خارج از کشور دارند، راه‌اندازی شد.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از اقتصاد آنلاین، مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت اعلام کرد: افرادی که قبلا واکسن دریافت کرده و طی ۲ هفته آینده قصد سفر خارج از کشور دارند، از هم اکنون می‌توانند با مراجعه به آدرس vcr.salamat.gov.ir ثبت‌نام کنند. آدرس اینترنتی کارت دیجیتال واکسن حاوی QR-Code حداکثر یک روز پس از ثبت‌نام به افراد پیامک می‌شود.

این وزارتخانه افزود: هنگام ثبت‌نام، ورود دقیق اطلاعات گذرنامه شامل نام و نام خانوادگی به زبان انگلیسی و شماره گذرنامه ضروری است. در صورتی که نام و نام خانوادگی انگلیسی با گذرنامه دقیقا منطبق نباشد یا شماره گذرنامه نادرست وارد شود، ممکن است از ورود افراد به کشور مقصد جلوگیری شود.

وزارت بهداشت از مدتی قبل در تلاش جهت هماهنگی لازم با نیروی انتظامی است تا در اولین زمان ممکن، تبادل اطلاعات گذرنامه به صورت خودکار صورت گیرد و نیازی به ورود دستی اطلاعات نباشد. لذا پیشنهاد می‌شود افرادی که طی دو هفته آینده قصد مسافرت خارج از کشور را ندارند، تا راه‌اندازی کامل سامانه صبر کنند.

منبع:همشهری

چراغ گردشگری را در «بهشت شور» روشن نگه داشتم

بانوی کارآفرین و فعال گردشگری گفت: آجر به آجر و تجهیزات بومگردی «بهشت شور» را از فروش نسخه به نسخه کتابم به همین نام خریدم و با وجود شرایط سخت کرونا با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی چراغ گردشگری را در آن روشن نگه داشتم.

کرونا بحرانی است که تاثیرات منفی و آسیب های اقتصادی و اجتماعی آن تا سال های سال ماندگار خواهد بود، بسیاری از فعالان صنعت گردشگری در ۱۸ ماه شیوع کرونا یا خانه نشین شده اند، یا از این صنعت خارج شده یا تغییر شغل داده اند، بسیاری از تاسیسات اقامتی و دفاتر خدمات گردشگری هم کاملا تعطیل شده اند، اما برخی فعالان حوزه گردشگری هوشمندانه روی موضوع آموزش و توانمندسازی منابع انسانی، شیوه ها نوین تبلیغ و بازاریابی محصول، تدوین و تطبیق با استاندارهای بین المللی و کارآفرینی و تعریف خدمات برای پساکرونا تمرکز کردند و چالش کرونا را به یک فرصت برای مناطق روستایی کمتر شناخته شده تبدیل و تلاش کردند چراغ صنعت گردشگری را حتی به اندازه کورسویی روشن نگه دارند.

آریادخت جهان‌بخشان (متولد ۱۳۶۵ در بوشهر)، مولف و ناشر کتاب بهشت شور، راهنمای گردشگری است. او که دانش‌آموخته زبان انگلیسی است، بیش از یک دهه در حوزه گردشگری فعالیت می‌کند و معتقد است بحران کرونا باعث شد روی احداث و توسعه بومگردی در روستایی بنام پهلوان کشی در ۲۵ کیلومتری بوشهر سرمایه‌گذاری کند. او که عکاس طبیعت و راهنمای گردشگری است در همه این سال ها گردشگرانی که به بوشهر می آمدند را برای تماشای کوه نمک در این استان می برد، ناحیه پوشیده از سنگ ها و رنگ ها که نام کتابش با عکس هایی از این منطقه را و بعد از آن  تاسیسات اقامت و پذیرایی را که در سال ۹۷-۱۳۹۶ احداث کرد بهشت شور گذاشت؛ بومگردی که خرید آجر به آجر و تجهیزات آن را مدیون فروش نسخه به نسخه کتابش می داند و این نام گذاری ادای دین به کتابش می داند.

سفر و مهاجرت در زندگی و پیشرفت من بسیار تاثیرگذار بود

جهان بخشان در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا درباره فعالیت های گردشگری در دوران شیوع کرونا اظهار داشت: از همان نوجوانی همیشه به مسائل فرهنگی و هنری علاقه مند بودم و تلاش کردم شهر زادگاهم بوشهر و کشورم را به جهان معرفی کنم. روحیه کنجکاوی، مرا به سوی سفر و گردشگری کشاند. اگر چه محدودیت های خاص خودم را داشتم، آرام آرام که خانواده علاقه و تلاش و دستاوردهای مرا دیدند نه تنها مانع نشدند، بلکه در بسیاری مواقع پشتیبان معنوی ایده ها و فعالیت هایم شدند.

کارآفرین و فعال گردشگری گفت: الان حدود ۱۰سال است که معرفی جاذبه های گردشگری در فضای مجازی شکل گرفته و بیشتر شده؛ اما من پیش از این در جست‌وجوی زیبایی های شهرم و استان های همجوار و همه ایران بودم.

وی بیان کرد: وقتی در دانشگاه لاهیجان قبول شدم، حتی برای خانواده‌ام سخت بود با این فاصله از بوشهر برای تحصیل بروم. اما یک ترم رفتم و بعد برای دانشگاه مرودشت فارس انتقالی گرفتم. درس خواندنم هم همراه با گردشگری بود. لاهیجان شهر زیبا و خوش آب و هوا بود، بوشهر گرمسیری است اما جاذبه های خاص خود را دارد. سفر و مهاجرت در زندگی و پیشرفت من تاثیرگذار بود و اکنون ساکن تهران، اما عاشق بوشهر هستم و مرکز فعالیت های گردشگری خود را در شهر خودم قرار دادم.

جهان بخشان گفت: شاکله خانواده من فرهنگی و هنری است. من هم از حدود سال ۱۳۸۹ و ۱۳۹۰ عکاسی را شروع کردم؛ آنها وقتی علاقه و عکس های مرا از طبیعت دیدند، با سفر رفتن من و عکاسی در سفر مخالفت نمی کردند. عکاسی در طبیعت آغاز فعالیت گردشگری من بود و سفر در طبیعت زیبای استان بوشهر و معرفی جاذبه های بوشهر و روستاهای اطراف آن اولین سوژه عکاسی من بودکه اوایل دهه ۹۰ بیشتر در رسانه های محلی این کار را انجام می دادم.

وی گفت: همین علاقه باعث شد در سال ۱۳۹۴یک گالری در مرکز شهر بوشهر دایر کردم؛ اهالی شهر بوشهر، گردشگران داخلی و خارجی که برای دیدن تصاویر و خرید صنایع دستی محلی به گالری من می آمدند، آثار مانند حصیر بافی و دست ساخته های چوبی و محصولات صدفی را از هنرمندان امانی می گرفتم و در گالری به نمایش می گذاشتم و می فروختم که با استقبال گردشگران و هم استانی ها قرار گرفت که باعث ایجاد درآمد برای هنرمندان شهری و روستایی در بوشهر شد.

جهان‌بخشان گفت: این نوع درآمد برای من که قبل از آن ترخیص‌کار گمرک بودم خیلی دلپذیرتر بود، زیرا اکنون منشا تولید و ایجاد شغل و درآمد برای خودم و چند خانواده شده بودم. اما همچنان معتقد بودم برای معرفی فرهنگ و صنایع دستی بوشهر باید عکاسی را ادامه بدهم، اما اولین فعالیت و درآمد من در حوزه گردشگری، از یک کتاب عکس بود.

سال ۱۳۹۰هم کتاب عکس بهشت شور را منتشر کردم که برای من منبع درآمد شد؛ بهشت شور نام کوه و صخره های نمکی است با ترکیب هایی از سنگ و رنگ که من آن را بهشت شور نام گذاری کردم. این کوه رنگی نمک میان دیر و دشتی در استان بوشهر قرار دارد ؛ بعد از آن بسیاری تورهای گردشگری از اصفهان و فارس به بوشهر، همین عنوان تور کوه نمک یا  تور بهشت شور گردشگر جذب می کنند. این کتاب در جشنواره های متعدد دیده شد و باعث جذب گردشگر خارجی به این منطقه شد.

جهان بخشان گفت: البته حامیان طبیعت و محیط زیست زیاد موافق معرفی کوه نمک (بهشت شور) و این منطقه نبودند و می گفتند «حضور گردشگر باعث تخریب این منطقه بکر می شود» در صورتی که باید گردشگر را آموزش داد و از این جاذبه و ظرفیت برای مردم منطقه درآمد کسب کرد.

کارآفرین گردشگری گفت: جلسات زیادی با آنها گذاشتم و توضیح می دادم اگر گردشگر به این منطقه بیاید به اسکان، پذیرایی و رستوران و فروشگاه نیاز دارد. این احساس نیاز برای مردم این منطقه درآمد ایجاد می کند و به مرور زمان جذب سرمایه گذاری می شود و منابع مالی وارد استان می شود. اما خیلی مخالفت می کردند حتی تابلویی که شخصا به نام کوه نمک یا بهشت شور را برای راهنمایی گردشگران در اطراف نصب می کردم، بر می داشتند. هنوزم هم ورودی آن کوه تابلوی ورودی ندارد البته با تلاش و پی گیری بالاخره بعد از چند سال اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در ۸۰ و ۶۰ کیلومتری یک تابلوی راهنما به عنوان کوه نمک نصب کرد.

آجر به آجر بومگردی از فروش کتاب بهشت شور  است

جهان بخشان ادامه داد: آن سال ها در گالری هنری  و صنایع دستی در بوشهر بسیاری گردشگران و مسافران مراجعه می کردند سراغ یک اقامتگاه و پذیرایی خوب می گرفتند، گالری من در منطقه ای در مرکز بوشهر قرار دارد و با ساحل ۱۰ دقیقه فاصله دارد و گردشگرپذیر بود، بسیاری بازیگران و هنرمندان سرشناس هم به خاطر کافه کنار گالری ما می آمدند و گالری بیشتر دیده می‌شد.

وی گفت: در روستای پهلو ان کشی (در ۲۵ کیلومتری بوشهر)، یک قطعه زمین ۵۰۰ مترمربعی داشتم به ذهنم رسید خودم سرمایه گذاری کنم و یک اقامتگاه برای گردشگران غیر بومی، و حتی برای اهالی استان احداث کنم؛ از حدود سال ۱۳۹۲ این طرح را آغاز کردم و در سال ۱۳۹۵ و ۹۶ با اتکا به توانمندی و اراده خودم مرحله اول آن به بهره برداری رسید؛ البته گاهی جاهایی که به مشکل اداری برخورد می کردم پدرم که از نویسندگان سرشناس بوشهر است، کمک می کرد. این حمایت فقط معنوی بود و هرگز حمایت مالی خانواده را قبول نکردم.

جهان بخشان گفت: کتاب بهشت شور در سال ۱۳۹۴ به چاپ دوم رسیده بود و ۳۰۰۰ نسخه تجدید چاپ شده بود، بیشتر آن را در گالری هنری و صنایع دستی خودم فروختم. این سرمایه و درآمد را مدیون همان کوه نمک زیبا و به تعبیر من بهشت شور بودم، آجر به آجر این خانه مسافر و بوم گردی از فروش کتاب بهشت شور بود. همه مصالح آن از سیمان، گچ تا آهن و تجهیزات را از فروش نسخه به نسخه کتابم خریدم.

وی گفت: وقتی اقامتگاه آماده شد، به رعایت دینی که به کتاب و کوه نمک داشتم، نام آن را هم بهشت شور گذاشتم، در طراحی این اقامتگاه خانواده محور بودن را در نظر گرفتم، و سعی کردم همه امکانات رفاهی و تفریحی و آرامش برای هم اعضای خانواده فراهم باشد؛ در طول این مدت علاوه بر خدمات اقامتی به گردشگران محدود، به اهالی و خانواده های بوشهر هم خدمات پذیرایی می دهیم.

همه چیز برای یک جهش خوب آماده شده بود که کرونا شروع شد و با کاهش شدید سفر به استان مواجه شدیم، اما من متوقف نشدم و روی تکمیل و تجهیز اقامتگاه بهشت شور تمرکز کردم و بازار هدف خود را بر روی سفر ایمن و هوشمند برای خانواده ها و شهروندان بوشهری قرار دادم، البته تقاضا خیلی محدود شده بود، اما من تلاش کردم چراغ صنعت گردشگری و بهشت شور را روشن نگه دارم.

با تسهیلات کرونایی بومگردی بهشت شور را تکمیل کردم

جهان بخشان اظهار داشت: در دوران کرونا خیلی ناامیدی ایجاد شد، خیلی ها شغل خود را از دست دادند، اما من تلاش کردم در دوران کرونا در رکود گردشگر، برنامه تقویت و ارتقا بومگردی بهشت شور را پیش ببرم. کرونا نتوانست مرا متوقف کند. اگر چه بسیاری می گویند تسهیلات کرونایی نگرفتند، اما من پیگیری کردم تا وزارت میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی هم آمدم، وموفق شدم هم برای گالری و هم برای بومگردی بهشت شور سقف تسهیلات قانونی گردشگری گرفتم.

وی افزود: این تسهیلات و کمک خدا، برکت هم به همراه آورد و توانستم ۴ سوییت اقامتی دیگر به اقامتگاه اضافه کنم. الان ۵ سوییت دارم که در یکی که ویژه است۱۰ نفر و در بقیه واحدهای اقامتی ۴ نفر و در مجموع امکان اقامت و پذیرایی از ۲۶ مسافر ایجاده شده است و برای ۱۰ نفر مستقیم و غیرمستقیم شغل ایجاد کردم.

از اینکه ظرفیت اقامتگاه پر نمی شود غمگین و نا امید نیستم، بالاخره کرونا تمام می شود و این همه خسارت جبران می شود. مهم این است به عنوان یک کارآفرین و فعال گردشگری توانستم مقاومت کنم و دلسرد نشوم و صنعت گردشگری را رها نکنم اگر چه از جان باختن و بیماری همشهریان و هم وطنانم که روزی می توانستند مسافران استان بوشهر و میهمانان ما در بهشت شور باشند بسیار ناراحت هستم.

روند ثبت حریم قلعه دختر (پهلوان کشی) را پیگیری کردم

جهان بخشان گفت: البته به عنوان راهنمای گردشگری حفاظت از میراث فرهنگی برای من اهمیت خاصی دارد. در نزدیکی بومگردی بهشت شور یک قلعه قرار دارد که من از سال ۱۳۹۲ آن را می شناختم و همواره ثبت آن را پیگیری می کردم و روزی که برای پیگیری تسهیلات کروتایی به وزارتخانه آمدم شرایط این قلعه را توضیح دادم و مسئولان مربوطه هم دستور دادند روند قلعه دختر پهلوان کشی انجام شود.

وی افزود: خوشحالم کتاب بهشت شور علاوه بر جذب توریست،کسب درآمد برای راهنمایان محلی، از تخریب یک جاذبه طبیعی محیط زیستی و گردشگری جلوگیری کرده است؛ یک‌روز که از وزارت نفت برای حفاری کوه نمک به استانداری بوشهر رفته بودند از استانداری با من تماس گرفتند و گفتند سریع ۱۰نسخه ار کتاب رو بیاور، معاون استاندار وقت کتاب مرا میان همه پخش کرد و گفته بود «تا وقتی منابع رو زمینی داریم سراغ منابع زیر زمینی نخواهیم رفت، درآمد از طریق گردشگری خیلی بیشتر از درآمد نفت است که روزی به پایان می رسد» و مجوز حفاری صادر نشد.

در زندگی هرگز امیدم را از دست ندادم، معتقدم همین بحران ها و سختی با عث می شود قدر لحظه ها و فرصت را بیشتر بدانیم و برای روزهای روشن تر آماده شویم. همه هدفم این است شهرم و گویش و فرهنگ بوشهر را جهانی کنم تا باعث افتخار و تقویت اعتماد به نفس بیشتر دختران بوشهر و ایران باشم. این حس خوب که با معرفی میراث فرهنگی و صنایع دستی، دختری که در روستا همیشه از معرفی هنر خود ترس داشت اکنون محصول صنایع دستی خود عرضه می کند و با افتخار و غرور می گوید «من اهل همان روستایی هستم که کوه نمک دارد.»

کار آفرین و فعال گردشگری گفت: در سال ۱۳۹۱ در جشنواره بین المللی راهنمایان در کرمان نمایشگاه عکس کوه نمک را برگزار کردم که توجه ۷۰۰ میهمان و راهنمای گردشگری ایرانی و خارجی از ان استقبال کردند و همان جا تصمیم گرفتم راهنمای گردشگری باشم. بعد از آن تور برای خانواده، دوستان و از استان های دیگر حتی برای کارمندان سازمان های دولتی استان برگزار کردم.

جهان بخشان توضیح داد: کتاب بهشت شور دو زبانه است؛ بسیاری از چهره های ایرانی که در سطح بین المللی فعالیت داشتند، مرا تحسین کردند. من یک دختر ساده و مانند همه دختران اهل جنوب کشور سخت کوش هستم، اما با افتخار فکر می کنم توانسته باشم با گالری هنری و صنایع دستی، انتشار کتاب و احداث بومگردی بهشت شور چند جوان را به صنعت گردشگری و فعالیت به عنوان راهنمای گردشگری برای کسب درآمد و معرفی استان بوشهر و روستای محل زندگی خود وارد کنم.

منبع:ایرنا

نقش راه‌آهن در توسعه گردشگری

بین حمل‌ونقل و گردشگری رابطه تنگاتنگی وجود دارد. روش‌های مختلف حمل‌ونقل، نقش‌های متفاوتی در توسعه‌ی صنعت گردشگری ایفا کرده‌اند. حمل‌ونقل به عنوان بخش مهمی از صنعت گردشگری در نظر گرفته می‌شود. گردشگری شامل تعداد زیادی از کارکنان، منابع و درآمد است که به مجموعه‌ای از فعالیت‌ها تبدیل می‌شود، به همین دلیل، درآمدهای حاصل از گردشگری در دهه‌های اخیر افزایش چشمگیری داشته است. از سوی دیگر، گردشگری در این سال‌ها، صنعت رو به رشدی بوده و توسعه گردشگری با فعالیت‌های متعددی مرتبط است که نقش مهمی در توسعه منطقه‌ای کشور ایفا می‌کنند.

دسترسی به مناطق گردشگری مربوط به عوامل متعددی است که مهم‌ترین آن‌ها طبیعت، جاذبه‌های مختلف گردشگری، زیرساخت‌ها و دسترسی به اکثر وسایل نقلیه عمومی است. زیرساخت‌های گردشگری به طور کلی عواملی هستند که برای سهولت در دسترسی به مقاصد مختلف گردشگری به کار برده می‌شوند. بسیاری از مکان‌های گردشگری به دلیل نبود این گونه زیرساخت‌ها برای گردشگران ناشناخته بود. در نتیجه، جوامع یا مشاغل فعال در این مناطق نادیده گرفته می‌شدند. توسعه گردشگری فرصت‌هایی را برای حضور در مقاصد مختلف گردشگری فراهم می‌کند، بنابراین درآمد و مشاغل در این مناطق افزایش می‌یابد. یکی از دلایل مهم توسعه گردشگری افزایش فرصت‌های سفر مانند حمل‌ونقل است. وسایل حمل‌ونقل متنوع و برای جابه‌جایی افراد و تجهیزات مفید هستند. حمل‌ونقل به جابه‌جایی افراد از مقصدی به مقصد دیگر کمک می‌کند. از سوی دیگر، توسعه حمل‌ونقل موجب آلودگی محیط زیست نیز می‌شود. انواع حمل و نقل در گردشگری عبارتند از: حمل و نقل هوایی، دریایی و ریلی. گردشگری و سفرهای تفریحی که از راه‌آهن برای جابجایی گردشگران مورد استفاده قرار می‌گیرد، معمولاً به عنوان گردشگری ریلی نامیده می‌شود.

به‌نظر می‌رسد که راه‌آهن یکی از بهترین و ایمن‌ترین روش‌های حمل‌و نقل می‌باشد. انتخاب وسایل حمل‌ونقل برای گردشگران که از آن استفاده می‌کنند به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به مقصد مورد نظر، قیمت، زمان سفر، ایمنی، جغرافیا و هدف از سفر اشاره کرد.

برای افزایش آگاهی مردم برای استفاده از راه آهن در آینده، دولت باید بر سیاست‌های مناسب در مورد مکان‌های مقاصد گردشگری تمرکز کند و در شلوغ‌ترین فصل‌های گردشگری قیمت‌های متفاوتی را ارائه دهد.

باید راه‌آهن به عنوان اقتصادی‌ترین روش سفر و سازگارترین با محیط زیست در نظر گرفته شود. اثر گلخانه‌ای انتشار گازها در هر کیلومتر در حمل‌ونقل ریلی ۸۰ درصد کمتر از خودروها است. با انتخاب مسیرهای گردشگری ریلی و محدود کردن مسافرت‌های جاده‌ای، می‌توان به محیط زیست کمک کرد، همچنین هزینه‌های سفر نیز کاهش پیدا می‌کند. از مزایای دیگر استفاده از قطار و انتخاب مسافرت‌های ریلی نسبت به وسیله نقلیه شخصی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

– آلودگی صوتی کمتر
– آلودگی هوا، تخریب زیرساخت‌ها، در راه آهن کمتر است. این بدان معناست که سفر با راه‌آهن برای آینده پایدار است.
– با استفاده از راه‌آهن می‌توان به طور کلی ازدحام را کاهش داد.
– حمل و نقل با راه‌آهن قابل اعتماد است. هم برای مسافران و هم برای حمل بار، یکی از مزایای حمل و نقل با راه آهن قابل اعتماد بودن آن است.
– واگن‌های قطار چه برای مسافران و چه برای حمل‌ونقل وسایل بزرگ، مناسب‌تر از اتومبیل‌ها، ون‌ها و حتی اتوبوس‌ها هستند. این بدان معناست که آن‌ها می‌توانند تعداد بیشتری (افراد یا کالاها) را در زمان کوتاه‌تری حمل کنند. برای حمل‌ونقل، این افزایش ظرفیت به این معنی است که شرکت‌ها می‌توانند هزینه کمتری پرداخت کنند. همچنین حمل‌ونقل ریلی برای کالاهای بزرگ و سنگین ایده‌آل است. حمل این قطعات اغلب دشوار است.
– حمل‌ونقل ریلی از نظر تصادفات و خرابی‌ها، فوق‌العاده ایمن است؛ این بدان معناست که ایمنی مسافران و بارهای مسافری از طریق راه آهن به طور کلی بیشتر از سایر وسایل حمل‌ونقل زمینی است.
– سفر با قطار و انتخاب مسافرت ریلی به مسافران اجازه می‌دهد تا مناظر باورنکردنی را مشاهده کنند. حمل‌ونقل با قطار چه از طریق کوهستان و چه در امتداد ساحل اجازه می‌دهد تا گردشگران مناظر زیبایی را از پنجره‌ها مشاهده کنند.
– یکی از مزایای بزرگ حمل‌ونقل ریلی به ویژه در مورد مسافران این است که با توجه به برنامه‌های زمانی دقیق، به ندرت پیش می‌آید که زمان حمل‌ونقل تغییر پیدا کند و تاخیری در آن‌ها به وجود آید. این مسیرها و برنامه‌های ثابت به این معناست که راه آهن یکی از معتبرترین روش‌های حمل و نقل است.

باید این واقعیت را در نظر گرفت که برنامه ریزی گردشگری در مناطق دارای اولویت مستلزم مطالعه کامل رابطه آن‌ها با حمل‌ونقل به وسیله راه‌آهن و فرصت‌ها است که می‌تواند به اجرای نیازهای جوامع کمک کند. نهادهای دولتی و حمل و نقل گردشگری باید برای حمایت از صنعت گردشگری همکاری کنند. حمل‌ونقل و راه‌آهن باید به عنوان عاملی مرتبط با تداوم گردشگری در نظر گرفته شود ایجاد و تحریک ساختارهای مشترک برای حمل‌ونقل و گردشگری برای توسعه برنامه‌های استراتژیک برای آینده این صنعت بسیار مهم است.

منبع:میراث آریا

تاروپود زرینِ هنر در مجموعه بافته‌های سنتی خراسان شمالی

صنایع‌دستی بومی استان خراسان شمالی در ۸ گروه و ۴۲ رشته قابل تقسیم‌بندی است. گروه‌هایی که انواع این صنایع‌دستی در آن می‌گنجد شامل گروه‌های دست‌بافته‌های داری و غیر داری، نساجی سنتی، پوشاک سنتی، رودوزی‌های سنتی، صنایع فلزی و… است.

استان خراسان شمالی، با داشتن اقوام و فرهنگ‌های مختلف، مجموعه‌ای غنی و متنوع از انواع دست‌بافته‌های سنتی را در خود ذخیره دارد که هم ازنظر طرح و نقش و هم ازنظر تکنیک بافت قابل‌توجه است. در ادامه گزارش تعدادی از آن‌ها به‌طور مختصر معرفی می‌شود.

نساجی سنتی (پارچه‌بافی) 

در گذشته این هنر درصد بالایی از مواد اولیه موردنیاز تولید لباس و پوشاک را در استان تأمین می‌کرده است. در حال حاضر نیز بخشی از این منسوجات نظیر چادرشب، حوله، چوخه، پارچه‌های ابریشمی و… در سطح استان بافته می‌شود.

چادرشب بافی

چادرشب پارچه‌ای است دستبافت، رنگارنگ و چهارخانه که امروزه بافندگان روستای رویین اسفراین به‌عنوان دهکده نساجی سنتی کشور در تولید و عرضه این محصول نقش بسزایی دارند. این پارچه در موارد گوناگونی چون روتختی، رومیزی، پرده و آویز، رومبلی و… مورداستفاده قرار می‌گیرد.

این هنر صنعت در شهرستان‌های اسفراین و گرمه تولید می‌شود.

ابریشم‌بافی

ابریشم به‌واسطه نرمی، شفافیت، ظرافت و استحکام فوق‌العاده که دارا است یکی از مهم‌ترین و گران‌بهاترین الیاف نساجی بشمار می‌رود. نحوه بافت کاملاً شبیه پارچه‌بافی سنتی است و مصارف آن در دوختن لباس، روسری، دستمال و لبه یقه، سرآستین و پیش‌سینه لباس‌های محلی فاخر و… است.

در منطقه راز و جرگلان، بجنورد، ابریشم‌بافی از قدمت زیادی برخوردار است. نقوش این نوع بافته غالباً به‌صورت هندسی و برجسته بر روی کار نمایان است. صنعتگران شهرستان‌های بجنورد، اسفراین و گرمه تولیدکننده ابریشم استان هستند.

حوله بافی

نوعی فرآورده نساجی سنتی است که در ابعاد کوچک عرضه می‌شود. تاروپود آن تماماً از نخ پنبه‌ای بوده و جاذب رطوبت است. اسفراین، بجنورد، گرمه، جاجرم، شهرستان‌های فعال در این رشته هستند.

سیاه چادر بافی

دست بافته‌ای بسیار ساده با موی بز برای تولید چادر عشایری که با توجه به خاصیت موی بز محافظ بسیار خوبی در برابر سرما و رطوبت است. مانه سملقان، شیروان، اسفراین از مهم‌ترین مراکز تولید این محصول در سطح استان است.

کیسه بافی

دست بافته‌ای که از پشم بهاره و دست‌ریس با ظرافت زیاد تهیه شده و در استحمام مورداستفاده قرار می‌گیرد. صنعتگران منطقه مانه وسملقان، شیروان، تولیدکننده این هنر صنعت هستند.

شال‌بافی

نوعی دست‌بافته چهارگوش بسیار ظریف است که دارای تارهای یکرنگ بوده و نقوش، توسط پودهای رنگی پدیدار می‌گردند. در این بافت سر آزاد پودها در پشت پارچه دیده می‌شوند. شهرستان‌های جاجرم، گرمه تولیدکننده این محصول هستند.

چوخه بافی

چوخه را نوعی تن‌پوش پشمی معنی می‌کنند. چوخه به‌عنوان جلیقه چوپانی، لباس کشتی (پالتوی چوخ)، پا تابه، کت‌وشلوار و… بکار می‌رود و به علت نوع آب‌وهوای سرد و شرایط اقلیمی، مردان چوخه را به‌عنوان البسه در زمستان استفاده می‌کردند. به علت استحکام بسیار خوب این پارچه در برابر کشش و ازآنجاکه در مبارزه کشتی هیچ پارچه‌ای مانند چوخه دوام نمی‌آورد پوشیدن این لباس به‌عنوان یکی از قوانین کشتی محلی این خطه محسوب شده و نام این مبارزه به کشتی با چوخه شهرت یافته است. شیروان، اسفراین ازجمله شهرهای این استان هستند که به تولید این محصول می‌پردازند.

نوار بافی

بافتن نواری باریک و بلند از جنس نخ، پشم و ابریشم دست‌بافت است که در منطقه رویین اسفراین و راز و جرگلان با طرح‌های متفاوت بافته می‌شود و به مصارف تزئینی لباس می‌رسد این نوارها به‌وسیله کارت‌های چهارگوش بافته می‌شوند. اسفراین و جاجرم از مهم‌ترین مراکز تولید این محصول است.

پی تاوه (گزی بافی) 

دست بافته‌ای با عرض ۱۵ سانتی‌متر با تاروپود پشمی ظریف که قسمتی از آن با نخ الوان رودوزی شده باشد که برای بستن به ساق پا در نواحی سردسیر خراسان شمالی استفاده می‌شود. جاجرم، شیروان تولیدکنندگان این هنر صنعت هستند.

پوشاک سنتی

پوشاک در خراسان شمالی به دلیل تعدد اقوام از گوناگون خاصی برخوردار است. وجود اقوامی چون تات، ترکمن، ترک، کرمانج با پوشش‌های متفاوت زیبایی‌های خاصی را به وجود آورده است. در این خصوص پوشش ترکمن و کرمانج به دلیل استقبال مردمان این اقوام هنوز هم مورداستفاده قرار می‌گیرد. این پوشش‌ها در هریک از طوایف این اقوام نیز متفاوت است.

چاروق دوزی

چاروق عبارت است از پاپوش یا پای‌افزاری که از قدیم‌الایام مورداستفاده بوده و با اشکال مختلف تهیه و ساخته‌شده و از جنس چرم بوده است.

از ابزار کار موردنیاز این صنعت دست می‌توان به گزن، تسمه کش، مشته، قالب چوبی، درفش و از مواد اولیه موردنیاز جهت ساخت چاروق می‌توان به چرم، نخ ابریشم اشاره کرد. چاروق از محصولات تولیدی شهرستان‌های بجنورد و جاجرم است.

جوراب‌بافی

جوراب بافته‌شده از پشم به لحاظ حجیم بودن و حبس کردن گرما در ساختار جوراب در فصول سرما بهترین گزینه برای محافظت از سرمای گزنده در مناطق کوهستانی استان است.

جوراب با پنج میل چوبی به طول بیست سانتی‌متر بافته می‌شود که همیشه چهار میل به شکل مربع در جوراب است و پنجمین میل به ترتیب اضلاع جوراب را طی کرده و در هردو وزن مقداری به‌اندازه جوراب می‌افزاید. پنجه جوراب از ابتدا یکرنگ و بدون نقش و ساده بافته می‌شود و پاشنه جوراب در آخرین مرحله یعنی بعد از اتمام کامل جوراب بافته می‌شود.

طرح‌ها و نقش‌های جوراب بسیار متنوع و الهام گرفته از طبیعت و فرهنگ منطقه است. این هنر در تمام شهرستان‌های استان تولید می‌شود.

کلاه بافی

جنس نخ مورداستفاده در این نوع کلاه، کرکی است که از بز تهیه می‌شود و با وسیله‌ای به نام دیلکون، هم‌زمان با بافت ریسیده می‌شود. بافت آن تنها با ۵ میل ساده انجام‌شده و نیاز به دستگاه خاصی ندارد. رنگ کلاه، خودرنگ و اغلب به رنگ‌های سفید، کرم، قهوه‌ای و مشکی دیده می‌شود و هیچ‌گونه رنگرزی روی آن صورت نمی‌گیرد.

از ویژگی‌های مهم این کلاه عایق بودن آن در برابر سرما و گرماست. به همین دلیل اهالی منطقه در دو فصل زمستان و تابستان این کلاه را به سردارند.

این هنر صنعت به شماره ۱۰۸ در فهرست آثار ملی ثبت‌شده کشور قرار گرفته است. گرمه، جاجرم، فاروج، بجنورد، شیروان ازجمله مراکز مهم تولید این هنر هستند.

عروسک بافی

هنری است که در آن با استفاده از میل و قلاب بافتنی، عروسک‌های متنوع و رنگارنگی بافته و درون آن را با پنبه یا پشم پر می‌کنند. سپس الحاقاتی مانند کلاه و دامن را به آن می‌افزایند. صنعتگران شهرستان‌های بجنورد، شیروان در تولید این محصول فعال هستند.

قلاب‌بافی

بافت انواع محصولات از قبیل لباس، کلاه، دستکش و انواع رومیزی، عروسک‌های بافتنی و… توسط قلاب میله‌ای با نوک خمیده و با استفاده از الیاف طبیعی را قلاب‌بافی می‌گویند. این هنر در تمام شهرستان‌های استان تولید می‌شود.

منبع:میراث آریا

صابون‌پزی سنتی در بروجرد

در حال حاضرکارگاه‌های صابون‌سازی در بروجرد همچنان در حال تولید انواع صابون هستند و بیشتر تولیدات آن‌ها در شهرهای بزرگ توزیع می‌شود. در گذشته‌های نه چندان دور حدود ۳۰ واحد کارگاه صابون‌پزی در شهرستان بروجرد دایر بود که توسط خانواده‌های شماعی، عاجز، اشکی و کوثری به حیات خود ادامه می‌دادند. در حال حاضر تعداد کارگاه‌های فعال ۶ کارگاه است. کارگاه‌های صابون‌پزی در بروجرد در دوران صفوی فعالیت خود را شروع کردند و قدیمی‌ترین سند رسمی صابون‌پزی در بروجرد، جواز صابون‌پزی کارگاه حقیقت شماعی به تاریخ ۱۳۰۰ ه. ش، در دست است.

فرآیند صابون‌سازی براساس ترکیب چربی با یک قلیا است. در روزگاران قدیم صابون سازان از خاکستر و یا ریشه‌ی گیاهان نظیر چوبک به عنوان قلیا استفاده می‌کردند. و در حال حاضر از اسید کاستیک به عنوان سود (قلیا) استفاده می‌شود. صابون‌ها اساسا از یک چربی آب کرده همراه با قلیا تشکیل می‌شود.

صابون سنتی در شهرستان بروجرد، درکارگاه‌ها تولید می‌شود، ابزار اصلی برای پخت سنتی صابون، چربی گاو و گوسفند و کوهان شتر، دیگ‌های بزرگ و قلیا (سودا -سود سوزآور) است. صابون‌های سنتی بروجرد به عنوان صابون‌های حمام و برای شستشوی مو و بدن استفاده و در سه نوع برگردان، پیچ و سرکف -سرکف نارگیلی مرغوبترین صابون بروجرد است- تولید می‌شوند. تقاضا برای مصرف این صابون‌ها بیشتر مربوط به شهرهای اراک، اصفهان، همدان، قزوین و تهران است.

برای پخت صابون سنتی، اولین گام تهیه مواد اولیه است. اساتید صابون پز، چربی و پیه را معمولا از خود بروجرد و در صورت نیاز بیشتر، از شهرستان‌های اطراف مانند نهاوند و اصفهان تهیه می‌کنند.

روش تهیه صابون سرکف، به این ترتیب است که چربی‌های حیوانی در دیگ‌های بزرگ اصطلاحا آب می‌شوند- ذوب می‌شوند- و به تدریج، مقدار مشخص سود سوزآور- در گذشته خاکستر و امروزه از سود کاستیک- و آب به آن افزوده می‌شود، سپس مخلوط مذکور را در معرض حرارت قرار می‌دهند. سپس به وسیله تیغه‌های هم‌زن که بر روی میله‌ای تعبیه شده و به صورت رفت و برگشت بر روی دیگ می‌چرخند مواد را مخلوط می‌کنند تا مواد به خورد هم بروند.

پس از اضافه شدن آب، حدود ۳-۴ ساعت، پخت صابون زمان می‌برد، که به آن مرحله جفت شدن یا در اصطلاح صابون‌سازان، شیرین شدن می‌گویند. برای تشخیص پایان فرآیند پخت و تولید صابون خالص، چند روش سنتی که بر اساس تجربه شکل گرفته‌اند، وجود دارد: روش اول اینکه، اساتید صابون پز به وسیله طعم مواد در حال جوش پی می‌برند که صابون آماده شده است. روش دوم بعد از طی زمان معمول برای پخت، کم‌کم محلول آب نمک اضافه کرده و هم می‌زنند تا زمانی که محلول صابون خالص از آب و سود جدا بشود –صابون خالص به صورت بریده بریده و نامحلول در آب و سود دیده می‌شود، در واقع آب نمک باعث می‌شود که صابون از ناخالصی‌ها جدا بشود. این عمل با استفاده از ابزاری به اسم آب‌گردان انجام می‌شود.

بعد از طی این مراحل و آماده شدن نهایی صابون خالص، تمام مواد زاید مانند نمک، آب اضافی، سود و دیگر ناخالصی‌ها به صورت پساب ته‌نشین شده و سرکف که معمولا در زمان پخت به آن روغن نارگیل نیز اضافه می‌شود، بالا می‌مانند و اصطلاحا رو می‌آید. بعد از آماده شدن نهایی صابون سرکف از پساب‌های سرد شده مربوط به روزهای قبل استفاده کرده و آن را تدریجا به دیگ داغ صابون سرکف اضافه می‌کنند تا دمای آن مقداری کاهش پیدا کند. و زمان کمتری برای سرد شدن لازم باشد. بعد از اضافه کردن پساب‌های سرد حدودا یک ساعت صبر کرده تا پساب‌های صابون کاملا ته‌نشین شده و سر کف جدا شود- اصطلاحا صابون بخوابد-.

بعد از این زمان صابون سرکف به وسیله حلب یا ابزاری شبیه به آن، از دیگ برداشته شده و داخل حوضچه‌های مخصوص ریخته می‌شود. زمان سرد شدن در تهیه صابون سرکف که پساب آن کاملا جدا شده است حدود ۴ ساعت است. یعنی اینکه بعد از چهار ساعت صابون حالت قالبی پیدا کرده و آماده‌ی برش می‌شود. با افزودن رنگ‌های مخصوص صابون یا رنگ‌های طبیعی به صابون‌های سرکف، ظاهری رنگارنگ می‌دهند. مثلا زردچوبه که علاوه بر رنگ برای تقویت مو و پوست مناسب است و رنگ صابون را زرد می‌کند و یا دارچین و پودر هسته‌ی خرما که علاوه بر خاصیتشان برای مو و پوست، به صابون‌ها ظاهری رنگی می‌دهند. این رنگ‌ها را در زمان پخت به دیگ می‌افزایند.

برای تهیه صابون‌های پیچ و برگردان نیز به همین روش اقدام می‌کنند، با این تفاوت که در این صابون‌ها معمولا روغن‌های گیاهی، اسانس، عطر و رنگ اضافه نمی‌شود و مرحله جداسازی پساب و ناخالصی‌ها انجام نمی‌گیرد و فقط آب شور آن‌ها گرفته می‌شود و سپس آب شیرین به اندازه کافی به مواد اضافه می‌کنند. محلول صابون بعد از فرآیند پخت، به وسیله شیر تخلیه که در قسمت تحتانی دیگ قرار دارد از دیگ خارج شده و وارد حوضچه‌ها می‌شود. زمان سرد شدن صابون درون حوضچه‌ها و آماده شدن برای برش، در صابون‌های پیچ و برگردان، حدود ۲۴ ساعت است. این صابون‌ها، چون دراثر خشک شدن پیچ برمی‌داشت و برگردان می‌شد، به این نام خوانده می‌شوند.

بعد از زمان خشک شدنِ انواع صابون‌های سنتی در حوضچه‌ها و تشکیل فرم اولیه، آن‌ها را توسط ابزار برنده به صورت قالب‌های بزرگ بریده و سپس توسط پایه‌های برش دهنده کوچک به شکل و اندازه قالب‌های صابون معمولی تقسیم می‌کنند. بعد از مرحله‌ی برش، قالب نهایی صابون‌ها در فصول گرم، به محیط باز منتقل شده و زیر نور خورشید، همچنین در فصول سرد به وسیله‌ی دستگاه خشک‌کن، خشک می‌شوند. صابون‌ها بعد از مرحله خشک شدن، بسته‌بندی شده و در وزن‌های مختلف به بازار عرضه می‌شود. صابون‌پزی سنتی بروجرد در تابستان ۱۳۹۸ در فهرست آثار ملی جای گرفت.

*معروف‌ترین نوع صابون سنتی بروجرد، سرکف نارگیلی است که در آن روغن نارگیل استفاده می‌شود و پزشکان سنتی معتقدند برای رفع شوره سر، ریزش مو و تقویت پیاز مو مفید است.

*انواع مواد مانند: انواع روغن‌ها و مواد گیاهی و دریایی و آلی که در تقویت مو و پوست موثر هستند، در زمان پخت به صابون‌های سرکف اضافه می‌شود.

* نحوه جوش زدن صابون در دیگ و همچنین رنگ محلول در حال جوش، از نشانه‌های پایان زمان فرآیند پخت صابون است.

*در مسیر صنعتی شدن کارگاه‌های سنتی و روند پیشرفت و ورود تکنولوژی به این حرفه، خاندان شماعی که قدیمی‌ترین کارگاه‌های صابون پزی سنتی در بروجرد را بنیان نهادند و در حال حاضر نیز به امر اشتغال دارند، کارخانه‌های صنعتی مهلران و شمیز را در شهرستان بروجرد، پایه گداری کردند، که هم اکنون از بزرگترین قطب‌های تولیدی مواد شوینده در ایران به حساب می‌آیند. جالب توجه است که اولین صابون بچه در ایران با عنوان شمیز در کارخانه‌های بروجرد و توسط خانواده شماعی تولید شده است.

منبع:میراث آریا

واکسیناسیون یک گروه آسیب‌دیده

به دنبال اعلام سخنگوی ستاد ملی کرونا درباره واکسیناسیون گروه جدیدی از مشاغل در مهرماه، معاون گردشگری تایید کرد که همه فعالان گردشگری در ردیف مشاغلی قرار گرفته‌اند که در مهرماه واکسینه خواهند شد.

ولی تیموری به ایسنا گفت: این اعلام در اصل پاسخ وزارت بهداشت به مکاتبات و پیگیری‌هایی بوده که در چند ماه گذشته انجام گرفته و طی آن مصادیق تاسیسات گردشگری و فعالان این حوزه به آقای رئیسی معاون وزارت بهداشت ارسال شده بود.

علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا روز چهارشنبه ۱۰ شهریورماه اعلام کرد: مشاغلی مانند هتل‌داران و نانوایی‌ها حتی در شرایط قرمز کرونا مشغول به فعالیت بوده‌اند و برنامه‌ریزی برای واکسیناسیون آن‌ها انجام شده است. البته آغاز واکسیناسیون این مشاغل نیاز به ثبت‌نام در سامانه وزارت بهداشت و تعیین هویت افراد دارد تا از این طریق، واکسن مورد نیاز این گروه از مشاغل نیز تأمین شود.

معاون گردشگری نیز به ایسنا گفت: طی صحبتی که با آقای رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا داشتم، تایید کرد که علاوه‌بر هتلداران، همه فعالان و مشاغل مرتبط با گردشگری که قبلا مصادیق آن به وزارت بهداشت اعلام شده است، در ردیف این گروه جدید قرار گرفته‌اند که پس از احراز هویت شغلی از طریق ثبت نام در سامانه وزارت بهداشت و تایید از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، واکسیناسیون آن‌ها در مهرماه آغاز می‌شود.

وزارت بهداشت تاکید کرده است افراد واجد شرایط برای تزریق واکسن حتما در سامانه salamat.gov.ir ثبت‌نام کنند.

در شرایطی که بسیاری از کشورها واکسیناسیون مشاغل گردشگری را در اولویت انجام داده‌اند، در ایران نیز این مطالبه از ماه‌ها پیش مطرح شده بود، اما با وجود جریان سفر در کشور، نسبت به این مطالبه توجهی نشان داده نشد. معاون گردشگری نیز اوایل مردادماه در نامه‌ای خطاب به علیرضا رئیسی، معاون وزارت بهداشت و سخنگوی ستاد ملی کرونا درخواست کرده بود دستور عاجل درخصوص در اولویت قرار دادن افراد شاغل در تاسیسات گردشگری برای واکسیناسیون صادر شود.

در آن نامه یادآوری شده است: بحران‌ها و فجایع طبیعی پی در پی و از همه خطیرتر شیوع ویروس کرونا از سال ۱۳۹۸ موجب خسارات و لطمات جبران‌ناپذیری بر پیکره صنعت گردشگری به عنوان یکی از کسب و کارهای به شدت آسیب‌دیده از کرونا شده است. از آن‌جایی که مشاغل گردشگری بر اساس تصمیم کمیته امنیتی، اجتماعی و انتظامی ستاد ملی مدیریت کرونا در گروه یک رتبه‌بندی مشاغل قرار گرفته و به دلیل ضرورت فعالیت در شرایط خاص کرونایی از یک‌سو و ارتباط مستقیم با افراد مختلف مراجعه‌کننده از سوی دیگر، در معرض مستقیم ابتلا به این بیماری قرار دارند.

طبق آخرین آمار رسمی که وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی منتشر کرده صنعت گردشگری ایران در دوران کرونا (از اسفند ۹۸ تا پایان سال ۱۳۹۹) بیش از ۳۲ هزار میلیارد تومان متحمل خسارت شده و بیش از ۴۴ هزار نفر از نیروهای شاغل در آن بیکار شده‌اند.

منبع:ایسنا

رونق گردشگری با تجربه‌های کرونایی

یافته‌های به‌دست آمده از بیماری همه‌گیر کووید- ۱۹ و اقدامات انجام‌شده برای مدیریت شیوع ویروس بسیار مهم است و با توجه به بهبود بخش گردشگری باید از این بحران درس بگیریم تا در آینده مقاوم‌تر باشیم.

به نقل از نیوز، این بحران نقاط ضعف و قوت روش‌ها را آشکار کرده و نشان داده است که افراد می‌توانند در کنار هم اهداف بزرگ کسب کنند. آمادگی برای مدیریت و بهبود بحران حیاتی است زیرا زمان لازم برای یافتن راه‌حل‌های مبتنی بر ریسک و ایجاد برنامه‌های اضطراری مناسب را فراهم می‌کند. در اینجا، شورای جهانی سفر و گردشگری (WTTC) به درس‌های آموخته شده تاکنون و نحوه استفاده از آنها برای آماده‌سازی در بحران‌های آینده می‌پردازد.

الزام همکاری و هماهنگی برای مدیریت بحران

همکاری و هماهنگی برای مدیریت بحران ضروری است، همان‌طور که سیاست‌گذاران قصد دارند تا شیوع بیماری کووید- ۱۹ را کاهش  دهند تصمیماتی را اتخاذ کردند که در نهایت بر افراد داخل و خارج از مرزهای آنها تاثیرگذار بود. بر خلاف بحران‌های قبلی، سیاست‌هایی که در بیماری همه‌گیر کووید- ۱۹ اعمال شد منجر به تعطیلی مرزهای بین‌المللی و مدیریت بحران مانع همکاری‌های جهانی شد.

افزایش سیاست‌های انزواطلبی و واکنش‌های سریع باعث اختلال در همکاری‌های بین‌المللی شد. از آنجا که کشورها آموخته‌ها را تقویت می‌کنند و انعطاف‌پذیری خود را برای بحران‌های آینده افزایش می‌دهند  اهمیت همکاری جهانی در برابر خطر انزواگرایی باید مورد توجه قرار گیرد. در واقع، افزایش همکاری در خارج از مرزها و بین بخش‌های دولتی و خصوصی، پاسخ‌های سریع و موثر مدیریت بحران را تسهیل می‌کند.

اهمیت مشارکت‌ها

مشارکت‌ها کلیدی هستند. مشارکت‌ها همیشه کلید مدیریت و بهبود بحران بوده‌اند، با این حال، بحران بیماری همه‌گیر کووید- ۱۹ ضرورت مشارکت با بخش دولتی و خصوصی سفر و گردشگری را هنگام تعریف پاسخ‌های مدیریت بحران بیشتر نشان داد. موثرترین مشارکت‌ها به‌طور جامع به مدیریت بحران نگاه می‌کنند و شامل همه صداهای مرتبط و تاثیرگذار از بخش دولتی، بخش خصوصی و جامعه محلی می‌شوند. مشارکت با متخصصان بهداشت و سلامت در بحران می‌تواند اجرای اقدامات پیشگیرانه موثر را تسریع کند.

تمرکز بر انسانیت

بر ویژگی‌های خوب انسانی تمرکز کنید زیرا زمانی بحرانی فرا خواهد رسید که تجارت طبق معمول موثر نخواهد بود و این زمان افراد را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و تمرکز بر ویژگی‌های انسانی و ارائه پشتیبانی از هر راه ممکن بسیار مهم خواهد بود. بحران سلامتی تاثیر بسزایی بر افرادی خواهد داشت که ممکن است خودشان یا نزدیکان  آنان را مبتلا کند. ترس از تهدید و افزایش سطح خطر می‌تواند باعث وحشت شود و بر ضرورت گردهم آمدن برای واکنش با رویکردی انسان‌محور تاکید می‌کند.

حمایت دولت برای مدیریت و بهبود بحران اساسی

اقدامات حمایتی دولت برای مدیریت و بهبود بحران اساسی است زیرا بسیاری از مشاغل توانایی کسب درآمد  را از دست داده‌اند و دولت‌ها برای ارائه پشتیبانی لازم برای شهروندان و ساکنان خود علاوه بر کمک‌های نقدی و مالی باید برای مشاغل کمک‌های دیگری نیز ارائه می‌دهند که شامل برنامه‌های حقوق، معافیت‌های مالیاتی یا تعویق و برنامه‌های مهارت آموزی است، تداوم حمایت دولت همچنان برای بهبودی حیاتی خواهد بود.

بهبودی در سیستم‌های انعطاف‌پذیر

سیستم‌های انعطاف‌پذیر بهبودی بیشتری را کسب خواهند کرد. مشاغلی با قوی‌ترین روش‌های مدیریت بحران نیز نمی‌توانند خود را برای چالش‌های منحصر به فرد ناشی از بیماری کووید- ۱۹ و اقدامات مهار آن آماده کنند. با این حال، برخی از مشاغل در ساختار عملیاتی خود انعطاف‌پذیری دارند که به آنها اجازه می‌دهد با توجه به اهمیت مدل‌های تجاری خود برای ادامه عملیات نوآوری داشته باشند. سیستم‌های انعطاف‌پذیر راه‌هایی برای ایجاد یا تقویت جریان درآمد متناوب و مجهز کردن کارکنان به مهارت‌های اضافی در هر زمان که مورد نیاز است را فراهم می‌کند. این انعطاف‌پذیری در بیماری کووید- ۱۹ به چندین شرکت مسافرتی و گردشگری امکان ادامه کار می‌دهد و به کارکنان در یافتن موقیعت‌های جدید کمک می‌کند. این تغییرات برای برخی از مشاغل، موقتی هستند و برای برخی دیگر ممکن است دائمی‌تر باشند.

ایجاد اعتماد با همه ذی‌نفعان

ایجاد اعتماد با همه ذی‌نفعان یک فعالیت مداوم است. اعتماد، بخشی جدایی‌ناپذیر از طول عمر کسب‌وکار است. افراد باید به مشاغل و برندهایی که از آنها خرید می‌کنند اطمینان داشته باشند و کارکنان به کارفرمایان خود اعتماد کنند، این مورد عامل مهمی  برای حفظ موقعیت و اجرای سیاست‌هاست. مشاغل باید در بیماری کووید- ۱۹ در مورد آنچه از نظر مالی اتفاق می‌افتد شفاف‌سازی کنند تا به کارکنان کمک کنند برای آینده نامعلوم آماده شوند. مشاغل مسافرتی و گردشگری با اثبات اینکه می‌توانند به اعضاء جامعه در مواقع ضروری کمک کنند به ایجاد و حفظ اعتماد آنها کمک کردند.

موضوع عادی‌جدید در سلامت و بهداشت

سلامت و بهداشت به‌عنوان عادی جدید و بیماری همه‌گیر کووید-۱۹ انقلابی در نحوه برخورد جهان با سلامت و بهداشت ایجاد کرده است و در حال حاضر، برخی اقدامات مانند ضدعفونی‌کردن بسیار مهم است و اختیاری نخواهد بود. اقداماتی مانند پوشیدن ماسک و فاصله‌گذاری به احتمال زیاد به افراد و میزان راحتی آنان بستگی دارد. وضعیت اقتصادی و فرهنگی نیز بر میزان باقی‌ماندن این اقدامات در طولانی‌مدت تاثیر خواهد گذاشت. بهداشت و سلامت به دلیل این همه‌گیری برای همیشه تغییر کرده است و تغییر در بهداشت و سلامت کلیدی در ایجاد انعطاف‌پذیری است تا به کاهش تاثیر بحران‌های بهداشتی آینده کمک کند.تاثیر گسترده سفر و گردشگری

همیشه سفر و گردشگری برای هر اقتصادی ضروری بوده است و این موضوع را هیچ بحرانی بهتر از بیماری کووید- ۱۹ نشان نداده است. دولت‌ها دریافتند که برای اطمینان از بهبود کامل و سریع، باید سفر و گردشگری را در نظر بگیرند. در واقع، دولت‌ها شاهد این بوده‌اند که گردشگری بیش از مشاغل موجود در این بخش تاثیر می‌گذارد. این امر بر معیشت مردم، توسعه جامعه، محیط‌زیست، حیات‌وحش و اقتصاد کلی تاثیر خواهد داشت. در کشورهای پیشرفته‌تر مشخص شد که آزادی حرکت برای جهان در حال تغییر و جهانی‌شدن چقدر ارزشمند است.

مسئولیت جمعی در پایداری

پایداری، مسئولیت جمعی ماست. تمرکز بر پایداری و محیط طبیعی در حالی افزایش یافته است که جهان شاهد از بین‌رفتن آلودگی در شهرهای بزرگ و بازگشت حیات‌وحش به فضاهای متراکم سابق است. این امر به جامعه جهانی یادآوری و آگاهی جدید ایجاد کرد که همه ما به هم متصل هستیم و آینده سیاره ما مسئولیت جمعی ماست. بهبود جهان و به ویژه سفر و گردشگری باید پایدار و فراگیر باشد. کمک و مشارکت گروه‌های حاشیه‌نشین و آسیب‌پذیر در تلاش‌های بازیابی ضروری و تمرکز بر حفظ محیط‌زیست برای کمک به پیشرفت کره‌ زمین است. عادی جدیدی که ایجاد می‌شود باید برای مردم و کره‌زمین فراهم شود و یک رویکرد جامع و جمعی برای پایداری را نیاز دارد.

ضرورت سلامت روان برای زندگی سالم و مرفه

سلامت روان برای یک زندگی سالم و مرفه ضروری است. درک عمومی از ارزش سلامت روان در همه‌گیری افزایش یافته است زیرا بیشتر مردم آثار زیان‌بار کاهش سلامت روان را احساس کردند. اکنون مشاغل، دولت‌ها و بسیاری از افراد درک بهتری دارند که سلامت روانی خوب برای داشتن یک زندگی سالم حیاتی است و آن را در اولویت قرار داده و روی آن سرمایه‌گذاری می‌کنند. با این درک، ارزیابی مجدد زندگی و اولویت‌ها به وجود آمده است و برخی تصمیم گرفتند از شهرهای متراکم به مناطق دیگر نقل‌ مکان کنند. مردم برای سلامت روان و ارتباطات انسانی ارزش قائل هستند و کمبود سفر تا حد زیادی نشان داده است. علاوه بر این، این بحران توانایی ارتباط مردم و کمک به بهزیستی روانی خوب و به نوبه خود، زندگی سالم و مرفه را برجسته کرد.

پذیرش دیجیتال در مقیاس بزرگ

پذیرش دیجیتال در مقیاس بزرگ امکان‌پذیر است. سرعت بخشیدن به دیجیتالی‌شدن یکی از ویژگی‌های بارز این بحران بوده است  که نیازی به تعامل انسانی ندارد. کار از راه دور از طریق راه‌حل‌های دیجیتالی موجود و جدید ارائه شده است. این سازگاری دیجیتالی در مقیاس بزرگ بخش گردشگری را قادر ساخته است تا گردشگری امن‌تر و بدون دردسر را تسریع کند. این تغییر برای کاهش نابرابری و اینکه هیچ شخص، شغل یا مقصدی عقب نماند بسیار موثر است. ما باید اطمینان حاصل کنیم که محل کار همچنان در دسترس است و جستجوی امکانات گسترده برای دسترسی ادامه خواهد داشت.

منبع:ایسنا

نگارگر برجسته گل و مرغ مکتب شیراز آسمانی شد

استاد مرتضی نقاشیان حقیقی استاد هنر نقاشی گل و مرغ در مکتب شیراز به دیدار معبود شتافت.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس در این باره گفت: استاد مرتضی نقاشیان حقیقی استاد هنر نقاشی گل و مرغ مکتب شیراز متولد ۱۳۰۹ بود، او هنر زیبای نگارگری گل و مرغ بر بوم و دیوار را نزد پدر ارجمندشان استاد محمود نقاشیان حقیقی آموخت و از دوران کودکی شروع به فعالیت در این زمینه کرد.

به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس هادی شه‌دوست شیرازی ادامه داد: از کارهای برجسته به‌جامانده از استاد می‌توان به تابلوهای متعدد و همچنین مرمت نگارگری‌های سقف باغ جهانی ارم، نارنجستان قوام و باغ عفیف‌آباد شیراز اشاره کرد که از یادگارهای این استاد برجسته در مکتب شیراز بوده است.

شه دوست بیان کرد: استاد مرتضی نقاشیان حقیقی در آثار خود بر شیوه‌های سنتی این هنر زیبا تأکید داشت و بر صیانت از مکتب شیراز در آثار خود اصرار می‌ورزید، در آثار او بیش از هر چیز عشق و تواضع مشهود است و بیننده را به سیر در خلقت زیبای آفریدگار دعوت می‌کند.

منبع:ایسنا

گردشگری مذهبی، عامل و محور توسعه

در بسیاری از آیه‌های قرآن کریم بر سفر تاکید شده است و از انسان‌ها می‌خواهد به مسافرت بپردازند. در قرآن آیاتی وجود دارد که به‌طور مسقیم مردم را به سفر کردن دعوت می‌کند مانند آیه ۲۰ سوره عنکبوت، آیه ۴۲ سوره روم، آیه ۳۶ سوره نحل، آیه ۶۹ سوره نمل، آیه ۱۱ سوره انعام و آیه ۱۳۷سوره آل عمران و در برخی موارد به‌شکل غیر مستقیم این امر را بیان می‌کند مانند آیه ۱۰۹ سوره یوسف، آیه ۹ سوره روم، آیه۴۴ سوره فاطر، آیه ۲۱ سوره غافر و آیه ۱۰ سوره محمد. قرآن بشر را به سفر کردن ترغیب می‌کند تا آثار گذشتگان را ببیند و عبرت گیرد، شکرگزار نعمت‌های خدا باشد، از مخلوقات و نعمات خدا به خداشناسی برسد، از رمز و راز آفرینش آگاه شود، در مورد مسائل مختلف و وضعیت گذشتگان تفکر کند، از سنت‌های گذشتگان آگاه شود، در سفر به تجارت و بازرگانی بپردازد و سرمایه و اقتصاد را به گردش درآورد و فرهنگ و علم و تمدن را به مردمان دیگر سرزمین‌ها انتقال دهد.

صنعت گردشگری به ویژه گردشگری مذهبی درگستره فرهنگ اسلامی ایرانی اهمیت زیادی دارد و به واسطه وجود بارگاه ملکوتی حضرت رضا (ع) فرصت بی‌نظیری در این زمینه پیش روی گردشگری ایران و به خصوص خراسان رضوی قرار دارد به گونه‌ای که حتی واژه گردشگری در مجاورت و جغرافیای این مضجع شریف بیشتر از گردشگر زائرمعنا و مفهموم دارد.

نگاه به گردشگری یا همان زیارت در ادوار مختلف تفاوت‌هایی داشته است و اگر چه همواره خدمت به زائران و مجاوران حریم آستان‌های مقدس بیشتر از جنبه‌های مادی، جنبه معنوی آن مورد تاکید بوده است اما درکنار جنبه معنوی، جنبه اقتصادی آن مورد توجه قرار گرفته است، بهره‌گیری از فرصت‌های گردشگری مذهبی و افزایش درآمدهای ناشی از صنعت جهانگردی مذهبی درایران به عنوان یکی از بهترین راه‌های خارج شدن از اقتصاد تک‌محصولی نفت مطرح شده است.

وقتی صحبت از گردشگری مذهبی است نباید فراموش کرد که ایران کشوری با قدمت چند هزار سال است و بسیاری از آثار تاریخی آن، بناهای دینی و مذهبی است، پیامبران و بزرگان دینی بسیاری در این کشور زندگی کرده‌اند که مقبره‌های آن‌ها مقصد زیارتی و مذهبی مردمانی از ایران و دیگر کشورهای جهان است.

مذهب نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری و توسعه برخی شهرهای ایران مانند مشهد، قم، شیراز، قزوین، شوش، اردبیل، گنبد کاووس و… داشته است، حدود ۳۳ پیامبر در ایران دفن شده‌اند که می‌توان به دانیال نبی، حیقوق نبی، قیدار نبی، اشموییل، حضرت یوشع، حضرت خالد بن سنان عبسی، شعیای نبی، حضرت حجی، حضرت مردخای، حضرت قادر، حضرت روبیل، حضرات سلام، سلوم، سهلی و القیا اشاره کرد.

علاوه بر این مقبره‌ها، مقبره امام هشتم شیعیان، حضرت علی بن موسی الرضا (ع) در مشهد قرار دارد و این شهر را به پایتخت مذهبی و معنوی ایران تبدیل کرده است. حرم این امام رئوف ارزش جهانی دارد و هرساله میلیون‌ها مسلمانان از کشورهای مختلف دنیا برای عرض ادب و زیارت عازم مشهد الرضا می‌شوند.

البته برخی‌ها، افرادی را که به مشهد می‌آیند، صرفا زائر می‌دانند و برخی دیگر این افراد را گردشگر مذهبی می‌دانند اما باید به این نکته اشاره کرد که «گردشگری مذهبی» را نمی‌توان با کلمه‌ی «زیارت» جایگزین کرد. در زیارت فرد به قصد زیارت به مکان مقدس مذهبی دین خود می‌رود. برای مثال شیعیان به قصد زیارت و انجام اعمال مذهبی به حرم امام رضا (ع) در مشهد می‌روند. اما در گردشگری مذهبی ممکن است یک مسلمان برای بازدید از کلیسای تاریخی به شهر دیگری سفر کند. در گردشگری مذهبی هدف از سفر صرفا زیارت و انجام اعمال مذهبی نیست و طیف گسترده‌تری از سفرهای مذهبی را شامل می‌شود. برای مثال حضور در کنفرانس مذهبی، رویدادهای فرهنگی – مذهبی و اجرای دیگر برنامه‌های مذهبی جز گردشگری مذهبی محسوب می‌شوند.

نوع خدماتی که به مسافران ارائه می‌شود گردشگری مذهبی را از دیگر سفرها متمایز می‌کند و ویژگی‌های تاسیسات اقامتی و پذیرایی از گردشگران با توجه به بافت فرهنگی و اجتماعی متفاوت است.

یکی از نکاتی که باید مد نظر مردم، جامعه میزبان و مدیران و برنامه‌ریزان قرار گیرد «سازمانی‌دهی» گردشگری مذهبی است، در شکل سازمان نیافته گردشگر مذهبی به تنهایی سفر می‌رود.

اکنون «سفرهای سازمان دهی شده» مد نظر است که بر اساس ویژگی‌هایی مانند تعداد شرکت کنندگان، هم عقیده و هم نظر بودن، شیوه و وسایل حمل و نقل تقسیم‌بندی می‌شود، آموزه‌های دینی ادیان مختلف و به خصوص دین اسلام تاکید بر اجتماع و همواره سفر گروهی را تشویق و ترغیب کرده است. به عنوان مثال سفر حج که افراد در غالب کاروان و به‌صورت گروهی اعزام می‌شوند، برخی سفرهای مذهبی باید در موقع خاصی از سال انجام گیرد.

هم‌چنین مسئولان باید هنگام سازمان‌دهی به ساختارهای اجتماعی از جمله سن، جنس، موقعیت اجتماعی و… توجه کافی را داشته باشند.

آثار گردشگری مذهبی

صنعت گردشگری به‌سرعت رو به رشد است و به صنعتی پرسود تبدیل شده است. گردشگری مذهبی نیز سهم بسزائی در این پیشرفت‌ها دارد، ورود خیل عظیمی از گردشگران آثار مثبت به‌همراه دارد.

افزایش درآمد مردم محلی و ورود ارز به کشور (هم ریالی هم ارزی)، ایجاد فرصت‌های شغلی مخصوصا برای افراد بومی، رونق گرفتن صنایع‌دستی، جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی، تحرک سرمایه‌مالی، بهسازی و توسعه تاسیسات زیربنایی، توسعه صادرات غیرنفتی، توسعه منطقه‌ای و توسعه فعالیت‌هایی مرتبط با گردشگری از آثار اقتصادی جذب گردشگر است.

هم‌چنین گسترش تبادلات و تعاملات فرهنگی (که باعث کاهش تنش‌های سیاسی و اجتماعی می‌شود)، افزایش امکانات تفریحی، بهبود کیفیت خدمات اجتماعی، کمک به حفاظت بهتر ازمیراث‌فرهنگی، احساس مباهات و افتخار مردم محلی به داشته‌های فرهنگی، افزایش حس احترام به گردشگران و زائران از جمله آثار فرهنگی و اجتماعی گردشگری مذهبی است.

گردشگری با سرعت رو به جلو حرکت می‌کند و در مقایسه با دیگر صنایع باصرفه‌تر و کم زیان‌تر است، گردشگری مذهبی نیز که سهم بسزایی در این پیشرفت‌ها دارد نقطه قوت گردشگری ایران و به ویژه خراسان است که باید در در قالب برنامه‌ای ملی مورد توجه و بهره برداری قرار گیرد.

منبع:میراث آریا