مسئول کمیته گردشگری خوراک اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان یزد همزمان با روز جهانی غذا از همکاری‌های مشترک میراث فرهنگی و شهرداری در توسعه گردشگری غذا در یزد، پس از بحران کرونا خبر داد.

قشری با انگیزه که تا امروز با هدایت مناسب گردشگران، عمر و تحصیل و انرژی خود را وقف به تصویر کشیدن ایران امن و آرام برای سفر گردشگران دنیا کرده‌ بودند، امروز از بی‌توجهی دولت نسبت به خودشان در شرایط بحران کرونا، ناامید و گلایه‌مند هستند، البته رییس کانون انجمن‌های صنفی راهنمایان کشور و عضو هیات مدیره انجمن راهنمایان گردشگری استان یزد معتقد است که این بی‌توجهی مرتبط با حوزه اقتصادی دولت می‌باشد و لازمه نجات صنعت گردشگری به خصوص حوزه‌ی راهنمایان، تخصیص بودجه درخواستی وزارت میراث فرهنگی است.

«محسن حاجی سعید» رییس کانون انجمن‌های صنفی راهنمایان کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به این که راهنمایان گردشگری مشمول هیچ کمکی از سوی دولت نشده‌اند، اظهار می‌کند: کمک دولت به راهنمایان گردشگری موضوعی است که ایراد آن از سوی وزارت گردشگری نیست و نیاز به دستورات معاونت اقتصادی ریاست جمهور دارد تا بلافاصله و بدون گذران وقت، بررسی‌ برای رفع این مشکل انجام شود.

وی با بیان این که راهنمایان گردشگری خط مقدم زنجیره‌ی صنعت گردشگری هستند، می‌گوید: موضوع راهنمایان گردشگری، بحث نیروی انسانی متخصص است که در مواجهه با مشکلی که بارها در جلسات مختلف مطرح شده است، مورد کم‌مهری دولت قرار گرفته‌اند و با وجود پیگیری‌های بسیار، کمک ملموسی از سوی دولت شامل حال آنان نشده است.

عضو هیات مدیره انجمن راهنمایان گردشگری استان یزد با تاکید بر این که در حمایت از مشاغل آسیب‌دیده، راهنمایان گردشگری با وجود بیشترین خسارت قادر به استفاده از کمک‌های دولت نیستند، عنوان می‌کند: اگر قرار است اتفاقی برای این بخش بیافتد، باید روش و گزینه‌هایی برای راهنمایان گردشگری نیز منظور شود چرا که این شغل نیز همچون سایر مشاغل آسیب‌دیده به واسطه خاص بودن و درصد بالای آسیب‌دیدگی، تحت پوشش بیمه قرار ندارد.

با وجود تاکید دولت بر حمایت از مشاغل آسیب‌دیده ناشی از بحران کرونا، راهنمایان گردشگری که بیشترین خسارت را متحمل شده‌اند، قادر به استفاده از کمک‌های دولت نیستند، آنها کد بیمه‌ای هم ندارند و حتی وام یک میلیون تومانی دولت نیز مشمول حالشان نمی‌شود.وی اضافه می‌کند: علاوه بر این، راهنمایان گردشگری از دی ماه و به دنبال نوسانات سیاسی و اقتصادی کشور بیکار شده‌اند در حالی که سایر مشاغل آسیب‌دیده‌ی کنونی یک ماه بعد و به واسطه کرونا بیکار شده‌اند ولی با این وجود، این شغل خاص و آسیب‌دیده راهکاری برای دریافت تسهیلات ندارد و محلی نیز برای ثبت‌نام آنان نیست چرا که راهنمایان گردشگری کد بیمه‌ای هم ندارند و حتی وام یک میلیون تومانی دولت هم مشمول حال این صنف نمی‌شود.

حاجی‌سعید با تاکید بر این که مشکلات راهنمایان تور محدود به دولت فعلی نیست و برای ساماندهی راهنمایان گردشگری کوتاهی شده است، می‌گوید: امسال قرار است تعداد دو هزار نفر از راهنمایان گردشگری تحت پوشش بیمه‌ بیاوریم ولی در عین حال دولت نیز باید در مساعدت‌های خود به مشاغل، محدودیت‌ها و مدت زمان درگیر شدن آن‌ها را در نظر داشته باشد تا حمایت عادلانه‌ای اتفاق بیافتد.

وی با گلایه از نامشخص بودن نتیجه جلسه مشترک معاون رئیس جمهور با مسئولان گردشگری، بیان می‌کند: در جلسه‌ای که به صورت مشترک میان معاون رییس جمهور و فعالان صنعت گردشگری برگزار شد، با وجود تاکید وزارت میراث فرهنگی بر راهنمایان گردشگری و حل مشکل بیکاری در تاسیسات گردشگری و صحبت‌های رد و بدل شده، جای تعجب دارد که هیچ راهکار و دستوری از سوی معاون رییس جمهور صادر نشد.

این مسئول خاطرنشان می‌کند: آنچه باید اتفاق بیفتد این است که برای مشاغلی مانند راهنمایان گردشگری در شرایط بحرانی، راه حل مناسب و بسته حمایتی درخوری پیش‌بینی شود.

برآورد خسارت پایان کار دولت نیست

حاجی سعید با تاکید بر این که اعلام خسارت راهنمایان گردشگری مشخص و انکارشدنی نیست، می‌گوید: با وجود این که تقاضای فعالان صنعت گردشگری از دولت صرفاً به صورت مساعدت و مشمول همه چرخه گردشگری نبوده و به صورت استانی نیز اعلام خسارت شده است اما برآورد خسارت پایان کار نیست بلکه اقدامات دولت برای دوران پسا بحران را نیز می‌طلبد.

وی باسازی و ترمیم صنعت آسیب دیده گردشگری را در بازه زمانی پنج ساله پیش‌بینی و عنوان می‌کند: اقدام دیرهنگام دولت در مساعدت و ارائه تسهیلات مناسب به زنجیره‌های گردشگری، منجر به خارج شدن این بخش‌ها از صنعت گردشگری می‌شود.

اقدام دیرهنگام دولت در مساعدت و ارائه تسهیلات مناسب به زنجیره‌های گردشگری، منجر به خارج شدن راهنمایان گردشگری از صنعت گردشگری می‌شود.خلاقیت راه نجات‌بخش راهنمایان گردشگری

رییس کانون انجمن‌های صنفی راهنمایان کشور با بیان این که راهکارهای خلاقانه‌ پس از کمک‌های دولت و به خصوص در بخش‌های دیگر یاری‌بخش صنعت گردشگری هستند،اظهار می‌کند: پیشنهاداتی را مشخصاً برای به کارگیری راهنمایان تور در بخش‌های دیگر صنعت گردشگری مطرح کردیم تا این افراد به واسطه تسلط و مهارت‌های خود در بخش‌های دیگری مانند مشاغل و کسب‌ و کارهای اینترنتی فروش صنایع دستی کشور فعال شوند.

وی ادامه می‌دهد: این قشر در زمینه‌های دیگر نیز با گذراندن دوره‌های خاص می‌توانند به عنوان نمونه در نقش بازرسان میراث گردشگری مشغول به کار شوند و به نوعی مسئولیت بازرسی از تاسیسات گردشگری به بخشی از این فعالان واگذار شود.

حاجی سعید از ورود برخی از شهرداری‌ها به برای بکارگیری نیروهای انسانی راهنمای تور خبر می‌دهد و می‌گوید: در استان‌هایی مانند کرمان، سازمان فرهنگی‌، اجتماعی و ورزشی شهرداری با اقدامی هوشمندانه، راهنمایان را در قالب «راهنمای سلامت شهروندی» و ایده‌هایی مشابه با ارائه آموزش‌های دانشگاه علوم پزشکی به کار گرفته است.

وی با تاکید بر این که گردشگری باید برای بازبینی خود مبلغ درخواستی را از دولت دریافت کند، یادآور می‌شود: گردشگری جزو صنایعی است که کمتر کمکی را از سوی دولت مطالبه کرده و نباید نادیده گرفته شود اما بودجه در نظر گرفته شده برای تخصیص، حتی نصف میزان پیش‌بینی شده هم نیست که البته این مهم، به طور مکرر از سوی دکتر مونسان وزیر میراث نیز مطرح شده است.

درخواست‌های منطقی و بی‌توجهی‌های غیرمنطقی

حاجی سعید با طرح این سوال که «چرا دولت در برآورد خسارت منطقی وزارت گردشگری، تقاضای تسهیلات را کمتر از نصف کرده است؟»، تصریح می‌کند: عدد مطرح شده از سوی وزارت گردشگری غیرمنطقی نبوده و حداقل خسارت در این مدت و حتی کمتر در نظر گرفته شده و این در حالی است که راهنمایان گردشگری از اسفند ماه و چند ماه زودتر از سایر مشاغل تعطیل شده بودند.

وی آغاز گردشگری داخلی را خوشبینانه‌ترین حالت برای صنعت گردشگری می‌داند و می‌گوید: باید در نظر داشته باشیم که اگر تا پایان سال هیچ اتفاقی نیفتد و واکسن کرونا نیز کشف نشود، گردشگری ناخواسته تحت تاثیر قرار می‌گیرد و مردم نیز حداکثر محل کسب و کار خود را به عنوان دومین مقصدشان انتخاب می‌کنند، پس سفر باز هم به تعویق خواهد افتاد.

وی شروع گردشگری خارجی را بسیار دیرتر از گردشگری داخلی عنوان و خاطرنشان می‌کند: از آنجایی که گردشگری خارجی نیز به سادگی در شرایط کنونی اتفاق نمی‌افتد، شاید ضروری است که درست و با تاکید بیشتری، وضعیت این صنعت به گوش دولت و هیات دولت برسد و کمک‌های ویژه، نه کمک‌هایی معمولی برای این صنعت درنظر گرفته شود.

آغاز قرن جدید نگرانی مهم صنعت گردشگری

رییس کانون انجمن‌های صنفی راهنمایان کشور آغاز قرن جدید در بحران کرونا را نگرانی مهمی برای فعالان این صنعت و بخش خصوصی اعلام می‌کند و می‌گوید: اگر مدیریت دیرهنگام و حداقلی در زمان ورود صنعت گردشگری به سده بعدی و قرن جدید اتفاق بیافتد، این صنعت دچار بحران‌های اساسی‌تری می‌شود که سه تا پنج سال زمان برای احیای آن لازم است و این مسئله ما را نگران می‌کند.

حمایت دیرهنگام دولت از صنعت گردشگری، بسیاری از نیروهای جوان این بخش مانند راهنمایان تور را به مشاغل دیگر سوق می‌دهد در حالی که کشوری پس از بحران برنده خواهد بود که بتواند نیروهای انسانی خود را حفظ کند.حاجی سعید در همین راستا تنفس سه ماهه وام‌ها و تسهیلات دولت برای این مشاغل را بی‌فایده می‌خواند و اظهار می‌کند: تنفس سه ماهه برای شاغلانی که احتمالاً تا یک سال آینده بیکار خواهند بود، موثر نیست و دولت باید با در نظر گرفتن واقعیت‌های این صنعت، به ویژه زمان آغاز فعالیت‌های فعالان گردشگری، بسته‌های حمایتی مناسبی را ارائه و زمان بازپرداخت تسهیلات را تعیین کند.

عضو انجمن هیات مدیره راهنمایان گردشگری استان یزد ادامه داد: دولت نباید راهنمایان گردشگری را با اصناف و مشاغل دیگر یکسان بداند چرا که این مقایسه با در نظر داشتن زمان و نوع بیکاری و زمان آغاز فعالیت‌های آن‌ها درست نیست، پس یا این نیازها به درستی تبیین نشده یا در سیستم اقتصادی دولت تصمیم‌گری درستی نشده است.

نبرد ناعادلانه با مشکلات معیشتی

حاجی سعید با دفاع از تلاش‌های وزارت میراث فرهنگی، خاطر نشان می‌کند: مشخصا سیستم اقتصادی دولت را در نظر دارم چرا که به ضرورت مراجعه به بانک مرکزی و معاونت اقتصادی دولت، صندوق توسعه ملی و محل‌های دیگری نیز اشاره کرده‌ایم و باید برای جلوگیری از مشکلات بیکاری و تحمیل مشکلات معیشتی به مردم بلافاصله اقدام شود، هر چند که در رابطه با مشکلات بیکاری و معیشت راهنمایان گردشگری نیز صحبت شده است.

وی بیشترین نگرانی در این رابطه را مرتبط با راهنمایان تازه کار و جوان‌تر بیان می‌کند و می‌گوید: برخی از راهنمایان گردشگری قدیمی و تورهای ملی که حدود 10 درصد جامعه راهنمایان را تشکیل می‌دهند، پشتوانه پس‌اندازی برای گذران یک سال را هم دارند اما راهنمایان محلی به عنوان قشر با انگیزه و جوان که عمدتاً بدون پشتوانه مالی هستند، بیشترین آسیب را خواهند دید و در صورت حمایت نشدن از چرخه صنعت گردشگری خارج می‌شوند.

این فعال گردشگری، متوسط سواد راهنمایان گردشگری را بیش از مقطع کارشناسی می‌خواند و بیان می‌کند: نگرانی اصلی ما در مورد این راهنمایان جوان و نیروهای انسانی، خروج آن‌ها از صنعت گردشگری و روی آوردن به دیگر مشاغل است چرا که جذب این نیروهای ماهر و جوان و با انگیزه و باسواد در مشاغل دیگر کار ساده‌ای است اما انچه مشکل‌آفرین است زمان چند ساله برای تربیت مجدد نیروهای متخصص است.

حاجی سعید در پایان جهش سفر در دوران پسا بحران را به شدت نیازمند راهنمایان گردشگری می‌داند و تصریح می‌کند: به محض توقف ویروس و در بازه زمانی 10 ماهه پس از ‌آن، کشور با حجم خوبی از سفر مواجه خواهد شد، پس لازم است که این نیروهای جوان حفظ شوند؛ چرا که کشوری پس از بحران برنده خواهد بود که بتواند نیروهای انسانی خود را در صنعت گردشگری برای این دوران حفظ کند.

منبع:ایسنا

مهمان‌ناخوانده در اقامتگاه‌های بوم‌گردی این حوزه گردشگری را کامل تعطیل کرد

با ورود مهمان ناخوانده چینی به کشور بسیاری از اقامتگاه‌ها دستخوش رکود شده‌اند و در این میان اقامتگاه‌های بوم‌گردی که در رده مراکز اقامتی سنتی جای می‌گیرند نیز بیشترین آسیب را دیده و چراغ‌هایشان خاموش شده است به‌گونه‌ای که برخی از این اقامتگاه‌ها به‌طور کامل غیر‌فعال و تعطیل شده‌اند، همچنین برخی از آنها نیز که همچنان فعالیت خود را ادامه می‌دهند به ناچار و به علت نداشتن توان مالی بالا اغلب نیروی انسانی فعال خود در این اقامتگاه‌ها را تعدیل کرده‌اند زیرا اغلب صاحبان این مشاغل عنوان کرده‌اند با رکود به وجود آمده در حال‌حاضر در تامین معیشت خود نیز با مشکلاتی مواجه شده‌اند.
چراغ «بوم‌گردی»ها خاموش شد
در همین راستا صاحبان این نوع از کسب و کارها برای رفع این مشکلات راهکارهایی را در قالب پنج درخواست از مسوولان مطرح کردند. تاکنون در وزارت میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری حدود هزار و ۷۰۰ واحد اقامتگاه بوم‌گردی فعال در کشور به ثبت رسیده است. در واقع این نوع از اقامتگاه‌ها در رده اقامتگاه‌های سنتی جای می‌گیرند که از ابتدای آغاز به‌کار آنها تاکنون از سوی گردشگران استقبال قابل‌توجهی از آنها شده است به‌طوری‌که برخی از توریست‌های داخلی و گردشگران خارجی ترجیح می‌دهند به شهر‌هایی که در آنها چنین اقامتگاه‌هایی وجود دارد سفر کنند. در واقع حتی می‌توان گفت که اقامتگاه‌های بوم‌گردی در برخی از موارد عامل سفر برخی از توریست‌ها هستند. از زمانی که ویروس کرونا سفر خود را از چین آغاز کرد و به ایران رسید اقامتگاه‌های بوم‌گردی نیز همانند سایر بخش‌های بازار گردشگری تحت‌تاثیر قرار گرفته‌اند به‌گونه‌ای که این اتفاق زیان‌های اقتصادی قابل‌توجهی را برای صاحبان این نوع از کسب‌وکارها ایجاد کرده است.

برخی از فعالان این حوزه به «دنیای‌اقتصاد» اعلام کردند از اواسط بهمن‌ماه سال ۹۸ که ویروس کرونا در کشور شیوع پیدا کرد تاکنون اصلا پذیرش مسافر نداشته‌اند و میزان درآمد آنها نسبت به مدت زمان سال گذشته ۱۰۰ درصد کاهش داشته و به صفر رسیده است. طی بررسی‌های صورت‌گرفته از سوی «دنیای‌اقتصاد» در بهمن و اسفند ماه سال۹۷ و همچنین فروردین سال ۹۸ میانگین درآمد سه ماهه صاحبان اقامتگاه‌های بوم‌گردی ۵۵ میلیون تومان بوده است که مانند گذشته در مقایسه با هتل‌ها درآمد کمتری را به خود اختصاص داده‌اند. متاسفانه با شیوع ویروس کرونا و کاهش سفرها این بوم‌گردی‌ها نیز بخش عمده‌ای از درآمد خود را از دست داده‌اند و با توجه به اینکه همیشه میزان درآمد بوم‌گردی‌ها نسبت به درآمد سایر اقامتگاه‌های فعال در بازار گردشگری کمتر بوده است، بنابراین به نسبت آن نیز درآمد کمتری از دست داده و سودی دریافت نکرده‌اند. در واقع می‌توان گفت که اقامتگاه‌های بوم‌گردی سود اقتصادی در مدت زمان شیوع ویروس کرونا نداشته‌اند و این نوع از اقامتگاه‌ها در مقایسه با هتل‌ها ضرر اقتصادی هم به آنها تحمیل نشده است زیرا هتلداران با وجود اینکه درآمدی کسب نمی‌کنند اما موظف به پرداخت هزینه‌های ثابت و هزینه نگهداری هتل‌ها که شامل هزینه‌هایی همچون حقوق کارکنان می‌شود، هستند. در مقابل بوم‌گردی‌ها با توجه به کوچک‌تر بودن و نداشتن نیروی انسانی زیاد زیان کمتری نسبت به هتل‌ها داشته‌اند اما جبران این گونه زیان‌ها چه کم و چه زیاد برای هر دو بخش از اقامتگاه‌‌ها بسیار دشوار است. در حال‌حاضر و با شیوع ویروس کرونا میزان تقاضا جهت اقامت در بوم‌گردی و هتل‌ها یکسان است. در واقع از زمان شیوع کرونا تمامی واحدهای اقامتی در کشور پذیرش مسافر نداشته‌اند و میزان درآمد آنها صفر شده است. از سوی دیگر با توجه به‌ اینکه بوم‌گردی‌ها در بازار گردشگری نوپا بوده و تازه فعالیت‌های خود را آغاز کرده‌اند با بروز چنین مشکلاتی به‌راحتی آسیب می‌بینند به‌طوری که بسیار راحت‌تر از هتل‌ها ورشکست می‌شوند؛ در واقع بوم‌گردی‌ها توان مقابله با چنین مشکلات اقتصادی را ندارند و شرایط احیای برای آنها نیز کاملا سخت است. فعالان اقامتگاه‌های بوم‌گردی به «دنیای‌اقتصاد» عنوان کردند صاحبان بوم‌گردی و هتلداران بوم‌گردی موظف به پرداخت هزینه‌‌های ثابتی همچون هزینه آبونمان آب، برق، گاز و اینترنت هستند که برای بوم‌گردی‌ها این هزینه‌ها چندان هم زیاد نیست. بنابراین می‌توان بزرگ‌ترین زیان برای بوم‌گردی‌ها را عدم منفعت آنها که به علت نداشتن درآمد است، دانست.

در این میان فعالان تاکید کردند تاکنون برای بوم‌گردی‌های خود هزینه‌های قابل‌توجهی کرده‌ایم به امید اینکه در تعطیلات عید نوروز ۹۹ کسب درآمد بیشتری داشته باشیم. صاحبان بوم‌گردی خواستار اعطای وام با بهره بسیار پایین و همچنین خواهان ایجاد وقفه ۶ ماه تا یک‌سال برای پرداخت اقساط وام‌ها نیز هستند. تعدادی از فعالان بوم‌گردی در گفت‌وگو با «اکوایران» اعلام کردند پیش‌بینی کرده بودیم که در تعطیلات عید ۹۹ حدود ۵۰ هزار مسافر در اقامتگاه‌هایمان اقامت خواهند داشت به همین دلیل هزینه‌های قابل‌توجهی برای بازسازی و بهسازی مراکز اقامتی کرده‌ایم و همچنین برای این تعطیلات تدارک قابل‌توجهی درخصوص تجهیزات و استخدام نیروی انسانی کرده بودیم، علاوه‌بر آن برای این ایام مواد غذایی را خریداری کرده و در انبار قرار داده‌ایم که همین امر موجب ضرر و زیان مالی قابل‌توجهی شده است. وضعیت درآمدی فعالان این حوزه گردشگری به اندازه‌ای دچار رکود شده است که صاحبان این اقامتگاه‌ها در تامین مخارج معیشتی خود نیز دچار مشکل شده‌اند. در واقع به علت کرونا مجبور شدیم این مرکز اقامتی را تعطیل کنیم که همین امر موجب ضرر و زیان صاحبان این واحدهای صنفی شده است زیرا آنها هزینه‌های جاری خود را همانند گذشته داشته اما میزان درآمد آنها به صفر رسیده است.

فعالان بخش سنتی اقامتگاه‌های کشور برای جبران خسارات به‌وجود آمده از طریق شیوع ویروس کرونا ۵ درخواست خود از دولت را اعلام کردند: اول اینکه از دولت درخواست کردند تا سفر ارزان قیمت را در کشور ایجاد کند و همچنین این مراکز را به آژانس‌های مسافرتی معرفی کنند، در گام دوم شرایط را برای تبلیغات در رسانه ملی فراهم کنند تا از این طریق موجب افزایش جذب گردشگران در این بوم‌گردی‌ها شوند. همچنین درخواست پرداخت وام کم بهره از دولت را داشته و خواهان تنفس ۴ ماهه برای پرداخت اقساط وام‌های دریافتی‌شده‌اند تا با این روش‌ها به این فعالان کمک کرده و موجب ادامه فعالیت آنها در چرخه گردشگری شوند.

بخش از گردشگری ظرفیت بالایی برای ایجاد اشتغال و ارزش افزوده در کشور دارد به‌طوری که تاکنون در این نوع از اقامتگاه‌ها تعداد قابل‌توجهی مشغول به کار هستند، در واقع در هر واحد از بوم‌گردی‌ها حدود سه نفر به‌طور مستقیم و ۳۰ نفر به‌طور غیر‌مستقیم فعالیت داشته‌اند اما کرونا چراغ درآمدی آنها را خاموش کرد.

منبع:عصر اقتصاد

معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با ۲۴۰ نماینده دیگر کشورها در ویدئوکنفرانس بین‌المللی سازمان جهانی گردشگری که با رویکرد رونق دوباره صنعت گردشگری در جهان برگزار شد، حاضر و به تبادل‌نظر پرداخت.