مرز هوایی فرودگاه یاسوج توسط وزارت کشور تصویب شد

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری کهگیلویه و بویراحمد از تصویب مرز هوایی فرودگاه یاسوج توسط وزارت کشور خبر داد و گفت: منتظر تصویب طرح در هیات دولت هستیم.

 کیامرث حاجی‌زاده در نشست کارگروه گردشگری و خدمات سفر که با حضور دبیر خدمات سفر وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برگزار شد با تسلیت دهه اول فاطمیه گفت: کهگیلویه و بویراحمد در بحث گردشگری و توریسم ویژه دیده شود.

وی با بیان اینکه همانطور که استان‌های شمالی در بحث گردشگری دیده می‌شود این استان هم دیده شود، افزود: وزارت توجه بیشتری به ظرفیت‌های گردشگری کهگیلویه و بویراحمد  داشته باشد.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه مقدمات سفر گردشگران در دوران پساکرونا به کهگیلویه و بویراحمد فراهم شود، گفت: اگر گردشگری آنطور که باید و شاید در  استان مورد توجه قرار می‌گرفت و اتفاق می‌افتاد این استان در حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و ایجاد اشتغال غنی می‌شد.

حاجی زاده تصریح کرد: برای توسعه گردشگری لازم است زیرساخت‌های حوزه گردشگری در استان جدی گرفته شود در سفر رئیس جمهور به استان ۴۰۰ میلیارد تومان برای محور یاسوج _ سی‌سخت اختصاص یافت یا احداث بیمارستان در سی‌سخت همه در راستای توجه به مقوله مهم گردشگری است.

وی با اشاره به مشکلات فراوان زیرساختی در شهر گردشگرپذیر سی‌سخت ادامه داد: پیست اسکی کاکان یکی از ظرفیت‌های گردشگری کهگیلویه و بویراحمد است اما هیچ خدماتی در این مکان که مورد استقبال مردم قرار می‌گیرد ارائه  نمی‌شود.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه تله‌کابین یاسوج چه زمانی می‌خواهد تعیین تکلیف شود، افزود: استان به لحاظ زیرساخت‌های گردشگری عقب است اگر می‌خواهیم اشتغال و بیکاری را حل کنیم به زیرساخت‌های گردشگری توجه کنیم.

حاجی زاده در ادامه با اشاره به رعایت پروتکل‌های بهداشتی در پذیرش مسافران گفت: کارهای خوبی در فرودگاه یاسوج در زمان استاندار قبل و کنونی صورت گرفته است.

وی، عنوان کرد: مرز هوایی فرودگاه یاسوج به تصویب وزارت کشور رسیده و منتظر تصویب در هیات دولت هستیم، ضمن اینکه پروازهای تهران هر روز انجام شود و پرواز به مشهد مقدس دوباره از سر گرفته شود.

وی با تاکید بر ساماندهی خانه‌های استیجاری گفت: وزارت گردشگری با استفاده از ظرفیت رسانه ملی و فضای مجازی اقدام به معرفی جاذبه‌های گردشگری استان کند.

حاجی زاده با اشاره به ساماندهی پارک جنگلی و ساحلی یاسوج خواستار تعیین تکلیف پروژه گردشگری بلادشاپور و دهکده گردشگری چم‌شیر شد.

به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی استانداری کهگیلویه و بویراحمد، وی با انتقاد از وضعیت نامناسب آبشار و تنگ مهریان یاسوج، بیان کرد: شهرداری به این مکان مهم گردشگری جدی‌تر ورود کند.

منبع:ایسنا

تماشای ۴ نقطه ایران از دبی

مسؤول هماهنگی بخش گردشگری پاویون ایران در اکسپو دبی از تولید محتوای VR (عینک واقعیت مجازی) برای چهار نقطه از ایران با هدف آشنایی بازدیدکنندگان این نمایشگاه خبر داد.

به گزارش ایسنا، پس از نقدهای زیادی که متوجه پاویون ایران در اکسپو دبی شده است، خشایار نیکزادفر ـ مدیرعامل شرکت مادرتخصصی ایرانگردی و جهانگردی ـ که هماهنگ‌کننده بخش گردشگری پاویون ایران در این نمایشگاه به شمار می‌آید، درباره برنامه‌های آتی غرفه گردشگری ایران، توضیح داد: با همکاری روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای چهار نقطه از کشور مانند حافظیه، میدان نقش جهان، معبد آناهیتا و پاسارگاد، تولید محتوا شده است و عینک‌های VR به همین منظور تهیه شد تا با استفاده از آن‌ها بتوان با جاذبه‌های این نقاط آشنا شد. در حال حاضر تولید محتوا برای معبد آناهیتا آماده شده است. این عینک‌ها در اختیار بازدیدکنندگان پاویون ایران قرار خواهد گرفت.

او درباره نشست‌های B۲B در حاشیه اکسپو دبی، گفت: قرار است در روزهای آینده جلسات رو در رو بین فعالان گردشگری و هنرمندان صنایع دستی و مدیران تأسیسات گردشگری ایران با همتایان آن‌ها در ۲۳ کشور هدف ایران در پاویون گردشگری برگزار شود. این بستر را فراهم کردیم تا بخش خصوصی بتواند جلسات مختلفی با همتایان خود در کشورهای دیگر داشته باشد.

نیکزادفر افزود: این جلسات هفته آینده به اداره‌های کل میراث فرهنگی در استان‌ها ابلاغ می‌شود تا بتوان آن را اجرا کرد. ما می‌خواهیم هنرمندان نیز حضور داشته باشند تا روند تولید صنایع دستی به صورت زنده در پاویون ایران اجرا شود.

نمایشگاه اکسپو که از تاریخ ۹ مهر ۱۴۰۰ آغاز شده است، به مدت شش ماه تا ۱۱ فروردین ۱۴۰۱ در شهر دبی امارات ادامه خواهد داشت. امارات پیش‌بینی کرده است تا ۲۵ میلیون نفر از اکسپو بازدید کنند. به گفته مدیرعامل شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی ایران پاویون ایران در دو ماه برگزاری نخست اکسپو حدود ۶۰۰ هزار نفر بازدیدکننده داشت، درحالی که در همان بازه زمانی بیش از ۵.۷ میلیون نفر از اکسپو دبی بازدید کرده بودند.

وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که مسؤولیت بخش گردشگری پاویون ایران را به عهده دارد، پس از دریافت گزارش هایی از کیفیت پایین بازدیدها، گروهی از راهنمایان را به این پاویون اعزام کرد که معتقد است این اقدام کیفیت بازدیدها را ارتقاء داده است. بسیاری از کارشناسان، معماران، ‌فعالان اقتصادی، ‌فرهنگی و گردشگری نقدهای صریحی را به محتوا و مدیریت پاویون ایران در اکسپو دبی وارد کرده‌اند.

منبع:ایسنا

درختان اُرس طارم در لیست میراث فرهنگی کشور

رئیس اداره منابع‌طبیعی و آبخیزداری طارم گفت: درختان اُرس در منطقه جیش‌آباد این شهرستان، جزو میراث فرهنگی کشور ثبت شده‌ است.

رضا احمدی در گفت‌وگو با ایسنا، در رابطه با جنگل‌های طارم، اظهار کرد: این شهرستان دارای مناطق جنگلی متنوعی است که در این مناطق درختانی هم‌چون درخت اُرس، زالزالک، بلوط، بنه و … وجود داشته و این مناطق فواید و ارزش زیادی برای طارم دارد.

وی با اشاره به اینکه گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری در جنگل‌های این شهرستان وجود دارد، افزود: درختان جنگلی در حفظ آب‌های جاری بسیار موثر هستند و با این کار به تامین ذخایر زیرزمینی آبی در شهرستان کمک می‌کنند. همچنین وجود جنگل از فرسایش خاک نیز جلوگیری می‌کند.

این مسئول تصریح کرد: مناطق جنگلی این شهرستان مانند جنگل‌های موجود در مسیر آب‌بر به شفت، آب‌بر به باکلور، منطقه جیش‌آباد، هزاررود، مسیر شیرین‌سو به سیاب، شیت به ولیدر و … جزو مناطق زیبا و دیدنی شهرستان هستند که می‌توانند از لحاظ گردشگری نیز برای طارم موثر باشند.

احمدی با بیان اینکه درختان ارس جزو درختان ممنوع‌القطع هستند، ادامه داد: درختان اُرس در منطقه جیش‌آباد شهرستان، جزو میراث فرهنگی کشور ثبت شده‌اند و در بین شهرستان‌های استان، طارم بیشترین دخیره‌گاه جنگلی درخت اُرس را دارد.

رئیس اداره منابع‌طبیعی و آبخیزداری طارم، عنوان کرد: یکی از تهدیداتی که برای جنگل‌های شهرستان وجود دارد، تهدید آفت سالانه اُرس واش و آفت درختان بلوط است که به صورت مکانیزه با آن‌ها مبارزه می‌شود و در سال‌جاری نیز بخش زیادی از مبارزه مکانیزه علیه این آفات در جنگل‌های شهرستان انجام شده‌ است و توانسته‌ایم بخشی از آفات را از بین ببریم.

وی با بیان اینکه قاچاق چوب، درختان جنگلی طارم را تهدید نمی‌کند، خاطرنشان کرد: جنگل‌ها علاوه بر زیبایی فواید زیادی نیز برای محیط‌زیست و حیات‌وحش شهرستان دارند که امیدواریم خود مردم شهرستان همانند همیشه در حفاظت از جنگل‌های شهرستان و جنگل‌کاری نیز کمک‌حال منابع‌طبیعی شهرستان باشند و تا حد امکان از روشن کردن آتش در این مناطق خودداری کنند.

منبع:ایسنا

پایان سفر لاکچری میلیاردر ژاپنی به فضا

هشتم دسامبر “یوساکو مائه‌زاوا”(Yusaku Maezawa)، میلیاردر ژاپنی به همراه “یوزو هیرانو”(Yozo Hirano)، تهیه کننده فیلم و “الکساندر میسورکین”(Alexander Misurkin)، فضانورد، سوار بر موشک سایوز روسیه به فضا رفتند. این سه خدمه ماموریت سایوز ام ۲۰ ساعاتی پیش پس از یک سفر ۱۲ روزه به ایستگاه فضایی بین‌المللی به زمین بازگشتند.

به گزارش ایسنا، رفت و بازگشت موفقیت آمیز این میلیاردر ژاپنی به فضا توسط موشک روسی نشان دهنده بازگشت روسیه به گردشگری فضایی پس از یک وقفه طولانی است.

“یوساکو مائه‌زاوا”، میلیاردر ژاپنی پس از ۱۲ روز اقامت در ایستگاه فضایی بین‌المللی به زمین بازگشت و طی این مدت اقامتش در ایستگاه فضایی بین‌المللی ویدیوهایی درباره انجام کارهای روزمره در فضا از جمله مسواک زدن و رفتن به توالت تهیه کرده است.

آژانس فضایی روسیه اعلام کرد، یوساکو مائه‌زاوا و دستیارش یوزو هیرانو، حدود ساعت ۰۳:۱۳ به وقت گرینویچ روز دوشنبه(۶:۴۳ صبح به وقت تهران) به همراه الکساندر میسورکین فضانورد روسی در استپ قزاقستان فرود آمدند.

سازمان فضایی فدرال روسیه در بیانیه‌ای در وب سایت خود گفت: پرواز فضاپیمای توریستی سایوز ام اس-۲۰ به پایان رسید.

این سفر نشان دهنده بازگشت روسیه به گردشگری فضایی پس از یک توقف طولانی مدت بود.

این سه نفر ۱۲ روز را در فضا گذراندند و طی این مدت گردشگران فضایی ژاپنی زندگی روزمره خود در ایستگاه فضایی بین‌المللی را در کانال محبوب یوتیوب Maezawa منتشر کردند.

این میلیاردر ۴۶ ساله برای یک میلیون دنبال کننده خود در یوتیوب، نحوه مسواک زدن و رفتن به توالت در فضا را به صورت تصویری توضیح داد.

او طی این ویدیو در حالی که نشان می‌داد فضانوردان از یک قیف دستی برای ادرار کردن استفاده می‌کنند، گفت: ادرار کردن بسیار آسان است.

وی در ویدیوهای دیگری به دنبال کنندگانش نشان داد که چگونه در فضا و در شرایط ریزگرانش به درستی چای بنوشند و بخوابند.

در یکی دیگر از ویدیوهایی که وی در کانال یوتیوب خود منتشر کرده است نحوه خوردن خوراکی در ایستگاه فضایی بین‌المللی را به دنبال کنندگانش نشان داده است.

از دیگر کارهای این فرد ژاپنی در فضا می‌توان به نواختن آهنگ بر روی یکی از اجزای فلزی ایستگاه فضایی که همانند طبل بود اشاره کرد. در ویدیویی دیگر او تمام لباس‌هایی را که با خود به فضا برده بود نشان داد.

مائه‌زاوا در این سفر ۱۲ روزه خود تصاویر مختلفی نیز منتشر کرده است و در یک ویدیو نیز نحوه به ثبت رساندن این تصاویر بی نظیر را نشان داده است.

هنگامی که این سه مسافر فضایی در هشتم دسامبر به ایستگاه فضایی بین‌المللی رسیدند، به خدمه هفت نفره ایستگاه فضایی بین‌المللی که مشغول انجام تحقیقاتی در زمینه زیست‌شناسی فضایی و فیزیک بودند، پیوستند. طی این ماموریت ۱۲ روزه آنها با فضانوردان ساکن ایستگاه فضایی بین‌المللی شامل “پیوتر دوبروف”(Pyotr Dubrov) و “آنتون شکاپلروف”(Anton Shkaplerov) فضانوردان روسکاسموس،”مارک ونده هی”(Mark Vande Hei) فضانورد ناسا،”ماتیاس ماورر”(Matthias Maurer) فضانورد آژانس فضایی اروپا، “توماس مارشبرن”(Thomas Marshburn)، “راجا چاری”(Raja Chari) و “کایلا بارون”(Kayla Barron) فضانوردان ناسا ملاقات کردند.

مائه‌زاوا امیدوار است که پس از این ماموریت، به مکانی دورتر از ایستگاه فضایی بین‌المللی سفر کند. این میلیاردر ژاپنی قرار است سفری به نزدیکی ماه داشته باشد. این سفر با موشک استارشیپ انجام خواهد گرفت. زمان انجام این ماموریت سال ۲۰۲۳ اعلام شده اما این زمان‌بندی قطعی نیست.

مائزاوا قصد دارد هشت نفر را با خود در ماموریتی در سال ۲۰۲۳ به ماه ببرد. او و دستیارش پس از تویوهیرو آکی‌یاما(Toyohiro Akiyama) روزنامه نگار ژاپنی که در سال ۱۹۹۰ به ایستگاه فضایی میر سفر کرد، اولین شهروندان خصوصی ژاپنی هستند که به فضا رفته‌اند. ایستگاه فضایی میر یک ایستگاه مدارگرد شوروی و بعد از آن روسیه بود. میر نخستین ایستگاه پژوهشی بشری در فضا بود که انسان به‌طور درازمدت در آن سکونت داشت.

در ماه اکتبر آژانس فضایی “روسکاسموس” روسیه موشک سایوز MS-۱۹ را به فضا پرتاب کرد. در این سفر یک بازیگر روسی به همراه یک کارگردان و فضانورد “آنتوان شاکپلروف” عازم ایستگاه فضایی بین‌المللی شدند. “یولیا پرسلید”(Yulia Peresild)، بازیگر  و “کلیم شیپنکو”(Klim Shipenko)، کارگردان برای ساخت یک فیلم سینمایی به ایستگاه فضایی رفتند. این دو به مدت ۱۰ روز در فضا ماندند.

منبع:ایسنا

گسترش شبکه پروازی ایران و امارات برای رشد سفرِ خارجی‌ها

معاون گردشگری از گسترش شبکه پروازی میان ایران و امارات خبر داد و گفت: افزایش تبادل گردشگر میان جمهوری اسلامی ایران با کشورهای همسایه با گسترش این شبکه پروازی در دستور کار قرار داد.

به گزارش ایسنا به نقل از روابط‌عمومی معاونت گردشگری، علی‌اصغر شالبافیان در دیدارِ «حمد عبیدالله»، نماینده یکی از شرکت‌های هواپیمایی امارات، با اشاره به این‌که خطوط هوایی فلای دبی با دارا بودن پروازهای کانکشن یا دارای نقطه اتصال، برای ارتباط کشورهای مختلف با ایران اهمیت قابل ‌توجهی دارد، گفت: پیرو تقاضای گردشگران ورودی از لاهور پاکستان، حیدرآباد هند، بحرین، کویت و عمان در نظر داریم ظرفیت‌های موجود از جمله شبکه فعال پروازی ایران و امارات را به خدمت بگیریم.

او همچنین از تجمیع ظرفیت‌های بخش خصوصی و دولتی به منظور گسترش روابط گردشگری میان ایران با کشورهای همسایه سخن گفت.

حمد عبیدالله، معاون بازرگانی این شرکت هواپیمایی اماراتی، در این دیدار به گزارش‌های دریافت شده از همایش فعالان گردشگری ایران و عراق که اخیراً با هدف افزایش تبادلات گردشگری در شهر مشهد برگزار شد، از اهمیت این رویداد سخن گفت و افزود: فراهم کردن ارتباط بخش خصوصی کشورها در توسعه روابط گردشگری مؤثر است.

او با بیان این‌که هم‌اکنون تعداد ۳۰ پرواز به صورت هفتگی از طریق خطوط هوایی این شرکت هواپیمایی به ایران برقرار است، از افزایش این ظرفیت در آینده‌ای نزدیک تا سقف ۵۰ پرواز خبر داد و تکیه بر این ظرفیت را در هدایت گردشگران به سوی مقاصد گردشگری ایران مؤثر دانست.

عبیدالله با اشاره به این‌که پروازهای این شرکت هواپیمایی به صورت هفتگی به شهرهای شیراز، بندرعباس، تهران، اصفهان و مشهد در حال انجام است، درباره بهره‌برداری از پروازهای دارای نقطه اتصال از پاکستان و عمان به ایران تاکید کرد و فراهم آوردن ارتباط بخش خصوصی دو کشور ایران و امارات را در برنامه‌ریزی و دستیابی به استراتژی‌های اجرایی دارای اهمیت دانست.

منبع:ایسنا

روستاهای اشکذر به روستاهای هدف گردشگری تبدیل شوند

نماینده مردم یزد، اشکذر و بخش ندوشن در مجلس شورای اسلامی با اشاره به ظرفیت‌های گردشگری روستاهای اشکذر گفت: این مناطق به روستاهای هدف گردشگری تبدیل شوند.

«محمدصالح جوکار» در حاشیه بازدید روستاهای شهرستان اشکذر که در ادامه بازدیدهای حوزه انتخابیه یزد و اشکذر صورت گرفت، اظهار کرد: روستاهای از جمله چرخاب، حسین آباد و حسن آباد و امثال این روستاها، دارای سرمایه‌های بسیار زیاد نهفته‌ای هستند.

وی با بیان اینکه یک سری مشکلاتی در این روستاها وجود داشت، خاطرنشان کرد: تامین آب شرب یکی از مهمترین مشکلاتی است که این روستاها باآن روبرو هستند.

نماینده مردم شریف یزد، اشکذر و بخش ندوشن در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: تکمیل خط ریل آهن و توسعه زیرساخت های گردشگری این روستاها از جمله دیگر مسائلی است که باید دستگاه های مربوطه نسبت به رفع مشکلات و تکمیل اقدامات صورت گرفته تلاش بیشتری داشته باشند.

وی با اشاره به اینکه روستاهای این منطقه قابلیت تبدیل به روستاهای هدف گردشگری را دارند افزود: در این زمینه هم دولت باید اقدامات لازم را انجام دهد و هم مردم و دهیاری ها باید همکاری و همراهی لازم را داشته باشند تا در حوزه گردشگری و بوم گردی ها اقدامات لازم صورت پذیرد.

به گزارش ایسنا و به نقل از دفتر این نماینده‌ی مجلس، جوکار در پایان تامین زمین برای مسکن جوانان، بهبود وضعیت راه های دسترسی به روستاها و مواردی از این قبیل را از جمله دیگر مشکلاتی دانست که در این روستاها وجود دارد و دستگاه های مربوطه باید نسبت به رفع این مشکل اقدام لازم را به عمل آورند.

منبع:ایسنا

چهره ایران را در اسپانیا چگونه به رخ می‌کشند؟

ایران پس از دو سال دوری از نمایشگاه‌های خارجی، درحالی قرار است حضور در نمایشگاه اسپانیا را تجربه کند که یکی از بخش‌های پرطرفدار، یعنی اجرای زنده موسیقی را به خاطر کرونا حذف کرده و برخلاف آنچه تشریح شده است برنامه‌های متفاوتی برای “حضور قدرتمند” در این رویداد جهانی در مقایسه با گذشته ندارد.

به گزارش ایسنا، یک ماه مانده تا برگزاری نمایشگاه بین‌المللی گردشگری فیتور اسپانیا، نشست هم‌اندیشی برپایی غرفه ایران با حضور نمایندگان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و کانون جهانگردی و اتومبیلرانی به عنوان مجری غرفه ایران در فیتور، برگزار شده تا طبق موضوع اعلام شده برای این نشست، «راه‌کارهای حضور قدرتمند ایران» در این رویداد جهانی بررسی شود.

وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پیش‌تر مجری دیگری را برای فیتور اسپانیا معرفی کرده بود، اما چندی پیش، این مسؤولیت را به کانون جهانگردی و اتومبیلرانی که چندین دوره سابقه برگزاری این نمایشگاه را داشته است، واگذار کرد.

هادی سجادی‌راد ـ مدیر گردشگری و صنایع دستی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی ـ در این نشست که با حضور شرکت‌کنندگان نمایشگاه فیتور ۲۰۲۲ برگزار شد، با بیان این‌که غرفه ایران در بخش اروپایی نمایشگاه واقع شده و ابعاد آن هفت و نیم در ۱۶ متر است، با مرور کاستی‌های دوره‌های پیشین، به بررسی راهکارهایی که برای معرفی ظرفیت‌های بی‌شمار و متنوع ایران می‌توان اجرا کرد، پرداخت.

بنا بر گزارش روابط عمومی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی، دیجیتال محور بودن تبلیغات، آماده‌سازی ویدئوهای سه بعدی، برگزاری نشست‌های ایران‌شناسی، ارائه بسته‌های سرمایه‌گذاری در حوزه صنعت گردشگری، بهره‌گیری از ظرفیت‌های رسانه‌ای ایران در اسپانیا، استفاده از نمایشگرهای دیواری نمایشگاه و ایجاد جذابیت‌های بصری از موضوعات مورد توافق و تأکید حاضران بود.

اشاره به این برنامه‌ها به عنوان راه‌کاری برای «حضور قدرتمند ایران» در نمایشگاه اسپانیا، آن‌هم پس از حدود دو سال دوری از چنین مجامعی، درحالی است که کانون جهانگردی و اتومبیلرانی در دوره‌های پیشین، برنامه‌های مشابهی را اجرا کرده و یا در دستور داشت و اینک، با وجود کوچک شدن سهم ایران از بازار جهانی سفر، تغییری در محتوا و برنامه‌ها برای حضور قدرتمندتر مشاهده نمی‌شود. ضمن این‌که در این نشست تاکید شده «در این دوره از نمایشگاه فیتور به منظور پیشگیری از شیوع ویروس کرونا موسیقی زنده توسط هنرمندان کشورمان اجرا نخواهد شد.»

ایران زمستان ۲۰۲۰ پیش از همه‌گیری کرونا، زمانی که درگیر بحران‌های سیاسی و اقتصادی سال ۹۸ بود و گردشگران خارجی در تردید سفر به ایران به سر می‌بردند، در این نمایشگاه حضور پیدا کرد و با اجرای گروه رقص‌های آیینی خطه خراسان بزرگ، چهره شاد ایران را به نمایش گذاشت. هرچند که شرکت‌کنندگان آن سال هم از خلوتی غرفه ایران سخن می‌گفتند، اما آن اجرا در چند روز برپایی فیتور، پرطرفدراترین و جذاب‌ترین بخش‌ غرفه ایران به حساب آمد. آن سال هم به رغم ایرادهای وارد شده به کیفیت محتوای برنامه‌های غرفه ایران، در شرایطی که امنیت کشور خدشه‌دار شده بود، تغییری در وضعیت داده نشد.

سوای محتوای قابل تأمل نمایشگاه پیش‌ رو، وسعت غرفه ایران در نمایشگاه ۲۰۲۲  فیتور به نسبت دوره‌های پیشین  کوچک‌تر شده است که رییس جامعه تورگردانان ایران به ایسنا گفت: حدود ۱۷ شرکت‌کننده در این فضا از نمایشگاه فیتور حضور خواهند داشت که حدود ۱۲ شرکت‌کننده از تورگردان‌ها و باقی از جمع هتلداران و فروشندگان صنایع دستی خواهند بود.

بسیاری از آژانس‌داران به ایسنا گفته‌اند که با توجه به رکود دوساله صنعت گردشگری، توقف سفرها و از دست رفتن منابع مالی و درآمدی، توان حضور در این نمایشگاه را ندارند و از حمایتی هم بهره‌مند نشده‌اند. طبق اعلام کانون جهانگردی و اتومبیلرانی قیمت اجاره یک متر فضای نمایشگاه ۴۵۰ یورو بدون محاسبه هزینه غرفه است که حداقل متراژ قابل واگذاری شش متر تعیین شده و هزینه ارسال هر کیلو بار نیز چهار دلار اعلام شده که کل این هزینه‌ها بدون درنظر گرفتن هزینه سفر، بلیت و اقامت است.

نمایشگاه فیتور اسپانیا طبق آخرین اعلام قرار است از ۱۹ تا ۲۳ ژانویه سال ۲۰۲۲ برابر با ۲۹ دی تا ۳ بهمن ۱۴۰۰ در مادرید اسپانیا برگزار شود. فیتور یکی از مهم‌ترین نمایشگاه گردشگری در بازار کشورهای لاتین‌زبان است که جمهوری دومینیکن، کشوری اسپانیایی در دریای کارائیب، شریک این دور نمایشگاه به شمار می‌آید.

در دوره‌های پیشین این نمایشگاه، بیش از ۱۰ هزار کمپانی گردشگری از جمله آژانس‌های مسافرتی، شرکت‌های توریسم محلی، سازمان‌های رسمی، تورگردان‌ها، شرکت‌های حمل و نقل، هتل‌ها و اقامتگاه‌ها، شرکت‌های خدماتی و مراکز آموزشی حضور داشتند و نزدیک به ۸۵۰۰ روزنامه‌نگار و بلاگر این نمایشگاه را پوشش دادند.

منبع:ایسنا

تولید محتوای VR برای چهار نقطه از ایران / ‏‬نشست B۲B در اکسپو

نیکزاد با اشاره به تولید محتوای VR برای چهار نقطه از ایران گفت: در روزهای آینده نشست های B۲B برای فعالان بخش خصوصی گردشگری و صنایع دستی ایرانی با همتایان خارجی آنها برگزار می شود.

به گزارش خبرگزاری مهر، خشایار نیکزادفر مدیرعامل شرکت مادرتخصصی ایرانگردی و جهانگردی درباره برنامه‌های آتی پاویون گردشگری ایران در اکسپوی ۲۰۲۱ دبی گفت: با همکاری روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی برای چهار نقطه از کشور مانند حافظیه، میدان نقش جهان معبد آناهیتا و پاسارگاد تولید محتوا کردیم و برای آن نیز عینک‌های VR تهیه شد تا با استفاده از آنها بتوان با جاذبه‌های این نقاط آشنا شد. در حال حاضر تولید محتوا برای معبد آناهیتا آماده شده است. این عینک‌ها در اختیار بازدیدکنندگان پاویون ایران قرار خواهد گرفت.

وی به برگزاری نشست‌های B۲B اشاره کرد و گفت: قرار است در روزهای آینده جلسات رو در رو بین فعالان گردشگری و هنرمندان صنایع دستی و مدیران تأسیسات گردشگری ایرانی با افراد هم تراز با آنها در ۲۳ کشور هدف ایران در پاویون گردشگری برگزار شود. این بستر را فراهم کردیم تا بخش خصوصی بتواند جلسات مختلفی را با همتایان خود در کشورهای دیگر برگزار کند.

نیکزادفر گفت: این جلسات هفته آینده به اداره‌های کل میراث فرهنگی در استان‌ها ابلاغ می‌شود تا بتوان آن را اجرا کرد. ما می‌خواهیم هنرمندان نیز حضور داشته باشند تا روند تولید صنایع دستی به صورت زنده در پاویون ایران اجرا شود.

منبع:خبرگزاری مهر

سفر ۲۰ دلاری همسایگان به ایران و حذف سفر از سبد خانواده ها

به تازگی اعلام شده عراقی ها با ۲۰ دلار و عمانی ها با ۲۵ ریال می توانند به ایران سفر کنند اما سوال اینجاست آیا ایرانی ها نیز با همین قیمت می توانند در داخل کشور به سفر بروند.

خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ کاهش ارزش پولی ایران، صدور روادید گردشگری و آمادگی هتل‌ها و آژانس‌های مسافرتی و ارائه پکیج‌های مسافرتی و آغاز تورهای آشناسازی خارجی‌ها قدم‌های اولیه برای رونق گردشگری ورودی است.

ارائه پکیج‌های ارزان به گردشگران خارجی یکی از موضوعات مورد بحث این روزهاست به خصوص آنکه بین کشورهای همسایه و ایران رقابتی از لحاظ قیمت نیز بوجود آمده است و البته کشورهای دیگر به دلیل کاهش ارزش پول ایران در حال دریافت نرخ‌های پایین برای گردش در ایران هستند. همین موضوع موجب سوال و تعجب ایرانی‌ها شده است.

اینکه چطور می‌توان با این نرخ میزبان خارجی‌ها بود اما ایرانی‌ها نمی‌توانند با چنین قیمتی گردش کنند به خصوص آنکه طبق آمار منتشر شده در یکی دو سال اخیر، سفر از سبد خانواده‌ها در حال حذف شدن است.

در حال حاضر سفر یک خانواده چهارنفره به چابهار تقریباً برای خانواده‌هایی با درآمد متوسط امکان پذیر نیست. چون هزینه بلیت هواپیمای چهار نفر حدود ۱۲ میلیون تومان می‌شود. هزینه اسکان، غذا و خودرو برای جابه جایی در شهر نیز برای دو روز کمتر از ۶ میلیون تومان نیست. این هزینه‌ها جدا از بیمه و راهنمای سفر و هزینه‌های جانبی دیگر است. این یعنی حداقل ۱۶ میلیون تومان برای سفر دو روزه یک خانواده ۴ نفره باید هزینه شود. اما آیا در حال حاضر صرف این بودجه برای خانواده‌ها امکان پذیر است؟

طبق بررسی مرکز پژوهش‌های مجلس، حدود ۸ میلیون خانوار ایرانی اصلاً به سفر نرفته اند همچنین سفر از هتل به خانه اقوام انجام می‌شود و افرادی که خودروی شخصی ندارند تقریباً سفر تفریحی را از سبد خانواده حذف کرده اند.

۱۳۰۰ یورو برای سفر یک هفته‌ای اروپایی‌ها در ایران

اما در مقابل آن سفر به ایران برای خارجی‌ها چقدر هزینه دارد؟ طبق آنچه که دفاتر خدمات مسافرتی فعال در حوزه تورهای ورودی اعلام می‌کنند؛ برای پکیج فولبرد یک تور هفت روزه سفر به یکی از شهرهای گردشگری ایران مانند اصفهان برای اروپایی‌ها روزی سه میلیون تومان (در حدود ۱۰۰ یورو) لازم است.

ابراهیم پورفرج رئیس جامعه تورگردانان ایران این مقدار هزینه را برای یک مسافر اروپایی و سفر هفت روزه اش به یکی از شهرهای ایران حدود هزار تا ۱۳۰۰ یورو می‌داند آنهم بدون سوغاتی که توسط آنها خریداری می‌شود.

در این باره حقیقی یکی از فعالان در حوزه تورهای ورودی نیز به خبرنگار مهر می‌گوید: یک گردشگر اروپایی تقریباً روزی ۳۰۰ هزار تومان ورودی، ۶۰۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان هزینه اقامت می‌دهد که با در اختیار داشتن راهنما چیزی در حدود سه میلیون تومان در روز باید خرج کند این هزینه جدا از پول بلیت رفت و برگشت به کشورمان است.

ضمن اینکه خیلی از آنها وقتی به ایران می آیند ترجیح می‌دهند حداقل دو تا سه شهر را ببینند که باید به این ها، هزینه پرواز بین شهری نیز افزوده شود. در آن صورت باز هم می‌گویند ایران نسبت به مقاصد دیگر، گران است چون مثلاً وقتی به نپال سفر می‌کنند برای ده روز ۳۰۰ دلار و برای مراکش با بلیت رفت و برگشت ۶۰۰ یورو می‌پردازند.

محمود شفیعی یکی دیگر از تورگردانان ایرانی است که به خبرنگار مهر می‌گوید: سطح توقع اروپایی‌ها بیشتر از مردم کشورهای دیگر است. ضمن اینکه برای شهرها یا مقاصد مذهبی تخفیف‌های بیشتری داده می‌شود به همین دلیل می‌توان برای مقاصد مذهبی قیمت کمتری تعیین کرد.

در همین راستا و در روزهای گذشته تعدادی از آژانس داران عراقی به کرمانشاه، کردستان، گلستان، مشهد رفتند این شهرها جزو شهرهایی است که مسافران عراقی زیادی به آنجا برای درمان و زیارت می‌روند به همین دلیل این شهرها میزبان شدند تا آژانس داران ایرانی و عراقی بتوانند رو در رو درباره سفرهای گروهی تصمیم بگیرند و مسیر سفر عراقی‌ها را با توجه به دستورالعمل صدور روادید گردشگری ایران پیش ببرند و از آن طرف هم آژانس‌های عراقی سفرهای شخصی و انفرادی هموطنانشان را به سمت سفرهای گروهی هدایت کنند آن هم با پکیج‌های ارزان و جذابی که ایرانی‌ها ارائه می‌کنند. این اقدام به دلیل ایجاد رغبت سفر گروهی در میان عراقی‌هاست.

اقامت ۶ روزه در هتل‌های ۵ ستاره مشهد و شیراز با ۱۹۰ دلار

نرخی که، آژانس‌های ایرانی برای عراقی‌ها در خلال این سفرها روی پکیج تور تعیین کرده اند، همراه با خدماتی از جمله ترانسفر رفت و آمد بین ایستگاه قطار یا اتوبوس یا فرودگاه تا هتل بدون بلیت رفت و برگشت بین کشورها محاسبه شده است. طبق این نرخ‌ها، برای اقامت یک نفر به مدت سه شب در هتل‌های یک ستاره مشهد همراه با بوفه صبحانه، ناهار و شام حدود ۲۰ دلار و اقامت در هتل ۵ ستاره با صبحانه ۷۵ دلار تعیین شده است.

اقامت ۶ شب در هتل‌های سه ستاره شهرهای مشهد و شیراز نیز با صبحانه ۱۱۰ دلار و برای اقامت در هتل‌های ۵ ستاره این دو شهر با صبحانه در مدت ۶ شب برای هر نفر تنها ۱۹۰ دلار نرخ در نظر گرفته اند.

نکته قابل تأمل در این تبلیغات آن است که در این تورها، حداقل امکانات در نظر گرفته شده است به عنوان مثال هتل یک ستاره در شهر مشهد حتماً بوفه صبحانه کاملی ندارد و نمی‌توان از اتاق‌های آن توقع یک هتل چهار ستاره را داشت. یا اینکه وعده‌های ناهار و شام در این تورها انتخابی نیست. مهمتر اینکه گردشگران عراقی برای درمان و زیارت به ایران می آیند و هزینه‌های درمان در این تورها جداگانه محاسبه می‌شود. چون خیلی از آنها برای زیبایی، عمل‌های جراحی چشم و لاغری و پیوند اعضا و دندان پزشکی به ایران می آیند. به همین دلیل بیش از سه روز در ایران می‌مانند.

رقابت ایرانی‌ها و عراقی‌ها در ارائه تورهای ارزان

مجتبی احمدی عضو کمیته گردشگری مجمع تشخیص مصلحت نظام و یکی از آژانس داران فعال در حوزه تورهای ورودی به مشهد است که به خبرنگار مهر می‌گوید: این نرخ‌ها را می‌توان برای گردشگر ایرانی نیز در نظر گرفت و با همین مقدار میزبان ایرانی‌ها در شهر مشهد بود.

وی ادامه داد: ما در روزهای اخیر با همکاری هتلداران و فعالان گردشگری در استان خراسان رضوی توانسته ایم پکیج‌های مناسبی در اختیار عراقی‌ها قرار دهیم تا زمانی که برای درمان یا زیارت به مشهد سفر می‌کنند ترجیح دهند همراه با آژانس وارد کشورمان شود به این ترتیب هزینه‌هایشان کمتر خواهد شد. در این صورت می‌توان سفر آنها را ساماندهی کرد و از وجود دلالان در مشهد جلوگیری کرده و از بروز مشکلاتی که این دلالان بوجود می‌آورند پیشگیری کرد. رقمی که برای تور گردشگران عراقی در نظر گرفته ایم را نیز می‌توانیم برای ایرانی‌ها هم اجرا کنیم.

جالب اینجاست پس از اینکه پکیج تورهای ارزان را به عراقی‌ها اعلام کردیم آنها نیز نرخ تورهای خود را برای زوار ایرانی کاهش دادند. به نحوی که اکنون برای سفر ایرانی‌ها به کربلا با کاروان‌های زیارتی و هفت شب و هشت روز اقامت در هتل‌های درجه «ب» کربلا و نجف به همراه بیمه مسافرتی و سه وعده غذا و ترانسفر فرودگاهی و راهنما ۱۵۰ دلار در نظر گرفته شده است و این هزینه برای اقامت در همین هتل‌ها به مدت ۴ شب تنها ۱۰۰ دلار است. البته که این هزینه‌ها جدا از بلیت رفت و برگشت بین دو کشور ایران و عراق است. با این وجود هزینه تست و عوارض همچنان به عهده مسافران ایرانی است.

برخی از گروههای هتلداری عراقی نیز اعلام کرده اند که برای گروههای زیارتی و مسافران ایرانی کربلا در یک تاریخ محدود، هتل و سه وعده غذا را تنها ۱۰ دلار برای هر نفر در نظر گرفته اند. این همان رقابتی است که میان ایرانی‌ها و عراقی‌ها در بستن تورهای زیارتی ایجاد شده است.

سفر عمانی‌ها به ایران با ۲۵ ریال

از سوی دیگر در روزهای گذشته تصاویری از تبلیغ سفر عمانی‌ها به ایران با ۲۵ ریال عمانی منتشر شد. تصویری که نشان می‌داد با مبلغ کمی، یک عمانی می‌تواند در ایران سفر کند. این موضوع باید در تبلیغات در نظر گرفته شود که اگر گفته می‌شود یک عمانی یا عراقی می‌تواند با ۲۰ دلار یا ۲۵ ریال یک هفته در ایران گردش کند، حداقل امکانات برای او در نظر گرفته شده است. برخی به این تبلیغات واکنش نشان داده و اعلام کردند که چطور یک ایرانی نمی‌تواند با این هزینه در ایران یا مشهد سفر کند اما یک خارجی می‌تواند.

آژانس‌های مسافرتی ایرانی معتقدند می‌توان این شرایط را برای ایرانیان در قالب تور، با حداقل امکانات فراهم کرد و با همین قیمت ایرانی‌ها را نیز به سفر مشهد برد منتها با هماهنگی آژانس‌های مسافرتی که توان چانه زنی با بخش‌های دیگر سفر از جمله هتل‌ها و رستوران‌ها را دارند.

به عنوان مثال می‌توان گفت زائرسرای رضوی با توجه به مسافت زیادش از حرم امام رضا (ع)؛ شرایط اسکان هزاران نفر را با حداقل امکانات ایجاد کرده است به نحوی که اقامت ۶ نفر در یک اتاق آن شبی ۵۰ هزار تومان قیمت دارد. به هر حال هر زائری می‌داند تفاوت این زائرسرا با هتل ۵ ستاره در چیست.

این نرخ‌ها زمانی اجرایی می‌شود که بتوان در شهری مانند مشهد تنوع اقامتگاه داشت و با حداقل امکانات مسافر بدون توقع را راضی نگه داشت. اما در همین شهر تورهای گردشگری و مسافرتی نیز وجود دارد که اسکان در هتل‌های ۵ ستاره و با خدمات عالی ارائه می‌کنند و نرخ شأن کمتر از ده میلیون تومان نیست. این نکته نیز نباید فراموش شود که اگر تعدادی از آژانس‌های مسافرتی می‌توانند با همکاری هتل‌ها و رستوران‌ها در حال حاضر نرخ کمتری برای سفر در شهرهایی مانند مشهد یا شمال کشور فراهم کنند، این اقدام باید برای همه آژانس‌های مسافرتی فراهم باشد که بتوانند نرخ کمتری را برای مسافران ایرانی در نظر بگیرند و موجب برگشت سفر به سبد خانواده شود.

منبع:خبرگزاری مهر

موزه‌ها رسانه‌ی ارتباطی قلمداد می‌شوند

نشست علمی و تخصصی «موزه‌ها، علوم انسانی و اثربخشی اجتماعی» ازجمله برنامه‌های پژوهشکده‌ی تاریخ ایران در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بود که به‌مناسبت هفته‌ی پژوهش برگزار شد.

به گزارش ایلنا، نشست علمی و تخصصی «موزه‌ها، علوم انسانی و اثربخشی اجتماعی» با حضور جبرئیل نوکنده (رئیس موزه‌ی ملی ایران)، رضا دبیری‌نژاد (رئیس موزه‌ی ملی ملک) و صفورا برومند (عضو هیأت علمی پژوهشکده‌ی تاریخ ایرانِ پژوهشگاه علوم انسانی) و به صورت غیرحضوری (برخط) برگزار شد.

در این نشست ابتدا برومند با مروری بر تعاریف رسمی به‌عمل آمده از موزه‌ها، به بازخوانی اهمیت و عملکرد این نهادهای فرهنگی-اجتماعی و ارتباط بنیادین آن‌ها با حوزه‌های دانشی علوم انسانی پرداخت. یادآور شد که موزه‌ها به‌عنوان نهادهای فرهنگی- اجتماعی، به‌مثابه حلقه‌ی اتصال گذشته، حال و آینده، رسانه‌ی ارتباطی قلمداد می‌شوند که زمینه‌ی بازخوانی تجربیات فرهنگی و تمدنی نسل‌های مختلف را فراهم می‌کنند.

بخش دیگر صحبت‌های برومند به ارائه‌ی تعاریف رسمی از موزه‌ها اختصاص داشت. بدین شرح که موزه در تعریف شورای بین‌المللی موزه‌ها یا ایکوم، «مجموعه‌ای غیرانتفاعی و مؤسسه‌ای دائمی، در خدمت جامعه و پیشرفت آن و گشوده بر روی عامه‌ی مردم»، توصیف شده است و در این تعریف موزه، محلی برای مطالعه، آموزش، گردآوری، حفاظت، پژوهش، عمومیت‌بخشی و نمایش شواهد مادی مردم و محیط زندگی آن‌هاست.

وی سپس به تعریف یونسکو درخصوص ویژگی‌ها و کاربردهای موزه به‌عنوان نهاد فرهنگی-اجتماعی اشاره کرد و گفت: در تعریف یونسکو که در سی‌وهشتمین کنفرانس عمومی که در تاریخ ۱۷ نوامبر ۲۰۱۵م. در پاریس برگزار شد، عملکرد موزه چنین توصیف شده است: «موزه‌ها به‌عنوان فضاهایی برای انتقال فرهنگی، گفت‌وگوی بینافرهنگی، یادگیری، بحث و آموزش (شامل یادگیری رسمی، غیررسمی و مادام‌العمر)، انسجام اجتماعی و توسعه‌ی پایدار، نقش مهمی ایفا می‌کنند. موزه‌ها از توانایی بالایی برای افزایش آگاهی عمومی درخصوص ارزش میراث فرهنگی و طبیعی و مسئولیت همه‌ی شهروندان برای کمک به مراقبت و انتقال آن‌ها برخوردارند. موزه‌ها همچنین به واسطه‌ی صنایع فرهنگی و خلاق و گردشگری از توسعه‌ی اقتصادی حمایت می‌کنند. موزه‌ها فضاهای عمومیِ حیاتی به‌شمار می‌روند که باید به همه‌ی جامعه بپردازند، بنابراین می‌توانند در توسعه‌ی پیوندها و انسجام اجتماعی، ایجاد شهروندی و بازتاب هویت‌های جمعی نقش مهمی ایفا کنند. موزه‌ها مکان‌هایی قابل دسترس برای تمامی جامعه ازجمله گروه‌های محروم و فضایی برای تأمل و بحث در مورد مسائل تاریخی، اجتماعی، فرهنگی و علمی به‌شمار می‌روند.»

برومند به تعریف ارائه شده از موزه‌ها در جلسات شورای بین‌المللی موزه‌ها (ایکوم) در سال ۲۰۱۹م. نیز بدین مضمون اشاره کرد که «موزه‌ها فضاهایی مردم سالارانه، فراگیر برای گفت‌وگویی منتقدانه پیرامون گذشته و آینده‌اند. موزه‌ها ضمن به‌رسمیت شناختن و حل‌کردن تضادها و چالش‌های زمان حال، نگهدارنده‌ی اشیاء و نمونه‌های تاریخی ارزشمند به نفع جامعه و حافظ خاطرات متنوع گذشته برای نسل‌های آینده‌اند و هم‌چنین موزه‌ها، ضامنِ برابریِ حقوق و دسترسی به میراث برای همگانی هستند». وی در ادامه به این نکته تأکید کرد که تعاریف رسمی که از موزه به‌عمل آمده، خود گویای اهمیت ارتباط این نهاد فرهنگی- اجتماعی با علوم انسانی و حوزه‌های دانشی مرتبط با آنست. درواقع، ماهیت و عملکرد موزه آن‌گاه که به‌عنوان عاملی برای توسعه‌ی پیوندها و انسجام اجتماعی، ایجاد شهروندی و بازتاب هویت‌های جمعی توصیف می‌شود، با حوزه‌های دانشی منشعب از علوم انسانی ازجمله تاریخ، باستان شناسی، فرهنگ و زبان‌های باستان، هنر و حوزه‌های دانشی مرتبط با علوم اجتماعی ازجمله جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی، انسان‌شناسی فرهنگی یا به دیگر سخن مردم‌شناسی اجتماعی پیوند دارد. رشد ۶۰ درصدی تعداد موزه‌ها در دهه‌ی گذشته و وجود ۹۵ هزار موزه در سراسر جهان نیز بر اهمیت بازخوانی و بازشناسی موزه‌ها در حوزه‌های دانشی علوم انسانی افزوده است. هم‌چنین، مروری بر شعار روز جهانی موزه که هر سال در هجدهم ماه مه مصادف با بیست و هشتم اردیبهشت ماه در دو دهه‌ی گذشته مبین این ارتباط موضوعی و علمی است.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در ادامه‌ی این نشست یادآور شد: با پیشرفت فناوری، موزه‌ها از حالت مکان یا فضای فیزیکیِ محل نگهداری آثار و مضامین فرهنگی و تمدنی، فراتر رفته و با استفاده از فرصت‌هایی که رسانه‌های ارتباط جمعی و بسترها یا پلتفرم‌های آنلاین دیداری و شنیداری به‌ویژه در دوران همه‌گیری و قرنطینه در اختیار مخاطبان قرار دادند؛ زمینه‌ی برقراری ارتباط بیشتر مخاطبان با موزه‌ها فراهم شده است. به‌گونه‌ای که مخاطب فارغ از محدودیت‌های زمانی و مکانی و حتی با تمرکز بیشتر از طریق پلتفرم‌های آنلاین به فضای موزه‌ها وارد می‌شود و به تجربه و روایت شخصی از آثار موزه‌ای دست می‌یابد. بدین ترتیب، ارتباطی دو سویه بین مخاطب و موزه برقرار می‌شود.

برومند در خاتمه یادآور شد: طی دهه‌های اخیر، موزه‌ها در عرصه‌ی آموزش، اطلاع‌رسانی و سرگرمیِ اقشار مختلف اجتماعی، نقش مهمی ایفا کردند. از اینروست که طی این دوران و به‌ویژه با شروع همه‌گیری کووید-۱۹، زمینه‌ی مطالعه‌ی موزه‌ها، فرآیند عملکرد آن‌ها و چگونگی اثربخشی آن‌ها در ساختار اجتماعی و فرهنگی جامعه در رشته‌های منشعب از علوم انسانی مدنظر قرار گرفته است.

موزه‌های باستان‌شناسی پلی بین علوم انسانی و علوم تجربی هستند

در ادامه جبرئیل نوکنده (رئیس موزه‌ی ملی ایران و مسئول سابق پایگاه دیوار تاریخی گرگان)، با موضوع «نقش موزه‌ی ملی ایران به‌عنوان پلی بین باستان‌شناسی و جامعه» سخنرانی کرد.

وی ابتدا به معرفی تاریخچه‌ی تأسیس و فعالیت موزه‌ی ملی ایران به‌عنوان موزه‌ی مادر پرداخت، سپس بر این نکته تأکید کرد که موزه فقط از آثار باستانی و تاریخی تشکیل نمی‌شود، بلکه محلی است برای ارائه‌ی دستاوردها و اکتشافات باستان‌شناختی. موزه و آثاری که در آن ارائه می‌شود، زمینه‌ی ارتباط رشته‌های دانشگاهی علوم انسانی با مردم را فراهم می‌کند. درواقع، موزه پلی است بین حوزه‌های دانشی و مردم.

نوکنده ضمن اشاره به پژوهش‌های باستان‌شناختی در محدوده‌ی دیوار گرگان که دیواری‌ست به طول ۲۰۰ کیلومتر در حد فاصل ساحل دریای کاسپین تا سرچشمه‌ی رودخانه‌ی گرگان که در دوران ساسانی برپا شده است، درخصوص اهمیت دستاوردهای باستان‌شناختی به این نکته اشاره کرد که این دیوار علاوه بر کارکرد دفاعی، از تأسیسات پیشرفته برای آب‌رسانی برخوردار بوده است و کارکرد دیگر آن جلوگیری از شکل‌گیری شوره‌زار و به‌ویژه سیلاب‌های فصلی بوده است. محاسبه‌ی به‌عمل آمده در دوره‌ی ساسانی برای احداث این دیوار بسیار دقیق بوده است. اما برخلاف هشدارهای هیأت‌های باستان‌شناختی، در این منطقه عملیات جاده‌سازی انجام شد و در نهایت با وقوع سیل، بخش عظیمی از گمیشان و آق‌قلا به زیر آب رفت. حاصل سخن این که بخشی از دستاوردهای باستان‌شناختی می‌تواند از طریق موزه‌ها در اختیار مخاطبان قرار بگیرد. خاصه آن که امکان مطالعه شبکه‌های علمی بین‌المللی برای پیشرفت تمدنی در موزه‌ها وجود دارد. به‌طور مثال؛ در نمایشگاه‌های «انسان در جست‌وجوی منابع» و «مرگ در نمک» که بخشی از آن با همکاری موزه‌ی معدن در ایالت بوخوم آلمان و پژوهش‌های باستان‌شناختی در معدن چهرآباد زنجان در حال حاضر در موزه‌ی ملی ایران برگزار شده است، آثاری از تجربه‌های مشابه درخصوص فعالیت بشر در معادن معاصر دوره اشکانی و ساسانی ارائه شده است. بنابراین، موزه‌ها هدف دانش باستان‌شناسی برای بازسازی جوامع گذشته برای درک مکانیزم‌های پیشرفت‌ها و تجربیات گذشته را محقق می‌کنند. بدین ترتیب، از طریق موزه‌های باستان‌شناسی یک هویت جمعی در موزه‌های ملی مشاهده می‌شود.

جبرئیل نوکنده در ادامه به این نکته اشاره کرد که در موزه شیء با مخاطب صحبت می‌کند و برای انتقال پیام شیء موزه‌ای نیازی به فرد سوم نیست. موزه‌های باستان‌شناسی پلی بین علوم انسانی و علوم تجربی به شمار می‌روند. زیرا باستان‌شناسان از علومی چون فیزیک و شیمی و دیگر حوزه‌های دانشی مرتبط با علوم تجربی برای بازخوانی آثار باستانی و تاریخی استفاده می‌کنند و این آثار نیز در موزه‌ها به نمایش درمی‌آید.

موزه‌ها باید با زیست امروز جوامع ارتباط برقرار کنند

در ادامه این نشست رضا دبیری‌نژاد (رئیس موزه‌ی ملی ملک و پژوهشگر حوزه‌ی مطالعات موزه) ابتدا عنوان نشست را مد نظر قرار داد و یادآور شد: برگزاری چنین نشست‌هایی فرصت مغتنمی است برای طرح پرسش و گفت‌وگو به‌ویژه در محفل موزه‌داران، حوزه‌های دانشی علوم انسانی و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی مبنی بر این که درخصوص نسبت بین موزه‌ها، علوم انسانی و اثربخشی اجتماعی چه نسبتی وجود دارد؟ تاکنون به چه مباحثی پرداخته شده است؟ و چه مباحثی مغفول باقی‌مانده است؟ وی بر این نکته تأکید کرد که رشته‌های متعددی زیرمجموعه علوم انسانی به‌شمار می‌روند که اهمیت آن‌ها محرز است و به‌نوعی وجه فرهنگی زندگی، ماحصل مطالعات علوم انسانی است و اگر چالش‌های اجتماعی و فرهنگی وجود دارد، راه‌حل برای رفع آن‌ها، بررسی و تحلیل‌هایی است که باید در حوزه‌ی علوم انسانی محقق شود.

دبیری‌نژاد سپس این پرسش را مطرح کرد که چرا تنها یک یا دو رشته از علوم انسانی یعنی رشته‌های باستان‌شناسی و تاریخ در موزه‌ها مدنظر قرار گرفته‌اند؟ حال آن که حوزه‌های دانشی دیگر در علوم انسانی به‌طور مثال انسان‌شناسی یا انسان‌شناسی فرهنگی در ساختار موزه‌های جدید از کاربرد درخور توجهی برخوردارند.

وی همچنین به طرح این پرسش پرداخت که با توجه به این که مستندات موزه از جوانب و لایه‌های متعدد تشکیل می‌شود و امکان بررسی و معرفی آن‌ها از جوانب مختلف وجود دارد، چرا نتوانستیم در ایران به موزه‌های اختصاصی بپردازیم؟ در واقع، نباید سمت و سوی مطالعات موزه منحصر به رویکرد باستان‌شناختی و تاریخی باشد. نباید فقط در گذشته ماند و موزه باید با زیست امروز جوامع نیز ارتباط برقرار کند و در این شرایط است که ارتباط موزه‌ها با دیگر حوزه‌های دانشی علوم انسانی ضروری است. بدین ترتیب، برای معرفی دستاوردهای دانش‌های مختلف در موزه‌ها می‌توان از حوزه‌های دانشی مرتبط با آن‌ها در علوم انسانی بهره‌مند شد. بدین صورت، زمینه‌ی شکل‌گیری موزه‌های خاص فراهم می‌شود. ازجمله موزه‌ی کودکان، موزه‌ی تاریخ اجتماعی تهران و… این امری است که تاکنون در موزه‌های ایران رخ نداده و حداکثر به ایجاد موزه‌هایی مبتنی بر حوزه‌ی دانشی مردم‌شناسی و ارائه‌ی اطلاعات قوم‌نگارانه محدود شده است. نکته این است که چنین موزه‌ای به لایه‌ی بالاتر یعنی مفاهیم اصلی مردم‌شناسی وارد نشده.

رئیس موزه‌ی ملی ملک سپس این پرسش را مطرح کرد که به‌طور مثال؛ نشانی از روایت مردم‌شناسانه برای آشنایی با شکل‌گیری زیست و فرهنگ و برقراری ارتباط اهالی یک شهر با طبیعت در موزه‌های مردم‌شناسی بومی به چشم نمی‌خورد. بدین ترتیب، در نبود تحلیل مرتبط با این مباحث، به‌مرور نشانه‌هایی از مباحث مختلف مرتبط با مستندات مردم‌شناختی ارائه شده در موزه‌ها کم‌کم فراموش می‌شود و شکافی بین زیست‌بوم و جامعه ایجاد می‌شود.

دبیری نژاد یادآور شد: ایجاد موزه‌های مرتبط با علوم انسانی بسیار ضروری است. حوزه‌های دانشی علوم انسانی می‌توانند از طریق موزه‌ها دستاوردهای خود را به جامعه ارائه کنند. به‌طور مثال؛ فلسفه به واسطه‌ی موزه‌ی فلسفه می‌تواند بیان فلسفی را به جامعه معرفی کند. موزه راهی‌ست برای بیان عمومی دستاوردهای علوم انسانی. موزه‌ها مراکز آموزش عمومی غیر رسمی همگانی به شمار می‌روند. اما این نقش موزه، مغفول باقی مانده است و نهادهایی آکادمیک چون پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی یا انجمن حکمت و فلسفه و فرهنگستان‌ها می‌توانند برای جریان‌سازی در این زمینه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا کنند. از سوی دیگر موزه‌ها می‌توانند برای ارتباط بین حلقه‌های حوزه‌های دانشی در علوم انسانی شبکه‌ای ایجاد کنند تا بدین ترتیب دستاوردهای علوم انسانی مستندسازی و بایگانی شود. البته ارائه‌ی این دستاوردها نباید به مضامین مرتبط با گذشته محدود شود و باید دستاوردهای نو در علوم انسانی را نیز شامل شود.

پرسش دیگری که دبیری‌نژاد مطرح کرد این بود که چرا در موزه‌ها نیز به آثار موزه‌ای از منظر حوزه‌های دانشی علوم انسانی توجه نشده است؟ درصورتی که با بررسی آثار موزه‌ای از دید رشته‌های مختلف علوم انسانی، لایه‌های جدیدی از این آثار مدنظر قرار می‌گیرد و موزه به حلقه‌ی اتصال دانش‌های مختلف تبدیل می‌شود، پژوهش بین‌رشته‌ای شکل می‌گیرد و موزه به دروازه‌ی علوم انسانی به روی جامعه تبدیل می‌شود. وی از سالن علوم اسلامی در موزه‌ی ملی ملک به‌عنوان محلی برای برقراری نسبت بین علوم و تفکر فلسفی و طرح پرسش در این خصوص یاد کرد و با اشاره به شرایط ناشی از پاندمی و قرنطینه و نقشی که موزه‌ها در این شرایط برای ایجاد آرامش ایفا کردند، پرداخت و یادآور شد: موزه‌ها می‌توانند محل یادآوری اخلاق و همدردی باشند که از مباحث روز جوامع به شمار می‌رود و به یک موضوع تاریخی محدود نمی‌شود. اگرچه متفکران علوم انسانی تاکنون به ظرفیت موزه‌ها پی نبرده‌اند، اما موزه‌ها نیز باید از درون‌گرایی دور شوند و امکان تعامل بیشتر با متفکران علوم انسانی را فراهم سازند. به طور مثال؛ اگر قرار باشد موزه‌هایی با موضوع مرگ یا عشق ایجاد شود، قطعاً با کمک مطالعات حوزه‌های دانشی علوم انسانی شکل‌گیری چنین موزه‌هایی میسر می‌شود. در غیر این‌صورت موزه تنها به محل ارائه‌ی شیء تاریخی و تفرجگاه تبدیل می‌شود. در صحبت از قطب فرهنگی موزه نیز توجه باید بر این امر باشد که موزه به محل الهام، کشف و تولید دانش‌ها تبدیل شود. با کمک مستندات موزه‌ای شبکه‌ی دانشی ایجاد شود و بدین‌ترتیب، موزه به قطب فرهنگی تبدیل می‌شود، اما تاکنون موزه‌ها به قطب فرهنگی تبدیل نشده‌اند و این امر ازعدم رجوع متولیان رشته‌های علوم انسانی به ظرفیت‌های موزه‌ها نشأت می‌گیرد.

دبیری‌نژاد در پایان صحبت‌هایش به این نکته تاکید کرد که دستاوردهای موزه‌ها در تملک موزه‌ها قرار ندارند و متعلق به همگان هستند. امروز باید در موزه‌ها فضاهای تحلیلی و پژوهشی فراهم شود و این امر به واسطه‌ی ارتباط با متفکران حوزه‌های دانشی علوم انسانی محقق می‌شود.

در خاتمه‌ی نشست نیز برومند ضمن جمع‌بندی نظرات میهمانان نشست، با اشاره به تجربه و فعالیت فرهنگی و پژوهشی خود در موزه‌ها، به ضرورت تعامل موزه‌ها با اندیشمندان علوم انسانی و نیز معرفی شرایط بالقوه موزه‌ها برای تقویت مطالعات در حوزه‌های دانشی علوم انسانی پرداخت. ضرورت برگزاری نشست‌های مشترک بین دست‌اندرکاران موزه‌ها و پژوهشگران علوم انسانی از دیگر صحبت‌های وی بود که در پایان نشست «موزه‌ها، علوم انسانی و اثربخشی اجتماعی» مطرح شد و مورد استقبال مدعوین این جلسه قرار گرفت و پس از آن جبرئیل نوکنده و رضا دبیری‌نژاد از پژوهشگران پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برای فعالیت مشترک درخصوص بازشناسی و تحلیل دستاوردها و آثار موزه‌ای مبتنی بر حوزه‌های دانشی علوم انسانی دعوت به عمل آوردند.

منبع:ایلنا