کشتی باچوخه، سنتی ریشه‌دار در فرهنگ مردمان خراسان شمالی

تا پیش از شیوع کرونا، گود زینل‌خان اسفراین هرساله در  روز ۱۴ فروردین میزبان ده‌ها هزار نفر از علاقه‌مندان و تماشاگرانی از سراسر کشور بود که با اشتیاق می‌آمدند تا ورزش سنتی مردمان خراسان شمالی و اسفراین را نظاره‌گر باشند.

این رویداد که در نوع خود کم‌نظیر است، در سال‌های گذشته با اجرای ویژه‌برنامه و جشن‌های نوروزگاهی و… شاهد استقبال پُرشور علاقه‌مندان و مردم بود که البته امسال نیز همانند سال ۹۹، شیوع کرونا مانع برگزاری این مسابقات شد.

با فرارسیدن فصل بهار و نوروز آداب‌ورسوم همراه با آن در مناطق مختلف ایران آغاز می‌شود. یکی از این آیین‌ها، آیین کشتی با چوخه است. لباس مخصوص این کشتی که به آن  چوخه می‌گویند، به دلیل استفاده از پشم در بافت آن، دارای استحکام و ضخامت بالایی است.

 کشتی باچوخه در تمام نقاط خراسان شمالی انجام می‌شود، چوخه یا چوخا در لغت به معنی جلیقه‌ای است که چوپانان محلی به تن می‌کردند، جنس آن از پشم حیوانات اهلی (گوسفند) است و به دلیل خاصیت پشم، لباسی ضخیم درست می‌شود. در فرهنگ دهخدا معنی چوخه (چوخا) به معنی جامه پشمین است و در فرهنگ‌نامه معین به معنی جامه پشمین خشن که چوپانان می‌پوشند آمده است. علت نام‌گذاری کُشتی با چوخه استفاده کشتی‌گیران از این لباس هنگام کشتی گرفتن است.

آیین کشتی با چوخه

با شروع بهار، مبارزه کشتی‌گیران با چوخه در منطقه آغاز می‌شود. کشتی‌گیران در سیزده روز نوروز با یکدیگر مبارزه کرده تا اینکه تعدادی از کشتی‌گیران برنده و برای فینال انتخاب‌شده و بعد از آن در روز ۱۴ فروردین‌ماه که در اصل روز پایانی مسابقات است، مبارزه بزرگان کشتی آغاز می‌شود.

  این آیین در گود (چشمه) زینل‌خان ‌که در مرکز شهر اسفراین واقع‌شده، برگزار می‌شود، در این آیین کشتی‌گیران با چوخه‌هایی که بر تن دارند و شالی که به کمر خود می‌بندند و شلواری که تا بالای زانو بالا زده‌اند وارد میدان می‌شوند.

آداب‌ورسوم کشتی باچوخه

چوخه کاران با ورود به میدان، بوسه بر خاک گود زدن، احترام به تماشا گران، راز و نیاز با خدای رضوان و اجازه از پیشکسوتان مبارزه خود را آغاز می‌کنند. سپس چوخه‌گیران در هر یک از اوزان، یک‌به‌یک با یکدیگر کشتی می‌گیرند تا اینکه دو نفر به دور پایانی و یا به‌اصطلاح فینال برسند. در دور پایانی هرکدام از کشتی‌گیران با چوخه که در وزن مخصوص خود کشتی می‌گیرد اگر حریف را دو بار بر زمین بزند برنده و نفر اول می‌شود.

اما کشتی پهلوانی بدین‌صورت است که وزن مطرح نیست و همان وزن آزاد است. در این قسمت دیگر کشتی‌گیران حالت یک حذفی یا دو حذفی بالا نمی‌آیند بلکه هر کشتی‌گیر با گفتن کلمه قند، حریف برای خود می‌طلبد و بعد از حاضر شدن حریف هر دو با یکدیگر مبارزه می‌کنند. این کار تا زمانی ادامه می‌یابد که کشتی‌گیر چوخه کار حریفی برای مبارزه نداشته باشد. پهلوان چوخه کار پس از پیروزی بر حریفان و برنده شدن، بازوبند پهلوانی را از سوی بزرگان و یا پهلوانان پیشکسوت دریافت می‌کند.

در کشتی با چوخه از فنون بومی استفاده می‌شود که از معروف‌ترین فنون می‌توان به لنگ کردی (قول پیچ) اشاره کرد. داوری کشتی با چوخه در گذشته از سوی پیشکسوتان و کدخدایان انجام می‌شد و در حال حاضر هم از پهلوانان و کشتی‌گیران قهرمان و پیشکسوت استفاده می‌شود.

جوایز کشتی با چوخه در هر منطقه ممکن است مجزا و متفاوت باشد مثلاً قالی یا قالیچه، سکه طلا، قند، یک یا چند رأس حیوانات محلی (گوسفند، بز) جایزه داده شود. ولی دادن یک رأس قوچ به نفرات برتر متداول است. در آیین با چوخه اسفراین هم معمولاً یک یا چند رأس گوسفند به‌عنوان جایزه به نفر اول و پهلوان داده می‌شود.

بیشتر پهلوانان رسمی کشور در زمینهٔ کشتی آزاد و فرنگی، ابتدا کار خود را در زمینهٔ ورزش کشتی، با کشتی با چوخه آغاز کرده‌اند.

آیین کشتی با چوخه مفاهیمی والاتر از زورمندی و به خاک افکندن حریفان دارد و آن معنویت ویژه در این ورزش است که برخاسته از فرهنگ این منطقه است، داشتن ادبیات و موسیقی ویژه که در این منطقه متداول است، وجود مطابقت فرهنگی با ارزش‌های انسانی جامعه، شکل ورزشی و نحوه اجرای آن ‌که برای ورزشکار و برای بیننده ایجاد هیجان و سرگرمی می‌کند، از جمله ابعاد فرهنگی و اجتماعی این آیین است.

کشتی با چوخه از نظر زیبایی، حرکات و استفاده از فنون فوق‌العاده، مورد توجه علاقه‌مندان این کشتی است. ایجاد روحیه پهلوانی و جوانمردی و بایستگی و شایستگی کامل در این آیین مطابق با فرهنگ موجود در منطقه است. آیین کشتی با چوخه، چون همراه با دهل و سرنا اجرا می‌شود به‌نوعی با شادمانی عجین شده است.

کشتی سنتی با چوخه خراسان شمالی، به‌عنوان میراث معنوی به شماره ۳۰ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

منبع:میراث آریا

موزه بریتانیا، بزرگترین قربانی فرهنگی کرونا در انگلیس

 «موزه بریتانیا» با از دست دادن ۹۱ درصد از بازدیدکنندگان خود، در بین موزه‌های معروف انگلیس بیشترین خسارت را از شیوع کرونا و قرنطینه سراسری متحمل شد.

به گزارش گروه فرهنگی ایرنا، نتایج پژوهش سالانه روزنامه هنر لندن درباره آمار بازدیدکنندگان موزه‌های جهان، از تاثیر ویران‌کننده شیوع کرونا بر چهار موزه بزرگ و مهم انگلیس پرده برداشت. براساس این آمار، میزان بازدیدکنندگان موزه تیت مدرن، موزه بریتانیا، نگارخانه ملی لندن و موزه ویکتوریا و آلبرت در سال ۲۰۲۰، در مقایسه با سال ۲۰۱۹، به طور متوسط ۷۸ درصد کاهش یافت.

در بین چهار موزه بزرگ انگلیس، موزه بریتانیا بیشترین خسارت را از کرونا دید و میزان بازدیدکنندگان ماهانه آن از ۳۷۲ هزار نفر در بازه ژانویه تا مارس ۲۰۲۰ (قبل از شیوع کرونا) به ۳۲ هزار نفر در بازه اوت تا دسامبر (پس از بازگشایی کرونایی) رسید، یعنی ۹۱ درصد کاهش.

قبل از قرنطینه سراسری ماه مارس سال ۲۰۲۰ در انگلیس، این چهار موزه معروف سطح عادی بازدیدکنندگانشان را داشتند اما با آغاز اولین دور از سه قرنطینه این کشور، موزه‌ها به ناچار نصف سال را تعطیل شدند و به این ترتیب خسارت‌ها رو به افزایش گذاشت.

تخمین زده می‌شود درآمد مستقل موزه تیت در این سال مالی که رو به پایان است، ۵۶ میلیون پوند پایین‌تر از مقدار پیش‌بینی شده باشد. این مقدار در مقایسه با ۹۴ میلیون پوندی که این موزه در سال مالی ۲۰۲۰-۲۰۱۹ کسب کرد، از کاهشی ۶۰ درصدی حکایت دارد. درآمد مستقل موزه ویکتوریا و آلبرت نیز با ۶۳ درصد کاهش از ۶۴ میلیون پوند به ۲۴ میلیون پوند رسید. سخنگوی این موزه می‌گوید، درآمد حاصل از بازدیدکنندگان بیش از ۹۰ درصد کاهش یافته است.

حتی پس از پایان اولین دور از قرنطینه و بازگشایی موزه‌ها، تعداد بازدیدکنندگان به آمار پیش از شیوع کرونا نزدیک هم نشد. در سه ماهه اول سال ۲۰۲۰، موزه تیت مدرن که پربازدیدترین موزه انگلیس در سال گذشته میلادی بود، به طور میانگین ماهانه ۳۵۷ هزار بازدیدکننده داشت. در نیمه دوم همان سال (از ژوئیه تا دسامبر) همین موزه در مجموع تنها ۶۰ هزار بازدیدکننده در ماه داشت و این یعنی افت ۸۳ درصدی.

از طرف دیگر کسادی بازار گردشگری در انگلیس نیز مزید بر علت شد؛ قبل از شیوع کرونا درصد بازدیدکنندگان خارجی موزه بریتانیا ۷۷ ، نگارخانه ملی لندن ۶۰ ، موزه ویکتوریا و آلبرت ۵۱ و مجموعه تیت ۴۵ درصد بود. اما با شیوع کرونا و اعمال محدودیت‌های مسافرتی موزه‌ها عملا این گروه از بازدیدکنندگان را از دست دادند.

براساس گزارشات اخیر اداره آمار ملی انگلیس از سال ۲۰۲۰، در سه ماهه دوم این سال همزمان با آغاز اولین دور از قرنطینه سراسری در انگلیس، آمار گردشگران خارجی که به این کشور سفر کردند در مقایسه با سال ۲۰۱۹، ۹۶ درصد کاهش یافت و به گزارش سازمان نظارت و ارزیابی شرکت‌ها و خطوط هواپیمایی این کشور، تعداد مسافران تا پایان سال به حالت اول برنگشت.

احتمال احیای کامل موزه‌های انگلیس در سال ۲۰۲۱ میلادی در هاله‌ای از ابهام است. موزه‌های این کشور تا قبل از ۱۷ مه (۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۰) بازگشایی نخواهند شد و بعد از بازگشایی هم باید با ظرفیت محدود به فعالیت خود ادامه دهند. به علاوه گردشگری نیز تا چند سال آینده به شرایط پیش از شیوع کرونا برنخواهد گشت. به گفته تیم ریو (Tim Reeve)، معاون مدیر موزه ویکتوریا و آلبرت، برگشت به جایگاه پیش از شیوع کرونا ممکن است تا پنج سال طول بکشد.

ویروس کرونا اواسط ماه دسامبر (۲۴ آذر) در شهر ووهان در استان هوبی چین گزارش شد. ابتدا از این بیماری به عنوان ذات‌الریه نام برده می‌شد اما کمیسیون ملی بهداشت چین در ۳۰ دسامبر سال ۲۰۱۹ (۹ دی ماه ۹۸) به صورت رسمی شیوع این ویروس را در چین اعلام کرد.

این بیماری که به تدریج به کشورهای مختلف سرایت و سازمان جهانی بهداشت از آن با واژه همه‌گیری یاد کرد، تا لحظه تنظیم خبر ۱۳۱ میلیون نفر را در جهان مبتلا کرده است که از این میان بیش از دو میلیون و ۸۰۰ هزار نفر جان باخته‌اند.

شیوع این ویروس موجب تعطیلی بسیاری فعالیت و رویدادهای مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی از جمله جشنواره‌ها، نمایشگاه ها و بسته شدن سینماها، سالن های تئاتر و کنسرت و کتابفروشی‌ها شد و تأثیرات منفی زیادی بر بازارهای جهانی و اقتصاد کشورها در بخش های گوناگون از جمله فرهنگ گذاشت.

منبع:ایرنا

دانستنی‌های جالب و جذاب از کشور مراکش

از آنجا که بیشتر مراکشی‌ها مسلمان هستند، تأثیر‌اتی از فرهنگ و لباس‌های اسلامی گرفته‌اند اما فرهنگ مختص به خود را نیز دارند.

به گزارش خبرنگار حوزه سینما  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از کالچر تریپ، کشور مراکش یا مغرب از اقوام عرب و بربر‌ها تشکیل شده است و هر کدام از این قومیت‌ها به غنی‌تر شدن آیین ها، جشن ها، آداب و رسوم و سنت‌های فرهنگی این کشور کمک زیادی کرده اند. از آنجا که بیشتر مراکشی‌ها مسلمان هستند، تاثیر‌هایی از فرهنگ و لباس‌های اسلامی گرفته اند، اما همچنان مواردی در این کشور وجود دارد که تنها به این منطقه اختصاص دارد. با برخی از این موارد آشنا شوید:

لباس جلابه

جلابه‌ها نوعی از لباس‌های بلند و گشاد هستند که مربوط به جنسیت خاصی نیست و هم مرد‌ها و هم زن‌ها آن را می‌پوشند. این لباس‌ها معمولا آستین‌های بلندی دارند و یک کلاه نیز در بالای آن قرار دارد. این لباس عموما توسط مراکشی‌ها پوشیده می‌شود و ریشه در فرهنگ قوم بربر دارد. به همین دلیل می‌توان آن را در سرزمین‌های دیگر آفریقای شمالی مثل الجزایر و تونس هم دید. حدود یک ماه طول می‌کشد تا یکی از این لباس‌ها با دست تولید شود.

لباس تکشیطه

این نوع لباس شباهت زیادی به لباس خفتان دارد. لباسی بلند و گشاد که توسط زنان مراکشی عموماً برای مجالس، جشن‌ها و رویداد‌های خاص پوشیده می‌شود. این لباس از دو تکه تشکیل شده است.

موسیقی ملحون

ملحون یا اشعار آهنگین، نوعی از موسیقی است که توسط هنرمندان مراکشی در جنوب این کشور خلق شد. ملحون از انواع موسیقی اندلسی تاثیر گرفته و نوعی موسیقی با اشعاری است که بیشتر مرتبط با مسائل اجتماعی و فرهنگی هستند.

غذای طنجیه

طنجیه غذای سنتی مراکش است و نام آن از ظرف‌هایی گرفته شده که در آن‌ها پخته می‌شود. طنجیه غذایی است که با گوشت (که معمولا گوشت گوسفند است) درست می‌شود و پیش از آنکه پخته شود، به آن لیمو می زنند. این غذا به طور سنتی بیشتر به وسیله مردانی که در بازار کار می‌کردند، خورده می‌شود. آن‌ها این غذا را برای روز‌های تعطیل و فراغت خود درست می‌کردند.

دکوراسیون زلیج

زلیج نامی است که به کاشی کاری‌های رنگارنگی که در سراسر ساختمان‌های مراکش وجود دارد، گفته می‌شود. این کاشی کاری به شهر فاس مربوط می‌شود و اکنون نیز به وسیله افراد متبحر انجام می‌شود. تکه‌های کوچک این کاشی‌ها با دست و با استفاده از از اسکنه شکل داده می‌شوند و سپس در گچ سفید قرار داده می‌شوند تا طراحی‌های زیبا روی آن انجام شود. این طرح‌ها که به فرهنگ اسلامی نزدیک هستند عموما شکل‌های هندسی و نقش‌های مثل گل دارند.

زبان دارجه (عربی مراکشی)

در حالی که زبان عربی و آمازیغی (زبان بربری) دو زبان اصلی هستند که در کشور مراکش صحبت می‌شوند و عربی معمول، زبان رسمی این کشور است، دارجه نوعی از عربی است که توسط ساکنان عرب زبان مراکش استفاده می‌شود. البته شباهت زیادی به عربی کشور‌های الجزایر و تونس دارد. این زبان از منابع مختلفی مثل عربی، زبان‌های بربری، ترکی، فرانسوی، اسپانیایی و ایتالیایی ساخته شده است.

جشن ادریس

ادریسیان سلسله‌ای بودند که در مراکش و بخشی از الجزایر فرمانروایی کرده‌اند. ادریس اولین پادشاه عرب این منطقه بود. بعد از مرگش پسر او به نام ادریس دوم شهر فاس را تاسیس و آن را به پایتخت ادریسیان تبدیل کرد. هر سال جشنی به افتخار این فرد برگزار می‌شود و مردم با آهنگ‌های سنتی و ساز‌های موسیقی خود در آن حضور پیدا می‌کنند. تاریخ این جشن بر اساس تقویم اسلامی است و به همین دلیل هر سال زمان آن متغیر است.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

کوه های مینیاتوری چابهار؛ مریخ را کنار دریای جنوب تماشا کنید

 کوه های مینیاتوری چابهار مقصد جذابی برای گردشگران و علاقه‌مندان به طبیعت است و به دلیل نوع و وضعیت فرسایش و گونه رسوبی خاص، اشکالی شبیه به ناهمواری‌های سطح مریخ دارد.

به گزارش گروه فرهنگی ایرنا، کوه‌های منحصر به فرد و زیبای مینیاتوری در چابهار در جنوب شرقی ایران به قدری جذاب و دیدنی است که چند سالی است گردشگران زیادی برای دیدن این مناظر عجیب و خاص، راهی این منطقه می‌شوند. قرار گرفتن کوه‌های مینیاتوری در دسته پدیده‌های بوم شناختی ویژه جذابیت برای تماشا از آن به ویژه در میان طبیعت‌گردان حرفه‌ای و محققان را دو چندان کرده است.

علی اصغر مونسان با انتشار تصاویری از کوه های مینیاتوری چابهار در حساب کاربری خود در اینستاگرام نوشت: زمانی که صحبت از زیبایی‌های ایران زمین می‌شود این زیبایی‌ها محدود به ابنیه تاریخی و اماکن فرهنگی نیست، در کنار تصاویر تاریخ و طبیعت در سراسر ایران، بخش زیادی از زیبایی‌های کشورمان را می‌توان در منطقه زیبای چابهار و در کنار آب‌های نیلگون دریای جنوب به تماشا نشست.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خاطرنشان کرد: کوه‌های مینیاتوری چابهار که ارتفاع آنها بین ۲۰ تا ۱۰۰ متر است، مقصد جذابی برای گردشگران و علاقه‌مندان به طبیعت است و به دلیل نوع و وضعیت فرسایش و گونه رسوبی خاص، اشکالی شبیه به ناهمواری‌های سطح مریخ دارد.

وی توضیح می دهد که «رسوبات آهکی بقایای بدن جانداران دریایی سخت‌پوستان و ماهی‌ها به همراه ماسه و خاک رس، مواد اصلی تشکیل‌دهنده رسوبات این کوه‌ها است. این کوه‌ها از دیدنی‌های حیرت انگیز چابهار هستند و در فصل سرسبز بهار، زیبایی دوچندانی به این منطقه بخشیده است.»

برای دیدن کوه‌های مریخی چابهار و طبیعت خیره کننده آن منطقه، باید فاصله ۸۵ کیلومتری چابهار به سمت گواتر را طی کنید و بعد از آن از به تماشای کوه‌های مینیاتوری زیبا و خاص بنشینید.

مونسان کوه های مینیاتوری چابهار را در عرصه طبیعت گردی بسیار شاخص و برجسته دانست و از طبیعت گردان دعوت کرد برای تماشای این موهبت طبیعی به استان سیستان و بلوچستان و منطفه چابهار سفر کنند.

با توجه به شیوع و تدوام بیماری کرونا و توصیه ستاد ملی مقابله به کرونا به در خانه ماندن و تاکید بر تعویق سفر به دوران پس از مهار بیماری کووید ۱۹، اکنون بهترین فرصت برای مطالعه و شناخت بیشتر جاذبه های فرهنگی، گردشگری و طبیعی ایران ایجاد شده است می توان با بررسی دقیق، مقصدهای جذاب و جدید گردشگری را برای مسافرت های فردی و گروهی در دوران پسا کرونا برنامه‌ریزی کرد.

به گزارش ایرنا، شهر چابهار به زیبایی‌های بسیارش شهره است. هر ساله گردشگران زیادی راهی سفر به مقصد چابهار می‌شوند تا گشتی در این اکوتوریسم رویایی داشته باشند. یکی از دیدنی‌ترین مناظر این منطقه مربوط به جاده چابهار – بندر گواتر است. کوه‌های مخروطی شکل در یک سو و تالاب صورتی و ماسه‌های سرخ رنگ آن با درختچه‌های بیابانی در سوی دیگر، باعث شده تا این جاده را یکی از زیباترین جاده‌های استان سیستان و بلوچستان بخوانند.

در فاصله حدود ۴۰ کیلومتری از چابهار به سمت بندر گواتر، مناظری شگفت‌انگیز در مقابل چشمان عابران ظاهر می‌شود. سراسر منطقه که طول آن به ده‌ها کیلومتر تا سمت شرق ادامه دارد، را ناهمواری‌هایی تشکیل داده‌اند که شباهت زیادی به سطح سیاره مریخ دارد. این کوه‌ها که به دلیل نوع رسوب و شرایط فرسایش این شکل و شمایل را به خود گرفته‌اند، کوه‌های مینیاتوری یا مریخی نام دارند. محلی‌ها اما از آنها به کالانی یا آریا یاد می‌کنند. رسوبات آهکی بقایای بدن جانداران دریایی (سخت‌پوستان و ماهی‌ها) به همراه ماسه و خاک رس، مواد اصلی تشکیل‌دهندهٔ رسوبات این کوه‌ها است. رسوباتی که حکایت از غرق بودن این منطقه در زمانی خاص از دوران زمین‌شناسی می‌کند.

کوه های مینیاتوری ظرفیت ثبت جهانی ژئوپارک

سیستان و بلوچستان سرزمین گسترده ای از هامون تا پهنه آبهای نیلگون دریای عمان با قامتی به بلندای کوه تفتان در کویری گرم و آرام به تفتیدگی صداقت و بردباری مردمانش که صبر را بر لوح فرهنگ خویش حک کرده است، این منطقه همواره و در همه فصول سال با جاذبه های متعدد تاریخی و طبیعی آماده پذیرایی از مهمانان داخلی و خارجی است. در میان آثار زیبا در سرزمین نخل و آفتاب کوه های مریخی یا مینیاتوری چابهار با ساختار ویژه شکل بی نظیری از عظمت خداوند را به نمایش گذاشته به طوریکه هر فردی با نظاره بر این کوهها خود را در میان شاهکار بزرگ خلقت تصور می کند.

کوه های مینیاتوری که در میان مردم محلی منطقه به «کلانی» مشهور هستند از سلسله کوههایی است که از منطقه کچو تا خلیج گواتر و به موازات دریا پیش رفته اند. این کوه ها در جاده ساحلی چابهار- گواتر بعد از تالاب لیپار به طول حدود ۴۵ کیلومتر قابل مشاهده است، جاده چابهار به طرف گواتر بعد از روستای رمین و تالاب لیپار رنگ سبز و آبی دریا، سواحل زرد ماسه ای و کوههای مینیاتوری چون تابلویی معجزه وار طبیعت زیبای ایران را به نمایش گذاشته است.

ایجاد شیارها و تراش های زیبایی در بین این کوهها وجود دارد که برای هر بیننده ای جالب توجه بوده و انواع فسیل های حیوانات دریایی در این کوهها قابل مشاهده است که نشان از زیر آب بودن این منطقه در سالهای دور دارد. این کوه ها چاک چاک هستند و اشکالی نامانوس و فاقد پوشش گیاهی دارند به دلیل همین غیرعادی بودنشان در سال های اخیر و در میان گردشگران به کوه های مریخی شهرت یافته اند.

فرآیندهای تکتونیکی به دلیل فرورانش پوسته عمان به زیر مکران و فرسایش آبی و بادی مهمترین دلایل شکل گیری این کوه ها بوده که سبب به وجود آمدن یکی از جذاب ترین و کم نظیر ترین پدیده های زمین شناسی شده است. کوه های مریخی از جنس سنگ های رسوبی با ترکیبات مارن، رس و آهک به رنگ سفید مایل به طوسی است که در اثر فرسایش، شیارهای زیبایی بر آنها ایجاد شده است.

ارتفاع کوه های مریخی در نقاط مختلف متفاوت است به طوری که برخی از آنها پنج متر و برخی دیگر بیش از ۱۰۰ متر ارتفاع دارند. نظیر این رشته کوه ها را می توان در هزار دره شرق تهران که از ماسه سنگ های کنگلومرائی و به مقدار کمی رسوبات رسی تشکیل شده است، یافت.

کوه های مریخی از نظر اقتصادی برای مردم منطقه اهمیت ویژه ای دارد به طوری که می توان از مواد اصلی سازنده آنها که به طور عمده مارن، رس و ترکیبات آهکی است در تولید سیمان و همچنین ساخت آجر استفاده کرد.به گفته کارشناسان، این منطقه باید به عنوان یک ژئوپارک ثبت جهانی شود زیرا ظرفیت های زیادی برای جذب گردشگر و درآمدزایی برای مردم منطقه دارد.

کوه های زیبای مریخی از نوع رسوبی هستند و به علت فرسایش سریع در برابر باد و باران به شکل دندانه دندانه و پر از لبه ها و چاک های مکرر درآمده اند که بومیان این منطقه به سبب شکل غیرعادیشان، از آنها با عنوان کوه های مریخی نیز یاد می کنند.شیارها و تراش های زیبای این کوهها که فاقد هر گونه پوشش گیاهی هستند منظره ای رویایی و خیال انگیز را خلق کرده است.

منبع:ایرنا

سفر های خارجی و داخلی ایرانی‌ها چقدر کم شد؟

رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی می‌گوید: سفر ایرانی‌ها به خارج از کشور در تعطیلات نوروز نسبت به مدت مشابه سال ۹۸ حدود ۸۵ درصد ریزش داشت. سفرهای داخلی نیز حدود ۷۰ درصد کاهش را نشان می‌دهد.

به گزارش ایسنا، ولی تیموری، معاون گردشگری نیز با استناد به آمار اقامت در مراکز رسمی کشور اعلام کرده که سفرهای نوروزی تا ۹۶ درصد کاهش را در مقایسه با نوروز سال ۹۸ تجربه کرده است. او معتقد است با توجه به محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های سفر در نوروز ۹۹ باید آمارها را با سال ۹۸ مقایسه کرد.

به گفته معاون گردشگری از ۲۸ اسفندماه سال ۹۹ تا سیزدهم فرودین‌ماه سال ۱۴۰۰، دو میلیون و ۵۵۷ هزار و ۸۴۱ نفر شب اقامت در مراکز تحت نظر وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ثبت شده است. او همچنین محاسبه کرده که اگر میانگین اقامت را دو شب درنظر بگیریم، نوروز امسال یک میلیون نفر سفر رفته‌اند. معاون گردشگری در این محاسبات، بدون درنظر گرفتن اسکان مسافران در مراکز غیررسمی، خانه‌های اجاره‌ای و شخصی، تنها به آمار اقامت در مراکز رسمی اکتفا کرده، این درحالی است که طبق گزارش مرکز آمار در بهار سال ۹۸ از مجموع ۱۰۲ میلیون سفری که انجام شد حدود ۵۴ درصد بدون اقامت شبانه و ۴۶ درصد با اقامت شبانه بود که حدود ۶۰ درصد سفرهایی که اقامت شبانه داشت، به انگیزه دیدار دوستان و بستگان و اقامت در خانه آن‌ها انجام شد.

با این حال، حرمت‌الله رفیعی ـ رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ـ با استناد به آمار فروش بلیت پرواز، قطار، تور و اقامتگاه‌ تخمین می‌زند سفرهای داخلی در نوروز ۱۴۰۰ تا حدود ۷۰ درصد کاهش داشته است. هرچند به گفته او، در برخی مناطق مثل کیش، ضریب اشغال اقامتگاه‌ها به ۷۰ درصد رسید و در مقابل شهرهایی مثل مشهد بیشتر هتل‌ها بدون مسافر و تعطیل ماندند و ضریب اشغال هتل‌های این شهر میانگین ۲۰ درصد بود.

رفیعی درباره کاهش سفرهای خارجی نیز به ایسنا گفت:‌ وضعیت اقتصادی به‌هم‌ریخته مردم و افزایش هزینه سفرهای خارجی و از طرفی تناقض درباره سفر و استرداد هزینه‌ها در صورت لغو شدن پروازها باعث شد مردم کمتر سفر بروند و فکر می‌کنیم تا ۸۵ درصد ریزش سفرهای خارجی را در مقایسه با سال ۹۸ تجربه کرده باشیم. نوروز ۹۹ که مرزها بسته و پروازها تعلیق شده بود و سفری انجام نشد، بنابراین معیار مناسبی برای قیاس نیست.

او اضافه کرد: توان اقتصادی مردم پایین آمده، از طرفی نرخ ارز بالا رفته است، اگر مردم تا چند سال پیش ترکیه را با پنج شش میلیون تومان می‌رفتند حالا باید نفری ۲۵ میلیون تومان بدهند.

او در ادامه گفت: استقبال از تورها و سفرهای خارجی در نوروز ۱۴۰۰ بسیار پایین بود، به طوری که بیشتر پروازهای مسیر پرسفری مثل ترکیه نیمه‌خالی انجام شد. برای مسیر ترکیه ۲۰۰ هواپیما در هفته مجوز پرواز دارند که معمولا در تعطیلات نوروز برای ۱۰۰ تا ۲۰۰ پرواز اضافه دیگر، دو کشور مجوز صادر می‌کردند، اما امسال نه تنها آن مجوزهای اضافه صادر نشد که تعداد پروازهای روزانه از ۲۸ به ۵ پرواز رسید.  بسیاری از آژانس‌های مسافرتی برخلاف تصورشان باز هم متحمل ضرر و زیان شدند.

رفیعی همچنین گفت: یک ماه مانده به تعطیلات نوروز نامه‌ای از معاون گردشگری منتشر شد مبنی بر این‌که هزینه تورها و سفرهای خارجی و داخلی در صورت لغو به خاطر شرایط کرونا پس داده نشود که بعد آن را تکذیب کردند و گفتند خرید خدمات سفر تا سه ماه ضمانت شود تا درصورت لغو پرواز یا بسته شدن راه، هزینه مسافر سوخت نشود. همین تناقض در مسافران بی‌اعتمادی ایجاد کرد که در ریزش سفرها بی‌تاثیر نبود.

انتقاد از مدیریت سفرهای نوروزی 

او مدیریت سفرهای نوروزی را دچار نوعی لجام‌گسیختگی و از هم‌گسستگی دانست و افزود: تا پیش از تعطیلات، اظهارات متناقض مردم را سرگردان کرده بود. مدیریت سفر هم بسیار ضعیف بود. در طول تعطیلات مدام پیام می‌دادند که سفر نروید و هر روز تغییر رنگ چند شهر را اعلام می‌کردند و ۷۲ ساعت برای ترک فوری آن مناطق ضرب‌الاجل می‌دادند. در ستاد ملی کرونا یک قانون تصویب می‌کردند بعد خلاف آن عمل می‌شد. با پایان یافتن تعطیلات هم مردم مقصر شناخته شدند.

رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی با اشاره به اتهاماتی که متوجه صنعت گردشگری شده با توجه به وخیم‌تر شدن اوضاع کرونا در کشور، اظهار کرد: اگر مراکز گردشگری آلوده هستند و عامل آلوده شدن مسافران به کرونا بوده‌اند وزارت بهداشت گزارش دهد. تمام پروتکل‌های بهداشتی در اماکن گردشگری رعایت می‌شود، وگرنه حتما وزارت بهداشت مثل رستوران‌ها و یا سایر مراکز از آن‌ها نام می‌برد. بهتر است وزارت بهداشت مراکز درمانی را در حاشیه امنیت نگه دارد که مردم برای پیگیری امور درمانی از حضور در آن‌ها دچار واهمه هستند.

او افزود: اگر وزیر بهداشت نگران انتقال ویروس جهش‌یافته از ترکیه به ایران است، آمار دقیق ارائه دهد که این تعداد مسافر از ترکیه مبتلا شده‌اند. چرا با مستندات و منطق با مردم صحبت نمی‌شود؟ متاسفانه ما فقط آمارسازی بلدیم، مثلا در زمان محمدشریف ملک‌زاده در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری که جمعیت کشور ۸۰ میلیون نفر بود و ۵۰ درصد این جمعیت هم اصلا سفر نمی‌رفت، آمار می‌دادند در نوروز ۱۲۰ میلیون نفر گردشگر داشته‌ایم. حالا هم که ویروس کرونا است، از این طرف بوم افتاده‌اند و آمار می‌دهند یک میلیون نفر سفر رفته‌اند. این آمارها کجا ثبت شده است که حتی ما به عنوان دست‌اندرکار گردشگری به آن دسترسی نداریم، آیا سایر دوائر نظارتی به این آمارها دسترسی دارند؟ ما را قانع کنید، مستندات ارائه دهید و سلیقه‌ای حرف نزنید.

منبع:ایسنا

کشف شهر گمشده ۳ هزار ساله در مصر

باستان‌شناسان با کاوش در منطقه جنوبی شهر اقصر مصر بقایای یک شهر گمشده با قدمت بیش از ۳ هزار را کشف کردند.

به گزارش ایسنا به نقل از واشنگتن پست، گفته می‌شود این شهر که آتن نام دارد توسط «آمن هوتب» سوم، نهمین پادشاه دودمان هجدهم مصر باستان بنا نهاشده است که بین سال‌های ۱۳۹۱ تا ۱۳۵۳ قبل از میلاد بر مصر حکمرانی می‌کرده است.

بر اساس اعلام تیم کاوش در این محوطه باستانی، این شهر مهمترین سکونتگاه اداری و صنعتی در منطقه بوده که در کرانه غربی اقصر واقع شده است.

«بتسی برایان» استاد مصرشناسی در دانشگاه جان هاپکینز و یکی از اعضای تیم کاوش در بیانیه‌ای اعلام کرده کشف این شهر گمشده، مهمترین اکتشاف باستان شناسی از زمان پیداشدن قبر «توت عنخ آمون» محسوب می‌شود و به ما کمک میکند اطلاعات‌ بیشتری درباره زندگی در مصر باستان در دوران اوج ثروت این امپراتوری کسب کنیم.

در این محوطه ابزار مورد استفاده در فعالیت‌های صنعتی چون نخ ریسی و بافندگی و همچنین خاکسترهایی حاوی فلز و شیشه نیز یافت شده است.

در بخش‌های دیگر شهر نیز گور دو گاو در یک اتاق کشف شده و در مکانی دیگر بقایای انسانی پیدا شده که دستهایش به سمت بیرون کاملا باز شده و دور زانوهایش نیز طناب پیچیده شده است.

یک گورستان بزرگ در قسمت شمالی شهر و گروهای از قبرها با سنگهای تراشیده شده از جمله یافته هایی هستند که باستان‌شناسان تاکنون در این محوطه به دست آورده اند و کاوش در این محوطه باستانی همچنان ادامه دارد.

کشف شهر گمشده آتن، یکی از مجموعه اکتشافات مهم اخیر در مصر است و دولت این کشور امیدوار است صنعت گردشگری خود را که به دلیل ناآرامی‌های سیاسی، گروه تروریستی داعش و همه گیری ویروس کرونا با تبعات منفی فراوانی رو به رو شده بار دیگر به روزهای پررونق بازگرداند.

منبع:ایسنا

میراث «دهانه غلامان» – زابل

سیستان و بلوچستان به تنهایی یک تمدن کامل است، تمدنی چند هزار ساله! در گوشه به گوشه این استان آثار به جای مانده از گذشتگان را می‌توان یافت. «دهانه غلامان» نام بقایای شهری است که مربوط به دوره هخامنشیان است.

دشتی بزرگ به مساحت ۱۰۰ هکتار مجموعه‌ای از نظام شهرنشینی دوره هخامنشیان را در خود جای داده است. آثار به جای مانده این شهر تاریخی در فاصله ۵۰ کیلومتری شهر زابل قرار گرفته‌اند. در نتیجه کاوش‌ها آنچه به دست آمد و دیده شد، محوطه ای با ساختمان‌های بزرگ عمومی، محله‌های مسکونی، عبادتگاه، آبراهه، خیابان‌ها، محله‌های صنعتی و نظامی بود که به گفته کارشناسان به نظر می‌رسد این شهر خشت و گلی دوره هخامنشیان تنها مکان باستانی امپراتوری هخامنشی بوده که در مناطق شرقی تحت حاکمیت آنان بوده و تسلط آنان را بر این مناطق نشان می‌دهد.

مورخین این شهر را زرک یا زرنگ پایتخت زرنکای یا درانگیانا می‌دانند که در کتیبه های دوران هخامنشی مثل کتیبه های داریوش در بیستون، تخت جمشید، شوش و نقش رستم و همچنین کتیبه خشایارشا در تخت جمشید از آن یاد شده است. این شهر توسط باستان شناسان ایتالیایی در سال ۱۳۳۸ کشف شد و نام آن از تنگه‌ای طبیعی که برده فروشان، غلامان آفریقایی را برای فروش به داخل ایران وارد می کردند، گرفته شده است. دهانه غلامان در سال ۱۳۱۰ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

منبع:ایسنا

 

بنویس زیارت، بخوان خسارت

کمتر کسی در میان ایرانگردان وجود دارد که با نام “زیارت”، روستای توریستی و گردشگری بخش جنوبی استان سرسبز گلستان آشنا نباشد. در کنار زیبایی‌هایی که این روستا در خود جای داده، اهالی آن با مشکلاتی روبه‌رو هستند.

“روستای زیارت” از توابع بخش مرکزی شهرستان گرگان، مرکز استان گلستان است که آوازه طبیعت بی‌نظیر و چشم‌انداز بی‌مثال آن به دلیل واقع‌شدن در امتداد مسیر ناهارخوران و میان دره‌های عمیق، سبب شده است تا در دسترس گردشگران باشد.

آبشار زیارت، چشمه آبگرم، امامزاده عبدالله و صخره‌های عظیم بر جذابیت آن افزوده است تا این منطقه که آب‌وهوای خشک و خنکی را دارد، مورد توجه خوش‌نشین‌ها با اقدام به ویلاسازی و آپارتمان‌سازی قرار گیرد.

ویژگی‌های طبیعی و منحصربه‌فرد این روستا از مهم‌ترین دلایلی است که در ایام تعطیل و روزهای آفتابی و برفی، طبیعت دوستان در قالب خانواده‌های پرجمعیت و کم‌جمعیت بساط تفریح خود را ببندند و به سوی این منطقه رهسپار شوند تا جایی که در برخی از روزهای سال جمعیت این منطقه به شکل قابل‌توجهی افزایش می‌یابد که متناسب با امکانات موجود در آن نیست.

برای رسیدن به روستای زیارت فقط یک راه دسترسی کم‌عرض از میان جنگل ناهارخوران می‌گذرد که ورود حجم عظیم خودروها در برخی روزهای سال، آن جاده کوچک، ولی خوش منظره را به شکل کامل برای ساعت‌ها مسدود می‌کند که موجب نارضایتی اهالی منطقه می‌شود.

هر چند که وضعیت نگهداری این جاده بسیار نامناسب است و نداشتن آسفالت مناسب، عدم روشنایی و سایر موارد، از مهم‌ترین گلایه‌های اهالی روستا است، ولی آنچه بیش از هر چیز به چشم می‌آید، کم‌عرضی جاده با توجه به تردد حجم عظیم خودرو به این منطقه است.

ترافیک ناشی از ورود خودروهای گردشگران به این جاده سبب شده است تا در برخی از ایام ساکنان و بومیان منطقه برای تردد به شهر و رفع نیازهای ضروری، به‌خصوص در موارد اورژانسی و بیمارستانی با مشکلات عدیده‌ای مواجه شوند.

جمعیت ساکن در روستای زیارت در آخرین سرشماری در سال ۱۳۹۵ بالغ‌بر ۲۲۸۰ نفر اعلام شده است. بیشتر ساکنان این روستا از راه دامداری امرار معاش می‌کنند و هجوم گردشگران به این منطقه از دلایلی است که مطالبات اجتماعی و عمرانی مردم این روستا به گوش مسئولان ذیربط نرسد.

ساخت‌وسازهای بی‌رویه و آلودگی آب‌های زیرزمینی زیارت

محمدرضا پارسامهر، کارشناس آبخیزداری در گفت‌وگو خود با ایسنا با بیان اینکه منطقه “زیارت” یک منطقه خاص از نظر تخریب و تغییر کاربری توسط انسان است، گفت: طی ۲۰ سال گذشته حدود ۷ تا ۸ هزار واحد مسکونی جدید در اطراف روستای زیارت ساخته شد.

وی با بیان اینکه این خانه‌ها با تغییر کاربری در زمین‌هایی که سابق در آن کشاورزی صورت می‌گرفته، ساخته شده است، خاطرنشان کرد: روستای زیارت در محل تغذیه آب‌های زیرزمینی قرار گرفته و متأسفانه فاضلاب خانه‌های این روستا وارد اعماق زمین و آب‌های زیرزمینی می‌شود و آلودگی‌ها را از طریق چشمه و چاه‌ها به جوامع پایین‌دست منتقل می‌کند.

این کارشناس حوزه آبخیزداری در گفت‌وگو خود از ساخت حدود ۷ تا ۸ هزار واحد مسکونی در زیارت طی دو دهه گذشته خبر می‌دهد که با نگاهی اجمالی به جمعیت ۲۲۸۰ نفری سرشماری ۱۳۹۵، پرده از یک خسارت بلامنازع به طبیعت منطقه و به‌خصوص بومیان منطقه برداشته می‌شود.

حفاظت و صیانت از منابع آب‌های زیرزمینی از مهم‌ترین مواردی است که باید مدنظر قرار گیرد و آنچه مشخص است، دست‌اندرکاران امر از این مسئله هم غافل شده‌اند و آمار دقیقی از میزان خسارت وارد شده به این حوزه وجود ندارد.

موضوع بسیار مهم دیگری که نباید از آن غافل شویم، در راستای تثبیت آثار باستانی و تاریخی استان گلستان، بافت قدیمی و زیبای روستای زیارت در فهرست آثار ملی کشور با شماره ۵۰۳ ثبت شده است و تأثیری را که این ساخت‌وسازهای بی‌رویه در این ثبت خواهد داشت، از دیگر مباحثی است که می‌تواند در آینده‌ای بسیار نزدیک به چالشی اساسی تبدیل شود.

الزام اختصاص بودجه مناسب جهت ایجاد زیرساخت‌ها

با نگاهی دیگر به شکل ساخت‌وسازهای واحدهای مسکونی، اقامتی و پذیرایی صورت گرفته طی دو دهه گذشته، به سادگی می‌توان به این موضوع واقف شد که برای این حجم عظیم ساخت‌وسازها ارقامی قانونی برای کسب مجوزهای لازم نیز به دهیاری و سایر دستگاه‌ها پرداخت می‌شود. حال این ارقام پرداختی برای ایجاد کدام زیرساخت در این روستا هزینه شده است، خود جای بحث و نقد فراوان دارد.

آنچه را که امروز بیش از هر موضوعی برای تغییر بافت محروم روستایی زیارت نیاز است، تخصیص اعتبارات در خور شأن درآمد آن منطقه است که شامل تغییر اساسی و با مطالعه در راه دسترسی داخل و خارج طرح هادی روستا، تقویت برق منطقه جهت جلوگیری از قطعی‌های مداوم، تعیین تکلیف مشترکان واقعی آب شرب مصرفی این روستا، بهره‌مندی همه واحدهای مسکونی از نعمت گاز، احداث کانال و پل‌های کوچک جهت مدیریت آب‌های جاری حاشیه جاده در بارش‌های فصلی، تغییر اساسی در مبلمان و زیبایی درون روستا که اهالی بومی منطقه را از حقوق خود محروم نکند، برنامه‌ریزی برای احداث یک بیمارستان جهت ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به اهالی منطقه، تغییر در چهره محیط پیرامونی آبشار زیارت اعم از پارکینگ، نمازخانه و سایر امکانات بهداشتی و ارتقای کیفیت زیرساخت‌های سایر روستاهای بالادست با حفظ بافت طبیعی است.

محدودیت در ساخت‌وسازها تنها درمان حفظ روستا

حال مسبب این حجم تخریب محیط زیست و منابع طبیعی کیست و در گذشته چه شده است، هیچ دردی را برای اهالی منطقه دوا نمی‌کند، هر چند که باید عوامل این قصور شناسایی و به پرونده‌های آنها در محاکم قضایی به شکل ویژه با اطلاع‌رسانی کامل رسیدگی شود.

آنچه هم‌اکنون مهم است، اعمال محدودیت‌های تأثیرگذار در ساخت‌وسازها و استفاده از همه ظرفیت مراجع قضایی در این خصوص، ورود دانشگاهیان، مراکز آماری و از همه مهم‌تر کارشناسان خبره وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مرتبط بر ارائه راهکارهای مدیریت وضعیت فعلی، جهت جلوگیری از ساخت‌وسازهای بی‌رویه و تأمین آسایش و آرامش اهالی منطقه است.

منبع:ایسنا

ثبت ملی تمدن قناتی شهربابک دنبال می شود

پژوهشگر حوزه آب گفت: تمدن آبی شهربابک باید احیاء و صنعت گردشگری قنات رونق بگیرد و با توجه به ثبت جهانی میند، این مهم(ثبت ملی تمدن قناتی) نیز باید دنبال شود.

“محمد برشان” امروز 21 فروردین ماه اظهار کرد: به پیشنهاد جمعی از اندیشمندان شهرستان، موضوع ثبت ملی تمدن قناتی شهربابک دنبال می شود و جلسه مقدماتی در این زمینه تشکیل و نخستین جلسه کارگروه با حضور مدیران شهرستان در روزهای اخیر برگزار شد.

وی با اشاره به اهمیت موضوع ثبت ملی تمدن قناتی شهر بابک و اطلاع رسانی این مسئله افزود: شهرستان شهربابک 9371 کیلومترمربع مساحت دارد که مورخان زیادی از این شهرستان به عنوان طیف قناتی مهم یاد کرده اند.

برشان تصریح کرد: 529 رشته قنات، 550 چاه عمیق و نیمه عمیق و 390 دهنه چشمه در شهرستان شهربابکوجود دارد.

این پژوهشگر حوزه آب با اشاره به اینکه در سال های اخیر بسیاری از قنوات براثر خشکسالی خشک شده اند، بیان کرد: شهربابک مرکز آسیاب های آبی در منطقه بوده است.

وی اظهار کرد: مدار گردش آب در قنات خانیه 11 روز و در قنات دانا و سایر جاها 12 روز بوده و نظام آبیاری در شهربابک قبل از ورود ساعت، براساس روز محاسبه و طلوع و غروب خورشید ملاک بوده است.

برشان تصریح کرد: در گذشته استخرهای بزرگی در شهربابک وجود داشته که هنوز آثار برخی از آنها باقی است و ثبت ملی تمدن قناتی این شهرستان می تواند قنوات را از تخریب بیشتر نجات بدهد.

وی بیان کرد: تمدن آبی شهربابک باید احیاء و صنعت گردشگری قنات رونق بگیرد و با توجه به ثبت جهانی میند، این مهم(ثبت ملی تمدن قناتی) نیز باید دنبال شود.

منبع:ایسنا

پربازدیدترین مکان‌های تاریخی ایران

مدیرکل موزه‌ها اعلام کرد:‌ موزه‌ها،‌ محوطه‌ها و آثار تاریخی در تعطیلات نوروز یک میلیون و ۲۴۵ هزار بازدیدکننده داشتند و کاخ سعدآباد همانند سال‌های گذشته رکورد بازدیدها را شکست.

محمدرضا کارگر به ایسنا گفت: براساس آمارِ «نفرـ بازدید» مجموعه فرهنگی و تاریخی سعدآباد در صدر بازدیدهای نوروزی قرار داشت. کاخ گلستان، کاخ نیاوران و حافظیه نیز به ترتیب بیشترین تعداد مراجعه‌کننده را داشتند.

به گفته او، موزه‌های استان‌های تهران، فارس، اصفهان، خراسان رضوی و یزد به ترتیب بیشترین بازدیدکننده را در تعطیلات نوروز داشته‌اند.

کارگر با اشاره به افت بازدید از آثار تاریخی در تعطیلات نوروز، افزود: تعداد بازدید موزه‌ها و محوطه‌های تاریخی در نوروز ١۴٠٠ یک‌هشتم بازدیدهای نوروز ۹۸ بود. نوروز ۹۹ مقایسه نشد، چون موزه‌ها به دنبال همه‌گیری ویروس کرونا تعطیل بودند.

او همچنین به کاهش درآمد موزه‌ها اشاره کرد و گفت: بیشترین درآمد موزه‌ها و محوطه‌های تاریخی از گردشگر خارجی تامین می‌شود. اما امسال که گردشگری خارجی نداشتیم درآمد هم چشمگیر نبود، چون بلیت بازدیدکننده ایرانی قیمتی ندارد.

کارگر اظهار کرد: برآورد ما این بود که درآمد موزه‌ها در سال ۱۴۰۰ حدود ۳۰۰ میلیارد تومان باشد که البته روی گردشگر خارجی حساب کرده‌ایم، اما با توجه به بسته بودن مرزها به روی گردشگران خارجی، این درآمد به عدد قابل ملاحظه‌ای نمی‌رسد. در نوروز هم درآمد این بخش در حد صفر بود.

مدیرکل موزه‌ها و اموال منقول تاریخی درباره تاثیر کاهش درآمد موزه‌ها بر نگهداری و محافظت از آن‌ها، گفت: خوشبختانه موزه‌ها اعتبار دولتی دارند که تا کنون پرداخت شده و مشکل خاصی از این نظر وجود ندارد. اما درآمدهای حاصل از فروش بلیت و بازدیدها معمولا اجازه انجام کارهای فوق‌العاده، از جمله برگزاری نمایشگاه، ارتقای تجهیزات و … را می‌داد که امسال با توجه به کاهش این درآمد، با آن میزان از اعتبارات دولت می‌توان استانداردهای لازم در موزه‌ها را حفظ کرد و امور اضطراری را انجام داد.

او اضافه کرد: البته که کاهش بازدیدکننده، تعطیلی‌ها و نبود گردشگر خارجی، حتما موزه‌های خصوصی را با چالش روبه‌رو خواهد کرد.

محمدرضا کارگر در آبان‌ماه ٩٩ نیز به افت درآمد موزه‌ها اشاره کرده و گفته بود: پیش‌بینی ما برای کسب درآمد از موزه‌ها و مراکز تاریخی کشور در سال ۹۹ حدود ۲۰۰ میلیارد تومان بوده است و در این راستا چند برنامه نیز تدوین شده بود، اما متاسفانه فقط چهار میلیارد تومان درآمد نصیب مجموعه‌های مربوطه شد.

موزه‌ها و مجموعه‌های تاریخی پس از یک دوره تعطیلی چندماهه در بهمن‌ماه ٩٩ باز شدند، اما با اعلام وضعیت خطر کرونا در بیشتر شهرها، از روز ۱۸ فروردین‌ماه به دستور ستاد ملی کرونا دوباره تعطیل شدند.

منبع:ایسنا