چراغی برای دولت جدید روشن می‌کنیم

محمدحسین ایمانی‌خوشخو، دبیرکل سمپوزیوم ملی یکصد سال گردشگری ایران با بیان این‌که این سمپوزیوم چراغی برای دولت جدید در گردشگری روشن می‌کند، تاکید کرد: کسی نمی‌تواند گردشگری را پدیده منفی بداند، به ویژه آن‌که در مباحث دینی به آن امر شده است و نکوهیده نیست.

رییس پارک ملی علوم، فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی به ایسنا گفت: گردشگری همیشه می‌تواند چراغ راه آینده باشد، اگر بخواهیم به‌درستی ظرفیت‌ها را بشناسیم و بر مبنای آن برای آینده برنامه‌ریزی کنیم باید به گذشته گردشگری کشور نگاه عمیق داشته باشیم. برهمین مبنا سمپوزیوم یکصدسال گردشگری ایران که سیری در تاریخ سفر، حمل و نقل و مهمان‌نوازی در قرن ۱۴ خورشیدی است، مورد توجه اصحاب گردشگری قرار گرفت تا این نگاه عمیق را به دست‌اندرکاران گردشگری ایران انتقال دهند که برای آینده برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشند.

ایمانی‌خوشخو در پاسخ به این سوال که با توجه به نگاه منفی برخی به جریان گردشگری به‌ویژه قبل از انقلاب، این سمپوزیوم چگونه می‌تواند نگاه و دستاوردهای گذشته را الگوی آینده قرار دهد و اقناع‌سازی کند؟ گفت: گردشگری با دو رویکرد فرهنگی و صنعتی تعریف شده است؛ در رویکرد فرهنگی برای گردشگری در تاریخ و دین جایگاه ویژه‌ای قائل شده‌اند، سفر جزئی از زندگی مردم بوده و دست‌کم یک بار سفر دور از خانه تجربه می‌شده است. به تدریج که جلوتر می‌آییم گردشگری در دنیا با تغییراتی مواجه می‌شود و نگاه اقتصادی به آن بیشتر مورد توجه و تاکید قرار می‌گیرد و گردشگری به صنعت تبدیل می‌شود که محصول و برون‌داد آن در کشور هم وجود دارد.

او افزود: گردشگری با رویکرد مدرن و با انگیزه اقامت در هتل و برنامه‌ریزی برای مسافرت، در کشور ما بیش از نیم قرن قدمت دارد. در این دوره، ظرفیت‌های جدید به عنوان جاذبه‌های فرهنگی ایجاد شد، اگرچه بعد از انقلاب شمار و تنوع این جاذبه‌ها بیشتر شد. توسعه بنادر، فرودگاه‌ها و راه‌ها نیز باعث شد نگاه صنعتی به فرهنگی در گردشگری اضافه شود. در نتیجه، این‌گونه نیست که نگاه به گردشگری یک دوره منفی و یک دوره مثبت بوده باشد؛ رویکردها تغییر کرده است نه نگاه‌ها. بنابراین امروز کسی نمی‌تواند گردشگری را پدیده منفی بداند، چون مطالعات زیادی درباره آن شده و در مباحث دینی هم به آن امر شده است و نکوهیده نیست.

وی گفت: مشکل اصلی این بوده که نگاه تخصصی به گردشگری نداشته‌ایم، به جای این که مسیر تخصصی و علمی برای گردشگری طراحی کنیم، مسیرهای سلیقه‌ای داشته‌ایم که بعضا به نتیجه نرسیده و مشکلاتی پیش آمده است. امیدواریم دارایی و ظرفیت‌های خود را درست بشناسیم و بیشتر توجه کنیم.

او همچنین اظهار کرد: از دستاوردهای سمپوزیوم نیز مکتوب کردن این دستاوردها، تجربه‌ها و تاریخ شفاهی گردشگری است که می‌تواند چراغ راهی برای دولت جدید باشد که امیدواریم از متخصصان بیشتر بهره ببرد.

ایمانی‌خوشخو در ادامه یادآور شد: سمپوزیوم یکصدسال گردشگری ایران ۲۷ و ۲۸ مهرماه ۱۴۰۰ به موضوعاتی در بخش‌های حمل و نقل، مهمان‌نوازی، پذیرایی، غذا و نوشیدنی، جاذبه‌ها و مقاصد گردشگری، خدمات مسافرتی و دیگر محورها که صد درصد کاربردی هستند، می‌پردازد و قرار نیست نگاه اصلی این رویداد صرفا نظری و علمی باشد؛ قرار است نگاه به گذشته، کاربردی و عملیاتی باشد.

دبیرکل سمپوزیوم ملی یکصد سال گردشگری ایران با بیان این‌که سلسله وبینارهایی که در پیش سمپوزیوم برگزار شد، نشان داد دامن زدن به موضوعات و طرح مباحثی که مقدمه سمپوزیوم باشد، مؤثر و مفید است، افزود: در کارگروه‌هایی که برای پیش‌سمپوزیوم تشکیل شد و همین‌طور در وبینارها ۵۳ استاد، متخصص و مدیر گردشگری بیش از ۲۶ ساعت سخنرانی داشتند که ضمن بررسی سیر تاریخی گردشگری در محورهای تعیین‌شده، به ارائه نظرات و دیدگاه‌های خود در موضوع حمل و نقل، خوراک، خدمات کنسولی و ویزا، طب سنتی و … پرداختند. بیش از یکصد نفر در این وبینارها حضور فعال داشتند و محتوای آن برای استفاده دیگران بارگذاری خواهد شد. اواخر مرداد و شهریورماه نیز سلسله وبینارهای دیگری اجرا خواهد شد.

رییس پارک ملی علوم، فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی گفت: دستگاه‌های زیادی از این سمپوزیوم حمایت کرده‌اند، اگرچه پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی، کمیته موزه‌ها (ایکوم)، جامعه تخصصی گردشگری الکترونیک، شورای هماهنگی سازمان‌های غیردولتی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برگزارکننده سمپوزیوم یکصدسال گردشگری ایران هستند، اما وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، بنیاد ایران‌شناسی، دانشگاه اصفهان، انجمن طبیعتگردی، دیگر تشکل‌ها و شرکت‌های خصوصی حامی این رویداد هستند.

منبع:ایسنا

واکنش سریع خارجی‌ها به ثبت جهانی راه‌آهن ایران

یکی از مجریان گردشگری راه‌آهن گفت: ثبت راه‌آهن سراسری ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو با واکنش سریع برخی گردشگران و آژانس‌های خارجی مواجه شد؛ پیام‌هایی فرستاده شده که برای سفر در مسیر جهانی‌شده ابراز علاقه کرده‌اند.

به گزارش ایسنا، راه‌آهن شمال ـ جنوب ایران که بندر ترکمن را در شمال به بندر امام خمینی در جنوب متصل می‌کند، در چهل و چهارمین کمیته میراث جهانی یونسکو ثبت شد. طول مسیر ثبت‌شده حدود ۱۴۰۰ کیلومتر است که همزمان با آن ۸۹ ایستگاه منتخب به دلیل ارزش‌های تاریخی و کارکردی، مستندنگاری و همراه با پل‌های شاخص، تاسیسات و لوکوموتیوهای تاریخی ثبت شده است.

محمد محسنیان ـ پژوهشگر راه ‌آهن، مبتکر و مجری گردشگری راه‌آهن ـ درباره اثر این ثبت در گردشگری، اظهار کرد: معمولا یکی از انگیزه‌ها و عوامل کنجکاوی برای انتخاب مقصدِ سفر، فهرست میراثی است که در یونسکو ثبت شده، وقتی راه‌آهنِ یک کشور آن هم با این گستردگی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده باشد، حتما علاقه و کنجکاوی ایجاد می‌کند.

اما او به مشکلی در سفرهای ریلی اشاره کرد و افزود: حالا که راه‌آهن ایران مقصد عمومی‌تری شده است، اگر گردشگران خارجی و حتی داخلی بخواهند در این مسیر سفر کنند، وضعیت و زیرساختِ نامناسب مسیر و امکانات راه‌آهن را که ببینند، ضدتبلیغ می‌شود.

وی افزود: به نظرم راه‌آهن سراسری، در همین محدوده‌ای که ثبت جهانی شده است، دو مسیر بسیار جذب برای سفر دارد؛ گرمسار تا شیرگاه و درود تا اندیمشک، درحالی‌که همین مسیرها ضعیف‌ترین زیرساخت را دارند که خیلی حیف است. در مسیر ریلی شمال، دست‌کم یک جاده در نزدیکی راه‌آهن وجود دارد و می‌توان از طریق آن زیبایی مسیر ریلی را هم مشاهده کرد، اما در مسیر جنوب همین مقدار امکانات را هم نداریم و این خیلی حیف است که چنین فرصتی را در گردشگری از دست بدهیم.

سال ۹۶ وقتی اولین قطار گردشگری را راه‌اندازی کردیم، هر رام (واحد شمارش) قطار را ۹۰۰ هزار تومان کرایه می‌کردیم، اما راه‌آهن یک‌باره به این نتیجه رسید که چرا به این سفرها یارانه بدهد و قیمت را تا ۱۶ میلیون تومان برای کرایه هر رام افزایش داداو که در یک گفت‌وگوی مجازی حاضر شده بود، درباره مشکل شاخص گردشگری ریلی، اظهار کرد: حدود مسؤولیت‌ها در این حوزه تعریف نشده است. قطار گردشگری یعنی قطاری اختصاصی با امکانات متناسب که با هدف خاصی در مسیر ریلی حرکت می‌کند و در برخی نقاط از راه‌آهن توقف دارد، اما آیا شما چنین امکاناتی را می‌بینید؟

محسنیان درباره صرفه اقتصادی گردشگری ریلی نیز گفت: مصداقی در این‌باره صحبت کنم، سال ۹۶ وقتی اولین قطار گردشگری را راه‌اندازی کردیم هر رام (واحد شمارش) قطار را ۹۰۰ هزار تومان کرایه می‌کردیم، اما راه‌آهن یک‌باره به این نتیجه رسید که چرا به این سفرها یارانه بدهد و قیمت را تا ۱۶ میلیون تومان برای کرایه هر رام افزایش داد تا حالا که به قیمت آن اشاره نمی‌کنم چقدر زیادتر شده است. از طرفی، محدودیت‌های کرونا مزید بر علت شده و نمی‌توان قیمت را سر به سر تعیین کرد. فکر نمی‌کنم دیگر با ۳۵۰ هزار تومان هم بتوان سفر ریلی یک‌روزه برگزار کرد.

او در ادامه بیان کرد: البته که این گرانی در سفرهای زمینی هم اتفاق افتاده است، اما آن سفر با قطار قابل قیاس نیست، چون شما تجربه توقف در نقاطی از راه‌آهن را دارید که با هیچ وسیله و در هیچ شرایط دیگری چنین امکان و فرصتی را پیدا نمی‌کنید. به هر حال هزینه‌های سفر به قدری گران شده که سفر از سبد قشر متوسط جامعه خارج شده است.

محسنیان درباره اولویت راه‌آهن با توجه به ثبت جهانی نیز گفت: اولویت راه‌آهن سفرهای برنامه‌ای است. در ابتدا هم خیلی سخت بود مسؤولان آن را توجیه کنیم که برای قطار گردشگری مقصد هدف نیست، بلکه مسیر اهمیت دارد. از طرفی، بار برای مجموعه راه‌آهن صرفه اقتصادی بیشتری دارد. درست است که اولویت یک را به قطار مسافری می‌دهد، اما در واقع این یک لطف به شمار می‌آید. راه‌آهن ریالی از قطار گردشگری سودی نمی‌برد، ولی به لحاظ ارتقاء برند و وجهه برایش صرفه دارد.

منبع:ایسنا

نقش مردم در ثبت جهانی هورامان

مدیران فرهنگی در گفت‌وگویی مجازی با موضوع «ثبت جهانی هورامان» بر همراهی مردم برای ثبت‌های جهانی انجام‌شده در داخل کشور تاکید کردند و ایران را نخستین کشوری دانستند که هنرمندانش برای ثبت جنگل‌های هیرکانی و منطقه اورامانات کمک کردند؛ اقدامی که یکی از امتیازها برای گرفتن رای نهایی یونسکو بود.

به گزارش  ایسنا، در نت‌گپ یونسکویی که هفتم مرداد توسط این نهاد فرهنگی بجین‌المللی برگزار شد و ثبت‌های جهانی محوری برای گفت‌وگو، دوستی و صلح میان ملت‌ها مطرح شد، حجت‌الله ایوبی – دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران -، در سخنانی اظهار کرد: با توجه به وجود میراث ملموس و ناملموس زیادی که در کشور برای ثبت وجود دارند، در ثبت مکان‌ها و فضاها، سیاستی هوشمندانه در پیش گرفته‌ایم که بر مبنای آن صرفا به‌جای ثبت یک بنا و یک نقطه مشخص، مناطق و فضاهای گسترده‌تری را ثبت می‌کنیم.

او ثبت جهانی راه‌آهن سراسری را به‌عنوان بیست‌وپنجمین میراث ملموس کشور که حدود ۱۴۰۰ کیلومتر منظر فرهنگی را در برمی‌گیرد و حتی نخستین میراث صنعتی کشور محسوب می‌شود نمونه‌ای از این فضاها دانست و ادامه داد: منظر فرهنگی هورامان (اورامانات) در استان‌های کرمانشاه و کردستان با حدود ۴۰۹ هزار هکتار عرصه و حریم که ۱۰۶ هزار هکتار آن مربوط به عرصه و ۳۰۳ هزار هکتار نیز جزو حریم است، باعث ثبت هزاران کیلومتر از سرزمین‌مان شدند و در نهایت مجموعه‌ای عظیم از سراسر کشور در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید.

وی یکی از وظایف و رسالت‌های یونسکو و به تبع آن کمیسیون‌های ملی یونسکو را رونمایی از این گنجینه‌های بشری به‌واسطه ثبت آن‌ها و بیداری و آگاهی هر چه بیشتر افکار عمومی در نگهداری و پاسداشت میراث و جلوگیری از تخریب آن‌ها دانست و افزود: به‌عنوان مثال پس از ثبت جنگل‌های هیرکانی در سال ۲۰۱۹، خود بومیان آن منطقه و دیگر مردم، کوچک‌ترین دست‌درازی و آسیب به این منطقه را بلافاصله گزارش می‌کردند و مانع از انجام آن‌ها می‌شدند.

او با تاکید بر این که ایران، نخستین کشوری است که هم در ثبت جنگل‌های هیرکانی و هم اورامانات از هنرمندان کمک گرفته است، ادامه داد: این اقدام یکی از امتیازها در ثبت‌های جهانی است؛ یعنی حساس بودن افکار عمومی نسبت به آن ثبت.

ایوبی با بیان این‌که ارزیابان اگر تصور کنند افکار عمومی نسبت به مسأله بی‌اعتنا هستند، ثبت آن منطقه به عقب می‌افتد، اضافه کرد: به گفته ناظران یونسکو، هنرمندان ما سال گذشته نمایشگاه عکس خوبی برای اورامانات برگزار کردند و وقتی بازرسان آمدند از دیدن این نمایشگاه عکس شگفت‌زده شدند.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران با تاکید بر این‌که حدود  ۷۰۰ روستا در منطقه هورامان/ اورامانات قرار دارند گفت با ثبت جهانی این منظر فرهنگی این‌ها دیگر صرفا روستا نیستند و جهانیان هر آن‌چه را مربوط به آیین و رسوم، فرهنگ، سبک زندگی و حتی معماری ابنیه آن‌هاست می‌بینند و آن را یک آیینه تمام‌نما از فرهنگ یک کشور و یک ملت می‌دانند.

او با بیان این که انتظار داریم ثبت جهانی هورامان باعث آشنایی بیشتر همه مردم ایران با این طبیعت بکر شود و همتی جمعی در پاسداشت و نگهداری از آن رخ دهد، افزود: با توجه به این‌که سهمیه کشورها در ثبت‌های جهانی فارغ از تاریخ کشورها به‌طور مشخص به یک اندازه و محدود است رییس‌جمهور عراق نیز این ثبت را به ایران تبریک گفت؛ چون علاوه بر این‌که چندین شهرستان و دو استان ایران در محور اورامانات قرار دارند، کردستان عراق هم در همین محور قرار دارد و خوشبختانه این امکان وجود دارد که در دوره بعدی به پرونده کردستان عراق کمک کنیم تا به این پرونده ثبت جهانی ملحق شود. چون این موضوعات باعث می‌شوند تا مردم دنیا با جاذبه‌های گردشگری یکدیگر بیشتر آشنا شوند و محوری فرهنگی برای گفت‌وگو، دوستی و صلح میان ملت‌ها ایجاد شود.

موسیقی و معماری هورامان محل تلاقی مردم با یگدیگر

ابراهیم زارعی – عضو هیأت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه بوعلی – نیز در سخنانی نخست به این نکته اشاره کرد که اورامانات در خط زلزله قرار گرفته است ولی مردم برحسب تجربه‌ای که از قبل داشته‌اند آثار معماری خود را به‌گونه‌ای ساخته‌اند که در برابر زلزله مقاوم باشند.

او در ادامه با بیان این‌که این موارد جایگاه درست این منطقه در حوزه معماری را نشان می‌دهد، بیان کرد: علاوه بر معماری و باغ‌های اورامانات، باید از طبیعت، رودخانه، موسیقی و آداب و رسوم آن هم حفاظت و حمایت شود.

وی با تاکید بر این‌که وظیفه داریم مردم را به تعامل و همکاری دلسوزانه با هم فرابخوانیم، افزود: وظیفه حکومت نیز همین است که در این زمینه فعال باشد. سازمان‌های مردم‌نهاد باید وارد کار شوند؛ یعنی همان‌طور که به ثبت جهانی هورامان کمک کردند در زمینه آموزش نگهداری و حفظ آن هم فعال باشند و این آموزش مستمر و مداوم باشد. می‌توان با مردم ارتباط مستقیم برقرار کرد تا بتوان ثروت‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی را حفظ کرد.

او با تأکید بر دو چندان شدن وظیفه مردم و مسوولان بعد از ثبت جهانی اورامانات بیان کرد: باید در امور مختلف به‌ویژه جاده‌کشی و… مراقبت باشیم تا به این منطقه آسیبی وارد نشود. نسل جدید باید از نسل گذشته یاد بگیرد و ببیند آن‌ها چه کرده‌اند که امروز این منطقه مورد توجه جهان قرار گرفته است.

او اظهار کرد: حفظ مناظر طبیعی، معماری، صنایع دستی و آداب و آیین‌های منحصر به‌فردی مانند «عروسی پیرشالیار» و «پالنگان» و صنایع دستی بسیار مهم، لازم و ضروری است. چون آن‌چه باعث ثبت جهانی اورامانات شده همین ارزش‌های پایدار بوده است.

او با تاکید بر این‌که موسیقی و ادبیات میراث معنوی این منطقه شناخته می‌شوند، ادامه داد: این فرهنگ در طول هزاران سال نگهداری شده است به‌طوری که در این خطه بزرگانی در حوزه موسیقی، ادب و عرفان بوده‌اند که مسائل مهم و کلیدی را آموزش داده‌اند. بنابراین باید این مسائل را به نسل جوان منتقل کنیم تا آن‌ها نیز با عشق و علاقه میراث این منطقه را حفظ کنند.

مشارکت بالای جامعه محلی در ثبت جهانی اورامانات

پویا طالب‌نیا – مدیر پایگاه منظر فرهنگی هورامان – نیز در سخنانی به دو معیار سوم و پنجم که اورامانات بر اساس آن‌ها در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید، اشاره کرد و گفت:  معیار پنجم ناظر بر تعامل انسان با طبیعت است. برای مثال در این منطقه مردم به‌خوبی مصرف آب را مدیریت می‌کنند که این مسأله بخشی از میراث ملموس و ناملموس را در بردارد. ما در اورامانات پدیده خلق زمین را داریم.

او با اشاره به ایجاد قنات توسط ایرانی‌ها بعد از مطرح شدن کمبود آب در فلات ایران، ادامه داد: در نمونه دوم نیز در اورامان زمین را خلق کردند یعنی از کم‌ترین زمین بیشترین بهره را بردند.

وی افزود: در روستایی در منطقه اورامان جشنی به نام جشن «باران‌خواهی» وجود دارد که ریشه آن به مراسم «میتراییسم» برمی‌گردد. همچنین یکی از منحصربه‌فردترین زندگی‌های کوچ‌نشینی را می‌توان در همین منطقه دید؛ خلاف جاهای دیگر محوریت کوچ‌نشینی در این منطقه «انسان» است چون اهالی هورامان از دیرباز خوش‌نشین بوده‌اند. هورامان نقطه تلاقی مهمی است که می‌تواند فرهنگ‌های مختلف را به‌هم پیوند دهد؛ به‌طوری‌که حتی تعاملات بین فرهنگی ایجاد کرده است.

طالب‌نیا از مظاهر فرهنگی دیگر در این منطقه را صنایع دستی دانست و ادامه داد: صنعت‌کاران در این حوزه به تجملات نمی‌اندیشند و تمام محصولات آن‌ها کاربردی است. یا در نمونه‌ای دیگر خلاف دیگر نقاط خبری از خانه‌های اعیانی نیست، خانه‌ها ساده‌اند چون برای مردم آن منطقه طبیعت ملاک زندگی بوده‌ و هست. هورامان جغرافیایی بزرگ را شامل می‌شود که میان مردمش تعامل سازنده و پایداری وجود دارد.

وی با اشاره به این‌که در ثبت جهانی این منطقه یکی از ویژگی‌ها مشارکت بالای جامعه محلی بود، اظهار کرد: به‌طور کلی در ثبت‌های جهانی، طرح‌های مشارکتی به‌دلیل دخیل بودن مردم ماندگارترند.

مدیر پایگاه منظر فرهنگی هورامان با تأکید بر این‌که باید در حوزه آموزش و نگهداری این میراث، ضوابط و دستورالعمل‌های مختلفی را در نظر گرفت، توضیح داد: در حوزه ساخت‌وساز باید با نهادها و سازمان‌های مختلفی مانند بنیاد مسکن، وزارت راه و شهرسازی و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همکاری داشته باشیم و در گردشگری نیز باید نظام‌نامه‌ای محکم و سختگیرانه در این حوزه داشته باشیم تا از این منطقه به‌درستی محافظت شود.

هورامان؛ مهم‌ترین میراث تاریخ معنوی ایران  

سیداحمد محیط طباطبایی – رییس ایکوم ایران و رییس باشگاه نوروز – که مجری این وبینار مجازی نیز بود، در سخنانی اظهار کرد: موسیقی، معماری و شرایط جغرافیایی این منطقه (هورامان) به‌گونه‌ای مهم است که مانند یک محل تلاقی باعث ارتباط مردم این سوی زاگرس با مردم آن سوی زاگرس شده است.

او با تاکید بر این‌که هورامان؛ سرزمین خورشید یکی از مهم‌ترین میراث تاریخ معنوی ماست، اضافه کرد: ما می‌توانیم رابطه سازنده انسان و طبیعت را در آن ببینیم.

پرونده «منظر فرهنگی هورامان/ اورامانات» در چهل‌وچهارمین نشست اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو (سه‌شنبه پنجم مرداد ۱۴۰۰ برابر با ۲۷ جولای ۲۰۲۱) در شهر فوجو چین بررسی شد و با تصویب اعضای کمیته، به‌عنوان بیست‌وششمین میراث ملموس کشورمان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

منبع:ایسنا

نگاهی به گنجینه تاریخ حرم رضوی

شهر مشهد یکی از مقاصد مهم گردشگری میان مسلمانان است و هر ساله تعداد زیادی از زائران و گردشگران به این شهر سفر می‌کنند. حرم مطهر امام رضا(ع) مهمترین مکان گردشگری و زیارتی مشهد به شمار می‌رود. همچنین بازدید از موزه‌های شهرهای مختلف از جمله اقداماتی است که در برنامه گردشگران قرار می‌گیرد.

موزه آستان قدس از جمله پربازدیدترین موزه‌های شهر مشهد به شمار می‌رود که احترام و ارادت عاشقان امام رضا(ع)، سبب شده است اشیاء منحصر به‌فرد و جذابی به این موزه اهداء شده و به نمایش گذاشته ‌شود. بازدید از این موزه تجربه فضایی معنوی تاریخی را فراهم می‌سازد. اشیاء گوناگون و دیدنی در بخش‌های مختلف موزه به نمایش گذاشته می‌شود که می‌تواند برای بازدیدکنندگان با جذابیت همراه باشد.

بخش تاریخ حرم رضوی قدیمی‏ترین گنجینه آثار تاریخی حرم مطهر به شمار می‏‌رود و بسیاری از اشیاء تاریخی مربوط به حرم مطهر در آن نمایش داده می‌شود. اغلب این اشیاء وقفی بوده و دارای کتیبه‌ وقف هستند و به منظور استفاده در حرم مطهر امام رضا(ع) تهیه شده‌اند.

از جمله این اشیاء می‌توان به سنگاب خوارزمشاهی (مجموعه‌‏ای از درهای چوبی مانند در دارالسیاده متعلق به دوره ایلخانی)، ضریح دوم و چهارم و پنجره‏‌های حرم مطهر، پنجره فولاد (دوره تیموری)، کتیبه مشبک طلا با مضمون سوره انسان متعلق به اولین ضریح امام رضا(ع) که به دستور شاه طهماسب ساخته و بر روی مضجع مبارک نصب شده است، اشاره کرد.

همچنین کتیبه‏‌های طلا به خط علیرضا عباسی، خوشنویس مشهور دوره شاه عباس صفوی با مضمون شعری در مدح امام رضا(ع)، آیةالکرسی و صلوات خاصه، وسایل شست‌وشو شامل گلاب‌دان‌‏ها و ابریق‌‏ها که در کشیک‌‏خانه و توسط خدام استفاده می‌‏شده‌‏اند، وسایل روشنایی شامل قندیل‌‏ها و پیه‌سوزها و مجموعه قفل‌‏ها از دیگر اشیاء این موزه به شمار می‌رود که این آثار مربوط به سده ششم هجری تا دوره معاصر است.

سنگ مقام امام رضا(ع) از دیگر اشیایی است که در این موزه به نمایش درآمده و جنس آن از سنگ مرمر به ضخامت ۶، طول ۴۰ تا ۴۴ و عرض ۳۰ تا ۳۲ سانتی‌متر ساخته شده است. این کتیبه سنگی دارای دو حاشیه و یک نقش محرابی است و در میانه آن کتیبه‏‌هایی به خط کوفی نقش بسته است.

گفتنی است که این کتیبه‌ها شامل صلوات خاصه، آیه ۵۵ سوره مائده و آیه تکبیر هستند. کتیبه‌‏های تاریخی روی این سنگ شامل کتیبه اطراف محراب‌ مانند میانی است که عبارت «امر بعماره المشهد الرضوی علی بن موسی الرضا علیه السلام المذنب الفقیر الی رحمه الله ابوالقسم احمد بن علی بن احمد العلوی الحسینی تقبل الله منه» بر آن نقش بسته است.

همچنین کتیبه میانی محرابی ‌شکل با نقش «هذا مقام الرضا علیه السلام اقبل علی صلواتک و لا تکن من الغافلین شعبان سنه سته عشر و خمس‌ مائه» و کتیبه افقی حاشیه پایین با نقش «عمل عبیدالله بن احمد مره» بر روی این سنگ قرار دارند. این سنگ مقام توسط «عبیدالله‌بن اجمد مره» در سال ۵۱۶ هجری قمری ساخته شده است.

سنگاب نیز از اشیاء موجود در موزه آستان قدس است که از یک قطعه سنگ یکپارچه و سیاه‌رنگ کلریت (هرکاره) ساخته شده. بدنه آن کروی است و ضخامت بدنه در ناحیه لبه ۵/۱۴ سانتی‌متر است که روی آن ۱۶ نیم‌دایره برای قراردادن ظرف‏‌های آبخوری تراشیده شده است. قطر دهانه خارجی آن ۱۳۷ و قطر دهانه داخلی این سنگاب ۱۰۶.۵ سانتی‌متر است.

روی بدنه و کف آن سوراخ‌هایی برای خروج آب وجود دارد و سطح بدنه این سنگاب با کتیبه‌‏ها و نقوش گیاهی و هندسی حجاری تزئین شده است. مضمون کتیبه‏‌ها جمله‌های دعایی، آیات و احادیث، نام سفارش‌دهنده، بانی و سازندگان به خط ثلث تزئینی، نسخ آمیخته به رقاع و رقاع در سه ردیف حجاری شده و با نقوش اسلیمی و ختایی که گاه با خط درهم‌آمیخته، تزئین شده است. کتیبه تاریخ سنگاب نیز در قابی به طول ۹۸ و عرض ۹ سانتی‌متر حجاری شده است که متـن «بتاریخ اوایل شعبان سنة سبع و تسعین و خمس‌مائه» در آن نوشته شده است.

روی بدنه‌ سنگاب به چهار قاب مستطیل شکل تقسیم شده که هر قاب با یک بند تزئینی از سایر قاب‌ها مجزا شده است. در هر قاب سه شمسه با قطر تقریبی ۲۴ سانتی‌متر وجود دارد که داخل برخی از آن‌ها با نقش گره‏‌های تزئینی و برخی دیگر با کتیبه‌‏هایی به خط رقاع شامل نام سازندگان و نقاش مزین شده است که مضمون آن‌ها دعایی بوده و حد فاصل آن‌ها با نقوش اسلیمی تزئین شده است.

این سنگاب توسط محمدواحمد، محمدبن احمد و فرزندانش ساخته شده که بین سال‌های ۵۹۷ تا ۶۱۰ کار ساخت آن به طول انجامیده است.

منبع:ایسنا

اورامانات ؛ صلح‌گاه انسان و طبیعت

رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان جوانرود، اورمانات را صلح گاه انسان و طبیعت دانست.

سیروس بهرامی در گفت و گو با ایسنا، بااشاره به ثبت جهانی اورمانات، اظهارکرد: این منطقه شاخصه های بی نظیری دارد که آن را از بسیاری از مناطق دنیا متمایز می کند.

وی تصریح کرد: در این منطقه انسان و طبیعت با هم در صلح هستند و طی هزاران سال در تعامل باهم بوده اند و تاثیر این تعامل به خوبی در زندگی مردمان این منطقه دیده می شود.

رئیس میراث فرهنگی جوانرود اضافه کرد: اگر به آداب و رسوم غنی مردمان اورامانات نگاه کنیم، می بینیم که برگرفته از معیشت آنها و زندگی مسالمت آمیز با طبیعت است.

وی تاکید کرد: این شاخصه یکی از عوامل مهم تاثیرگذار در ثبت جهانی اورامانات بوده و به نظر می رسد باید برای حفظ آن بیش از پیش تلاش کنیم و اجازه ندهیم  این میراث گرانقدر روبه فراموشی برود، هرچند که معتقدم حفظ آن به اندازه ثبت جهانی شدنش هم دشوار و سخت است.

بهرامی در ادامه به  تاثیرات مهم ثبت جهانی شدن اورامانات بر زندگی مردم این منطقه هم اشاره کرد و گفت: اورامانات اکنون جهانی است و هر توریستی که بخواهد از اقصی نقاط دنیا به ایران سفر کند، روی نقشه یونسکو نام اورمانات را خواهد دید و آن را به عنوان یکی از مقاصد خود انتخاب خواهد کرد.

وی ادامه داد: وقتی توریستی به این منطقه سفر می کند، در ازای خدماتی همچون حمل و نقل، اسکان، تغذیه، راهنما، خرید صنایع دستی و … هزینه پرداخت می کند که این مسئله می تواند علاوه بر بحث اشتغال، به رونق اقتصادی این منطقه هم کمک کند.

رئیس میراث فرهنگی جوانرود بااشاره به استقبال گسترده مردم این منطقه بویژه مردم این شهرستان از ثبت جهانی شدن اورامانات، یادآورشد: طی چند روز گذشته که خبر ثبت جهانی شدن اورمانات منتشر شده، چند درخواست برای راه اندازی و احداث زیرساخت های گردشگری همچون اقامتگاه های بوم گردی داشته ایم که این نشان می دهد مردم به آینده گردشگری این منطقه خوشبین هستند.

وی در ادامه با تاکید براینکه در شرایط کنونی نیازمند توسعه و بهسازی زیرساخت های عمرانی این منطقه هستیم، گفت: یکی از نیازهای فعلی در شهرستان جوانرود احداث یک هتل است که امیدواریم سرمایه گذاران با توجه به آینده خوب گردشگری این منطقه به این مقوله توجه کنند و پای کار بیایند.

منبع:ایسنا

لزوم توجه به گردشگری به شرط احیای برجام

گردشگری بخش مهمی از سیاست‌گذاری‌های اقتصادی کشورمان به ویژه در شرایط تحریم‌های اقتصادی است ولی هنوز به طور مستقیم در معاهدات بین‌المللی حتی مذاکرات برجام جایگاهی ندارد و این در حالیست که به گفته یک کارشناس، به شرط احیای برجام و رفع تحریم‌ها باید به طور مستقیم به این بخش قابل توجه اقتصادی و فرهنگی کشور نیز توجه شود.

تحریم‌های متعدد و خروج آمریکا از برجام مسائلی بود که از ابعاد مختلف اقتصاد کشور را تحت تاثیر قرار داد و اما گردشگری به عنوان یکی از ابعاد اقتصاد هر چند همواره در معرض کم لطفی بوده است اما از مهمترین بخش‌های اقتصادی بود که تاثیر پذیرفت.

رکود چشمگیر گردشگری خصوصا پس از لغو برجام مسئله مهمی بود که کاهش امار و ارقام گردشگران آن را نشان داد و ریاست جمهوری ترامپ در اوج تحریم‌های ظالمانه و اوج گیری تبلیغات سوء علیه ایران مسئله‌ای جدی برای رکود گردشگری بود.

مذاکرات عزتمندانه بر سر برجام و معاهدات بین‌المللی همچنان بر جای هستند و براساس سیاست‌های کلان روند خود را طی می‌کنند هرچند رییس جمهور منتخب نیز بر مذاکرات عزتمندانه تاکید کرده است، اما مسئله مربوط به گردشگری و جای خالی این بعد از اقتصاد در بخش‌های اقتصادی مذاکرات و معاهدات بین‌المللی است.

هر چند امیدوار به مرحمت کشورهایی که دارو، واکسن و  کالاهای فرهنگی را تحریم می‌کنند، نیستیم اما تقویت دیپلماسی یک ضرورت برای توسعه روابط بین الملل و پیشرفت است اما گردشگری شاید تنها مسئله مهمی باشد که می‌تواند انزوای حاصل از تحریم‌ها را رفع کند و تاثیرات بسیار سوء را تا حد زیادی بکاهد چرا که این مسئله قبلا نیز اتفاق افتاده و شاهد آن هستیم.

«گردشگری باید جزء لاینفک برجام و تمام مذاکرات و توافق نامه‌های بین‌المللی باشد» مسئله‌ای که یک کارشناس حوزه گردشگری و یک مدرس دانشگاه به آن پرداخته است.

وی اینگونه آغاز می‌کند؛ «کشور ما به دلایلی مانند واقع شدن بخش وسیعی از کشور در پهنه کم بارش، سیاست‌گذاری‌ها، اجراها و نظارت‌های اشتباه و مشکل‌زا، تکیه حداکثری بر اقتصاد نفتی و مبتنی بر مصرف منابع طبیعی و داشته‌های ملی، عدم نگاه استراتژیک به منابع و عدم درک واقعی و عمیق فرصت‌ها و تهدیدهایی که با آن روبرو هستیم در حال حاضر با مشکلاتی روبه روست.

مشکلاتی از جمله جنگ آب و ورشکستگی آبی، بیکاری و مخصوصا بیکاری نخبگان و تحصیل کرده‌ها، تحریم‌ها و مشکلات عمده کشور در مراودات مالی با کشورهای دیگر، ناتوانی در تامین مواد اولیه صنایع، جا ماندن از توسعه صنایع پایین دستی و بالا دستی معادن، مهاجرت از روستاها و آبادی‌ها و مشکلات مرتبط با تامین منابع غذایی و بزرگ شدن شهرها و نابودی بخش گسترده‌ای از سرمایه‌های روستایی و بومی و محیط زیست کشور و غیره که ایران با آن دست و پنجه نرم می‌کند.

البته بعضی از این چالش‌ها آنقدر بزرگ شده یا در حال بزرگ شدن هستند که به نظر می‌رسد زمان آن رسیده که تغییراتی در نگاه راهبردی خود داده و از تلاش صرف برای تغییرات تدریجی در سیاست‌های اقتصادی گذشته و موجود فراتر رفته و از دیگر ابزارهای مکمل نیز جهت احیای اقتصاد و در نتیجه مطالبات ملت استفاده کنیم.»

وی با بیان این که با دلایل و مدارک فراوان می‌توان اثبات کرد که صنعت گردشگری می‌تواند در رفع تمام مشکلات نامبرده  کمک کننده باشد، به ایسنا می‌گوید: قطع به یقین گردشگری می‌تواند مکملی برای سیاست‌های کلان کشور به شمار رود اما با توجه به گستره موضوع گردشگری، درک نظام‌های اثرگذاری این صنعت برای سیاستمداران و دولت مردانی که همچنان توسعه را از گذر صنعت و معدن صرف می‌نگرند شاید کمی پیچیده بوده و به صورت کلی صنایع نرم و خدماتی آنچنان که ظرفیت آن بوده در کشور شکوفا نشده است.»

اینها بخشی از حرف‌های «تقی اکبرپور» مولف و مشاور حوزه پژوهشی یزد و کشور است که در آستانه جابجایی دولت، در خصوص گردشگری و لزوم توجه به دیپلماسی گردشگری می‌گوید.

وی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، سخنانش را این گونه ادامه می‌دهد: یکی از مزایایی که یک اقتصاد پویا و فعال باید داشته باشد، قابلیت ورود ارز و پول خارجی به آن سیستم اقتصادی است چرا که آن پول ضمن ایجاد رونق و گردش اقتصادی، اثرات تکاثری دارد که می‌توان آن را نوعی ارزش افزوده محسوب کرد.

وی تصریح می‌کند: صنایع خدماتی به صورت نسبی اثر تکاثری بالاتری داشته و گردشگری در میان همه صنایع خدماتی، بیشترین اثر تکاثری را دارد. این موضوع قطعا جدا از اینکه باعث می‌شود پول در بنگاه‌ها و جیب افراد مختلفی جابجا شود و رونق ایجاد کند، از مزیت توزیع بسیار بالا برخوردار بوده به صورتی که اقشار کم درآمدتر، کارگران نیمه ماهر و غیرماهر نیز از آن بهره می‌گیرند.

این مدرس دانشگاه با بیان این که این موضوع برای کشوری که همواره عدالت و حمایت از مستضعفان سرلوحه شعارهای حکومتی و دولتی‌اش بوده و هست، می‌تواند راهگشا باشد، می‌گوید: در همین راستا باید اذعان کرد که همکاری‌های بین‎المللی بخشی از نیازهای کسب و کارها در هر کشوری است.

وی اضافه می‌کند: کسب و کارهای گردشگری برای فعال و پویا بودن و از جهت انتظار از آن‌ها برای ایفای نقشی چشمگیر در اقتصاد، لاجرم نیاز به همکاری‌های فراملی دارند.

باید زمینه گفتگوهای چندجانبه بین‌المللی را ایجاد کنیم

اکبرپور با تاکید بر این که این موضوع باید به یک گفتمان غالب در کشور ما تبدیل شود، می‌گوید: همچنان که جهت رفع موانع موجود بر سر راه تولید و صادرات کالاهای صنعتی حاضر هستیم باید زمینه گفتگوهای دو و چندجانبه بین‌المللی را ایجاد کنیم.

وی اضافه می‌کند: گردشگری نیز از این قاعده مستثنی نیست و با توجه به تنوع محصولات و خدمات آن و قابلیت نگاه به همه انواع فعالیت‌های اقتصادی و فرهنگی با یک نگاه اضافه‌تر به نام نگاه توسعه گردشگری و اقتصاد و فرهنگ، باید برای توسعه دغدغه آن را همواره در همه امور به ویژه امور بین‌المللی مدنظر قرار داد.

این فعال گردشگری با بیان این که نکته مهم و ظریف در حوزه گردشگری آماده بودن بسیاری از زیرساخت‌ها و روساخت‌های موردنیاز در کشور است، می‌گوید: از طرفی ظرفیت خالی زیادی وجود دارد که باید به بهره برداری برسد و استفاده نکردن از آن‌ها باعث از دست رفتن فرصت‌های بزرگ اقتصادی، فرهنگی، سیاسی  و امنیتی خواهد شد.

اکبرپور با بیان این که همه کشورهای جهان برای ایجاد رونق اقتصادی برای خود نیازمند قراردادهای دوجانبه و چند جانبه و عضویت در پیمان‌های بین‌المللی با اهداف اقتصادی هستند، میگوید: کشور ما با توجه به تحریم‌های عمیق و فراگیر و بلند مدت، نیاز مضاعف به چنین پیمان‎ها و توافق نامه‎ها دارد تا بتواند کشور را در این سال های فشار سراپا نگاه دارد و کم کم شاکله اقتصادی نیز انسجام و قوام بهتری بگیرد.

توافق‌های فراملی خالی از گردشگری دولت‌ها

این مولف کتب گردشگری با بیان این که در دولت‌های گذشته همواره توافق‌های دو جانبه و چند جانبه با کشورهای مختلف منعقد شده ولی به ندرت در آنها به موضوع گردشگری با جزییات پرداخته شده است، می‌گوید: این نشان می‌دهد که دغدغه حاکمیت که نمود آن در برنامه چشم انداز بیست ساله و برنامه‌های پنج ساله توسعه و دیگر خروجی‌های مراکز علمی و پژوهشی است، نتوانسته به درستی به بازوهای سیاستگذاری و اجرایی همچون وزارت گردشگری، وزارت صمت، اتاق های بازرگانی، وزارت بهداشت، وزارت امور خارجه و دیگر نهادهای مسئول منتقل شود.

وی ادامه می‌دهد: سفرا و مسئولان هماهنگی‌های تنظیم قراردادها، باید توجه جدی به این بخش داشته باشند و صنعت گردشگری را به عنوان یکی از اجزای غیرقابل حذف هر نوع پیمان اقتصادی، فرهنگی و حتی امنیتی بدانند و الزامات و استراتژی‌های مرتبط را در قراردادها و تفاهم نامه‌ها لحاظ کنند.

سهم گردشگری از مذاکرات با ممنوعیت تبلیغ سوء

اکبرپور موکد است که در صورتی که تصمیم نظام بر احیای برجام باشد یا تقدیر چنین رقم خورد که نوعی توافق برجام یا شبه برجام منعقد شود، حتما باید منافع و نیازهای صنعت گردشگری در آن دیده شود و یکی از تعهدات در این زمینه به غیر از رفع واقعی محدودیت‌های مرتبط با ویزا برای افرادی که به ایران سفر کرده یا قرار است سفر کنند، باید این باشد که وزارت‌های امور خارجه کشورهای اروپایی و آمریکا متعهد شوند که بر ضد گردشگری به ایران تبلیغ نکنند و گردشگران بالقوه را به عدم ورود به ایران توصیه نکنند.

وی با بیان این که ورود به بازارهای جدید همچون چین و روسیه و هند و ٱفریقا نیز باید در دستور کار جدی در زمینه گردشگری قرار بگیرد، می‌گوید: یکی از پیمان‌های مهمی که بسیاری از شهرهای ما هم اکنون از آن‌ها برخوردارند، پیمان‌های خواهرخواندگی است اما نه شهرداری‌ها نه دولت و نه در سطح کلان نتوانسته تاکنون چنان که باید و قابلیت آن وجود داشته از این توافق‌ها استفاده اقتصادی کند.

رییس سابق انجمن بومگردی‌های استان یزد می‌گوید: چنانچه قرار باشد تحت فشار تحریم‌ها دولت و کشور را اداره کنیم که غیر از این نخواهد بود، باید از هر نوع فرصت توسعه یا بهتر بگوییم، بقای اقتصادی استفاده کرد.

وی با بیان این که یکی از توافق نامه‌های مهمی که اکنون کلیات آن منعقد شده قرارداد 25 ساله ایران و چین است، می‌گوید: قطعا جهت استقلال کشور نیاز است توافق‌های دو جانبه مختلف با کشورهای مختلف ممکن، در این شرایط سخت منعقد شود از طرفی این کشورها می‌توانند کشورهای تحریم شده باشند یا کشورهایی که حاضرند به دلیل منافع دو جانبه، با ایران همکاری کنند.

گردشگری در قرارداد ایران و چین

عضو هیات مدیره انجمن بومگردی‌های کشور با بیان این که در قرارداد همکاری ایران و چین، متن قرارداد اینگونه آغاز شده است، می‌گوید: ایران و چین دو تمدن کهن آسیایی و دو شریک نزدیک در عرصه‌های تجاری، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و امنیتی هستند. این موضوع نشان می‌دهد که ارتباطات گردشگری از نوع تجاری، فرهنگی و غیره با چین سبقه تاریخی و مبنای تمدنی دارد. تمدن و تاریخی که خود از مفاهیم اصلی و غالب گردشگری ایران و چین هستند.

وی به پنج بند این قرارداد اشاره می‌کند و می‌گوید: در پنج بند (1– گسترش همکاری‌های دوجانبه اقتصادی و تجاری 2– تعامل موثر بین دستگاه های عمومی دولتی و بخش خصوصی و مناطق آزاد و ویژه 3– افزایش میزان اثرگذاری در حوزه‌های اقتصادی، فناوری و گردشگری 4- مشارکت راهبردی در حوزه های مختلف اقتصادی 5– گسترش همکاری‌ها بین دانشگاه ها، بخش‌های فناوری و علمی) از 9 بند موجود، ماموریت تعریف شده این همکاری، قابلیت تدوین استراتژی‌ها و اهداف توسعه گردشگری وجود دارد و حتما باید مکانیزم و ضمیمه‌های اجرایی آن نیز توسط نخبگان صنعت تدوین شده و به بهترین شکل اجرایی شود.

این مسئول با اشاره به این که در بند چهارم این توافق نامه در ارتباط با زمینه‌های همکاری، در بخش‌های زیر می‌توان از این فرصت برای احیا و تحول در گردشگری کشور استفاده کرد، می‌گوید: قطعا دولت و هییت وزیران آینده باید نقش برهم کنش‌های گردشگری و موارد همکاری مشخص شده (ذیل) را مورد بررسی عمیق قرار داده و راهبردها و اقداماتی را مصوب کند و آن‌ها را در برنامه‌های سیاستی و اجرایی خود در نظر بگیرند.

وی در مورد این بخش‌ها که شامل بزرگراه، خط آهن و اتصالات دریایی به منظور ارتقای نقش ایران در ابتکار کمربند-جاده است، خاطرنشان می‌کند: همکاری‌های بانکی با استاندارد بالا، با تاکید بر استفاده از ارزهای ملی، همکاری‌های گردشگری، علمی- آکادمیک، فناوری و تبادل تجارب در آموزش نیروی انسانی ریشه کن کردن فقر و بهبود وضعیت معیشت مردم در مناطق کمتر توسعه یافته باید مورد توجه باشد.

وی با اشاره به این که در این سند همچنین به نقش این همکاری‌ها و امکان توسعه آن‌ها در کشورهای ثالث اشاره شده می‌گوید: این موضوع در صورت استفاده صحیح می‌تواند صنعت گردشگری و در نتیجه اقتصاد ما متحول کند.

این مسئول اضافه می‌کند: درصد چشمگیری از بازار صنعت گردشگری بسیاری از کشورها حتی کشورهای توسعه یافته‌ای چون استرالیا را چینی‌ها تشکیل می‌دهند و آن‌ها تاثیرات شگرفی بر اقتصاد آن مقاصد داشته‌اند.

به گفته اکبرپور، پراکنش چینی‌ها در سراسر جهان و همچنین قدرت و نفوذ اقتصادی و سیاسی چین در کشورهای گوناگون فرصتی است که باید از آن در حوزه گردشگری بهترین استفاده را داشته باشیم.

منبع:ایسنا

صحبت‌های «خطرناک» درباره هواپیما

رییس هیأت‌مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران با اشاره به اظهارات اخیر دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی که گفته «لزومی ندارد همه اقشار از هواپیما استفاده کنند» این صحبت‌ها را «خطرناک» و قابل تأمل خواند و گفت: با وجود افزایش غیرقانونی بلیت هواپیما و اخطارها و هشدارهایی که مکرر داده می‌شود، چرا قیمت‌ها هنوز تغییر نکرده و با عاملان آن برخورد جدی‌تری صورت نمی‌گیرد!؟

بحث بر سر افزایش قیمت بلیت هواپیما ماه‌ها است که بالا گرفته و با وجود آن‌که چندین بار وعده اصلاح آن داده شده اما به گفته آژانس‌های مسافرتی تغییری در وضعیت قیمت بلیت هواپیما ایجاد نشده و حتی در تعطیلی‌های اخیر، صندلی‌های قیمت پایین برای فروش بسته شده است. آژانس‌های مسافرتی می‌گویند قیمت بلیت هواپیما باعث شده سفر هوایی تقریبا از دسترس قشر متوسط جامعه خارج و درخواست برای سفرهای اتوبوسی بیشتر شود، این مطالبه حتی برای سفرهای خارجی مطرح است. از طرفی، به گفته آژانس‌های مسافرتی نرخ تورهای پرمتقاضی مثل کیش، قشم و مشهد در برخی از تعطیلات به قیمت سفر خارجی نزدیک شده که از نرخ بلیت هواپیما بی‌تاثیر نبوده است.

روند افزایشی قیمت بلیت هواپیما و کوچک شدن سهم سفرهای هوایی در سبد خانوار ایرانی، از چند سال پیش سرعت گرفته است؛ شرکت‌های هواپیمایی در یک سال گذشته نیز با توجیه همه‌گیری کرونا و محدود شدن پروازها و اجرای قانون ۶۰ درصد ظرفیت پرواز، قیمت‌ها را چندین نوبت افزایش دادند. در اسفندماه ۹۹ برخی نمایندگان مجلس در اعتراض به این گرانی، گزارش کردند که قیمت بلیت هواپیما تا ۱۵۰ درصد افزایش داشته است. این روند همچنان متوقف نشده و از یک ماه پیش، شرکت‌های هواپیمایی بار دیگر برای بالاتر بردن قیمت‌ها، عرضه و تقاضا و اجرای قانون آزادسازی نرخ را توجیه آوردند.

مقصود اسعدی سامانی ـ دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی ـ در توجیه گرانی این نوبت، در عین حال که اجرای قانون آزادسازی نرخ و عرضه و تقاضا را توجیه آورده، بلیت هواپیما را دغدغه عمومی مردم ندانسته و گفته است: حمل و نقل هوایی چه تعداد از مسافران را در کشور جابه جا می‌کند که چنین جوی برای قیمت بلیت هواپیما ایجاد کرده‌اند؛ در سال ۹۴ حدود یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون نفر سفر در کشور انجام شده که سهم حمل و نقل هوایی فقط ۱۸ میلیون نفر سفر بوده است، یعنی سهم یک‌درصدی داشته که از این یک درصد، ۶۵ درصد کارکنان دولت و ماموریتی هستند و بلیت هواپیما دغدغه جامعه نیست.

او همچنین بیان کرده است: شاهد بودیم با تغییرات قیمت بلیت هواپیما تقاضا کاهش پیدا نکرد. باید این واقعیت را بپذیریم کسانی که ضرورت دارند باید از هواپیما استفاده کنند و لزومی ندارد همه اقشار از هواپیما استفاده کنند.

حرمت‌الله رفیعی ـ رییس هیأت‌مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران ـ در واکنش به این اظهارات و همچنین افزایش قیمت بلیت هواپیما که ظاهرا از دستور رسیدگی و برخورد خارج شده است، به ایسنا گفت: از سال گذشته که قیمت بلیت هواپیما بی‌رویه بالا رفت تا حالا، برخورد قطعی با شرکت‌های هواپیمایی که بلیت را گران کرده‌اند، صورت نگرفته است. سوال من از آقایان این است اگر آزادسازی نرخ شده، چرا کف و سقف برای قیمت‌ها گذاشته‌اید، چرا در سیستم فروش، نرخ‌های پایین را می‌بندید و از دسترس خارج می‌کنید و فقط فروش صندلی با قیمت بالا را باز می‌کنید؟ آیا این‌ها معنی آزادسازی نرخ می‌دهد؟

او با اشاره به اظهارات اخیر دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی مبنی بر این‌که سهم سفرهای هوایی را یک درصد اعلام کرده که ۶۵ درصد آن یک درصد هم به کارکنان دولت و ماموریتی اختصاص داشته است، اظهار کرد: البته که روی این آمار بحث است و فکر نمی‌کنم اعداد دقیقی باشد، ولی اگر این صحبت‌ها مطرح شده که فاجعه است. به فرض این‌که آمار درست باشد، یعنی شرکت‌های هواپیمایی از حساب دولت گرفته‌اند که برای منافع خود خرج کنند!؟ از طرفی، گفته‌اند «کسانی که ضرورت دارند باید از هواپیما استفاده کنند و لزومی ندارد همه اقشار از هواپیما استفاده کنند»، این صحبت‌ها خطرناک است. اگر همه این اظهارات درست باشد، شرکت‌های هواپیمایی حق نداشتند ارز ۴۲۰۰ تومانی یارانه بگیرند و از سوختی با قیمت کمتر از آب استفاده کنند. شرکت‌های هواپیمایی باید جواب بدهند که تا الان که این همه یارانه گرفته‌اند بر چه اساس بوده است؟

او ادامه داد: با وجود گرانی‌های پی در پی بلیت هواپیما و اخطارهایی که برای برخورد با گران فروش‌ها داده می‌شود، اما در یک سال گذشته سازمان هواپیمایی تمام‌قد از شرکت‌های هواپیمایی حمایت و دفاع کرد، با وجود آن‌که بارها گفته شد افزایش قیمت بلیت هواپیما غیرقانونی است. الان هم شاهد برخوردی با شرکت‌های هواپیمایی که غیرقانونی نرخ بلیت را افزایش داده‌اند، نیستیم.

رفیعی گفت: زمانی انگشت اتهام را به سمت آژانس‌های مسافرتی می‌گرفتند و به محض این‌که بلیت هواپیما گران می‌شد با دوربین صدا و سیما و مامور تعزیرات به دفاتر خدمات مسافرتی می‌آمدند که گران‌فروش‌ها را پلمب کنند. ما بسیار جنگیدیم و مقابله کردیم که اثبات کنیم آژانس، فروشنده محصولات دیگران است و نمی‌تواند قیمت را تعیین و یا گران کند. حالا گزک ندارند، اما با الفاظ بازی می‌کنند. در فضاهای عمومی هم پاسخگو نیستند.

او درباره اثر این شیوه قیمت‌گذاری شرکت‌های هواپیمایی بر سفرهای داخلی و خارجی، گفت: تمام آژانس‌های چارترکننده در مسیرهای خارجی زیان‌ده شده‌اند. آن‌قدر قیمت بلیت پروازها بالا بسته شده که هزینه تمام‌شده یک سفر برای مردم گران تمام می‌شود. البته فعلا مسیر خارجی زیادی نداریم، بیشتر ترکیه و ارمنستان است، اما اگر دفتر خدمات مسافرتی قرارداد چارتر بسته باشد، بدون استثنا ضرر داده است. هیچ آژانس مسافرتی را سراغ ندارم که در مسیرهای خارجی سود کرده باشد. دست‌کم هر هفته از ۴۰۰ میلیون تا یک میلیارد تومان زیان می‌دهند.

او افزود: در مسیرهای داخلی، با وجود افزایش محسوس قیمت‌ها، هیچ نیروی برخوردکننده‌ای وجود ندارد. هتل که آن‌قدر گران نکرده، افزایش سود برای آژانس در شرایط موجود که مسافر ریزش داشته هم منطق و توجیه ندارد، با این حال، قیمت سفر بالا رفته است. البته تعداد پروازها محدود شده و مثل دو سال گذشته نیست، اما در همین مدت، قیمت بلیت هواپیما بی‌رویه و بدون کنترل بالا رفته است.

رییس هیأت‌مدیره دفاتر خدمات مسافرتی ایران گفت: آقایان مگر توجیه نمی‌آورند بر اساس قانون آزادسازی نرخ و عرضه و تقاضا قیمت‌ها را افزایش داده‌اند، وقتی پروازها محدود شده و تقاضا پایین آمده چرا قیمت‌ها را افزایش داده‌اند؟ اگر به آزادسازی نرخ قائل هستند و آیین‌نامه دارند، پس حتما می‌دانند که منطق آزادسازی حکم می‌کند وقتی قیمت را افزایش می‌دهند کیفیت خدمات را هم ارتقا دهند، در این سال‌ها چه کیفیتی به سفرهای هوایی اضافه شده است؟

رفیعی افزود: وقتی شرکت‌های هواپیمایی سوخت و ارز یارانه‌ای نگرفتند، آن وقت می‌توانند بگویند دولت در قیمت‌گذاری دخالت نکند. وقتی آمار می‌دهند ۶۵ درصد سفرهای هوایی را کارمندان دولت استفاده می‌کنند در واقع اصل قضیه را زیر سوال برده‌اند. حالا یا در این عدد بزرگ‌نمایی شده یا با حقِ مردم، هزینه تردد کارمندان دولت داده شده است. صحبت‌هایی که زده شده واقعا جای تأمل و بررسی دارد. نمی‌دانم چرا از کنار آن گذشته‌اند.

منبع:ایسنا

«انزلی»؛ تالاب کم آب

تالاب انزلی یکی از ثروت‌ها و سرمایه‌های استان گیلان است. اهمیت این تالاب از دیرباز، هم به عنوان منبع درآمد اهالی حاشیه تالاب و هم به عنوان یک جاذبه گردشگری و هم به عنوان یک میراث ملی و تاریخی پوشیده نیست.

+-حدود دو دهه است که خطر کم‌آبی تالاب انزلی را تهدید می‌کند با در نظر گرفتن پسروی آب دریاها از جمله دریای خزر که به طور پریودیک در نیم قرن اخیر اتفاق افتاده و اکنون در اوج پسروی قرار دارد، پدیده کاهش عمق تالاب نیز تحت تاثیر پسروی آب دریا در حال رخ دادن است اما افزون بر این، افزایش رسوبات ورودی به تالاب در چند سال اخیر بیشتر از هر زمانی در حاشیه تالاب مشهود است. به گفته صیادان، پهنه آبی تالاب انزلی در ۱۰ سال پیش عمقی حدود ۱۰ تا ۱۲ متر داشت به طوری که تردد با قایق از هر نقطه‌ایی از تالاب در تمام وسعت آن امکان پذیر بود. اما امروز عمق آب تالاب به کمتر از ۳ متر رسیده و در بسیاری از مناطق، عمق آب به قدری کم است که عملا امکان عبور قایق وجود ندارد. این خود معضلی است که رصد شکارهای غیرقانونی در تالاب و برخورد با متخلفین را سخت‌تر می‌کند. علاوه بر این تغییرات زیست بومی در تالاب نیز حائز اهمیت است به عنوان مثال ظهور گیاه مهاجم سنبل آبی که منجر به کاهش اکسیژن آب می شود و تهدید زیست بوم آبزیان و به دنبال آن کاهش مهاجرت پرندگان را به همراه دارد. آب ورودی تالاب انزلی از ۱۱ رودخانه که از مناطق مرتفع تر سرچشمه می‌گیرند تامین می‌شود. متاسفانه به دلیل برداشت‌های غیر اصولی از خاک در حاشیه رودخانه‌ها و قطع درختان و عدم اجرای لایروبی از بستر رودخانه‌ها، سرازیر شدن جریان‌های سیلابی در فصل بارش بیش از گذشته رخ می‌دهد که ورود این رسوبات به تالاب باعث کاهش عمق تالاب می‌شود و به دنبال آن آسیب‌های جبران ناپذیری به زیست بوم تالاب وارد می‌شود. ­­­این گزارش وضعیت تالاب در سال ۱۴۰۰ را نمایش می‌دهد.

منبع:ایسنا

در ثبت جهانی به همدان ظلم شده است

رئیس کمیسیون اقتصاد، سرمایه‌گذاری و گردشگری شورای اسلامی شهر همدان با بیان اینکه در رابطه با مبحث ثبت جهانی مظلومیت همدان دیده می‌شود، گفت: در ثبت جهانی به همدان ظلم شده است از طرفی اینها مسائلی نیست که بخواهیم با آنها سیاسی برخورد کنیم ثبت جهانی یک مطالبه عمومی است اما در ثبت جهانی سیاسی کاری کردند.

به گزارش ایسنا، حسین قراباغی شنبه ۹ مردادماه در جمع خبرنگاران درباره اقداماتی که در دوره پنجم شورای شهر همدان افتاد اظهار کرد: اصلاح فرآیندهای مالی در شهرداری همدان، راه اندازی حسابرسی‌های شهرداری از جمله این اقدامات بود، همچنین توسعه مباحث اقتصادی، جذب سرمایه گذار ورونق گردشگری از جمله مباحثی بود که می‌توانست برخی از بسترها را برای کاهش بیکاری فراهم کند و این مهم در کمیسیون گردشگری شورای پنجم در اولویت قرار گرفت.

وی با اشاره ه اینکه بحث توسعه شهر همدان همیشه مطرح بوده است، خاطرنشان کرد: این امر با ورود سرمایه‌گذار گره خورده و متأسفانه موانعی وجود دارد که مانع از ورود سرمایه‌گذار به شهر شده است اگرچه در مواردی نیز این تابو شکسته شد.

قراباغی با بیان اینکه شهر همدان از مسیر توسعه جا مانده است، تصریح کرد: به عنوان مثال شهر همدان از دیگر شهرستان‌های استان مانند شهرهای ملایر، تویسرکان و لالجین عقب‌تر است و این مسئله با ورود سرمایه‌گذار به شهر رابطه مستقیم دارد.

این عضو شورای شهر همدان ادامه داد: همچنین کل مشکلات در مرکز استان وجود دارد و باید دغدغه و حساسیت در این زمینه بیشتر شود و اینکه دغدغه تصمیم گرفته شد دغدغه گردشگری از پارلمان شهری شروع و از مدیریت شهری مطالبه‌گری شود بسیار درست و به جا بود.

وی با اشاره به اینکه گردشگری یک صنعت پاک است، افزود: اگر این صنعت توسعه پیدا کند دستاوردهای فراوان و موثری می‌تواند داشته باشد از طرفی این صنعت هیچ گونه تهدیدی ندارد و می‌توانیم شهر خود را در این مسیر به جایگاه واقعی برسانیم و هویت شهر را معرفی کنیم.

رئیس کمیسیون اقتصاد، سرمایه‌گذاری و گردشگری شورای شهر اضافه کرد: آثار و بناهای واجد ارزش فراوانی در شهر داریم که نتوانسته‌ایم آنطور که باید آنها را معرفی کنیم و در راستای معرفی هویت تاریخی خود ضعف داشتیم.

قراباغی با بیان اینکه در رابطه با مبحث ثبت جهانی مظلومیت همدان دیده می‌شود، گفت: در ثبت جهانی به همدان ظلم شده است از طرفی اینها مسائلی نیست که بخواهیم با آنها سیاسی برخورد کنیم ثبت جهانی یک مطالبه عمومی است اما در ثبت جهانی سیاسی کاری کردند.

وی با بیان اینکه درباره ثبت جهانی مقبره استرومردخای نیز کوتاهی شد، مطرح کرد: برگزاری اجلاس‌ها و همایش‌های مختلف و انعقاد تفاهمنامه گردشگری غرب کشوراز جمله کارهای خوب و بزرگی بود که مطالبه عمومی بود و توسط شورای شهر پیگیری شد و امیدواریم در شورای بعد نیز ادامه یابد.

قراباغی ادامه داد:  همچنین در توسعه زیرساخت‌های گردشگری و پیاده راه سازی  اقدامات قابل قبولی انجام شد و به عنوان مثال می‌توان به جانمایی بوستان اکباتان و تشویق در نماساری شهری اشاره کرد اگر چه در مورد دوم کوتاهیی‌هایی به ویژه در بافت تاریخی شهر انجام گرفت.

این عضو شورای شهر همدان مطرح کرد: موانع سرمایه‌گذاری در شهر وجود داشته و دارد و این جریان هر روز در شهر قوی‌ترو غلیظ‌تر می‌شود که در این مورد نباید معامله کنیم و سیاسی کاری را وارد کنیم و نمونه آن پروژه‌هایی مثل اسکای مال است که برخی از آنها ۲۸ ماه است که در همدان زمین‌گیر شده‌اند بنابراین این جریان خطرناکی است که در شهر در حال تقویت شدن است.

وی اضافه کرد: در باره بازار میوه و تره بار غرب کشور نیز موانعی ایجاد شد و سرمایه گذار مایل به ادامه کار نشد چراکه کارها باید با تشریفات قانونی صورت می‌گرفت اما بدون تشریفات صورت گرفت و این مسئله باعث فرصت سوزی شد.

قراباغی با اشاره به اینکه اقداماتی مانند احداث آزاد راه، راه آهن و ایجاد زیر ساخت فرودگاه در راستای زیرساخت‌های مورد نیاز گردشگری بوده است، گفت: ایجاد سایت انرژی خورشیدی، ساماندهی خانه مسافرها که معظل بزرگی بوده و هنوز هم به طور کامل رفع نشده و ایجاد کانکس‌های گردشگری از جمله کارهایی بود که در این کمیسون پیگیری شد.

وی اضافه کرد: ایجاد مدیریت گردشگری در شهرداری همدان، تشکیل دبیرخانه خواهر خواندگی، ایجاد مجتمع تفریحی، گردشگری عصر طلایی که در حال حاضر ۸۵ سوئیت آن آماده بهره برداری است و با سرمایه هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان برای حدود هزار نفر اشتغال‌زایی می‌کند از دیگر اقداماتی است که در راستای توسعه گردشگری انجام شد.

این عضو شورای شهر همدان در ادامه یادآور شد، شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی، ایجاد کمیته گردشگری خوراک ایران و تأسیس دبیرخانه آن نیز از جمله کارهایی است که با پیگیری به سرانجام رسید.

قراباغی درباره رودخانه‌هایی مسیر گنجنامه که جزو انفال عمومی است، بیان کرد: این منطقه تفریحی و گردشگری توسط باغداران غصب شده است و اداره آب هم یک سال است که قرار بوده مطالعه خود را در این زمینه به شورا تحویل دهد اما تاکنون این اتفاق نیفتاده است.

وی با اشاره به اینکه همدان ظرفیت بالای در زمینه گردشگری مذهبی دارد، اظهار کرد: حدود ۲۰ میلیون زائر در ایام اربعین از این مسیر عبور می‌کنند که پتانسیل بسیار خوبی برای راه اندازی گردشگری مذهبی در همدان محسوب می‌شود.

وی در رابطه با خرید بناهای واجد ارزش تاریخی توسط شهرداری هم بیان کرد: بناهایی مانند عمارت جنانی و خانه سیفی‌ها در محله جولان در حال انجام است و معتقدیم میراث فرهنگی به تنهایی نمی‌تواند از این بناها حفاظت و نگهداری کند بلکه شهرداری نیز باید ورود کند علاوه بر این در بودجه سال گذشته رقمی به این مورد اختصاص داده شده بود که به اولویت‌هایی مانند پل شهید همدانی اختصاص یافت اما در سال ۱۴۰۰ به صورت اولویت دیده شده است.

منبع:ایسنا

ارزش افزوده؛ راهکاری برای علاقه‌مندی گردشگران به سفر

مسافر امروز برای تجربه شخصی سفر می‌کند به همین دلیل در جستجوی متخصصان بااستعداد گردشگری است که تجربه یک سفر ارزشمند و تکرارنشدنی را برای وی فراهم کنند.

به نقل از نیوز، از آنجا که افراد ارتباط زیادی با دیگران برقرار می‌کنند و تجربیات با ارزش‌ بالا ممکن است برای هر مهمان اندکی متفاوت به‌نظر برسد، مشاغل گردشگری و مهمان‌نوازی باید تجربه و توانایی را برای ارائه تجارب متناسب داشته باشند.

برقراری ارتباط با مهمانان

با مهمانان خود ارتباط برقرار کنید. شما یک فرصت قدرتمند از ارتباطات اولیه برای قدردانی، سپاسگزاری و اعتماد به مهمان خواهید داشت. در طول مراحل رزرو، با پرسیدن انوع  سوالات می‌توانید مهمانان را بهتر بشناسید و برای آنان ارزش قائل شوید. علاوه بر این، ایمیل‌های منظم قبل از رزرو به مهمانان این فرصت را می‌دهد تا با شما ارتباط برقرار کنند و از قبل سوالاتی را بپرسند و برای سفر خود آماده باشند.

گزینش تجربیات به یاد ماندنی

تجربیات به یاد ماندنی را انتخاب کنید. چه احساسی خواهید داشت اگر فردی یک ویدیوی شخصی به شما ارسال کند و بگوید چقدر از دیدار شما هیجان زده است؟ این ممکن است به شما این حس را بدهد که یک تجربه شخصی دارید. وقتی مسافران را با نام بشناسید و با آنان مانند دوستان رفتار ‌کنید ارزش زیادی برای آنان قائل هستید اگرچه ملزم به ارسال فیلم برای هر رزرو نیستید اما می‌توانید با هر میهمان آشنا شوید و بدانید که ترجیح او برای یک تجربه ارزشمند چیست.

 ایجاد سهولت در سفر

تصور نکنید که مهمانان شما شرکت‌کننده در یک مسابقه هستند. در صورت اشتباه در مسیر، تدارکات ساده سفر می‌تواند ناامیدکننده باشد. ارائه ارزش‌افزوده سفر و گردشگری ممکن است به سادگی شامل کم‌هزینه‌ترین و مقرون به صرفه‌ترین مسیر برای میهمانان در رسیدن به مقصد باشد و با برقراری ارتباط با میهمانان، چگونگی در دسترس‌بودن خود را برای کمک به آنها در صورت نیاز تقویت می‌کنید. مهمانان را قبل از شروع س                                                                                                                         فر یا فعالیت خود از مکان‌های سرویس بهداشتی مطلع کنید تا سوالاتی در این مورد را به حداقل برسانید. اگر در فرآیند رزرو بارها و بارها سوالات مشابه و تکراری پرسیده می‌شود، آنها را در ایمیل‌های پیش رزروشده یادآوری کنید.

ارتباطات الهام‌بخش فرهنگی

از ارتباطات فرهنگی الهام بگیرید. بخشی از جذابیت ورود به یک شهر جدید این است که چه مقدار می‌توانید کشف کنید. اگر مهمانان به مدت چند شب، برای دوچرخه‌سواری در شهر یا تور پیاده‌روی به شما ملحق می‌شوند، نکته ای را مطرح کنید و از آنان بپرسید که در سفر خود به دنبال چه کاری هستند. اگر آنان می‌خواهند از یک مکان مشخص بازدید یا نوع خاصی از غذا را امتحان کنند، موارد دلخواه شخصی خود را با آنان به اشتراک بگذارید. مهمانان از شنیدن توصیه‌های محلی راهنمایان استقبال می‌کنند.

آموزش مهارت جدید

مهارت جدیدی بیاموزید. یک فرد با استعداد، صرف نظر از سن می‌تواند چیز جدیدی به شما یاد دهد. مثلا اگر کلاس آشپزی ارائه می‌شود، دستورالعمل‌ها را به همراه فیلم آموزشی به بینندگان ارائه دهید تا بتوانند به‌صورت مرحله‌ای استفاده کنند. همچنین با اشتراک‌گذاری عبارات مشترک در طول سفر با زبان محلی با آنان تعامل برقرار کنید.

ارائه نکات خودمانی

با ارائه نکات خودمانی برای گردشگرانی که در جستجوی مناطق دیگری هستند که احتمالا پیش از این در فهرست آنها وجود نداشته است، ارزش ایجاد کنید، ارزش افزوده در گردشگری را می‌توان به‌عنوان مراقبت از موارد کوچک خلاصه کرد. به علاوه، احساس خودمانی داشتن، دید کاملا متفاوتی به مسافران می‌دهد. مهمانان علاقه‌مند هستند که به‌عنوان یک راهنمای تور، دانش خود را با آنان به اشتراک بگذارید. با مراجعه و پرسیدن سوالات درباره سفر و اختصاص وقت برای ارتباط با آنان (موارد یک رزرو با کیفیت) باعث شوید که مهمانان احساس دیده‌شدن و شنیده‌شدن داشته باشند.

ارائه موارد جدید
موارد اضافه ارائه دهید تا مهمانان را ترغیب کنید که اگر اوقات خوبی را سپری می‌کنند با یک تخفیف جزئی یک یا دو شب بیشتر بمانند. این موارد می‌تواند برای افرادی که مایل به اقامت طولانی‌تر هستند، خصوصا در زمان‌های غیرپیک مفید باشد.

انعطاف‌پذیر در رزرو و انصراف

رزرو و انصراف انعطاف‌پذیر را ارائه دهید. در صورت بسته‌شدن مرزها و یا لغو پروازها، درباره گزینه تعویق و لغو شفاف باشید.

اشتراک‌گذاری یادداشت‌های تشکرآمیز

یادداشت‌های تشکرآمیز دست‌نویس را به اشتراک بگذارید. در دنیای دیجیتال بیان احساسات اندکی دشوار است و می‌توانید با ارائه یادداشتی برای مهمانان این احساس را به آنان منتقل کنید. افزودن ارزش به محض خروج مهمانان، موضوع ادامه گفت‌وگو از طریق شبکه‌های اجتماعی و از طریق ایمیل خواهد بود.

منبع:ایسنا