مسیرهای گردشگری کرمانشاه: محور ساسانی

به واسطه وجود همین آثار تاریخی متعدد عصر ساسانی این مسیر به محور ساسانی نیز معروف است. همچنین این مسیر به صورت تاریخی دروازه‌ی عتبات عالیات بوده است و اهمیت ترانزیتی و زیارتی آن با توجه به مرز مشترک با کشور عراق مشهود است. به علاوه یادمان‌های متعدد در حوزه دفاع مقدس این بخش را مستعد گردشگری جنگ کرده است. در کنار همه این موارد طبیعت متنوع این بخش از استان کرمانشاه به حد فوق العاده‌ای زیبا است، به نحوی که فاصله‌ی آب هوای سرد کوهستانی تا گرمسیری در این بخش از استان در برخی نقاط کمتر از ۲۰ کیلومتر است.

مسیر غربی – محور ساسانی

شهرستان‌های غربی استان کرمانشاه شامل اسلام آباد غرب، دالاهو، سرپل‌ذهاب، قصرشیرین و گیلان‌غرب هستند که بخش مهمی از هویت گردشگری استان را تشکیل می‌دهند. همانند بسیاری از نقاط استان تنوع فرهنگی، آیینی و آب و هوایی بخش غربی استان بسیار بالاست.

در فاصله حدود ۳۰ کیلومتری شهر کرمانشاه در گردنه چهارزبر یکی از یادمان‌های دفاع مقدس قرار دارد که محل وقوع عملیات مرصاد بوده است. درست از همین منطقه پوشش جنگلی و انبوه بلوط زاگرس آغاز می‌شود و بخش زیادی از مسیر را شامل می‌شود.

شهرستان اسلام آباد غرب علاوه بر وجود سراب‌های چندگانه، سد شیان، آبشار صندوقه و غیره طبیعت بسیار زیبایی دارد. این شهرستان به واسطه‌ی وجود غار وزمه، تپه چیاگاوانه و آتشکده‌های چندگانه ساسانی دارای اهمیت تاریخی است. با گذر از شهرستان اسلام آباد غرب به منطقه دالاهو خواهیم رسید.

دالاهو یکی از پر پتانسیل‌ترین مناطق گردشگری غرب ایران است. این منطقه از نظر تاریخی، طبیعی، فرهنگی و آیینی ارزش بارها دیدن را دارد. شهر زیبای کرند غرب که پیشه مردمانش از گذشته‌های دور تا امروز آهنگری بوده است و بخش گهواره که پاییتخت تنبور ایران است دو بخش اصلی شهرستان دالاهو هستند. در مسیر خروجی کرندغرب به سمت سرپل‌ذهاب درست جایی که تاق زیبا و تاریخی گرا (تاق شیرین) رخ می‌نماید منطقه تاریخی- طبیعی ریجاب (ریژاو) به عنوان یکی از مهمترین جاذبه‌های گردشگری استان کرمانشاه قرار دارد. ریجاب به واسطه‌ی باغات انبوه، طبیعت جنگلی، سراب شالان، دور نمای آبشار پیران، چشمه مقدس غسلان، آثار متعدد تاریخی همانند شهر تاریخی زرده، قلعه یزدگرد، مسجد عبداله بن عمر، مقبره بابایادگار، قبرستان ایمام دوجانه (ابودوجانه) و… بسته گردشگری منحصر به فردی را پیش روی گردشگران قرار می‌دهد.

گردشگرانی که از دیدن ریجاب فارغ می‌شوند در ادامه مسیر خود تا سرپل‌ذهاب با گذر از منطقه کوهستان بالا تاق با شیب ملایم جاده ناگهان آب و هوای گرمسیری را تجربه می‌کنند. اختلاف دما منطقه گاهی در لحظه به بیش از ۲۰ درجه سانتیگراد نیز می‌رسد.

در مسیر شهرستان سرپل‌ذهاب می‌توان آثار تاریخی منحصر به فردی را همچون بنای ساسانی فوق العاده زیبای زیجکه منیژه و گور دخمه باستانی دکان داوود را مشاهده کرد. اما یکی از مهمترین سنگ نگاره‌های جهان باستان کتیبه آنوبانی‌نی است و در مجموع به ۳ سنگ نگاره ۴۵۰۰ساله پادشاه لولوبی گفته می‌شود که در شهر سرپل‌ذهاب قرار دارد. نکته جالب که ۲هزار سال پس از نقر سنگ نگاره لولوبی، داریوش هخامنشی به تقلید از این اثر تاریخی کتیبه خود در بیستون را بر دل کوه نگاشته است. از کنار این کتیبه‌های تاریخی می‌توان مسیر یکی از زیباترین آبشارهای ایران یعنی آبشار طبقاتی پیران را پیمود. این آبشار با ۱۸۰ متر ارتفاع آبریز یکی از بلندترین آبشارهای کشور است. علاوه بر این آبشار، سرپل‌ذهاب دارای یک آبشار فصلی به نام آبشار ماراب است که راه دسترسی زیبای آن از روستای پاتاق در حاشیه بنای تاریخی زیجکه منیژه می‌گذرد. دیدن این آبشار به ویژه در فروردین و اردیبهشت یک پیشنهاد جذاب محسوب می‌شود. همچنین در بازدید از سرپ‌ذهاب نباید یادمان شهدای بازی‌دراز را فراموش کرد. اگر در سفر به این شهرستان با برنامه عمل کنید می‌توانید بخت دیدن آهوهای ایرانی دشت قراویز را هم داشته باشید. البته میسر شدن این تجربه منحصر به فرد تنها با کسب مجوز امکان‌پذیر است.

هر چه از سرپل‌ذهاب به سمت مرز برویم آب و هوا بیشتر به کشور عراق شباهت پیدا می‌کند، درست آنجا که درختان نخل سر بر می‌آورند و سپس خروش رودخانه الوند آغاز می‌شود. این نشانه‌ها یعنی حضور در شهرستان تاریخی قصر شیرین!

قصر شیرین شهری است که در زمان جنگ بطور کامل ویران شد و دوباره از خاک برخاست. این شهر به واسطه‌ی نخلستان‌های انبوه در میان تمام شهرهای غربی ایران منحصر به فرد است. تجربه دیدن نخلستان مثمر در این منطقه تا حد بسیاری عجیب اما ارزشمند است. عمارت خسرو و آتشکده چارقاپی دو اثر شاخص تاریخی شهر قصر شیرین هستند که از زمان ساسانیان بر جای مانده است. در حوزه یادمان‌های دفاع مقدس بیمارستان ویران شده شهر و مسجد المهدی در خروجی شهر به سوی مرز خسروی قرار دارند. این مرز قدیمی‌ترین مرز رسمی گمرکی ایران و عراق و نزدیک‌ترین نقطه در خاک ایران به کربلای معلی است. همچنین قصر شیرین یک مرز ترانزیتی مهم با اقلیم کردستان عراق به نام پرویز خان دارد که با ایستادن در کنار آن می‌توان روستاهای کشور عراق را با چشم غیر مسلح دید. قصر شیرین در حوزه گردشگری خوراک حرف‌های زیادی برای گفتن دارد که شاخص‌ترین آن قاپلی گوشت است.

یکی دیگر از مناطق گردشگری غرب کرمانشاه شهرستان گیلان‌غرب است که هم به لحاظ تاریخی دارای اهمیت است و هم اینکه طبیعت بسیار زیبایی دارد. این منطقه خاستگاه ایل بزرگ کلهر یکی از با نفوذترین خاندان‌های غرب ایران است که یکی از نامورترین مشاهیر ایشان میرزا محمدرضا کلهر خوشنویس بزرگ معاصر است. وجود آتشکده‌های تاریخی بسیار، کاخ اربابی، سراب مورت، تنگ گولم، منطقه طبیعی ناودار، منطقه نمونه گردشگری گلین، رودخانه کنگاکوش و غیره بخشی از جاذبه‌های این شهرستان زیبا محسوب می‌شود. این شهر که دومین شهر مقاوم کشور در زمان جنگ تحمیلی محسوب می‌شود دارای یادمان‌های متعدد از آن زمان است که در جای خود قابل تأمل است.

منبع:میراث آریا