به نقل از نیوز، ما به‌ عنوان مردم جامعه می‌توانیم با دنیای در حال تغییر اطراف سازگار شویم. با این حال پیش از این هرگز از ما خواسته نشده به این سرعت و به اندازه ۲ سال گذشته تغییر داشته باشیم. استفاده از فناوری افزایش یافته، کار و زندگی در خانه با هم تداخل پیدا کرده و فاصله‌گذاری فیزیکی ما را از افراد مورد علاقه‌مان جدا کرده است اما مواردی وجود دارد که هتلداران برای موفقیت و حفظ مسافر جدید پویا باید در نظر داشته باشند تا عقب نمانند و احساس اعتماد به نفس و کنترل داشته باشند.

به تازگی در پلت‌فرم SiteMinder گزارشی با عنوان «مسافر پویا: عصر جدیدی از میهمانان هتل» منتشر شده‌ که در آن بررسی شده چگونه ترجیحات افراد در ۲ سال گذشته برای سفر تغییر کرده است و رویکرد جامع به تجارت آنلاین که اکنون هتلداران به دنبال آن هستند، ما را وارد عصر جدیدی برای صنعت خواهد کرد که مهمترین موارد آن در ذیل ارائه شده است:

نیاز به مجموعه وسیع‌تری از تجهیزات

در حال حاضر مجموعه وسیع‌تری از تجهیزات مورد نیاز است. اداره یک هتل به وضوح پیچیده‌تر از جذب میهمانانی است که در ملک شما اقامت کنند. با افزایش نیازها و آگاهی از میهمانان تغییریافته(پویا) برای افزایش کارایی هتلدارانی که مایل به حفظ ارتباط هستند، عملکرد هوشمندانه غیرقابل مذاکره است. اکنون هتلداران برای فعالیت در شرایط فعلی و پویا به طیف وسیع‌تری از ابزارها مانند ایجاد یک وب‌سایت جدید، درک قیمت‌گذاری بین رقبا، گسترش قابلیت‌ها از طریق جدیدترین برنامه‌ها و رتبه‌بندی خوب در آگهی‌ها و سایت‌های جستجو یا پردازش پرداخت‌ها نیاز دارند.

اعتمادسازی

در حال حاضر با توجه به تعداد مسافران بیشتری که به دنبال ارتباط مستقیم با هتل‌ها هستند، ایجاد اعتماد از طریق هر کانال متعلق به آنان حیاتی است. روش‌های دستیابی به این مورد نیز شامل اطمینان از این است که وب‌سایت شما مملو از محتوای به روز است و به مسافران باهوش امکان می‌دهد بینش عمیق‌تری نسبت به پیشنهاد شما داشته باشند؛ یا اطمینان از ایجاد تبلیغات متقاعدکننده و به موقع که نشان می‌دهد نیازهای میهمانان خود را درک می‌کنید.

با افزایش تهدیدات کلاهبرداری شاید نگران‌کننده نباشد که تنها ۲۱ درصد از مسافران در سراسر جهان هنگام پرداخت هزینه اقامت به ارائه‌دهنده محل‌ اقامت خود درباره اطلاعات شخصی اعتماد بسیار دارند. با این حال این مورد اهمیت‌ حیاتی ایجاد یک فرآیند پرداخت یکپارچه و ایمن را که می‌تواند مورد اعتماد میهمانان باشد، برجسته می‌کند.

تکیه به ارجاعات شفاهی

در این زمان ارجاعات شفاهی اهمیت بیشتری دارد. معمولا خانواده و دوستان بیشترین تاثیر در انتخاب مقصد مسافران را خواهند داشت. برای اطمینان از اینکه این توصیه‌های شفاهی را به حداکثر میزان خود برسانید، ایجاد برنامه ارجاع به میهمانان برای توصیه به افراد نزدیک و دریافت پاداش حائز اهمیت است. همچنین بسیار مهم است که راهبردهای ارتباطی مناسبی داشته باشید تا هر چه بیشتر کسب‌وکار خود بررسی کنید زیرا در این‌جا تصمیم‌ نهایی اتخاذ می‌شود.

مسیر باز برای داده‌های میهمانان

راهی باز به روی داده‌های میهمانان شما وجود دارد.  ۸۲ درصد از مسافران در سراسر جهان مخالف استفاده از داده‌های شخصی برای اقامت بهتر نیستند و این رقم در بازارهای فناوری مانند تایلند به ۹۳ درصد می‌رسد. این نشان‌دهنده نیاز روزافزون هتلداران به آشنایی بیشتر با داده‌ها و ترجیحات میهمانان است؛ بنابراین آنان می‌توانند پیشنهادات و تجربیات شخصی‌سازی شده‌ که مسافران پویا می‌خواهند را ایجاد کنند.

امکان دسترسی و استفاده از داده‌های افرادی که در ملک شما اقامت دارند، تنها در سال‌های آینده و برای افرادی که می‌خواهند جلوتر از مسافران پویا باقی بمانند، اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد.

مشاهده روند تکامل توسط مسافران

مسافران باید بتوانند نحوه تکامل را مشاهده کنند. ارائه‌دهندگان اقامتگاه‌هایی که می‌توانند با میهمانان خود در تماس باشند، آن‌هایی هستند که در حال حاضر بیشترین موفقیت را به دست آورده‌اند. رزرو آنلاین ساده، ایجاد فضایی الهام‌بخش برای کار، ایجاد ارتباطات عمیق با کسب‌وکارهای محلی و نشان دادن اینکه شما یک کسب‌وکار پایدار ایجاد کردید و آگاه از آب‌وهوا هستید، همگی از موارد است که می‌توانید به مسافران ارائه کنید.

منبع:ایسنا

نخستین موزه صدای کشور و نخستین موزه خصوصی در آذربایجان‌شرقی توسط رئیس جمهور وقت در چهارم اردیبهشت ۱۳۹۷در تبریز افتتاح شد و در خانه تاریخی و زیبای «امیرپرویز» واقع در خیابان تربیت و در دل بازار تاریخی «کره نی خانا» راه‌‍اندازی شده است؛ به محض وارد شدن از در کوچک خانه امیر پرویز، هشتی کوچکی دیده می‌شود که با ظرافت هرچه تمام با نمای آجری تزیین شده و آمدن ما را به این گنجینه‌ی هنر و صدا خوش آمد می‌گوید. مردی میانسال در را باز می‌کرده و ما را به داخل موزه هدایت ‌می‌کند، چند پله پایین می‌آییم و وارد حیاتی بزرگ با دیوارهای بلندی می‌شویم، حوضی در وسط حیاط و باغچه‌ای پر از گل توجه ما را به خود جلب می‌کند، البته به دلیل اینکه فصل پاییز است و هوا سرد، از سرسبزی چندان خبری نیست. ‌

ملک موزه صدا مربوط به دوره معاصر بوده و به نام مالک قبلی آن، امیر پرویز است، اما در اصل این خانه مربوط به خاندان کلکته‌چی بوده و به  اواخر دوران قاجار و اوایل پهلوی برمی‌گردد.

از ویژگی‌های این بنا می‌توان به نمای آجری و قاب‌بندی شده زیبای آن اشاره کرد که دارای معماری تفلیسی و آجرهای مربوط به دوران پهلوی اول است.

در اطراف این حیاط، خانه‌ای دوطبقه‌ای با نمای آجری و قاب‌بندی شده و پنجره های چوبی قرار دارد که همچون صندوقچه‌ای رازهایی را در دل خود پنهان کرده است، البته بخش کوچکی از این بنا مربوط به موزه صدا است و بخش بزرگی از آن به شکل مخروبه باقی مانده است. از اولین در چوبی سمت راست، وارد خانه می‌‎شوم، در گوشه‎ای، اتاق مدیریت با انواع سازها و اشیاء قدیمی دیده می‌‎شود، مسئول موزه، ما را به طبقه‌ی بالا و بخش اصلی آن هدایت می‌کند؛ طبقات بالا از ادوات موسیقی و قاب عکس‌هایی از هنرمندان این عرصه پر شده است که قطعا دیدن آنها برای هر فردی جالب است؛ در این خصوص با مسئول موزه صدا گفت‌وگو می‌کنم:

حسین ساجدی، پژوهشگر، مولف و نوازنده در رابطه با موزه صدای تبریز به ایسنا می‌گوید: موزه صدا با هدف ایجاد جاذبه‌ی گردشگری، حفظ گنجینه‌های هنری، شناسایی و شناساندن جایگاه والای فرهنگ این سرزمین و همچنین پژوهش، آموزش و تقویت بنیان‌های فرهنگی در مقابل فرهنگ‌های مهاجم تاسیس شده است.

او اضافه می‌کند: موزه صدای تبریز  بالغ بر ۳۰۰ قلم اشیای مرتبط با صدا را در خود جای داده است که علاوه بر اشیای موجود، بخش آرشیو صوتی نوازندگان و آهنگ‌سازان را نیز می‌توان یکی‌دیگر از مهم ترین ویژگی‌های این موزه دانست که از جمله می‌توان به آرشیو اذان موذن‌ها، نت، عکس و پوستر، نقاشی و خوش‌نویسی اشاره کرد.

ساجدی بیان می‌کند: مجموعه‌های صوتی قاریان، تعزیه خوانان، چاوش خوانان، پرده خوانان، منقبت خوانان، شبیه خوانان مناسبت‌های ملی و مذهبی، آواز خوانان قدیمی چون اقبال، سید احمد خان و آثار ارزشمند موسیقی‌های فاخر نگهداری و در دسترس پژوهشگران و دانش پژوهان این رشته و سایر علاقه‌مندان جهت کسب دانش کافی و جامع، قرار داده شده است.

او ادامه می‌دهد: طبقه‌ی اول این موزه، بخش کتابخانه و مدیریت بوده و بخش آموزش در قسمت جنوبی ساختمان واقع شده است؛ تالارهای موزه در طبقه‌ی دوم این مجموعه قرار دارد؛ تالار استاد «اقبال‌آذر» نمونه‌ای از آن است که ادوات صوتی چون انواع رادیوهای لامپی، گرامافون‌های هندلی، گرام، ریل، آپارات، اسلاید و اولین و آخرین نسل‌ تلویزیون‌های سیاه و سفید به نمایش گذاشته شده است.

ساجدی بیان می‌کند: تالار شماره دو به نام استاد «سلیمی» است که سازهای مضرابی مانند انواع تارهای ایرانی و آذربایجانی، قوپوز، سه تار، تنبور، گیتار، چنگ؛ باغلاما، ماندولین، رباب، بانجو، شورانگیز و دیگر سازهای زهی مضرابی در آن به نمایش گذاشته شده است.

او در رابطه تالار شماره سه خاطرنشان می‌کند: تالار شماره‌ی سه این مجموعه به نام استاد «بابایان» نام‌گذاری شده است و سازهای بادی چون انواع بالابان، سرنا، کرنا، نی، دوزاله، نی انبان، شیپور، قره نی، ساکسیفون، طوبا، ترومبون، ترومپت، ساز دهنی و دیگر سازهای بادی موجود است.

او ادامه می‌دهد: تالار شماری چهار به نام استاد «زاون» است و سازهای زهی آرشه‌ای مانند انواع کمانچه‌های ایرانی و آذربایجانی و لری، انواع ویلون، قیچک، چغانه، ویلنسل، کنتر، باس و… نیز از جمله اشیای این مجموعه‌اند.

مسئول موزه صدا با بیان اینکه پرده نقاشی عاشورا هفت مربعی نیز در اینجا نگهداری می‌شود، می‌گوید: تالار شماره پنج با عنوان استاد «فرنام» به عنوان نمایشگاه سازهای کوپه‌ای مانند انواع نقاره، تنبک، دهل، دمام، قاوال، دف، ضرب زورخانه، درامز، طبل و سایر سازهای کوبه‌ای است.

او یادآور می‌شود: تالار شماره‌ی شش با عنوان استاد «بیگجه‌خانی» با سازها، آثار و وسایل این هنرمند، ویترین شماره‌ی هفت با سازهای ملل مختلف و زنگوله‌ها و ویترین شماره‌ی هشت نیز با سازهای کلاویه‌دار مانند انواع قارمون، آکاردیون، ارگ، بایان، هارمونیکا، ملودیکا و زنگوله‌ها پر شده است.

او اظهار می‌کند: این مکان اولین موزه خصوصی است که ملک آن وابسته به میراث فرهنگی است، اما تمامی امورات آن بر عهده‌ی من بوده و من به عنوان مستاجر این ملک، ماهانه مبغ اندکی را به سازمان میراث فرهنگی پرداخت می‌کنم.

ساجدی متذکر می‌شود: تمامی سازها و اشیای این موزه متعلق به من است و طی ۴۰ سال از اقصی نقاط کشور و حتی دنیا آنها را جمع‌آوری کرده و به نمایش عموم گذاشته‌ام.

سالانه ۲۰۰ هزار ساعت موسیقی از تمامی شبکه‌های سیما پخش می‌شود

او با بیان اینکه سالانه ۲۰۰ هزار ساعت موسیقی از تمامی شبکه‌های سیما پخش می‌شود، تاکید می‌کند: موسیقی، هنر همزاد بشر است، به مراتب موسیقی دوره ساسانی قوی‌تر بود، اما بعد از دوره‌ی اسلام، مراحل زیادی را طی کرده است؛ الفبای موسیقی در تمامی فرهنگ‌ها یکسان است لذا تهاجم فرهنگی در این عرصه به وضوح دیده می‌شود.

او در رابطه با مشکلات خود می‌گوید: مساحت این بنا بسیار محدود بوده و حتی یک دهم جایی که نیاز دارم هم نیست است لذا بسیاری از اشیای من در انباری نگهداری می‌شوند؛ چندین سال است که به دنبال گرفتن مکان جدید هستم، اما هنوز به نتیجه‌ای نرسیده‌ام.

او اضافه می‌کند: تمامی امورات این مجموعه بر عهده‌ی من است و کسی کمکی به من نمی‌کند؛ ۲۰ ماه است که تعطیل بودم و ریالی از اینجا برداشت نکردم، اما با وجود تمامی مشکلات، قبل از شیوع کرونا ۵۰ نشست تخصصی آموزشی و پژوهشی با حضور اساتید مربوطه و بدون هیچ کمک دولتی در حوزه صدا و موسیقی برگزار کردیم.

در تبریز به توسعه مراکز فرهنگی چندان توجهی نشده است

این پژوهشگر موسیقی متذکر می‌شود: تبریز از قدمت تاریخی بالایی برخوردار است، اما متاسفانه صرفا توسعه‌ی ادارات فرهنگی انجام شده و به مراکز فرهنگی چندان توجهی نشده است چرا که بسیاری از خانه‌های تاریخی ما در اختیار ادارات است.

او می‌گوید: اخیرا مطالبه‌ی خود را در شورای شهر جدید هم مطرح کردم، اما به دلیل مشکلات فراوان و نبود امکان ادامه فعالیت این موزه با شرایط موجود،

امیدوارم قبل از هرگونه تصمیم خلاف میل باطنی بنده در خصوص واگذاری محل مناسب، همکاری لازم را داشته باشند.

به گزارش ایسنا، با توجه به اینکه موسیقی آذربایجان، بالاخص تبریز پیشینه‌ای غنی و وسیعی دارد، همواره جای خالی موزه‌ای مرتبط با این هنر جهت حفظ و صیانت از این میراث ماندگار دیده می‌شد، لذا این موزه می‌تواند، روح بی بدیل نغمه سازان و نغمه سرایان آذربایجان را جانی تازه بخشیده و محفل انسی را برای هم فکری و هم نوازی برای هنردوستان فراهم سازد.

منبع:ایسنا

با توجه به انتصاب عزت‌الله ضرغامی به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، از آنجا که او در این حوزه سابقه‌ی فعالیت نداشته و به هر دلیل هم ممکن است گزارش‌های تخریب‌ها و آسیب‌های وارده به پیکره‌ی میراث فرهنگی کشور به او نرسد، بخش میراث فرهنگی و گردشگری ایسنا بر آن شد که این کار را برای وزیر جدید انجام دهد که در سلسله گزارش‌هایی منتشر خواهد شد.

به گزارش ایسنا، بی‌شک، یکی از مشکلات جدی برای میراث فرهنگی ایران حفاظت از میراث تاریخی و فرهنگی است. تخریب بافت‌های تاریخی به بهانه‌های مختلف و نبود توانایی کافی جهت حفاظت از آثار، تامین نشدن اعتبار برای مرمت بناهای تاریخی و افزایش سرقت آثار از جمله مشکلاتی است که میراث فرهنگی ایران با آن دست و پنجه نرم می کند.

در ادامه سلسله گزارش‌هایی که از آسیب‌های وارده به میراث فرهنگی در دو سال اخیر منتشر شد (لینک این گزارش‌ها در  پایین صحفه هم در دسترس است) به این موضوع در نیمه اول سال ۹۸ نیز پرداختیم.

سالی که نکوست از بهارش پیداست

سال ۹۸ با سیل آغاز شد، سیلی که علاوه بر خسارات مالی و جانی به شهر و مردم، به جان بسیاری از بناهای تاریخی هم آسیب زد.

بنا بر گزارش معاون وقت میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در فروردین سال ۹۸، ۷۳۰ اثر تاریخیِ ۲۵ استان کشور در اثر بارش باران و سیلاب آسیب دیدند. براساس بررسی‌ها و پایش‌های انجام شده تا آن زمان، به اعتباری معادل ۳۰۰ میلیارد تومان برای مرمت و نجات‌بخشی این آثار نیاز است.

همچنین رئیس دفتر امور پایگاه‌های ملی و جهانی سازمان میراث‌فرهنگی در این باره به ایسنا می‌گوید: سه پایگاه ملی «پل‌های تاریخی»، «بافت تاریخی بروجرد» و «قلعه فلک الافلاک» در استان لرستان، دو پایگاه ملی «روستای تاریخی یوش» و «مجموعه فرح‌آباد ساری» در استان مازندران، چهار پایگاه جهانی «محوطه هفت تپه»، «چغازنبیل»، «شوش» و «آسیاب‌های شوشتر» در استان خوزستان، پایگاه ملی «بافت تاریخی دهدشت» در کهکیلویه و بویراحمد، دو پایگاه ملی بافت تاریخی «بیرجند» و «بشرویه» در خراسان جنوبی، بافت تاریخی تپه «نوشیجان» در همدان، بافت تاریخی «نیاسر» در اصفهان، پایگاه ملی «مجموعه خرقان» و «بسطام» در سمنان، پایگاه ملی «محوطه دره‌شهر» در ایلام، دو پایگاه ملی «روستای تاریخی روئین» و «محوطه تاریخی بلقیس»، دو پایگاه ملی «بافت تاریخی گرگان» و «دیوار تاریخی گرگان» در استان گلستان و پایگاه جهانی «بیستون» در کرمانشاه را پایگاه‌های ملی و جهانی معرفی می‌کند که از سیل نوروز ۹۸ تا کنون آسیب دیده‌اند و میزان دقیق خسارت وارد شده را ۶۷۹ میلیارد ریال بیان می‌کند.

 در ادامه درباره بخشی از بناهای تاریخی که در سیل ۹۸ آسیب دید، می‌خوانیم:

تخریب بخشی از مادر پل‌های ایران در لرستان

یکی از پایه ستون‌های هزار ساله‌ی مادر پل‌های ایران در استان لرستان با طغیان رودخانه کشکان فرو ریخت و آب از کناره‌های پل در حال وارد کردن آسیب جدی به این بنای ساسانی بود.

روح امامی عضو تحریریه پایگاه خبری گلونی خرم‌آباد با بیان این‌که پل کشکان در بستر رودخانه کشکانِ لرستان به دلیلی بزرگی‌اش مادر پل‌های ایران نامیده می‌شود، گفت: پیش از این با بارش‌های سال ۱۳۹۵، طاق این پل تاریخی که در دوره‌ی قاجار به بنا الحاق شده بود، فرو ریخته بود. وقوع سیل در (پنجم فروردین ۱۳۹۸)، نیز موجب شد یکی از پایه‌های این پل هم که در آب فرو رفته بود، فرو بریزد.

خطری که از بیخ گوش «قابوس» گذشت

گنبد قابوس سال ۹۸ خود را با باران و سیل آغاز کرد، سیلی که در طول چند روز  نه تنها این محوطه‌ی جهانی، بلکه همه‌ی شهر احاطه کرد، هر چند آسیب‌های سیل به شهر و مردم بی‌شمار بودند اما آثار تاریخی درگیر این سیل نیز بخش دیگری از این آسیب‌ها بودند که شاید بتوان گفت درصد کمی از آن‌ها نیز هنوز جبران نشده‌اند.

اما این گنبد به واسطه‌ی جهانی بودن‌اش داستان متفاوتی دارد، یکی از تهدیدهایی که از چند سال قبل گنبد جهانی قابوس را تهدید می‌کند، نم‌زدگی در جداره‌ این اثر جهانی است، به خصوص در بخش‌های پایینی این بنای تاریخی. اما سبز شدن این علف‌های هرز روی گنبد مخروطی شکل این اثر جهانی، قطعا تهدید بیشتری برای این اثر جهانی محسوب می‌شود.

هر چندتصاویر منتشر شده از این گنبد جهانی در طول سال‌های گذشته نیز از وجود این علف‌های هرز خبر می‌دهد، اما به نظر می‌رسد شرایط نگهداری و حتی بارانِ سیل آسایی که نوروز سال ۹۸  در این منطقه بود، عاملی موثر در رشد سریع‌تر و سرسبزی بیشتر این اثر تاریخی شده است.

برج «قابوس»، بنایی با قدمت بیش از ۱۰۰۰ سال است که با ارتفاع ۵۵ متر (ساختمان)، با احتساب بلندی ۱۵ متری تپه که پای بست آن را به ۷۰ متر رسانده، بلندترین برج آجری جهان لقب گرفته است. این برج که در سال ۱۳۹۱ در فهرست آثار جهانی یونسکو ثبت شده است، یکی از بی‌نظیرترین یادمان‌های معماری دوره اسلامی است که در سه کیلومتری شهر قدیم جرجان مرکز حکومت آل‌زیار بنا شده است. این برج هر سال، نوروز رکورددار جذب گردشگر در استان گلستان بوده است.

در استان تهران نیز خسارت‌هایی به «پل تاریخی بخش کن» و «پل نمرود» شهرستان فیروز کوه و«پل شاه عباسی» شهر پردیس وراد شد. همچنین  کاروانسرای «امین اباد»، «آتشکده ری»، «دژ رشکان» و بنای «چندین امامزاده» به دلیل شدت بارش‌ها دچار آسیب‌هایی جزیی شدند.

همانطور که گفته شد در سیل ۹۸ بناهای زیادی آسیب دیدند که وعده‌های زیادی هم برای مرمت آن‌ها داده شد، اما با گذشت دو سال هنوز بناهایی در انتظار مرمت هستند. موضوع مهمی که در این باره باید بررسی شود، ارائه راه‌کارهایی برای حفاظت بناهای تاریخی در برابر آسیب ناشی از بلایای طبیعی است، همانطور که در گزارش‌های مربوط به سیل ۹۸ آمده است، خسارت ناشی از سیل، زلزله و … گاهی غیرقابل جبران و پرهزینه است.

 خطر آتش‌سوزی بناهای تاریخی را جدی بگیرید

با وجود احتمالِ وقوع هر کدام از بلایای طبیعی در کشور و در هر زمانی، اما آتش در چند سال اخیر همچنان رتبه‌ی نخستِ تلنگرهایی را دارد که گاهی سببِ خیرِ برگزاری برخی برنامه‌ها و جلساتی می‌شود که از دید همان متولیان و کارشناسان میراثی، کاری تکراری است. اقدامی که  بدون هیچ برنامه‌ریزی و برداشتن قدمی مناسب فقط برگزار می‌شوند، تا شاید روزی به نتیجه‌ای عملی برسند.

اردیبهشت ۹۸  سرای دو دری (ایکی قاپیلی) بازار تبریز در آتش سوخت. این بازار که یکی از بزرگ‌ترین بازارهای مسقف با معماری شاهکار است که اولین باری نبوده که طعمه آتش شده و سال ۸۸ هم دو روز در آتش سوخت.

بنا بر اعلام معاون وقت میراث‌فرهنگی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی  در آتش‌سوزی سال ۸۸ حدود ۱۱۳ مغازه تاریخی در سرای «دو دری» بازار تبریز طعمه آتش شدند که اعتباری بالغ بر ۲۰ میلیارد تومان به این بازار جهانی آسیب وارد کردند.

اما این فقط بازار تبریز نبوده که در طول سال‌های گذشته طعمه حریق شد. پلاسکو، مسجد جامع ساری، بازار تهران، معبد هندوهای بندرعباس و آرامگاه استر و مردخای در زمره، خانه تاریخی «دارویی» در گرگان، «پل سیاه» اهواز، خانه تاریخی «عزیزی» بابل، خانه تاریخی «دریابیگی» در لنگرود و … از دیگر بناهایی هستند که در آتش سوختند.

در حال حاضر بسیاری از بازارهای تاریخی ایران وضعیت ایمنی درستی ندارند. هرکدام به لحاظ مشکلات و نوع بنا و قدمت با چالش‌های جدی دست به گریبان هستند و اگر هرچه سریع‌تر به وضعیت  آن‌ها رسیدگی نشود یک جرقه کوچک می‌تواند اتفاقات جبران‌ناپذیری را در این بافت‌های تاریخی چند صد ساله رقم بزند.

مرغ همسایه غاز!

قربانیان آتش‌سوزی فقط بناهای تاریخی در ایران نیستند، در طول دهه‌های گذشته بناها و مناطق تاریخی زیادی در دنیا بودند که طعمه حریق شدند. برای مثال کلیسای نوتردام کمتر از یک ماه قبل از آتش‌سوزی بازار تبریز دچار حریق شد. اما تفاوتی که بین آن دو بود، توجه و ارزشی که برای نوتردام قائل شدند و بعد از آتش‌سوزی آن از سلبریتی‌ها گرفته تا مردم عادی در ایران و کشورهای دیگر با انتشار عکس‌های یادگاری از این کلیسای تاریخی که آن‌هم در فهرست میراث جهانی ثبت شده، آه از نهادشان درآمد و حتی سرمایه‌گذاران بزرگِ فرانسوی که مالیات‌های معوقه به دولت داشتند، با هزینه‌های نجومی، اعلام کردند که قصد پرداخت بخشی از هزینه‌های بازسازی را دارند.

آتشی که به جان بازار کهنه قم افتاد، کافی نبود؟

باز هم خبر آتش‌سوزی یک بنای تاریخی در قم در تابستان ۹۸ منتشر شد. آتش‌سوزی در انبار چوب و چوب‌بری‌های بازار کهنه قم در بخش کاروانسرای و سرای ملاحسین این بازار، خساراتی به این بخش تاریخی که ثبت ملی نیز شده است وارد کرد.

نیروهای آتش‌نشان پس از ۳ ساعت آتش را خاموش کردند و لکه‌گیری‌ها آغاز شد، در این میان نیروهای شهرداری برای جلوگیری از روشن شدن آتش نهفته زیر چوب‌ها، ایوانِ شان‌نشینِ کاروانسرای ملاحسین را با لودر تخریب کردند تا بتوانند چوب‌هایی که احتمال داشت در آتش بسوزند را به گودال کناری کاروانسرا بریزند.

تصاویری که از این حادثه منتشر شد نشان می‌دهد، آن‌طور که در نمونه‌های مشابه آتش‌سوزی در مسجد جامع ساری، بازار تبریز یا میدان حسن‌آباد آسیب به بدنه‌های تاریخی وارد شد، سرای ملاحسین در بازار کهنه قم، آسیب ندیده بود پس گویا باید خودشان آسیب را کامل‌تر می‌کردند.

در این برهه زمانی اظهار نظرها نشان می‌داد که دفتر حفظ و احیای بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی کشور باید جدّیت بیشتری برای شناسایی خطرهایی که بناهای تاریخی کشور را تهدید می‌کند، داشته باشد در حالی‌که با گذشت دو سال از آن ماجرا بارها خطر آتش‌شوزی جان بناهای تاریخی را تهدید کرده است.

بازار تهران، یک بمب ساعتی

در نشست پنجم از سلسله گفت‌وگوهای «میراث فرهنگی و توسعه شهری» که در مرداد ۹۸ با موضوع «مدیریت بافت تاریخی شهر تهران» برگزار شد، بازار تاریخی تهران ‌و آسیب‌هایی که این بازار از سال‌های گذشته تا امروز با آن مواجه است، مورد بررسی قرار گرفت.

در این نشست بازار تهران را به یک بمب ساعتی در هر لحظه و هر زمان تشبیه کردند و همچنین کارشناسان حاضر خواستند که کاری را برای همیشه و برای ثواب دنیا و آخرت برای بازار تهران انجام دهند.

از سوی دیگر برخی از کارشناسان حاضر در نشست معتقد بودند با توجه به اتفاقات روز تهران، این شهرو  بافت تاریخی‌اش در مسیری با شیب تند و به سمت اشتباهات فراوان در حال حرکت است. حتی یکی از کارشناسان شهرسازی نخست با فریاد درخواست کرد تا میراث فرهنگی به وضعیت آثار تاریخی توجه کند و از سوی دیگر گفت: سازمان میراث فرهنگی در شرایط کنونی وضعیت آثار تاریخی تنها راه حلی که در اختیار دارد، کُشتن خود است.

ارزش و قدمت یک بنا را چگونه می‌سنجید؟

عمارت «نورمهال» یا همان خانه آمریکایی‌ها در اوایل دوره پهلوی ساخته شده است، در ۲ طبقه و با سقفی شیروانی و دارای ستون‌هایی در چهار طرف، نمای هر طبقه است و یکی از خانه باغ‌های زیبای همدان محسوب می‌شود که در تاریخ ۲۷ آبان ۱۳۸۵ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

خانه آمریکایی‌ها که در انتهای پارک پرواز همدان، با بیش از ۱۰۰ سال قدمت قرار گرفته که هر چند از کاربری این بنای تاریخی در دوران مختلف اطلاعات چندانی در دست نیست اما گفته می‌شود ابتدا به عنوان مکان استقرار پزشکان آمریکایی مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

سال ۹۷ در شرایطی که همدان و مسئولان میراث فرهنگی و گردشگری و مدیریت شهری همدان خود را برای برگزاری جشن همدان ۲۰۱۸ آماده می‌کردند، مجوز ساخت برجی دوقلو در عرصه بنای تاریخی «آمریکایی‌ها» صادر و نخستین اقدامات آن نیز انجام شد.

اما با وجود دستور استاندار برای جلوگیری از ساخت‌وساز، خاکبرداری در باغ «نورمهال» با قطع درخت در این باغ آغاز شد و به نظر می‌رسید مالک بنا عزم خود را برای رسیدن به نتیجه‌ای در این زمینه جزم کرده است.

شش ماه از مطرح شدن نخستین هشدارها درباره وضعیت عمارت تاریخی «نورمهال» و صحبت‌ها، جلسات و قول و قرارها از کمیته امداد به عنوان مالک و شهرداری و میراث‌فرهنگی همدان گذشت و بعد از گذشت آن مدت و خاموش شدن آتشی که قصد داشت از ساخت برج‌های دوقلو در چند متری عمارت نورمهال که با گودبرداری بزرگی همراه بود، جلوگیری کند تا اینکه شهرداری و شورای شهر همدان، اختصاص زمین معوض به کمیته امداد را رد کردند.

حرف و حدیث‌های پیش‌بینی شده برای آغاز کار گودبرداری در چند قدمی «نورمهال» همدان، بالاخره عملی شد و بیل مکانیکی صبح چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت ۹۸ زمین عرصه این عمارت تاریخی را زخمی کرد.

این در حالی بود که رئیس شورای اسلامی شهر همدان اعلام کرد که شورا به تنهایی قادر به توقف پروژه محدوده «نورمهال» نیست.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان همدان هم گفت: ساخت و ساز در محدوده نورمهال آسیبی به بنا نمی‌زند اگرچه بهتر بود برای حفظ یکپارچگی این اتفاق رخ ندهد.

 مدیرکل کمیته امداد امام خمینی (ره) همدان نیز بیان کرد: عمارت نورمهال آنچنان قدمت تاریخی و فرهنگی ندارد و زمانی این مکان محل تجمع معتادها بوده است.

دو خانه تاریخی که ناشناخته ماندند

ماجرا از جایی شروع شد که دو خانم مسن حدود ۲۰ سال قبل مدرسه قدیمی را که در آن درس می‌خواندند، در خیابان لاله‌زار پیدا کردند. اما تا قبل از آن کسی از این مدرسه قاجاری خبری نداشت و این مکان سال‌ها انبار بود.

بنا بر گزارش خبرنگار ایسنا در سال ۹۸ و به گواه مردم محله بعد از تخلیه بنا، قصد تخریب آن را داشتند. این بنای تاریخی‌ که در نقشه «عبدالغفار» که یکی از مهمترین منابع شهری قاجارهاست نیز ثبت شده بود، آنقدر ناشناخته ماند که حتی به ثبت ملی هم نرسید.

همچنین خانه‌ی قدیمی و ارزشمند دیگری در نزدیکی این بناست که متعلق به یکی از پزشکان دوره پهلوی بوده. هر دو بنا سردرهای فوق‌العاده زیبا و شاخصی دارند که شاید برخی از آن‌ها را در کارت پستال‌هایی که در طول دوران مختلف در تهران چاپ شده، دیده باشید.

متأسفانه هنوز بناهای بسیار تاریخی و ارزشمندی در ایران وجود دارند که کسی از آن‌ها خبری ندارد و سرنوشتی همچون این مدرسه قاجاری در انتظارشان است. امید است که میراث فرهنگی با کمک متولیان دیگر در حفظ این آثار تلاش‌های بیشتری کنند.

منبع:ایسنا