یکی از مهم‌ترین صنایع برای کسب درآمد در شهرستان‌های بوشهر، صنایع‌دستی است که نقش مهمی در زندگی روستاییان دارد. روستاییان از طریق ابزارهایی که در دسترس دارند، مشغول به ساخت صنایع زیبا و کاربردی هستند، که به تعدادی از آنها اشاره می‌کنیم.

لنج‌سازی
این صنعت در استان بوشهر نماد کار و زندگی بوده که برای صید و صیادی استفاده می‌شود لنج‌های سنتی با الوار چوب ساج ساخته می‌شود، که در اصطلاح محلی به سازنده لنج گلاف می‌گویند. کارگاه لنج‌سازی در استان یکی از مهمترین جاذبه‌های دیدنی برای هر گردشگر است. شهرستان دیر، تنگستان از مهمترین مراکز لنج‌سازی در بوشهر است.

صنایع دریایی

صنایع دریایی از رشته‌های بومی استان بوشهر است که به دلیل دسترسی فراوان به مواد اولیه مورد نیاز در کنار سواحل  دریا از رونق بالایی برخوردار است. محصولات تولید شده در این بخش شامل قاب آینه، جعبه دستمال کاغذی تزیین شده با صدف، تابلوهای تزیینی زیبای ساخته شده با صدف‌های برش خورده، تابلوهای تزیینی زیبا، عروسک، زیورآلات صدفی و آویزهای تزئینی است، تولیدات کارگاه‌ها صنایع دریایی بوشهر در سایر استان‌های کشور و کشورهای حوزه خلیج فارس به فروش می‌رسد. شهرستان‌های بوشهر، گناوه، کنگان دیر و جزایر اطراف از مراکز اصلی تولید صنایع‌دستی دریایی استان بوشهر هستند.

عبابافی 

پارچه عبا از محصولات منحصر به‌ فرد نساجی سنتی از رشته‌های بومی صنایع‌دستی استان بوشهر است که از پشم و کرک شتر بافته می‌شود و به دلیل ثبات رنگ آن جزو بهترین و مرغوب‌ترین نوع عبای تولید شده در کشور است. پارچه بافته شده با توجه به رنگ پشم تابیده شده به رنگ‌های مشکی، سفید و حنایی است. این محصولات علاوه بر بازار داخلی از استقبال خوبی در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس برخوردار بوده و تمام عباهای تولید شده در سال از قبل پیش فروش می‌شود. در حال حاضر روستاهای کردوان علیا و سفلی از شهرستان دشتی در رشته عبابافی فعال هستند.

گلیم‌بافی

گلیم‌بافی با نقوش متنوع هندسی، دارای رنگ‌های زیبا و شاد یکی از شاخص‌ترین تولیدات صنایع‌دستی خانگی استان بوشهر بوده که اغلب به وسیله زنان و دختران در مناطق روستایی بافته می‌شود. محصولات بافته شده معمولاً به صورت کلی و پیش فروش برای ارائه در بازارهای داخلی به تجار فعال در این بخش واگذار می‌شود. برخی از شرکت‌های تعاونی‌ای فعال در تولید گلیم نیز محصولات خود را برای فروش در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی عرضه می‌کنند. نقشه‌های مورد استفاده در بافت گلیم عبارتند از حوض، دانه بیگی، آیینه گل، خراسانی، آغاجاری، تهرانی و چنگ. مراکز مهم تولید گلیم در استان بوشهر، روستاهای طسوج، سرمک، حناشور، اژدر خواب، ممریز، سنا، درویشی، شنبه، چاهگاه و بن بید از توابع دشتی هستند.

حصیربافی

یکی دیگر از محصولات اصلی صنایع‌دستی استان بوشهر حصیربافی است که به دلیل فراوانی برگ و الیاف درخت خرما و گیاهان خودرو از دیرباز در این استان رایج بوده است. فراوانی مواد اولیه مورد نیاز و کاربرد گسترده محصولات حصیری موجب افزایش بازدهی اقتصادی و تولید محصولات حصیری شده است، محصولات حصیری که در روستاهای استان بوشهر تولید می‌شود عبارت است از از تویزه یا جانانی، کلاه حصیری، زیر قابلمه، بادبزن، سبد خرما، کوه یا ترازو. شهرستان گناوه، دشتی، دشتستان و کنگان از مراکز مهم تولید حصیر در استان بوشهر هستند.

گبه‌بافی

گبه‌بافی یکی از مهم‌ترین دست بافته‌های استان بوشهر است که از شهرت جهانی برخوردار بوده و با استفاده از پشم گوسفند به دو شکل خود رنگ و رنگی بر روی دارهای افقی بافته می‌شود. گبه خود دارای رنگ طبیعی پشم بوده و در رنگ‌های کرم، سفید، مشکی، قهوه ای و شکلاتی بافته می‌شود، مراکز اصلی تولید گبه روستای شول از توابع شهرستان گناوه است، در بافت گبه رنگی بافنده از طبیعت اطراف خود الهام گرفته زندگی و آرزوهای خود را در بافت گبه روایت می‌کند. مهمترین نقوش گبه عبارتند از شیری، خشتی، حوض، گبه، گل گبه، گوزن چهار فصل، ابرش و نقش آهو.

منبع:میراث آریا

بافت قدیم بوشهر از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان است که با توجه به سبک خاص و منحصر به‌فرد معماری، دارای جاذبه‌های بسیاری است. بافت تاریخی بوشهر در شبه‌جزیره مثلث شکل و در رأس مثلث که دارای تورفتگی در دریای خلیج فارس است، قرار دارد. بافت تاریخی ۴۰ هکتاری بوشهر حدوداً شامل هزار خانه است که از منحصر به‌فردترین و زیباترین بافت‌های مسکونی ایران محسوب می‌شود اوج شکوفایی بافت بوشهر مربوط به دوره قاجاریه است زمانی که بوشهر دروازه ورود ملل مختلف به ایران به‌شمار می‌رفت.
در خارج از حصار شهر بوشهر زمین‌های پست قرار داشته به‌طوری که در طول زمستان و به خصوص در هنگام مد آب دریا، این منطقه را آب می‌گرفته و به شط‌العرب معروف بوده است. مردم بوشهر با محدودیت زمین مواجه بودند، به‌همین دلیل ساختمان‌های خود را در طبقات و به طور عمودی گسترش می‌داده و کوچه‌ها را نیز تا حد امکان باریک انتخاب می‌کردند تا از زمین موجود حداکثر استفاده به عمل آید.
به طور کلی تا حدود سال ۱۳۳۵ بندر بوشهر منحصر به محدوده بافت قدیم و مهمترین و بیشترین کارکردهای شهری در راستای تضمین حیات ساکنان در آن‌جا متمرکز بوده ولی در پی تقلید، تغییر و تحولات، شهرسازی، بافت ارگانیک شهر دچار ضربه‌های شدید کالبدی، اقتصادی و عملکرد شده که برجسته‌ترین شهود آن کشیدن خیابان انقلاب (ششم بهمن سابق) از وسط بافت و تقسیم آن به دو تکه شرقی و غربی است.
بافت قدیم بوشهر با توجه به استقرار و عناصر خاص خود با بافت دیگر بنادر ساحلی متفاوت بوده و دارای بافتی متراکم است که ویژگی‌های منحصر به‌فردی دارد به جز بافت مسکونی، در گذشته بافت تجاری آن نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده که هم‌اکنون بخش عمده‌ای از آن فاقد وجود عینی کالبدی و فعالیت است و به صورت متروکه در لابه‌لای بافت یافت می‌شود.

جاذبه‌های گردشگری و بناهای معروف بافت قدیم بوشهر

کلیسای گریگوری

این کلیسا در سال ۱۸۰۰ میلادی توسط خانواده آوریان (خانواده سرشناس ارمنی بوشهر) در وسط شهر محله شنبدی به صورت صلیب ساخته شده که انگلیسی‌ها بخشی از هزینه آن را متقبل شدند. در داخل کلیسا کتیبه‌های مرمر به‌کار رفته است در جلوی آن گورستانی به مساحت ۴۰۰ الی ۵۰۰ متر برای دفن مردگان تخصیص داده شده است. با توجه به متون سنگ قبرها از بدو تأسیس تا پایان جنگ جهانی‌دوم، اموات مسیحیان را در این بخش از کلیسا دفن می‌کردند.

 کلیسای ظهور عیسی مسیح
کلیسای عیسی مسیح در محله کوتی بوشهر واقع در خیابان ساحلی جنب کنسولگری سابق انگلیس توسط رالف شارپ خاورشناس انگلیسی در سال ۱۹۱۱ میلادی تأسیس شد این کلیسا به کارمندان و افسران انگلیسی اختصاص داشت.

کنسولگری بریتانیا
یکی از آثار ظهور انگلیسی‌ها در بوشهر کنسولگری آنان در محله کوتی است. این ساختمان به کوتی نیز مشهور است. کوتی واژه هندی به معنی قلعه و حصار است طبق گفته اهالی قدیمی این محل نام آن بر گرفته از شهر یا محلی در هند به‌نام کالا کوت که افراد مهاجر از هندوستان به بندر بوشهر بوده است.

دیگر جاذبه‌های بافت قدیم بوشهر 
وجود ده‌ها مسجد و حسینیه باعث ساخت بافت قدیمی شده در هر محله مسجدی بوده که محل گردهمایی اهالی محل برای ادای فریضه دینی و تصمیم‌گیری‌های عمومی و اجتماعی بوده است.
حسینیه حاج سیدمحمد کازرونی، مسجد فیل، مسجد دهدشتی مسجد شنبدی، مسجد کوفه، مسجد ملک و…..‌ از جمله آن‌هاست.

آب‌انبار قوام

آب‌انبار قوام یکی از آب‌انبارهای عمومی بزرگ است که در قسمت ساحل بافت قدیم واقع شده است. بوشهر در ناحیه گرم و خشک واقع شده بنابراین آب باران را زمستان در آب‌انبار ذخیره و به مصرف تابستانی می‌رساندند. این بنا توسط شخصی به نام علی‌اکبر قوام ساخته شد. این آب‌انبار ۲۶ متر طول ۹ متر عرض و چهار متر ارتفاع دارد این مکان جالب اکنون به رستوران سنتی تبدیل شده است.
بازآفرینی بافت‌های قدیمی واجد ارزش تاریخی موجب ایجاد جاذبه‌های توریستی و کسب درآمد اقتصادی خواهد شد و اقتصاد بافت قدیم جاذبه‌های بالقوه منطقه را به بالفعل در می‌آورد، باعث هویت شهری می‌شود،  وقتی بافت تاریخی از شرایط لازم برای ادامه حیات برخوردار باشد، تبدیل آن به مرکز جذب گردشگران از  بهترین و قوی‌ترین شیوه‌های بازآفرینی اقتصادی در بافت‌های قدیمی به‌شمار می‌آید. این تغییر و تحول ضمن جلوگیری از فرسودگی، تضمین کننده کسب درآمد برای تعمیر و نگهداری و همچنین ایجاد اشتغال برای ساکنان است. با حفظ مراکز تولید، بازآفرینی سنتی و ایجاد مراکز تولید و کوچک و مدرن اقتصادی در مرحله اول ممکن است بسیار پرهزینه باشد. در صورت اتخاذ شیوه‌های درست مدیریتی، بافت‌های قدیمی و فرسوده در عین اینکه هویت تاریخی و فرهنگی خود را حفظ می‌کنند، می‌توانند به مکان‌هایی جذاب برای گردشگران داخلی و خارجی تبدل شوند.

منبع:میراث آریا