میراث فرهنگی نابود می‌شود اگر..‌.

مجدالدین رحیمی،  کارشناس ارشد مرمت و احیا بناها و بافت‌های تاریخی – در یادداشتی با تاکید بر لزوم تغییر رویه در سیستم بودجه و اعتبارات مرمت میراث فرهنگی نوشته است: فرایند تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری در خصوص مرمت، نیازمند دقت، بررسی و تصویب شورایی است. با توجه به گستردگی کشور و فراوانی میراث فرهنگی و کمبود کارشناسان متخصص و باتجربه سیر بررسی تا تصمیم زمان‌بر می‌شود. اکثر مواقع تخصیص و ابلاغ اعتبارات فاقد پشتوانه فنی و طرح مصوب است که این امر باعث می‌شود بلافاصله بعد از تخصیص اعتبار فرایند تهیه، بررسی و تصویب شرح خدمات براساس مبلغ تخصیص‌یافته در استان انجام و برای بررسی، به ستاد (معاونت میراث کشور) ارسال شود.

کارشناسانِ حوزه معاونت میراث فرهنگی با حجم زیادی درخواست از سراسر کشور ضمن بررسی موضوعات دریافت‌شده اگر ایرادی در آن مشاهده نکردند موضوع را جهت صدور حکم مرمت ارسال می‌کنند و بعد از ابلاغ آن به استان قابلیت شروع مراحل قانونیِ برون‌سپاری کار به پیمانکار دارای صلاحیت از طریق سامانه ستاد ایران محقق می‌شود. با توجه به اهمیت اولویت‌ها در انجام مرمت و عدم تامین اعتبار کامل باید بخشی از موضوع را که با اعتبار ابلاغ‌شده قابل انجام است تعیین و اجرا کرد.

این‌که بدون طرح مرمت جامع و تعیین اولویت‌بندی‌شده مرمت چه کسانی، چگونه و با چه نگرشی باتوجه به اعتبار ابلاغ‌شده شرح خدمات می‌نویسند و اعتبار هزینه می‌شود جا بحث است، این یعنی باری به هر جهت کردن، موضوع مرمت را نباید سرسری گرفت و در آن مسامحه کرد.

میراث فرهنگی را نباید دستخوش ناملایمات سیاسی و جناحی کرد. اعتبارات و بودجه مرمت مانند دارو برای بیمار است. وقتی دارویی تامین نشود انسان به سمت مرگ می‌رود و زمانی که اعتبار مرمت براساس برنامه و طرح مصوب به موقع تامین نشود میراث فرهنگی نابود می‌شود. بودجه میراث فرهنگی با توجه به لزوم توجه کیفی نباید در تنگنای محدودیت زمان هزینه‌کرد اعتبار قرار گیرد.

متاسفانه یکی از ضعف‌های بزرگ سیستم مالی میراث فرهنگی لزوم هزینه‌کرد اعتبار ابلاغ‌شده تا پایان همان سال مالی است. با توجه به زمان‌بر بودن فرایند تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری در امر مرمت و عدم تخصیص بودجه برای تهیه طرح مرمت قبل از شروع عملیات اجرایی بسیاری از اعتبارات قطره‌چکانی ابلاغ‌شده به هدر می‌رود.

اجرا عجولانه در زمان اندک تا پایان سال مالی باعث بی‌کیفیتی کار و گاهی آسیب می‌شود. تجربه نشان داده است که اعتبارات برگشت داده‌شده از این سال مالی به سال مالی دیگر مجددا در اعتبار سال آینده تجمیع نمی‌شود. از این رو مسوولیت جذب اعتبار و هزینه کردن آن مطابق مقررات تعیین‌شده مشکلاتی را ایجاد می‌کند که ضرورت دارد سیستم بودجه و اعتبارات مرمت میراث فرهنگی را از الزام هزینه تا پایان سال مالی مستثنی کرد.

قبل از تخصیص و ابلاغ اعتبار از وجود طرح مرمت مصوب اطمینان حاصل شود و اگر اعتبار مرمتی بدون طرح مصوب درخواست شود ابتدا برای آن بودجه تهیه طرح مرمت در نظر گرفته شود.