نوشته‌ها

ماسوله، قلعه رودخان و موزه میراث روستایی؛ مثلث گردشگری

گیلان سراسر مقصدی کیمیا در گردشگری است که در این میان شهر تاریخی ماسوله، قلعه رودخان و موزه میراث روستایی به عنوان شناخته شده ترین مقاصد گردشگری این استان همچون مثلث گردشگری محسوب می شود.

به گزارش خبرنگار ایرنا ، گیلان به طبیعتش شهره است اما  افزایش ۲۵ درصدی بازدید از بناهای تاریخی بر اساس آمارهای نوروزی نشان می‌دهد که نمی‌توان از تاریخ و فرهنگش گذشت و در این بین ماسوله ،قلعه رودخان و موزه میراث روستایی گیلان بیشترین اقبال را داشته اند.

اگرچه سه مقصد گردشگری یادشده گیلان آوازه ای جهانی یافته اند اما متولیان گردشگری استان در پی معرفی جاذبه هایی نو از این مناطق هستند.

گیرایی هایی نو در نوروز گیلان

معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی گیلان از معرفی مقاصد جدید گردشگری در استان گیلان با استفاده از ظرفیت شهر و روستاهای ملی و جهانی صنایع‌دستی استان در ایام نوروز ۱۴۰۱ با عنایت به سیاست‌گذاری معاونت صنایع‌دستی کشور خبر داد.

فرزاد رشیدی بیان کرد: بهره‌مندی از ظرفیت ۷ روستا و شهر ملی و جهانی صنایع‌دستی برای معرفی مقاصد جدید گردشگری در ایام برگزاری سفرهای نوروزی ۱۴۰۱ می‌تواند فوایدی چون رشد صنعت گردشگری و ایجاد توسعه اقتصادی متوازن گیلان را به همراه داشته باشد.

وی اضافه کرد: بر اساس  سیاست های معاونت صنایع دستی کشور با هماهنگی ‌های انجام شده در این هفت شهر و روستا طی ایام نوروز نمایشگاه فصلی عرضه محصولات صنایع‌دستی هنرمندان برپا است.

نمایشگاه عرضه محصولات چادرشب‌بافی در روستای جهانی قاسم‌آباد شهرستان رودسر، نمایشگاه صنایع‌دستی در شهر ملی رشتی‌دوزی رشت، روستاهای ملی چوب‌تراشی شالما شهرستان ماسال، روستای ملی حصیربافی فشتکه شهرستان خمام، روستای ملی شال‌بافی ارده رضوانشهر، روستای ملی گلیم‌بافی عنبران شهرستان آستارا و روستای ملی سفال سنتی جیرده شفت از جمله برنامه‌های اجرایی این معاونت در ایام نوروز ۱۴۰۱ است.

بازدید رایگان از اغلب جاذبه های تاریخی گیلان

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گیلان اعلام کرد:با تمهیدات پیش‌بینی شده به منظور معرفی داشته‌های غنی فرهنگی و تاریخی مردم مناطق مختلف استان گیلان، تلاش شد تا مسافران و گردشگران نوروزی ۱۴۰۱ بتوانند از اغلب بناهای تاریخی و فرهنگی گیلان به صورت رایگان بازدید کنند.

جهانی افزود:موزه میراث ‌روستایی گیلان، قلعه رودخان و شهر تاریخی ماسوله محبوب‌ترین مقاصد گردشگران نوروزی ۱۴۰۱ استان گیلان در حوزه اماکن تاریخی تا کنون هستند.
جهانی اظهار داشت:۵۰۰ بنای تاریخی و میراث فرهنگی ، ۲۵۰ میراث طبیعی و ۳۰موزه  برای پذیرایی از میهمانان نوروزی برنامه ریزی شده است.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گیلان افزود: با برنامه ریزی های صورت گرفته، همه مراکز گردشگری و تاسیسات اقامتی – پذیرایی برای خدمات رسانی بهینه به گردشگران در آمادگی کامل هستند.

۲۰۰ بازدید برای نظارت بر کمیت و کیفیت

معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان اعلام کرد : بازرسی و نظارت از خدمات گردشگری با آغاز تعطیلات نوروزی شدت یافته و متخلفان به مراجع قضایی معرفی می شوند.
حمیدرضا آذرپور با  اشاره به گشت‌های شبانه‌روزی تیم‌های نظارتی اداره‌کل میراث‌فرهنگی،گردشگری و صنایع ‌دستی استان گیلان گفت: تاکنون تعداد ۲۰۰ بازدید نظارتی از نحوه رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی، کیفیت و کمیت خدمت‌رسانی تأسیسات گردشگری و اقامتی استان گیلان انجام شده است.
وی یادآور شد:۵۰۰ نفر از کارشناسان دستگاه های عضو  ستاد اجرایی خدمات سفرهای نوروزی کیفیت،کمیت و نرخ خدمات گردشگری را تا پایان تعطیلات نوروزی مورد نظارت و بازرسی قرار می‌دهند.
آذر پور گفت: با تشکیل ستاد اجرایی خدمات سفر استان و تشدید بازرسی ها، بر حسن انجام وظایف واحدها نظارت کامل صورت می گیرد.

وی اضافه کرد:لازم به ذکر است مسافران و میهمانان نوروزی در صورت هر گونه پیشنهاد، انتقاد یا شکایت در خصوص سفرهای نوروزی ۱۴۰۱ می‌توانند از طریق مسیرهای ارتباطی پیش‌بینی‌شده موارد موردنظر خود را بیان کنند.

سامانه پیام کوتاه ۲۰۰۰۴۴۰، سامانه تلفنی ارتباط مردمی و رسیدگی به شکایات کشور ۰۹۶۲۹، روابط عمومی ستاد استان :۳۳۷۲۶۷۸۳ – ۰۱۳، رسیدگی به شکایات ستاد:۳۳۶۱۸۴۶۵، دبیرخانه ستاد ۳۳۶۱۸۴۶۴، ستاد اسکان ۳۳۶۱۸۴۵۹ و راهنمای تلفنی سفر با شماره تماس ۳۳۳۲۶۵۵۶ پل ارتباطی مردم با مسئولان است.

گیلان با سه هزار و ۲۵۲ تاسیسات گردشگری میزبان میهمانان نوروزی  شده است.

منبع:ایرنا

جشن شیرینی رمضان در نوروز گیلان

گیلانیان در گذر تند زمان فرهنگ سفره سرزمینشان را به وسعت جهانی گستردند و نگذاشتند سرعت زمان بر فرهنگ و آئینشان چیره شود و برگزاری جشنواره «رشته خشکبار» در آستانه ماه مبارک رمضان گواه بر میزبانی از ماه مهمانی خدا در این خطه سبز دارد.

 به گزارش خبرنگار ایرنا، اکران زندگی آدمیان بر مدار دور تند قرار گرفت و ارتباطات بر چهره دیگری می گذرد؛ همانطور که شاهد هستیم فرهنگ غذا رفته رفته قوام خود را از دست می دهد و عطر خوش غذاهای مادر بزرگ می رود که نوستالژی جدیدی خلق کند. اما گیلانیان این تهدید را به فرصت تبدیل کردند زیرا سفره گیلانی بواسطه عطر، اصالت و سلامت و قرارگیری رشت در شبکه شهرهای خلاق یونسکو، شهرت جهانی یافته است.

لذت خوردن ماهی سفید برشته در کنار باقلا قاتوق، ترشی هفت تا بیجار (بیجار در گیلان به معنای شالیزار و مزرعه است)، سیر ترشی، ترب سفید ، زیتون پرورده و بیش از ۲۵۰ نوع غذای شناخته شده گیلانی در فضای مه آلود و بارانی شمال لذت ماندگار می آفریند.به گفته کارشناسان گردشگری، غذا در ارتباط مستقیم با اقلیم قرار دارد و هر ناحیه جغرافیایی به اقتضای طبیعت خود نوع متفاوتی از تغذیه را به همراه می آورد. گیلان نیز به واسطه طبیعت غنی و سبز در میان استان‌های کشور از بیشترین تنوع غذایی برخوردار است.

اهمیت این مساله تا بدانجاست که شبکه شهرهای خلاق یونسکو، خوراک شناسی را نیز در کنار ۶ حوزه خلاق دیگر از جمله صنایع دستی، هنرهای بومی ، هنرهای رسانه‌ای ،فیلم، طراحی، ادبیات و موسیقی پوشش می‌دهد و رشت نیز از سال ۹۴ به عضویت این شبکه در حوزه خوراک پیوست.

جشنواره رشته خوشکار در صومعه سرا

رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان صومعه‌سرا از برگزاری هفتمین جشنواره سنتی و بومی‌محلی رشته‌خوشکار در بخش طاهرگوراب این شهرستان و به مناسبت نوروز خبر داد.

علیرضا مهرگان با اعلام این خبر گفت: شیرینی رشته‌خوشکار بخشی از فرهنگ غذایی ماه مبارک رمضان در گیلان و  از شیرینی‌های سنتی این شهرستان است و طبخ آن در ایام ماه‌ مبارک رمضان به عنوان بخشی از فرهنگ مردم گیلان رواج دارد.؛بطوریکه مهارت سنتی تهیه این شیرینی در فهرست آثار ناملموس کشور به ثبت رسیده است.

رییس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان صومعه‌سرا گفت: هفتمین دوره از برگزاری این جشنواره، به منظور معرفی این میراث مردم گیلان در ایام نوروز و حضور گسترده گردشگران در گیلان، همزمان با گرامیداشت روز جمهوری اسلامی در روز ۱۲ فروردین‌ماه در بخش طاهرگوراب شهرستان صومعه‌سرا برگزار می شود.

چنانچه از تحقیقات مردم نگاری شهرهای استان گیلان بر می آید، به تقریب هیچ آیین و سنتی از اهالی این منطقه ( از تولد و دندان در آوردن نوزاد تا ازدواج و بارداری و از مراسم مذهبی تا آیین های ملی و از بیماری تا سوگواری ) بدون وجود غذای خاص آن مراسم رسمیت نداشته است ؛ در این رابطه باورها و اعتقادات فراوانی در زندگی مردم مشاهده می شود.

جذابیت های آئینی گیلان جشنواره می شوند

مدیرکل میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی گیلان به تدوین تقویم جشنواره ای در استان اشاره کرد و گفت: بدلیل جذابیت های آئینی، بومی و محلی و تولیدی این تقویم برای سال ۱۴۰۱طرح ریزی شده است.
ولی جهانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت : بر اساس این تقویم ۳۰ جشنواره در سال جدید با محوریت محصولات کشاورزی و صنایع دستی ،آئین های بومی، بازی های محلی برنامه ریزی شده است که جشنواره چای در املش،بهارنارنج در لنگرود و کومله، نیشکر در صومعه سرا برخی از آنها است.

وی همچنین از ثبت ملی مراسم آئینی پخت آش نذری حضرت فاطمه زهرا (س) و ضیافت فاطمی شهرستان شفت در فهرست میراث فرهنگی ناملموس کشور خبر داد.

جهانی با بیان اینکه آئین ضیافت فاطمی و مهارت پخت آش نذری حضرت فاطمه زهرا از جمله آئین‌های سنتی و ریشه‌دار شهرستان شفت به شمار می‌رود افزود:آیین‌های سنتی مختلفی در مناسبت‌های مختلف مذهبی از گذشته در فرهنگ محلی مردم گیلان رواج داشته که لازم است این مجموعه فرهنگ ارزشمند به شکل اصیل به نسل‌های آتی منتقل شود.

امروزه جغرافیای تغذیه در فضای جغرافیایی خاص خود و در ارتباط با سایر عناصر فضایی از اهداف پر طرفدار و پر درآمد در کشورهای پیشرو در امر توریسم محسوب می شود.

گیلان را بایستی در چهار فصل دید و حظ جنگل و باران، برنج و شالی، رودهای خروشان و پامچال، زیستگاه قو و مرغابی، خروش روز و شب امواج دریا، جشن رنگ در لباس های محلی و رسوخ طعم طبیعت در غذاهای محلی و جشن ها و آیین ها و هزاران جاذبه طرح به طرح را حس کرد.

خرسندیم که هنوز گیلان به نسبت دیگر نقاط کشور، نماد آبادانی است؛ رودها در روستاهایش می خروشند و هنوز شناسه اش جنگل، شالی و باران است و فرهنگش سرخوش آئین هایی است که برای مردمان سرزمینمان و دیگر مردمان دور، گیراست.

منبع:ایرنا

 

مقالات مشابه :

10 تا از بهترین غذاهای خیابانی استانبول

10 غذای خیابانی در دبی

معرفی 10 غذای سنتی کشور بلغارستان

تا حالا «چکدرمه» خورده اید؟ / مراقب انگشتان خود باشید

گردشگری غذا در گلستان، ظرفیتی برای رونق اقتصادی و اشتغالزایی

با وجود ماه رمضان، ضریب اشغال هتل‌های گیلان ۸۰ درصد

معاون گردشگری استان گیلان از ضریب اشغال ۸۰ درصدی هتل‌های این استان حتا بعد از اتمام تعطیلات نوروز خبر داد و گفت: در نوروز ۱۴۰۱ با رشد ۷۴ درصدی بازدید از موزه‌ها و اماکن تاریخی و تمرکز ۷۰ درصدی مسافران گیلان در ۹ شهرستان ساحلی روبه رو شدیم.

به گزارش خبرنگار ایلنا، با آزاد شدن و برداشته شدن محدودیت‌های سفر، در نوروز ۱۴۰۱ با حجم عظیمی از سفر روبه رو شدیم چنانکه به گفته مسئولان گردشگری، آمار اقامت مسافران نوروزی در مراکز اقامتی رسمی و غیررسمی کشور از تاریخ ۲۶ اسفند ۱۴۰۰ تا ۱۳ فروردین به بیش از ۵۰ میلیون نفر شب رسید. استان‌های مازندران، خراسان رضوی، گیلان، هرمزگان، فارس، اصفهان، بوشهر، یزد، خوزستان و تهران در صدر استان‌ها با بیشترین ضریب اقامت در مراکز رسمی قرار گرفتند و بیشترین رشد در جذب مسافر را در استان‌های بوشهر، هرمزگان، گیلان، لرستان، تهران و البرز شاهد بودیم.

با وجود سرمای هوا در نخستین هفته تعطیلات نوروزی در گیلان بازهم ضریب اقامت در این استان به بیش از ۱۰۰ درصد رسید و حتا ظرفیت‌های مازاد مراکز اقامتی نیز پر شد. حمید آذرپور (معاون گردشگری اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان گیلان) در این خصوص گفت: نوروز امسال با استقبال بسیار زیاد مسافران روبه رو شدیم. چنانکه هتل‌هایی که اتاق‌های دو تخته داشتند، ناچار می‌شدند برای خانواده‌ها تخت اضافه نیز در اتاق بگذارند و حتا می‌توان گفت با ظرفیت مازاد خود پذیرای گردشگران بودند.

او ادامه داد: ۷۰ درصد تمرکز مسافران استان گیلان در ۹ شهرستان ساحلی از جمله، انزلی، لاهیجان، تالش، آستارا، لنگرود، رودسر و… بود. در این میان فومن و لاهیجان بسیار مورد استقبال قرار گرفتند. با وجود آنکه مراکز اقامتی استان با دو سال محدودیت سفر و کاهش مسافر روبه رو بودند اما موفق شدند نوروز ۱۴۰۱ را بدون چالش سپری کنند. در جلساتی که داشتیم نظرات کارشناسی تاکید داشت که امسال با تراکم شدید مسافران روبه رو خواهیم شد از این رو علاوه بر واحدهای رسمی درصدد فعال کردن ظرفیت‌هایی که قابلیت اسکان اضطراری دارند برآمدیم. در برخی از شهرستان‌ها تعداد گردشگران به اندازه‌ای بود که ناچار بودیم از ظرفیت اضطراری استفاده کنیم. البته هفته نخست تعطیلات نوروزی به دلیل سرمای هوا تعداد مسافران کمتر از هفته دوم بود. با این وجود از تمام ظرفیت‌های اقامتی استان استفاده کردیم.

آذرپور درخصوص آخرین وضعیت موجود مراکز اقامتی گیلان گفت: هرچند اکنون و پس از پایات تعطیلات نوروز و با آغاز ماه مبارک رمضان با کاهش تعداد مسافران روبه رو هستیم اما اتاق‌های مراکز اقامتی همچنان پر هستند و ضریب اشغال در حدود ۸۰ درصد است. این درحالی است که در ماه رمضان سال‌های گذشته تا این اندازه مسافر در استان گیلان نبود.

به گفته معاون گردشگری استان گیلان، طی تعطیلات نوروز شاهد ورود ۱۴۵۳۲۸۶ اتومبیل به استان بودیم که نسبت به سال گذشته ۳۶ درصد افزایش داشت. تعداد مسافران ورودی به استان نیز ۷۱۷۸۲۷۶ نفر بود که با رشد ۲۹.۵ درصد روبه رو بود. تعداد اقامت‌های ثبت شده نیز ۳۷۲۰۴۶۵ نفر شب است که ۲۰۷ درصد رشد را نسبت به سال گذشته نشان می‌دهد. ۳۷۱ گردشگر خارجی نیز داشتیم که رشد ۳۰درصدی داشت. این گردشگران از آذربایجان، هلند، پاکستان، افغانستان، ترکیه، عربستان، سوریه، عراق، لبنان، عمان، روسیه و چین بودند و بیشترین تعداد گردشگران از هلند بود. تعداد بازدیدکنندگان از موزه‌ها و بناهای تاریخی نیز به ۷۲۲۶۱۴ نفر رسید که با رشد ۷۴ درصدی همراه بود. بیشترین بازدید نیز از موزه میراث روستایی، شهر تاریخی ماسوله، قلعه رودخان و موزه نظامی و موزه چای بود. ۶۰۰ غرفه صنایع دستی نیز برپا شد.

آذرپور خاطرنشان کرد: بیشترین شکایت مسافران درخصوص هنگ بودن عابربانک‌ها در انجام عملیات بانکی، تمام شدن بنزین پمپ بنزین‌ها، تعویض شیفت‌ها و انجام نشدن امور، گران فروشی‌ها و… بود. شکایت از مراکز اقامتی و تاسیسات گردشگری بسیار محدود بود. اما نظارت‌های ما وجود داشت.

منبع:ایلنا

بازدید ۱۶۱ گردشگر خارجی از اماکن تاریخی و گردشگری گیلان

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان از اقامت بیش از ۲۴۰ هزار نفر شب در مراکز اقامتی استان تا امروز خبر داد و گفت: تاکنون ۱۶۱ گردشگر خارجی هم از اماکن تاریخی و گردشگری استان بازدید کرده‌اند.

ولی جهانی در جمع خبرنگاران با اشاره به آخرین آمار حضور گردشگران و مسافرین نوروزی در گیلان، اظهار کرد: از ۲۵ اسفند ماه تاکنون، ۲۴۴ هزار و ۱۷۱ نفر شب گردشگران نوروزی در مراکز اقامتی ثابت و موقت گیلان اقامت کردند که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۹۸ درصد افزایش را نشان می‌دهد.

وی با بیان اینکه سه میلیون و ۳۶۸ هزار و ۹۱۰ نفر مسافر نوروزی از طریق زمینی و هوایی به استان گیلان وارد شده‌اند، افزود: این تعداد مسافر در مقایسه با مدت مشابه پارسال ۳۱ درصد افزایش دارد.

جهانی به ثبت خودروهای ورودی به استان از جاده‌ها مواصلاتی استان به کمک سامانه رصد خودروها اشاره و اضافه کرد: آمارها نشان می‌دهد از ۲۵ اسفند ۱۴۰۰ تا پایان روز سوم فروردین امسال، ۶۴۰ هزار و ۵۴ دستگاه خودرو وارد گیلان شده که در مقایسه با مدت مشابه گذشته، حدود ۳۵ درصد افزایش یافته است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان در ادامه تعداد بازدیدهای نظارتی دستگاه متبوع خود از تاسیسات گردشگری استان را در این مدت ۲۵۰ مورد اعلام و تصریح کرد: ۱۰۰ درصد تخت‌ها در مراکز اقامتی ثابت تحت پوشش این اداره کل اشغال شده که نشان از استقبال گسترده‌ گردشگران نوروزی از جاذبه‌های گردشگری گیلان دارد. همچنین تاکنون ۱۶۱ گردشگر خارجی هم از اماکن تاریخی و گردشگری استان بازدید کرده‌اند.

وی از بازدید ۴۵ هزار و ۵۹۱ گردشگر نوروزی از موزه‌ها و جاذبه‌های تاریخی و گردشگری استان در هشت روز گذشته خبر داد گفت: این تعداد ۲۸ درصد بیشتر از مدت مشابه پارسال است.

منبع:ایسنا

سفر شاد به گیلان با رعایت توصیه‌های کرونایی

 کارشناسان بهداشتی گیلان از هم استانی‌ها و مسافران می‌خواهند که توصیه‌های بهداشتی پیشگیری از انتشار ویروس کرونا را جدی بگیرند و با کاهش شمار مبتلایان بستری به بیماری کووید ۱۹ در بیمارستان‌های استان نسبت به رعایت شیوه نامه‌ها غفلت نکنند.

 به گزارش خبرنگار ایرنا، آمار مبتلایان بستری به بیماری کووید ۱۹ در بیمارستان های گیلان که از اواخر دی ماه طی مدت یک ماه روند صعودی را طی کرد، تقریباً از اواخر ماه گذشته رو به کاهش است و از ۷۱۳ نفر بالاترین آمار در خیز ششم، به ۲۰۱ نفر در زمان حاضر رسیده‌است.

رنگ قرمز کرونا نیز براساس ارزیابی روز جمعه گذشته وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از نقشه کرونایی گیلان خارج شد و در نقشه تنها شهرستان های نارنجی و زرد مشاهده می‌شود و به این ترتیب گیلان بدون کرونای قرمز به استقبال نوروز می رود و میزبان مسافران نوروزی است.

براین اساس سه شهرستان رودبار، فومن و املش در رنگ بندی نارنجی کرونایی قرار دارند و ۱۴ شهرستان شامل لاهیجان، صومعه سرا، بندانزلی، سیاهکل، آستارا، شفت، ماسال، آستانه‌اشرفیه، رشت، خمام، رودسر، تالش، لنگرود و رضوانشهر نیز از رنگ زرد برخوردارند.

تداوم روند نزولی کرونا در گرو رعایت شیوه‌نامه‌ها

سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گیلان با تاکید بر ضرورت رعایت توصیه های بهداشتی پیشگیری از انتشار ویروس کرونا گفت: اگر چه از اواخر ماه گذشته آمار مبتلایان بستری به بیماری کووید ۱۹ در بیمارستان های استان روند کاهشی را طی می کند اما این مهم نباید موجب ساده انگاری شود.

دکتر فردین مهرابیان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: بنابراین تاکید می شود که هم استانی ها و مسافران نوروزی نسبت به رعایت دستورالعمل های بهداشتی پیشگیری از انتشار ویروس کرونا پایبند باشند و در عمل به توصیه ها غفلت نکنند.

وی از هم استانی ها و مسافران خواست تا در کنار رعایت توصیه های بهداشتی، نسبت به تکمیل واکسیناسیون کامل “هر سه دُز” اقدام کنند تا به دور از کرونا نوروز شادی داشته باشند.

سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گیلان با بیان اینکه در دید و بازدیدهای نوروز رعایت توصیه های بهداشتی اهمیت بسزایی دارد، افزود: استفاده از ماسک، رعایت فاصله فیزیکی و استفاده از تهویه از جمله مهمترین مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد.

۶۲ بیمار بدحال کرونا در گیلان بستری هستند

بر اساس آخرین آمار دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گیلان در زمان حاضر، ۶۲ بیمار بدحال در بیمارستان‌های استان بستری هستند.

طی ۲۴ ساعت گذشته ۳۰ بیمار مبتلا به کرونا در بیمارستان‌های گیلان بستری شدند و تعداد بیماران بستری در مراکز درمانی استان به ۲۰۱ نفر رسیده‌است.

بازگشت خشم کرونا با عادی انگاری

طبق گفته کارشناسان بهداشتی با توجه به افزایش ورود مسافر طی روزهای اخیر، غلبه عادی انگاری بر رفتار مردم گیلان و مسافران این استان می تواند بار دیگر شرایط سخت موج جدید کرونایی را به همراه داشته باشد.

به همین خاطر تاکید مسئولان بهداشتی و همچنین مدیران ارشد استان بر رعایت حداکثری شیوه نامه های بهداشتی هم از سوی مردم و هم از سوی ناظران است.

آمارها نشان میدهد تا به همین امروز حجم گسترده ای از مسافران وارد استان سبز گیلان شدند که خود میتواند زنگ خطری و هشدار باشد که در صورت عادی انگاری و پشت کردن به پروتکل های بهداشتی نه تنها گیلان، بلکه استانهای دیگر نیز در معرض خطر قرار خواهند گرفت.

از ابتدای طرح نوروزی یعنی بیست و پنجم تا پایان وقت بیست و هفتم ماه جاری، ۲۱۴ هزار و ۱۳۶ دستگاه خودرو وارد استان گیلان شد که این تعداد نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۶۶ درصد افزایش را نشان می‌دهد.

این میزان افزایش ورود مسافر نه تنها با توجه به غلبه سویه اُمیکرون نیازمند همراهی مردم در رعایت شیوه نامه های بهداشتی است، بلکه جدیت وافر مسئولان اجرایی به خصوص ناظران اماکن گردشگری و بازار را می طلبد.

منبع:ایرنا

آیین سنتی عروس‌گولی گیلان، نمایشی برای استقبال از بهار

در آغاز زندگی بشری، انسان با وحشت از نیروهای ناشناخته طبیعی به دنبال مأمن و پناهگاهی بود تا بر ترس خویشتن فائق آید. پس به خدایان روی کرد و غم و شادی، شکست و پیروزی و امید و آرزویش را با راز و رمز و کنایه و استعاره به آنان گفت.

رازها و رمزها، استعاره‌ها و تمثیل‌ها، همه و همه نوعی پل ارتباطی بین انسان و خدایان بود. انسان از این‌ها در آیین‌های مختلف استفاده می‌کرد و خویشتن را از تنهایی می‌رهانید و با قرار گرفتن در کنار خدایان و قهرمانان اسطوره‌ای و یکی شدن با آن‌ها، احساس امنیت می‌کرد.

انسان عصر کهن با بازسازی و تکرار بعضی از اعمال اسطوره‌ای خدایان در آغاز خلقت یا اعمال قهرمانان در آغاز شکل‌گیری قوم و قبیله، خود را با خدایان و قهرمانان افسانه‌ای یگانه می‌ساخت و به اصل و منشأ خویشتن باز میگشت. در این موارد به طور معمول، نمایش‌های آیینی و مذهبی برگزار می‌شد.

«عروسه گولی» یکی از مراسم‌های نمایشی پیش‌نوروزی است. عروسه گولی به فارسی همان عروس گل است. شاید این ترکیب کنایه از طبیعت زیبای بهاری باشد. سال‌ها است که این آیین نمایشی شاد به لحاظ توسعه و نفوذ رسانه‌های جمعی و نبود هماهنگی عناصر و اجزای بنمایش با فرهنگ روز، حتی در دورترین‌آبادی‌ها هم اجرا نمی‌شود.

زمان برگزاری نمایش عروسه گولی در روستاها مختلف بود. این نمایش به طور تقریبی بین یک هفته تا بیست و پنج روز و گاه نزدیک به یک ماه طول می‌کشید و حدود نیمه دوم اسفندماه شروع می‌شد.

گروه نمایش، پس از غروب آفتاب از خانه‌ای به خانه دیگر می‌رفتند و در حیاط و فضای باز جلوی خانه، برنامه خود را اجرا می‌کردند و در واقع گروه نمایشی سیار و اجرای آن میدانی بود.

این نمایش را در شرق گیلان همانند غرب مازندران «پیربابو» و در غرب گیلان عروسه گولی می‌نامند. شخصیت‌های اصلی این مراسم نمایشی را چهار نفر تشکیل می‌داد: پیربابو یا کوسه، غول، ناز خانَم و کاس خانَم. افراد گروه بین پنج یا شش تا چهارده نفر بود. در شرق گیلان یکی از نقش‌ها پیربابو است، ولی در غرب گیلان به جای او کوسه وجود دارد که در اشعار عروسه گولی او را پیرمرد می‌نامند. افراد یک گروه بزرگ که در نمایش عروسه گولی حضور داشتند عبارتند از:

سرخوان: خواننده شعر، راوی و کارگردان نمایش

ساززَن: نوازنده سرنا

واگیرکونان: هم‌سرایان شعر عروسه گولی بودند که بندهایی از شعر را تکرار می‌کردند. هم‌سرایان اغلب تماشاگرانی بودند که به دنبال گروه حرکت می‌کردند و همواره به تعدادشان افزوده می‌شد.

کترازَنان: چند نفری که هماهنگ با ساز و آواز، دو کف‌گیر چوبی یا دو قطعه چوب را بر هم می‌کوبیدند و گاه وظیفه واگیرکونان را هم انجام می‌دادند.

غول: موجودی افسانه‌ای، تناور و درشت پیکر است که به باور مردم گیلان در غارها و بیابان‌ها زندگی می‌کند. غول موجودی ساده‌لوح است که گاه اسیر انسان می‌شود و از او در کارهای کشاورزی بیگاری می‌کشند.
برای اجرای این نقش، چهره جوان تنومندی را با پودر زغال یا دوده سیاه می‌کردند، کلاه مقوایی یا کاغذی عجیب و غریبی بر سرش می‌گذاشتند. در بعضی از آبادی‌ها و روستاها نیز دو شاخ گاو بر سرش و ریش انبوه سیاهی بر چهره‌اش می‌بستند. چند جارو به عنوان دُم بر پشت شلوارش و دسته‌های بزرگ ساقه خشک شده‌ی شالی (کولوش) بر پشت و شکم و سینه او و چندین زنگ بزرگ آفتابه‌ای و زنگوله بر کمر، پا و لباسش می‌آویختند و او را به شکل و هیأت وحشتناکی در می‌آوردند. بعضی از گروه‌ها غول را ساده‌تر می‌آراستند.

پیربابو: همان بابای پیر در زبان فارسی است. لباسی کهنه و مندرس بر تن داشت و ریش سفیدی از پوست بز یا دُم اسب. گاه صورت او را نیز سیاه می‌کردند و بر سرش کلاه قیفی مقوایی می‌گذاشتند و مانند غول با کولوش، زنگ آفتابه‌ای و زنگوله او را می‌آراستند. در بعضی از نمایش‌ها، چماقی نیز در دست می‌گرفت و با آن از از عروس مواظبت می‌کرد.
کوسه؛ در اغلب مناطق غرب، مرکز و شمال گیلان به جای پیربابو از شخصیتی به نام کوسه استفاده می‌شد.

ناز خانَم: همان عروسه گولی است. از تن‌پوش و آرایش محلی استفاده می‌کرد. دو دستمال و زنگ‌هایی در دست می‌گرفت که به هنگام رقص برای افشاندن و نواختن به کار می‌برد. گاه نازخانم سوزنی را برای متواری کردن افراد مزاحم در دست می‌گرفت و گاهی هم با آن حالتی از دوخت و دوز را به نمایش می‌گذاشت.

کاس خانَم: در روایت نمایشی بعضی از روستاها، ینگه و مراقب نازخانم بود و در بعضی از روستاها، مانند نازخانم عروس بود. در برنامه‌هایی که عروس بود، لباس و آرایشی شبیه به ناز خانم داشت، در نمایشی که ینگه بود، با لباس و آرایشی متفاوت با نازخانم به صحنه بازی می‌آمد. دو نقش نازخانم و کاس خانم را دو پسر جوان و یا نوجوان بازی می‌کردند.

محافظ عروس: در برخی از روستاهای گیلان، در نمایش عروسه گولی مرد جوانی با پوشش و لباس محلی و چوب یا چماقی در دست از عروس محافظت می‌کرد.

کول بارکش (کول وارکش یا کیسه‌کش): یک یا دو نفر کیسه‌ای بر پشت می‌گرفتند و همه جا گروه را همراهی می‌کردند. پس از پایان نمایش، کول‌بارکش تخم مرغ، برنج، گندم، عدس و سایر مواد غذایی و هدایایی را که خانخا (صاحب‌خانه) می‌داد، درون کیسه‌اش می‌گذاشت و به دنبال گروه از خانه‌ای به خانه دیگر حرکت می‌کرد. در بعضی از آبادی‌ها و روستاها، گروه نمایشی تأکید زیادی داشتند که از خانه‌ها تخم‌مرغ بگیرند و حتی قبل از اجرای برنامه از صاحب خانه درباره موجودی تخم‌مرغ می‌پرسیدند و اگر پاسخ منفی بود آن خانه را ترک می‌کردند و به خانه دیگر می‌رفتند.

نمایش عروسه گولی در سراسر گیلان به جز تعداد بازیگران و جابه‌جایی بعضی از شخصیت‌ها و نقش‌های آنان، تفاوت چندانی با هم نداشت و همه این نمایش‌ها دارای منشأ و کارکردهای واحد و یکسانی بودند.

در این آیین نمایشی، نازخانم نقش کلیدی و محوری دارد. خلاصه این نمایش، مبارزه غول و پیربابو یا غول و کوسه، برای به دست آوردن عروس (نازخانم) است. در بعضی اجراها، غول و در برخی دیگر پیربابو یا کوسه پیروز میدان است. گاه نیز مبارزه بدون نتیجه قطعی پایان می‌یابد.

در روستای جوپشت لشت‌نشا، غول عاشق نازخانم و کوسه رقیب اوست. این دو برای هم مدتی رجز و کُرکُری می‌خوانند و نازخانم آنان را به مبارزه کشتی دعوت می‌کند تا با برنده و پیروز میدان، نامزد شود. این دو شرایطی برای مبارزه می‌گذارند و هربار یکی از آن دو طفره می‌رود.

سرانجام کوسه فرار را بر قرار ترجیح می‌دهد و غول با خوشحالی فریاد شادمانه سر می‌دهد و می‌گوید: نازخانم مال من است. در این روایت کاس‌خانم یکی از بستگان نازخانم است.

مردم سیاهکل درباره این آیین افسانه‌ای دارند: در جنگلی، مردی به نام پیربابو زندگی می‌کرد و هر روز دام‌هایش را در اطراف جنگل به چرا می‌برد. در سالی، بیست روز مانده به عید نوروز، غولی از غار خود بیرون آمد و به تماشای کلبه چوبی پیربابو ایستاد و چشمش به عروس‌گولی افتاد. غول بی‌معطلی پیش رفت و عروس را کول کرد و به غار برد. پیربابو هنگامی متوجه عروس‌گولی شد که غول گریخته بود. از آن زمان رقابت عشقی بین این دو آغاز شد و به همین علت در این مراسم پیربابو دقیقه‌ای از عروس غافل نمی‌شود و مرتب دور عروس پرسه می‌زند.

در زیکسار صومعه‌سرا، غول از میدان بیرون می‌رفت، یک کنده هیزم پیدا می‌کرد و به نشانه نیرومندی، آن را به کول می‌کشید و در کنار کوسه بر زمین می‌انداخت. کوسه در این فرصت نازخانم را می‌گرفت، فرار می‌کرد و او را در گوشه‌ای پنهان می‌ساخت. غول از پیدا کردن عروس عاجز می‌ماند و از شدت غم و اندوه بی‌هوش می‌شد و عروس رقص‌کنان از مخفی‌گاه بیرون می‌آمد و دامن شلیته را به صورت او می‌مالید. غول از بوی دامن عروس به هوش می‌آمد و عروس دوباره خود را پنهان می‌کرد. غول از استاد نوازنده سرنا که رهبر گروه بود، سراغ نازخانم را می‌گرفت. استاد می‌گفت: اگر از صاحب‌خانه (خانخا) مژدگانی بگیری، من نازخانم تو را پیدا می‌کنم. صاحب‌خانه مقداری برنج و چند تا تخم‌مرغ و مبلغی پول به غول می‌داد و او هم آن‌ها را برای استاد می‌برد و عروس را تحویل می‌گرفت.

در روستای رودپیش فومن بر خلاف روستای کمسار شفت، غول پیروز میدان مبارزه بود و کسی حریف او نمی‌شد. در رودپیش پس از این که غول، پیرمرد را بر زمین، نازخانم و کاس‌خانم با گوشه‌های دامن‌شان، با آهنگی موزون، او را باد می‌زدند.

در روایت عروس‌گولی روستای کمسار، پیرمرد دو زن دارد که نامشان نازخانم و گردخانم است. در این روایت گردخانم همان کاس‌خانم است.

از نظر تاریخی و جامعه‌شناختی، غول قدرتمند و ساده‌لوح، پیربابوی باتجربه، کوسه‌ی به باور مردم حیله‌گر و زیرک، ناز خانم به باور مردانه عشوه‌گر و فتنه‌انگیز و خانه‌دار، و کشتی بین غول و پیربابو یا غول و کوسه، که مبارزه قدرت و تجربه یا قدرت و زیرکی برای به دست‌آوردن نازخانم- عروس- است، همه بازتاب شخصیت‌ها و مناسبات اجتماعی جامعه‌ای بود که این نمایش در آن برگزار می‌شد و به این ترتیب مخاطبان، خود را با گروه نمایشی یگانه می‌دیدند و در آن، جامعه و زندگی‌شان را به تماشا می‌نشستند.

زبان محاوره‌ای و منظوم نمایش، بسیار ساده است. استفاده از عبارت‌ها و ترکیب واژه‌های غیرمتعارف، توصیف‌های اغراق‌آمیز، طنز و هجو بی‌پرده همراه با ساز و آواز سبب خنداندن و شادی مردم می‌شد.

سادات اشکوری درباره ارتباط این آیین با بهار و طبیعت نوشته است که با توجه به شعر نمایش، عروسِگل و زیبا، نماد طراوت و نوشدگی طبیعت و بهار، پیربابو، نشانی از تجربه و دانایی؛ و غول، مظهر سختی و مشکلات است. او سپس این پرسش را طرح کرده است که آیا چهره سیاه غول، با ضرب‌المثل «زمستان رفت و روسیاهی برای زغال ماند» ارتباطی ندارد؟

پیربابو سال کهنه است که از تجربه آن می‌توان در سال نو بهره جست؛ غول، زمستانِ سختِ سال کهنه و مشکلات آن، و عروس، طبیعت زیبا در بهار است که دست‌افشان و پای‌کوبان به استقبالش می‌روند و مقدمش را گرامی می‌دارند.

عروس‌گولی آمیزه‌ای از چند اسطوره است که مردم برای آن خویشکاری‌های به هم‌پیوسته قائل بودند. به باور مردم روستاهای گیلان، این آیین نمایشی، پرشگون و مبارک بود. با برگزاری این آیین نمایشی به نیت سلامتی، بهروزی، بارآوری محصولات دامی و کشاورزی و نابودی همه مشکلات و گرفتاری‌ها به استقبال عید نوروز باستانی می‌رفتند.

منبع:میراث آریا

نگاهی به تاریخ قلعه‌های باستانی در گیلان

قلعه به مجموعه‌ای از بناهای دفاعی گفته می‌شود که بر فراز کوه‌های بلند، تپه‌های طبیعی و خاکریزهای دستی برای دفاع بهتر در برابر مهاجمان ساخته شده است. فعالیت‌های باستان‌شناسی در گیلان از سال ۱۹۰۱ میلادی آغاز شده اما کاوش درباره قلعه‌های گیلان بسیار ناچیز است. هنر قلعه‌سازی در گیلان همانند سایر نقاط ایران پیوسته تکامل یافته است. نمونه این پیشرفت را در ساخت برج‌های مدور بزرگتر با فاصله کمتر در قلعه گردن تول لات می‌توان دید.

تشکیلات اولیه اسماعیلیه در ایران از حوزه جغرافیایی قهستان و پیرامون آن سر برآورده‌اند و در سال‌های ۴۸۳ تا ۶۵۴ هجری قمری بر شمال ایران مستولی بوده‌اند. اسماعیلیه مستحکم‌ترین و تسخیرناپذیرترین قلعه‌ها را بر روی کوه‌های مرتفع گیلان بنا کردند. قلعه کلیشم، کافر قلعه عین شیخ و قلعه اسپهدان نمونه‌هایی از این قلعه‌ها هستند.

با استناد به مدارک موجود، ساخت قلعه تا دوره قاجار در گیلان متداول بود ولی بعد از ساخت و کاربرد سلاح‌های پیشرفته نظامی، نقش قلعه‌ها کم‌رنگ و از گردونه معماری ایران برای همیشه به فراموشی سپرده شد.

قلعه‌های گیلان از لحاظ نحوه استقرار و وضع دفاعی سه دسته‌اند؛ ۱- جلگه‌ای، ۲- کوهپایه‌ای و ۳- کوهستانی.

قلعه‌های جلگه‌ای بر سطح تپه‌های طبیعی و کوه‌های منفرد که ارتفاع آن‌ها با سطح زمین اطراف حداقل ۱۰ و حداکثر ۱۶۰ متر بود ساخته می‌شد، قلعه کول فومن نسبت به زمین‌های هم‌جوار ۱۰ متر و قلعه اگری بوجاق لیسار تالش نسبت به زمین‌های اطراف خود ۱۶۰ متر بلندتر است.

نقشه‌ی اغلب قلعه‌های جلگه‌ای، بسته به وضع طبیعی کوه یا تپه به صورت دایره‌ای، مربع و یا مستطیل است. محیط این قلعه‌ها را برج و باروهای مدور می‌ساختند و عمده مصالح به کار رفته در آن‌ها، آجر با ملاط گچ و ساروج است. برخی از این قلعه‌ها مانند قلعه صلصال لیسار دارای بخش‌های مسکونی نیز بوده‌اند. این قلعه‌ها در مسیر راه‌های ارتباطی و رودخانه‌های مهم بنا شده‌اند.

قلعه‌های کوهپایه‌ای نسبت به قلعه‌های دیگر محدودتر و کم‌ترند. این قلعه‌ها را اغلب در مناطق جنگلی و در کنار راه‌های دشوارگذر می‌ساختند. رسیدن به این قلعه‌ها بدون راهنمای محلی امکان‌پذیر نیست؛ مانند قلعه امیراعلم در داخل جنگل‌های روستای لیارود لنگرود.

این قلعه‌ها را مانند قلعه‌های جلگه‌ای و کوهستانی، بر بلندای کوه‌ها، سخره‌ها و یا تپه‌های طبیعی ساخته‌اند. قبل از هرگونه ساخت و ساز برای احداث قلعه، سطح زمین را پاکسازی و هموار می‌کردند. در پیرامون این قلعه‌ها هیچ روستای آباد، گورستان باستانی، راه تاریخی و مزرعه کشاورزی مشاهده نشده است و نزدیکترین آبادی، کیلومترها با آن‌ها فاصله دارد.

قلعه‌های کوهپایه‌ای اغلب حالت مخفی‌گاه و پناه‌گاه داشتند. برای این که نگهبانان بتوانند اطراف قلعه را تا فرسنگ‌ها ببینند درختان جنگلی پیرامون آن را تا شعاع ۵۰۰ متری قطع می‌کردند.

قلعه‌های کوهستانی را نیز با استفاده از شیب طبیعی و عوارض جغرافیایی کوه ساخته‌اند. طرح کلی قلعه‌ها و تعداد برج‌های کوچک و بزرگ آن‌ها، بیشتر با وضع طبیعی صخره و یا کوه ارتباط دارد و هیچ نوع طرح معین و یک‌نواختی در آن‌ها دیده نمی‌شود.

در ساخت این دژها از سنگ‌های تراشیده و لاشه، گچ و ساروج و در مواردی برای دروازه‌ها و برخی از اتاق‌ها از سنگ‌های چهارگوش تراشیده استفاده کرده‌اند. هیچ‌گونه تزئیناتی در داخل این دژها مشاهده نشده است.

دشمن مهاجم باید در زیر باران تیرها و سنگ‌ها و از میان موانعی که با سنگ‌ها و صخره‌های طبیعی استتار شده بود بالا بیاید. منوچهر ستوده نوشته است: «هنگامی که پای اغلب دژهای کوهستانی برسیم ابتدا به پرتگاه‌های عمیقی برمیخوریم. بالای این پرتگاه‌ها آنجا که قلعه هموار می‌شود، باروی حصار به چشم می‌خورد و بالای کنگره سنگ‌اندازها بنا شده‌اند. در امتداد بارو و در فواصل غیرمعین، برج‌های جنگلی و نگهبانی برپاست. اگر دروازه قلعه دیده می‌شود، در دو طرف آن دو برج عظیم است که دربانان و نگهبانان دروازه در آنجا مشغول پاس دادن هستند. این نمای خارج اغلب دژهاست.»

قلعه‌های کوهستانی در گیلان به دو دسته تقسیم می‌شوند: قلعه‌های نظامی و مسکونی، قلعه‌های راهداری و ارتباطی.

قلعه‌های کوهستانی نظامی و مسکونی در نزدیکی شهرها و روستاها و بر فراز ارتفاعات بنا شده‌اند. برخی از این قلعه‌ها در تمام در تمام سال محل سکونت بوده‌اند و برای برخی دیگر تنها نگهبانانی برای حفاظت و نگهداری گمارده می‌شد.

همواره در این قلعه‌ها آب و آذوقه و سایر ملزومات بود تا در مواقع حملات دشمن، ساکنان شهرها و روستاهای اطراف به خصوص تجار، پیشه‌وران و فرمانروایان، به همراه خانواده و اموال و دارایی منقول‌شان به آنجا پناه ببرند. پیلاقلعه در روستای نصفی، شمیران در غرب منجیل و لیما در اشکور رودسر از قلعه‌های نظامی و مسکونی‌اند.

قلعه‌های کوهستانی راهداری و ارتباطی با توجه به کاربردی که داشته‌اند، در مسیر رفت و آمد کاروانیان و راه‌های ارتباطی مهم و در امتداد گذرگاه‌های مواصلاتی، بر فراز کوه‌ها و تپه‌های نسبتا بلند، که بر همدیگر اشراف داشته‌اند، بنا گردیده‌اند. ساکنان این قلعه‌ها نگهبانانی بودند که وظیفه اصلی آن‌ها رساندن اخبار و تأمین امنیت راه‌ها و حفاظت جانی و مالی مسافران از خطر حمله راهزنان و مهاجمان بوده است.

قلعه، نه جای سکونت بلکه محل انجام وظیفه به شمار می‌آمد. آنان در مواقع لزوم با علائم مخصوص برای یکدیگر پیغام می‌فرستادند. از ویژگی‌های این سلسله قلعه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • در امتداد یکدیگر و در معرض دید هم قرار داشتند
  • مانند سایر قلعه‌ها گستردگی، بزرگی و وسعت زیاد نداشتند و برخی از آن‌ها به شکل برج بودند، مانند برج یا میل امام املش، برج دزن رودسر و برج لشکرگاه رودبار
  • در دامنه کوه‌هایی که این قلعه‌ها بر فراز آن‌ها قرار گرفته‌اند، گورستان‌های باستانی مهم، محل اتراق کاروانیان و یا زمین‌های کشاورزی زیادی واقع شده است.

در مناطق مختلف استان گیلان قلعه‌های راهداری و ارتباطی بسیاری شناسایی شده‌اند که مهمترین آن‌ها در مسیرهای دیلمان به قزوین، اشکور به دیلمان، رضوان‌شهر به خلخال، آستارا به اردبیل، عمارلو به قزوین و ماسوله به زنجان قرار دارند، قلعه لمیرمحله در مسیر آستارا به اردبیل، کافرقلعه عین‌شیخ در مسیر دیلمان به قزوین و قلعه کلیشم در مسیر دیلمان به عمارلو قرار گرفته است.

منبع:میراث آریا

نوای ساز و دهل جشن نوروز در موزه میراث روستایی گیلان

موزه میراث روستایی گیلان که نمایشی از خویشاوندی انسان و طبیعت و یادگاری از زندگی روستایی یکصد سال گذشته نیک‌اندیشان گیلانی است، پس از خوش خبری ثبت ملی “برای اقدامات پاسدارانه برای میراث معماری روستایی گیلان” ساز جشن نوروزی کوک کرده و به پیشواز بهار می‌رود.

دیرگاهی نمی گذرد که اکو موزه میراث روستایی نخستین موزه میراث روستایی کشور در زمینی به مساحت حدود ۲۶۳ هکتار در پارک جنگلی سراوان، واقع در کیلومتر ۱۸ جاده رشت – تهران، زندگی یکصد سال گذشته روستائیان گیلان در ۹ فاز و با ۳۶ سازه را به نمایش گذاشته و گردشگرانی را از  داخل و خارج کشور میزبان می شود که سرور جشن‌ها و آئین‌های بومی را در فضایی روستایی به یادگار از  یک قرن پیش ،جست‌وجو گر هستند.

هدیه موزه میراث روستایی گیلان بعد از مسیری در امتداد جاده و بر بلندای شالی و رود، حلاوت ساعتی زندگی در یک قرن گذشته است که خالی از هرگونه هوار شهر به انسان آرامش می‌بخشد؛ در گذران لحظه ها در موزه میراث روستایی گیلان کسانی که فضای ناب روستا را تجربه کرده‌ و خاطره‌های خوش آن را به یاد می‌آورند، در می‌یابند که با غرق شدن در تکنولوژی و صنعت چه به حالِ روزهای خوش و خالص گذشته آورده اند و نسل جدید نیز برای لحظاتی معنی پاک روستا در گذشته را تجربه می‌کنند.

اقدامات پاسدارانه برای میراث معماری روستایی گیلان

چندی پیش بود که سرپرست اداره کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی گیلان اعلام کرد: در راستای تصویب‌نامه هیئت وزیران با عنوان آئین‌نامه پاسداری از میراث‌ ناملموس شهرها و روستاها در نخستین همایش پاسداری از میراث‌ ناملموس کشور ثبت ملی نخستین پرونده ارسالی از استان گیلان با عنوان «موزه‌ میراث‌ روستایی، اقدامات پاسدارانه برای میراث معماری روستایی گیلان» پس از انجام مراحل بررسی و داوری مورد موافقت کلیه اعضای شورای ثبت کشور قرار گرفت.

ولی جهانی تصریح کرد: با ثبت ملی این پرونده امیدواریم در آینده شاهد حفاظت هرچه بیشتر از این میراث ارزشمند استان گیلان باشیم. در روزهای آینده هم شماره ثبت پرونده موزه‌ میراث‌ روستایی، اقدامات پاسدارانه برای میراث معماری روستایی گیلان پس از طی مراحل اداری به این اداره‌کل ابلاغ خواهد شد.

پیشواز بهار و چهارشنبه سوری 

هنوز چند روزی از اعلام خبر خوش یادشده نگذشته بود که یاسر امانی مدیر موزه میراث روستایی گیلان خبر از برگزاری آماده شدن این موزه برای برپایی جشنواره نوروز با عنوان پیشواز بهار و چهارشنبه سوری را اعلام کرد.

یاسر امانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: هر ساله در انتهای زمستان موزه تعطیل می شد تا برای نوروز آماده شود اما بدلیل استقبال زیاد گردشگران امسال همزمان با آماده سازی نوروزی پذیرای گردشگران نیز هستیم.

وی اظهار داشت: جشنواره نوروزی با برنامه پیشواز بهاری از شنبه ۲۱ اسفند ماه آغاز می شود و در همه ایام نوروزی با برگزاری انواع مراسم آئینی ،بازی های بومی ، نمایشگاه صنایع دستی و لباس های محلی ،ایستگاه نقاشی برای کودکان  و اکران فیلم مستند میزبان گردشگران خواهیم بود.

طبیعت گیلان نقطه قوت اکوتوریسم

فاطمه سپاس خواه کارشناس گردشگریست و زندگی در کشورهای مختلف را تجربه کرده و می گوید: طبیعت گیلان یکی از نقاط قوت توسعه اکوتوریسم در کشور است و برنامه ریزی برای گردشگری تخصصی می تواند موجب توسعه گردشگری در استان و کشور شود.

وی ادامه می دهد: متاسفانه آثار ناخوش و منفی بجا مانده غالب گردشگرانی که به گیلان سفر می کنند بسیار بیشتر از آثار مثبت است؛ با توجه به گردشگری بودن این خطه باید برنامه ریزی مدونی برای این فعالیت اقتصادی گیلان که از پایه های گردشگری کشور است، انجام شود.

سپاس خواه  تاکید می کند: اگرچه سفر حق همه مردم است اما باید شرایطی فراهم شود تا از آثار منفی گردشگری در استان کم شود و هر سایت گردشگری در این راستا برنامه ریزی کرده و از طریق مختلف آموزش گردشگران و اهتمام به محیط زیست را در اولویت قرار دهند.

موزه میراث روستایی است که دیگر آوازه اش فراتر از کشور رفته و در خاورمیانه یک دانه است مکانی شگرف از هنر و معماری است؛نمره ماشین ها خبر از حضور گردشگران از سراسر ایران می دهند صدای ساز و دهل و آوای استاد فریدون پور رضا ( خواننده پیشکسوت فولکلوریک گیلان  ) نمایه موزه شده  و گردشگران برای درک مکانی ناب آکنده از بوی سوختن هیزم و عطر نان راهی همایشی از معماری و آئین می شوند.

صدای ساز و کرنا و موسیقی محلی در هر گوشه از موزه میراث روستایی که در دل جنگل بنا شده به گوش می‌رسد و در میدانی سبز و پلکان‌هایی از چوب در دور آن، بازی‌های محلی چون لافند بازی (انجام حرکات ورزشی بر روی طناب) درحال اجراست.

زنان و مردان راهنما با لباس‌های سنتی به راهنمایی گردشگران پرداخته و هریک سرگذشت هر خانه برافراشته را همچون قصه‌ای شیرین بازگو می‌کنند. بر سایه آلاچیق‌های چوب و برنج، زنان با لباس‌های محلی مملو از رنگ بر زمین نشسته و بر پشت گمج (ظرف سفالین ویژه گیلان) نان‌های سنتی، همچون نان برنج و نان خرفه می‌پزند و آن‌ها را به گردشگرانی عرضه می‌کنند که سرخوش از محیط و هیاهوی پرندگانی هستند که اشعه‌های خورشید را که از میان درختان سوسو می‌زند درمی‌نوردند.

در مسیری از سنگریزه در لابه‌لای درختان جنگلی، با راهنمایی تابلوهای چوبی به سمت کوهپایه می‌روی و در انتها، خانه‌ای که بوی دود و هیزم و بوی ناب روستا را در جان و دل می‌افشاند.
معماری خانه‌های روستایی گیلان دانش نانوشته‌ای است که باید حفظ و از آن در معماری کنونی الهام گرفته می‌شد.

امروز بهترین موزه های دنیا ترکیبی از اطلاعات جذاب و آثار هنری را همزمان در معرض دید گردشگران قرار می دهد که می توان در این راستا به موزه های آرمیتاژ سن پترزبورگ، متروپلیشن آمریکا، موزه قاهره، گالری اوفیتزی فلورانس و لوور فرانسه اشاره کرد و پر بی راه نیست اگر در این بین به اکوموزه میراث روستایی گیلان  نیز اشاره کرد.

“گشت و گذار در موزه ها امروز می توانند نخستین وجه سفر قرار گیرند “سخن برخی از کارشناسان حوزه برنامه ریزی توریست است ؛آنان معتقدند غنای فرهنگی و تاریخی سرزمین مان به گونه ایست که می توان با گشایش موزه ای عظیم در کشور در سطح جهانی حرف برای گفتن داشت.

هنوز هستند کسانی که تاریخ را با فراموشی معنا می‌کنند و از دیدن موزه ها لذت چندانی نمی برند، اما مگر می شود از گنجینه اکوموزه گیلان که سراسر روح و رنگ و اصالت است چشم پوشید و جشنواره نوروزی با اجرای موسیقی زنده محلی، بازی‌های بومی و محلی، سفره گیلانی، نمایشگاه لباس‌های گیلانی، معرفی دستاوردهای معماری و مردم‌شناسی تا پایان نوروز برنامه ریزی شده است.

منبع:ایرنا

«پرورش سنتی اسب کاسپین» در گیلان آماده ثبت ملی

سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گیلان از آماده‌سازی پرونده شیوه سنتی پرورش نژاد منحصربفرد اسب کاسپین به منظور ثبت در فهرست آثار ناملموس ملی خبر داد.

 ولی جهانی  روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود:  حفظ و حراست از نژاد اسب کاسپین با ثبت آن در فهرست میراث ناملموس کشور که از جمله گونه‌های منحصر به فرد در سطح جهان به شمار می‌رود از جمله اقدامات اولویت‌دار این اداره‌کل در راستای حفاظت از این میراث ارزشمند استان است که  نیازمند همکاری و مشارکت دستگاه‌های اجرایی است.

سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گیلان با اشاره به ویژگی‌های منحصر به فرد اسب کاسپین تصریح کرد: این گونه بی‌نظیر در منطقه گیلان از قدمتی بالغ بر سه هزار ساله برخوردار است که بقایایی از آن نیز در کاوش‌های باستان‌شناسی در استان بدست آمده و در نقوش برجسته تخت‌جمشید نیز به تصویر کشیده شده است.

جهانی اضافه کرد: همچنین جثه کوچک این نژاد که با نام اسب کاسپین در سطح بین‌المللی شناخته شده است، از دیگر ویژگی‌های منحصربفرد آن به شمار می‌رود.

وی اظهار داشت: بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده در تلاشیم تا با همکاری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ، با ثبت این میراث ارزشمند ناملموس کشور فرصت حمایت همه‌جانبه از این نژاد کم‌نظیر اسب فراهم شود.

اسب کاسپین  با قدمت بیش از ۵ هزار سال به عنوان یکی از قدیمی‌ترین نژاد اسبهای موجود در جهان است. نام رسمی این اسب در ایران بنابر اعلام وزارت جهاد کشاورزی ایران مطابق با نام بومی و بین المللی اسب کاسپین است. این نژاد جد اولیه کلیه اسبهای خونگرم دنیا است و پراکندگی فعلی آن از بهشهر در نزدیکی دشت ترکمن تا تالش در غرب گیلان است.

نژاد اسب کاسپین رو به انقراض است؛ بر اساس تخمین ۲ تا ۲ هزار و ۵۰۰ راس اسب کاسپین در جهان وجود دارد که ۴۰۰ تا ۵۰۰ راس آن در کشور، به ویژه در استان گیلان و خطه شمال و در سایر استان‌ها بصورت پراکنده در باشگاه‌های سوارکاری دیده می‌شوند.

۱۸ دوره جشنواره زیبایی اسب کاسپین پیش از کرونا در گیلان با همت مدیریت هماهنگی ترویج جهاد کشاورزی استان، معاونت بهبود تولیدات دامی، مرکز تحقیقات، انجمن صنفی اسب کاسپین و باشگاه سوارکاری تکتاز برگزار شد و اسب «نوید» اسطوره زیبایی نریان‌های دوره هجدهم کشور شد؛ به طور کلی اسب کاسپین علاوه بر اینکه کاربری ورزشی دارد، در ابعاد گردشگری نیز دارای اهمیت بوده و سرمایه گذاران می‌توانند از این پتانسیل استفاده نموده و در این حوزه سرمایه گذاری کنند.

منبع:ایرنا

از تاکید بر هتل سازی در گیلان تا طرح ملی نجات تالاب انزلی

رئیس مجمع نمایندگان گیلان، توریسم را پیشران توسعه اقتصادی دانست و یادآور شد: گیلان مقصد مسافرت مردم سایر استان هاست و لذا نیازمند توجه به هتل سازی هستیم که هم منافع ملی و هم منافع اقتصادی دارد و از ویلاسازی جلوگیری می کند.

مهرداد گودرزوند چگینی در جلسه شورای اداری استان گیلان، با بیان اینکه گیلان قبل از انقلاب جزو پنج استان صنعتی کشور بود، اظهار کرد: وجود کارخانجات صنعتی همچون ایران پوپلین و الکتریک و پوشش و ابریشم و… نشانه ای از پویایی صنعت گیلان است، اما به دلیل سیاست های غلط و مدیران ناتوان اکنون حتی جزو ۱۵ استان صنعتی کشور نیستیم.

وی خواستار فعال سازی صنایع تعطیل شده گیلان و تعریف صنایع جدید شد و اضافه کرد: گیلان در کشاورزی هم محصولات متعدد و متنوع به ویژه برنج و چای و زیتون و کیوی و… دارد، اما به دلیل عدم حمایت از این محصولات و بی توجهی به صنایع تبدیلی شاهد تولید سنتی بوده که در نهایت هزینه تمام شده را برای کشاورزان زیاد می کند.

رئیس مجمع نمایندگلن گیلان، دامداری گیلان را نیز نیازمند حمایت دانست و عنوان کرد: به دلیل سیاست های نادرست دامداران ترک شغل کردند و مشکلات مالکیت موروثی را در مراتع دارند.

چگینی، توریسم را پیشران توسعه اقتصادی دانست و یادآور شد: گیلان مقصد مسافرت مردم سایر استان هاست و لذا نیازمند توجه به هتل سازی هستیم که هم منافع ملی و هم منافع اقتصادی دارد و از ویلاسازی جلوگیری می کند.

ابراهیم نجفی، نماینده آستانه اشرفیه در مجلس شورای اسلامی نیز، یکی از مهمترین چالش های گیلان را پسماند و فاضلاب دانست و افزود: ۱۱ پروژه تصفیه خانه فاضلاب در سطح استان بین ۲۵ تا ۷۵ درصد پیشرفت دارد و باید با تامین اعتبار این مسئله را حل کنیم.

وی محل تامین اعتبار را از محل منابع مازاد دولت و سرمایه بانک ها و بیمه ها و سهام عدالت و… دانست و عنوان کرد: گیلان ۲۳۰ هزار هکتار اراضی شالیزاری دارد و ۷۰۰ هزار تن برنج در سال توید می کند و یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر مستقیم و غیر مستقیم در کشاورزی اشتغال دارند و گردش مالی تولید برنج در سال ۳۵ هزار میلیارد تومان است لذا با تجهیز کارخانجات برنجکوبی می توانیم از ۲۵۰ هزار ان ضایعات برنج جلوگیری و زمینه درآمد ارزی را فراهم کنیم.

احمد دنیامالی، نماینده بندرانزلی در مجلس نیز در ادامه، دریای خزر را دارای پتانسیل زیادی دانست و تصریح کرد: به هر علتی تا امروز نتوانستیم نسبت به همسایگان خزر از ایندریا بهره ببریم لذا خواستار تعیین یک نماینده تام الاختیار برای خزر در اتحادیه اوراسیا هستیم.

وی خواستار توسعه کشتیرانی در خزر شد و گفت: خزر یک دریای غیر نظامی بوده و ۵۰ کشتی دولتی و خصوصی برای تجارت دریایی ما در خزر کافی نیست و با توجه به افزایش حم مبادلات باید کشتیزانی را توسعه دهیم.

نماینده انزلی در مجلس، کاهش عمق خزر را تهدیدکننده تالاب و سواحل گیلان و مازندران و حتی گلستان دانست و خاطرنشان کرد: رشت و انزلی دو شهر هم سرنوشت هستند و بر هم اثر می گذارند لذا باید مسئله فاضلاب رشت حل شود.

دنیامالی، رشت را با وجود مهاجرپذیری دارای بافت فرسوده دانست و عنوان کرد: احیای تالاب خواست مردم گیلان بوده و لذا باید طرح ملی نجات تالاب انزلی در دستور کار قرار گیرد.

سید کاظم دلخوش، نماینده صومعه سرا در مجلس نیز در پایان، ضمن قدردانی از دولت در مهار و کمرشکنی کرونا، اظهار کرد: متاسفانه طی دهه اخیر جمعیت روستایی ما برعکس شده و ۳۱ درصد جمعیت روستایی داریم که خطرناک است، یعنی مردم رغبت به ماندن در روستا ندارند و لذا باید اقتصاد روستا را تقویت و از اشتغال حمایت کنیم.

وی خواستار احیای صنایع گیلان شد و بیان کرد: گیلان در صنعت گردشگری پتانسیل خوبی دارد، اما تاکنون از دریا و ساحل و جنگل و جلگه استفاده خوب نکردیم.

دلخوش بر لزوم تکمیل سدهای مخزنی موجود در گیلان تاکید کرد و گفت: هر شهرستان دو سد لاستیکی داشته باشد تا از خسارات سیل خانه خراب کن کم کنیم. همچنین هر شهرستان باید یک بیل مکانیکی برای لایروبی رودخانه ها داشته باشد.

منبع:ایسنا