باغ شازده ماهان

باغ شازده ماهان یا باغ شاهزاده ماهان یکی از 9 باغ ایرانی است که در سال 2011 میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. این باغ منحصر به فرد واحه ای با درختان انبوه و سر به فلک کشیده است که همچون زمردی سبز در میان صحرای خشک و بی آب و علف خودنمایی می کند و روزگاری پذیرای کاروانیان و مسافران خسته از راه بوده است.

باغ شازده ماهان در فاصله 30 کیلومتری جنوب شرقی شهر کرمان و در فاصله دو کیلومتری شهر ماهان در مسیر جاده کرمان به بم در نزدیکی ارتفاعات جوپار بنا گردیده است.

تاریخچه و وجه تسمیه 

باغ شازده ماهان در مسیر عبوری کرمان به بم و در راه جاده کهن ابریشم قرار داشت و همین موقعیت ویژه ی جغرافیایی سبب شد تا باغ شازده در این محل احداث گردد.

 این باغ قاجاری در زمان حکومت ناصرالدین شاه قاجار به دستور حاکم وقت کرمان “محمدحسن خان سردار ایروانی” احداث گردید و در دوران حکمرانی “عبدالحمید میرزا ناصرالدوله” طی یازده سال حکومتش بر کرمان تکمیل گردید. عبدالحمید میرزا ناصرالدوله یکی از شاهزادگان قاجاری بود که از سال 1258 شمسی تا سال 1270 حکومت کرمان و ریاست قشون نظامی کرمان را بر عهده داشت. ناصرالدوله در سال 1270 شمسی درگذشت و به علت فوت ناگهانی وی آخرین مراحل ساخت سردر عمارت باغ شازده ماهان ناتمام باقی ماند. به افتخار این شاهزاده ی قجری این باغ را “باغ شازده یا باغ شاهزاده” نامیدند.

معماری 

باغ شازده ماهان نمونه ای از زیباترین باغ تخت ‌های ایرانی است که در زمینی شیبدار به مساحت تقریبی 5.5 هکتار احداث شده است. باغ تخت ها نمونه از باغ های ایرانی هستند که در زمین هایی با شیب تند به صورت پلکانی ساخته می شدند تا شیب زمین را خنثی کنند و باغ شازده ی ماهان نیز یکی از این باغ تخت ها می باشد. حرکت آب در این باغ در مسیر تراس بندی شده و به صورت آبشارهای کوچک می باشد.

باغ شازده ماهان باغی مستطیل شکل است که در دامنه ارتفاعات جوپار جای گرفته است و حصاری بلند آن را از بیابان های اطراف جدا ساخته است. طول کلی داخل باغ 407 متر و عرض آن 122 متر می باشد.

 باغ شازده ماهان یک باغ مسکونی است و از بخش های مختلفی نظیر کوشک اصلی، سر در ورودی، حمام، شبکه آب ‌رسانی و باغچه ها یا کرت های میوه تشکیل شده است. کوشک اصلی سکونتگاه دائمی و یا فصلی مالک باغ بوده است که در انتهای فوقانی باغ قرار دارد. کوشک اصلی در حال حاضر توسط بخش خصوصی به رستوران تبدیل شده است.  سر در ورودی باغ نیز در دو طبقه بنا گردیده است که طبقه فوقانی دارای اتاق هایی است که برای زندگی و پذیرایی پیش بینی شده اند.

شبکه آب ‌رسانی باغ شازده ماهان نیز از قنات و رودخانه تیگران از ارتفاعات کوه جوپار تامین می شود. این آب از بخش فوقانی باغ داخل می شود و در جهت طولی باغ به گونه ای توزیع می گردد که علاوه بر آبیاری کرت ها و درختان، باعث حفظ رطوبت و طراوت محیط نیز می شود. این آب پس از آبیاری باغ از پایین ترین قسمت باغ خارج شده و در زمین های پایین دستی جاری می شود تا باغ ها و کشت زارها را سیراب کند.

آدرس: استان کرمان، دو کیلومتری شهرستان ماهان و سی کیلومتری شهر کرمان، دامنه کوه های تیگران

روزهای تعطیلی: روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی، ۲۱ رمضان شهادت امام علی، ۲۸ صفر رحلت پیامبر، ۱۴ خرداد رحلت امام خمینی، ۲۵ شوال شهادت امام جعفر صادق

بلیت ورودی: ایرانی 5000 تومان- خارجی 50000 تومان

 

کلوت های شهداد

در بازدید از کلوت های شهداد آنها را همچون سازه های مرتفعی خواهید یافت که شهری باستانی و کهن را در ذهن تداعی می کند؛ اما معماران این شهر کهن نه انسان ها بلکه نیروی قدرتمندِ فرسایشِ آب و باد است که همچون هنرمندانی ماهر و زبردست در طول هزاران سال این سازه های منحصر به فرد را خلق کرده اند و اثری جاویدان از خود در پهنه ی دشت لوت به یادگار گذاشته اند.

کلوت چیست؟

کلوت یا یاردانگ به عوارض و ناهمواری های طبیعی گفته می شود که به صورت سازه هایی با شکل های گوناگون در نواحی خشک و بیابانی دنیا طی هزاران سال پدید آمده اند. کلوت ها در واقع تپه هایی هستند که بر اثر نیروی آب و باد طی هزاران سال فرسایش یافته اند و به شکل های کنونی تبدیل گشته اند. برخی از کلوت ها مرتفع و برخی دیگر کم ارتفاع هستند؛ کلوت‌های بزرگ حاصل فرسایش آبی-بادی و کلوت‌های کوچک تحت تأثیر فرسایش بادی شکل گرفته‌ اند. کلوت‌ها در مناطق خشک دنیا از قبیل ایران، ایالات متحده، چاد، مصر و پرو در سطح وسیعی گسترش یافته‌اند و از جنبه ی زمین شناسی اهمیت بسیار دارند.

کلوت های شهداد

کلوت های شهداد بلندترین و زیباترین ترین کلوت ها در دنیا هستند که امروزه به یکی از برترین جاذبه های طبیعت گردی در ایران و دنیا تبدیل گشته اند و سالانه صدها گردشگر داخلی و خارجی ماجراجو برای مشاهده ی کلوت های شهداد به استان کرمان سفر می کنند. در بازدید از کلوت های شهداد آنها را همچون سازه های مرتفعی خواهید یافت که شهری باستانی و کهن را در ذهن تداعی می کند؛ اما معماران این شهر کهن نه انسان ها بلکه نیروی قدرتمندِ فرسایشِ آب و باد است که همچون معمارانی ماهر و زبردست در طول هزاران سال این سازه های منحصر به فرد را خلق کرده اند و اثری جاویدان از خود در پهنه ی دشت لوت به یادگار گذاشته اند. آنجا که باد با شدت بیشتری در جریان باشد، فرسایش کلوت ها بیشتر و در نتیجه شیب آن قسمت بیشتر از قسمت های پشت به باد می باشد و همین عوامل طبیعی است که کلوت هایی زیبا پدید آورده است.

کلوت های شهداد کجا قرار دارند؟

کلوت های شهداد در جنوب شرقي ايران (دشت لوت) در استان کرمان در فاصله ای نه چندان دور از شهر شهداد قرار دارند و وسعتی در حدود ۱۱ هزار کیلومتر مربع را پوشش مي دهند. کلوت های شهداد از شمال به جنوب گسترش یافته اند و با ۱۴۵ کیلومتر طول و ۷۰ کیلومتر عرض طولانی ترین کلوت های دنیا را پدید آورده اند.

ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو

جالب است بدانید بیابان لوت که کلوت های شهداد را در خود جای داده است به عنوان نخستین اثر طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده ‌است. در واقع آنچه که به ثبت جهانی بیابان لوت کمک کرده است شامل موارد زیر می باشد:

  • وجود بلندترین کلوت و طولانی ترین کلوت های دنیا در منطقه شهداد
  • گرم‌ترین نقطه جهان با دمای ۷۰٫۷ درجه سلسیوس
  • بلندترین تپه‌های ماسه‌ای جهان در شرق بیابان لوت
تفریحات در کلوت ها

مشاهده ی کلوت های مرتفع و زیبا تنها جاذبه ی این منطقه نمی باشد. بیابان گردی با ماشین های آفرود و موتورهای چهارچرخ، شترسواری، اقامت در کمپ های کویری، رصد آسمان پرستاره و از همه مهمتر لذت بردن از آرامش و سکوت کویر مهمترین تفریحاتی هستند که انتظار شما را می کشند.

در بازدید از کلوت ها نباید فراموش کنیم که با منطقه ای خشک و خشن روبرو هستیم و اگر بدون آگاهی کافی و تجهیزات مناسب به این منطقه سفر کنیم، ممکن است برای خود و دیگران ایجاد دردسر کنیم.  بهترین راه برای بازدید از این مناطق، همراه شدن با تورهای گردشگری تخصصی  و استفاده از راهنمایان با تجربه و حرفه ای است. جهت رزرو تورهای گردشگری در استان کرمان و بازدید از کلوت های شهداد می توانید با مراجعه به سایت https://gashttour.ir از خدمات اقامتی و گردشگری ما بهره ببرید.

 

ارگ راین کرمان

ارگ راین کرمان واقع در جنوب غربی شهر راین، بعد از ارگ بم دومین سازه خشتی بزرگ در دنیا است. قدمت شهر تاریخی راین به پیش از اسلام و به دوران حکومت ساسانیان باز میگردد. این شهر در صد کیلومتری جنوب شهر کرمان، در دامنه کوه هزار، قرار دارد. شهر راین از دیرباز به دلیل اهمیّت کشاورزی، تجاری، وضعیت اقلیمی، موقعیت جغرافیایی و همچنین قرارگیری در مسیر شرق به غرب به عنوان یک مرکز تجاری مهم و محل داد و ستد، نقش پررنگی در زندگی و کسب و کار مردم این ناحیه داشته است. ارگ راین را می توان خواهر کوچکتر ارگ بم دانست که همچون خواهر بزرگترش بر روی تپه ای ایجاد شده است و روزگاری نه چندان دور محل زندگی و کسب و کار بوده است. ارگ راین در فروردین 1345 با شماره ۱۲۸۶۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

 

تاریخچه

ناحیة کرمان از دیرباز به دلیل موقعیت ویژه جغرافیایی و قرارگیری بر سر راه های خراسان، سیستان و مرکز ایران، از پایگاه های ثابت راهزنان بوده و ساخت بسیاری از ارگ ها و قلعه ها در کرمان کارکرد دفاعی و امنیتی داشته است. ارگ راین نیز بر اساس همین رویکرد دفاعی- امنیتی در دوران حکومت ساسانیان ساخته شد و تا اواسط حکومت قاجار، نقش مهمی در حیات جوامع و مردمان ناحیه کرمان داشته است. ارگ راین بر روی تپه ای قرار گرفته است که به دلیل دید مناسب به پیرامون و همچنین وجود خندق در جنوب، جنوب غربی و شرق و دسترسی دشوار، امنیت را برای ساکنان فراهم می کرده است. این ارگ تاریخی در طول تاریخ پر فراز و نشیبش، از ساسانی تا قاجار، میزبان حکام و فرمانروایان محلی بسیاری بوده است و بارها مردم شهر را از گزند دشمنان و راهزنان در امان نگاه داشته است.

معماری 

بنای تاریخی ارگ راین با مساحتی در حدود 22000 مترمربع بر روی تپه ای نسبتاً مرتفع واقع شده است که بر نواحی پیرامونش دست کم تا شعاع هفت کیلومتری تسلط دارد.  ارگ راین در مقایسه با ارگ بم (180000 متر مربع ) بسیار کوچکتر است، اما همچون خواهر بزرگترش با دیوارهایی مرتفع احاطه شده ‌است. ارگ راین نیز همچون ارگ بم شهر کوچکی است که به ‌شکل دژی استوار و مستحکم بنا شده است و از دو بخش حکومتی و رعیت نشین تشکیل شده است. همه ی عناصر شهری همچون مقر حکومت، آتشکده، بازار، سربازخانه، نانوایی، میدان سخنرانی، مکتب خانه، چاه آب، خانه های مردم و … در این ارگ وجود داشته است و تمامی نیازهای ساکنین را برطرف می کرده است.

در ادامه مهمترین عناصر دفاعی ارگ راین را معرفی خواهیم کرد:

خندق:

در ارگ راین وجود خندقی در جهات جنوب، جنوب شرقی و شرق بخشی از تدابیر امنیتی برای حفظ امنیت ساکنان ارگ بوده است.

حصار:

 ارگ راین درون حصاری با بیش از 11 متر ارتفاع و پهنای پنج متر قرار گرفته است که امکان دفاع بیشتر را برای سربازان فراهم می کرده است. همچنین در قسمت فوقانی برج ها و لبة بارو شاهد کنگره هایی هستیم که مخصوص کمانداران بوده است.

برج:

12 برج دیدبانی واقع در حصار بیرونی و 4 برج دیدبانی درون ارگ وظیفه حفاظت از شهر و قلعه ی حکومتی را بر عهده داشتند. در مرکز ارگ برجی وجود دارد که از آن با نام برج مادر یاد می شود؛ برج مادر با تمام برج ها در ارتباط بوده است و دیده بان این برج، اطلاعات را از سایر برج ها دریافت می کرده و به قلعه حکومتی می فرستاده است. همه ی  این برج ها دو طبقه هستند و از خشت و چینه و چوب در ساخت آنها استفاده شده است.

قلعه حکومتی:

ارگ حاکم نشین در جبهه غربی قلعه ساخته شده است و دارای پنج برج دیده بانی، حصاری مرتفع، فضاهای مسکونی و خدماتی و چاه آب می باشد.

آدرس: استان کرمان، شهر راین،‌ ارگ راین

 

مقالات مرتبط:

باغ نوه ناصرالدین شاه ؛ شاهزاده‌ای در قلب کویر کرمان

جای آریزونای آمریکا به کرمان ایران سفر کنید

باغ عمارت فتح آباد کرمان

بازار بزرگ تاریخی کرمان

فرش کرمان، نگین برجسته قالی‌بافی در جنوب شرق ایران

ارگ بم

ارگ بم یا “قلعه خداي آفرين” بزرگترین سازه خشتی در جهان است که در 200 کیلومتری جنوب شرقی شهر کرمان در مجاورت شهر تاریخی بم قرار دارد. بنای تاریخی ارگ بم در واقع یک شهر کامل با همه ی عناصر شهری همچون مقر حکومت، مسجد، کاروانسرا، مدرسه، حمام، خانه های مردم و … است که روزگاری نه چندان دور محل زندگی و کسب و کار بوده است. آنچه که این شهر را از دیگر شهرهای تاریخی متمایز می سازد، وجود حصار های بلند و برج و باروهای متعدد است که حالتی دژگونه و نظامی به شهر بخشیده است و آن را در طول تاریخ پر فراز و نشیبش از گزند راهزنان و شورشیان در امان نگه داشته است. اما مهمترین ویژگی ارگ بم، استفاده از خشت و کاهگل در ساخت بناهای آن می باشد، به گونه ای که با شهری تماماً خشتی روبرو هستیم. ارگ بم یکی از برترین آثار ملی ایران است که در سال 2004 میلادی نیز در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. این بنای تاریخی با شکوه و با عظمت در زلزله ی سال 1382 به شدت آسیب دید، اما به سرعت در فهرست آثار میراث جهانی در خطر قرار گرفت و با همکاری یونسکو و بسیاری از کشورها از جمله ژاپن، ایتالیا و فرانسه پروژه نجات بخشی این اثر انجام شد.

 

سرگذشت 

تاریخ دقیقی در خصوص قدمت ارگ بم و سال شروع به ساخت آن وجود ندارد، اما بر طبق برخی از منابع تاریخی اولین سکونتگاه بشر در این منطقه به قلعه ای ساخته شده در دوران هخامنشیان باز می گردد که همچون تخت جمشید بر روی تپه ای قرار داشته است. به باور بسیاری از تاریخ دانان این قلعه سنگ بنای ارگ بم می باشد. در زمان حکومت اشکانیان هسته اصلی شهر بم و بخش فرمانداری ساخته شد و قلعه ی مذکور نیز گسترش یافت و به ارگ بم تبدیل شد. در زمان ساسانیان این قلعه توسط اردشیر بابکان تصرف شد و استحکامات و دیوارهای جدید بین سالهای 224 و 637 میلادی ساخته شدند.

در سال 645 میلادی ، منطقه کرمان توسط اعراب فتح شد و احتمال می رود در جریان تسخیر کرمان، ارگ آسیب دیده باشد. در سال 656 میلادی، خوارج که از امام علی(ع) شکست خورده بودند، به کرمان و بم گریختند و در ارگ بم مستقر شدند. در سال 869 میلادی یعقوب لیث صفاری در لشکرکشی به کرمان باقی مانده ی خوارج را شکست داد، ارگ بم را به دست گرفت و آن را پایگاه خود کرد. نام بم اولین بار توسط نویسندگان مسلمان در قرن دهم ذکر شده است. بنا به گفته این نویسندگان، بم توسط مزارع وسیع کشاورزی احاطه شده بود و به خاطر بازارهای شلوغ، درختان خرما، پارچه های نخی ظریف و البته قلعه ای غیر قابل نفوذ شهرت داشت. در این دوران و حکومت های بعدی شهر بم از یک موقعیت ویژه برخوردار بود و منطقه را به جاده ابریشم متصل می کرد. شهر بم همچنین به دلیل پرورش کرم ابریشم و صنعت ابریشم شهرت بسیار داشت.

در زمان حكومت سلجوقيان، غزها و قراختاييان بر كرمان، ارگ بم موقعيت نظامي و تجاري ويژه‌اي داشت، يورش ‌هاي مختلف را تجربه كرد و مأمن مناسبي براي مردم بود.

در دوران حکومت صفویه ارگ بم همانند بسیاری دیگر از مناطق کشور بطور قابل توجهی توسعه یافت و کاخ چهار فصل در ارگ، مربوط به این دوره می باشد. در زمان حکومت افشاريان و زنديان خاندان‌ هاي سيستاني در آنجا حكومت می کردند و لطفعلي خان زند پس از فرار از مقابل سپاهيان آقا محمدخان قاجار به ارگ بم رفت و در آنجا اسير شد.

 آقا محمد خان قاجار از ارگ بم به عنوان یک نقطه استراتژیک برای جلوگیری از حمله نیروهای افغانی و بلوچ استفاده می کرد و آن را به یک مجموعه نظامی تبدیل کرد. از ارگ بم تا اواسط حکومت قاجار به عنوان پادگان و محل سکونت استفاده می شد و بعد از آن ساکنین به تدریج ارگ را رها کردند و در مناطق اطراف ساکن شدند.

معماری و ساختار 

مساحت ارگ بم نزدیک به ۱۸۰ هزار متر مربع است که دور تا دور آن با دیوار هایی به ارتفاع ۶ تا ۷ متر احاطه شده ‌است. در واقع ارگ بم شهر کوچکی است که به ‌شکل دژی استوار و مستحکم بنا شده است تا ساکنین شهر را از گزند و نفوذ دشمنان در امان نگه دارد. این استحکام به گونه ای بوده است که در دوره قاجار ارگ بم را “قلعه خداي آفرين”  نیز می نامیدند. با توجه به شکل ظاهری شهر و موقعیت قرار گیری کوچه ها، معابر و ساختمان ها در ارگ بم می توان گفت که طراحان از همان مراحل ابتدایی، کل شکل نهایی شهر را پیش بینی کرده بودند و با شهری ساختارمند و مهندسی ساز روبرو هستیم.

ارگ بم از دو بخش کلی تشکیل شده است: بخش حکومتی و بخش رعیت نشین.

بخش حکومتی در شمال ارگ قرار دارد و به لطف وجود یک دژ نظامی مستحکم در این قسمت، به راحتی قابل شناسایی می باشد. این دژ نظامی در موقعیت بالاتری از سایر نقاط  شهر قرار دارد و مشرف به کل ارگ می باشد که امر حکمرانی و دفاع از شهر را آسان می کرده است. از دیگر عمارت های بخش‌ حکومتی می توان به خانه حاکم، سربازخانه، عمارت چهار فصل، اصطبل، آسیاب بادی، دروازه و برج و بارو اشاره کرد.

بخش رعیت نشین همان طور که از نامش پیداست محل زندگی و کسب و کار مردم عادی بوده است و پیرامون بخش حکومتی قرار دارد. بخش رعیت نشین از دروازه ی اصلی (جنوبی)، معابر متعدد، بازار، تکیه، مسجد جامع، مدرسه، کاروانسرا، حمام و صدها خانه ی  بزرگ و کوچک تشکیل شده است. جالب است بدانید محققان در جریان بررسی و کاوش های خود در ارگ بم توانسته اند سه نوع خانه را شناسایی کنند؛ خانه ‌های کوچک متشکل از دو تا سه اتاق برای خانواده ‌های فقیر، خانه ‌های بزرگتر با سه تا چهار اتاق برای طبقه ی متوسط و خانه های اشرافی با حیاط بزرگ و طویله که البته تعداد این خانه ها بسیار کم است.

ساعت بازدید: شش ماهه اول سال۹ الی ۱۹ – شش ماه دوم سال ۹ الی۱۹

تعطیل : ایام سوگواری رسمی

بهای بلیط داخلی : 2 هزار تومان

بهای بلیط خارجی : 15 هزار تومان

ایستگاه راه‌آهن مشهد

شهر مشهد واقع در استان خراسان رضوی از پرترددترین شهرهای کشور در تمام ماه­های سال می­­باشد که مسافران و زائران بسیاری را به سمت خود جذب می­کند. یکی از مهم­ترین خطوط مسافری مشهد، مسیر ریلی و ایستگاه راه‌آهن مشهد است که سالانه نزدیک به ۱۲ میلیون مسافر و زائر یعنی حدود 30 درصد از بازدیدکنندگان مشهد را به خود اختصاص داده است. ایستگاه راه‌آهن مشهد برای آماده سازی پذیرش 25 میلیون مسافر و زائر تلاش می­کند. به همین منظور در حال ساخت ایستگاه­ دوم این مسیر نیز هستند. از مزایای سفر با قطار می­ توان به وجود امنیت بالا نسبت به سایر وسایل نقلیه، کاهش چشمگیر هزینه ­های سفر، نداشتن مشکل ترافیک، دارا بودن شرایط پذیرایی، خواب و استراحت، وجود سرویس بهداشتی، مشخص بودن مسیر و نبود مشکل گم شدن در مسیر و سازگاری با محیط زیست اشاره کرد.

ایستگاه راه‌آهن مشهد یکی از قدیمی­ ترین ایستگاه­ های ریلی کشور می­باشد که زمان ساخت آن به قبل از جنگ جهانی دوم باز می­گردد. این ایستگاه یکی از ۲۰ اثر بی­نظیر ساخته شده بعد از جنگ جهانی دوم در ایران و از مجهزترین ایستگاه­های ریلی کشور است. از ایستگاه راه‌آهن مشهد تا ایستگاه راه ­آهن تهران مسیر ریلی ۹۲۶ کیلومتری به همراه نزدیک به 3 هزار پل شامل 80 پل بزرگ قرار گرفته است. قطارهای پرسرعت توربوترن، برای اولین بار در این مسیر به شکل دو لاین رفت و برگشت مجزا شروع به کار کردند. راه­ آهن مشهد- تهران بر خلاف جاده آن موازی با رشته ­کوه بینالود و از نزدیکی شهر اسفراین عبور می­کند. راه ­آهن مشهد دو ایستگاه باری و مسافری دارد و ۷ خط مسافری و چند ترمینال باری و گمرکی دارد.

تاریخچه

در اوایل قرن چهارده خورشیدی، با اتمام راه ­آهن جنوب به شمال، عملیات ساخت راه ­آهن تهران به مشهد با همکاری آلمانی­ ها آغاز گردید. موعد افتتاح آن سال 1321 خورشیدی عنوان شده بود اما به دلیل شدت جنگ جهانی دوم و اشغال ایران توسط انگلستان و شوروی در سال 1320 به طور موقت عملیات ساخت آن متوقف شد. پس از آن به واسطه مشکلات مالی دولت، عملیات به کندی پیش رفت تا اینکه در سال 1355 خورشیدی ساخت راه ­آهن تهران- مشهد به پایان رسید. این ایستگاه تا پیش از گسترش ایستگاه راه‌آهن تهران بزرگ‌ترین ایستگاه راه‌آهن کشور شناخته می­شد.

ایستگاه نادرشاه (یک ایستگاه قبل از ایستگاه راه‌آهن مشهد) جهت ارادت زائرین به امام رضا، بر روی پلی مشرف به حرم ساخته شد. این پل بعدها و در دوران جمهوری اسلامی به پل سلام تغییر نام داد.

ساختمان ایستگاه راه‌آهن مشهد

ساختمان ایستگاه راه ­آهن با زیربنای تقریبی 12 هزار متر مربع توسط حیدر غیایی، معمار ایرانی با همراهی عبدالعزیز فرمانیان، محسن فروغی و معمار فرانسوی، فرناند پویون، به شکل بال‌های فروهر و با الگوگیری از معماری اشکانی تیسفون و ایوان مدائن طراحی گردید. این ساختمان یکی از بی­نظیرترین بناهای معماری معاصر شهر مشهد محسوب می­شود که در فهرست آثار ملی کشور نیز به ثبت رسیده است. همچنین ایستگاه راه­ آهن رشت با اقتباس از معماری ایستگاه راه‌آهن مشهد، توسط مهندسین مشاور سینام و با معماری طرح مهندس هانی قدسی بازطراحی و ساخته شده است.

میدان راه ­آهن مشهد و المان آن

تا پیش از ساخت ایستگاه مترو شهری مشهد در نزدیکی میدان راه ­آهن، بلوار راه­ آهن مشهد یکی از دروازه‌های شهر و از سرسبزترین و زیباترین بخش­های شهر به حساب می­ آمد که با شروع عملیات ساخت ایستگاه مترو شهری، پایانه­ های مسافربری اتوبوس و تاکسی و افزایش ترافیک، از زیبایی­ های آن کاسته شد.

شهر مشهد در گذشته پایتخت حکومت نادر شاه افشار بوده و آرامگاه این شاه کشورگشا نیز در همین شهر واقع شده است. المان واقع در میدان راه ­آهن که نزدیک به ایستگاه راه‌آهن مشهد قرار دارد با الهام از طرح کلاه افشاریان و تاج نادرشاه ساخته شد و زیبایی خاصی به ساختمان فوق­ العاده ایستگاه راه ­آهن می­بخشد.

همچنین پیرامون این المان تندیس­های ساخت حسن ارژنگ نژاد از مفاخر اشکانی، افشاری و سامانی قرار گرفته است. با طرح احیای میدان راه‌آهن، در پایه المان میدان راه­ آهن، کاربری گالری و نمایشگاه آثار هنری ایجاد شد.

امكانات و تسهیلات ايستگاه راه آهن مشهد

در ایستگاه راه‌آهن مشهد امکانات و تسهیلات ویژه ­ای برای بازدیدکنندگان مشهد و مسافران تدارک دیده شده است. از جمله این امکانات می­توان به دفاتر راهنمای گردشگری و خرید بلیت، تلفن همگانی، باجه­ های اينترنت، فروشگاه، انبار توشه، پارکینگ، نمازخانه، سرويس بهداشتی و دستگاه خودپرداز اشاره کرد.

دسترسی به سطح شهر

ایستگاه راه‌آهن مشهد در بخش شمالی شهر مشهد و در فاصله دو کیلومتری حرم امام رضا واقع شده و می­توان به سادگی با استفاده از اتوبوس­های تندرو، تاکسی و مترو خود را به جاهای دیگر شهر رساند. لازم به ذکر است خطوط اتوبوسرانی 83، 79 و 29 در ایستگاه راه آهن مشهد قرار گرفته­ اند.

مسيرهای پر سفر راه­ آهن مشهد

مشهد به تهران در مدت زمان: 10 تا 11 ساعت

ايستگاه­های مسير: مشهد، نيشابور، نقاب، شاهرود، دامغان، سمنان، گرمسار، تهران

مشهد به تبريز در مدت زمان: 24 ساعت

ايستگاه­های مسير: مشهد، نيشابور، شاهرود، سمنان، تهران، كرج، هشتگرد، قزوين، زنجان، ميانه، مراغه، تبريز

مسير مشهد به ساری (1) در مدت زمان: 15 ساعت

ايستگاه­های مسير: مشهد، فريمان، كاشمر، نيشابور، سبزوار، جوين، اسفراين، شاهرود، دامغان، سمنان،گرمسار، فيروزكوه، پل سفيد، قائم شهر، ساری

مسير مشهد به ساری (2) در مدت زمان: 14 ساعت

ايستگاه­های مسير : مشهد، قوچان، شيروان، بجنورد، آزادشهر، علي آباد كتول،گرگان، بهشهر، ساری

 همچنین قطارهایی از این ایستگاه به شهرهای بندرعباس، یزد، شیراز، اراک، اصفهان، کرمان، همدان و رشت تردد دارند.

آدرس راه­ آهن مشهد

ایستگاه راه‌آهن مشهد در میدان راه ­آهن واقع در بلوار کشوری مشهد قرار گرفته است و می­توان با استفاده از مترو، تاکسی و اتوبوس به این ایستگاه رسید.

مرکز تلفن راه آهن‏: 32224681-051 و 9-32224682-051

سامانه پیامکی روابط عمومی: ‏۳۰۰۰۱۳۴۵

آدرس: بلوار شهید کشوری، میدان راه­ آهن، ایستگاه راه ­آهن مشهد

ترمینال امام رضا مشهد

پایانه مسافربری امام رضا که به عنوان ترمینال مشهد شناخته می­شود از بزرگترین، مهمترین و پرترددترین ترمینال­ های مسافربری کشور محسوب می­شود. این ترمینال بزرگترین پایانه کشور و سومین پایانه بزرگ جهان است. ترمینال امام رضا مشهد در سال 1387 خورشیدی در چهار طبقه افتتاح شد و با وسعت 47 هکتار و زیربنای 4 هزار متر مربع سالانه ظرفیت 750 هزار اتوبوس (روزانه بیش از 2 هزار اتوبوس) را دارد. به طور متوسط روزانه 80 هزار مسافر و سالانه بیش از 5 میلیون مسافر با استفاده از این ترمینال در سطح کشور جابجا می­­شوند. سكوی سلام واقع در طبقه چهارم ترمينال مشهد، چشم­ انداز زیبایی از گنبد حرم امام رضا دارد. ترمینال امام رضا مشهد مجهز به سیستم کنترل هوشمند ثبت ورود و خروج اتوبوس ­ها یا مسافران است.

امکانات ترمینال امام رضا

ترمینال امام رضا مشهد یکی از مجهز­ترین ترمینال­ های کشور می­باشد که به ­روزترین امکانات مسافربری کشور در آن واقع شده­ اند. سکوهای سوار و پیاده شدن به طور جداگانه برای هر شرکت، دفاتر نمایندگی فروش بلیت، رستوران و کافی­ شاپ، فضاهای تجاری، ورزشی، شهربازی، جايگاه­ های سوخت، آتش­نشاني، فضای سبز، آب­نما، تلویزیون شهری، کلانتری، مسجد به همراه پایانه تاکسی و اتوبوس درون شهری با پارکینگ و محل شستشو اتوبوس بخش­هایی از امکانات این ترمینال می­باشند.

مقاصد خروجی ترمینال امام رضا

جابجایی مسافران از مشهد به بیشتر شهرهای ایران از طریق ترمینال امام رضا امکان­ پذیر است که در ادامه به این شهرها اشاره می­شود.

استان تهران: تهران (غرب، بیهقی، جنوب، شرق)، شهریار

استان اصفهان: (صفه، کاوه)، خمینی شهر، فلاورجان، شهررضا، کاشان، نجف آباد

استان مازندران: ساری، آمل، بابل، بابلسر، بهشهر، محمودآباد، تنکابن، رامسر، قائمشهر، نور، رویان، نوشهر، چالوس

استان خراسان رضوی: تایباد، تربت جام، تربت حیدریه، خواف، درگز، سبزوار، قوچان، بردسکن، کاشمر، ریوش، گناباد، نیشابور، خلیل آباد، بجستان، قلعه نو علیا

استان خراسان جنوبی: بیرجند، قائنات، قائن، حاجی­آباد قائن، سرایان، فردوس، بشرویه، طبس

استان خراسان شمالی: بجنورد، جاجرم، اسفراین، شیروان

استان سیستان و بلوچستان: زاهدان، ایرانشهر، چابهار، خاش، زابل، سراوان

استان کرمان: کرمان، بم، جیرفت، رفسنجان، زرند، سیرجان

استان گیلان: رشت، آستارا، بندرانزلی، لاهیجان، لنگرود

استان گلستان: گرگان، گنبدکاووس، آزادشهر

استان یزد: یزد، اردکان، میبد

استان سمنان: سمنان، شاهرود

استان البرز: کرج

استان قم: قم

استان قزوین: قزوین

استان آذربایجان شرقی: تبریز

استان آذربایجان غربی: ارومیه

استان فارس: شیراز

استان خوزستان: آبادان

استان هرمزگان: بندرعباس

استان مرکزی: اراک

استان زنجان: زنجان

استان کرمانشاه: کرمانشاه

استان همدان: همدان

استان چهارمحال و بختیاری: شهرکرد

استان اردبیل: اردبیل

استان بوشهر: بوشهر

استان ایلام: مهران

شرکت­های اتوبوسرانی ترمینال امام رضا

ایران پیما، ایران پیما خراسان، پیک معتمد، میهن نور، کیان سفر پاسارگاد، ایمن سفر، عدل، لوان نور، راه­پیما، تک سفر، آریا سفر، گیتی­ پیما، آسیا سفر، پارسیان، ترابر بی تا، جهان­ گشت مهر، پیک صبا، همسفر چابکسواران، رویال سفر، سیر و سفر، ماهان سفر، جوان سیر ایثار، آرتا سبلان

نحوه دسترسی به ترمینال امام رضا

ترمینال امام رضا در انتهای خیابان امام رضا و در بزرگراه شهید کلانتری مشهد واقع شده است. با خروج از ترمینال و طی کردن مسیر مستقیم می­توان طی مدت ده دقیقه به حرم امام رضا رسید..

 از دو طریق می­توان به ترمینال امام رضا رسید:

  • بزرگراه شهید کلانتری، میدان انقلاب اسلامی
  • انتهای خیابان امام رضا

تلفن: 7-05138599001

فرودگاه بین المللی شهید هاشمی نژاد مشهد

فرودگاه بین المللی شهید هاشمی‌نژاد مشهد دومین فرودگاه پر رفت‌وآمد کشور پس از فرودگاه­ بین‌المللی مهرآباد تهران می­باشد. این فرودگاه در جنوب شرقی شهر مشهد، قطب گردشگری شمال شرق کشور و مهمترین شهر مذهبی ایران، قرار گرفته و رتبه سوم تعداد پروازهای ورودی و خروجی ایران را داراست. در تعطیلات نوروزی و مذهبی به دلیل قرارگیری حرم امام رضا در شهر مشهد، ورود و خروج گردشگران به این شهر شدت می­پذیرد.

تاریخچه

فرودگاه مشهد در سال ۱۳۳۰ خورشیدی با دو باند موازی در زمینی به مساحت ۵۴۰ هکتار طراحی و ساخته شد و پس از اتمام جنگ ایران و عراق نام آن به فرودگاه بین المللی شهید هاشمی نژاد تغییر یافت. در سال ۱۳۴۶ خورشیدی باند بتنی فرودگاه و پایگاه پدافند نیروی هوایی به فرودگاه هاشمی‌نژاد افزوده شد و یک پرواز نوع DC3، روزانه مسیر تهران تا مشهد را طی می­کرد. همچنین مورد استفاده پروازهای آموزشی و نظامی نیز بود. در سال 1357 خورشیدی و همزمان با افزایش پروازها، ورود هواپیماهای DC8، ایرباس و بوئینگ­های ۷۰۷، ۷۲۷ و ۷۳۷، پارکینگ، ترمینال جدید، برج مراقبت و ساختمان‌های جانبی اما ناتمام فرودگاه به آن افزون گشت و بعد از انقلاب تکمیل شد.

آمارهای فرودگاه هاشمی نژاد

مطابق آمار سال 2016 میلادی، در فرودگاه هاشمی‌ نژاد نشست و برخاست ۷۰٬۰۸۴ هواپیما و جابجایی ۱۰٬۰۳۰٬۲۳۰ نفر مسافر و ۸۶٬۶۸۱٬۰۱۰ کیلوگرم بار صورت گرفته است. حداقل ۱۷۰ و حداکثر ۲۴۰ پرواز در روز و به طور متوسط 22 هزار مسافر داخلی و خارجی از فرودگاه هاشمی‌ نژاد مشهد استفاده می‌کنند که بیش از یک پنجم آن­ها مسافران خارجی می­باشند.

امکانات فرودگاه شهید هاشمی نژاد

فرودگاه هاشمی نژاد دارای سه ترمینال است و به جز ایرباس 380، ظرفیت پذیرش انواع هواپیماها تا رده بویینگ ۷۴۷  را دارد.

این فرودگاه امکان اجاره خودرو در داخل و خارج از کشور را توسط شرکت یوروپکار در ترمینال یک تدارک دیده است. همچنین فرودگاه دارای یک پل ارتباطی با هواپیما جهت سهولت مسافران قرار دارد.

بزرگترین و مجهزترین مرکز هوانوردی مشهد با نام مرکز آموزش علوم فنون و خدمات هوایی در فرودگاه هاشمی‌ نژاد مشهد قرار دارد. فعالیت­های این مرکز در زمینه­ های خلبانی­، تعمیر و نگهداری هواپیما، دیسپچ، اویونیک و مهمانداری می­باشد. چند هواپیمای آموزشی و آشیانه بزرگ جهت تعمیر و نگهداری هواپیما جهت استفاده دانشجویان از دیگر امکانات این فرودگاه می­باشد. فرودگاه هاشمی‌ نژاد در سال 1394 خورشیدی به خط ۱ مترو مشهد اتصال داده شد. تاکسی و اتوبوس‌های شهری نیز برای خدمت­رسانی به مسافران در فرودگاه حاضر هستند. اولین پارکینگ طبقاتی فرودگاهی ایران با ظرفیت 400 خودرو، پارکینگ ترمینال یک با ظرفیت 2000 خودرو، پارکینگ ترمینال دو با ظرفیت 500 خودرو، پارکینگ ترمینال سه با ظرفیت 2000 خودرو در این فرودگاه قرار دارد.

فروشگاه­های غذا و نوشیدنی، پوشاک و صنایع دستی، نقره و زیورآلات، سوغات و اسباب­بازی فروشی، دفاتر ترافیک و فروش بلیت شرکت‌های هواپیمایی و رزرو هتل، به همراه صندلی ماساژ، آرایشگاه، اتاق سیگار در کنار بخش­های CIP، بخش نگهداری بار امانات و اشیای گمشده، خدمات بانکی، خدمات اورژانس، خدمات بسته­ بندی بار و باربری دیگر امکانات فرودگاه شهید هاشمی نژاد مشهد محسوب می­شوند.

پروازهای­ فرودگاه بین المللی شهید هاشمی نژاد مشهد

علاوه بر پروازهای نظامی و آموزشی به این فرودگاه، پروازهای قریب به بیش از ۱۶ ایرلاین خارجی و ۱۴ ایرلاین داخلی از طریق فرودگاه بین‌المللی هاشمی‌نژاد مشهد صورت می­گیرد.

ایرلاین­ های داخلی و خارجی فرودگاه شهید هاشمی نژاد مشهد

ایرلاین های داخلی فرودگاه هاشمی‌نژاد مشهد شامل شرکت­های: آتا، آسمان، ایرتور، ایران ایر، کیش­ ایر، تابان، پویا، زاگرس، قشم، کاسپین، ماهان، معراج، ساها، سپهران و وارش می شود.

ایرلاین­ های خارجی فرودگاه شامل شرکت­های: کویت­ایرویز، جزیره ایرویز، کام‌ایر، القطریه، قطر ایرویز، ایرعربیا، امارات، فلای بغداد، فلای دبی، سان اکسپرس، جرمینا، ترکیش­ ایر، افغان جت، آریانا، صافی، عمان ایر، شاهین اینترنشنال، عراق ایرویز و العربیه می­باشند.

ترمینال پروازهای داخلی و خارجی فرودگاه هاشمی‌ نژاد

ترمینال یک فرودگاه هاشمی‌نژاد مشهد با مساحت نزدیک به 38 هزار متر مربع، به منظور انجام پروازهای داخلی در بخش شرقی فرودگاه واقع شده است. البته پذیرش بار، دریافت کارت پرواز و سوار شدن به هواپیما از بخش غربی فرودگاه صورت می­گیرد.

ترمینال دو فرودگاه هاشمی‌نژاد مشهد با مساحت 21 هزار متر مربع جهت خروج پروازهای خارجی ایجاد شده است.

ترمینال ورودی پروازهای خارجی فرودگاه بین المللی شهید هاشمی‌نژاد مشهد

ترمینال سه فرودگاه هاشمی‌نژاد مشهد با مساحت 10 هزار متر مربع جهت ورود پروازهای خارجی در نظر گرفته شده است.

مسیر پروازهای فرودگاه بین الملی شهید هاشمی‌ نژاد مشهد

پرواز به فرودگاه­های داخلی:

از فرودگاه هاشمی نژاد مشهد پروازهای داخلی به مقصد فرودگاه­های مهرآباد، امام خمینی، سردار جنگل رشت، شهید دستغیب شیراز، شهید صدوقی یزد، شهید بهشتی اصفهان، كاشان، اراک، شهید مدنی تبریز، زنجان، ساري، گرگان، نوشهر، كرمان، كرمانشاه، چابهار، زابل، زاهدان، اهواز، آبادان، ماهشهر، ایلام، بندرعباس، بوشهر، بيرجند، همدان، اردبيل، اروميه، عسلویه، قشم و کیش صورت می­پذیرد.

پرواز به فرودگاه های خارجی:

از فرودگاه هاشمی نژاد مشهد پروازهای خارجی به مقصد شهر­های آدانا، استانبول، بغداد، نجف، بصره، جده، بیروت، دبی، دوحه، شارجه، مسقط، لاهور، قندهار، کابل، هرات، مزار شریف، دهلی نو و کویت انجام می­گردد.

نحوه دسترسی به فرودگاه بین المللی شهید هاشمی‌نژاد مشهد

فرودگاه بین المللی شهید هاشمی‌نژاد در جنوب شرقی مشهد و بلوار جمهوری اسلامی قرار گرفته و دسترسی به آن از طریق خودروی شخصی و سامانه حمل و نقل عمومی امکان پذیر است. برای رسیدن به فرودگاه شهید هاشمی‌نژاد مشهد با استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی نظیر خط یک مترو، خط 77 اتوبوسرانی و همچنین تاکسی­ های عبوری و فرودگاهی و با عبور از میدان پانزده خرداد واقع در خیابان امام رضا به بلوار جمهوری اسلامی می­رسیم. در انتهای این بلوار فرودگاه مشهد قرار دارد.

آدرس: بعد از میدان پانزده خرداد، انتهای بلوار جمهوری اسلامی

تلفن: ۳۳۴۰۰۰۰۱-۰۵۱

اطلاعات پرواز: ۱۹۹

منطقه گردشگری چالیدره مشهد

چالیدره با فاصله­ ای ۱۷ کیلومتری از شهر مشهد، در ابتدای جاده روستای نغندر و در ارتفاع ۱۴۳۳ متری از سطح دریا واقع شده است. دره چالیدره یکی از جاذبه­ های طبیعی شهرستان طرقبه می­باشد که با رودخانه جاغرق تغذیه می­شود. سد چالیدره یک سد خاکی با هسته رسی است که در سال 1381 به منظور توزیع عادلانه آب و تامین آب کشاورزی باغات منطقه و حفظ محیط­ زیست و اقلیم با ظرفیت حدود یک میلیون لیتر آب ساخته شد. این منطقه به عنوان منطقه نمونه گردشگری سد چالیدره در سال 1387 معرفی شد. منطقه گردشگری چالیدره با وسعت تقریبی ۱۶۰.۰۰۰ هزار مترمربع و آب و هوای ییلاقی، امکانات تفریحی و رفاهی متنوعی در خود جای داده است که این امر سبب شده در سال­های اخیر یکی از قطب­های گردشگری شهر مشهد شناخته ­شود و روزانه بیش از 10 هزار نفر توریست ایرانی و خارجی را به سمت خود جذب ­کند. این منطقه گردشگری سوئیت‌های اقامتی دو خوابه برای اسکان مسافران و توریست‌ها را در خود جای داده است. فاز 2 مجموعه با امکانات ویژه در بهمن ماه سال 1394 افتتاح شد.

امکانات جذاب گردشگری چالیدره

فاز 2 مجموعه گردشگری چالیدره طرقبه شامل تله سیژ، بانجی جامپینگ، ترن، تله کابین، زیپ لاین، برج گردان،  رستوران کلاسیک، رستوران گیلانی، آموزش قایق­رانی و غواصی در دریاچه، عکاسخانه سنتی، دکتر ماهی، لمکده و چایخانه، کافی شاپ، امکانات تفریحی ویژه کودکان، ماهی­گیری در دریاچه، کشتی شناور تفریحی، اسکله تفریحی، پارکینگ بزرگ و دیگر امکانات جذاب رفاهی و گردشگری می­باشد.

  • تله سیژ

تله سیژ چالیدره که اولین تله سیژ آبی و خاکی شرق کشور شناخته می­شود با دارا بودن 47 صندلی دو نفره گردشگران را از مسیر 750 متری ارتفاعات منطقه به سطح آب دریاچه و مجموعه گردشگری چالیدره در فاصله زمانی 15 دقیقه می­رساند.

  • ترن

ترن چالیدره گردشگران را از پایین چالیدره به ارتفاعات منتقل می­کند.

  • تله کابین

تله کابین چالیدره با طول حدودی ۲۷۰ متری دارد از هر دو قسمت آبی و خاکی منطقه گذر می­کند.

  • زیپ لاین

زیپ لاین چالیدره شامل یک طناب است که به یک قسمت مرتفع روی کوه متصل شده و طرف دیگر آن به کمر وصل می­شود و فرد توسط یک قرقره در جهت شیب سر می‌خورد و از بالای کوه به پایین می‌آید.

  • برج گردان

این برج، اولین برج سه منظوره کشور می­باشد که با ارتفاع 40 متری، رستوران گردان ایرانی-فرنگی و بانجی جامپینگ را شامل می­شود. بانجی جامپینگ یکی از هیجان انگیزترین ویژگی­های چالیدره می­باشد که گردشگران می­توانند لذت پرش از ارتفاع را تجربه کنند. در این پرش با طنابی بلند برای لحظاتی معلق می­مانند.

  • آموزش قایق­رانی و غواصی در دریاچه

در فصل‌های گرم سال‌ تفریحات قایق­رانی با قایق­های پدالی و موتوری در دریاچه سد چالیدره انجام می­شود. همچنین استفاده از قایق­های پارویی و آموزش غواصی نیز در این دریاجه صورت می­پذیرد.

  • دکتر ماهی

در این مرکز  برای ماساژ و از بین بردن بافت‌های مرده پوست از یک نوع ماهی استفاده می­شود. این ماهی با مکیدن و ترشح نوعی آنزیم، به سلامت بیشتر پوست کمک می­کند.

برنامه های آینده شرکت در منطقه گردشگری چالیدره

  • توسعه و بهبود فضاهای خدمات گردشگری از جمله فضاهای اقامتی، شهر غذا، سالن­های کنفرانس و…
  • توسعه فضای سبز و ایجاد دیگر ظرفیت­های تفریحی و گردشگری با استفاده از طبیعت منطقه نظیر پیست اسکی، حیات وحش، بوم­گردی و…
  • ساخت شهربازی سرپوشیده و روباز و ایجاد فضاهای تفریحی و سرگرمی همچون بولینگ، اسکیت، پینت بال، ماشین­های کنترلی آفرود، سافاری کوهستان و…

بهترین فصل بازدید از مجتمع گردشگری چالیدره

همه روزه گردشگران می­توانند از این مکان دیدنی بازدید کنند اما بهترین زمان برای بازدید از آن فصل بهار و تابستان به ویژه از نیمه اردیبهشت تا نیمه مرداد می­باشد چرا که در فصول سرما با توجه به کوهستانی بودن منطقه چالیدره ، برخی از امکانات نظیر غواصی صورت نمی­گیرد. گرچه در فصل­های پاییز و زمستان نیز چالیدره زیبایی­های خاص خود را دارد.

دسترسی به مجموعه گردشگری چالیدره

برای رفتن به چالیدره می­بایست از بلوار وکیل آباد مشهد وارد جاده طرقبه شد و به طرف میدان طرقبه رفت. سپس در سمت راست میدان طرقبه، می­توان با بهره­ گیری از تابلوهای راهنما به این منطقه گردشگری رسید. همچنین می­توان با وسیله حمل و نقل عمومی از این منطقه بازدید کرد. بدین منظور باید به کمک مترو تا ابتدای طرقبه رفت سپس از تاکسی­ های موجود برای حرکت به سمت سد چالیدره استفاده کرد.

جاهای دیدنی در نزدیکی مجتمع گردشگری چالیدره:

باغ وکیل آباد: ۱۲ کیلومتر

سرزمین موج­های خروشان طرقبه: ۱۳ کیلومتر

بوستان مینیاتوری: ۲۱ کیلومتر

آدرس چالیدره: مشهد، طرقبه، کیلومتر 2 جاده نقندر، مجموعه تفریحی گردشگری چالیدره

ساعات بازدید: همه روزه از ساعت 9 صبح تا 12 شب

شماره تماس: ۰۵۱۳۱۴۲۴

منطقه ییلاقی شاندیز مشهد، منطقه نمونه گردشگری ایران

منطقه ییلاقی شاندیز مشهد که در تقسیمات کشوری سال 1386 به همراه شهر طرقبه با عنوان شهرستان طرقبه-شاندیز شناخته می­شود در 20 کیلومتری غرب مشهد واقع شده است. این شهر با وسعت تقریبی 38.725 کیلومتر مربع، در ارتفاع 1400 متری از سطح دریا قرار گرفته است و منطقه­ ای سردسیر با تابستان­های خنک و زمستان های بسیار سرد به شمار می­آید. جمعیت شاندیز بنابر سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵، بالغ بر ۱۳٬۹۸۷ نفر است. این شهر از شمال به میان ولایت، از جنوب به نیشابور، از شرق به طرقبه و از غرب به چناران و گلمکان منتهی می­شود.

طبیعتی سرسبز، درختان انبوه، گل­های وحشی و رودخانه­ های جاری شهر شاندیز، در کنار امکانات و جاذبه­ های گردشگری دیدنی، این منطقه را به یکی از مطرح ­ترین تفرجگاه­های مورد علاقه گردشگران و مردم شهر مشهد تبدیل کرده است.

تاریخچه و وجه تسمیه شاندیز مشهد

از منظر پیشینه و قدمت تاریخی، این منطقه قبل از ورود دین اسلام به ایران نیز یک محیط مسکونی به شمار می­رفته و راه قدیم مشهد به نیشابور از این منطقه می­گذشته است. پیشتر شاندیز را با نام­های شاه‌دژ یا شاه‌دیز به معنای شاه قلعه می­شناختند. این قلعه محل زندگی مردم منطقه بوده و در زمان قاجار توسط حاکم خراسان، حسام السلطنه، به توپ بسته می­شود. از سال ۱۳۸۴ منطقه ییلاقی شاندیز منطقه نمونه بین‌المللی گردشگری ایران معرفی گردید و درخت چنار ۲۷۰۰ ساله آن نیز به عنوان نمادی برای این شهر شناخته می­شود.

تفرجگاه ­ها و جاذبه ­های گردشگری شاندیز مشهد

وجود امکانات رفاهی متعدد به خصوص رستوران­ها اصلی­ترین جاذبه گردشگری این منطقه ییلاقی می­باشند.
از دیدنی­ های شهر شاندیز می­توان به مجموعه توریستی گلستان شاندیز، مجموعه رستوران­های پدیده شاندیز، پارک پردیس، رصد نجوم رضوی، بقایای قلعه تاریخی شاه، مسجد جامع تاریخی، آرامگاه شیخ حافظ ابردهی، بوستان طبیعت شاندیز، تفرجگاه چهل بازه، موزه رباط ویرانی، سنگ نگاره چندین هزارساله شترسنگ، پیست اسکی شیرباد و موزه شهرداری اشاره کرد.

از روستاهای این منطقه می­توان به روستاهای سرآسیاب، زشک، ارچنگ، خادر، شاندیز، ابرده پایین و ابرده بالا اشاره کرد و رودخانه­ های مایان، زشک، مغان، کنگ و جاغرق نیز از این منطقه عبور می­کنند.

یک پارک جنگلی با آب فراوان و درختان بی­شمار در انتهای شاندیز قرار دارد که محل مناسبی برای گردشگران در فصل تابستان می­باشد. در مسیر جاده مشهد به شاندیز ورزشگاه بزرگی به نام ثامن با امکاناتی نظیر زمین چمن فوتبال، زمین فوتسال، پیست موتور سواری و پیست اتومبیل­رانی وجود دارد که نقش به سزایی در جذب گردشگران به این مکان دیدنی ایفا می­کند.

مجتمع تفریحی و تجاری پدیده، یکی از جدیدترین مجموعه­ های تفریحی و تجاری است که در زمینی به مساحت ۵۰ هکتار جهت سرگرمی، خرید و غیره در مرکز شهر شاندیز در حال ساخت می باشد. این مجموعه تفریحی و تجاری با امکاناتی از قبیل مجتمع بزرگ فرهنگی، هتل پنج ستاره، مجتمع اداری، پارک آبی، شهربازی سرپوشیده، باغ گل­ها، مجتمع آپارتمان­های مسکونی و مرکز خرید بسیار بزرگ، پیست پاتیناژ، خیابان سنگ فرش، خیابان غذا و رستوران­های ملل در حال ساخت می­باشد و از بزرگ­ترین و متنوع‌ترین مجموعه‌های خاورمیانه به شمار می­آید.

شهر شاندیز همچنین دارای شهرک صنعتی طوس می­باشد و هتل ­ها و اقامتگاه ­های بوم­گردی نیز در این منطقه به گردشگران خدمات ارائه می­دهند.

خوراکی­ها و صنایع دستی منطقه ییلاقی شاندیز مشهد

رستوران های زیادی در این شهر وجود دارد که غذای پرآوازه این منطقه یعنی شیشلیک را به میهمانان خود ارائه می­دهند. گیلاس شاندیز یکی از معروفترین میوه ­های شناخته شده شهر شاندیز است و البته باید گفت که اوایل بهار تماشای درختان گیلاس این منطقه که با شکوفه­ های زیبا سفیدپوش می­شوند بسیار دیدنی و چشم­ نواز می­باشد.

ظروف سنگی، پوست­های چرمی و پوستین دوزی از مهم­ترین صنایع و سوغات شاندیز محسوب می­شود. همچنین نمدبافی، گلیم و فیروزه تراشی از دیگر هنرهای مردم این منطقه است.

مسیر دسترسی به شاندیز مشهد

برای رفتن به منطقه ییلاقی شاندیز می توان از تاکسی­ های دربست و خطی، اتوبوس و خط ۱ مترو استفاده کرد. از مسیر انتهای بلوار وکیل آباد با پیمودن ۱۸ کیلومتر به دوراهی طرقبه-شاندیز می­رسیم و از جاده سمت راست به ییلاقات خوش آب و هوای شاندیز خواهیم رسید.

بازدید از شهر شاندیز ساعت خاصی ندارد و به صورت 24 ساعته می­توان از این شهر زیبا دیدن کرد. بهترین زمان سفر به این منطقه تماشایی فصل­های بهار و تابستان می­باشد.

شهر طرقبه مکانی دیدنی در نزدیکی مشهد

شهر طرقبه در 16 کیلومتری جنوب غربی مشهد واقع شده و یکی از شناخته شده­ ترین مناطق تفریحی برای گردشگران و زائران مشهد به شمار می­اید. نام قدیم این شهر “ترغبذ” بوده است که از دو قسمت “تُرُق” و “بَذ” به معنای آبادی بزرگ تشکیل می­شود. این شهر در همسایگی منطقه ییلاقی شاندیز واقع شده و از سمت شمال و غرب به کوه تخت رستم و کوه بینالود منتهی می­شود. طرقبه منطقه ­ای ییلاقی و کوهستانی با آب و هوایی مطبوع و همچنین محل تفریح ساکنین مشهد در ایام تعطیل می­باشد. این شهر جاذبه‌های تفریحی و تاریخی فراوانی را در خود جای داده است که ییلاقات، روستاها، باغ­ها، ابنیه ­ها، مراکز تفریحی و پذیرایی گوناگونی را در برگرفته است. طرقبه دارای رستوران‌های متنوع می­باشد که غذاهایی با کیفیت عالی و رنگارنگ مخصوصا انواع کباب نظیر کباب بره، جوجه کباب، خورشت گوشت، کباب سلطانی و شیشلیک، فسنجان، قورمه و دیزی سنگی ارائه می­دهند.

از رستوران های خوب و معروف طرقبه می­توان به رستوران­های تشریفات، سران، آرتیمان و گنجعلی خان اشاره کرد. همچنین فست فود بزرگ دیدار یکی از بهترین فست فود­های این منطقه می­باشد. لذت تست آش هیزمی از آشکده جاده جاغرق و بستنی طرقبه نیز می­تواند به تجربه ­ای به یاد ماندنی تبدیل شود.

 

جاذبه ­های تفریحی طرقبه

شهر طرقبه امکانات تفریحی بسیاری دارد. از جمله این اماکن می توان پارک سنگی نصوح آباد، استادیوم ورزشی ثامن، آرامگاه امام زاده سید ناصر و سید یاسر، مجموعه تفریحی ویلاشهر با امکانات متنوعی نظیر قایق سواری، اسکی و شهربازی- را نام برد.

پیست اتومبیل­رانی و باشگاه سوارکاری ارشاد از تفریحگاه­های مهیج این منطقه هستند و در کنار آن­ها پیست اسکی “ابرده” یکی از تفریحگاه­های زمستانی است که هیجانات خاص خود را دارد.

مجموعه تفریحی چالیدره با امکاناتی عالی نظیر قایق سواری، قایق موتوری، ماهیگیری، زیپ لاین، بانجی جامپینگ، تله کابین و تله‌سیژ نیز از جمله جاذبه­ های بی­شمار طرقبه است.

رودخانه طرقبه

رودخانه پرآب و زیبای پنج دره شهر طرقبه با جاری شدن از رشته کوه‌های بینالود، عبور از دره‌های پرپیچ و خم ارغوان، آبیاری باغ­ها و پیوستن به رودخانه­ های دیگر مانند رودخانه بار، به سمت بند گلستان سرازیر می­شود و منطقه­ ای ییلاقی و زیبا با طبیعتی چشم­ نواز به وجود می آورد.

شهر طرقبه، روستاهای زیبا و بسیار خوش آب و هوایی دارد که با عنوان محلی مناسب و محبوب در میان طبیعت گردان شناخته می­شود. در ادامه به معرفی چند روستای مشهور طرقبه می­ پردازیم:

روستای کنگ

روستای کنگ طرقبه شباهت زیادی به روستای ماسوله استان گیلان دارد. معماری خانه­ های روستا پلکانی و سقف هر خانه حیاط خانه بالایی را شامل می‌شود. آبشار زیبای حمام گبر، چشمه مقدس، باغ­های زیبای گردو و گیلاس به همراه رودخانه و جاذبه‌های تاریخی نظیر قلعه حصار و قلعه فلسکه ، رباط شاه عباسی، تکیه، حسینیه و قبرستان تاریخی، آرامگاه ­های عبدالله انصاری و بی بی آمنه از دیدنی­های این روستا به شمار می­روند.

روستای نغندر

نغندر روستایی سرسبز و قدمت­ دار است و آثار تاریخی خاصی نظیر: قلعه قدیمی نغندر، گورستان تاریخی و مقبره شیخ جمال الدین محمد نغندری طوسی را در خود جای داده است. نام روستا از واژه نوغان به معنی ابریشم گرفته شده و این روستا پیشتر نوغان دره شناخته­ می­شد. درختان توت روستای نغندر بستر مناسبی برای پرورش کرم ابریشم از دیرباز تا امروز بوده ­اند.

روستای جاغرق

روستای جاغرق با آب و هوای بسیار دلپذیر، لذت تفریح در تابستان­ی خنک و فرح بخش را برای گردشگران ارائه می دهد. البته به دلیل مرتفع و کوهستانی بودن منطقه زمستان­های بسیار سردی دارد. درخت چنار ۷۰۰ ساله با قطر نزدیک به دو متر مهمترین جاذبه این روستاست.

روستای دهبار

دهبار یکی دیگر از روستاهای کوهستانی طرقبه می­باشد که باغ­های متعدد زیبا و رود­های پرآب به همراه دره­ دیدنی آن گردشگران و طبیعت­ گردان را به سمت خود جذب می­کند. سیب، گیلاس، گردو و گلابی عمده محصولات باغی این روستا را شامل می­شوند.

روستای مایان

روستای مایان یا مایون یکی دیگر از روستاهای پلکانی طرقبه است که خانه‌های آن با سقف‌های شیروانی و رنگی در کنار رودخانه و طبیعت دامنه­ های دیدنی بینالود، چشم هر گردشگری را به خود خیره می­کند. بهار و پاییز این روستا بسیار تماشایی­ست. ساکنین روستا از راه دامداری و کشاورزی امرار معاش می­کنند و آلبالو، گردو، توت و ارغوان عمده محصولات باغی روستاست. از دیدنی­های این روستا می­توان به مزار امامزاده میرزا عرب، سنگ قبرهای تاریخی و درختان کهن ارس اشاره کرد.

روستای ازغد

ازغد یکی دیگر از روستاهای باصفای شهر طرقبه است که ابنیه باستانی و تاریخی ویژه ­ای را در خود جای داده است؛ از این میان می­توان به مقبره های چندهزار ساله و مساجد تاریخی به جای مانده از دوران تیموری اشاره کرد.

روستای حصار

این روستا که به علت حصار کوه­های اطراف آن به روستای حصار معروف می­باشد، از روستاهای خاص طرقبه است که پتانسیل­های طبیعی و چشم اندازهای زیبایی دارد. آب و هوای روستا در تابستان خنک و معتدل است اما به دلیل کوهستانی بودن، زمستان­های سردی دارد. ساکنین این روستا به شغل‌هایی نظیر دامداری، کشاورزی، باغداری و قالی‌بافی مبادرت می­ورزند.

روستای کلاته آهن

روستای کلاته آهن باغ­های زیادی را در خود جای داده است. در این باغ­ها می­توان به وفور درختان سیب، گیلاس، گردو و آلو را تماشا کرد. همچنین در این روستا درختان تمشک، درختچه‌های سماق و زرشک به وفور یافت می­شود. شغل عمده مردمان روستا کشاورزی و دامپروری است.

 

پارکهای دیدنی و تفریحی طرقبه

طرقبه پارک­های زیبایی نیز دارد که در دامه به چند مورد اشاره می­کنیم:

پارک جنگلی وکیل آباد

پارک جنگلی وکیل آباد با وسعت زیاد و طبیعت سرسبز و فضاسازی زیبا در نزدیکی جاده مشهد به طرقبه واقع شده و امکانات مختلفی همچون آلاچیق، رستوران، بوفه را شامل می­شود. قناتی که پارک را آبیاری می­کند نیز قابل بازدید است.

پارک کمر مقبولا

پارک کمر مقبولا، نه یک پارک سرسبز! بلکه یک پارک سنگی طبیعی است که در آن سنگ‌های آتشفشانی گوناگون همراه با نقوش و حجاری‌های مختلف قابل بازدید است.

این پارک که از آن به عنوان اولین پارک سنگ نگاره­ های ایران نام برده می­شود دارای دست افزارهایی سنگی متعلق به عصر پارینه سنگی و نقوشی از شکار و شیوه­ های زندگی انسان­های اولیه می­باشد.

پارک جنگلی بهمن

پارک جنگلی بهمن با درختانی بلند در ابتدای منطقه طرقبه جای گرفته است. این پارک مکانی دلپذیر برای گذران اوقات در طبیعت است. وسایل بازی و تفریح کودکان نیز در این پارک تعبیه شده است.

پارک پونه

پارک پونه در جوار رودخانه طرقبه با آب­نماهای دیدنی و امکانات متعدد پذیرایی و تفریحی یکی از معروفترین پارک­های طرقبه می­باشد.

بند گلستان

بند گلستان طرقبه در منطقه ­ای تاریخی از دوران تیموری قرار گرفته است. امکانات طبیعت گردی به همراه قایق پدالی، کافه و رستوران برای استفاده گردشگران در این مکان مهیاست.

دره ارغوان

عمده شهرت دره ییلاقی و خوش آب و هوای ارغوان، درخت ها با بوته­ های سرخابی و بنفش رنگ ارغوان است. با بازدید از این منطقه در نیمه­ ی بهار شاهد دشتی زیبا و صورتی رنگ خواهیم بود.

 سوغاتی­ های مشهور شهر طرقبه

مجتمع تجاری ویلاژ توریست و مجتمع تجاری گیلاس از مراکز خرید خوب طرقبه هستند. فروشگاه‌ بزرگ صنایع دستی یا همان بازار بین‌المللی بعثت را می­توان محل مناسبی برای خرید سوغات‌های خاص طرقبه همچون: قالی، سبدهای حصیری، لوخ بافی، گلدوزی، زیورآلات نقره، کیف و کفش با پوست­ های طبیعی و تابلوهای حکاکی شده دانست. گلخانه­ های متعددی نیز در طرقبه فعالیت دارند که می­توان از آن­ها جهت تهیه نهال، گیاهان گلدار، سبزیجات و بذر بازدید کرد. انواع خوراکی سوغاتی­ را نظیر ادویه جات، خشکبار، لواشک و آبنبات قیچی می­توان از طرقبه خریداری نمود.

مسیر دسترسی و زمان بازدید از منطقه

برای رفتن به طرقبه باید از انتهای غربی بلوار وکیل آباد وارد بلوار امام رضا شد. می‌توان با استفاده از خط یک مترو مشهد به ایستگاه وکیل آباد رفت و سپس با اتوبوس یا تاکسی به شهر طرقبه سفر کرد.

گردشگری این شهر در تمامی ایام سال پر رونق است اما به دلیل کوهستانی بودن منطقه و آب و هوای سرد آن شش ماه اول سال با دارا بودن هوای خنک و مطبوع، زمان مناسبی برای سفر به این شهر می­باشد.

اقامت در طرقبه

هتل بزرگ طرقبه بهترین هتل واقع در این منطقه می­باشد در کنار آن هتل ثامن و هتل پارک حیات مشهد به همراه اقامتگاه بوم گردی طرقبه بهترین اماکن اقامتی نزدیک به طرقبه را شامل ­می­شوند.